Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 03

Ataatsimiinnerit ] Tilbage ] Op ] Næste ]

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Ataasinngorneq 31.maj 1999, nal. 18.50

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 3

 

1999-imi Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnissaasa aalajangiiffiigneqarnerat.

(Inatsisartut Siulittaasoqarfiat)

 

Ataatsimiinnermi aqutsisoq: Johan Lund Olsen, Inatsisartut Siulittaasuat:

 

 

Johan Lund Olsen, Inatsisartut Siulittaasuat

Taavalu maannakkut tassa immikkoortut pingajuat tikissinnaangorparput, tassa 1999-imi Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnissaata aalajangiiffigineqarnissaa, taanna maanngaanniit saqqummiutissavara, tassa ataatsimiinnerup matuma ingerlanerani Inatsisartunut partiit Kattusseqatigiillu kissaatigisimavaat ukiamiit Inatsisartut ataatsimiilerpata ataatsimiititaliat, tassa taamaallaat sisamanngornerit, tallimanngornerit pisariaqaraanngallu arfininngornikkut taamaallaat ataatsimiitassallutik.

 

Tamanna kissaatigineqarmat soorunami Siulittaasoqarfimmi nalilersorneqarsimavoq, nalilersuinerullu maanna tassa kingunerivaa Siulittaasoqarfimminngaanniit inassutigineqarmat Inatsisartut ukiamut atatsimiinnissaat upernaaq ataatsimeeqqaaratta 24. september aallartittussatut aalajangerneqarsimasoq siuartittariaqassasoq.

 

Siulittaasoqarfimmit taammaammat inassutigivarput Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnissarput aallartissa­soq tallimanngornikkut septemberip 17-anni, taanna Inatsisartut soorunami maani namminneq aalajangi­gassarivaaat, taamaattumik partiit gruppiinut maani Inatsisartut gruppiinut taanna paaserusunnassaaq aamma taamatut kissaatigineqarnersoq.

 

Per Berthelsen, Siumup oqaaseqartua:


Siumup gruppianinngaanniit uagut kissaatiginartipparput ukiamut ataatsimiinnissap siullermilli pilersaaru­siaasutut tallimanngornikkut 24-anni aallartinnissaa, taanna ilaatigut patsiseqarpoq maanna Siumup gruppiani annertuumik peqataaffigineqartussamik pisussanik aaqqissuisoqareersimammat, taamaalillunilu siuartitsiniarneq assigiinngitsutigut aporfinnik annertuunik pilersitsissalluni, isumaqarpugummi tunngavis­saqanngitsoq sapatip akunneranik siuartitsiniarneq, tassami aaqqissueqqinikkut ataatsimiititaliat aalajan­gersimasumik sisamanngornikkut tallimanngornikkullu pisariaqarpallu arfininngornikkut ataatsimiitarnis­saat aalajangersimasumik ammaanneqartussaammat periarfissaqalissammat Inatsisartuni ataatsimiinnerit ataasinngornerni, marlunngornerni pingasunngornernilu ullaakkut quliningaanniit, soorluli ullumikkut taammak aamma ingerlanneqartoq, ingerlanneqarsinnaanerisa ammaanneqarnissaat, tassami ukiamut ataatsimiilernermi nalinginnaasumik ullap tungaa qulinut ataatsimiititalianut ataatsimiigiaqattaartarnerat aporfiujunnaassammata.

 

Taamatut oqaaseqarlunga tassa Siumumit nalunaarutigissavara kissaatiginartikkatigu tunngaviusumik ulluliunneqarsimasup 24. septemberip aallartiffiusussap attatiinnarneqarnissaa.

 

Siverth K. Heilmann, Atassutip oqaaseqartua:

Ukiamut Inatsisartut ataatsimiinnissaanut ajuusaarnaraluartumik pappiaranngorlugu tigusaqarsimanngila­gut, kisiannili nalunaarutigineqartoq Siulittaasoqarfimminngaanniit 17. september aallartittoqassasoq, taanna oqaasiinakkut tusarsimasarput aallaavigalugu isummersimavugut, taannalu aamma akuersaarnis­saa 17-annut inassutiginiarlutigu.

 

Ajuusaarnaraluartumik Siulittaasoqarfimmi ilaasortaatitarput maani najuutinngimmat annerusumik tusagaqarsimanata, kisianni paasisimavarput taanna siunnersuutiginiarneqartoq massakkut isummerfiga­lugu oqaatigissavarput.

 

Lars Sørensen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqatuat:

Inuit Ataqatigiinninngaanniit Inatsisartut ukiukkut ataatsimiinnissaat 24. september 1999 inassutigineqar­tumut akuersaassaagut.

 

Inuit Ataqatigiinninngaanniillu aamma maani ataatsimiinitsinni maani sulisuusut, minnerunngitsumillu nutserisut qujaffiginiarpagut aalajaallutik taamatut suleqataanerannut, naggataatigullu aamma Inuit Ataqatigiinninngaannit Inatsisartunut ilaasortat, Naalakkersuisut soorunami aamma Nunatsinni innuttaa­sut tamaasa aasarsiorluarnissaanik kissaappagut.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit oqaaseqartuat:

Siulittaasoqarfimminngaanniit inassutigineqartoq, tassalu Inatsisartut 17. september ataatsimiilernissaat Kattusseqatigiinniit akuersaarparput, aamma tamanna Siulittaasoqarfimmi eqqartorneqarmat Siulittaaso­qarfimmi ilaasortat tamarmik siunniussimammassuk.

 


Tamatumunnga pissutaavoq maannakkut aalajangiunneqarsimasoq, tassalu ataatsimiititaliani ataatsimii­tarnerit Inatsisartut nalinginnaasumik ataatsimiinnerisa nalaani pisannginnissaat Inatsisartuni ilaasortanit arlalinnit naammagittaalliuutigineqarsimammat, tassa ilaatigut ullaap tungaanni gruppertoqartillugu ataatsimiititaliani ataatsimiinnerit pisarmata, aammalu naluneqanngitsutut ilaatigut Siulittaasoqarfimmi tamanna massuma ataatsimiinnerup ingerlanerani iluarseriarneqarsimagaluarpoq, ajoraluartumilli piviusunngortinneqarsinnaasimanani ilaatigut piffissap sivitsortoornissaanik kinguneqartussaassammat, taamaattumik ukiamut ataatsimiinnissaq 24. septemberi aalajangiunneqarsimagaluartoq upernaaq atatsimiinnitsinni, tamanna siuartinnissaa tamatuma eqqartorneqarsimavoq, ilaatigut Nordisk Rådemi ataatsimiittoqarnissaa novemberip aallartisimalaarnerani pissutigalugu.

 

Taamaattumik ataatsimiinneq sivitsoriataasagaluarpat misilittagarineqareersoq, tassalu ukiakkut ataatsimiinnermi piffissaq kingulleq, ataatsimiiffik kingulleq, ulapiffiorujussuartarnera taanna pinngitsoor­tinniarlugu siuaallatsinneqarsimavoq sapaatip akunneranik.

 

Taavalu manna iluatsillugu aamma uanga Kattusseqatigiinngaanniit ilakka sinnerlugit maani sulisut aammalu Inatsisartut ilissi tamassi qujassuteqarfiginiarpassi ataatsimiinnermut nuannersumut, neriullutalu aamma ukiamut tamatta peqqilluta naapeqqikkumaartugut aamma aasarsiorluarnissassinnik tamassi kissaallusi.

 

Per Berthelsen, Siumup oqaaseqartua:

IA-p oqaseqarneratigut paasivarput septemberip 24-anni aallartinnissaq taperserneqartoq, tamannalu nuannaarutigaarput, taamak ililluni Siumumi aalajangersagaareersunik ingerlanniarneqartut ajalusoortin­neqaratik ingerlasinnaasammata.

 

Iluatillugu aamma allatut oqaaseqartutut Siumup gruppianinngaanniit maani sulisut sulilluarsimaqisut, Naalakkersuisut, ataatsimiititaliat, Inatsisartoqatit avammullu paasissutissanik allanillu nutaarsissanillu siammartiterisartut, minnerunngitsumillu Nunatsinni najugaqartuusut tamaasa qutsavigiumavagut aammalu uani ataatsimiinnermi soqutiginaqisumi aqqusaartorsimasagut pillugit qujajumalluta, qilanaarpugut naapeqqinnissatsinnut.

 

Daniel Skifte, Atassut:

Atassumminngaanniit siuartinniarneqarnera isumaqatigisimavarput oqaasiinnakkut tusarlutigu, maannak­kut paasinarpoq amerlanerussuteqartut 24-anni pilersaarutitoqaq orniginarnerutikkaat, taanna ajoriffisa­qartinngilarput taamaalissappat, kisianni tassunga tunngasumik oqatigisariaqarpoq neriuppugut nagga­taaq taamatut pisoqartoq, aqqusiniinnarmi isussuunneqarluni Inatsisartut ataatsimiinnissat, uagut siuartinnissaa sapaatip akunneranik, taamatut Inatsisartut ataqqinartut suliniarsinnaanngillat, tamaattumil­lu taamaaliorneq eqqaasitsissutigissavarput piareersarnerulluarsimasariaqarpoq, aamma eqqumiippoq assersuutigalugu Inatsisartut ataatsimiisinnaanngillat partiip aalajangersimasup aalajangersimasumik aaqqissuussinissaa aallaavigalugu, tassalu taannarpiaq peqqutigalugu piareersarnerulluarsiamasaria­qarpoq Siulittaasoqarfik. Atassummiit aporfissaqartinngilarput pilersaarutitoqqat uterfigineqassappata.

 


Naggaterpiaatigut maani ataatsimiinnitsinni naggataarutaasumik upernaaq manna qujassuteqarfigissava­gut assigiinngitsut, minnerunngitsumik atorfilittat aammalu soorlu taamatut pisoqareeraluaq aamma Inatsisartut ataatsimiinneranni aqutsisuusartup aappariuartagaa direktør Alibak Steenholdt. Neriuppugut aasarsiorluarumaartusi.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:

Qujassutigaara 24. september aallartissinnaagatta aamma Naalakkersuisut suleriarnissaanni kissaatigi­narpoq taamatut tamatuma missaani aallartinnissaq, suliassarparujussuit aasap ingerlanerani piareersar­neqassapput aammalu piareersaatit nukinginnartorujussuanngussagaluarput 17-ianiluunniit septemberip aallartissagaluarpat, piumasaaqaatissat naammassiniagassat allat assigiinngitsut eqqarsaatigalugit.

 

Qujavunga amerlanerusut taamatut tapersiimmata, aamma uanga Naalakkersuisunit ajuusaarutigissavara aamma uagut isumasiorneqarsimannginnatta, uanga aamma isumasiorneqarsimannginnama qaqugu aallartissinnaaneq erseqqisummik pillugu, tamanna aamma neriuutigissanngilara taamaaliuarnissaa, aamma uaugut piareersaaqqataanermi annerpaamik akisussaaqqataasarpugut iluatsittumik piareersarne­qarnissaanik.

 

Aamma qujavunga aamma Siumut qujaneranut tapersiillunga oqaatigissavara aamma qutsavigaakka nutserisut, tassaammata suliassanik amerlanerpaanik erloqinartunik aamma suliaqartut, assut qujavunga. Aammalu Siulittaasup akuersineratigut maani inimi naggataarluni issiasoqarpoq, issiavoq Inatsisartut Allattuat, maannakkut suliunnaartussanngorpoq, maanilu inimi issiaqatiginerani ullumili qiasunngunermil­luunniit misigisimanarpoq ukiorpassuit inuusuttuunitsinnilu ilagisimavarput Alibak. Suleqatigisimavarput, atoruminartuni atoruminaatsunilu, Namminersornerulerattalu aamma Landsrådimit sulineraninngaanniit nassarlugu aamma ilagisimallugu.

 

Kalaaleqaterput Alibak, ukiut imaannaanngitsut aqqutigisimavai, suliamigut pikkorilluni nuannersumik ikinngutaallunilu, Inatsisartut, Landsrådit, Inatsisartut kikkuugaluarpata tamaasa assigiimmik sullillugit. Kalaallit taama ittumik pissusillit qaqutigoorput, aamma taama ittoq ikinnguterput ullumikkut qiasunngul­lunga uanga isigivara aammalu neriullunga kisianni ajunnginnerpaamik atugaqassasoq aamma kissaallugu arlaani ikiortariaqaleraanngama aamma saaffigisarumaarlugu. Qujanaq Alibak.

 

Johan Lund Olsen, Inatsisartut Siulittaasuat:

Qujanaq, tassalu taamaalilluta isumaqatigiissutigivarput Inatsisartut ukiamut ataatsimiinissaat tassa aallartissaaq tallimanngornikkut septemberip 24-ani.

 


Tassunga tunngatillugu oqaatigeqqaalaassavara Inatsisartut Siulittaasoqarfianni ilaasortaammata partiineersut taavalu aamma Kattusseqatigiinneersut tassanilu ataatsimiinnermi isumaqatigiisssutaasi­mammat gruppinut taakkua isumaqatigiissutigineqartut eqqartorsimasullu apuunneqassasut, ajuusaarnar­poq gruppit ilaasa oqariartortitatik taakkua tusarfigisimanngimmatigit.

 

Taamaattumik taamatut oqaaseqalaaginnariarlunga aamma uangattaaq tamassi qutsavigerusuppassi sinerissamit aggersut angerlamut apulluarnissaanik aamma kissaallugit tamassi aasarsiorluarnissassinnik aamma kissaakkusuppassi. Aamma uangattaaq pingitsoorumanngilanga sanilera uani Aalibak aamma qutsavigissallugu. Arfininngormat Aalibak Inatsisartuninngaanniit pisortatigoornerusumik aamma ilasseqatigalugu qutsaviginiarsimavarput, maannalu oqaatsit kingulliit maanngaanniit Aalibammut tutsinneqartussat ukuusut tulluartuusorivivakka: „Aalibak, qujanarujussuaq Inatsisartunut taamatut kiffartuussilluartarsimaninnut ukiut 20-rsuit Inatsisartut ajunngitsumik inuiaqatigiit kalaallit pitsammik kiffartuuttuartarsimavatit.“ Taamatullu oqaaseqarlunga ataatsimiinneq manna naammassivarput.