Oqaluuserisassani immikkoortoq 56-1 |
|||
Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera |
Sisamanngorneq
26. april 2001, nal. 13:25.
Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat, Ole Lynge:
Anders
Andreassen, Siumut:
Inatsisartut Siulittaasuat qinnuigissavara saqqummiussassap quleqatutaa aamma taareermagit inassuteqaat kisiat saqqummiutissagiga, qujanaq.
Nassuiaat innersuussutigalugu aalajangrsakkap Inatsisartunit akuersissutigineqarnissaa maanngaaniit aallartitat inassutigissavaat.
Lise Skifte Lennert, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:
Kultureqarnermut Naalakkersuisutut nuannaarutigaara Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiata ataatsimiinneranut kingullermut atatillugu nunat avannarliit kulturikkut suleqatigiinnerat Nunanit Avannarlernit Killernit isiginiarlugu eqqartorneqarsimammat.
Ilisimaneqartutut Islandip, Savalimmiut Kalaallit Nunaallu akornanni kulturimut, ilinniartitaanermut ilisimatusarnermullu tunngasuni suleqatigiinnissamik isumaqatigiissuteqartoqarpoq. Isumaqatigiissut taanna naapertorlugu aqutsisoqatigiinnik nunanit taakkunannga tamanit atorfilimmik ilaasortaqartumik pilersitsisoqarpoq. Atorfillit taakku aamma nunani avannarlerni kulturikkut suleqatigiinnermut ataatsimiititaliami atorfilinnik inuttalimmi ilaasortaatitaapput.
Tamanna ingerlaavartumik ataqatigiissaarisarnissamut pilersaarusiortarnissamullu periarfissiisuulluarpoq, taamaalilluni Nunat Avannarliit Killiit nunallu avannarliit kulturikkut suleqatigiinnerat tamanut iluaqutaasumik ataatsimoortinneqarluni. Ataqatigiissaarineq taanna ataatsimut soqutigisat pineqartillugit ilaatigut sulianut Nunat Avannarliit Ministeriisa Siunnersuisoqatigiiffianni suliarineqartunut atatillugu atorneqartarpoq.
Nunat Avannarliit suleqatigiinneranni suliani ilaatigut paasinarsisarpoq nunat namminersortut taakku nunarpullu soqutigisaqaqatigiittartut. Suliat taamaattut suliarineqannginneranni nunat namminersortut pineqartut akornanni eqqartorneqartarput. Tamatuma annertuumik pingaaruteqarnera ilaatigut takussutissaqarpoq nunat namminersortut taakku pingasut ataatsimut saaffiginninnermikkut Nunat Avannarliit Kulturimut Aningaasaateqarfiat pillugu isumaqatigiissut allanngortissimammassuk, taamaalillunilu nunat namminersortut pingasut tamarmik maanna taasisinnaatitaallutik immikkut aallartitaqalersimallutik.
Suliaq uani sivisusimavoq, kisianni tassa anguvarput.
Taamaalilluni suliap suunera apeqqutaatillugu suleqatit assigiinneq ajorput, tassami Islandip ilaasortaanera Savalimmiut Kalaallit Nunaatalu ilaasortaanerannit allaanerummat. Qularnanngilarli Nunat Avannarliit Killiit suleqatigiinnerulernerisa kingunerisaat maannamiit Nunanut Avannarlernut aningaasaliissutit qaffanneqarnerisigut takuneqarsinnaalereersoq, tassa amerlanertigut isumaqatigiilluni saqqummiussisoqartarmat.
Naalakkersuisulli isumaqarput ataatsimoorullugu iliuusissatut pilersaarusiaq Nunani Avannarlerni nunat sinnerinik taamaallaat suleqateqarnermik imaqartoq, politikikkut nalunaarnertut isigineqarnissamut aarlerinaateqarsinnaasoq, tassa Nunat Avannarliit Killiit amerlanerusunik aningaasanik pissarsiniarnerinnaq siunertaralugu Nunanut Avannarlernut allanut naleqqiullutik immikkoortutut inissisimalernissaat aarlerinaateqarsinnaasutut isigineqalersinnaalluni.
Taamaattumik Naalakkersuisut siunnersuutigissavaat ataatsimoorussamik pilersaarusiornermut taarsiullugu Nunani Avannarlerni suleqatigiinnermi ataatsimoorussamik suliat ataqatigiissaarnissaannut Nunani Avannarlerni nunat pisussaassuseqarnerat ersarissarniarlugu alloriartoqassasoq.
Tamatuma suleqatigiinnissamik isumaqatigiissutip maanna atuuttup iluarsaanneqarneranut atatillugu isumaqatigiissummut tassunga ilanngunneqarnissaa siunnersuutigineqarpoq. Iluarsaaqqinneq tamanna 2001-imi ukiakkut aallartinneqassaaq. Inatsisartut tamanna akuerisinnaappassuk Naalakkersuisut Islandimut Savalimmiunullu tamatumunnga tunngasumik saqqummiussaqarusupput Tamatuma saniatigut Naalakkersuisut sulissutigissavaat ataqatigiissaarinerup maanna atorneqartup ingerlateqqinneqarlunilu ineriartortinnissaa.
Jens Napaatooq, Siumup oqaaseqartua:
Inatsisartut Nunani Avannarlerni Killerni aallartitaasa siulittaasorigallagaata alajangiiffigisassatut siunnersuutigaa kulturikkut suleqateqarnissaq pillugu Nunat Avannarliit Killiit iliuusissatut pilersaarummik ataatsimoorussamik suliaqarnissaat, ilaatigut tunngavigalugu Nunat Avannarliit kulturikkut suleqatigiinnerat annertunerusumik sunniuteqarlunilu paasineqassappat Nunanut Avannarlernut Killernut Nunat Avannarliit allat kulturikkut suleqatigiinnissaannut iliuusissanik pilersaarusiortoqarnissaa pingaaruteqartoq.
Taamatut kulturikkut suleqateqarnissaq pillugu Nunat Avannarliit Killiit iliuusissatut pilersaarummik ataatsimoorussamik suliaqarnissaat isumaqataaffigalugulu inassutigineqartut Siumuminngaaniit tapersersorparput, taamatullu iluseqarlutik appaassaaneernissaanut ingerlaqqinnissaa.
Daniel Skifte, Atassutip oqaaseqartua:
Siunnersuutigineqartoq Atassutip tamakkiisumik taperserpaa. Atassutip maluniginiarsimavaa oqaatigisariaqarsoralugulu Nunat Avannarliit suleqatigiiffiata aningaasaliisarnera ukiuni qaangiuttuni annikippallaamik Nunanut Avannarlernut Killernut sunniuteqartarsimasoq, tassa kulturikkut suliniarnermi, allaat Nunat Avannarliit Killiit ilaatigut missukutsaassutut misigisimasarlutik, aningaasaliissutit iluanni kangimut sammivarlaarneq peqqutigalugu.
Taamaattumik Naalakkrsuisut inassuteqaataattusaatissatut tigujumavarput, aatsaannguarlu aalajangersakkami 1/ 2000-imi taaneqartumi oqaaserisagut, assersuutigalugu aningaasaliiniartarnermi kulturikkullu suliniartarnermi Katuaq ingerlalluaraluartoq aammalu Islandimi Nunat Avannarliit Illuutaat aammalu Savalimmiuni Nunat Avannarliit Iluutaat taakku Nunatsiniittullu ingerlalluassappata, taava kulturikkut sunniuteqarluassappata, taava allatut ajornavissumik qinnuuloornerunngitsumik, kisiannili aningaasaleeqataaffigineqarnissamik tunngasumik iliuuseqartarnissaq, taanna pngaartutut Atassumminngaanniit isumaqarfigaarput.
Taamatut naatsumik oqaaseqarlunga siunnersuutigineqartoq taperserpara.
Paninnguaq Olsen, Inuit Ataqatgiit oqaaseqartuat:
Aalajangersakkakkut saqqummiunneqartoq pillugu Inuit Ataqatigiit Naalakkersuisunut kaammattuutigissavarput kulturikkut ataatsimoorussamik suliaqarnissaq pillugu pilersaarusiornissami Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat kiisalu N.A.P.A., Nunani Avannarlerni Piorsarsimassutsikkut Attaveqaat, suliat imminnut attuumassuteqarneri pingaartillugu ataqatigiissaarisoqarnissaa eqqaamaqqullugu.
Tamatumani avaqqunneqarsinnaassanngimmat kulturikkut suleqatigiinneq ilusilersorneqassappat ataqatigiissitsisariaqarneq, aammalu suliat imminnut attuumassuteqarnerat pillugu immikkoortumik sulilersoqannginnissaa pinngitsoortinniarlugu.
Inuit Ataqatigiit ilisimavarput matuma siornatigut Nunani Avannarlerni nunat akunnerminni kulturikkut suleqatigiinnissamik assigiinngitsutigut isumaqatigiissuteqartartut, mannalu iluatsillugu inassutigissallutigu isumaqatigiissutaasarsimasut tamakku qaqilerneqarlutik ujartorneqassasut, timitalerneqarnissaanullu iliuusissanik ilusilersuisoqarnissaa kaammattuutigissallutigu.
Inuit Ataqatigiit pingaartutut isigaarput Nunatsinni kulturikkut suliaqartut suleqatigiiffii assigiinngitsut kaattuffeqarpata kattuffii, peqatigiiffeqarpatalu peqatigiiffii minnerunngitsumillu Nunatta kulturikkut illorsua, Katuaq, pilersaarummik ataatsimoorussamik suliaqarnissami tusarniarneqarlutillu suleqatiserineqarnissaat.
Inuit Ataqatigiit nuannaartigalugu oqaatigissavarput Nunat Avannarliit akornanni naalakkersuisutiguunngikkaluamik inuit ataasiakkaarlutik isiginnaartitsisartuugunik, nipilersortartuugunik, eqqumiitsuliortuugunik, sanaluttartuugunik allatulluunniit kulturikkut suliaqartuugunik piumassutsiminnik nammineerlutik eqimattakkaarlutilluunniit, kulturikkut suleqatigiinnerat suleqatigiittarnerallu, suleqatigiinnerummat nersualaartarialik aammalu tapersersorneqartuartariaqartoq.
Taakkunani ilaalluinnarput nunat ataasiakkaat akornani nunaqqatigiillu akornanni kulturikkut piumassutisimik aallaaveqarluni suleqatigiittarnerit, taakkuttaaq Inuit Ataqatigiit nuannaarutigalugillu nersualaarumavagut tapersersorneqartuartariaqarnerilu ersarissaaqataaffigiumallutigit.
Iliuusissatut pilersaarummik ataatsimoorussamik suliaqaqatigiilluarnissamik kissaassilluta Inuit Ataqatigiit Nunani Avannarlerni nunat sinnerinik kulturikkut suleqatiilluni patajaallisaanissami, ataatsimullu nipeqarluni saqqummernissaq taperserluarlugu akuersaarparput.
Loritha Henriksen, Kattusseqatigiit oqaaseqatuat:
Nunat Avannarliit Killiit Nunat Avannarliit kulturikkut suleqatigiinnissaat ataatsimoorullugu aalajangigaq aalajanerneq kusanartutut uagut nalilerusupparput, kulturikkummi anguniagassagut annertoqaat aammalu suleqatigiinnikkut allaat avammut nittarsaanneri saqqummiusiinnaavagut, tassuunalu suleqatigiinnikkut nunani taakkunani annerusussaammata.
Taamaattumik siunnersuutigineqartoq uagut aamma perserparput.
Otto Steenholdt, attaviitsoq:
Siunnersuutit taakkua arlaqalersut oqallisigineqaranni isumaqarpunga aningaasap tungaa ilaatigut taakkarsorneqarnera ersarissarnerusinnaasariaqartoq. Uani taakkarsukkani qanoq isumaqatigiittoqarsimasimanersoq ukiuni kingullerni Nunani Avannarlerni Killerni ataatsimeeqqataasarsimannginnama erseqqissumik oqaatigisinnaangilara, kisiannili pissusiusartoq unaasoq nalunngilara, Islandip Nordisk Rċdimi tassa illersortuartarpaatigut, Savalimmiut Kalaallillu Nunaat, aamma tassani siulittaasuusaraangami Savalimmiut Nunarpullu Nunanut Avannarlernutallanut soorluuna soqutigisaqarpiaqarunnaartartunut assorsuaq Islandip nittarsaattaraatigut, qujanartumik.
Taavalu aamma suulluunniit ataatsimoorullugit akiligassat pineqaleraangata Islandi nangaanani tamatigut siunnersuisarpoq nammineq aningaasarissaarnerunini aallaavigalugu akiligassat 2/3-ii nammineq akilersinnaasallugit,taavalu sinnerani 1/3-i Savalimmiormiut Nunattalu taakkua akialersinnaasassagaat. Soorlu taamaasiortarneq uanga Islandimut assorujussuaq nersorinnissutigisarpara.
Atassutip oqaluttuanut Daniel Skiftimut erseqqissassava Nordisk Husimik taaneqartartut aammalu uagut Kulturhuserput maani, taama qallunaatut taasaratsigit, assigiinngissuteqarluinnarmata. Nunat Avannarliit taamatut illuliortitsisarsimapput ministerrċdip akiligaanik, tamaat akilerlugu, ingerlanneralu allaat tamaat akilerlugu, kisiannili Savalimmiuni aammalu Islandimi taamatut ilioriaaseq takuneqarsimavoq akisuuppilupilorujussuanngortoq, taamaattumillu Nordens Husinik taaneqartartut unitsinneqarsimapput sanaqqikkumaneqarunnaarlutik, tassalu uagut pilersaaruteqaleruttortugut taanna unitsitaasimalluni.
Nordisk Rċdimut ajornakusoorsimaqaaq anguniarsarigaluarnera, qujanartumillu iluatsitsivugut, pillugit pillugit siunnersuutigigatsigu pingasunngorlugu, ministerrċdimit taavalu Nunatta Naalakkersuisuiniit imaluunniit Namminersornerullutik Oqartussaninnganniit kommunimiillu pingasuullugit akilersorutsigu ingerlannissaa qanoq issanersoq.
Taamaalillugu taanna pissarsiarisimavarput, taamaattumillu uagut Nunatsinni aningaasat akilertakkagut allanut taamatut illuutilinnut Nunani Avannarlerni akisunerusumik ulloq manna tikillugu ingerlataqarpugut. Taanna taatsiarpara assigiinngissuteqarneri pissutigalugit.
Kisianni, soorlu Daniel Skiftip aamma oqaatigereeraa ilaasortaqarmata taakkua Vestnordenimi Nordisk Rċdimilu ilumut taakkua suliassarisussaavaat ministerrċdimut, qularinngilluinnarakku Island Savalimmiullu pisarnertik najoqqutaraluguaassiit illeriassagaatigut, kissaatigineqassappat, Kalaallit Nunatsinni Kulturhusip ingerlanneqarnera allanut Nunanut Avannarlerniittunut kultur pillugu illuutilinnut akisuneruvallaarnera pissutigalugu qanoq iliuuseqartoqaqqullugu. Isumaqarlunga tassuunaqquuneqarsinnaasoq, maani Kulturhusimik taasartakkatta ingerlanneqarnera oqimaappallaarpat, taamaalillunga tassa ilaasortaatitaqarneq Nunani Avannarlerni Killerni ataatsimiitartoqatigiinni, taavalu Nordisk Rċdimi ilaasortaatitaqanerit aqqutigalugit suliassaq tamanna ilaasortaatitaminnut suliassatut tunniuteqqullugu, soorlu oqareersunga nunat taakku avannarliit sanilitta illersunngitsoornavianngimmatigut.
Taavalu Nordisk Rċdimi suliniarnerup aallartinnerani taamanersuarli suliniutissat siullersariuarsimavaa, tassa Nordisk Rċdimi, kulturikkut paaseqatigiinnerulluni suleqatigiinnissaq, taanna qitiulluinnarsimavoq, uagullu qanga aamma Vestnordisk Samarbejdsrċdimik taasatsinnik aallartitsigatta aqqut taannarpiaq innersuussimavarput, Nunat Avannarliit Killiit kulturikkut annerusumik suleqatigiinnissaat siunertarilluarlugu.
Ukiuni makkunani isuma allanngorani sakkortusisimavoq, soorlu aamma ullumi aalajangiivigeqqullugit saqqummiussat tamarmik taamatut aamma kusanartumik nipeqartut. Ilumoorpoq ukiut nunaanersusut nassataat nunaanngitsunut allanngortitsijuarmata, taamaattumik allanngulernermi qanga pisut tamaannassanngippata, allanngulerneq nutaangulernerlu, tassa kulturi eqqarsaatigalugu, Nunat Avannarliit Killiit pimoorussamik kulturikkut suleqatigiinnerulernissaat saqqummiussami qiterititaasoq uanninngaanniit tapersersorneqarluinnarpoq.
Lise Skifte Lennert, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:
Taamatut ersaritsigisumik partiit, Katusseqatigiit attaviitsullu tapersiinerat uunga oqaluuserisatsinnut qujasutigivara. Taavalu aamma taalaarusuppara una Otto Steenholdtip kingulliulluni oqaluttup eqqartormagu Nunani Avannarlerni kulturikkut illorsuit uagut Katuarput taakkununnga naleqqiullugu allatut aaqqissuussaagaluartoq, kisiannili taamaakkaluartoq Nunani Avannarlerni Killerni isumaqatigiissuteqarmat taakku kulturikkut illorsuit iluanni isumaqatigiissuteqarpoq, taannalu isumaqatigiissut aqqutigalugu aaqqissuussisoqarnernut aamma Nunani Avannarlerninngaanniit tapiissutinik pissarsisaratta.
Taava aamma IA-minngaanniit oqaluttup Paninnguaq Olsenip oqaaserisaanut aamma imatut ilassuteqalaarusuppunga. IA-p suleqatigiinnissamut silittumik tassani N.A.P.A Katuarlu soqutigisaqatigiillu eqqartormatigit siunnersuutaa tikilluaqqunarpoq. Ukiut siuliinni aamma taakku suleqatigiissimapput taamatut uani Inuit Ataqatigiinnit ujartukkassinni. Kiisalu aamma ujartuiusi pilersaarummik Katuaq eqqarsaatigalugu, pilersaarummik ataatsimoorussamik suliaqarnissamik tusagaqarusullusi, kisianni tassa massakkut suleqatigiinnermi aamma isumaqarpunga uppernarsisaripput Katuap Nunani Avannarlerni suleqatigiinnermini aamma maani aaqqissuussarpassuit taamaalillutik ukiuni kingullerni iluatsittarmagit, aammalu isumaqarpunga ersarissigaluttuinnarpoq taamatut aaqqissuussisarneq aammalu Nunani Avannarlerni aamma Siunnersuisoqatigiit piumassuseqartut aamma aningaasatigut tapiissutigisartagaat narruigassaanaanngitsut, kisianni soorunami amerlanerunissaat sulissutigijuarneqarpoq kissaatinarlunilu, kisianni isumaqarpunga uppernarsaatinik aaqqissuussinikkut aamma Nunatsiniinaanngitsoq kisianni aamma Nunani Avannarlerni Killerni takussutissaqarluta ikinngeqisunik.
Josef Motzfeldt, Aningaasaqarnermut Naalakkersuisoq:
Naalakkersuisuninngaanniit ullumikkut ukua oqaluuserisat Nunar Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiivininngaanniit inaasutigineqartut tiguartisimalluni oqallisiginerat soorunami aserornianngilarput, ilaannanngilarput, aamma Naalakkersuisut akissueqaataasigut taakku takauneqarsinnaapput.
Tassa saqqummiussorneqartut arfineq-marluupput, tallimat 1999-imi arnat pillugit ataatsimeersuarnermi Thorshavnimi pisumioqqooqqaaq pisuupput, taavalu sinneri marluk tassaallutik 2000-imi aalajangersaavigineqarsimasut ingerlateqqitassatut.
Siusinerusukkut Nunat Avannarliit Killiit Inatsisartutigoortumik attaveqaataanni, kingusinnerusukkut Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiivini taaguuteqalersuni ilaasortaasimasutut ilisarnarput tamakkua saqqummiussorneqartut.
Piviusunngunngortiternissaannut akisussaaffiit kikkunnit tigummineqassanersut aalajangerniunnissaat, aningaasartaat, nunat ataasiakkaat namminneq pisussaafii sorliunersut, qanoq tulleriiaarissanersut, akissaqassuseq, nunat ataasiakkaat iluini pissutsit, taavalu aamma Inatsisartut ataatsikkaarlutik nunani ataasiakkaani pingaarnersiusinnaanerat eqqarsaatigalugu, oqaluuserisassaqqissinnaasutut Naalakkersuisuninngaanniit oqaatigerusupparput Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiivini oqartussaassutsip aningaasartaanut tunngassut, isumaginnittussanik toqqaasinnaasinnaanermut tunngasut, immaqa Nunatsinninngaanniit Inatsisartut aallartitaasa isumagisalertuuppatigit, imaluunniit suliniutigisuuppatigit, ukua suliassat ukiorpassuit ingerlanerani aalajangersakkat ikittuunngitsut aalajangersarneqartarsimapput, tigussaasumilli ingerlateqqilluit naammassineqartartut marlussuinaasutut immaqa oqaatigineqarsinnaallutik.
Pisussaaffilersuinnginnermik toqqammaveqarsimasimanersoq taanna imaaliallaannaq oqaatigisinnaanngikkaluarpara, kisianni siunnersuisoqatigiinni taanna isumaqarpounga suliassaqqissuusoq, soorlu assersuutigalugu immikkoortoq 51-imut tunngatillugu Nunatsinni Naligiissitaaneq pillugu Siunnersuisoqatigiit suleqatigiinneq ingerlateriigaat tamatumani pineqarpoq, ujartorusunneqarsinnaarsinnaalluni Naalakkersuisuninngaanniit Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiivisa aningaasartai suliassamut tamaattumut, aamma Otto Steenholdtip oqarneratooqqooqqaa Nunat Avannarliit aningaasaateqarfiani kimmut samminerusumik aningaasaliissinnaaneq ataasiomoorullugu immaqa piuminarsinnaagaluartoq.
52 eqqarsaatigissagaanni taanna aamma Sulinermik Inuussutissarsiuteqartut Kattuffiisa oqartussaafianut tunngasorujussuuvoq aammalu Naligiisitaaneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnut tunngasuulluni, kiisalu 53 eqqarsaatigissagaanni iluatinartoq taannaasoq aamma Nunat Avannaarliit Killiit Siunnersuisoqatigiivinit aningaasalersorneqarnissaa niaqorluutigineqalaarsimasuuppat immaqa Nunat Avannarliit Kulturikkut Aningaasaateqarfia eqqarsaatigalugu pisariillisaanerusimassinnaagaluarpoq, tassungalu atatillugu ilisimatuujussutsikkut misissuisarnerni ataqatigiissaarisunik Nunatsinni peqarpoq, Islandimine peqarpoq aamma Savalimmiuni peqarpoq, taakkulu aamma suliaat ingerlareersut qanoq siunnersuisoqatigiinninngaanniit arajutsisimaneqartiginersoq arajutsisimaneqaanngitsiginersulluunniit aamma soqutiginaarsinaavoq.
54 eqqarsaatigalugu taanna pisariaqassappat Inatsisartut Siulittaasuata eqqarsaatigissagujarnarsivaa ataatsimiititanut siunnersuisoqatigiiffinnullu toqqartuinissami ataatsimiititaliaasinnaasoq taamaattoq ilanngunneqarsanersoq, tassa 54-imi pineqartoq. Aamma Naligiissitaaneq pillugu Siunnersuusoqatigiit taanna susassaqarfimmittut ingerlateriigaattut taaneqarsinnaavoq, kisiannili soorunami partiit ataasiakkaat Islandimiikkunik, Savalimmiuniikkunk Nunatsinniikkunilluunniit annguniagaannut, toqqammavisumik anguniaagaannut qulornanngilaq aamma naleqqersiuunneqarsinnaalluni ilumut naleqqunnersoq taamaaliornissaq.
Uani partiit ataasiakkaat, nunat ataasiakkaat immikkut qalipaatigissaarlutik saqqumilaarnerat aangartinnaaveersaartariaqartussatut eqqarsaatissaqqippoq, assigiiffaaffaarimmik iliuuseqarniarsarissanersugut sutigut tamatigut, aalajangersakkat eqqarsaatigalugit.
Kisiannili immikkoortoq 56 eqqarsaatigissagaani nunat taakku pingasut, nunani taakkunani pingasuni innuttaasut innutaaqatigiittut imminnut attaveqatigiinnerat taanna ingerlareersoq, taassuma uummarissarnissaa isumaqarpunga aamma susassaqarfittut imaannaangitsutut isigisariaqartoq. Taanna ingerlareerpoq, annertuumik ingerlanneqarpoq, taannalu isumaqarpunga pisortatigoortumik aaqqissuussinerminngaanniilluunniit qularnanngilaq iluatinnarneruvoq, tassa nunamut tunngasumik inuppalaarnerusumik immaqa suleqatigiinnerup toqqammaveqarnissaanik taaneqarsinnaalluni.
Soorunami nunarsuup avatitsiniittup nunarpassuit avatitsiniittut arlaatigut filmiliornertigut, fjersunikkut isiginnaagassiornertigut immikkuullarissuserput qaqqussanngippagu suleqatigiissitaasinnaasut taakkua oqatorsaaffiginerat aningaasalersornissaallu nioqorluutiginerususariaqaqarpagut isumaqatigiissutit inassuteqaatillu akuersaarujussuariarlugit kingornalu nakkutigineqanngippata, kia taava piviusunngortissanerai, taanna eqqarsaatissaqqissutut Naalakkersuisuninngaanniit aallartitarisartakkatsinnut tunniukkusupparput.
Daniel Skifte, Atassutip oqaaseqartua:
Oqaatigissavara Otto Steenholdtip ilinniartitsiniarneranut qujassagama, taamaakkaluaq erseqqissassavara uanga paatsuunganermik tunngaveqannginnama, assersuutigalugu Katuaq pilersinniarneqarnerani qanittuararsuarmik atorfilittut suleqataasimavunga taamani Nuup kommuniani Skoledirektĝriugallara, qanoq aningaasalersorneqarnissaa ingerlanneqarneranullu tunngasut uanga piosrtaaffigisannik suliarineqarmata taamaattumik taanna nalunngilara. Taamaattumik paatsunganarsinnaasunik oqaatiginiarneqassaguma eqqunngilaq.
Aamma Naalakkersuisuunerma nalaani tamakku pisut eqqarsaatigalugit Nunat Avannarlerni qanoq pisoqarnersoq ilisimavara, taassumalu saniatigut maannakkumut ukiualunngortuni Nunani Avannarlerni Killerni Atassut sinnerlugu peqataallunga, aammalu ukua ullumikkut oqaluserisagut aalajangersakkat arfineq-marluk aallaqqaataanniit oqaaseqarnerniit sunniuteqaqataaffigalugillu ilusilersoqataaffigalugillu pimmata taammattumik qanoq pisoqarnersoq ajukkunnanga oqaatigissavara ilisimagakku, imaluunniit allatulli ilisimasaqarfigigakku.
Taamaattumik taamatut oqallatsiaannariarlunga aamma oqaatigissavara ullumikkut oqallinnerput ilaatigut immaqa paatsunganartumik tunngaveqarsinnaavoq, soorlulumi aamma Aningaasaqarnermut Naalakkersuisup oqaaseqarnerani titarnerit akornanni tusaasinnaasorigigaluunniit taamaattoqartoq. Suliassaq qularnaatsumik imatut ingerlanneqartussatut ataatsimiititaliani ingerlanneqarsimavoq Nunatsinni Inatsisartunut ingerlatseqqinneqarluni, tassa Inatsisartut tunngaviusumik aalajangissagaat, taakkua Inatsisartunut tunngaviusumik isummernissamut sassaalliutigalugit, tassalu tunngaviusumik oqalliseriarluni taava Naalakkersuisunut, soorluli tassani aalajangersakkani erseqqeqqissaartumik allanneqarsimasoq Savalimmiuni, Islandimi Kalaallit Nunaanni Naalakkersuisut ukua sulissutiginiassagaat, sulissutiginiareerunnigillu taava Inatsisartuni qaffatsissavaat, suliassat ilaat ingerlareermata, suliassalli allat nutaat qaffatsillugit, ilai piffissalersorlugit.
Taamaalisoqarpallu Inatsisartuni oqallinneq annertooq siamasinnerusoq piumaartussaasagaluarpoq ukiuni aggersuni. Taamaattumik taamatut ullumikkut oqallinneq isorinngilara erseqqissaatitulli oqaatsikka kingulliit anippakka. Naatsorsuutigivippara qanorluunniit pisoqaraluarpat ukiuni aggersuni apeqqutit, ullumikkut pisatta ilaat qaffatsitaaqqissasut, soorlumi aamma taamatut siunnertoqartoq.
Paninnguaq Olsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:
Siullermik Kultureqarnermut Naalakkersuisup ilassinnilluarneranut oqaaseqaatitsinnut qujassuunga. Katuamut tunngatillugu naatsorsuutiginngilara paatsooqqatigiisimassasugut, immikkortillugu taanginnakku aammalu Inuit Ataqatigiinniit ilisimalluaratsigu Nunani Avannarlerni qanoq suleqatigiinneq Katuarlu ingerlalluartigisoq, uaniliuna taamaallaat ersarissarusussimagipput kulturikkut suliaqartut assigiinngitsut kattuffeqarpata kattuffii, peqatigiiffeqarpatalugu peqatigiiffii Katuarlu taakkua ataatsimoortillutik isumasiorneqarlutillu tusarniarneqarnissaat pilersaarusiornissami pingaartikkatsigu oqaatsiginiaannarlugu.
Naatsorsuutiginngilara taassuma tungaatigut Lise Skiftelu paatsooqqatigiisimanissarput.
Otto Steenholdt, attaviitsoq:
Isumaqarluinnarpunga Aningaasaqarnermut Naalakkersuisup oqaasii soqutiginarluinnartuusut. Taamtut oqallinnermi, tassa Nunani Avannarlerni Killerni ataatsimiinnermi tikittarpagut aningaasanik kalitaqartussaasut, kisiannili aamma uanga taamanili maqaasisarsimavara ersarissumik aningaasanik qulakkeerinninnermik nammataqarneq ajoratta, kisiannili tuppallersaatigisarlugu, maanngaanniit aallartut siulittaasuat Inatsisartut nammineq Siulittaasuat, tassalu naalakkersuisooqatigiittarnermi ilaasoq. Tassa naatsorsuutigisarpara tassuunaqquullugu Naalakkersuisut aningaasaliisinnaasariaqarnerat Siulittaasut oqaloqatiginnissutigimissareersimallugu takkuttoq.
Tassa taanna uanga isumalluutigisarsimavara, kisiannili ukua oqaatigineqartut isumaqarluinnarpunga eqqarsaatigeqqittariaqartut, aningaasanik taamatut aalajangikannerluni neriorsuisinnaaneq. Uani takusinnaavagut taasineqaraangat tamarmik Nunatsinninnganeersut taaseqataasarsimasut, aningaasartaqarnissaa taaneqarsimagaluaraanngalluunniit. Tassa taamaattoqartillugu qularnanngivissumik qanoq iliortoqarnissaa Aningaasaqarnermut Naalakkersuisup oqaatigisaa soqutiginarluinnartutut tiguara, aammalu ataatsimiinnerit marluk akornanni ataatsimiigiartarnerat, Siulittaasut taakkuusarput ataatsimiigiartartut, immaqa taakkua aamma massakkut Aningaasaqarnermut Naalakkersusup oqaatigisai aamma akunnerminni oqaloqatigiissutigisinnaagaat, taanna iluatinnartutut uanga tigussagaluarpara, taakkunani aallartitanut ilaasortaasuuguma.
Daniel Skifte ilinniartitsiniarsarinngilanga, pisimasut eqqortut oqaatigigakkit tassa kisimi, taannaanna assigiinngisitsinermik aningaasalersuineq illit eqqaagakku, uanga taamatut oqafigigikkit, suna assigiinngissutigineraat, una ujartunngilara ilisimasaqarnerujussuit, immaqaana paatsoorneq taanna uanga pinerugiga assigiinngissutaat ersersinniarsaariinnarsimallugu.
Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat:
Taava aamma oqaaseqarumasimavoq aatsaat tikerlaaq, Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat, tikilluarit!
Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:
Oqallinnerup aallartinneri peqataaffiginngikkaluarlugit uani angumerisakka tunngavigalugit erseqqissaatigilaasavara aamma Nordisk Rċdimi sulineq suli maannakkumut aamma marloqiusamik ingerlavoq, tassa Inatsisartut sinniisorisaasa toqqarneqarlutik sulinerat, taavalu aamma ministerit akornanni suleqatigiinnerit, uagut ministerit akornanni ingerlanneqartut, taakku marloqiusaapput, tassanilu tunngavigineqartut uani Naalakkerssuisut akissutigisaani ilumoortoq malugeqqussavara aamma nammineq ikkunneqarnera pingaaruteqarmat Naalakkersuisunit oqaatigigissallugu, Nunat Avannarliit suleqatigiinnerat maannakkut nuterlugu ilusilersorneqarpoq, isumaliutissiissut annertoorujussuaq suliarineqarsimavoq, taavalu taanna tunngavigalugu maannakkut oqaloqatigiinnerit ingerlanneqarput, naatsorsuutigineqarlunilu ukiaq mannaminngaanniit aallartittumik suleqatigiinnerup nutarterneqarnera aallartittumik ingerlanneqalissasoq.
Taassuma saniatigut oqaatigissvara Savalimmiut Islandillu Naalakkersuisuisa Siulittaasui aasaq aggustimi oqaloqatigineranni aamma Nunanut Avannarlernut tunngasut eqqartorneqartarmata, aammalu tassani maannakkut oqallisigineqartut ingerlateqqittassat aamma tasuunakkut ingerlanneqarnissaat aamma qularutigineqassanngimmat.
Nalunanngilaq maannakkut Nunatsinnut soqutiginninneq aamma Nordisk Rċdiminngaanniit alliartortoq, nuannaarutigalugu aamma malugisimavara Nordenudvalgip maani Nunatsinnut aasamut tikeraarniarnera maannakkut pivusunngorsimasoq, taamaalilluni aamma Nunat Avannarliit udvalgiata angisuup taassuma Nunatsinni nammineq tkeraarnermigut maani suliassat tikillugit paasisassarsiorfigalugit aamma tikeraartussaanera aqqutigalugu pitsaasumik ilisimasassaannik tunioraanissaq aamma periarfissaajumaarpoq.
Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat:
Kiisalu Inatsisartut aallartitaasa siulittaasuat, Anders Andreassen:
Anders Andreassen, Siumut:
Qujanaq, tassa oqaatigissavara aalajangersakkanik nassiussisoqartillugu imaluunniit ingerlatitsisoqaqqikkaanngat, taava tamakku pisinnagit aalajangersakkat siullermik tassissutigineqartarput ilaasortat akornanni, qassit isumaqataanersut, qassit peqannginnersut allallu, maani taasisarnerput assigilluinnarlugu, taamaattumik amerlanerusussuteqartut aalajangeraangata aalajangersakkatut ingerlateqqinneqartarluni.
Aammalu oqaatigissavara uani aalajangersakkat siunnerfeqarmata Nunat Avannarliit Killiit ataatsimoortumik suleqatigiinnerulernissaannik, immikkut nunat taakkua, Kalaallit Nunaat, Savalimmiut Islandilu immikkoorlutik tamarmik assigiinngitsunik imaluunniit ataatsimut anguniagaqaraluarlutik kisianni assigiinngitsutigut anguniarnissaat taanna pinaveersaarniarlugu ataatsimoortumik nukittunerusumillu ingerlanissaq taanna siunertaralugu taamatut aalajangersakkanik saqqummiussaqartarpugut.
Naalakkersuisut akissuteqarneranni soorunami eqqarsaatissiivoq aamma aningaasalersorneqarneata tungaa qiviaraanni taamatut periuseqarsinnaaneq siunnersuutigineqartutut, kisiannili aamma tassani nunat taakkua suleqatigisagut Savalimmiormiut Islandimiullu aamma Naalaakkersuisui taamatut isummissanersut taanna soorunami oqaloqatigiissutigineqarsinnaavoq, taakkualu aamma piumassuseqarpata taamatut aamma tamanna aaqqittariaannaasaaq.
Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat:
Taamaalilluni immikkoortoq 56-imut oqaaseqarumasut tamaanga naapput, aappassaaneerneqarnissaminut ilutsimigut iluseqarluni ingerlaqqissooq.