Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immokkoortoq 34-1		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Sisamanngorneq 25. oktoberi 1997 nal. 14.31

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 34.

 

Ilagit pillugit Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqus-sutissaannut siunnersuut.

(Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq)

Siullermeerneqarnera.

 

 

 

Ataatsimiinnermi aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat Anders Andreassen.

 

Konrad Steenholdt, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:

Ilageeqarneq pillugu Siunnersuisartutut Ataatsimiititaliap atorunnaarsinneqarnera siunnersuu­tip kingunerissavaa.

 

Ataatsimititaliaq taanna massakkut ukiuni pingasuni atuutereersimalerpoq, arfinileriarlunilu ataatsimiittarsimalluni. Ataatsimiinnerit taakku ilisimatitseqatigiinnertut ingerlanneqarnerusar­simapput, siunnersuinertut pinnatik, naak ataatsimiititaliap pilersinneqarnerani tamanna siuner­tarineqarsimagaluartoq. Naalakkersuisut isumaqarput ataatsimiititalianik immikkut ilisimasalin­nik ilaasortalinnik taamaallaat atuisarnissaq naleqqunnerpaamik aaqqiinerusoq, tamannalumi ilageeqarneq pillugu peqqussutikkut atuuttukkut ammaanneqareersimavoq. Taamaaliornikkut suliassaqarfinni aalajangersimasuni pitsaasumik siunnersorneqarnissaq periarfissaqalissaaq. Ataatsimiititaliat taamatut immikkut ilisimasalinnik ilaasortallit pisaria­qalerfiatigut pilersinne­qartartut pissutsinik ilageeqarnermut tunngasunik naammattumik siun­nersorneqartarnissamik pisariaqartitsinermik taakkua matusisuusussaassapput. Ilanngullugu oqaatigine­qassaaq ataavartu­mik siunnersuisarneq ingerlanneqareermat qaammatikkaartumik biskopimik ataatsimeeqateqar­tarnikkut, tassa uanga ataatsimeeqateqartarnikkut.

 

Piffissaq manna iluatsillugu oqaatigissavara apeqqut upernaaq manna majip 26-iani 1997-imi Kangerlussuarmi ilagiit ataatsimeersuarneranni saqqummiunneqarmat. Siunnersuut taanna ataat-sime­ersuaqataasunit ilalerneqarpoq, ilaatigut oqaatigineqarluni ilagiit sinniisaannit provste-qarfinni­llu ataatsimiititalianit siunnersorneqarnissamut periarfissaqareersoq.

 

Hans Enoksen, Siumup oqaaseqartua:

Ilageeqarneq pillugu Inatsisartut inatsisissaata allanngortinneqarnissaanik siunnersuummut Siumumiit nalilersoqqinneqarnissaa pisariaqarsoraarput.

 

Siumumiit pingaartittuarparput inuit inuiaqatigiinni oqartussaanerat sutigut tamatigut pitsaaner­paanik periarfissaqartinneqarnissaa. Tamanna aamma ilageeqarnermi atuuppoq, tassanilu Siumumi inuiaqatigiit suli annertunerusumik oqartussaaqataanissaat siunniussimasariaqartutut isumaqarfigaarput.

 

Kangerlussuarmi ilagiit sinniisaasa ataatsimeersuarneranni eqartorneqareersimagaluartoq paasilluaraluarlugu isumaqaratta tamakkiisumik ilagiinnut apuunneqarsimanngitsoq. Taamaattu­mik apeqqut una inuiaqatigiinnut pingaaruteqarluinnartoq Kalaallit Nunaanni ilagiinnut tama- nut tusarniassutigineqaqqinnissaa Siumumiit kissaatigissavarput. Aappassaaneerneqannginne-ranilu Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliami naliliiffigineqaqqinnissaa Siumumiit kissaatigalugu.

 

Jakob Sivertsen, Atassutip oqaaseqartua:

Kalaallit Nunatsinni ilagiittut sullinneqarnitta patajaatsumik ineriartortinnneqarnissaa atassum­mit pingaartitariuarsimavarput, pingaartittuassallugulu.

 

Atassummit malugaarput nunatsinni ilageeqarneq pillugu siunnersuisartut ataatsimiititaliat ukiuni pingasuni atuutereersimagaluartut ataatsimiittarnerat ilisimatitseqatigiinnertut ingerlanne­qarnerusarsimasut siunnersartutut pinnatik, taamaattumik Kultureqarnermut Ilinniartitaanermut Ilageeqarnrmullu Naalakkersuisup ilageeqarneq pillugu siunnersuisartutut ataatsimiititaliat atorunnaarsinneqarnissaannik siunnersuummik saqqummiussaqarnera paasilluarparput taperser­lugulu.

 

Kultureqarnermut Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisup piumasaraa, ilageeqar­neq pillugu siunnersuisartutut ataatsimiititaliaagallartunut taarsiullugu immikkut ilisimasalinnik ilaasortalimmik ataatsimiititaliorsinnaaneq siunnerfigineqassasoq, ilageeqarneq pillugu peqqus­sutikkut tamanna periarfissaareermat, taamatut allannguiniarneq Atassummit pisariaqarluinnartu­tut isumaqarfigalugu taperserparput.

 

Kiisalu Atassummit oqaatigissavarput upernaaq manna ilagiit sinniisaannut qinerseqqammerat- ta qinigaasut ilagiittut sullinneqarnitta pitsaanerulernissaanik assut pingaartitsisut malugisin-naavarput kiisalu provsteqarfinni ataatsimiititaliat atorluarneqarpata pitsaasumik siunnersorne­qarnissaq anguneqarsinnaasoq isumalluarfigigatsigu.

 

Ilageeqarneq pillugu siunnersuisartutut ataatsimiititaliat atorunnaarsinneqarnissaannik siun-nersuut ajuusaarutigigaluarlugu tunngaviatigut paasilluarlugu Atassummit taperserparput.

 

Maliinannguaq Marcussen Mølgaard, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Siullermik Inuit Ataqatigiinniit oqaatigissavarput ilageeqarneq pillugu siunnersuisartutut ataatsimiititaliap atorunnaarsinneqarnissaanik siunnersuut tamakkiisumik tapersersoratsigu. Ilageeqarnrermummi Naalakkersuisup oqarneratuut ataatsimiititaq taanna ukiumut marloriarlu- ni ataatsimiittartoq siunnersuisutut atornerunani ilisimatitseqatigiiffittut atornerusimavoq. Taamaattumik Naalakkersuisup allatut aaqqissuussamik siunnersuisarnermik iliuuseqarnialer­saarnera tapersersorparput.

 

Ukiuni kingullerni palasissaaleqinerup palasinngorniarusuttunillu ilinniartussaaleqisarsimane- rup takutippaat ilageeqarneq annertunerusumik pimoorunneqanngitsoq. Taassumalu saniatigut oqaatigineqartuarpoq meeqqat inuusuttullu ilageeqarnerup tungaatigut sammisaqartinneqan-ngippallaartut. Tamannalumi aamma erserpoq nunatsinni allanik upperisallit amerliartuinnarneri­sigut.

 

Sooruna ilageeqarneq qangamut naleqqiullugu taama ullumikkut soqutigineqannginnerutigisoq. Nalunngikkaluarparput kommuunini tamani ilagiit sinniisaat pilersinneqartartut, taakkuli annertuumik malunniuteqartannginnerat takornartaanngilaq. Inuup kialuunniit pisariqartitaraa inuunermi anersaakkut nukittuumik ingerlanissaa. Timilumi nukittugaluarluni anersaakkut nukittunngikkuni sanngiittuusarpoq.

 

Anersaakkullu nukittuneq tassaavoq, inuuneq ilungersunarsingaluarpalluunniit ilukkut neriuu-teqartuarsinnaaneq. taannalu neriuuteqarneq ilaatigut uppernikkut imaluunniit allatigut toq-qammavissaasinnaasunik ujartuinikkut pisarpoq. Inuunermimi apeqquterpassuaqartarmat uagut inuinnartu imaaliallaannaq akisinnaanngisatsinnik. Taannaavorlumi ullumikkut inuunitsinni inuusuttortattalumi akornanni amigaataasartoq.

 

Ilageeqarnerup aallaavigaa inoqammut asanninneq, inoqatillu kikkuungaluarpataluunniit assigiissumik naligiissumillu isigineqarneri. Taannaavorlu ullumikkut inuiaqatigiit akornanni amigaataalluinnartoq. Nunatsinnimi assigiinngissutsit naligiinnginnerillu annertoqaat. inuit ilaat pigissaartuupput, ilaallu angummanniaasaarlutik inuuniarsaripput. Inuit ilaat asanninnermik amigaateqartuupput atugarliortuullutillu.

 

Inuit Ataqatigiinniillu isumaqarpugut tamakkuusut ilageeqarnerup iluani annertunerusumik sulissutissanut ilaasariaqartut. Politikkeriugaanni ilageeqarnerlu illersorlugu, pisariaqarpoq sapinngisamik inuit akornanni naligiinngitsumik assigiinngippallaamillu inuunerup akiorniarnis­saa. Inatsisimmi qulit aallaaviusut anguniaraanni ulluinnarni inuit inuunerat sapinngisamik oqilisartariaqarpoq, pisuut pisuunngoriartortiinnarnagit, suuteqanngitsullu atugarliortikkiartuin­narnagit. Inuimmi inunngortaratta tamatta assigiilluta.

 

Upperisaqarnerlu ilumoorukkaanni inuiaqatigiillu paasinninnerunissaat anguniaraanni pissutsit tamakku aaqqiiviginiarlugit ersarissumik sulissutigisariqarput. Sumummi iluaqutaassava inuk inuunini tamaat ilungersorluni atugarliortoq oqarfigigaanni, upperuit aaqqissuutit. Atukkat aamma pitsanngorsartariaqarput, inoqatinullu asanninneq qanilaarneq ataqatigiinnerlu ersarin­nerusariqarlutik.

 

Taamaattumik aamma ilageeqarneq ullumikkumut naleqqussartariaqarpoq, naleqqussaanerullu aallaavigisariaqarpai, meeqqat inuusuttullu inuunerat paasinnittarnerallu. Taamaattumik ilagee­qarneq nutarterniaraanni allatut nutaamik eqqarsartoqartariaqarpoq, tamatumuunalu Inuit Ataqatigiinniit ilageeqarnermut Naalakkersuisoq qinnuiginiarparput, ilageeqarnerup iluani pitsanngorsaanissami iliuusissat pillugit upernaamut nalunaarusioqqullugu, ilaatigut ilagiit sinniisaat sinrissamiittut isumassarsianik nutaanik pissarsiniarfiginerisigut. Immaqalu aamma inuusuttut suliniaqatigiiffiisa isumasiortarnerisigut.

 

Inuit Ataqatigiinni isumaqarpugut aatsaat taamaasiornikkut isumassarsiat nutaat ullutsinnullu naleqquttut pissarsiarineqarsinnaasut.

 

Taakku saniatigut Inuit Ataqatigiinniit ilagiit sinniisaasa atugaasa pitsanngorsarneqarnissaat sulissutigeqquarput, tassami ullumikkut ilagiit sinniisaasa sulinerminni atugaat pitsaasuunngil-lat. Sinniisutummi ataatsimiigiarnermi qanorluunniit sivisutigisumik atorfik qimallugu ataatsi­miikkaluaraanni akissarsiaq ataasiuvoq, taannaavorlu ilagiit sinniisaanni suliniarnermi peqataa-rusunnermut aporfiit ilagisartagaat.

 

Sinerissamissaaq provstiudvalgit ilaatigut pisortaqarfimmut ungasippallaartutut oqaatigineqar-tartut qaninnerusumik suleqataatinnissaat anguniartariaqarpoq. Maannami nalunngilarput oqaluffippassuit aserfallassimaqisut, taakkulu saniatigut atortumikkut soorlu pattagiaqarner-mikkut qanganitsertoorsimasut.

 

Tamakkuuppullumi ilagiit sinniisaasa provstiudvalgillu sulilluarnerunerisigut ersarinneruneri-sigullu aaqqiiviginiassallugit aqqutissaalluartut.

 

Taamatut oqaaseqarluta Inuit Ataqatigiinniit palasinngorniarlutik aallartittussat nutaat angusa-qarluarnissaannik kissaappagut, ilageeqarnerlu pillugu siunnersuisartutut ataatsimiititap ato-runnaarsinneqarnis­saa isumaqatigaarput, neriulluta allatigut eqaannerusumik suliniartoqaleru­maartoq.

 

Bjarne Kreutzmann, Akulliit Partiiat:

Ilageeqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneranik Inatsisartut peqqussutissaan­nut nalinginnaasumik oqaaseqaatit pisariaqartitsineq naapertorlugu aaqqiissutissaasutut Akulliit Partiianiit isigaakka.

 

Tamatumani eqqarsaatigaara piviusoq una isumaga naapertorlugu qaangiinnarneqarsinnaanngit­soq, tassa nuna tamakkerlugu ataatsimiinnermi kissaatigineqarsimammat, ilagiit sinniisaat provsteqarfinnilu ataatsimiititaliat tassaassasut apeqqutini ilageeqarnermut tunngasuni Naa-lakkersuisunut ilaasortamut siunnersuisartut, soorlu aamma naalakkersuisunut ilaasortamik siunnersuisartut, soorlu aamma naalakkersuisunut ilaasortamik siunnersuineq pisartoq qaamma­tikkaartumik biskoppip ataatsimeeqatigisarneratut. Isumaqarpunga taamatut aaqqiinissaq naleqquttuussasoq. Soorlu saqqummiussissummi allakkiami oqaatigineqartoq aamma periarfis-saqassaaq pisariaqartitsineq naapertorlugu immikkut ilisimasalinnik ataatsimiititaliortarnissa-mut, oqaatigneqarlunilu siunnersuut aningaasatigut sunniuteqassanngitsoq. Taama naatsumik oqaaseqarfigalugu allannguutissatut siunnersuut taperserpara

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Ilageeqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnissaanut tunngatillugu Kattusseqatigiinniit oqaatigissavara peqqussummik allanngortitsiniarneq tunngaviatigut akuer­saarakku.

 

Inatsisartunut pappiliat tunniunneqartut tunngavigalugit paasinarpoq Ilageeqarneq pillugu Siunnersuisartut, Ilagiit kalaallit siulersuisui, imaluunniit Ataatsimiititaliat pisariaqartinneqarun­naarsimasut, tamannalu Ilagiit kangerlussuarmi maajip 26.-ani 1997-mi ataatsimiinneranni ilalerneqarsimasoq aamma tamanna pillugu Ilageeqarnermut Naalakkersuisup nunatta Biskop- pia isumasioreerlugu suliaq ingerlanneqartoq.

 

Oqaaseqatini ersersinneqarpoq Ilageeqarnermut Naalakkersuisoq Biskoppimik qaammatikkaartu­mik ataatsimeeqatiginnittarneratigut siunnersuineq pisartoq - imatullu paasineqarsinnaavoq nunatsinni Ilagiinni qullersaasut inuit marluk kisimiillutik ilageeqarnq siunissami annerusumik isummerfigalugulu aalajangiiffigisassagaat. Tassumallu saniatigut aatsaat malungalugu aatsaa pisariaqartitsisoqaleraangat ataatsimiititaliat immikkut ittumik ilisimasallit atorneqarsinnaasut, ataatsimeereernerullu kingornatigut atorunnaarsinneqartassallutik, allaanngilaq ilageeqarnermut tunngasut aatsaat taamak ukiuni makkunani piorsarneqarnissamikkut nukittorsarneqarnissamik­kullu pisariaqartitsigilersut missukutarineqartut.

 

Soormi ataatsimiititaliamik ataavartumik immikkut ilisimasalinnik siunnersuisartussamik  pilersitsisoqarnianngilaq? Allanimmi ataavartunik ataatsimiititaliarpassuaqarpoq, immaqa ilageeqarnermut tunngasuniit pingaaruteqannginnerungaluartunik. Ilageeqarnerummi iluani iluarsaatassat amingaatillu pisariaqartinneqartut suliarineqartariaqarput.

 

Konrad Steenholdt, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:

Una siunnersuut Ilagiit qullersaat suleqatigalugit isumasioreerlugit aalajangiineruvoq maani taamatut allannguuteqartitsinissamik saqqummiussinissannut.

Kangerlussuarmi saqqummiussininni taasanni upernaaq isumaqatigiinnikkut, tassa Kangerlussu­armi ataatsimeersuarneq taanna pivoq ilagiit sinniisaannik ataatsimeereernerup kingorna, ulloq aalajangersimasut qaangiutsinnagit inatsisitigut pisussaaffigigatsigu qinigaaqqaartut taakkua karterlugit isumasioqatiginissaat. Tassanilu oqaloqatigisimavagut suliassanut tamakkununnga tunngasut. Malugaara qallunaatut taaneqartartoq Anærdemokrati@ imaluunniit kalaallisuun-ngorlugu najugaqavissut suleqatigalugit suliassanik assigiinngitsunik inerisitsiartuaarsin-  naaneq, assorsuaq pingaartinneqartoq.

 

Ilagiit sinniisaat najukkatik tunngavigalugit qinerneqarsimasut najukkaminni pissutsit tunngavi­galugit siunnersuisarput assigiinngitsunik. Taakkua siunnersuutaat ingerlanneqartarput provste­qarfinnut pingasunut agguataarneqarsimasunut. Taakkulu suliaat ingerlateqqinneqartarput qullersaqarfimmut maanga taavalu aamma biskopeqarfik ilanngullugu. Taakkuli isumaqarput suliassat tassani ima inissilluareersimatigisoq, assut ilaasa tupigalugu taakkua inuit ilagiit qinigaasa avataatigut Naalakkersuisut aamma toqqartuisut oqarlutik, illit ilaasortaassaatit maannartillugillu. Naammagisimaartutut isigineqarpoq taanna najukkami pissutsit tunngavigalu­git ilagiit sinniisaasa suliassat suliarissagaat, provstip udvalgianut ingerlatinneqartarnissaat taavalu katersorlugit taamatut isumassarsiat piviusunngortikkiartuaarnissaat.

 

Imatut paatsoorneqaqqunngeqaara ilagiinni suliniarneq ukiuni kingullerni biskopeqarfillu ilagiinnullu sinniisut akornanni ilungersuutigalugu nukissarlu annerpaaq atorlugu sulissutigi-simasarput tassaavoq palasissaaleqileriartuinnarnerup qanoq ililluni unitsinneqarsinnaanissaa. Taanna sakkortoorujussuarmik sulissutiginiarsimavarput. Taamaattumik assut nuannerpoq takullugit ukiarmanna palasissatut ilinniarumallutik aallartittut taamak amerlatigimmata. Taassuma saniatigut nukissaqalerpugut uani oqaaserineqartut tunngavigalugit misissueqqissa-  luta nukiit palasissaaleqinerup aaqqiivigineqarnissaanut taamaallaat atorunnaarlugit kisianni aamma qinikkat ilagiit namminneerlutik qinersimasaasa uatsinnut apississutaat tunngavigalugit suliniarnissatsinnut periarfissaqarnerulerluta.

 

Taamaattumik nalilersuineq taanna tunngavigalugu siunnersuutigaara taassuma allannguallatsin­nissaa inatsisip ullumikkut tunngaviusup. Kisianni imatut paaseqqunngilanga biskopilu qaam­mammut ataasiarluta oqaloqatigiittarnitsigut tassaalersugut nunarput aquleripput kisermaassilluta ilagiillu qanoq iliornissaannik oqaluttuullutigit. Taanna anguniarneqanngilluinnarput, kisianni Naalakkersuisut paaserusuppara aammalu biskopip aamma taanna soqutigaa Naalakkersuinikkut ilagiillu ingerlatitaaneranni pissutsit qanoq innersut nalilersuisinnaanissaq tunngavigalugu isumasioqatigiittarpugut tassani. Imaanngilaq Nuumminngaaniit suna tamaat aqullugu ingerlatsi­niartugut.

 

Uani oqaaseqartut tunngavigalugit oqaaseqaataat nuannaarpunga taperserneqarmat taanna suleriaasissatut siunnersuutigineqartoq. Soorunami Siumup oqaluttuanut taanna akissutigaara suna pillugu suliassaq taamatut ilusilerlugu saqqummiuttariaqarsimallugu. Kisianni ajoriffissa­qartinngilara soorunami ataatsimiisitaliami tassani apeqqutit taakku uani tiguneqartut oqaatigine­qartut nalilersoqqinneqassappata.

 

IA-p oqaluttuanut qujavunga taamak erseqqaritsigisumik nalilersuimmat ilagiinnut sulinermut tunngasunik. Aap, nutaanik qanoq iliuuseqarniartariaqalerpugut. Soorluluunniit eqqarsaatikka ilaatigut atuarsimagitit. Ilaatigut eqqarsaatigaara manna tikillugu ilagiinni suliniarnermi naliler­suisartut tassaasimapput ilagiinni atorfeqareersut palasit, ajoqit pattattartut imminnut naliler-sortartut taanna uanga ajorinngilluinnarpara aamma taamaatitinnianngilara. Kisianni eqqarsaater­suutiga uaniippoq nunatsinni inuiaqatigiit akornanni ilageeqarnerup inissisimanera nalilersorne­qartariaqarpoq tassani ukua ilagiinni sulisooreersut kisiisa isumasiornagit kisianni inuit aqqusi­nermiittut aamma taakkua tigullugit isumasioqatigiiffigissallugit soorlu ilaatigut Maliinan- nguup eqqartugai tarnitsigut nakussassagutta pisariaqarluinnarpoq ilageeqarnermik periarfissat aqqutigalugit qanoq iliuuseqarnissarput.

 

Taamaattumik una uanga isummiuppara ukiumi tulliuttumi pisariaqalersoq ilageeqarneq pillu- gu isumasioqatigiinnissarput. Ataatsimeersuaqatigiittarnerpassuit assigiinngitsunik qulequtallit ingerlanneqartarput kisianni ilumoorpoq ilagiit akornanni suliniarnerup nalilersorneqarnissaa ukiuni makkunani pisariaqalerpoq. Soorlu oqartunga ilagiinni sulisussat pillugit ajornartorsiutit pillugit suliassaq annerpaaq imaluunnit illoqqinarnissaat taanna massakkut anigortuusivarput. Atuartut aallartipput ilinniarnerit aallartipput taava tullia pisariaqalissaaq una nunatsinni inuiaat apersussallugit ilageeqarneruna qanoq sumullu atorniaripput. Taamaattumik IA-kut oqaluttuat qutsavigissavara uani erseqqarissunik isummanik nillikaatitsinera pillugu. Ingerlariaqqissaagut suliassat soorlu ukua unamminarnerullutillu piuminarneruleriartortut kisianni soorunami imatut paasineqassanngilaq siunnersuisartut soraarsinneratigut suliassat tamaasa unitsikkigut, naamik ingerlaqqissaagut pitsaanerusumillu aaqqiinissaq aamma anguniarlugu nukigut atoqqissavagut.

 

Otto Steenholdt, Atassut:

Oqaaseqartut tusarnaarlugit nuannarilerlugit ilanngutilaarusuppunga. Ullumikkut pissutsit ajornartorsiuterpaalussuit taagorneqartarput ulluinnarni pisimasut alianartut. Tamakkua tusarlugit tupigisarpakka ilageeqarnerinnarmut pisuutitsisut. Oqaluffik taakkunani imannak kisimik pisuunngilaq. Naalagiarneq ajorami taamatut nalaataqartutut aamma oqaatigisariaqartanngillat. Ullumikkut pissutsit qiviarutsigit tassa soorlu oqareersunga ilagiit oqaluffilluunniit imannak pisuutinniartariaqanngillat. Qanga sammisassaqanngilluinnarallaratta naalagiarnerlu kisimi sammisassaagallarmat ulikkaavillugu naalagissattarpugut. Ingasaassiniartut ullumi tusartakkagut silarsuarmi sumiluunniit radioaviisikkut TV-kut isiginnaartakkagut, toqoraasut imannaannaq Afrikap avannaani upperniaqqissaarluartuugamik naalakkersuerusuttut nunartik taanna kisiat aallaavigalugu naalakkersorneqassasut.

 

Tamakku usoraagut ingasaasserusuppugut, naamik aamma uagut sapaatikkulluunniit arsaattut isiginnaarusuttarniarpagut. Allamilluunniit suliassaqarsimagutta naalagianngikkallarsinnaanerput aamma inuup pisussaaffigaa. Taamaattumik Malinanguup aallaqqaasiussaa atuarlugu ila nuannis­susia suleqaterpassuaqartarami imak oqartunik socialistiugaanni oqaluffik atorfissaqartinneqan-ngilaq. Qujanaq nunatsinni taamaattoqanngimmat. Oqaatsit taakkua nuannersorujussuit soorlu inoqammut asanninneq inoqatillu kikkuugaluarpataluunniit assigiinngitsumik naligiissumillu isigineqartariaqarneri pissusissamisoorput. Meeraalluuni aajukua aamma eqqaamasassat piit­sunnguinngooq qilammut kisimik pissapput. Tamatta upperaagut aamma tassaniittoqarpoq pisoorsuarnik Lazarusimillu kilattorsuarmik kina arlaat tassani pitsaasumik angusaqarpa? Taan-na kisimi pisoorsuaq pillagassaavoq. Taanna socialismimut immaqa ajunngilaq maanngaaniit eqqartussallugu. Taamatut oqaatigiinnarniarpara una ingasaateqqunagu upperisamik ingasaassi­neq aamma inuiaqatigiinnut navianartuummat.

 

Aammalu sammisassaqarlualerneq ullumikkut qangamut naleqqiullugu pissusissamisoorpoq Taamaattumik palasissaaleqineq aallanik pissuteqarsinnaavoq uppinnginnermik pissuteqarnani. Upperisamik soqutigisaqannginnermik aallaaveqarnani nunamiorpalussutsimilli aallaaveqan-nguatsiarluni aamma sammisassarpassuit tassaniipput. Uanga palasinngornavianngilanga aningaasarsiassakka ikippallaaqimmata naak oqaluussigaluarlunga aningaasarsiaqarnanga piitsunnguuguma aatsaat qilammut pisussaallunga.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:

Imaanngikkaluarpoq Otto Steenholdt akissuteqarfiginiarlugu qaqisunga kisianni Naalakkersuisup Ilageeqarnermut Naalakkersuisup akissutaanut ilassutitut oqaatigilaarniarpara aamma Siumup oqaluttuata oqaatigisaa isumaqatigigakku imak paasillugu maani saqqummiunneqartoq aamma saqqummiussinermi ilanngunneqarmat ilagiit taamatut siulersuisoqarnerat atorunnaarsinneqarpat taava taarsiullugu Naalakkersuisoq udvalginik immikkut siunnertaqartunik atulersitsisarluni periarfissinneqassasoq. Taanna oqaloqatigiissutiginiarneqarmat udvalgimi paasilluarpara. Isumaqarpunga taanna ilagiit siulersuisoqarfiat kipisoornani kisianni atorunnaassappat taarteqar­nissaa ingeerlaavartumik aamma peqarnissaa nalilertariaqartoq.

 

Aamma Kangerlussuarmi ataatsimiissimanermi oqaatigineqartuni nalunaarummi uani oqaatigine­qarpoq, 26. maj 1997 Kangerlussuarmi ataatsimiinnerminni ilagiit oqaatigigaat kissaatigineqar­toq ilagiit sinniisaat provsteqarfinnilu ataatsimiititaliat tassaassasut apeqqutini ilageeqarnermut tunngasuni Naalakkersuisunut ilaasortamut siunnersuisartut. Tamakkuupput aamma oqaaseqar­nermi naaperiarfiusinnaasut taartissaannik maannakkut aaqqissuussinermi siunnerfigineqartut.

 

Taamaattumik oqaatigineqartutut udvalgip misissuinissaani aamma Maliinannguup Mølgaardip oqaatigisai Inuit Ataqatigiit sinerlugit, ilagiit tungaatigut oqalliseqarnissamik upernaamut saqqummiussisoqarnissaanik noqqaaneq; isumaqarpunga Naalakkersuisuninngaanniit aamma misissussallugu pisariaqartoq. Ullumikkutut oqallinneq ilagiit atugarisaasigut siulersorneqarneri­sigut aammalu ilinniartitaanerat maannakkut ataavartutut ingerlalersussaq ilanngullugu. Ilagiit sinniisaasalu annertunerusumik pisinnaatitaaffii, angalanerminni ajornartorsiutigisaat il.il. tikinneqarsinnaaqqullugit udvalgini aamma nalilersoqqinneqarnissaat kissaatiginarpoq.

 

Taamatut ilageeqarnermut Naalakkersuisup oqaatigisaa  tapersiiffigaara udvalgimilu sulilluarnis­samik kissaassillunga

 

Maliinannguaq Marcussen Mølgaard: Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Aap, Otto Steenholdt-iuna aamma akissuteqarfigilaarniarlugu. Soorlulusooq mamiangigaa taamatut nipeqarluta saqqummernerput socialismingooq uppertuunngimmat. Isumaqarpunga maanngaanniit ajoqersuuttariaqanngikkaatigut uppertuussanersugut uppertuussanersuunnginner­sugulluunniit inuup piginnaatitaaffigivaa aamma taanna ataqqilluinnaqqissaartariaqarpoq. Isumaqarpunga kristumiussuseq eqqarsaatigissagaanni oqariartuutaalu annerpaamik inoqatinut asanninneq aammalu naligiissumik inuuneq annerpaamik oqariartuutaasoq taannalu aamma uagut Inuit Ataqatigiinni inuit naligiinnerusumik atugaqarnissaat soorunalimi taamaalillugu oqaaseqarfigivarput.

 

Oqaatigisannut nuannaarutigivara Naalakkersuisut Siulittaasuata aammalu Kultureqarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisup taamatut oqaaseqarneq tapersersormagu, oqallittoqartariaqar­poq. Unalu akissuteqarfiginngimmagu apeqqutigilaarusullugu ilaatigut nalunaarusiornissaq soorlu ilageeqarfiit atassuteqarfigalugit immaqa sumiiffimminni isumasiortitseriarlutik katersuk­kanik isumassarsianik nutaanik nassiussuinerisigut aammalu immaqa inuusuttut Sorlak allalu inuusuttut suliniaqatigiiffii suleqatigalugit taamatut isumassarsianik nutaanik taamatut katersu­eriarluni nalunaarusiamik isumassarsianik nutaanik Inatsisartunut saqqummiussisinnaanera takorloorlugu taamatut siunnersuuteqarpugut.

 

Soorunami aamma  orniginarsinnaassooq ataatsimeersuarnermik pilersitsinissaq, sukkulluunniit aamma tamakku isumassarsianik annertuumik katersuiffiusarmata.

 

Kisianni aamma ilaatigut ataatsimeersuarnerit tamakku sumiiffiit illoqarfiit aallartitaqakkajuttar­put ataasiakkaanik imaluunniit inunnik marlunnik, sumiiffinni ataasiakkaani oqallinnerit annertunerusut piniaraanni aamma sumiiffinni isummat assigiinngitsut aamma tamatumani amerlanerpaat peqataatinnissaat isumaqarpunga pingaaruteqartuusoq. Kisianni tassa oqareernit­tuut nuannaarutigivara pimoorullugu taamatut Naalakkersuisut tungaaningaanniit ilassilluarne­qarmat.

 

Otto Steenholdt: Atassut:

Partiimut sumulluunnit ilanngutissagaanni partiimilluunnit pilersitsisartut isigissagaanni tunulia­qutaat misissoqqaarluarneqartariaqartarput. Silarsuup oqaluttuarisaanerani pissutsit aallaavigalu­git socialisme aatsaannguaq oqaatsimik taavara. Alianaqisumik taakkunani oqaluffiit matooq­qaarneqartut atuartarsimavagut nalunngilagut ullumikkullu taamaattoqarpoq. Qujaffigaakkit Maliinannguaq ilissi taamaaliunnginnersi aallaavigalugu tassa taanna paasisassarsi. Oqalutuari­saasut nuanneeqisut tusariikkat atornagit ilissi taamaaliornersi qutsavigigakku, oqaluffiit matooqqaarneqartut palasit toqorarneqartut nalunnginnatsigit oqaluttuarisaanermi taakkua ilinniarsimallugit.

 

Aamma oqaluttuutissanngilassi ilumoorpusi aamma taamaaliunngilanga kina uppissasoq uppissannginnersorluunniit uanga susassarinngilara aamma maangaaniit taama oqanngilanga. Kisiannili una piinnariga susassaqariartorneq imannaannaavik angummanniarfigisarput tassa taannarpiaannguatsiarpoq ilaatigut piffissaaruffigisaligarput allaat oqaluffiliarnissamulluunniit. Taakkuuku uanga sanileriissikkikka qanga sammisaqarpiannginneq massakkullu imannarujussu­aq sapaatikkut aatsaat piffissaqarfigilertakkagut imatut naqissusissanngimmatigut uppinngitsor­suugatta oqaluffiliarneq ajortugut.

 

Palasissaaleqineq taanna allamiissoraara oqaatsikka siulliit ima naaginnarpakka, ila nunamiorpa­laarunarami taanna akissaatit immaqa aamma tassani pisooqataagamik.

 

Konrad Steenholdt: Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:

Siullermik oqaaseqarninni puigugara erseqqissaatigilaarlara. Siornatigut ilagiit nunatsinni ukiumut aningaasaliissutigisartakkagut maanngaanniit qitiusumik ingerlanneqarsimapput, tassa maanngaanniit tamarmik aningaasartai ingerlanneqarlutik Vicebiskoppeqarfimminngaanniit. Kisianni aatsaat 1996-mi nutarterineqarpoq taannalu sioqqullugu taakkua uani siunnersuummi tunuartinniarneqartut siunnersortituut ingerlalluarsimaqaat suleqatigineqarluarlutillu.

 

Kisianni 1996-minngaanniit imaalerpoq aningaasaliissutaasartut Provsteqarfinnut pingasunut agguaanneqartalerput nammineq akisussaaffittut ingerlatassaat. Tassa Kujataata Provsteqarfia, Qeqqata Provsteqarfia Avannaatalu Provsteqarfia. Qeqqanullu Provsteqarfimmut atasuupput Tunu Avanersuarlu. Aningaasatigut akisussaassuseq Qeqqani maaniigunnaarluni Provsteqarfin­nut agguaanneqarpoq. Imaappoq provsteqarfinni taakkunani ilagiit pillugit suleriaaseq eqaan­nerulersinneqarsimavoq, ilagiit sinniisaat siunnersortituut suleqatigalugit aningaasalersuinerit ingerlanneqalersimapput. Tassaluuna tassumarpiaap kinguneriga uuma inatsisip allanngortinne­qarnissaanik siunnersuuteqaratta. Aamma una pingaartikkamikku  ilagiit sinniisaanut qinigaasut; qinikkatunuku suut suliariniarigut suusupagineqartutut aallatut ililluta Naalakkersuisoq ataatsi­miititaliussappat uani ilusilikkatuut.

 

Taava una aamma paatsoorneqaqqunaguuna erseqqissumik oqaatigilaarlara, ullumikkut inatsim­mi atuuttumi periarfissaqareerpoq apeqqutinut assigiinngitsunut tunngasumik Naalakkersuisut immikkut ataatsimiititaliussallutik - taanna ilaareerpoq taannalu allanngortinniarneqanngilaq.

 

Tassa imaappoq isumassarsiat nutaat sammilissavagut soorlu aatsaannguaq oqaaseqaqqinninni oqaatigitsiariga. Eeqqarsaatigaara ilagiit qanoq inuiaqatigiinni inissisimanerat nalilersorneqarnis­saa siunniusimaarpara. Isumassarsiat mattunneqanngillat katersorneqarsinnaapput suminngaan­niilluunniit - qinnuigalugit soorlu provsteqarfinni assigiinngitsuni una sammilaarsiuk, taavalu taakkua pissarsiarisinnaanissaat aamma taamaalilluni iluatinnaateqarpoq. Imaappoq aningaasat ukununnga atorneqartartut allanut aamma atorneqarsinnaaneri periarfissarsiuutissavagut isumas­sarsiat assigiinngitsut piumasatik.

 

Taava aamma sioqqullunga Marianne Jensennip nalaani ilaatigut ingerlanneqartarsimapput inuusuttut tassa Sorlak toqqammavigalugu inuusuttut oqallitsinneqartarsimallutik ilagiit inissisi­manerat tunngavigalugu. Suliat taamaattut tassa 1994-imi siullerpaamik taamaaliortoqarsimavoq, aammalu malunnarpoq inuusuttut taanna soqutigiartoraat ilagiinni oqallinnermut tusarneqarnis­sartik, taamaattut suleriaatsit asigiinngitsut soorunami periarfissikkumavagut ammavugullu tamakkua nunatsinni oqallinnermi soqutiginartunngortitsillutillu eqeersaasuusarmata.

 

Kisianni tassa soorlu oqarnittuut isumassarsiat assigiinngitsut tamaasa iluatigalugit tigusarpagut, taakkulu aamma periarfissaqarsinnaanissaat siunissami sulinitsinni salliutitassat ilagisussaavaat. Qujanaq taamatut oqallinnermut taavalu suliassaq una tigoqqikkumaarparput Ataatsimiititaliami nalilersorneqareerpat partiit oqaluttuisa assigiinngitsut nalilersuinerat tunngavigalugu.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.