Oqaluuserisassani immikkoortoq 64 |
|
||
| Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera | |
Pingasunngorneq 27. oktober 1999, nal. 15.40
Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat Johan Lund Olsen.
Hans Enoksen, siunnersuuteqartoq, Siumut:
Tassa kommunit aningaasaliisarnikkut pisinnaatitaaffiisa allineqarnissaannik, matumuuna inatsisartunut oqaluuserisassamik siunnersuuteqarsimavunga, taannalu saqqummiutissavara:
Nalunngilarput ullumikkut aningaasarsiornikkut killiffia oqitsuinnaanngitsoq, tamannalu pissutigalugu ineriartortitsiniarneq ilaatigut arriitsuinnarmik ingerlalersarluni. Aammalu nunatta karsiata aningaasaatai killeqarlutik, tamakkulu pissutigalugit isumaqarpunga kommunit aningaasaatillit periarfissinneqartariaqartut, inuussutissarsiornikkut siuarsaanissami sumiluunniit aningaasaleeqataasinnaanngorlugit.
Akuersaaginnarsinnaajunnarparput unammillernissarooq pissutigalugu kommunit mattunneqartarnerat. Uffalu naalakkersuisut oqaluttuaraluartut kommunit utaqqiinnarunnaarlusi inuussutissarsiornikkut siuarsaaniaritsi, illua tungaatigulli periarfissarsiulersullu mattullugillu. Ilisimavarput karsia kisimi akissaqanngitsoq, kommunit akissallit periarfissinneqarniarlik, suliffinnik pilersitsinermut aingaasalersuinissaanut.
Oqariartaaseq ullumikkut atorneqartartoq kommunit unammillissanngitsut matup tunuanut inisseriarlugu. Siuarsaanissaq aallartinneqarniarli inuiaqatigiit aningaasarsiornikkut periarfissaat ammarnerullugit, taamatut ilusilimmik aaqqiisoqarpat qularnanngilluinnarpoq inuiaqatigiit iluanni aningaasat sukkanerusumik kaavilersut, asuli bank-inik toqqortaajunnaarlutik.
Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:
Inatsisartut Inatsisaatigut nr.22, 11. november 1994-imeersukkut kommunit erseqqinnerusumik killiliussisut aaliangersakkat ilauanni, inuussutissarsiutinut tamanut aningaasaliisinnaanissamut periarfissinneqarput. Taamatuttaaq kommunit aningaasaliissutaat aningaasaqarnermut annaasaqariataarnissamullu tunngatillugu erseqqissumik killiligassaallutik, aamma aningaasaliissutit kommunit missingersuutaanni ingerlatsinermut sanaartornermullu aningaasaliissutaassallutik.
Taamaalilluni aningaasaliinissamut periarfissat kommunit aningaasaqarnikkut pisinnaasaannut
naapertuuttuusinnaaqqullugit.
Kisianni assigiinngitsunik sisamanik taarsigassarsisoqarsinnaavoq imaluunniit tapersiisoqarsinnaavoq, siullermik aktie-nik piginneqataassutinilluunniit pilersitsinermut pisinermulluunniit, kommunit aktie-t piginneqataassutilluunniit 50 %-ii sinnerlugit pigisaqaqqusaanngilaq.
Aappassaanik aningaasaatinik nammineq akisussaaffigisaasunik, aningaasaliinermi imaluunniit taarsigassarsinikkut aningaasaatinik nammineq aningaasaliinermut.Taamatut aningaasaliisoqassappat pisariaqarpoq pineqartoq aktie-aateqarluni ingerlatseqatigiiffiussasoq imaluunniit A/S- aktieselkabiussasoq, imaluunniit piginneqataassuteqarluni ingerlatseqatigiiffiusoq ApS.
Pingajussaanik pilersitsinermut aningaasaliineq aqqutigineqarsinnaavoq, tassa pilersitsinermut tapiissuteqartoqassappat piumasaqaataavoq tapiissutinik tugusaqartoq inuussutissarsiornikkut ingerlatamik nutaamik aallartitsiniassasoq. Kiisalu aningaaserivimmit taarsigassarsianut qularnaveeqqusiinermut, periarfissaqarpoq namminersortut suliffeqarfiutaanni kommunit tapiissuteqarsinnaanissaat, aningaaserivimmit taarsigassarsianut kommunit qularnaveeqqusiinerisigut.
Kommunit pilersaarutinut suliffinnut imaluunniit suliffeqarfinnut aningaasaliisinnaatitaanngillat taamatut aningaasaliineq pioreersunut unammilleqatigiinnikkut equngalersitsisussaassappat. Inatsisikkut siunertarineqarpoq namminersortut ingerlataanni suliffinni ataatsimut isigalugu suliffissat amerliniarnerinik kinguneqartumik pilersitsiortornissaq.
Kommunit unammilleqatigiinnermut tunngasut isiginianngippagit, tamatuma kingunerisinnaavaa kommunini suliffeqarfimmut aningaasaliinermut kommuni suliffeqarfimmut aningaasaliinermigut suliffeqarfimmik ammaasoq, allap suliffeqarfiup matusariaqalerneranik kinguneqartumik. Nunami inuussutissarsiutinut aningaasalersuinikkut tapersiisarneq pillugu Inatsisartut Inatsisaatigut nr. 20, 30.oktober 1998-imeersukkut aaliangersarneqarpoq, Namminersornerullutik Oqartussat aningaasalersuinikkut tapersersuinerat aallarnisaasartunut suliffeqarfioreersunullu sammitinneqassasoq.
Inatsimmi tassanissaaq pingaatsillugu tunngavigineqarpoq tapersiisarneq suliffeqarfioreersunut tunngatillugu, unammilleqatigiinnermi equngatitsilissanngitsoq. Aaqqissuussineq taamaatoq aningaaserivimmit akuerisaasumik taarsigassarsianut Namminersornerullutik Oqartussanut qularnaveeqqusiisarnertut ilusiligaavoq. Kisannili aamma periarfissanik imaqarluni tunisassianik nutaanik ineriartortitsinermi taakkuninnga tuniniaanermut toqqaannartumik tapiissuteqartoqarsinnaanngorlugu.
Inuussutissarsiorneq pillugu Siunnersuisoqatigiit naalakkersuisut kissaateqarnerisigut 8.oktober 1999-imi ataatsimiinnerminni kommunit aningaasaleeqataanissamut periarfissaasa annertusineqarsissaanut siunnersuut oqallisigaat. Naliliippullu, arlaatigut toqqaannartumilluunnit tapersiisoqartarsinnaaneranut ullumikkut periarfissarpassuaqartoq, tassa taperseeriaatsit assigiinngitsut inatsisikkut ammaanneqareersut eqqarsaatigissagaanni.
Inuussutissarsiorneq pillugu Siunnersuisoqatigiit naliliiniarnerminni pingaarnerpaatissimavaat kommunit tapersiisinnaatitaanerannut tunngavigineqartut siunertamut naleqquttuunersut. Taamaammallu Inuussutissarsiorneq pillgu Siunnersuisoqatigiit kommunini akileraarutitigut aningaasalersorlugit tapiissutit namminersorlutik inuussutissarsiortut akornanni unammilleqatigiinnikkut pissutsit naligiikkunnaarsinneqarnerannut atorneqarnissaat kaammattuutigisinnaanngilaat.
Kommunini maannamut misilittagarineqalersut tunngavigalugit naalakkersuisunit pilersaarutigaarput, kommuninut ilitsersuisarnikkut sullissineq pimoorunneqarnerulersinniarlugu. Aammattaaq unammilleqatigiinnermut tunngatillugu ajornartorsiutaasinnaasunik tunngatillugu, taamaaliornikkut erseqqissarsinnaajumallugu sianigisassat suut tamakkunatigut ajornartorsiutaasut nalilersorneqarneranni tunngavigineqartariaqarnersut.
Naalakkersuisuni isumaqarpugut kommunit inuussutissarsiutinik aningaasalersuisinnaanerata annertusitinneqarsissaa sulissutigineqassanngitsoq, kisiannili kommunit maleruagassanik atuinerat malittareqqissaarneqassasoq.
Per Berthelsen, Siumup oqaaseqartua:
Inatsisartunut ilaasortap Hans Enoksen-ip kommunit aningaasaliisarnikkut pisinnaatitaaffiisa allineqarnissaannik siunnersuutaa pillugu Siumumit makkuninnga oqaaseqarumavugut:
Siumumit isumaqarpugut siunnersuutip tunngavia ilaatigut tapersersoruminartortaqarsinnaagaluartoq taamaattoq Naalakkersuisut Siulittaasuannit saqqummiunneqartut aallavigalugit, kommunit ullumikkutut aningaasaliisinnaanermut periarfissaat sisamaasut maanna naammagisariaqartut attatiinnartariaqartullu.Siusinnerusukkummi pisartut qimerloorutsigit, aqqusaartukkat takutippaat aningaasaliisinnaaneq killilersugaannginnerugallarmat kommunit ilarpassui aningaasaliissutit taarsersorneqarsinnaajunnaartut patsisigalugit annertuumik aningaasaqarniarnermikkut nanertorneqartarsimasut.
Nalunngikkaluarparput ullutsinni kommunerpaaluit aningaasaqarniarnerat malunnartumik pitsaanerulersimasoq, taamaammallu oqartoqarsinnaalersimasoq kommunit ataasiakkaat eqaannerusumik aningaasaliisinnaassuseqaqqilersimasut, kisiannili Siumumit qangatut kommunit aningaaserivittullusooq atorneqaqqissinnaalernissaat orniginartinngilarput. Maannakkutulli ernisussiortutut inissisimanissaat pissusissamisoornerusutut isumaqarfigalugu.
Uanilu Naalakkersuisunut Siulittaasup ilaatigut saqqummiussaa, Siumumit ilalerumavarput. Tassalu piffissami aggersumi kommunit aningaasaliisinnaanerannut tunngavissiaasut sisamat, iluini kommunit innuttaasullu periarfissat taaneqartut pillugit, taakku eqaannerusumik atorneqarsinnaanissaat anguniarlugu sukumiisumik ilitsersuisoqarnissaq ingerlanneqartariaqartoq. Taamatummi iliornissap pisariaqartinneqarnera malunnarpoq, iluatinnarluinnarlunilu maanna periarfissat pioreersut attuumassuteqartut akornanni suleqatigiilluarnikkut, eqaannerusumik naammaginarnerusumillu atorneqarsinnaanissaasa sanarfinissaat. Taamatummi iliornissaq aamma Aningaasaqrnermut Ataatsimiititaliamit inatsisartut ikouq 2000-mut Aningaasanut Inatsisissaannut siunnersuutip aappassaaneerneqarnissaanut inassutigineqartumut naapertuulluinnarpoq, imaattumut- issuaaneq aallartippoq:
Kommunit aningaasaqarnerat ullumikkut ima pitsaatigaaq, naalakkersuisut isumaliutigisariaqarlugu kommunit sutigut nammineerlutik aqutsisunngortittariaqarnersut, ilanngullugu isumaliutigineqartariaqarpoq kommunit annertunerusukkut assersuutigalugu sanaartugassanik suliassani anginerusuni nammineerlutik aningaasaleeqataasinnaanerat ullumikkornit annertunerusumik inatsisikkut piginnaatitaaneq aqqutigalugu pisinnaanersoq, issuaaneq naavoq.
Taamatut oqaaseqarluta inatsisartunut ilaasortap Hans Enoksen-ip saqqummiussaa Siumumit oqaaseqarfigaarput.
Godmand Jensen, Atassutip oqaaseqartua:
Kommuneqarfiit inuussutissarsiummik aningaasaliisarnikkut pisinnaatitaaffiisa allineqarnissaannik apeqquteqaat pillugu oqallinnermut Atassummiit imatut oqaaseqaateqarniarpugut:
Inatsisartunut ilaasortap Hans Enoksen-ip siunnersuummini siunertaa paasisinnaalluarparput, tassa kommunit ataasiakkaat annertunerusumik pisinnaassuseqalernissaat, aammalu aningaasatigut pisinnaassuseqarneq aallavigalugu, nammineernerusinnaanermik ujartuinerummat. Taamaakkaluartoq nalunngilarput ullumikkut kommunit annertuumik pisinnaaffeqartut, aningaasalersueqataanermikkut aammalu avataanit aningaasanik attartorneq aqqutigalugu, kommuneqarfimminni ineriartortitseqataanissaminnut.
Naalakkersuisut akissuteqarnerminni, ullumikkut kommuneqarfinni ineriartornermi aningaasatigut suleqataanikkullu periarffissat ersarissumik nassuiarpaat. Tassami ullumikkut Inatsisartut Inatsisaat nr. 22, 11.november 1994-meersoq, tunngavigalugu kommuneqarfinni ineriartortitsineqarmmat. Atassutip tungaanit taamatut naatsumik oqaaseqarluta siunnersuuteqartup siunnersuutaa paasilluarlugu naalakkersuisut akissuteqaataat taperserparput.
Ole Lynge, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:
kommunit inuussutissarsiutitigut aningaasaliisarnikkut pisinnaatitaaffiisa annertusineqarnissaannik siunnersuummut atatillugu naalakkersuisut Inuussutissarsiorneq pillugu Siunnersuisoqatigiit isumasioqatigereerlugit akissuteqarnerat Inuit Ataqatigiinnit akuersaarlugulu nuannaarutigaarput
Inuit Ataqatigiinnit aamma isumaqarpugut ullumikkut kommunit ataasiakkaat inuussutissarsiutinut aningaasalersueqataanissamut periarfissaat naleqquttutut taasariaqartut, taamaattorli akissuteqaammi oqaatigineqarpoq sinerissami kommunit ilaasa aningaasalersuisinnaanermut imaluunniit aktie-aateqarluni piginneqatigiilluniluunniit ingerlatseqatigiissinnaanermut periarfissat pillugit qaammarsaanerit annertusarneqarnissaat pisariaqartoq.
Ilisimavarput sinerissap ilaani kommunit ataasiakkaat inuussutissarsiornikkut immikkut siunnersuisoqatigiittut ittunik peqannginnerat sanngeequtinut ilaasinnaasartoq. Taamaattumik kommunit imminnut qanitariit imaluunniit nunap immikkoortuini kommunit suleqatigiiffiisigut suliniutit annertusarneqarnissaat pisariaqartoq, pingaaruteqarpoq inuussutissarsiutitigut siuarsaanissami kommunit qanitariittut taaneqarsinnaasut suleqatigineqarnissaat, malunnartarmat nukiit pisariaqanngitsumik piffiit ilaanni inuussutissarsiutinik siuarsaaniaraluarnermi atulunneqarsinnaasarnerat.
Inuit Ataqatigiinniit maluginianngitsuunngilarput ukiuni kingullerni kommunit arlaqartut suleqatigiissinnaasullu suleqatigiinnermikkut inuussutissarsiutinik nutaanik pilersitsiniarnertik ilungersuunneratigut, qujanartumik aamma angusaqarluarnermik takutitsisalernerat nuannaarutigineqartariaqartut. Taamatut naatsumik Inuit Ataqatigiit siunnersuummut Naalakkersuisut akissuteqarnerat tusaatissatut tigorusuppaat.
Mads Peter Grønvold, Kattusseqatigiit oqaaseqartuat:
Kattusseqatigiinniit tulluartutut isigaarput, kommunit aningaasaliisarnikkut pisinnaatitaaffiisa allilerneqarsinnaaneranik isuma piviusunngortinneqarnissaa, soqutiginartuummat. Kattusseqatigiinniit soqutigisaraarput kommunit aningaasaatillit soorlu inuussutissarsiornikkut siuarsaaqataanissaat, nunatta karsia utaqqiinnanngikkaluarlugu nammineq inuussutissarsiutitigut ineriartortitsiniartut kaammattorneqarnissaat pingaartuummat.
Aammalu nunatta ukiuni kingullerni aningaasatigut inissisimanera qiviaraanni pinngitsoorneqarsinnaanngilaq, kommunit taamatut peiarfissallit mattusimaneqaannarnissaat Kattusseqatigiinnit tulluartutut isiginnginnatsigut. Akerlianilli periarfissinneqarnissaat kissaatigalugu.
Siunnersuuteqartup Hans Enoksen-ip siunnersuutaa paasilluarsinnaavarput, maannakkummi bank-it nunatsinniittut aningaasanik katersaqanngikkaanni, aningaasanik amerlasuunik atorniarfissaanngillat. Tamakkut pissutsit tunngavigalugit Kattusseqatigiinniik isumaqarpugut, kommunit periarfissallit ammaanneqartariaqartut. Kattusseqatigiinniik Naalakkersuisut piumaffigissavavut inatsisissamik kommunit inuussutissarsiutitigut siuarsaaqataanissaanut periarfissallit, periarfissinneqarnissaannik aqqutissiuutequllugit.Taamatut oqaaseqarluta siunnersuummut isumaqataanerput Kattusseqatigiinniik nalunaarutigaarput.
Hans Enoksen, siunnersuuteqartoq:
Qujanaq- tassa siunnersuutiga tamakkiisumik angusaqarfiunngikkaluartoq, kisianni nuannaarutigaara massakkut periarfissat ersarinnerusumik avammut kommuninut erseqqissaatiginiarneqalermata. Tassami ilaatigut uagut periarfissaqareersutut isigisaraluakkagut, amerlasuutigut Nakkutilliisoqarfimminngaaniit unitsinneqartarput.
Soorlu uani assigiinngitsunik sisamanik saqqummiussinermi periarfissaqarsimagaluarluta paasivarput kisiannili Nakkutilliisoqarfiup taamanikkut itigartippaatigut. Soorlu tamakkua pissutsit massakkut ersarinnerusumi avammut ersarissaatigineqassappata, aammalu malitsigisassai takoqqaalaariarlugit taanna kingusinnerusukkut malersoqqissavara.
Kisianni taanna tapiissuteqarniartarnermi tamatigut nutaamik aallartitsiniassasoq, taanna assorujussuaq ilungersunartuuvoq, tassami nutaaliorniaannavilluni nutaaliortoqarsinnaanngilaq aamma suliffiit pioreersut unammilleqatigiinnikkulluunniit ingerlagaluartut isumaqarpugut ikiorserneqarsinnaasariaqartut, tassami Namminersornerullutik Oqartussat aningaasaataat aamma akileraartartut aningaasaataat ilaatigut selskabe eqqarsaatigalugu unamminermut atorneqartarmata, aamma kommunit tassani periarfissinneqarsinnaasariaqarput.
Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:
Naalakkersuisut akissutaat tassa aamma soorunami taamatut periarfisanik annertuumik itisilerilluni aammalu erseqqinnerusumik kommuninut najoqqutassiiniarnissamik, tamakkut pillugit imaqartoq taperserluarneqarmat aamma qujassutigaara.
Kommunit aningaasaliisarneranni kommunit suiliaannut allanut tamanut atuuttumik, aamma tunngaviuvoq kommunit innuttaasunik immikkoortitsigatik assigiimmik kiffartuussissammata. Uanilu kommunit inuussutissarsiornikkut periarfissaminnik atuinerat, soorlu aamma siunnersuuteqartup oqaatsiminik ersersinniaraa, innuttaasut akornanni suliffiit tassani pineqartut unammilleqatigiinnerannut equsoortitsinani ingerlanissaa tassa nakkutigisassaavoq.
Tilsynsråd-imilu nakkutigisaasoq tassaaginnarpoq kommunip inatsisaa unioqqutinnagu, innuttaasunut tamanut kiffartuussinermut atortinneqarnissaa nakkutigissallugu. Isumaqarpunga Siumumup oqaluttuata oqaatigisaa naleqquttuusoq, taanna kommunit ernisussiortutut suliffinni pilersitsinermi, tassa suliffik aallartinneqartoq ingerlallualerpat meeraq inunngorluarpat peqqillunilu ineriartulerpat, taava tassa kommunit suliassani tassani aamma allanut tunniussinnaavaa.
Piginneqataassutinilu taakkua 50% sinnerlugu piginneqataassutigisinnaanngisani aamma allanut taamaalillugit tunniussinnaallugit soqutiginnittunut.
Taama aaqqissuussineq manna tikillugu tunngaviusoq, eqaatsutut isigineqarpoq, taamaattumillu maannakkut ilitsersuutinik aammalu paasinarnerusumik taamaalillunilu atorluaasinnaanermik, suliffinnillu minnerunngitsumik nutaanik pilersitsiniarnermi aamma taanna siunnersuuteqartup Hans Enoksen-ip siunertarimmagu, tamatuma anguneqarsinnaanerannut taamaalilluni ikiuutaasinnaasoq neriuutigaarput.
Oqaluuserisassani immikkoortoq 64 naammassivoq.