2024 2023 2022 Flere år...
02-03-2010
Nunatsinni innuttaasut oqartussaaqataanerat ulorianartorsiortinneqarpa?
Nunatsinni innuttaasut oqartussaaqataanerat ulorianartorsiortinneqarpa?
All.: Inatsisartut Siulittaasuat Josef Motzfeldt
Inatsisartut siulittaasuattut misigisimavunga ersersissallugu isumaqarama ulluni makkunani nunatsinni innuttaasut qinikkat aqqutigalugit oqartussaaqataanerata inissisimaneratalu saassutarineqarnerannik taaneqarsinnaasunik suliniutinik saqqummersoqartalersimasoq.
Saassussinerit tamakkua innuttaasunit inuiaqatigiinniluunniit immikkoortunit ataasiakkaaneersuunngillat. Saassussinerit aamma nalinginnaasumik pissaanermik tigumminnittutut isigisartakkatsinnit, tassa Inatsisartunit, Naalakkersuisunit, eqqartuussivinnit, kommuninit, politiinit assigisaannilluunniiit, aallaaveqanngillat.
Naagga, maluginiagara unaavoq suliffeqarfik namminersortoq aalajangersimasoq ataaseq innuttaasunullu annertuumik siammarnissaminut periarfissalik ulluinnarnilu nalinginnaasumik inatsisartoqarnermi pissaanerit sisamaattut taaneqartartoq, piffissat ilaanni pissaanernut allanut, inatsisiliortussaatitaasunut, atuuttitsisussaatitaasunut eqqartuussisussaatitaasunullu, naligitinneqarluni, isumaqarnarsimmat pissaanerminik imatut aqutsilersimasoq innuttaasut oqartussaaqataanerata sanngiillisinneqarneranik kinguneqarsinnaasumik.
Matumani pivara atuagassiaq aviisi, inuiaqatigiinni suliffeqarfik pinngitsoorneqarsinnaanngitsoq, siunertaasalu pingaarnersaattut taaneqakkajuttoq tassaasoq innuttaasut oqartussaaqataanerata aqqani innuttaasunik qaammarsaanissaq paasisimasaqarnerulersitsinissarlu imaluunniit pissaanermik atornerluisoqannginnissaanut nakkutilliinissamut sakkuunissaq.
Aviisi matumani eqqarsaatigisara tassaavoq inuiattut aviisitoqarput Atuagagdliutit/Grønlandsposten (AG).
Aviisi inuiaqatigiinni immikkut inissisimakkajupput inuiaqatigiit sinnerlugit immikkut akuerineqartariaqartumik illersorneqartariaqartumillu suliassaqarnertik pissutigalugu, innuttaasut oqartussaaqataaneranni sukat pingaarnerit ilaannik napatitsisutut, illuinnaasiunngitsumik tunngavilersorluakkamillu inuiaqatigiinni paasissutissanik isummanillu paarlaasseqatigiittarnermik ingerlatsisutut.
Taamatuttaaq aamma Inatsisartut innuttaasut oqartussaaqataanerannik isumaginninnissaminik siunertani pingaartut sumiginnarunigit inuiaqatigiinnit uparuarneqarsinnaallunilu unnerluunneqarsinnaasariaqarpoq, kisiannili aamma taama pingaaruteqartigaaq Inatsisartut pisussaaffeqarmata pissutsit uparuassallugit isumaqarunik innuttaasut oqartussaaqataanerannik illersuisutut suliassamini ataqqinarnerpaami tunngavissaqanngitsumik kukkusumilluunniit tunngaveqarlui isornartorsiorneqarlutik.
AG-mi februaarimi 2010-mi saqqummersuni kingullerni pingasuni arlalinnik allaaserisaqarlunilu pingaarnerutitaqarsimavoq, Inatsisartunik uannillu inuttut saassussiviusunik.
Imminut eqqarsaatigalunga tamanna nammassinnaaqaara. Aammami uanga inuttut suliassamut atatillugu pingaaruteqanngilanga.
Saassussinerillu uannut sammiunnaarlutik Inatsisartunut tunngalerpata, saassussinerillu eqqunngitsunik tunngaveqarpata, tamanna inatsisiliortunik innuttaasullu qinikkat aqqutigalugit oqartussaaqataanerata aqqani tamatuminnga ingerlatsisunik sanngiillisitsinermik tatiginninnginnermillu kinguneqarsinnaavoq, naggataatigut innuttaasut oqartussaaqataanerata immini tutsuigineqarunnaarneranik kinguneqartumik.
Pissutsit taamaannerat assersuuteqarfigilaarlara:
Pingasunngornermi ulloq 10. februar AG allaaserisaqarpoq, aviisip saqqaani uangalu Inatsisartuni inissanni issiasunga assiliartaliullunga ilisimatitsissutigineqarluni siusinnerusukkut naalakkersuinermik suliaqarsimasunik arlalinnik politiit misissuinerannik Inatsisartut kinguarsaasut. Allaaserisami atuarneqarsinnaavoq nunatsinni inatsisiliortut naalakkersuinermik suliallit arlallit politiinut suliassanngortinneqarsimanerannut atatillugu misissuinernik kinguarsaaniarsarisut. Maluginiarneqartariaqarpoq matumani Inatsisartut tassaammata unnerluunneqartut, uanga allattoqarfippulluunniit pineqarani. Ilumut unnerluussineq imaannaanngitsoq.
Matumani oqaatigineqartariaqarpoq pissutsit imaaginnarmata politimestereqarfiup Inatsisartut allattoqarfiat pissutsit qulaajarneqarnissaat siunertaralugu ilassutitut paasissutissanik qinnuteqarfigisimammagu. Politiit saaffiginnissutaat tamakkiisumik akissuteqarfigisinnaajumallugu allattoqarfipput naatsorsuutinut uppernarsaaterpassuit akornanni ujarlertariaqarsimavoq, soorlu aamma politiit akissuteqarnissamut tuavisaarisimanngitsut. Politimestereqarfiup AG-mut allaffeqarfimmit akissuteqarfigineqarsimanatik eqqortumik oqaaseqarnera, AG-mit politiit Inatsisartunik unnerluussinerattut saqqummiunneqarpoq.
Inatsisartut Allattoqarfiata ulloq 10. februar tusagassiorfinnut nalunaaruteqarluni suliassami pissutsit ataqatigiinnerat eqqortoq nassuiaateqarfigaa. Tamanna AG-p pisartutut atussallugu ingerlateqqissalluguluunniit pissutissaqartissimanngilaa. Taamatuttaaq naalakkersuinermik sulialinnit sisamanit politiinut suliassanngortinneqarsimasunit suliassaq ataasiinnaq Inatsisartunut attuumassuteqarpoq suliassat allat pingasut Naalakkersuisunut attuumassuteqarlutik, AG-p paasisimanngisaanik nassuiaateqarfigisimanngisaanilluunniit.
Sapaatip akunnerata tulliani, ulloq 17. februar, AG pingaarnerutitarpoq qulequtserlugu ”Josef Motzfeldt”, annerusumik uannut inuttut samminerusumik annertuumillu isornartorsiuiffiusumik. Aviisimi saqqummiunneqarpunga siornatigut pisut pissutigalugit ”inuit tamat naalakkersueqataanerannik ajornakusoortitsilersimasutut”. Kisiannilu uanga nammineq Inatsisartut siulittaasuattut sulininni taamaallaat aviisimut atuartartunullu soqutiginarsinnaavunga, taamaattumillu aamma tamanna tunngavigalugu inerniliuttariaqarlugu, Inatsisartut tamarmiusut tassaasut aviisimit appisaluunniarneqartut.
Kingullermik AG-p ulloq 24. februar saassutarinninnini ingerlateqqippaa, maannali poortugaanerulaartumik. Aammaarluni tamanna pivoq aviisip saqqaaniit allaaserisamut innersuussinikkut allaaserisallu qulequtaatigut ”Inuit tamat naalakkersueqataanerat inatsisartut siulittaasuata ajoquserpaa”. Matumanili AG-p isornartorsiuinini naalakkersuinermik sulialik illuatungiliuttoq aqqutigalugu saqqummiuppaa. Allaaserisami Inatsisartuni suliamik ilisimasaqarluarnissaq allanullu kallunnaveersaarnissaq ujartorneqarput, maannali tamakkiinerusumik, taamatullu aamma naalakkersuinermik sulialik illuatungiliuttoq uannik Inatsisartut siulittaasuattut isornartorsiutaasarsimasunik innersuussilluni. Isornartorsiuinerit amerlanerit aviisip illuatungilinngilai, naak AG saqqumminnginnermini isornartorsiutaasut tamaasa pillugit nassuiaateqarfigineqarsimagaluartoq.
AG-mit Inatsisartunik saassussilluni allaaserisat tulleriiginnaat pingasut. Matumani pisakka tassaanngillat pissutsit qaangiinnarneqarsinnaasut inunnillu ataasiakkaanik mamiatsatsisinnaasut, pivarali Inatsisartut tassaammata innuttaasut qinikkat aqqutigalugit oqartussaaqataaneranni ataqqinarnerpaat, tamatuminngalu illersuisussat paarsisussallu sallersaat, taamaattumillu isornartorsiorneqassappata tamanna eqqortunik tunngaveqartariaqarluni.
AG-muna immaqa pissaanermik tigumminnittunik inuiaqatigiit sinnerlugit nakkutilliilluni paarsisussaatitaanini qimakkiartuaaleraa, innuttaasut qinikkat aqqutigalugit naalakkersueqataanerat oqartussaaqataanerallu sumiginnarlugit Inatsisartunik tunngavissaqanngitsumik isornartorsiuiuarnermigut. Pissutsit ilumut imaalersimanerlutik aperisariaqalerluta paarsisussat kiamuna paarsarigai?