Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immokkoortoq 46-1		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Marlunngorneq 14. oktober 1997 nal. 17.05

 

Oqaluuserisassaq immikkoortoq 46:

 

Nioqqutissanik eqqussuineq annissuinerlu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut inatsisissaannut siunnersuut.

(Aningaasaqarnermut Naalakkersuisoq)

Siullermeerinninneq

 

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq Finn Karlsen.

 

Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq:

Naalakkersuisut sinnerlugit matumuuna saqqummiutissavara nioqqutissanik eqqussuineq annissuinerlu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut inatsisissaan­nut siunnersuut.

 

Inatsisissatut siunnersuutip matuma saqqummiunneqarneranut atatillugu arlaannaatigulluunniit paatsoortoqaqqunagu aallarniutigalugu oqaatigerusuppara inatsimmik allannguinerup taassuma siunertarinngimmagu nioqqutissat akuersissummik peqqaarluni eqqunneqarsinnaasut, soorlu imigassat cigarittillu akuersissummik peqqaarani Kalaallit Nunaannut eqqunneqartut, arsaarin­nissutigineqartarnissaasa tunngavissinneqarnissaa. Tunngavissaq taanna inatsimmi ilaajuarsima­voq.

 

Kisianni maleruaqqusat atuuttut unioqqutillugit nioqqutissat Kalaallit Nunaannut eqqunneqartut arsaarinnissutigineqarnissaannut kikkut piginnaatitaanersut nalornasaarutigineqarsimavoq. Tassami Politimestereqarfik isumaqarmat Akileraartarnermi Pisortaqarfik imaluunniit politiit nioqqutissanik arsaarinnittussaanersut ersarluttoq.

 

Maannakkumut tamatumani inatsisitigut ingerlatsinermi paasiuminaatsoqarnera oqartussaasunut innuttaasunullu pitsaasuunngilaq. Naalakkersuisut isumaqarput inatsisitigut ingerlatsineq ersarissisinneqartariaqartoq paatsuugassaajunnaarsittariaqartorlu aammalu Akileraartarnermi Pisortaqarfik suli tassaasariaqartoq inatsisinik unioqqutitsilluni nioqqutissanik eqqunneqartunik arsaarinnissuteqartuusussaq.

 

Taamaattumik siunnersuutigineqarpoq inatsisikkut tunngavissamik ersarissumik pilersitsisoqar­tariaqartoq taamaalilluni paatsuugassaajunnaarsinneqassalluni Akileraartarnermi Pisortaqarfik tassaasoq nioqqutissanik arsaarinnissuteqar?tuusussaq.

 

Inatsisissatut siunnersuummi pingaaruteqartoq alla tassaavoq eqqartuussinertaqanngitsumik aalajangiisoqarnissaani apeqqutaammat inatsisinik unioqqutitsisup eqqartuussinertaqanngitsumik akiliisinneqarnissaminut aamma eqqartuussinertaqanngitsumik arsaarinnissuteqarfigineqarnissa­minut akuersisimanissaa. Allannguut taanna ilanngunneqarmat patsisaavoq eqqartuussinerta­qanngitsumik akiliisitsisarneq arsaarinnissuteqartarnerlu eqqarsaatigalugit eqqartuussisarnermi inatsit malillugu innuttaasut inatsisitigut qulakkeerunneqarsinnaanissaat. Akileraartarnermi Pisortaqarfiup eqqartuussinertaqanngitsumik aalajangiinerisa innuttaasunit eqqartuussivinni misilitsinneqarnissaannut periarfissiisoqarnissaa Naalakkersuisut pingaartippaat.

 

Taamaattumik inatsisissatut siunnersuummi erseqqissarneqarpoq eqqartuussinertaqanngitsumik aalajangiisoqarnissaani apeqqutaasoq inatsisinik unioqqutitsisup eqqartuussinertaqanngitsumik akiliisinneqarnissaminut aamma eqqartuussinertaqanngitsumik arsaarinnissuteqarfigineqarnissa­minut akuersisimanissaa. Taamaattumik inatsisinik unioqqutitsisoq pineqartoq akuersinngippat suliassaq eqqartuussivikkut suliarineqassaaq.

 

Nioqqutissanik eqqussuinermi akitsuutit pillugit Inatsisartut inatsisaat, oqaluuserisassani tulliullugu saqqummiunneqartussaq UKA 1997/47, taamaaqataanik allanngortinneqassaaq.

 

Siunnersuutit aningaasatigut kinguneqassanngillat, tassa arsaarinnissuteqartarnerit maannakku­mut landskarsimut nakkartinneqartarmata inatsisillu allanngortinneqarneri taakku malillugit aamma taamaaginnassammata.

 

Taamatut oqaaseqarlunga Naalakkersuisut sinnerlugit nioqqutissanik eqqussuineq annissuinerlu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut inatsisissaannut siunnersuut Inatsisartunut oqaluuserisassanngortippara aammalu akileraartarnermut ataatsimiititaliami oqaluuserineqareerpat aappassaaniigassanngortinneqassasoq.

 

Laannguaq Lynge, Siumup oqaaseqartua:

Nioqqutissat eqqussorneqarnerannut annissorneqarnerannullu Inatsisartut inatsisaata allannguu­tissaanik Naalakkersuisut siunnersuutaat pillugu, Siumumiit tapersersuinerput oqaatigissavarput.

 

Siumumi pingaarluinnartutut isigaarput, unioqqutitsilluni nioqqutissanik eqqussuisoqartillugu annissuisoqartillugulu arsaarinnissuteqarnissamik kikkut piginnaatitaanerisa erseqqissumik paatsuugassanngitsumillu inatsimmi allassimanissaa.

 

Taamaattumik Akileraartarnermut Pisortaqarfik unioqqutitsisoqartillugu eqqartuussinertaqann­gitsumik arsaarinnittartuussasoq inatsimmut allannguutissatut allanneqarluni Naalakkersuisunit siunnersuutigineqarneratuut Siumumit taperserparput.

 

Inatsisisaq aappassaaneerneqannginnermini Akileraartarnermut Ataatismiititaliami oqaluuserine­qassasoq aammattaaq inassutigissavarput.

 

Knud Sørensen, Atassut:

Atassummit ilumoornerassavarput nioqqutissat Kalaallit Nunaannut eqqunneqartartut kikkunnit arsaarinnissutigineqartarnissaat pillugu, manna tikillugu malittarisassat ersarluttuummata, nalorninaallisarneqarnissaallu pisariaqalersimalluni. Ilumoorporlu tamanna aamma innutaasut akornanni toqqarserluutaasarmat.

 

Minnerunngitsumik toqqaserlunnissamut pissutissaqarpoq eqqartuussinertaqanngitsumik akiliisitsisoqarsimappat, tamanna qanoq isigineqassanersoq nalilerneqassanersorlu inuinnaat akornanni nalornissutigineqartaqimmat.

 

Taamaattumik Atassummit inatsimmut allannguutissatut siunnersuutit tamakkerlugit isumaqa­taaffigaavut tassaasut:

Matuma kingorna, tassa inatsit akuersissutigineqarpat, nioqqutissanik akileraarutitaqanngitsunik unioqqutitsillu nunatsinnut eqqussisoqarnerani arsaarinnittussat tassaasut Akileraartarnermi Pisortaqarfik.

 

Kiisalu: Unioqqutitsilluni nioqqutissanik akileraarutitaqanngitsunik eqqussisoq kinaluunniit, akuerseqqaarsimassasoq eqqartuussivik aqqutiginagu arsaarneqarluni akiliisinneqarlunilu suliap naammassineqarnissaanut. Taamaakkaluartorli innutaasut pisinnaatitaaffiat puigorneqanngilaq, tassa pineqartup akiliisinneqaannarluni arsaarneqarnini eqqartuussivimmut ilumut eqqortumik pineqarnerluni suliassiissutigisinnaammagu.

 

Erseqqilluarporlu pingeqartoq eqqartuussinertaqanngitsumik arsaarneqarluni akiliisinneqarnissa­minut akuersinngippat, soorunami taanna aamma eqqartuussivimmut suliassanngortinneqassam­mat.

 

Akileraartarnermi Ataatsimiititaliami suliap naammassinissaanut suleqataaffigissavarput.

 

 

Manasse Berthelsen, Inuit Ataqatigiit:

Nioqqutissanik eqqussuineq annissuinerlu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarner­nik, Inatsisartut inatsisissaannut siunnersuummi erseqqissarniarneqarpoq, akileraartarnermi pisortaqarfik kisimi ilanngaaserisutut pisinnaatitaaffeqartoq. Tamanna Inuit Ataqatigiit pissusis­samisoortutut isigaat.

 

Nioqqutissanik eqqussuineq annissuinerlu pillugit Inatsisartut inatsisaata iluani pineqartunik akuersissummik peqarani eqqussisoqartillugu, paasineqarnermilu Akileraartarnermik Pisortaqar­fik kisimi pisussaatitaavoq, arsaarinnissalluni pillaammillu akiliisitsissalluni. Tamannalu eqqartuussinertaqanngitsumik aatsaat ingerlanneqarsinnaassaaq, eqqusseriartoq isumaqataappat. Inuit Ataqatigiinniit iluarisimaarparput, arsaarneqartoq eqqunngitsumik pineqarsoriguni eqqar­tuussivimmut ingerlatitseqqissinaanera. Inuit pisinnaatitaaffianniippoq, kialluunniit eqqunngitsu­mik pineqarsimasoriguni eqqartuussivimmut ingerlatitseqqissinnaanera.

 

Siunnersuummullu atatillugu ilanngaaserisut suleriaasaat Inuit Ataqatigiinniit oqaaseqarfigilaas­savarput.

 

Maannakkut nunatsinni ilanngaaserisutut sulineq maaniinnarmiittutu oqaatigineqarsinnaavoq. Ingammimmi mittarfinni maaniinnaq inuit akornanni, ilanngaaserisut pisattanik misissuisarput nassatanik ammarterillutik, inuit allat isigisut. Inuit Ataqatigiinniit tamanna uparuartariaqartutut isigaarput. Taamaattumik Inuit Ataqatigiinniit ilanngaaserisutut sullissinerup inunnut ataasiak­kaanut mianerinnilluni sullisinissaq anguniartiaqartutut isigaarput.

 

Taamatut Inuit Ataqatigiinniit oqaaseqarluta, suliap Akileraartarnermut Ataatsimiititaliami ingerlatinneqarnissaa aappassaaneerneqannginnermini innersuussutigaarput.

 

Bjarne Kreutzmann, Akulliit Partiiat:

Akulliit Partiiata takusinnaavaa inatsisitigut ingerlatsinermi ersernerluttumik pilersoqarsimasoq. Tassa ukuninnga:

 

1.           Maleruaqqusat atuuttut unioqqutillugit nioqqutissat Kalaallit Nunaannut eqqunneqartut arsaarinnissutigineqarnissaannut kikkut piginnaatitaanersut nalornisoorutigineqarsima?soq.

 

2.           Aammalu eqqartuussinertaqanngitsumik akiliisitsinissamut inatsisinik unioqqutitsisup akuersinissaata apeqqutaanerata erseqqissarneqarnissaanik pisariaqartitsineq.

 

Immikkoortumut siullermut tunngatillugu Akulliit Partiiat isumaqarpoq, eqqartuussaaffiup sumiinnerata nalornisoorutigineqarnissaa anguniarlugu qularnaatsumik erseqqissartariaqartoq, Akileraartarnermik Pisortaqarfik tassaassasoq nioqqutissanik unioqqutitsinikkut eqqussanik arsaarinnittussaq.

 

Immikkoortup aappaanut tunngatillugu Akulliit Partiiat isumaqarpoq, innuttaasut pisinnaatitaaf­fiat qulakkeerneqassasoq eqqartuussivinni misiliisoqarnissaanut periarfissiinikkut.

 

Taamaattumik nioqqutissanik eqqussuineq annissuinerlu pillugit Inatsisartut inatsisaata allann­gortinneqarneranik siunnersuut tapersersorpara

 

Anthon Frederiksen, Kattuseqatigiit:

Kattuseqatigiinniit ilisimavarput silarsuaq silarsuaatillugu, ajoraluartumik pinerlunnerit nungut­tussaanngimmata. Aammalu taamaappoq nioqqutissanik eqqussineq annissuinerlu eqqarsaatiga­lugit, tassa nioqqutissat assigiinngitsut inatsit manna unioqqutillugu nunatsinnut eqqussuunne­qarlutillu, nunatsinit aamma annissorneqartarmata.

 

Taamaattumik pisariaqarpoq, taamatut sulinermi inuttaasunit sulisunillu paatsuungananngitsumik suliat ingerlanneqarnissaat, taamaammat inatsisip matuma allangortinneqarneratigut Akileraar­tarnermi Pisortaqarfiup, nioqqutissanik arsaarinnittussaatitaanerata erseqqissarneqarnera Kattus­seqatigiit sinnerlugit akuersaarpara.

 

Aammalu innutaasut soorunami assigiimmik pineqarnissaat eqqarsaatigalugu, innuutaasut kikkulluunniit suliap eqqartuussiviup avataani ingerlnneqartup, eqqartuussivimmi naliliiffigine­qaqqissinnaaneranut periarfissinneqarneri pissusissamisoorluinnartutut isigalugu.

 

Taamatut naakkaluartumik oqaaseqarlunga suliap aappassaanneerneqannginnermini, Akileraar­tarnermut Ataatsimiititaliami oqaluuserineqarnissaata inassutigineqarnera akuersaarpara.

 

Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq:

Naalakkersuisut sinnerlugit qujassutigissavara partiinit tamanit siunnersuut ajunngitsumik tiguneqarluni ingerlariaqqinnissaa akuersaarneqarmat, aamma Kattusseqatigiinnit.

 

Taamaattumik siunnersuut Akileraartarnermut Ataatsimiititaliami suliarineqareerpat qaqeqqinne­qassaaq, kisianni taama pitinnata Inuit Ataqatigiit qaffatsitaat ataaseq oqaaseqarfigilaassavara, tassa ilanngaaserisut suleriaasaat pillugu uparuagaat.

 

Tassunga tunngatillugu oqaatigissavara naatsorsuutigigakku, maannakkuugallartoq akissuteqarfi­gissanagu kisianni pineqartoq Akileraartarnermut Ataatsimiititaliami itinerusumik eqqartorne­qassasoq, maanilu inimi oqaluuserineqaqqilluni.

 

Nalunngilarput ilanngaaserisut sapinngisamik, nutaajugaluaqalutik, suliniarsaraat aammali suliniarneranni aporfiit assigiinngitsut maannangaaq ilisimaaraavut, soorlu apeqqutit tikiffinni utaqqisarfiit imaluunniit mittarfinni misissuisarfiit annikitsuuneri allallu. Takku sorunami nalilersorneqarluarlutik Akileraartarnermut Ataatsimiititaliami misissoqqaarnissaat oqaaseqarfi­ginissaallu utaqqeqqaarusuppara.

 

Hans Enoksen, ataatsimiinnermik aqutsisoq:

Taamaalilluni oqaluuserisassaq immikkoortoq 46 naammassivoq, Akileraartarnermut Ataatsimi­titaliamut aappassaaneerneqannginnermini ingerlateqqinneqassaaq.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.