Oqaluuserisassani immikkoortoq 28-1 |
|
||
Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera |
Ataasinngorneq 4. oktober 1999
nal. 13.19
Ataatsimiinnermik
aqutsisoq: Anders
Andreassen, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.
Alfred Jakobsen, Peqqinnissamut, Avatangiisinut
Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:
Qujanaq, tassa
Pinngortitaleriffik pillugu Inatsisartut inatsisaata allannguutissaatut
siunnersuut Naalakkersuisut sinnerlugit saqqummiutissavara.
Savaatillit Peqatigiit
Suleqatigiissut, KNAPK taavalu APK tamarmik immikkut Pinngortitaleriffiup
siulersuisuini aalajangersimasumik ilaasortaatitaqalernissaat
Pinngortitaleriffiup siulersuisuinit kissaatigineqarsimavoq. Manna tikillugu
SPS ilaasortaatitaqarsimavoq, KNAPK-li APK-lu paarlagaallutik
ilaasortaatitassaminnik toqqaasarsimallutik. Soqutigisaqaqatigiiffiit pingasut
taakku inuiaqatigiinni kalaallini pingaarutilerujussuupput, tamarmillu immikkut
suliassaqarfimminni Pinngortitaleriffiup aqunneqarnerani tunniussaqarfiusumik
peqataasinnaallutik.
Ukiuni siullerni pissutsit
tamarmik nutaajuffiini suleriaatsillu nutaat aallartisarneqarfiini
misilittakkanik katersereerluni Pinngortitaleriffiup aamma kissaatigaa,
suliffeqarfiit suliassaqarfimminni ilisimatusarnermik ingerlataqartut pillugit
danskit inatsisaat nr. 1076, ulloq 20. december 1995-imeersoq naapertorlugu,
suliassaqarfimmini ilisimatusarfittut inissisimalernissi. Suliassaqarfimmi
ilisimatusarfittut inissisimalernerup suliat annertuumik qaffasissuseqalernerat
qulakkiissavaa, kiisalu suliffeqarfik nunat tamat akornanni ilisimaneqartutut inissisimalersissallugu.
Tamatumunnga atatillugu apeqqutit
aalajangersimasut aaqqiivigineqaqqaartussaapput. Tassani ilaatigut pineqarput
isumaqatigiissutinut tunngasut aaqqiivigineqarsinnaanissaat, kiisalu
Pin-ngortitaleriffiup siunissami qanoq inissisimalernissaa pillugu sulisunut
pisariaqartumik ilisimatitsineq. Taamaattumik Pinngortitaleriffiup
aaqqissuussaanera atorfiillu ilusilersugaanerat pillugit malittarisassanik
erseqqinnerusunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaanerat pillugu
aalajangersakkamik ilanngussisoqarpoq. Taamaaliornikkut pissutsit
aaqqiivigineqarnissaannut Pinngortitaleriffik periarfissinneqartussaavoq,
kingusinnerusukkut suliassaqarfimmi ilisimatusarfittut inissisimalernissaq
eqqarsaatigalugu.
Inatsisartut peqqussutissaattut
siunnersuut susassaqartunut tusarniaatigineqarsimavoq, akissutillu takkuttut
siunnersuummut periarfissaqarfiatigut ilanngunneqarsimallutik.
Hans Enoksen, Siumup oqaaseqartua:
Pinngortitaleriffik pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut Siumumiit imaak oqaaseqarfigissavarput.
Pinngortitaleriffik pillugu Inatsisartut inatsisaata akuersissutigineqarneraniilli Pinngortitaleriffik nunatsinni suliassaqarfimmini ilisimatusarfissatut isigineqarpoq, ajoraluartumillu inatsimmi tamanna takuneqarsinnaanngitsumik, naak tamanna nassuiaatini ersikkaluartoq.
Pinngortitaleriffik ilisimatusarfittut inissisimalerpat tassuuna suliat annertuumik qaffasissuseqalissapput, taassumalu kingunerissavaa nunatta avataani annertunerusumik ilisimaneqalernissaa, tassuunalu aamma uagut avammut takutisssinnaavarput pisuussutit uumassusillit pinngortitarlu avatangiiserput akisussaaffeqartumik inuiaqatigiinni atorneqarnissaat soqutigalugu ingerlakkipput.
Inatsisissatut saqqummiunneqartumi uani ersarissarneqassaaq siulersuisunut ilaasortat amerlineqarnerat, tassalu KNAPK aammalu APK siornatigut paarlagaallutik ilaasortaatitaqaraluartut massakkut tamarmik immikkut ilaasortaatitaqalernissaat anguneqassammat, tassami soqutigisaqaqatigiiffiit taakkuupput inuiaqatigiinni kalaallini pingaaruteqarluinnartumik inissisimasut pisuussutinik atuinerput eqqarsaatigalugu.
Pinngortitaleriffik pillugu inatsisissap ilagaa Naalakkersuisut malittarisassanik Pinngortitaleriffiup suliassaqarfimmini ilisimatusarfinngortinneqarnissaa pillugu aalajangersaasinnaanngussammata.
Inatsisip allannguutissaanik siunnersuutip taamatut isikkoqarluni aappassaaneerneqarnissaanut ingerlaqqinnissaa Siumumiit taperserparput.
Naimángitsoq Petersen, Atassutip oqaaseqartua:
Pinngortitaleriffik pillugu Inatsisartut inatsisaata allannguutissaatut siunnersuummut imatut Atassummiit naatsumik oqaaseqassaagut.
Atassummiit pingaartittuarparput suleqatigiinnerup annertusartuarneqarnissaa pingaartumik immami nunamilu pisuussutivut uumassusillit pineqalersillugit, atuisut piniartut, aalisartut savaatillillu ilisimasaat kattuffiit aqqutigalugit siulersuisoqarnikkullu sunniuteqartuarnissaat.
Atassummiit paasivarput qulaani pineqartoq susassaqartunut tusarniaassutigineqarsimasoq aammalu siunnersuutip allaffissornikkut kingunerisassatuarigaa, siulersuisunut ilaasortat arfineq marluujunnaarlutik arfineq pingasunngussasut kiisalu aningaasatigut kinguneqartussaanngitsoq.
Taamaattumik Naalakkersuisut Pinngortitaleriffik pillugu Inatsisartut inatsisaata allannguutissatut siunnersuummut Atassummiit tamakkiisumik isumaqataavugut.
Malînánguaq Markussen-Mølgaard, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:
Pinngortitaleriffiup sapinngisamik tamakkiisumik attuumassuteqartunillu qanimut suleqateqarnissaa Inuit Ataqatigiinniit pingaarluinnartutut isigaarput. Taamaattumik Savaatillit Peqatigiiffiata, KNAPK-p APK-llu ataavartumik siulersuisuni ilaasortaatitaqarnissaat pissusissamisoortutut isigaarput.
Nunatta pisuussutai uumasussillit misissuivigalugillu pineqassappata aalisarnermik aallutaqartut avaqqunneqarsinnaanngillat. Taakkuppummi sila qanoq ikkaluarpalluunniit imarsuarmi imaannaanngissinnaasartumi suliuartut, taamaattumillu aamma taakkuullutik nunatta pisuussutaasa sumiinnerinik qanorlu peqartigineranik ilisimasaqarnerpaat.
Siunissami Pinngortitaleriffiup nunatsinnut iluaqutaasumik suliuarnissaa Inuit Ataqatigiinniit isigaarput, pingaartillugulumi nunatsinnut tunngasutigut ilisimasat nukiillu atorluarnissaat. Taamaattumik manna iluatsillugu maanna ukiorpassuarni atareersup Københavnip universitetiata immikkoortuata nunatsinniittup, issittumik ilisimatusarfiup, ilisimasarpassuarnillu peqareersup Arktisk Stationip tassalu Angakkussarfiup ullermernit atorluarnerunissaa Inuit Ataqatigiinniit kaammattuutigissavarput. Tannami maanna aasakkuinnaanerusoq atorneqartarpoq ukiuuneranilu suli illorsuaq taanna atorluarneqarnerusinnaagaluarluni.
Taamatut oqaaseqarluta Inuit Ataqatigiinniit inatsisissatut siunnersuut tamakkiisumik tapersersorparput.
Taamatullu iluseqarluni aappassaaneerneqarnissaminut ingerlanneqarnissaa kaammattuutigissallugu.
Mogens Kleist, Kattusseqatigiit oqaaseqartuat:
Pinngortitaleriffik pillugu
Inatsisartut inatsisaata allannguutissatut siunnersuut Pinngortitaleriffiup siulersuisuisa
allanngortinneqarnissaannut siunnersuummut imatut Kattusseqatigiinniit
oqaaseqarusuppugut.
Pinngortitaleriffiup siulersuisui
ataatsimik ilallutik arfineq marlunniit arfineq pingasunngortinneqarnissaat
tapersersoratsigu. Taamaalilluni KNAPK aamma APK immikkut
aallartitaqalissammata.
Taamatut oqaaseqarluta
allannguutissamut siunnersuummut akuersaarpugut, aappassaaneerneqarnissaanullu
innersuussusissalluta.
Alfred Jakobsen, Peqqinnissamut, Avatangiisinut
Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:
Pinngortitaleriffiup
aqunneqarnera pillugu peqqussutissatut siunnersuutip saqqummiunneqarnerani uani
maannakkut maluginiarpara partiit tamarmik tassa tapersersoraat, tassalu
siulersuisut arfineq marlunniit arfineq pingasunngortinnissaat siulittaasoq
ilanngullugu arfineq sisamaallutik.
Taamatullu aamma iluseqarluni
aappassaaneerneqarnissaa Inatsisartuni saqqummiunneqarumaarpoq, immikkut
ataatsimiititaliatigooqqaanngikkaluartumik.
Kiisalu taamatut partiit aammalu
Kattusseqatigiit tapersiinerat qujassutigissavara.
Aamma Inuit Ataqatigiit
oqaaseqartuanut immikkut uani Angakkussarfiup taaneqarnera pillugu
qujassutigissavara aamma taamatut kaammattuinerat Naalakkersuisuninngaanniit,
aamma siunertarivarput Angakkussarfiup ullumikkorniit aamma arlaatigut
atorluarneqarneraluni atorneqarnissaa periarfissarsiuullugu. Taamaammat
taamatut kaammattuutigisassinnut aamma qujavunga.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq.
Qujanaq, tassa allanik
oqaaseqartussaqanngimmat taamalilluta ullumikkut oqaluuserisassat tamakkerpagut.
Oqaluuserisaq naammassivoq.