Oqaluuserisassani immikkoortoq 03 |
|
||
Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera |
Ataatsimiinnermi aqutsisoq: Johan Lund Olsen, Inatsisartut Siulittaasuat:
Johan Lund Olsen, Inatsisartut Siulittaasuat
Taavalu maannakkut tassa immikkoortut pingajuat tikissinnaangorparput, tassa 1999-imi Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnissaata aalajangiiffigineqarnissaa, taanna maanngaanniit saqqummiutissavara, tassa ataatsimiinnerup matuma ingerlanerani Inatsisartunut partiit Kattusseqatigiillu kissaatigisimavaat ukiamiit Inatsisartut ataatsimiilerpata ataatsimiititaliat, tassa taamaallaat sisamanngornerit, tallimanngornerit pisariaqaraanngallu arfininngornikkut taamaallaat ataatsimiitassallutik.
Tamanna kissaatigineqarmat soorunami Siulittaasoqarfimmi nalilersorneqarsimavoq, nalilersuinerullu maanna tassa kingunerivaa Siulittaasoqarfimminngaanniit inassutigineqarmat Inatsisartut ukiamut atatsimiinnissaat upernaaq ataatsimeeqqaaratta 24. september aallartittussatut aalajangerneqarsimasoq siuartittariaqassasoq.
Siulittaasoqarfimmit taammaammat inassutigivarput Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnissarput aallartissasoq tallimanngornikkut septemberip 17-anni, taanna Inatsisartut soorunami maani namminneq aalajangigassarivaaat, taamaattumik partiit gruppiinut maani Inatsisartut gruppiinut taanna paaserusunnassaaq aamma taamatut kissaatigineqarnersoq.
Per Berthelsen, Siumup oqaaseqartua:
Siumup gruppianinngaanniit uagut kissaatiginartipparput ukiamut ataatsimiinnissap siullermilli pilersaarusiaasutut tallimanngornikkut 24-anni aallartinnissaa, taanna ilaatigut patsiseqarpoq maanna Siumup gruppiani annertuumik peqataaffigineqartussamik pisussanik aaqqissuisoqareersimammat, taamaalillunilu siuartitsiniarneq assigiinngitsutigut aporfinnik annertuunik pilersitsissalluni, isumaqarpugummi tunngavissaqanngitsoq sapatip akunneranik siuartitsiniarneq, tassami aaqqissueqqinikkut ataatsimiititaliat aalajangersimasumik sisamanngornikkut tallimanngornikkullu pisariaqarpallu arfininngornikkut ataatsimiitarnissaat aalajangersimasumik ammaanneqartussaammat periarfissaqalissammat Inatsisartuni ataatsimiinnerit ataasinngornerni, marlunngornerni pingasunngornernilu ullaakkut quliningaanniit, soorluli ullumikkut taammak aamma ingerlanneqartoq, ingerlanneqarsinnaanerisa ammaanneqarnissaat, tassami ukiamut ataatsimiilernermi nalinginnaasumik ullap tungaa qulinut ataatsimiititalianut ataatsimiigiaqattaartarnerat aporfiujunnaassammata.
Taamatut oqaaseqarlunga tassa Siumumit nalunaarutigissavara kissaatiginartikkatigu tunngaviusumik ulluliunneqarsimasup 24. septemberip aallartiffiusussap attatiinnarneqarnissaa.
Siverth K. Heilmann, Atassutip oqaaseqartua:
Ukiamut Inatsisartut ataatsimiinnissaanut
ajuusaarnaraluartumik pappiaranngorlugu tigusaqarsimanngilagut, kisiannili
nalunaarutigineqartoq Siulittaasoqarfimminngaanniit 17. september
aallartittoqassasoq, taanna oqaasiinakkut tusarsimasarput aallaavigalugu
isummersimavugut, taannalu aamma akuersaarnissaa 17-annut
inassutiginiarlutigu.
Ajuusaarnaraluartumik Siulittaasoqarfimmi
ilaasortaatitarput maani najuutinngimmat annerusumik tusagaqarsimanata,
kisianni paasisimavarput taanna siunnersuutiginiarneqartoq massakkut
isummerfigalugu oqaatigissavarput.
Lars Sørensen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqatuat:
Inuit Ataqatigiinninngaanniit Inatsisartut
ukiukkut ataatsimiinnissaat 24. september 1999 inassutigineqartumut akuersaassaagut.
Inuit Ataqatigiinninngaanniillu aamma
maani ataatsimiinitsinni maani sulisuusut, minnerunngitsumillu nutserisut
qujaffiginiarpagut aalajaallutik taamatut suleqataanerannut, naggataatigullu
aamma Inuit Ataqatigiinninngaannit Inatsisartunut ilaasortat, Naalakkersuisut
soorunami aamma Nunatsinni innuttaasut tamaasa aasarsiorluarnissaanik
kissaappagut.
Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit oqaaseqartuat:
Siulittaasoqarfimminngaanniit
inassutigineqartoq, tassalu Inatsisartut 17. september ataatsimiilernissaat
Kattusseqatigiinniit akuersaarparput, aamma tamanna Siulittaasoqarfimmi
eqqartorneqarmat Siulittaasoqarfimmi ilaasortat tamarmik siunniussimammassuk.
Tamatumunnga pissutaavoq maannakkut
aalajangiunneqarsimasoq, tassalu ataatsimiititaliani ataatsimiitarnerit
Inatsisartut nalinginnaasumik ataatsimiinnerisa nalaani pisannginnissaat
Inatsisartuni ilaasortanit arlalinnit naammagittaalliuutigineqarsimammat, tassa
ilaatigut ullaap tungaanni gruppertoqartillugu ataatsimiititaliani
ataatsimiinnerit pisarmata, aammalu naluneqanngitsutut ilaatigut
Siulittaasoqarfimmi tamanna massuma ataatsimiinnerup ingerlanerani
iluarseriarneqarsimagaluarpoq, ajoraluartumilli
piviusunngortinneqarsinnaasimanani ilaatigut piffissap sivitsortoornissaanik
kinguneqartussaassammat, taamaattumik ukiamut ataatsimiinnissaq 24. septemberi
aalajangiunneqarsimagaluartoq upernaaq atatsimiinnitsinni, tamanna
siuartinnissaa tamatuma eqqartorneqarsimavoq, ilaatigut Nordisk Rådemi
ataatsimiittoqarnissaa novemberip aallartisimalaarnerani pissutigalugu.
Taamaattumik ataatsimiinneq
sivitsoriataasagaluarpat misilittagarineqareersoq, tassalu ukiakkut
ataatsimiinnermi piffissaq kingulleq, ataatsimiiffik kingulleq,
ulapiffiorujussuartarnera taanna pinngitsoortinniarlugu
siuaallatsinneqarsimavoq sapaatip akunneranik.
Taavalu manna iluatsillugu aamma uanga
Kattusseqatigiinngaanniit ilakka sinnerlugit maani sulisut aammalu Inatsisartut
ilissi tamassi qujassuteqarfiginiarpassi ataatsimiinnermut nuannersumut,
neriullutalu aamma ukiamut tamatta peqqilluta naapeqqikkumaartugut aamma
aasarsiorluarnissassinnik tamassi kissaallusi.
Per Berthelsen, Siumup oqaaseqartua:
IA-p oqaseqarneratigut paasivarput
septemberip 24-anni aallartinnissaq taperserneqartoq, tamannalu nuannaarutigaarput,
taamak ililluni Siumumi aalajangersagaareersunik ingerlanniarneqartut
ajalusoortinneqaratik ingerlasinnaasammata.
Iluatillugu aamma allatut oqaaseqartutut
Siumup gruppianinngaanniit maani sulisut sulilluarsimaqisut, Naalakkersuisut,
ataatsimiititaliat, Inatsisartoqatit avammullu paasissutissanik allanillu
nutaarsissanillu siammartiterisartut, minnerunngitsumillu Nunatsinni
najugaqartuusut tamaasa qutsavigiumavagut aammalu uani ataatsimiinnermi
soqutiginaqisumi aqqusaartorsimasagut pillugit qujajumalluta, qilanaarpugut
naapeqqinnissatsinnut.
Daniel Skifte, Atassut:
Atassumminngaanniit siuartinniarneqarnera
isumaqatigisimavarput oqaasiinnakkut tusarlutigu, maannakkut paasinarpoq amerlanerussuteqartut
24-anni pilersaarutitoqaq orniginarnerutikkaat, taanna ajoriffisaqartinngilarput
taamaalissappat, kisianni tassunga tunngasumik oqatigisariaqarpoq neriuppugut
naggataaq taamatut pisoqartoq, aqqusiniinnarmi isussuunneqarluni Inatsisartut
ataatsimiinnissat, uagut siuartinnissaa sapaatip akunneranik, taamatut
Inatsisartut ataqqinartut suliniarsinnaanngillat, tamaattumillu taamaaliorneq
eqqaasitsissutigissavarput piareersarnerulluarsimasariaqarpoq, aamma
eqqumiippoq assersuutigalugu Inatsisartut ataatsimiisinnaanngillat partiip
aalajangersimasup aalajangersimasumik aaqqissuussinissaa aallaavigalugu,
tassalu taannarpiaq peqqutigalugu piareersarnerulluarsiamasariaqarpoq
Siulittaasoqarfik. Atassummiit aporfissaqartinngilarput pilersaarutitoqqat
uterfigineqassappata.
Naggaterpiaatigut maani
ataatsimiinnitsinni naggataarutaasumik upernaaq manna qujassuteqarfigissavagut
assigiinngitsut, minnerunngitsumik atorfilittat aammalu soorlu taamatut
pisoqareeraluaq aamma Inatsisartut ataatsimiinneranni aqutsisuusartup
aappariuartagaa direktør Alibak Steenholdt. Neriuppugut aasarsiorluarumaartusi.
Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:
Qujassutigaara 24. september
aallartissinnaagatta aamma Naalakkersuisut suleriarnissaanni kissaatiginarpoq
taamatut tamatuma missaani aallartinnissaq, suliassarparujussuit aasap
ingerlanerani piareersarneqassapput aammalu piareersaatit
nukinginnartorujussuanngussagaluarput 17-ianiluunniit septemberip
aallartissagaluarpat, piumasaaqaatissat naammassiniagassat allat
assigiinngitsut eqqarsaatigalugit.
Qujavunga amerlanerusut taamatut
tapersiimmata, aamma uanga Naalakkersuisunit ajuusaarutigissavara aamma uagut
isumasiorneqarsimannginnatta, uanga aamma isumasiorneqarsimannginnama qaqugu
aallartissinnaaneq erseqqisummik pillugu, tamanna aamma neriuutigissanngilara
taamaaliuarnissaa, aamma uaugut piareersaaqqataanermi annerpaamik
akisussaaqqataasarpugut iluatsittumik piareersarneqarnissaanik.
Aamma qujavunga aamma Siumut qujaneranut
tapersiillunga oqaatigissavara aamma qutsavigaakka nutserisut, tassaammata
suliassanik amerlanerpaanik erloqinartunik aamma suliaqartut, assut qujavunga.
Aammalu Siulittaasup akuersineratigut maani inimi naggataarluni issiasoqarpoq,
issiavoq Inatsisartut Allattuat, maannakkut suliunnaartussanngorpoq, maanilu
inimi issiaqatiginerani ullumili qiasunngunermilluunniit misigisimanarpoq
ukiorpassuit inuusuttuunitsinnilu ilagisimavarput Alibak. Suleqatigisimavarput,
atoruminartuni atoruminaatsunilu, Namminersornerulerattalu aamma Landsrådimit
sulineraninngaanniit nassarlugu aamma ilagisimallugu.
Kalaaleqaterput Alibak, ukiut
imaannaanngitsut aqqutigisimavai, suliamigut pikkorilluni nuannersumik
ikinngutaallunilu, Inatsisartut, Landsrådit, Inatsisartut kikkuugaluarpata
tamaasa assigiimmik sullillugit. Kalaallit taama ittumik pissusillit
qaqutigoorput, aamma taama ittoq ikinnguterput ullumikkut qiasunngullunga
uanga isigivara aammalu neriullunga kisianni ajunnginnerpaamik atugaqassasoq
aamma kissaallugu arlaani ikiortariaqaleraanngama aamma saaffigisarumaarlugu.
Qujanaq Alibak.
Johan Lund Olsen, Inatsisartut Siulittaasuat:
Qujanaq, tassalu taamaalilluta
isumaqatigiissutigivarput Inatsisartut ukiamut ataatsimiinissaat tassa
aallartissaaq tallimanngornikkut septemberip 24-ani.
Tassunga tunngatillugu
oqaatigeqqaalaassavara Inatsisartut Siulittaasoqarfianni ilaasortaammata
partiineersut taavalu aamma Kattusseqatigiinneersut tassanilu ataatsimiinnermi
isumaqatigiisssutaasimammat gruppinut taakkua isumaqatigiissutigineqartut
eqqartorsimasullu apuunneqassasut, ajuusaarnarpoq gruppit ilaasa
oqariartortitatik taakkua tusarfigisimanngimmatigit.
Taamaattumik taamatut
oqaaseqalaaginnariarlunga aamma uangattaaq tamassi qutsavigerusuppassi
sinerissamit aggersut angerlamut apulluarnissaanik aamma kissaallugit tamassi
aasarsiorluarnissassinnik aamma kissaakkusuppassi. Aamma uangattaaq
pingitsoorumanngilanga sanilera uani Aalibak aamma qutsavigissallugu.
Arfininngormat Aalibak Inatsisartuninngaanniit pisortatigoornerusumik aamma
ilasseqatigalugu qutsaviginiarsimavarput, maannalu oqaatsit kingulliit
maanngaanniit Aalibammut tutsinneqartussat ukuusut tulluartuusorivivakka:
„Aalibak, qujanarujussuaq Inatsisartunut taamatut
kiffartuussilluartarsimaninnut ukiut 20-rsuit Inatsisartut ajunngitsumik
inuiaqatigiit kalaallit pitsammik kiffartuuttuartarsimavatit.“ Taamatullu
oqaaseqarlunga ataatsimiinneq manna naammassivarput.