Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 31

Ataatsimiinnerit ] Tilbage ] Op ] Nĉste ]

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Marlunngorneq 29.september 1998 nal. 14.39

 

Oqaluuserisani immikkoortoq 31

 

Qimmit aamma uumasut illersorneqarnisaat pillugit Kalaallit Nunaannut inatsi-sissamut siunnersuummut Namminersornerullutik Oqartussat oqaseqaataat.

(Peqqinnissamut, Ilisimatusarnermut, Avatangiisinut Pinngortitalerinermullu Naalakker­suisoq)

 

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat Anders Andreassen.

 

 

Marianne Jensen, Peqqinnissamut, Ilisimatusarnermut, Avatangiisinut Pinngortitale-rinermullu Naalakkersuisoq:

Siullermik Inatsisartut Siulittaasuat qutsavigissavara, uumap qulequtaa eqqortumik taammagu, tassa Namminersornerullutik Oqartussat oqaaseqaatissaat massakkut pissa­varput, ilaatigut paatsuunganalaarsinnaasumik kalaallisuuani allassimammat.

 

Inatsisartut ataatsimiinneranni matumani, tassa aatsaannguaq qimmeqarneq qitsuuteqar­nerlu pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuummik Naalakkersuisut saqqummius­saqarput.

 

Nunatsinni qimmeqarfiit qimmeqarnerlu pillugit, nammitsinnik aalajangersagaqaler-nissarput inatsisissatut siunnersuutikkut saqqummiunneqartukkut siunertarineqarpoq.

 

Siunnersuutip uumasut illersorneqarnissaat pillugu aalajangersakkanik aamma imaqar­nissaa naleqquttutut isigineqarpoq. Uumasut illersorneqarnissaat pillugu aalajangersak­kat aamma qitsunnut tunngasuussapput aalajangersakkanimi atuuttuni nunatsinnut eqqusseqqusinissamut inerteqqut erniinnaq atorunnaarsinneqassammat.

 

Inatsisinik Atortitsinermut ministeriaqarfiup ilanngullugu oqaatigaa Namminersornerul­lutik Oqartussat tamatumani malittarisassiortartutut oqartussaassuseq ullumikkut tigusi­manngikkaat. Tamanna tunngavigalugu naalakkersuisut aalajangerput qimmeqarnermut uumasullu illersorneqarnissaannut tunngassuteqartut malittarisassiortartutuut oqartus­saaffigineqarneri Namminersornerullutik Oqartussat tigunialissagaat, tamannalu Inatsisi­nik Atortitsinermut ministiaqarfimmut nalunaarutigineqarpoq.

 


Naalakkersuisut isumaqarput uumasunik illersuinermut tunngassuteqartut tiguneqassap­pata Danmarkimisuut politiit uumasunik illersuinermut tunngassuteqartutigut suleqataas­sasut Namminersornerullutik Oqartussanut aningaasartuutaanngitsumik. Tamanna tunngavigalugu qimmeqarneq qitsuuteqarnerlu pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuummi uumasut illersorneqarnissaat pillugu aalajangersakkat ilusilersorneqartut.

 

Tamatuma kingorna qimmeqarneq uumasullu illersorneqarnissaat pillugu Kalaallit Nunaannut inatsisissatut siunnersuummik missingiummik Inatsisinik Atortitsinermi ministeriaqarfik nassiussaqarpoq. Tamatuma kingorna Namminersornerulerneq pillugu inatsimmi § 4, imm. 2 naapertorlugu inatsisissatut siunnersuutip folketingimut saqqum­miunneqannginnerani Namminersornerullutik Oqartussanit oqaaseqarfigisassanngorlugu saqqummiunneqarnissaa siunertaralugu pineqartut § 7 naapertorlugu Namminersornerul­lutik Oqartussanut nuunneqarnissaat siunnersuutigineqassaaq.

 

Naalakkersuisut neriupput qimmeqarneq uumasullu illersorneqarnissaat pillugu akisus­saaffiup Namminersornerullutik Oqartussat naalagaaffimmiit tigusinissaannut Inatsisar­tut akuersissasut, kiisalu malittarisassat naalakkersuisut inatsisissatut siunnersuutaanni siunnersuutigineqartutuut issasut.

 

Malittarisassatut siunnersuutigineqartutigut kalaallit qimmiat qimuttoq allanik akuneqat­saaliorsinnaavarput aamma qimmeqarneq qitsuuteqarnerlu pillugit ataatsimut malittari­sassat inatsisitigut aalajangersinnaavavut. Minnerunngitsumillu qimmit qitsuillu qanoq paarineqarnissaat pillugu ullutsinnut naleqquttunik inatsisitigut malittarisassaliorsinnaa­lissallugit.

 

Siunnersuut nassuiaatitaalu innersuussutigissavakka Inatsisartunullu oqallisissanngortil­lugit, naalakkersuisullu kaammatuutigissavaat inatsisissatut siunnersuummut missingiut Inatsisartuniit akuersissutigineqassasoq.

 

Niels Mátâq, Siumup oqaaseqartua:

Qimmeqarneq uumasullu illersorneqarnissaat pillugu Kalaallit Nunaanni inatsisissatut siunnersuummut missingiut Siumumiit imatut oqaaseqarfigissavarput.

 


Inatsisissatut siunersuummut missingiummi oqariartuugineqartoq Siumumiit isumaqati­gaarput. Ullumikkut suli Namminersornerullutik Oqartussat uumasunut pineqartunut uagut oqartarnitsituut qallunaat qimmiinut, qitsunnut uumasunullu allanut malittarisas­sirotartutut oqartussaaneq tigusimanngikkaat missingiummi oqaatigineqarpoq. Tamanna pillugu naalakkersuisut aalaja-ngersimanerat qimmeqarnermut uumasullu illersorneqar­nissaannut tunngasuteqartut akisussaaffigilerniarlugit Inatsisinut Atortitsinermut mini­steriaqarfimmut nalunaarutigisimagaat saqqummiussissummi aamma oqaatigineqarpoq.

 

Akisussaaffik Namminersornerullutik Oqartussat tigussappassuk uumasunik illersuiner­mut tunngassuteqartutigut Danmarkimi politiit suleqataasassasut Namminersornerullutik Oqartussanut aningaasartuutaanngitsumik.

 

Siumumiit inatsisissatut missingiut isumaqatigaarput. Kalaallit qimmiat qimuttoq, oqaatigeqqissavarpullu kalaallit qimmiat qimuttoq sukkulluunniit qimminik avataaneer­sunik akuneqannginnissaata ileqqoreqqusatigut illersorneqartuarnissaa nakkutigilluarne­qassasoq.

 

Taamatut oqaaseqarluta Siumumiit naalakkersuisut inatsisissatut missingiusiaat isuma­qataaffigaarput.

 

Otto Storch, Atassutip oqaaseqartua:

Naatsuarannguamik. Oqaaseqaat matumuuna Atassummiit tamakkiisumik taperserpar­put.

 

Evald Brĝnlund, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Oqaluuserisap uumap siuliani, tassalu immikkoortoq 32-imi eqqartorneqarpoq nunatsin­ni qimmeqarneq qitsuuteqarnerlu pillugit Inatsisartut inatsisissaanut siunnersuut, taa­maattumik tassa taassuma malitsigisaanik Naalakkersuisut pingaartippaat aamma qimmeqarneq aammalu uumasullu illersorneqarnissaat pillugu nunatsinni inatsiseqartari­aqartoq, tamannalu aamma uagut Inuit Ataqatigiinniit tulluartutut sanioqqunneqarsin­naanngitsutut isigigatsigu matumuuna inatsisiliornissamut isumaqataanerput nalunaaruti­giinnassavarput.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Matuma siuliani oqaluuserisatsinni Kattusseqatigiit sinnerlugit oqaaseqaatikka inner­suussutigalugit oqaatigissavara pissutsit nunatsinnut attuummassuteqarluinnartut Inatsi­sartuni nammineerluta Inatsisiliuutarnissaat pingaartilluinnaratsigu, taamaattumik an-nerusumik oqaaseqarnanga naalakkersuisut matumuuna saqqummiussaat tamakkiisumik akueraara.

 


Naggataatigut erseqqissaassutigiinnassavara, ullumikkut nalunngisakka naapertorlugit politiit uumasunik illersuiniarnermut annertuumik suleqataareermata, ilaatigut kommunit ileqqoreqqusaat maannakkut atuutereersut aammalu pinerluttulerinermi inatsit naapertor­lugu taakku tunngavigalugit. Taamatut naatsumik oqaaseqarpunga matumani malittari­sassiortartutut oqartussaassutsip danskit Inatsisartuiniit nunatsinnut Inatsisartunut nuunneqarnissaa taperserlugu tusaatissatut akuersaarlugu tiguara.

 

Marianne Jensen, Peqqinnissamut ilisimatusarnermullu Naalakkersusoq:

Naalakkersuisut sinnerlugit taama isumaqatigiitsigisumik erseqqaritsigisumillu oqaase­qartoqarnera qujassutigaara, aammami ukiuni arlalinngortuni taamatut nunatsinni nammineq inatsisiliornissamut piginnaatitaanissarput arlaleriarluni kissaatigineqartarsi­mammat aamma tupaallaatiginngilara, soorunami taamatut pineqarnera, kisianni pin­gaaruteqarpoq taamatut folketingimi nunarput pillugu inatsisinik allannguisoqassatillugu aamma erseqqissumik nunatta nipaa tassani tusassallugu, taamaattumik nuannaarutigaara taama isumaqatigiitsigisumik erseqqitsigisumillu apuussaqarsinnaalissagatta.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.