Oqaluuserisassani immikkoortoq 18 |
|
||
| Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera | |
Ullut ataatsimiiffiusut pingajuat,
sisamanngorneq 13. februar 2003, nal. 13:40
Ataatsimiinermik aqutsisoq: Per Rosing-Petersen, Inatsisartut
Siulittaasoqarfianni ilaasortaq, Siumut.
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilaasortaq, Siumut.
Taavalu tullinnguuppoq immikkortoq
18 - Oqallisissiatut apeqquteqaammik siunnersuut: Qanoq ililluni inuttaasut
aamma ulluunerani paaqqinnittarfinni sulisut pinngitsooratik
nalunaarutiginninnissaannut tunngatillugu erseqqissaavigineqarnisaat pillugu,
tassan saqqummiisuussaaq Ânâ-Grethe Mathiassen.
Ânâ-Grethe Mathiassen, Perorsaanermik Ilinniarfik,
Ilulissat.
Tunngavilersuut:
Issuaaneq: “Inatsisartut
peqqussutaanni nr. 9, 30. oktober 1992-imeersumi meeqqat inuusuttuaqqallu
ikiorneqartarnissaat pillugu aamma Namminersornerullutik Oqartussat
nalunaarutaanni nr. 2, 18. januar 1993-imeersumi meeqqat inuusuttuaqqallu
ikiorneqartarnissaat pillugu aalajangersagaqarpoq pinngitsoorani
nalunaarutigininnissamut tunngasunik”, issuaaneq na avoq.
Tamanna imatut isumaqarpoq meeqqanik
inuusuttunillu naammaginanngitsumik atugaqarlutik inuusunik nalunngisaqartoq
tamanna pillugu pinngitsoorani nalunaarutiginnittussaasoq kommuniminni
isumaginni nnermut ataatsimiititaliamut.
Inuit pisortat oqartussaaffiini
isumaginninnerup, atuarfeqarfiup imaluunniit peqqinnissaqarfiup iluani sulisut,
sulinerminnullu atatillugu naammaginanngitsumik atugaqartunik
ilisimasaqarlersimasut sukannernerusumik pisussaatitaapput taamatut
naammaginanngitsumik atugaqartut pillugit nalunaarutiginninnissaminnut.
Isumaqarpunga pinngitsoorani
nalunaarutiginnittussaaneq tamanna kingusinaartumik atorne-qartartoq aatsaallu
atorneqartarluni meeqqap meeqqat atuarfianni atuarlernissaanut ukiui
naammaleraangata, tamatumani kikkunnilluunniit takusinnaaneqalersimasarpoq
annertunerujussui pissutigalugit.
Ilinniakkatta ingerlannerani
amerlarsoorpassuit naapittarpagut pinngitsoorani
nalunaarutiginnittussaanerminnik atuerusukkaluartunik kisianni taamak
iliorsinnaasarsimanngitsunik, ilisarineqarnissartik ersissutigalugu aammalu
tujorminartumik pineqarnissartik ersissutigalugu. Allat pinngitsoorani
nalunaarutiginnittussaanerminnik atuisimannginnernut patsisigigajuttarpaat
annilaangassutigininnertik meeqqat inuusuttuaqqallu ajornerusumik
atugaqalernissaannik, taakku ulluinnarni inuunerminni ersinermik nutaamik
nalaataqarnissaa. Tassa nalorninartorsiorneq pilersartoq taakku
angajoqqaaminnit qimagutsinneqaraangamik.
Taamaattumik isumaqarpunga tamakku
patsisaasunut ilaasartut meeqqat inuusuttuaqqallu ajornartorsiutaasa
annertoorujussuanngortarnerinnut, ajornartorsiutillu taakku tamanna
pissutaalluni iluarsiniarnissaat ajornakujuulereersimasartoq meeqqat
inuusuttuaqqallu angerlarsimaffimminniit kingusinaartumik
qimagutsinneqaraangata.
Taamaattumik isumaqarpunga oqallinneq
ingerlattariaqaripput pinngitsoorani nalu naarutigin-nittussaanermik
atuisannginnerup ajornartorsiutaanerata qanoq ililluta qaangersinnaaneripput,
taamaalilluni siusinnerusukkut ilaqutariit iliuseqarfigineqalersinnaassammata
pissutsit meeqqat inuusuttuaqqallu ineriartornerannut ilungersunartuuppata.
Aammattaaq isumaqarpunga oqallisigisariaqaripput qanoq ililluta
annertunerusumik paasititsiniaatigissaneripput pinngitsoorani
nalunaarutiginnittussaaneq minnerunngitsumik inuiaqatigiinni innuttaasunut.
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilasortaq, Siumut.
Ânâ-Grethe Mathiassenimut qujavugut,
taava Naalakkersuisut sinnerlugit akissaaq Poul Olsen.
Poul Olsen, Naalakkersuisunut ilaasortaq, Siumup
Inuusuttai, Sisimiut.
Qujanaq. Siunnersuut soqutiginartoq
oqallisissiaq Naalakkersuisuninngaanniit imatut oqaaseqarfigissavarput.
Meeqqat inuusuttuaqqallu
peroriartornerat sutigut tamatigut pitsaasumik ingerlanissaa isuma
nnaarneqartariaqarpoq. Meeqqap peqqissusia ineriartorneraluunniit arlaannaatigulluunniit
atornerluinikkut sumiginnaagaanikkulluunniit innarlerneqarpat inuiaqatigiit
pisussaaffeqarput piaarnerpaamik akulerunnissamut, ilaqutariit
ingerlallualernissaat pisariaqassappallu meeqqap angajoqqaaminnit
peerneqarnissaa siunertaralugu.
Pingasuartumik akulerunnikkut
sullissisut akulerutsinneqarnissaat pingaaruteqarpoq, siunnesuuteqartullu
tikkuaaneratigut pinnggitsoorani nalunaaruteqartussaatitaaneq arlalitsigut
malinneqarneq ajorpoq, tamannlu arlalinnik pissuteqarsinnaavoq, aappaatigullu
pinngitsoorani nalunaaruteqarsinnaatitaanermut ilisimasakippallaarneq aamma
pisooqataasinnaavoq. Pinngitsoorani nalunaaruteqartussaatitaaneq tamatta
pisussaaffigaarput.
Uluunerani unnuuaneralu
paaqqinnittarfinni sakkortusisakkamik pinngitsoorani nalunaaruteqartussaatitaaneq
piumasaqaataavoq, tamatuminngalu unioqqutsisineq suliffeqarfinni
mattunneqarnermi kinguneqarsinnaalluni. Inuinnarnilli unioqqutitsisoqarpat
malittarisassaqanngilaq qanoq kinguneqartitsisoqarsinnaaneranik.
Ulluunnerani unnuaaneranilu
paaqqinniffinni piumasaqaataavoq sulisut taartaasulluunniit sulilinnginnerminni
pinerluuteqarsimannginnermik uppernarsaammik atsiorsimanissaat. Ulluunerani
paaqqinniffinni tamanna malittarisassaqanngilaq, kommunilli ataasiakkaat
namminneerlutik tamatumunnga malittarisassaqarlutik. Taamaattumik
Naalakkersuisut Ilaqutariinnut Peqqinnissamullu Naalakkesuisumut
piumasrissavaat pitsaasumik ersarissumillu tamanut atuuttumik
malittarissassiuussisoqarnissaa, innersuussutigalugu atorfinitsitsissartunut,
tassa Namminersornerullutik Oqartussanut, KANUKOKA-mut atorfinitsitsisartunullu
allanut pinngitsoorani nalunaarueqartitaaneq pinerluuteqarsimannginnermullu
uppernarsaateqarnissaq eqqumaffigeqquarput.
Siunnersuuteqartup ujartorpaa qanoq
ililluta pinngitsoorani nalunaaruteqartussaatinaanerup tamatsinnut
ersarissarneqarnissaa. Naalakkersuisut nuannarutigaat apeqqut taanna
saqqummiunneqarmat, Inatsisartullu oqallinnissaat qilanaaralugu
malinnaaffigissavarput.
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilasortaq, Siumut.
Naalakkersuisut sinnerlugit Poul
Olsenip akissutaanut qujanaq. Aggu Løvstrøm nappaavoq.
Aggu Løvstrøm, Isumaginninnermi
Siunnersortinngorniat Ilinniarfiat,
Nuuk.
Immikkortoq 18-imut atatillugu
Inatsisartut peqqussutaat nr. 9, 30. oktober 1992-meersoq – tassunga meeqqat
inuusuttuaqqallu ikiorneqartarnissaat pillugu aamma Namminersornerullutik
Oqartussat nalunaarutaanni nr. 9, 18. januar 1993-meersumi meeeqqat
inuusuttuaqqallu ikiorneqartarnissaat pillugu aalajangersagaqarpoq,
pinngitsoorani aamma pinngitsoorani nalunaarnissamut tunngasunik.
Massakkut pisariaqalermat
inuiaqatigiit ilutsinni susassareqatigiinnerput aallaavigalugu inatsisit
inuiaqatigiinnut tamanut saqqummiunneqarnissaat nalunaaruteqartarnissamut
tunngasoq. Paasisitsissutigineqartarnissaat pisariaqarluinnartutut
nalilerparput, meeqqat piginnaatitaaffiisa piviusunngortinnissaat iluamik
nunatsinni sunniuteqartissagutsigit.
Nalunaaruteqartarnermut
tunngatillugu uagut inersimasuusugut meeraq ajortumik pineqartoq isigiinnarutsigu
suna pitsaanerua, uagut qununerput piinnarlugu tunuarsimaassaaguut imaluunniit
meeqqap ikiornissaa pillugu nalunaaruteqarnissarput? Taanna inuiaqatigiit
eqqarsaatigeqqittariaqassavaat. Qujanaq.
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilasortaq, Siumut.
Aggu Løvstrømimut qujanaq.
Oqaaseqarumasoqaqqinnerluni. Ânâ-Grethe Mathiassen.
Ânâ-Grethe Mathiassen, Perorsaanermik Ilinniarfik,
Ilulissat.
Soorlu Aggu Løvstrømip
eqqaariigaatut nalunaaruteqanngikkaangatta ilisimaqarluta meeraq
sumiginnagaasoq nalunagu nalunaarutiginnittussaatitaanerput atunngikkaangatsigu
aamma uagut inuttut sumiginnaaqataasarpugut meeqqamut, taamaalillutalu
angajoqqaat ilaqutaasulluunniit sumiginnaaqatigalugit. Isumaqartarpugut
ikiorlugu meeraq taamatut nalunaarutiginngikkaagatsigu angerlasimaffimmini
peerneqarnissaa eqqarsaatigalugu. Taanna siunertaalluni
nalunaaruteqartussaatitaaneq isumaqanngilaq taamatut.
Nalunaaruteqartussaatitaaneruna isumaqartoq siusinaartumik
iliuuseqarniassammata isumaginnittoqarfiit pisussaaffillit ikiuunnissaminnut
meeqqamut meeqqap pisinnaatitaaffii naapertorlugit.
Taamatut nalunaaruteqanngikkaangatta
meeraq sumiginnartarparput uagutsinnullu nalliginersuaq atorlugu.
Oqaluttarpugut ulluinnarni meerannguit taakku nalligalugit taamatut
eqqartortarpagut annertuumik naapisimaaraangatta inersimsut, kisiannili aana
tunngavia: Sooruna sumiginnaaqataalluni nalliginniinnartugut
nalunaaruteqartussaatitaanerpullu atorniarnagu.
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilaasortaq, Siumut.
Ânâ-Grethe Mathiassenimut qujanaq.
Taava oqaaseqarumavoq Johanne Olsen Kreutzmann.
Johanne Olsen Kreutzmann, Ilisimatusarfik, Nuuk
Ileqqorisuunngilarput inuiaqatigiinni
unnerluussisutullusooq ilisimasarinngisatsinnut pissusilersortarnerput immaqa
salitsinnut assersuutigalugu. Taamaattumik pisussaatitaffik taanna sunaanersoq
inuiqatigiinni nutaajusutut isikkoqarpoq, ilisimasarerpanngisutut ipparput
pisinnaatitaaffeqarnerput pisussaattitaaffeqarnerput, isumarput naapertorlugu
nammineerluta isitsigut nalilesuinitsigut, ilaa. Taava
pingaaruteqartariaqartariaqarsimasagaluarpoq aamma ersarissavigineqarnerunissaa
– paasisaqarnerunissarput tassunga tunngasumik pisinnaatitaaffeqarnitsunnut
tassunga tunngasumik – ammertiternerunissaa suna pineqarnersoq – sunersugut –
naleqartitagut qanoq isikkoqarnersut, pisussaaffigut inuiaqatigiittut
sumiinnnersut tassunga tunngatillugu.
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni i
ilaasortaq, Siumut.
Johanne Olsen
Kreutzmannimut qujanaq. Allamik oqaaseqarumasoqarpaa? Taamaattoqanngilaq, taava
immikkortoq 18 taamaasilluni tassunga naammassivarput.