Oqaluuserisassani immokkoortoq 48-1 |
|
||
Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera |
Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat Anders Andreassen.
Otto Steenholdt, Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua:
Saqqummiussassara siullermik oqaatigissavara nutserneqarnerani oqaatsit sangujoqisaartorujussuit atorneqarsimammata. Kisianni isumaanik imannarujussuaq allanngortitsinngillat.
Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata Inatsisartut Ombudsmand-iat pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 7 13. juni 1994-imeersumi '10 immikkoortoq 2 malillugu, Inatsisartut Ombudsmand-iata 1996-imi sulisimanera pillugu nalunaarutaa misissorsimavaa.
Ataatsimiititaliap isumaqatigiissut Inatsisartut Ombudsmand-iata atuunnermini ukiut aappaanut nalunaarutaa naammagisimaarlugu oqaatigissavaa.
Ataatsimititaliap Inatsisartut Ombudsmand-iata apeqqutit ingerlatsineq pillugu inatsisinut tunngasut pillugit nalinginnaasumik oqaaseqaatai, soqutigalugit maluginiarpai Naalakkersuisunullu kaammattuutigissallugu tamakku pillugu Inatsisartut Ombudsmand-iata oqaaseqaatigisimasai eqqaamaniaqqullugit.
Ataatsimiititaliami isumaqarpugut Inatsisartut Ombudsmand-iata nalunaarutaani immikkoortut pingajuat, Namminersornerullutik Oqartussani ataatsimut isigalugu sulianik ingerlatsisunut isumassarsiorfittut atorneqarsinnaasoq. Ataatsimiititaliamiillu aamma kaammattuutigissallugu pingaartumik immikkoortoq taanna Namminersornerullutik Oqartussani sulisunut ilisimatitsissutigeqqullugu. Tassa imaappoq taakkuninnga aamma ilisimaneqaqqullugu.
Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata Naalakkersuisut aamma kajumissaassavai, suliamik ingerlatsinermut oqartussaasumut eqqortumut ingerlatitseqqilluni nassiussisarneq maleruagassat erseqqissaavigeqqullugit. Tassa piarinaatsoornikkut suliaq nammineq suliassarinngisaq tiguneqarsimatillugu.
Suliamik suliarinninneq sivisunaalerpat nalunaaruteqartussaatitaaneq pillugu Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap kaammattuutigissavaa, Naalakkersuisut erseqqissaateqassasut Namminersornerullutik Oqartussat inatsisileriffiata tamanna pillugu ilitsersuutaani maleruagassat malinneqartassasut, tassami Ombudsmand-ip oqaaseqaatai malillugit tamatigut taama iliortoqartarsimanngitsoq paasinarmat.
Ombudsmand-i kissaateqarsimavoq naammagittaalliutit oqartussaaffeqarfimmi atorfillit alliunerusut suliamik ingerlatsinerannik pisortamut akisussaasumut naammagittaalliutitut pissusillit, imaluunniit aalajangiinerit naammagittaalliutilluunniit ilutsimikkut allaffissornikkut ingerlatsiveqarfiup aalajangiineranut Inatsisartut Ombudsmand-iat ingerlatsiveqarfittut qulliunerusutut atorlugu suliassanngortinneqartut innersuunneqartassanngitsut. Tassa imaappoq: AIngerlateqqillugilluunniit nassiunneqartassanngitsut@.
Inatsisartut Ombudsmand-iat allaffeqarfinni ingerlatsiveqarfiup aalajangiineranik ingerlatsiveqarfimmut qulliunerusumut naammagittaalliuteqartarfittut ilaanngilaq. Inatsisartulli Ombudsmand-iat oqaaseqarsimavoq allaffissornikkut oqartussaasut naammagittaalliutinik Ombudsmand-imut innersuussisinnaanngitsut, aamma Ombudsmand-i pillugu inatsisit kingunerisariaqassagaat naammagittaalliuteqartup Ombudsmand-i qinnuigisimassagaa, naammagittaalliut suliareqqillugu, tassa suliaq Ombudsmand-imit suliarineqalersinnagu.
Tamakku tunngavigalugit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap Naalakkersuisut kajumissaassavai, qitiusumik allaffeqarfik peqqussuteqarfigissagaat tamanna Ombudsmand-ip kaammattuinera maleqqullugu.
Inatsisartut Ombudsmand-iata paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu inatsimmi '6 immikkoortoq 1 malillugu, allakkiortussaaneq pillugu maleruagassaqarneranik erseqqissaateqarnera Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliamit tamakkiisumik tapersersorneqarpoq. Allakkiortussaatitaaneq ataatsimiititaliani isumarput malillugu pitsaasumik ingerlatseriaaseqarnissamut tunngaviusumik pissusissaavoq, tamatumunngalu maleruagassat allaffissornikkut aqutsisoqarfinnit malinneqartariaqarput.
Inatsisartut Ombudsmand-iat nalunaarummini oqartussaasut paasisssutissanik Ombudsmand-imut nalunaaruteqartarnerat pillugu, takisuumik allagaqarsimavoq. Immikkoortoq taanna Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap soqutigalugu atuarluarsimavaa. Naalakkersuisunullu aamma kaammattuutigissallugu, allaffissornikkut aqutsisoqarfiit immikkoortortaqarfiinut tamanut erseqqissaqqullugu, Ombudsmand-ip allakkianik tunniussequsilluni kissaatigisartagai malinneqartassasut.
Immikkut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap Inatsisartut Ombudsmand-iat isumaqatigalugu nalunaarutigissavaa, tassa erseqqissarmagu ingerlatsiveqarfiit Ombudsmand-ip isumaa malillugu suliat allassimaffii sorliit Inatsisartut Ombudsmand-iannit atorfissaqartinneqarnersut naliliinissaminnut piginnaatitaanngitsut. Allattukkanik Ombudsmand-ip takusinnaasaanik killiliinerup ataatsimiititaliami isumarput malillugu, Inatsisartut Ombudsmand-iata ingerlatsiveqarfinnik nakkutilliinissaa akornusertussaavaa.
Tamakku pissutigalugit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap isumaqatigiilluni, Naalakkersuisut kaammattussavai erseqqissaqqullugu Inatsisartut Ombudsmand-iat paasissutissinneqarnissaminik kissaatigisaqartillugu, oqartussaasoqarfimmit suliat allaqqaarsimaffiinik imaluunniit suliat allasimaffiinik imaat tamaasa ilanngullugit nassiussiffigineqartassasoq, taamaalilluni Inatsisartut Ombudsmand-iat aalajangiisassammat Ombudsmand-ip suliamik ingerlatsineranut suut atorfissaqartinneqarnersut.
Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami isumaqarpugut, Inatsisartut Ombudsmand-iat pitsaasumik sukumiisumillu suliamik ingerlatsisoq, aamma Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami isumaqarpugut Ombudsmand-eqarfik manna tikillugu marlunnik nalunaaruteqareerluni aallartilluareersimasoq.
Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami Inatsisartut Ombudsmand-iata sulisut amerlassusiat suliallu annertussusiat pillugit oqaaseqaataai maluginiarpavut, naatsorsuutigalugulu nalunaarutissap tulliup Inatsisartut 1998-imi ukiakkut ataatsimiinneranni oqallisigineqarneranut atatillugu, apeqqut taanna naliliivigiumallugu.
Inatsisartut Ombudsmand-iata atorfinitsitsisarnermut piginnaatitaafeqarnissamik allanillu ajornartorsiutai pillugit, Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami naatsorsuutigaarput tamakku Inatsisartut Allattoqarfianni, taamatullu Inatsisartut Ombudsmand-ianni, sulisoqarnerup aaqqiivigineqarneranut atatillugu qanittunnguakkut aaqqinneqarumaartut.
Taamaalilluta Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami isumaqarpugut, Inatsisartut Ombudsmand-eqarfiat maannakkut aallartinissareerluni nammineq ingerlariaqittussanngulersoq, ataatsimiititaliamilu nuannaarutigalugu paasivarput sukumiisumik sulianik ingerlatsisarneq suliffeqarfimmut tassunga ilisarnaataalersimasutut isumaqarnarsisoq.
Taamatut oqaaseqarluta Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliamiit isumaqatigiilluta inassutigaarput, Inatsisartut Ombudsmand-iata 1996-imut ukiumoortumik nalunaarutaa formand-ip akuersineratigut, Inatsisartut taasissutigalugu akuersissutigissagaat.
Ataatsimiititaliamut ilaasortaapput: Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit, Laannguaq Lynge, Siumut, Niels Mattaaq, Siumut, Anders Niilsson, Atassut aamma Otto Steenholdt, Atassut.
Niels Mattaaq, Siumup oqaaseqartua:
Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata isumaliutissiissutaa Inatsisartut Ombudsmand-iata ukiumoortumik ukiut aappassaanut nalunaarutaa, Siumup missuataarpaa imatullu oqaaseqarfigissallugu.
Siumumit aallaqqaammut oqaatigissavarput Inatsisartut Ombudsmand-iata 1996-imut ukiumoortumik nalunaarusiaa tamakkiisumik akuersaaratsigu. Siumumit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaq isumaqatigaarput, Inatsisartut Ombudsmand-iata apeqqutit pillugit nalinginnaasumik oqaaseqaatai. Ilaatigut oqaaseqarmat suliamik ingerlatsisut isumassarsiorfittut atorsinnaagaat. Pingaartumik oqaatigineqartoq immikkoortoq taanna Namminersornerullutik Oqartussani sulisunit ilisimaneqalissasoq.
Aammattaaq Siumup Inatsiseqarnermut Ataatsimititaliaq isumaqatigaa, Naalakkersuisunut kajumissaarisoqarmat suliamik ingerlatsinermut oqartussaasumut eqqortumut ingerlatitseqqilluni nassiussisarneq pillugu maleruagassat erseqqissaavigeqqullugit, tassa piarinaatsoornikkut suliaq nammineq suliassarinngisaq tiguneqarsimatillugu.
Siumumiit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaq isumaqatigaarput oqarmat, suliamik suliarinninneq sivisunaalerpat ataatsimiititaliap Naalakkersuisunut kaammattuutigissagaa, erseqqissaasoqassasut Namminersornerusut inatsisileriffiata ilitsersuutaani maleruagassat malinneqartassasut.
Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap paasivaa Ombudsmand-ip oqaaseqaatai malillugit taamatut pisoqartarsimassasoq isumaqarnanngimmat.
Siumumiit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaq isumaqatigaarput taperserlugulu oqarmat, Inatsisartut Ombudsmand-iata ukiumoortumik nalunaarummini kissaatigimmagu oqartussaaffeqarfimmi atorfillit alliunerusut suliamik ingerlatsinerannik pisortamut akisussaasumut naammagittaalliutitut pissusillit naammagittaalliutilluunniit ilutsimikkut allaffissornikkut ingerlatsiveqarfiit aalajangiineranut Inatsisartut Ombudsmand-iat ingerlatsiveqarfittut qulliunerusutut atorlugu suliassanngortinneqartut innersuunneqartassanngitsut, ingerlateqqillugilluunniit nassiunneqartassanngitsut.
Siumumiit maluginiarparput Inatsisartut Ombudsmand-iata pasissutissanik paasiniaasarnermini pisortanik kommuninillu piaarnerusumik tunineqartarnissani kissaatigigaa. Taamaaliornermi innuttasasut sullinneqartut pitsaanerusumik sullissinnajumallugit. Taamaattumik Siumumiit kommunit pisortallu allaffeqarfii suliffeqarfiutaalu allat inussiarnersumik kaammattorusuppavut, Inatsisartut Ombudsmand-ianiit saaffigineqaraangamik piaartumik paasissutissanik ingerlatseqqittaqqullugit.
Siumumiit Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaat isumaqatigaarput Naalakkersuisunik kajumissaarimmat qitiusumik allaffeqarfik peqqussuteqarfigissagaat tamanna pillugu. Tassa Inatsisartut Ombudsmand-iata kaammattuinera maleqqullugu.
Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap Inatsisartut Ombudsmand-iata sulisut amerlassusiat suliallu annertussusiat pillugit oqaaseqaatai maluginiarneqartut Siumumiit taperserusupparput Inatsisartut Ombudsmand-iata sulisoqarnerminut tunngatillugu Inatsisartut Siulittaasoqarfia suleqatigalugu aaqqiiviginiassagai.
Aammattaaq Siumup oqaatigissavaa Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissummi oqaatigimmagu, Inatsisartut Ombudsmand-iat pitsaasumik sukumiisumillu suliamik ingerlatsisoq. Tamannalu manna tikillugu marlunnik nalunaaruteqareerluni aallartilluarsimasoq oqaatigimmagu isumaqataaffigigatsigu.
Siumumiit Inatsisartut Ombudsmand-iata siunissami sulilluarnissaanik kissaassivugut.
Siumumiit taama oqaaseqarluta Inatsisartut Ombudsmand-iata 1996-imut ukiumoortumik nalunaarutaanut tunngatillugu Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa akuersaarparput.
Finn Karlsen, Atassutip oqaaseqartua:
Atassummiit Inatsisartut Ombudsmand-iata ukiumoortumik nalunaarutaa misissoreerlugu naatsumik imaattumik oqaaseqassaagut.
Siullermik Atassummiit tulluusimaarutigalugu oqaatigissavarput Ombudsmand-ip sulilluarsimanera nalunaarutikkut takuneqarsinnaammat. Aammalu oqaatigisariaqarluni nalunaarusiaq suliarilluagaasoq.
Inatsisartut Ombudsmand-iata atuutilerneraniit aappassaanik nalunaarusionermi takuneqarsinnaavoq malugineqarsinnaallunilu, qanoq inuiaqatigiinnit pisariaqartinneqartigisimasoq. Tamatumani aamma oqaatigisariaqarpoq Ombudsmand-eqarnerup paasisitsiniutigineqarnera qaammarsaatigineqarluarsimaneratalu inuiaqatigiinnit atorneqarnissaa paasineqarluarsimasoq.
Tassami nalunaarutip takutippaa ukiut siulianut nalunaarummut sanilliullugu annertunerungaatsiartumik inuiaqatigiinnit suliassiissuteqartoqarsimasoq. Taamatut suliassamik amerleriaateqartoqaraluartoq Ombudsmand-i suli annerusumik inuiqatigiinnut paasisitsiniaanissaa siunertaralugu kommuneqarfiit angallavigineqarnissaat pilersaarutigineqarmat naatsorsuutigissavarput, inuiaqatigiinit suliassiisinnaanermut paasinninneq annertunerulissasoq. Tamatumalu nassatarissavaa Ombudsmand-i suli suliassai amerleriarnissaat. Taamaattumik sulisoqarnermut tunngasoq tulliani Ombudsmand-ip 1998-imi nalunaaruteqarnissaanut tunngatillugu naliliivigineqarnissaa naatsorsuutigisariaqarparput. Tamatumani aamma aningaasartassai eqqarsaatigalugit.
Taamatut oqaaseqarluta Inatsisartut Ombudsmand-iata pilersinneqarneranut suleqataasimasutut inuiaqatigiinnit atorluarneqarnera nuannaarutigalugu, nalunaarusiaq tamakkiisumik taperserparput aammalu Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliata isumaliutissiissutaa tamakkiisumik akuersaarlugu.
Ombudsmand-erpullu suliaanik inuiaqatigiinnut pingaaruteqartumut angusaqarluarnissaanik kissaapparput.
Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:
Ombudsmand-itta ukiumoortumik nalunaarutaanut tunngatillugu Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata isumaliutissiissutaa Inuit Ataqatigiit tamakkiisumik taperserpaat, tassuunatigummi pisortaqarfiit sullissinerminni pitsaasumik naapertuilluartumillu tunngaveqartuarluni innutaasunik sullissisoqartarnissaa Ombudsmand-ip tikkuagaatut kaammattuutigineqarmata.
Taamaattumik nalunaarutip immikkoortuata pingajuanni, tassalu pisortat ingerlatsinerat pillugu inatsisinut tunngasut, pillugit nalinginnaasumik Ombudsmand-ip oqaaseqaatigisai pingaaruteqarlutillu maluginiassallugit eqqumaffigisassaapput, pingaartumik innuttaasunik ulluinnarni sullissiniartut tungaanniit.
Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaq taamaattumik isumaqatigilluinnarlugu Inuit Ataqatigiinniit aamma uagut oqarusuppugut, immikkoortumi tassanerpiaq allaaserineqartut tassaasariaqarmata kommunini Namminersornerullutillu Oqartussani sulisunit pinngitsoorani eqqumaffigineqaqqullugit ilinniagassarititaasariaqartut - soorlu meeqqat atuarfianni atuartut aamma ilinniagassinneqartarnerattut.
Pingaartumik Inuit Ataqatigiinnit sakkortuumik inassutigerusupparput, Ombudsmand-ip paasissuutissanik pisariaqartitaminik sukkulluunniit aallersinnaatitaanerminik pisortaqarfinnit kommuninillu akimmisaartinneqartussaannginnami, paasissutissallu tamakkiisut noqqaassutigigunigit tamatigut aamma, Ombudsmand-eqarnerput pillugu inatsit naapertorlugu, pissarsiarisartussaammagit.
Tamannarpiaq maalaarutit Ombudsmand-eqarfimmut suliassanngortinneqartarsimasut sivisugineqarsinnaasumik suliarineqartarnerannut patsisaaqataasarmat, tassalu ilaatigut pisortaqarfinnit Ombudsmand-i paasiniaalluni saaffiginnittarnermini suliakkiissutigineqartut paamaarunneqalerlutik akiumaataarneqarmata, pissusissamisoorpoq pisortaqarfiit kommunillu aamma avoqqarliuteqarfigissallugit.
Taamaattumik Inuit Ataqatigiinnit aamma neriuutigaarput, Ombudsmand-itta nalunaarutaa paasissutissanik innuttaasut pisinnaatitaaffiinik soqutiginartorpassuarnik imaqartiterluni qulaajaasoq, aamma pisortat avataatigut innuttaasut akornannit, ilinniarfinnit allanillu soqutigineqarluni pissarsiarineqarsinnajumaassasoq, tamannali ajornassappat tusagassiorfiit aqqutigalugit kikkunut tamanut aamma takusassiarineqarumaassasoq.
Ukiumoortumimmi nalunaarut arlalitsigut immikkut tamanut soqutiginarsinnaasumik eqqarsaatissiisunik atuagassartaqarpoq. Ilaatigut pisortat inatsisit pioreersut saneqquteriarlugit imaluunniit avaqquteriarlugit ingerlatseriarsimanerannit ersersitsisunik. Assersuutissaqqissut tamatumani tassaasinnaapput:
. Nunap immikkoortuini mittarfissanik suliarinnittussarsiuussinerit pillugit nalunaarummik Naalakkersuisut tamanut nalunaarutiginnissimannginnerat.
. Inuussutissarsiutiginagut aallaaniartartunut tuttutassiisimanerit pillugit maleruagassanik misissuisimanerit.
. Aammalu tuttut piniagaaneranni killiliinernik aqutsineq pillugu apeqqutit aammalu allarpassuit.
Taamatullu oqaaseqareerluta, aammalu Inuit Ataqatigiit nuannaarutigalugu Ombudsmand-eqalersimanerput 1994-imili Inatsisartunit peqataaffigilluakkatsinnik pilersinneqarsimammat, ukiumoortumik nalunaarut manna akuersaarlugulu tusaatissatut ilassilluarumavarput.
Bjarne Kreutzmann, Akulliit Partiiat:
Ombudsmand-eqarneq aamma
Ombudsmand-eqarfik pilersinneqarsimapput ilaatigut qulakkeerniarlugu
innuttaasut inatsisit naapertorlugit innarlitsaalineqarnissaat. Taamalu
pisortaqarfinni ingerlatsiviit aalajangiinerisa
naammagittaaliutigineqarnissaannut periarfissinniarlugit.
Inuutaasut tamarmik oqartussaaqataanerat
tunngavigalugu politikkikkut ingerlatsinerup pissusissamisoortumik
ineriartornerata ilagiinnarpaa Ombudsmand-eqalersimaneq. Taamaatumik assut
soqutiginarpoq paasissallugu, demokraii tunngavigalugu ingerlatsineq qanoq
ingerlanersoq. Tamatumunngalu erseqqissumik paasissutissaqarfissaavoq
nalunaarusiaq una atuarlugu.
Nalunaarusiap atuarnerani
Ombudsmand-eqarfik pillugu pingaartumik makku malugisimavakka:
1.
Suliassat amerlasuut tunniunneqartarsimapput.
2.
Suliat ikittuarannguit naammassineqartarsimapput.
3.
Suliat ingerlanneqarnerat paamaartarsimaqaaq.
4.
Allaat Ombudsmand-i qitiusumik aqutsisoqarfimmit akineqartarsimanngilaq
nukingisaarinngikkaangami.
Neriuutigissavarput aningaasaliissutit
amerleriarnerisigut Ombudsmand-eqarfimmi namminermi paamaarsaataasartut
anigorneqarsimassasut. Taamaalilluni inuttaasut uummaarissumik sullinneqarsinnaaqqullugit.
Kisianni paasinarpoq sulianut
amerlanerpaanut tunngatillugu paamaarsaataasartut avataaneersuusut. Allaffeqarfinniit
Ombudsmand-i akineqarneq ajorpoq. Taamaalilluni suliat maannakkornit
uummaarinnerusumik naammassineqarnissaat ajornakusoortarluni.
Pissutsit taamaattut
naammaginanngilluinnarput, taamaattumik Naalakkersuisut akuliuttariaqarput.
Sulissutigalugulu Ombudsmand-imiit saaffiginnissutit immaqa tamatigut
nuannersuinnaasanngikkaluartut allaffeqarfiup tungaaniit salliutillugit
isumagineqartarnissaat.
Ombudsmand-eqarfik pilersissimanniglarput
allaffissorneq siunertaralugu. Kisianni innuttaasut inatsisit naapertorlugit
innarlitsaalineqarnissaat anguniarlugu.
Pissutsinut uparuarneqartunut
tunngatillugu uku maluginiarsimavakka.
Siullermik telefonikkut saaffiginnissutit
allaaserineqarneq ajungajapput naak pissutsit ilungersunatut
uparuarneqartaraluartut. Aamma ataatsimiinnerit imaqarniliorneqarneq
ajungajapput, kiisalu suliat ingerlanneqarnerat ilaanni assorsuaq sivisusarpoq.
Sulianik ingerlatsinissamik inatsit
naapertorlugu malittarisassaqarpoq tamatumunnga tunngasunut erseqqissaataasunik.
Taakkualu atortuulersinneqarnerannit maanna ukiut pingasunngulereermata
inatsisikut piumasaqaatit eqqortinneqarnissaat anguniarlugu allaffissornikkut
suleriaatsit aaqqinneqartariaqalerput.
Tamatuma anguneqarnissaa Naalakkersuisut
sulissutigisariaqarpaat.
Naggataatigut uparuarumasara tassaavoq,
Ombudsmand-ip uparuaaneri inassutaalu pisortanit ilumut malinneqartarnersut.
Qujanartumik malunnarpoq Ombudsmand-ip uparuaaneri tusaaniarneqartartut aamma Ombudsmand-ip
inassutai malinniarneqartartut. Allatut oqaatigalugu malunnarpoq demokratii
tunngavigalugu naammaginartumik ingerlatsisugut. Taamaakkaluartoq
eqqaanngitsoorusunngilara Naalakkersuisut ilaata Ombudsmand-ip aalajangiinera
paatsuuissimannguatsiarmagu atuffarliorsimalluguluunniit. Tamanna
naammaginanngilaq aamma taamatut pisoqaqqittariaqarani.
Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:
Pissusissamisoorluinnarpoq Inatsisartut
Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata Ombudsmand-ip nalunaarutaa misissorsimammagu.
Aammalu apeqqutit assigiinngitsut
Ombudsmand-imit uparuarneqarsimasut kaammattuutigineqartullu taamaalillutik
ingerlateqqinneqarmata. Nunatsinni Ombudmand-eqarneq pillugu inatsit
naapertorlugu pingaartumik Ombudsmand-ip ulluinnarni sulinerani
pingaarluinnarpoq pisortat ingerlatsinerat pillugu
paasitinneqartarsinnaatitaaneq pillugu Inatsisartut inatsisaata eqqortumik
atuutsinneqarluni malitsinneqarnissaa.
Taammaattumik inatsip pineqartoq
naapertorlugu sullissinerni assigiinngitsuni ingerlatsineq pillugu aamma
nalinginnaasumik paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu qinnuteqaatit suliarineqartarneri
aalajangiivigineqartarnerilu pillugit allattuisussaatitaanerit il.il. pillugit,
Naalakkersuisut malittarisassanik aalajangersaatitaasinnaapput.
Taamaattumik Ombudsmand-ip ilaatigut
isorisai Naalakersuisut malittarisassanik assigiinngitsunik naammaginartumik naammassinnissimanerat
apeqqutaavoq. Isumaqarpungalu suliassat assigiinngitsut isornaatsumik
nalorninaatsumillu suliarineqartassappata Naalakkersuisut pisortaqarfinni
assigiinngitsuni ingerlatsineri pillugit malittarisassaliorsinnaatitaanertik
ilumut tamakkiisumik naammassisimaneraat paasissallugu pingaaruteqartoq.
Ombudsmand-eqarfiup angalasarneri
nunanillu allanik suleqateqarneri, minnerunngitsumik Folketing-ip
Ombudsmand-eqarfianik suleqateqarluarnera paasissutisseeqatigiittarnerillu
paatsuugassaanngitsumik nunatsinni Ombudsmand-ip sulineranut annertuumik
iluaqutaapput.
Nalunaarummi nalinginnaasumik
suliarineqarsimasut amerlassusiisa erseqqissumik takutippaat inuiaqatigiinni
assigiinngitsutigut inuiaqatigiinnut paasissutissiisarneq, tassa naatsumik
oqaatigalugu, qaammarsaaneq suli annikippallaartoq. Taamaattumik Ombudsmand-ip
nunatta sinnerani angalaarnissaminik pilersaarutai paasinarput
tapersersortariaqarlutillu.
Taamatut oqaaseqarlunga Inatsiseqarnermut
Ataatsimiititaliap kaammattuutai ilalerlugit Ombudsmand-ip siunissami
sulilluarnissaanik kissaallugu, nalunaarut akuersaarlugu tiguara.
Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:
Inatsisartut Inatsiseqarnermut
Ataatsimiititaliaata nalunaarusiaa Naalakkersuisunit isumaqatigiissutigisimavarput
tusaatissatut tamaat tiguniarlugu
Tassanilu kaammattuutit
innersuussutigineqartut aamma tamaasa tusaatissatut tiguniarlugit.
Taavalu maannakkut partiit
oqaaseqartorisaanni ilaatigut annertunerusumik pulaffigineqartut
oqaaseqarfigilaarsinnaavakka, aamma Naalakkersuisunut sammisitaammata.
Uani innersuusutigineqartut pisortat
saaffigineqarlutik piaartumik akisarnissaannik paasissutissanik Ombudsmand-i piniaraangat, taanna
pissusissaatut naammassiniarneqalissaaq. Tamatumani pisarsimasut
ajuusaarutigissavakka kingusinaartarsimappata, kisianni suliassat
saaffiginninnermut tunngassuteqartut tamarmik Ombudsmand-ip piumasarisaatut,
aammalu maani Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap kaammattuineratut,
naammassiniarnissaat kissaatigineqassaaq.
Aaamma Siumup oqaaseqartuata, Niels
Mattaap, tamatumani Naalakkersuisut allaffeqarfiat peqqussuteqarfigineqassasoq,
taamatut akissuteqarnissamut, saaffiginnissutit piaartumik akineqartarnissaat
aamma maluginiarpara, aammalu tamanna naammassiniarneqartussaassaaq.
Kisianni aamma uanga oqaatigilaassavara,
uani aamma nuannaarutigigakku kommunit aamma taaneqarmata, akissutissaminnik
paamaarussisarnersui pineqarlutik. Aamma uagut allaffeqarfitsinnut ilaatigut
takkuttartut nalunngilakka allaffeqarfinnullu inuit saaffiginnissutitik
Ombuds-mand-imut akineqarnissaanut noqqaasut, kisianni aamma kommunit
pineqartut ilaatigut paamaarnerujussuarmik aamma tassani kinguneqarput. Maani
assersuutinik taaguissanngilagut, kisianni taamaattoqarpoq aamma, taamaattumik
uani kaammattuinerit uagutsinnut paamaarussisarnernik aamma kommuninut
tunngatitaammata eqqaasitsissutigissallugu.
Kisianni taamatut oqarlunga
Naalakkersuisuninngaanniit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap innersuussutaa
tamaasa tusaatissatut tiguagut, tassanilu aamma ilaliussat ilanngullugit.
Otto Steenholdt, Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap
siulittaasua:
Ataatsimiititaliaq sinnerlugu oqaaseqartut
tamaasa qujassuteqarfigerusuppakka suliaq taama pitsaatigisumik nalilerlugu
ingerlateqqimmassuk.
Aammalu ilanngullugu ataatsimiititaliaq
sinnerlugu oqartariaqarsoraanga toqqissinartoq inuiaqatigiinni kalaallini.
Pitsaasumik pitsaanngitsumilluunniit sullinneqarsorisimasut aamma periarfissinneqalermata
Ombudsmand-i ikiortigalugu saaffiginnittalernissaat.
Inuiaqatigiinni tamanna
toqqissiallannaqaaq.
Qujanaq oqaatsinut pitsaasorsuarnut.
Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:
Isumaqarpunga ulluinnarni Ombudsmand-ip
sulinerani pisortat ingerlatsinerat pillugu paasitinneqarsinnaatitaanermut
tunngasoq inatsit annertuumik pingaaruteqartoq.
Tassa taanna inatsit oqarsinnaavugut
nutaajuvoq nunatsinni, aatsaat 1994-imi atulersimalluni. Inatsillu qiviaraanni
tassani '-it arlallit ataanni allassimavoq
Naalakkersuisut malittarisassanik sanasinnaatitaasut. Uangalu isumaqarpunga
malittarisassat naammattumik sananeqarsimannippata, taava piaartumik iluarsiivigineqartariaqartut.
Ilaatigut Ombudsmand-ip
saaffiginnittarnerani paamaarussinerit eqqartorneqarput, tamakkulu suliassanik
ataasiakkaanik pisortaqarfinni assigiinngitsuni akiniartarnermi
paamaarussinerit qularnanngitsumik immaqa malittarisassat Naalakkersuisut
suliarisimasaat, taakkualuuniit naleqqussarlugit allanngortinneqarnissat
pisariaqassaaq.
Tassani aamma kommuneqarfiit
eqqartorneqarput taamatut paamaarussisartut. Ilumut ilumoorsinnaanerluni
kommuneqarfinnut malittarisassat taamaattut anngussimanersut. Tassami erseqqissunik
malittarisassaqartoqarpat tamakku suliassat ingerlanneqarneri pillugit, taava
paamaarussinerit taamaalilluni pinngitsoorneqarsinnaagaluarmata.
Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:
Naatsunnguamik. Unaana erseqqissaatiginiaannarlugu.
Ombudsmand-ip ukiumoortumik nalunaarutaa,
tassa aappassa Ombudsmand-eqalerattali taama Inatsisartuni sammisaqarpugut.
Ombudsmand-ip nalunaarutaa Inatsisartuni
akuersissutigineqartussaavoq. Taamaattumik aamma naatsorsuutigilluinnarparput
aamma akuersissutiginialerutsigu Naalakkersuisut aamma nikueqataallutik
akuerseqartaajumaartut.
Tassami Naalakkersuisut nalunaarut una
tusaatissaannartut tigusinnaanngilaat. Eqqaamaqqussavara Inatsisartut
Ombudsmand-iata pisortat ingerlatsineranni equngasumik ingerlasutut tikkuarsimasai
aaqqinneqaqqullugit aamma kaammattutigisai, taakkua aamma Naalakkersuisutta
Namminersornerullutik Oqartussat pineqarsimappata aaqqinneqarnissaat
pisussaaffigimmassuk. Tas-sanilu aaqqeqquneqartut tusaatissaannartut
tigusinnaannginnamikkik, kisianni aamma aaqqittariaqarmatigik.
Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:
Aaqqitassat suulluunniit Naalakkersuisunit
aaqqeqquneqartut, tamatumunngalu amma ilaavoq Ombudsmand-i kisianni sulinera
akuleruffigisussaanngilarput, kisianni Ombudsmand-ip tungimininngaanniit
saaffiginnissutai aammalu inatsisiliornitsinnut equngasutut tikkuartugai naammassiniarneqassapput,
aammalu ilaatigut naammassiniarneqalereerlutik.
Kisianni maannakkut aamma akuersilluta
nikuissaagut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap innersuussutai
isumaqatigigatsigik, suliassallu taamaalillutik naammassineqarnissaannut
peqataajumalluta.
Hans Enoksen, Ataatsimiinnermik aqutsisoq:
Taamaalilluni oqaluuserisassaq immikkoortoq
48, naammassivoq. Taasinissarlu kiserngoruppoq.
Ilaasortat qinnuigissavakka isumaqataasut
nikueqqullugit.
26-tamarmik.
Tassalu maani najuuttut tamarmik
akuersipput. Ombudsmand-ilu qutsavigaarput suliaa kusanartoq maani inimi
akuersissutigineqarmat, sulilluarnissaanillu kissaallugu.
Oqaluuserisaq naammassivoq.