Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immokkoortoq 48-1

Ataatsimiinnerit ] Tilbage ] Op ] Nĉste ]

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Marlunngorneq 21. oktober 1997 nal. 13.00

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 48.

 

Inatsisartut Ombudsmandiata 1996-imut nalunaarutaata akuersissutigineqarnera.

(Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua)

 

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat Anders Andreassen.

 

Otto Steenholdt, Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua:

Saqqummiussassara siullermik oqaatigissavara nutserneqarnerani oqaatsit sangujoqisaartorujus­suit atorneqarsimammata. Kisianni isumaanik imannarujussuaq allanngortitsinngillat.

 

Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata Inatsisartut Ombudsmand-iat pillugu Inatsisar­tut inatsisaat nr. 7 13. juni 1994-imeersumi '10 immikkoortoq 2 malillugu, Inatsisartut Ombudsmand-iata 1996-imi sulisimanera pillugu nalunaarutaa misissorsimavaa.

 

Ataatsimiititaliap isumaqatigiissut Inatsisartut Ombudsmand-iata atuunnermini ukiut aappaanut nalunaarutaa naammagisimaarlugu oqaatigissavaa.

 

Ataatsimititaliap Inatsisartut Ombudsmand-iata apeqqutit ingerlatsineq pillugu inatsisinut tunngasut pillugit nalinginnaasumik oqaaseqaatai, soqutigalugit maluginiarpai Naalakkersuisu­nullu kaammattuutigissallugu tamakku pillugu Inatsisartut Ombudsmand-iata oqaaseqaatigisima­sai eqqaamaniaqqullugit.

 

Ataatsimiititaliami isumaqarpugut Inatsisartut Ombudsmand-iata nalunaarutaani immikkoortut pingajuat, Namminersornerullutik Oqartussani ataatsimut isigalugu sulianik ingerlatsisunut isumassarsiorfittut atorneqarsinnaasoq. Ataatsimiititaliamiillu aamma kaammattuutigissallugu pingaartumik immikkoortoq taanna Namminersornerullutik Oqartussani sulisunut ilisimatitsissu­tigeqqullugu. Tassa imaappoq taakkuninnga aamma ilisimaneqaqqullugu.

 

Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata Naalakkersuisut aamma kajumissaassavai, suliamik ingerlatsinermut oqartussaasumut eqqortumut ingerlatitseqqilluni nassiussisarneq maleruagassat erseqqissaavigeqqullugit. Tassa piarinaatsoornikkut suliaq nammineq sulias­sarinngisaq tiguneqarsimatillugu.


Suliamik suliarinninneq sivisunaalerpat nalunaaruteqartussaatitaaneq pillugu Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap kaammattuutigissavaa, Naalakkersuisut erseqqissaateqassasut Namminersor­nerullutik Oqartussat inatsisileriffiata tamanna pillugu ilitsersuutaani maleruagassat malinneqar­tassasut, tassami Ombudsmand-ip oqaaseqaatai malillugit tamatigut taama iliortoqartarsimann­gitsoq paasinarmat.

 

Ombudsmand-i kissaateqarsimavoq naammagittaalliutit oqartussaaffeqarfimmi atorfillit alliu­nerusut suliamik ingerlatsinerannik pisortamut akisussaasumut naammagittaalliutitut pissusillit, imaluunniit aalajangiinerit naammagittaalliutilluunniit ilutsimikkut allaffissornikkut ingerlatsive­qarfiup aalajangiineranut Inatsisartut Ombudsmand-iat ingerlatsiveqarfittut qulliunerusutut atorlugu suliassanngortinneqartut innersuunneqartassanngitsut. Tassa imaappoq: AIngerlateqqil­lugilluunniit nassiunneqartassanngitsut@.

 

Inatsisartut Ombudsmand-iat allaffeqarfinni ingerlatsiveqarfiup aalajangiineranik ingerlatsive­qarfimmut qulliunerusumut naammagittaalliuteqartarfittut ilaanngilaq. Inatsisartulli Ombudsmand-iat oqaaseqarsimavoq allaffissornikkut oqartussaasut naammagittaalliutinik Ombudsmand-imut innersuussisinnaanngitsut, aamma Ombudsmand-i pillugu inatsisit kingu­nerisariaqassagaat naammagittaalliuteqartup Ombudsmand-i qinnuigisimassagaa, naammagittaal­liut suliareqqillugu, tassa suliaq Ombudsmand-imit suliarineqalersinnagu.

 

Tamakku tunngavigalugit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap Naalakkersuisut kajumissaassavai, qitiusumik allaffeqarfik peqqussuteqarfigissagaat tamanna Ombudsmand-ip kaammattuinera maleqqullugu.

 

Inatsisartut Ombudsmand-iata paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu inatsimmi '6 immikkoortoq 1 malillugu, allakkiortussaaneq pillugu maleruagassaqarneranik erseqqissaateqarnera Inatsiseqar­nermut Ataatsimiititaliamit tamakkiisumik tapersersorneqarpoq. Allakkiortussaatitaaneq ataatsi­miititaliani isumarput malillugu pitsaasumik ingerlatseriaaseqarnissamut tunngaviusumik pissusissaavoq, tamatumunngalu maleruagassat allaffissornikkut aqutsisoqarfinnit malinneqar­tariaqarput.

 

Inatsisartut Ombudsmand-iat nalunaarummini oqartussaasut paasisssutissanik Ombudsmand-imut nalunaaruteqartarnerat pillugu, takisuumik allagaqarsimavoq. Immikkoortoq taanna Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap soqutigalugu atuarluarsimavaa. Naalakkersuisunullu aamma kaammattuutigissallugu, allaffissornikkut aqutsisoqarfiit immikkoortortaqarfiinut tamanut erseqqissaqqullugu, Ombudsmand-ip allakkianik tunniussequsilluni kissaatigisartagai malinne­qartassasut.


Immikkut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap Inatsisartut Ombudsmand-iat isumaqatigalugu nalunaarutigissavaa, tassa erseqqissarmagu ingerlatsiveqarfiit Ombudsmand-ip isumaa malillugu suliat allassimaffii sorliit Inatsisartut Ombudsmand-iannit atorfissaqartinneqarnersut naliliinissa­minnut piginnaatitaanngitsut. Allattukkanik Ombudsmand-ip takusinnaasaanik killiliinerup ataatsimiititaliami isumarput malillugu, Inatsisartut Ombudsmand-iata ingerlatsiveqarfinnik nakkutilliinissaa akornusertussaavaa.

 

Tamakku pissutigalugit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap isumaqatigiilluni, Naalakkersuisut kaammattussavai erseqqissaqqullugu Inatsisartut Ombudsmand-iat paasissutissinneqarnissaminik kissaatigisaqartillugu, oqartussaasoqarfimmit suliat allaqqaarsimaffiinik imaluunniit suliat allasimaffiinik imaat tamaasa ilanngullugit nassiussiffigineqartassasoq, taamaalilluni Inatsisartut Ombudsmand-iat aalajangiisassammat Ombudsmand-ip suliamik ingerlatsineranut suut atorfissa­qartinneqarnersut.

 

Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami isumaqarpugut, Inatsisartut Ombudsmand-iat pitsaasumik sukumiisumillu suliamik ingerlatsisoq, aamma Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami isumaqar­pugut Ombudsmand-eqarfik manna tikillugu marlunnik nalunaaruteqareerluni aallartilluareersi­masoq.

 

Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami Inatsisartut Ombudsmand-iata sulisut amerlassusiat suliallu annertussusiat pillugit oqaaseqaataai maluginiarpavut, naatsorsuutigalugulu nalunaarutissap tulliup Inatsisartut 1998-imi ukiakkut ataatsimiinneranni oqallisigineqarneranut atatillugu, apeqqut taanna naliliivigiumallugu.

 

Inatsisartut Ombudsmand-iata atorfinitsitsisarnermut piginnaatitaafeqarnissamik allanillu ajornartorsiutai pillugit, Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami naatsorsuutigaarput tamakku Inatsisartut Allattoqarfianni, taamatullu Inatsisartut Ombudsmand-ianni, sulisoqarnerup aaqqiivi­gineqarneranut atatillugu qanittunnguakkut aaqqinneqarumaartut.

 

Taamaalilluta Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami isumaqarpugut, Inatsisartut Ombudsmand-eqarfiat maannakkut aallartinissareerluni nammineq ingerlariaqittussanngulersoq, ataatsimiititali­amilu nuannaarutigalugu paasivarput sukumiisumik sulianik ingerlatsisarneq suliffeqarfimmut tassunga ilisarnaataalersimasutut isumaqarnarsisoq.

 

Taamatut oqaaseqarluta Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliamiit isumaqatigiilluta inassutigaarput, Inatsisartut Ombudsmand-iata 1996-imut ukiumoortumik nalunaarutaa formand-ip akuersinerati­gut, Inatsisartut taasissutigalugu akuersissutigissagaat.


Ataatsimiititaliamut ilaasortaapput: Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit, Laannguaq Lynge, Siumut, Niels Mattaaq, Siumut, Anders Niilsson, Atassut aamma Otto Steenholdt, Atassut.

 

Niels Mattaaq, Siumup oqaaseqartua:

Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata isumaliutissiissutaa Inatsisartut Ombudsmand-iata ukiumoortumik ukiut aappassaanut nalunaarutaa, Siumup missuataarpaa imatullu oqaaseqar­figissallugu.

 

Siumumit aallaqqaammut oqaatigissavarput Inatsisartut Ombudsmand-iata 1996-imut ukiumoor­tumik nalunaarusiaa tamakkiisumik akuersaaratsigu. Siumumit Inatsiseqarnermut Ataatsimiitita­liaq isumaqatigaarput, Inatsisartut Ombudsmand-iata apeqqutit pillugit nalinginnaasumik oqaaseqaatai. Ilaatigut oqaaseqarmat suliamik ingerlatsisut isumassarsiorfittut atorsinnaagaat. Pingaartumik oqaatigineqartoq immikkoortoq taanna Namminersornerullutik Oqartussani sulisunit ilisimaneqalissasoq.

 

Aammattaaq Siumup Inatsiseqarnermut Ataatsimititaliaq isumaqatigaa, Naalakkersuisunut kajumissaarisoqarmat suliamik ingerlatsinermut oqartussaasumut eqqortumut ingerlatitseqqilluni nassiussisarneq pillugu maleruagassat erseqqissaavigeqqullugit, tassa piarinaatsoornikkut suliaq nammineq suliassarinngisaq tiguneqarsimatillugu.

 

Siumumiit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaq isumaqatigaarput oqarmat, suliamik suliarinnin­neq sivisunaalerpat ataatsimiititaliap Naalakkersuisunut kaammattuutigissagaa, erseqqissaaso­qassasut Namminersornerusut inatsisileriffiata ilitsersuutaani maleruagassat malinneqartassasut.

 

Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap paasivaa Ombudsmand-ip oqaaseqaatai malillugit taamatut pisoqartarsimassasoq isumaqarnanngimmat.

 

Siumumiit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaq isumaqatigaarput taperserlugulu oqarmat, Inatsisartut Ombudsmand-iata ukiumoortumik nalunaarummini kissaatigimmagu oqartussaaffe­qarfimmi atorfillit alliunerusut suliamik ingerlatsinerannik pisortamut akisussaasumut naamma­gittaalliutitut pissusillit naammagittaalliutilluunniit ilutsimikkut allaffissornikkut ingerlatsiveqar­fiit aalajangiineranut Inatsisartut Ombudsmand-iat ingerlatsiveqarfittut qulliunerusutut atorlugu suliassanngortinneqartut innersuunneqartassanngitsut, ingerlateqqillugilluunniit nassiunneqartas­sanngitsut.

 


Siumumiit maluginiarparput Inatsisartut Ombudsmand-iata pasissutissanik paasiniaasarnermini pisortanik kommuninillu piaarnerusumik tunineqartarnissani kissaatigigaa. Taamaaliornermi innuttasasut sullinneqartut pitsaanerusumik sullissinnajumallugit. Taamaattumik Siumumiit kommunit pisortallu allaffeqarfii suliffeqarfiutaalu allat inussiarnersumik kaammattorusuppavut, Inatsisartut Ombudsmand-ianiit saaffigineqaraangamik piaartumik paasissutissanik ingerlatseq­qittaqqullugit.

 

Siumumiit Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaat isumaqatigaarput Naalakkersuisunik kajumissaarimmat qitiusumik allaffeqarfik peqqussuteqarfigissagaat tamanna pillugu. Tassa Inatsisartut Ombudsmand-iata kaammattuinera maleqqullugu.

 

Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap Inatsisartut Ombudsmand-iata sulisut amerlassusiat suliallu annertussusiat pillugit oqaaseqaatai maluginiarneqartut Siumumiit taperserusupparput Inatsisar­tut Ombudsmand-iata sulisoqarnerminut tunngatillugu Inatsisartut Siulittaasoqarfia suleqatigalu­gu aaqqiiviginiassagai.

 

Aammattaaq Siumup oqaatigissavaa Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissummi oqaatigimmagu, Inatsisartut Ombudsmand-iat pitsaasumik sukumiisumillu suliamik ingerlatsi­soq. Tamannalu manna tikillugu marlunnik nalunaaruteqareerluni aallartilluarsimasoq oqaatigim­magu isumaqataaffigigatsigu.

 

Siumumiit Inatsisartut Ombudsmand-iata siunissami sulilluarnissaanik kissaassivugut.

 

Siumumiit taama oqaaseqarluta Inatsisartut Ombudsmand-iata 1996-imut ukiumoortumik nalunaarutaanut tunngatillugu Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa akuer­saarparput.

 

Finn Karlsen, Atassutip oqaaseqartua:

Atassummiit Inatsisartut Ombudsmand-iata ukiumoortumik nalunaarutaa misissoreerlugu naatsumik imaattumik oqaaseqassaagut.

 

Siullermik Atassummiit tulluusimaarutigalugu oqaatigissavarput Ombudsmand-ip sulilluarsima­nera  nalunaarutikkut takuneqarsinnaammat. Aammalu oqaatigisariaqarluni nalunaarusiaq suliarilluagaasoq.

 

Inatsisartut Ombudsmand-iata atuutilerneraniit aappassaanik nalunaarusionermi takuneqarsinnaa­voq malugineqarsinnaallunilu, qanoq inuiaqatigiinnit pisariaqartinneqartigisimasoq. Tamatumani aamma oqaatigisariaqarpoq Ombudsmand-eqarnerup paasisitsiniutigineqarnera qaammarsaatigi­neqarluarsimaneratalu inuiaqatigiinnit atorneqarnissaa paasineqarluarsimasoq.


Tassami nalunaarutip takutippaa ukiut siulianut nalunaarummut sanilliullugu annertunerungaatsi­artumik inuiaqatigiinnit suliassiissuteqartoqarsimasoq. Taamatut suliassamik amerleriaateqarto­qaraluartoq Ombudsmand-i suli annerusumik inuiqatigiinnut paasisitsiniaanissaa siunertaralugu kommuneqarfiit angallavigineqarnissaat pilersaarutigineqarmat naatsorsuutigissavarput, inuiaqa­tigiinit suliassiisinnaanermut paasinninneq annertunerulissasoq. Tamatumalu nassatarissavaa Ombudsmand-i suli suliassai amerleriarnissaat. Taamaattumik sulisoqarnermut tunngasoq tulliani Ombudsmand-ip 1998-imi nalunaaruteqarnissaanut tunngatillugu naliliivigineqarnissaa naatsorsuutigisariaqarparput. Tamatumani aamma aningaasartassai eqqarsaatigalugit.

 

Taamatut oqaaseqarluta Inatsisartut Ombudsmand-iata pilersinneqarneranut suleqataasimasutut inuiaqatigiinnit atorluarneqarnera nuannaarutigalugu, nalunaarusiaq tamakkiisumik taperserpar­put aammalu Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliata isumaliutissiissutaa tamakkiisumik akuersaarlugu.

 

Ombudsmand-erpullu suliaanik inuiaqatigiinnut pingaaruteqartumut angusaqarluarnissaanik kissaapparput.

 

Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Ombudsmand-itta ukiumoortumik nalunaarutaanut tunngatillugu Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata isumaliutissiissutaa Inuit Ataqatigiit tamakkiisumik taperserpaat, tassuunati­gummi pisortaqarfiit sullissinerminni pitsaasumik naapertuilluartumillu tunngaveqartuarluni innutaasunik sullissisoqartarnissaa Ombudsmand-ip tikkuagaatut kaammattuutigineqarmata.

 

Taamaattumik nalunaarutip immikkoortuata pingajuanni, tassalu pisortat ingerlatsinerat pillugu inatsisinut tunngasut, pillugit nalinginnaasumik Ombudsmand-ip oqaaseqaatigisai pingaaruteqar­lutillu maluginiassallugit eqqumaffigisassaapput, pingaartumik innuttaasunik ulluinnarni sullissiniartut tungaanniit.

 

Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaq taamaattumik isumaqatigilluinnarlugu Inuit Ataqatigiinniit aamma uagut oqarusuppugut, immikkoortumi tassanerpiaq allaaserineqartut tassaasariaqarmata kommunini Namminersornerullutillu Oqartussani sulisunit pinngitsoorani eqqumaffigineqaqqul­lugit ilinniagassarititaasariaqartut - soorlu meeqqat atuarfianni atuartut aamma ilinniagassinne­qartarnerattut.

 


Pingaartumik Inuit Ataqatigiinnit sakkortuumik inassutigerusupparput, Ombudsmand-ip paasis­suutissanik pisariaqartitaminik sukkulluunniit aallersinnaatitaanerminik pisortaqarfinnit kommu­ninillu akimmisaartinneqartussaannginnami, paasissutissallu tamakkiisut noqqaassutigigunigit tamatigut aamma, Ombudsmand-eqarnerput pillugu inatsit naapertorlugu, pissarsiarisartussaam­magit.

 

Tamannarpiaq maalaarutit Ombudsmand-eqarfimmut suliassanngortinneqartarsimasut sivisugi­neqarsinnaasumik suliarineqartarnerannut patsisaaqataasarmat, tassalu ilaatigut pisortaqarfinnit Ombudsmand-i paasiniaalluni saaffiginnittarnermini suliakkiissutigineqartut paamaarunneqaler­lutik akiumaataarneqarmata, pissusissamisoorpoq pisortaqarfiit kommunillu aamma avoqqarliu­teqarfigissallugit.

 

Taamaattumik Inuit Ataqatigiinnit aamma neriuutigaarput, Ombudsmand-itta nalunaarutaa paasissutissanik innuttaasut pisinnaatitaaffiinik soqutiginartorpassuarnik imaqartiterluni qulaa­jaasoq, aamma pisortat avataatigut innuttaasut akornannit, ilinniarfinnit allanillu soqutigineqarlu­ni pissarsiarineqarsinnajumaassasoq, tamannali ajornassappat tusagassiorfiit aqqutigalugit kikkunut tamanut aamma takusassiarineqarumaassasoq.

 

Ukiumoortumimmi nalunaarut arlalitsigut immikkut tamanut soqutiginarsinnaasumik eqqarsaa­tissiisunik atuagassartaqarpoq. Ilaatigut pisortat inatsisit pioreersut saneqquteriarlugit imaluun­niit avaqquteriarlugit ingerlatseriarsimanerannit ersersitsisunik. Assersuutissaqqissut tamatumani tassaasinnaapput:

 

.             Nunap immikkoortuini mittarfissanik suliarinnittussarsiuussinerit pillugit nalunaarum­mik Naalakkersuisut tamanut nalunaarutiginnissimannginnerat.

 

.             Inuussutissarsiutiginagut aallaaniartartunut tuttutassiisimanerit pillugit maleruagassanik misissuisimanerit.

 

.             Aammalu tuttut piniagaaneranni killiliinernik aqutsineq pillugu apeqqutit aammalu allarpassuit.

 

Taamatullu oqaaseqareerluta, aammalu Inuit Ataqatigiit nuannaarutigalugu Ombudsmand-eqalersimanerput 1994-imili Inatsisartunit peqataaffigilluakkatsinnik pilersinneqarsimammat, ukiumoortumik nalunaarut manna akuersaarlugulu tusaatissatut ilassilluarumavarput.

 

Bjarne Kreutzmann, Akulliit Partiiat:

Ombudsmand-eqarneq aamma Ombudsmand-eqarfik pilersinneqarsimapput ilaatigut qulakkeer­niarlugu innuttaasut inatsisit naapertorlugit innarlitsaalineqarnissaat. Taamalu pisortaqarfinni ingerlatsiviit aalajangiinerisa naammagittaaliutigineqarnissaannut periarfissinniarlugit.


Inuutaasut tamarmik oqartussaaqataanerat tunngavigalugu politikkikkut ingerlatsinerup pissusis­samisoortumik ineriartornerata ilagiinnarpaa Ombudsmand-eqalersimaneq. Taamaatumik assut soqutiginarpoq paasissallugu, demokraii tunngavigalugu ingerlatsineq qanoq ingerlanersoq. Tamatumunngalu erseqqissumik paasissutissaqarfissaavoq nalunaarusiaq una atuarlugu.

 

Nalunaarusiap atuarnerani Ombudsmand-eqarfik pillugu pingaartumik makku malugisimavakka:

 

1.                                                  Suliassat amerlasuut tunniunneqartarsimapput.

 

2.                                                  Suliat ikittuarannguit naammassineqartarsimapput.

 

3.                                                  Suliat ingerlanneqarnerat paamaartarsimaqaaq.

 

4.                                                  Allaat Ombudsmand-i qitiusumik aqutsisoqarfimmit akineqartarsimanngilaq nukingi­saarinngikkaangami.

 

Neriuutigissavarput aningaasaliissutit amerleriarnerisigut Ombudsmand-eqarfimmi namminermi paamaarsaataasartut anigorneqarsimassasut. Taamaalilluni inuttaasut uummaarissumik sullinne­qarsinnaaqqullugit.

 

Kisianni paasinarpoq sulianut amerlanerpaanut tunngatillugu paamaarsaataasartut avataaneersuu­sut. Allaffeqarfinniit Ombudsmand-i akineqarneq ajorpoq. Taamaalilluni suliat maannakkornit uummaarinnerusumik naammassineqarnissaat ajornakusoortarluni.

 

Pissutsit taamaattut naammaginanngilluinnarput, taamaattumik Naalakkersuisut akuliuttariaqar­put. Sulissutigalugulu Ombudsmand-imiit saaffiginnissutit immaqa tamatigut nuannersuinnaa­sanngikkaluartut allaffeqarfiup tungaaniit salliutillugit isumagineqartarnissaat.

 

Ombudsmand-eqarfik pilersissimanniglarput allaffissorneq siunertaralugu. Kisianni innuttaasut inatsisit naapertorlugit innarlitsaalineqarnissaat anguniarlugu.

 

Pissutsinut uparuarneqartunut tunngatillugu uku maluginiarsimavakka.

 

Siullermik telefonikkut saaffiginnissutit allaaserineqarneq ajungajapput naak pissutsit ilungersu­natut uparuarneqartaraluartut. Aamma ataatsimiinnerit imaqarniliorneqarneq ajungajapput, kiisalu suliat ingerlanneqarnerat ilaanni assorsuaq sivisusarpoq.

 


Sulianik ingerlatsinissamik inatsit naapertorlugu malittarisassaqarpoq tamatumunnga tunngasu­nut erseqqissaataasunik. Taakkualu atortuulersinneqarnerannit maanna ukiut pingasunngulereer­mata inatsisikut piumasaqaatit eqqortinneqarnissaat anguniarlugu allaffissornikkut suleriaatsit aaqqinneqartariaqalerput.

 

Tamatuma anguneqarnissaa Naalakkersuisut sulissutigisariaqarpaat.

 

Naggataatigut uparuarumasara tassaavoq, Ombudsmand-ip uparuaaneri inassutaalu pisortanit ilumut malinneqartarnersut. Qujanartumik malunnarpoq Ombudsmand-ip uparuaaneri tusaaniar­neqartartut aamma Ombudsmand-ip inassutai malinniarneqartartut. Allatut oqaatigalugu malun­narpoq demokratii tunngavigalugu naammaginartumik ingerlatsisugut. Taamaakkaluartoq eqqaanngitsoorusunngilara Naalakkersuisut ilaata Ombudsmand-ip aalajangiinera paatsuuissi­mannguatsiarmagu atuffarliorsimalluguluunniit. Tamanna naammaginanngilaq aamma taamatut pisoqaqqittariaqarani.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Pissusissamisoorluinnarpoq Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata Ombudsmand-ip nalunaarutaa misissorsimammagu.

 

Aammalu apeqqutit assigiinngitsut Ombudsmand-imit uparuarneqarsimasut kaammattuutigine­qartullu taamaalillutik ingerlateqqinneqarmata. Nunatsinni Ombudmand-eqarneq pillugu inatsit naapertorlugu pingaartumik Ombudsmand-ip ulluinnarni sulinerani pingaarluinnarpoq pisortat ingerlatsinerat pillugu paasitinneqartarsinnaatitaaneq pillugu Inatsisartut inatsisaata eqqortumik atuutsinneqarluni malitsinneqarnissaa.

 

Taammaattumik inatsip pineqartoq naapertorlugu sullissinerni assigiinngitsuni ingerlatsineq pillugu aamma nalinginnaasumik paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu qinnuteqaatit suliarineqar­tarneri aalajangiivigineqartarnerilu pillugit allattuisussaatitaanerit il.il. pillugit, Naalakkersuisut malittarisassanik aalajangersaatitaasinnaapput.

 

Taamaattumik Ombudsmand-ip ilaatigut isorisai Naalakersuisut malittarisassanik assigiinngitsu­nik  naammaginartumik naammassinnissimanerat apeqqutaavoq. Isumaqarpungalu suliassat assigiinngitsut isornaatsumik nalorninaatsumillu suliarineqartassappata Naalakkersuisut pisorta­qarfinni assigiinngitsuni ingerlatsineri pillugit malittarisassaliorsinnaatitaanertik ilumut tamak­kiisumik naammassisimaneraat paasissallugu pingaaruteqartoq.

 


Ombudsmand-eqarfiup angalasarneri nunanillu allanik suleqateqarneri, minnerunngitsumik Folketing-ip Ombudsmand-eqarfianik suleqateqarluarnera paasissutisseeqatigiittarnerillu paatsuugassaanngitsumik nunatsinni Ombudsmand-ip sulineranut annertuumik iluaqutaapput.

 

Nalunaarummi nalinginnaasumik suliarineqarsimasut amerlassusiisa erseqqissumik takutippaat inuiaqatigiinni assigiinngitsutigut inuiaqatigiinnut paasissutissiisarneq, tassa naatsumik oqaatiga­lugu, qaammarsaaneq suli annikippallaartoq. Taamaattumik Ombudsmand-ip nunatta sinnerani angalaarnissaminik pilersaarutai paasinarput tapersersortariaqarlutillu.

 

Taamatut oqaaseqarlunga Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap kaammattuutai ilalerlugit Ombudsmand-ip siunissami sulilluarnissaanik kissaallugu, nalunaarut akuersaarlugu tiguara.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:

Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata nalunaarusiaa Naalakkersuisunit isumaqatigiis­sutigisimavarput tusaatissatut tamaat tiguniarlugu

Tassanilu kaammattuutit innersuussutigineqartut aamma tamaasa tusaatissatut tiguniarlugit. 

 

Taavalu maannakkut partiit oqaaseqartorisaanni ilaatigut annertunerusumik pulaffigineqartut oqaaseqarfigilaarsinnaavakka, aamma Naalakkersuisunut sammisitaammata.

 

Uani innersuusutigineqartut pisortat saaffigineqarlutik piaartumik akisarnissaannik paasissutissa­nik  Ombudsmand-i piniaraangat, taanna pissusissaatut naammassiniarneqalissaaq. Tamatumani pisarsimasut ajuusaarutigissavakka kingusinaartarsimappata, kisianni suliassat saaffiginninner­mut tunngassuteqartut tamarmik Ombudsmand-ip piumasarisaatut, aammalu maani Inatsiseqar­nermut Ataatsimiititaliap kaammattuineratut, naammassiniarnissaat kissaatigineqassaaq.

 

Aaamma Siumup oqaaseqartuata, Niels Mattaap, tamatumani Naalakkersuisut allaffeqarfiat peqqussuteqarfigineqassasoq, taamatut akissuteqarnissamut, saaffiginnissutit piaartumik akine­qartarnissaat aamma maluginiarpara, aammalu tamanna naammassiniarneqartussaassaaq.

 

Kisianni aamma uanga oqaatigilaassavara, uani aamma nuannaarutigigakku kommunit aamma taaneqarmata, akissutissaminnik paamaarussisarnersui pineqarlutik. Aamma uagut allaffeqarfit­sinnut ilaatigut takkuttartut nalunngilakka allaffeqarfinnullu inuit saaffiginnissutitik Ombuds-mand-imut akineqarnissaanut noqqaasut, kisianni aamma kommunit pineqartut ilaatigut paa­maarnerujussuarmik aamma tassani kinguneqarput. Maani assersuutinik taaguissanngilagut, kisianni taamaattoqarpoq aamma, taamaattumik uani kaammattuinerit uagutsinnut paamaarussi­sarnernik aamma kommuninut tunngatitaammata eqqaasitsissutigissallugu.

 


Kisianni taamatut oqarlunga Naalakkersuisuninngaanniit Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap innersuussutaa tamaasa tusaatissatut tiguagut, tassanilu aamma ilaliussat ilanngullugit.

 

Otto Steenholdt, Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua:

Ataatsimiititaliaq sinnerlugu oqaaseqartut tamaasa qujassuteqarfigerusuppakka suliaq taama pitsaatigisumik nalilerlugu ingerlateqqimmassuk.

 

Aammalu ilanngullugu ataatsimiititaliaq sinnerlugu oqartariaqarsoraanga toqqissinartoq inuiaqa­tigiinni kalaallini. Pitsaasumik pitsaanngitsumilluunniit sullinneqarsorisimasut aamma periarfis­sinneqalermata Ombudsmand-i ikiortigalugu saaffiginnittalernissaat.

Inuiaqatigiinni tamanna toqqissiallannaqaaq.

 

Qujanaq oqaatsinut pitsaasorsuarnut.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Isumaqarpunga ulluinnarni Ombudsmand-ip sulinerani pisortat ingerlatsinerat pillugu paasitinne­qarsinnaatitaanermut tunngasoq inatsit annertuumik pingaaruteqartoq.

 

Tassa taanna inatsit oqarsinnaavugut nutaajuvoq nunatsinni, aatsaat 1994-imi atulersimalluni. Inatsillu qiviaraanni tassani '-it arlallit ataanni allassimavoq Naalakkersuisut malittarisassanik sanasinnaatitaasut. Uangalu isumaqarpunga malittarisassat naammattumik sananeqarsimannippa­ta,  taava piaartumik iluarsiivigineqartariaqartut.

 

Ilaatigut Ombudsmand-ip saaffiginnittarnerani paamaarussinerit eqqartorneqarput, tamakkulu suliassanik ataasiakkaanik pisortaqarfinni assigiinngitsuni akiniartarnermi paamaarussinerit qularnanngitsumik immaqa malittarisassat Naalakkersuisut suliarisimasaat, taakkualuuniit naleqqussarlugit allanngortinneqarnissat pisariaqassaaq.

 

Tassani aamma kommuneqarfiit eqqartorneqarput taamatut paamaarussisartut. Ilumut ilumoor­sinnaanerluni kommuneqarfinnut malittarisassat taamaattut anngussimanersut. Tassami erseqqis­sunik malittarisassaqartoqarpat tamakku suliassat ingerlanneqarneri pillugit, taava paamaarussi­nerit taamaalilluni pinngitsoorneqarsinnaagaluarmata.

 

Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Naatsunnguamik. Unaana erseqqissaatiginiaannarlugu.

 


Ombudsmand-ip ukiumoortumik nalunaarutaa, tassa aappassa Ombudsmand-eqalerattali taama Inatsisartuni sammisaqarpugut.

 

Ombudsmand-ip nalunaarutaa Inatsisartuni akuersissutigineqartussaavoq. Taamaattumik aamma naatsorsuutigilluinnarparput aamma akuersissutiginialerutsigu Naalakkersuisut aamma nikueqa­taallutik akuerseqartaajumaartut.

 

Tassami Naalakkersuisut nalunaarut una tusaatissaannartut tigusinnaanngilaat. Eqqaamaqqussa­vara Inatsisartut Ombudsmand-iata pisortat ingerlatsineranni equngasumik ingerlasutut tikkuarsi­masai aaqqinneqaqqullugit aamma kaammattutigisai, taakkua aamma Naalakkersuisutta Nammi­nersornerullutik Oqartussat pineqarsimappata aaqqinneqarnissaat pisussaaffigimmassuk. Tas-sanilu aaqqeqquneqartut tusaatissaannartut tigusinnaannginnamikkik, kisianni aamma aaqqittari­aqarmatigik.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:

Aaqqitassat suulluunniit Naalakkersuisunit aaqqeqquneqartut, tamatumunngalu amma ilaavoq Ombudsmand-i kisianni sulinera akuleruffigisussaanngilarput, kisianni Ombudsmand-ip tungi­mininngaanniit saaffiginnissutai aammalu inatsisiliornitsinnut equngasutut tikkuartugai naam­massiniarneqassapput, aammalu ilaatigut naammassiniarneqalereerlutik.

 

Kisianni maannakkut aamma akuersilluta nikuissaagut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap innersuussutai isumaqatigigatsigik, suliassallu taamaalillutik naammassineqarnissaannut peqataajumalluta.

 

Hans Enoksen, Ataatsimiinnermik aqutsisoq:

Taamaalilluni oqaluuserisassaq immikkoortoq 48, naammassivoq. Taasinissarlu kiserngoruppoq.

 

Ilaasortat qinnuigissavakka isumaqataasut nikueqqullugit.

 

26-tamarmik.

 

Tassalu maani najuuttut tamarmik akuersipput. Ombudsmand-ilu qutsavigaarput suliaa kusanar­toq maani inimi akuersissutigineqarmat, sulilluarnissaanillu kissaallugu.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.