Oqaluuserisassani immikkoortoq 52-1 |
|
||
Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera |
Marlunngorneq 3. juni 1997, nal. 17.25
Ataatsimiinnermik aqutsisoq, Otto Steenholdt, Atassut:
Oqaluuserisassani immikkoortoq 52 aallartissinnaanngorparput. Taamaalilluni siunnersuuteqartut oqaaseqarteqqaartariaqassavagut, tassalu ataatsimiititaliap siulittaasua Lars Karl Jensen saqqummiussissaaq.
Taakkua saniatigut siunnersuuteqarput Hr. Manasse Berthelsen, Fru Maliinannguaq M. Mĝlgaard, Hr. Anthon Frederiksen kiisalu Hr. Siverth K. Heilmann.
Siunnersuuteqarniartut oqaaseqarniarunik.. Siunnersuutit agguaanneqareersimammata ajornan-ngippat siunnersuutigineqartuninngaannit oqaatigineqartassappat iluarinartissagaluarparput.
Lars Karl Jensen, Siunnersuuteqartoq, Siumut:
Siunnersuutigivara qarasaasiat, EDB-it
taamatut taasalernikuugatsigit, atorlugit oqaasilerissutinik nunatsinni
peqalernissarput. Taakkua atortuutit nunatsinni eqqunneqarnikuupput aammalu
annertusigaluttuinnarlutik, meeqqat atuarfiini aammalu inuusuttut atuarfiini
suliffeqarfinnilu annertuumik atugaanerat aallaavigalugu ilinniagaqarnermi
iluaqutigineqarnissaat qiteralugu siunnersuutiginikuuara oqaasilersissutitut
periusilinnik ineriartortitsinissaq taamaasilluni nunatsinni
iluaqutigineqalersinnaasumik.
Taanna naalisaqqugakku taamaalillugu
naalisarpara, neriuppungalu naqinnera tamaat allanneqarumaartoq.
Ataatsimiinnermik aqutsisoq, Otto Steenholdt:
Aap, aamma uagut taamatut isumaqarpugut.
Manasse Berthelsen, Siunnersuuteqartoq, Inuit Ataqatigiit.
Siunnersuutigaara nunatsinni oqaatsit
allattorsimaffiinik sanasoqassasoq kalaallisuumit tuluttuumut
nutsernertalinnik, kiisalu tuluttuumit kalaallisuumut nutserinernik
allattorsimaffimmik.
Maliinannguaq M. Mĝlgaard, Siunnersuuteqartoq, Inuit Ataqatigiit:
Nunarput nunanut allanut
unammiartortitsisarnermigut angusarissaarluartarnermigullu ilisimaneqarluariartorpoq,
sulilu ilisarisimaneqarnerulersinnaavoq timersornermik ilinniarfeqalertuugutta
Idrĉtshĝjskolimik.
Ullumikkummi taanna annertuumik
soqutigineqartarpoq kalaallilli nunanut allanut ilinniartortariaqartarlutik.
Timersornermik ilinniarfik
pilersittuugutsigu nalunngilarput qanoq timikkut tarnikkullu aamma
iluaqutaatigissanersoq, timersortartunuinnaanngitsoq aammali innarluutillit
ullumikkut annertuumik timersornikkut aallutaqarnissaanik suliniarnermi
iluaqutaasinnaalluni, kiisalu aamma utoqqaat maanna annertunerusumik
aallutaqarnissaat eqqarsaatigalugu.
Timersornermi ilinniarfissap
akilersornissaanut atatillugu ukiuni makkunani aningaasaqarnerup
imaannaannginnera eqqarsaatigalugu nunanik avannarlernik
suleqateqarsinnaanissaq misissorneqartariaqarpoq. Nunarpummi aamma nunanit
allamiunit soqutigineqaraluttuinnarpoq pilersitsiniarnermilu taakku aamma
ikiuussinnaanissaat takorloorneqarsinnaammat.
Timersornermik ilinniarfissat
sumiinnissaanut atatillugu isumaliutersuutissanut Qeqertarsuup
ilanngunneqarnissa siunnersuutigaara, tassami Qeqertarsuarmi aasaagaluarpat
ukiuugaluarpalluunniit sisorartoqarsinnaavoq arpaffigilluinnartuullunilu.
Tassalu naalisarlugu taamaalillugu
siunnersuutiga saqqummiuppara.
Anthon Frederiksen, Siunnersuuteqartoq, Kattusseqatigiit:
Siunnersuutigivara kalaallit Danmarkimi
ilinniartut ilinniakkaminnik naammassinerminni nunatsinnut uternissaminnut
atatillugu ajornannginnerusumik inissaqartitaasalernissaat. Taamaasiornikkut
kalaalerpassuit Danmarkimut uniinnartartut nunatsinnilu atorfissaqarteqisagut
ilai utertissinnaalissagaluaratsigit.
Siverth K. Heilmann, Siunnersuuteqartoq, Atassut:
Siunnersuutigaara kalaallit oqaasii
atorfeqarfinni pingaarnersaallutik atorneqarnissaat. Oqaatsivut inuiattut
ilisarnaatigaavut pingaarnerpaat. Oqaatsitta atugaanerat sanngiillisinneqarpat
tamanna kinaassutsitsigut aamma sanngiillisinnaanermut ersiutaassaaq.
Namminersornerulernissamut inatsisip '-isa
9-anni oqaaseqatigiit allanngortinneqarnissaat siunnersuutigineqarpoq.
Siunnersuutigineqarpoq ' 1-imi oqaaseqatigiit siulliit imaammata: AKalaallit
Nunaat immikkut inuiaqatigiiffiuvoq danskit naalagaaffiata iluani@ tamanna
erseqqissarniarlugu ' 9 imatut allanngortittariaqarpoq, allannguutaa
malugilaaqqussavara annikitsuarannguummat: Akalaallit oqaasii
pingaarnersaallutik oqaasiupput@ immikkoortup aappaanut Apisortaqarfinni
danskit oqaasii aamma atorneqarsinnaapput@ suli ukiut makku tikillugit
allaffeqarfiit ilarpassui allakkat kalaallinukartut qallunaatuinnaq
nassiuttarpaat. Tamanna inatsisitigut tunulequtaqartariaqalerpoq.
Jonathan Motzfeldt, Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu
Ataatsimiititaliap siulittaasua:
Taakkua siunnersuutit tallimat
sammineqarsimapput, taavalu Lars Karl Jensen-ip siunnersuutaata
oqaluuserineqarnera pillugu qarasaasiat atorlugit oqaasilerissutinik
pilersitsisoqarsinnaaneranut siunnersuutaa ataatsimiititaliami suliaralugu
aamma tassani tigusaqarsimavoq oqaasiliortunit aamma Kultureqarnermut,
Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfimmit.
Oqaasiliortut siunnersuuteqartumut
isumaqataapput, oqaatigalugulu qanoq ililluni ordbog-iliornissaq aningaasaliissutissat
pisariaqartinneqartut eqqarsaatigalugittaaq siuarsarneqarsinnaanersoq
misissorneqassasoq.
Aamma Kultureqarnermut,
Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu akissutimini ilisimatitsissutigaa
maannakkorpiaq Inerisaavik Pilersuiffiup atuakkiornermik immikkoortortaqarfiata
ordbog-it marluk, tassa oqaatsit kalaallisuumit qallunaatuumut aammalu
qallunaatumit kalaallisuumut suliarilersimagaat. Taavalu ukiup ataatsip
ingerlanerani ordbog-i CD-Rom-imut imaluunnit qarasaasiamut nuunneqarsinnaassapput,
kisiannili ujaasisarnermut, saqqummersitsisarnermut allanngortitsisarnermullu
tunngasut atuisumut periarfissaat qanoq akeqarnissanut apeqqutaassapput.
Ataatsimiititaliat taakku
akissutigineqartut tusaatissatut tiguai kaammattuutigalugulu Naalakkersuisut
siunnersuutip piviusunngortinnissaanut iliuusissat pisariaqartinneqartut
suliarissagaat, taamaalilluni tamatumunnga atatillugu aningaasartuutissat
1998-imut aningaasanut inatsimmi naatsorsuutigineqarsinnaaqqullugit.
Kalaallisuumit tuluttuumut tuluttuumillu
kalaallisuumut ordbog-imik saqqummersitsisoqarsinnaanissaanik Inatsisartunut
ilaasortap Manasse Berthelsen-ip siunnersuutaa ataatsimiititaliami
oqaluuserineqarsimavoq. Tassunga atatillugu ataatsimiititaliami
aalajangiisooqataatissimavaa kalaallisuumit tuluttuumut ordbog-iliornissamik
1996-imi upernaakkut Kuupik Kleist-ip apeqquteqaataanut aamma akissuteqaat
tamatumani. Akissuteqaammi tamatumani 1996-imi upernaakkut
atuarneqarsinnaavoq. Taamatut ordbog-iliornissamut suli
pilersaaruteqartoqanngitsoq, tamatumunngalu tunngaviusoq tamatuminnga
aningaasalersuinissaq kikkullu suliarissaneraat suli qularnaallillugu
oqaatigineqarsinnaanngimmat.
Ataatsimiititaliaq isumaqarpoq
kalaallisuumit tuluttuumut taavalu tuluttuumit kalaallisuumut ordbog-iliorluni
suliaqarneq piaarnerpaamik aallartittariaqartoq. Taamattaaq inatsisartunut
ilaasortap Lars Karl Jensen-ip siunnersuutaanut siulianiittumut
ataqatigiissaarisoqartariaqartoq.
Tamanna tunngavigalugu ataatsimiititaliap
Naalakkersuisunut kaammattuutigaa siunnersuut siuartinneqassasoq tassungalu
aningaasat pisariaqartinneqartoq 1998-imut aningaasanut inatsimmut
immikkoortinneqassasut.
Timersornermik ilinniarfeqalernissamik
Inatsisartunut ilaasortap Maliinannguaq. M. Mĝlgaard-ip siunnersuutaanut
atatillugu ataatsimiititaliap Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut
Ilageeqarnermullu Pisortaqarfik aamma Timersorneq pillugu
Siunnersuisartoqatigiit paasissutissanik pissarsiniarfigisimavai. Taamalu
pisortaqarfiup 18. april akissuteqarnermini kaammattuutigaa hĝjskolit
pioreersut suleqatiginissaat immikkut timersornermik ilinniarfeqalernissamut
taarsiullugu.
Timersorneq pillugu
Siunnersuisartoqatigiit ataatsimiititaliap apeqquteqaataanut akissuteqarnermini
inerniliuppaa kaammattuutigisinnaanagu illut nutaat
pilersinneqarsinnaanissaanut aningaasanik pissarsiniarsarinissanut nukinnik
atuinissaq. Kisiannili misissorneqartariaqartoq hĝjskolit pioreersut
atorneqarsinnaanerat. Kiisalu Timersorneq pillugu Siunnersuisartoqatigiit
nunatsinni hĝjskolit timersornermullu hĝjskolit nunatta avataaniittut akornanni
suleqatigiissinnaanermik periarfissat misissorneqarnissaat.
Taavalu ataatsimiititaliamut allakkatigut
nalunaarpoq siunnersuisartoqatigiit kaammattuutaa Kultureqarnermut,
Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisup kaammattuut taamaattoq
akuersoraa, taavalu aamma uagutsinnut taama akuersorneq nalunaarutigalugu.
Inatsisartunut ilaasartap Maaliinannguaq
M. Mĝlgaardip siunnersuutaa tunngaviatigut ataatsimiititaliap
tapersersornartippaa. Taamaattoq suliassamut tunngatillugu paasissutissat
saqqummiunneqartut aamma aningaasanut tunngassuteqartut tunngavigalugit
ataatsimiititaliap pitsaanerpaassasoraa timersornermut periarfissat
hĝjskolillu pioreersut taakkunani ilitsersuisut akissarsisinneqarlutik
assigiinngitsunik pikkorissarnernik ingerlatsisinnaammata, atorlugit sulineq
manna ingerlanneqarpat.
Taamaammat ataatsimiititaliap
Naalakkersuisunut kaammattuutigaa Timersorneq pillugu Siunnersuisoqatigiit
kaammattuutaat ataatsimiititaliallu qulaani oqaaseqaatai tunngavigalugit
misissuisoqarnissaa.
Kalaallit Danmarkimi ilinniartut pillugit
Inatsisartunut ilaasortap Anthon Frederiksen-ip siunnersuutaa
ataatsimiititaliami aamma oqaluuserineqarpoq. Ataatsimiititaliap
ilisimasaqarfigai ilinniartitaanikkut nalunaarsuinerit arlaqartut Kalaallit
Nunaani Naatsorsueqqissaartarfiup su-liarisimasai, taakkununnga ilaalluni
naqitigaq 1995-iminngaanneersoq, ilinniartitaanerit ingerlaqqiffiusut
1994-95-imi misissuiffigeqqissaarneqarnerat, kiisalu ataatsimiititaliap
Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfimmut
paasissutissanik pissarsiniarsimavoq.
Taakkunatigut ilaatigut takuneqarsinnaavoq
KIIP-i isumaqartoq kalaallit Danmarkimi nunaqavissut ilinniagaqartut amerlanerpaartaat
Kalaallit Nunaannut utertartut. Utinngitsoortartullu tassaanerusut qallunaat
nunaqavissuunngitsut. KIIP ilanngullugu nalunaarpoq ilinniagaqartut KIIP nalunaarsugaanit peertartut ilinniakkaminnik
naammassinnikkaangamik taamatullu ilinniagaqartut naammassereeraangamik
malinnaaffigineqarsinnaajunnaartarlutik. Pisortaqarfiup akissutaa tamanna
ataatsimiititaliap tusaatissatut tiguaa, ilanngullugulu oqaatigissallugu
Danmarkimi ilinniagaqartut Nunatsinni inissarsiortut allat assigalugit Nunatsinni
inissarsiortut allat assigalugit utaqqisut allattorsimaffiannut
allatsissinnaassasut. Tassunga atatillugu ataatsimiititaliap kissaatiginartippaa
utaqqisut allattorsimaffianut allatsissinnaaneq pillugu kalaallinut Danmarkimi
ilinniagaqartunut naammattumik siunnersuisoqartariaqarnera.
Taavalu naggataatigut kalaallit oqaasii
pisortaqarfinni suliffeqarfinni pingaarnersaatut atorneqarnissaannik
Inatsisartuni ilaasortap Sivert K. Heilmann-ip siunnersuutaa ataatsimiititaliap
oqaluuserisimavaa tunngaviatigullu tapersornartillugu. Siunnersuummut
atatillugu ataatsimiititaliap innersuutigissavaa oqaatsinut allattoqarfiup
pilersinneqarnissaa pillugu siunnersuut pillugu Naalakkersuisut siulittaasuata
Inatsisartunut ilaasortamut Sivert K. Heilmann-imut allakkatigut
akissuteqaataa. Akissuteqaammi tassani atuarneqarsinnaavoq oqaatsit pillugit
nunatsinni pingaarnerusutigut inatsisiliornissamut periarfissat
misissorneqarnissaat siunertaralugu suleqatigiissitaliamik
pilersitsisoqarsimasoq. Tamanna tunngavigalugu ataatsimiititaliap
siunnersuutigaa kalaallit oqaasiisa pisortaqarfinni suliffeqarfinni
pingaarnersaallutik atorneqarnissaannik siunnersuut suleqatigiissitaliamut
ingerlateqqinneqassasoq taassumap isumaliutersuutaani tunngavissatut
ilaasussanngorlugu.
Konrad Steenholdt, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut
Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:
Qujanaq. Kultureqarnermut
Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliap isumaliutissiissummini ilaasortat
siunnersuutaannut ataasiakkaanut oqaaseqaataat Naalakkersuisut imaattunik
oqaaseqaateqarfigissavaat.
Siullermut tassa qarasaasiat atorlugit
ordbogimik pilersitsisoqarnissaanik Inatsisartunut ilaasortap Lars Karl
Jensen-ip siunnersuutaa aammalu kalaallisuumiit tuluttuumut taavalu
tuluttuumiit kalaallisuumut. Tassa ordbogimik pilersitsisoqarnissaanik
Inatsisartuni ilaasortap Mannasse Berthelsen-ip siunnersuutaa tassa taakkua
marluk ataatsimut kattullugit.
Siunnersuutit taakku marluk
angusarfiginiarneqarnissaannik aammalu aningaasalersuinissamut tunngavissat
misissorneqarnissaanik ataatsimiititaliap kaammattuutai Naalakkersuisut
isumaqatigisinnaavaat.
Inuiqatigiissutsinni qarasaasiat
atugaaleriartuinnarnerisa aammalu tuluttut oqaasilinnut attaveqarnerup
annertusiartuinnarnerata pisariaqalersippaat inuiaat kalaallit aammali inuit
nunanit allarneersut kalaalillu oqaasiinik ilisimasaqarnissaminnik
pisariaqartitsisut atorsinnaasaannik paasissutissiinissamut
atuartitsinissamullu atortussanik naleqquttunik pissariariuminartunillu
peqarnissaa.
Pingaartumik tuluttuumiit kalaallisuumut
ordbogiliortoqarnissaanik siunnersuut pillugu tikkuartariaqarpara
ordbogiliorluni suliaqarneq piffissarujussuarmik atuiffiusariaqarmat
sulisussanillu ilinniarluarsimasunik immikkullu ilisimasalinnik, tassa imaappoq
oqaatsinik ilisimatuut kalaallit tuluillu oqaasiinik immikkut ilisimasallit
atorfinitsinneqarnissaannik pisariaqartitsiviusoq. Inuit taamatut
piginnaaneqartut qaqutigoortuupput, taamaattumik matumani pineqartumi
pineqarput pilersaarutit siunissami ukiuni arlaqartuni ingerlanneqartariaqartut.
Aningaasartuutissallu 5-iminngaaniit 10 mio. kr.inut
naatsorsuunneqarsinnaallutik.
Pissutsit pingaarutillit oqaatsinut
pisariaqartitsinermullu tunngassuteqartut amerlasuut paasisaqarfigeqqissaagassaapput,
ordbogiliorluni taamak annertutigisumik suliaqarnerup aallartinneqannginnerani.
Suliamut tunngasutigut nalilersuinerit
taamaattut naleqqunnerpaamik suliaqarfigineqarsinnaapput oqaatsinut
allattoqarfimmi pilersinneqartussatut siunnersuutigineqartumi. Taamaattumik
Naalakkersuisut isumaqarput naleqqunnerpaasoq oqaatsinut allattoqarfiup
pilersinneqarnissaa pillugu suleqatigiissitaliaq sulinermi
peqataatinneqalerpat.
Taavalu aappassaani kalaallit Danmarkimi
ilinniartut ilinniakkamik naammassinninnermikkut ajornannginnerusumik inissaqartinneqartalernissaannik
Anthon Frederiksen-ip siunnersuutaa. Kalaallit ilinniagaqartut inissarsiorlutik
utaqqisut allattorsimaffiannut allatsittarnissaminnut
siunnersorneqarnerulernissaannik taamaallutillu Nunatsinnut uternerminni
ineqarniarnermikkut ajornartorsiuleqqunagit isumaliutissiissummi inassuteqaat
Naalakkersuisut isumaqatigisinnaavaat. Naalakkersuisut naatsumik
oqaatigissavaat kalaallit Danmarkimi ilinniagaqartut amerlanersaat
qaffasinnerusumik ilinniagaqartuummata naammassereerunillu Kalaallit Nunaanni
atorfinitsinneqarunik inissaqartitaareersinnaasarlutik.
Ajornartorsiuteqalertoqarsinnaavoq
Danmarkimi ilinniagaqartoq ilinniarnerminik maanaannaq
unititsippat,taamaalillunilu Nunatsinnut uternermini inissaaleqilersinnaalluni.
Ilanngullu Kalaallit nunatsinni Danmarkilu ilinniagaqartut kattuffii, tassa
DKIK aamma KIK tassa naalisarlugit taamak taaneqartartut, taakku
kajumissaarumavakka paasititsiniaanertik annertuneruleqqullugu. Taamaalillutik
ilinniagaqartuutigut ilinniarnertuunngorniarfimmi atuarnerup nalaanili
ilinnia-gaqarnerullu aallartinnerani inissarsiorlutik utaqqisunut
allattorsimaffinni allatsittalersinnaaniassammata.
Taava pingajuattut timersornermik
ilinniarfeqalernissamik Maliinannguaq M. Mĝlgaard-ip siunnersuutaa. Kalaallit
Nunaanni timersornermik ilinniarfeqalernissaanut timersorneq pillugu
siunnersuisartoqatigiit aamma Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu
ataatsimiititaliap oqaaseqaataat Naalakkersuisut isumaqatigisinnaavaat.
Naalakkersuisut naliliipput nammineq kajumissutiminnik timersornermi
sungiusaasartut aalajangiusimaneqassappata aammalu timersornerup iluani
meeqqanik inuusuttuaqqanillu sullissineq pitsaanerulersinneqassappat ilaatigut
ilitsersuisartunut pikkorissaasarnissat pisariaqartinneqartut. Taakku
saniatigut timersortartunut neriunaatilinnut aallussilluartunullu immikkut
aaqqissuulluakkanik pikkorissaasarnissat pisariaqartinneqarput.
Naalakkersuisut isumaqatigisinnaavaat illunik sanaartugassanik
aningaasalersuisoqartariaqanngitsoq ingerlataareersulli atorluarneqassasut,
taamaattumillu hĝjskolit pioreersut peqataatinneqassasut, tamatuma aamma
nassatarissammagu taakku pigeriigaasa pitsaanerusumik atorneqalernissaat.
Timersorneq pillugu
siunnersuisartoqatigiinnik Kalaallit Nunaanni Timersoqatigiit Kattuffiannik
aamma Team Greenland-imik suleqateqarneq ingerlareersoq tunngavigalugit
Naalakkersuisut erseqqissumik isumaqarput taakku aammalu nunatsinni Hĝjskolit
aammalu nunatta avataani timersornermut ilinniarfiit suleqatigalugit
ingerlatsinerit aallartinneqarnerisigut pisariaqartitat tamakku
naammassineqarsinnaasut.
Taamaattumik soqutigisaqaqatigiiffinnik
nunattalu avataaniit timersornermik ilinniarfinnik aallarniutaasumik oqaloqatiginninnerit
Naalakkersuisut aallartereersimavaat. Tassunga atatillugu Kalaallit Nunaanni
Timersoqatigiit Kattuffiata aamma timersorneq pillugu siunnersuisartoqatigiit
aammalu Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu pisortaqarfiup
aallartitaat timersornermut ilinniarfimmut ataatsimut suleqatigiinnissamut
siunnersuummik suliaqarnissaminnut neqerooruteqarsimasumut qanittukkut
tikeraaarsimapput.
Ilitsersuisartussanik ilinniartitsinerup
saniatigut neqeroorutigineqarpoq taakku takornariartitsinermik
ingerlatsinermik akoqartinneqarsinnaasut, tassunga ilanngullugu
assersuutigalugu sisorariartarfinni sungiusarnissaq. Hĝjskolit nunatsinniittut
piaarnerpaamik sulinermi tamatumani ilaatinneqalissapput.
Oqaloqatiginninnerit tamakku Naalakkersuisut
ingerlatseqqissavaat, hĝjskolit nunatsinniittut soqutigisaqaqatigiiffiillu
suleqatigalugit neqeroorutit piviusut suliarineqarnissaat siunertaralugu.
Taava sisamaattut kalaallit oqaasiisa
pisortaqarfinni suliffeqarfinni pingaarnersaallutik atorneqarnissaannik Sivert
K. Heilmann-ip siunnersuutaa. Sivert K. Heilmann-ip siunnersuutaata oqaatsit
pillugit nunatsinni pingaarnerusutigut inatsisiliornissamut periarfissat
misissorneqarnissaat siunertaralugu suleqatigiissitaliami pilersinneqarsimasumi
oqaluuserisassanut ilanngutsinneqarnissaanik isumaliutissiissummi inassuteqaat
Naalakkersuisut isumaqatigisinnaavaat.
Tamatuma saniatigut itisilerissutigalugu
Naalakkersuisut oqaatigissavaat meeqqat atuarfianni oqaatsinik
akuliititsinerunissaq siunertaralugu suliniutit aammalu nunatsinni Danmarkimilu
ilinniagaqartut amerliartornerisa ukiut ingerlanerini sunniutigiumaaraat
ilinniartitsisut marlunnik oqaaseqartut nunatsinni ilinniarfinni tunngaviusuni
akunnattumik sivisussusilinni qaffasinnerusunilu atorfinitsinneqartalernissaat
tamatumuuna ilinniartitaanermi kalaallit oqaasii inissisimanerulluarnerulissapput.
Ilinniartitaanermi oqaatsit atorneqartut
ullummikkut ilisarnaatigaat ilinniakkat qaffakkiartuaarnerat ilutigalugu
ilinniartitsisut marlunnik oqaasillit atorfeqartitaasut
ikinneruleriartortarnerat. Assersuutigalugu najukkani tunngaviusumik
ilinniarfinni ilinniartitsisut amerlanersaat marlunnik oqaaseqartuupput.
Ilisimatusarfimmi ilinniarnertuunngorniarfinniluunniit ilinniartitsisut amerlanersaat
qallunaatut oqaaseqartuullutik. Tamatumunnga soorunami patsisaavoq
ilinniarnernut qaffasinnerusunut ilinniartitsisussatut kalaallit
ilinniarsimasut suli naammalersimannginnerat.
Ukiuni makkunani Ilisimatusarfimmi
ilinniarfinnilu Qallunaat Nunaanniittuni kalaallit akademikeritut
ilinniagaqartut amerliartuinnarput. Taakkulu ukiuni aggersuni nunatsinni
ilinniartitaanermut sunniukkiartuaassapput tamatumuunalu kalaallit oqaatsivut
pingaaruteqarnerulissallutik, pingaartunik ilinniartitaanerni qaffasinnerusuni.
Taamatut oqaaseqarlunga ataatsimiititaliap
isumaliutissiissummini oqaaseqaatai Naalakkersuisunit isumaqatigisinnaavagut.
Kristine Raahauge, Siumup oqaaseqartua:
Inatsisartut Kultureqarnermut
Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliaata isumaliutissiissuttaa Inatsisartunut
ilaasortanit siunnersuutigineqarsimasunit aallaaveqartunik imalik Siumumiit
pingaartillugu misissuataareerlugu ima oqaaseqarfiginiarparput.
Inatsisartunut ilaasortap Lars Karl
Jensen-ip oqarasuaatit atorlugit ordbogimik pilersitsisoqarnissaanik
siunnersuutaanut aammalu Inatsisartunut ilaasortap Manasse Berthelsen-ip
kalaallisuumiit tuluttuumut tuluttuumiit kalaallisuumut ordbogimik
saqqummersitsisoqarnissaanut siunnersuutaanut ataatsimiititaliap
isumaliutissiissummini oqaaseqaatai Siumumiit isumaqatigilluinnarlugit imak
ilassuteqarniarpugut.
Siumut isumaqarpoq nunatsinni
atuartitaanikkut ilinniartitaanikkullu pisortat periarfissarititaa- sa
qulakkiissagaat inuussutissarsiornikkut aningaasarsiornikkullu
ineriartortitsisoqartuarnissaa nunarsuarmi pissutsit allanngorarfioqisumi
unammillersinnaajuarnissaq siunertaralugu.
Taamaattumik Siumup sulissutigiuarpaa
meeqqat atuarfianni, atuarfinni ingerlaqqiffiusuni, inuussutissarsiutitigut
ilinniarfinni sivisunerusunillu ilinniartitaanerni kalaallit periarfissarissaartuarnissaat
pikkorissaqqinnissamullu aamma periarfissaqarnissaat.
Siunnersuutigineqartut Siumup siunertaanut
attuumalluinnarmata suliassatut pingaartutut ingerlateqqinneqarnissaat taperserparput
Naalakkersuisullu isumaqatigalugit oqaatsinut allattoqarfiup
pilersinneqarnissaa pillugu suleqatigiissitaliap sulinermini
peqataatinneqarnissaa. Taamaattumik Naalakkersuisut kaammattorusuppagut suliap
piaartumik aaqqiiffigineqarnissaanik suliniuteqqullugit tassunga atatillugu
aamma aningaasartuutissat eqqarsaatigalugit.
Inatsisartunut ilaasortap Maliinannguaq
Marcussen Mĝlgaard-ip timersornermik ilinniarfeqalernissamik siunnersuutaa
pillugu ataatsimiititaliap isumaliutissiissummini oqaaseqaataa Siumumit
taperserparput. Siumup qularutiginngilaa inuiaqatigiit timikkut anersaakkullu
peqqissumik ineriartorneranni timersornerup aqqutissaalluarnera. Nunatsinnilu
inuiaqatigiit timersornikkut ineriartortinneqassappata Siumumit
pingaartipparput timersortartut kissaatigisaat suleqataanerallu naapertorlugit
ingerlanneqassasoq. Timersornikkullu ingerlatsineq ineriartortitsinerlu
pissasoq inuit tamarmik timersuummik ingerlatsisinnaanerat
periarfissaqartillugu aammalu timersornikkut ilungersuullugu nunarsuarmioqatitsinnut
akulerunniarlutik aalajangiusisimasut periarfissarissaartinnerisigut.
Siumup anguniarpaa kalaaleq timersornikkut
siuarsimasoq nunarsuarmioqataasunullu unammillersinnaasoq.
Siumumit aamma pingaartilluinnarparput
timersornikkut ineriartortitsineq ingerlanneqassasoq Nunatsinni
timersoqatigiiffiit kattuffiata timersornermullu siunnersuisoqatigiiffiup
peqataatittuarinerisigut.
Taamaattumik iluarisimaarparput
ataatsimiititaliap timersorneq pillugu siunnersuisoqatigiit isumasiorsimammagit
kaammattuutaallu malillugu timersornermik ilinniarfeqalernissaq pillugu
misissuisoqarnissaa inassutigalugu ilaatigut hĝjskolit pioreersut atorlugit
sulineq ingerlanneqarsinnaasoq tikkuarlugu.
Inatsisartunut ilaasortap Anthon
Frederiksen-ip kalaallit Danmark-imi ilinniartut ilinniakkaminnik
naammassinnereernerisa kingorna nunatsinnut uterlutik atorfininniarneranni
ajornannginnerusumik inissaqartinneqartalernissaannik siunnersuutaa pillugu
ataatsimiititaliap oqaaseqaataa Siumumit taperserparput. Nuannaarutigalugu
nunatsinni Danmarkimilu ilinniagaqartut kattuffiinut Naalakkersuisut
kajumissaaruteqarniarmata paasisititsiniaasarnerminnik annertusaaqqullugit.
Inatsisartunut ilaasortap Sivert K.
Heilmann-ip kalaallit oqaasiisa pisortaqarfinni suliffeqarfinni
pingaarnersaallutik atorneqarnissaannik siunnersuutaa pillugu
ataatsimiititaliap isumaliutissiissummini oqaaseqaataa Siumumiit tamakkiisumik
taperserparput. Nuannaarutigalugulu Naalakkersuisut ataatsimiititaliap
oqaaseqaaseqaataanut tapersiinerat. Siumumiilli kaammattuutigeq-qikkusupparput
piaartumik oqaatsinut allattoqarfiup pilersinneqarnissaa. Ilami
pingaarluinnarluni pisariaqarluinnartunillu suliassaqarfiussaaq
inuiaqatigiinnut kalaallinut annertuumik sunniuteqartussaq minnerunngitsumillu
kalaallisut oqaasitta illersugaajuarnissaanut.
Sivert K. Heilmann, Atassutip oqaaseqartua:
Qujanaq. Qarasaasiat atorlugit ordbogimik
pilersitsisoqarnissaanik Inatsisartuni ilaasortap Lars Karl Jensen-ip
siunnersuutaa aammalu kalaallisuumiit tuluttuumut tuluttuumiit kalaallisuumut
ordbogimik saqqummersitsisoqarnissaanik Inatsisartunut ilaasortap Manasse
Berthelsen-ip siunnersuutaa pillugu imaattumik Atassummiit oqaaseqassaagut.
Atassutip pitsaasumik atuartitaaneq kikkut
tamarmik atorfissaqartitaat kissaatigisaallu aammalu inuiaqatigiit
atorfissaqartitsinerat najoqqutaralugit annerusumik ilinniarfissatut
ikaarsaariarfittalik. Taakkununnga ilaalluinnarpoq inuusuttortatta sulinerup
tungaatigut atortutigullu pisariaqartitani inuiannut allanut nallersuunniarnitsinnut
malinnaanissarput.
Atassumiit siunnersuuteqartunut
isumaqataalluinnarpugut inuiaqatigiinni qarasaasiat atugaale-riartuinnarnerisa
aammalu tuluttut oqaasilinnut attaveqarnerup annertusiartuinnarnerata pisariaqalersimmagu
inuiaat kalaallit aammalu inuiaat allat kalaallillu oqaasiinik
ilisimasaqarnissaminnik pisariaqartitsisut atorsinnaasaanik
paasissutissiinissamut atuartitsinissamullu atortussanik naleqquttunik
pissarsiariuminartunillu peqarnissaata piviusunngortinnissaanut.
Atassummiittaaq paasivarput
ilinniarluarsimasunik immikkullu ilisimasalinnik atorfinititsisoqartariaqarnera
saneqqunneqarsinnaanngitsoq. Aammalu suliaq oqaatsinut allattoqarfiup
pilersinneqarnissaanut suleqatigiissitaliaq sulinermi
peqataatinneqartariaqartoq. Taamaattummik ukiumut Inatsisartuni
pingaartittariaqarparput aningaasartuutissat 1998-imut aningaasanut inatsimmi
naatsorsuutigineqalersinnaaneri anguniarlugu.
Atassummiillu Naalakkersuisunut
kaammattuutigissavarput sukumiisumik nalilersuisoqarnissaa anguniaqqullugu.
Kalaallit Danmarkimi ilinniartut
ilinniakkaminnik naammassinninnermikkut ajornannginnerusumik
inissaqartinneqartalernissaannik Anthon Frederiksen-ip siunnersuutaa pillugu
Inatsisartut Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliaata isumaqatigiissut
isumaliutissiissutini saqqummiuppaa. Atassummiillu siunnersuut
oqallisigisimavarput.
Ataatsimiititaliap kultureqarnermut,
ilinniartitaanermut ilageeqarnermullu pisortaqarfimmut tusarniaareernermi
kingornagut Naalakkersuisumut inassutaa kalaallinut Danmarkimi ilinniagaqartunut
naammattumik paasititsiniaasarnerup annertunerulernissaanut kattuffiit
naalisaalluni imaattoq DKIK aammalu KIK suleqatigalugit Naalakkersuisut
kaammattuiniarnerat Atassummiit assut ilalerparput.
Timersornermik ilinniarfeqalernissaanik
Maliinannguaq M. Mĝlgaard-ip siunnersuutaa pillugu imatut Atassummiit
oqaaseqassaagut.
Timersornermi ilinniarfeqalernissamut
apeqqut aatsaat Inatsisartuni saqqummiunneqalinngilaq. Tassami ukiualussuit
matuma siornatigulli immaqalu Maniitsup Kommunia matumunnga siunertamut
siullersaalluni saqqummiisimavoq. Kiisalu Narsap Kommunia aamma soqutiginnittunut
akulerussimavoq. Siunnersuuteqartup timersornermut ilinniarfissap
sumiinnissaanut atatillugu isumaliutissiissatut Qeqertarsuup
ilanngunneqarnissaa siunnersuutigaa. Qularutissaanngilarlu aamma Kommunit
allat soqutiginnissasut. Taamaattumik qularutissaanngilaq nunatsinni
timersornermik ilinniarfeqalernissamik kissaatigineqartoq soqutigineqartorlu.
Atassutip kulturikkut sunngiffimmilu suliniarnermi politikkeraa innuttaasut
tamarmik ulluinnarni inuunerisa imaqanerusunngortinneqarnissaat
periarfissiuussallugu. Kissaatigaarput inuit tamarmik ajunngitsumik
ineriartorfissaqarnissaat inuiaqatigiinni peqataasutut inuunermik naleqarnerusumik
pilersitsisinnaanngortillugit, kiisalu sunngiffitsik imaqarnerusumik
atorsinnaalerlugu.
Atassummiilli ataatsimiititaliap
timersorneq pillugu siunnersuisartoqatigiit tusarniarneqarsimaneri
akissutaallu tunngavigalugit isummersornitsinnut uniffigigallarpagut. Tassalu
illut nutaat pilersinneqarnissaannut aningaasanik pisarsiniarsarinermut
nukinnik atuinissaq misissorneqaqqaartariaqartorli hĝjskolit pioreersut
atorneqarnerunissaat.
Kultureqarnermut ataatsimiititaliap
aammalu Naalakkersuisut inassutaat Atassummiit ornigi-nartinneruarput.
Atassummiit nuannaarutigalugu paasivarput
soqutigisaqaqatigiiffinnik nunattalu avataani timersornermik ilinniarfinnik
aallarniutaasunik oqaloqatiginninnerit Naalakkersuisut aallartereersimagaat.
Aammalu ilitsersuisartussanik ilinniartitsinerup saniatigut
neqerooruteqartoqarsimasoq kiisalu hĝjskolit nunatsinniittut piaarnerpaamik
sulinermi tamatumani ilaatinneqalissasut neriorsuutigineqarpoq.
Timersornermut ilinniarfeqalernissaq
qasseriaqaluni Inatsisartuni siunnersuutigineqartarlunilu
oqallisigineqartarsimaqaaq. Tamatta tamatigut siunnersuutinut ilalersuisarpugut
ajornartorsiuppulli unaavoq akersua.
Taamatut oqaaseqarluta Atassummi
neriuutigaarput Naalakkersuisut ingerlatitseqqinniarnerat hĝjskolit nunatsinniittut
soqutigisaqaqatigiiffiillu suleqatigalugit neqeroorutit piviusut angunissaanut
iluatitsilluarnissaannik Atassummiit kissaappagut.
Kalaallit oqaasiisa pisortaqarfinni
suliffeqarfinni pingaarnersaallutik atorneqarnissaat uanniik siunnersuut
pillugu Atassummiit imatut oqassaagut.
Atassummiit soqutigalugu
oqaluuserisimavarput tunngaviatigullu tapersersorlugu. Atassummiit
maluginiarparput nuannaarutigalugulu oqaatsinut allattoqarfiup
pilersinneqarnissaa siunnersuut pillugu Naalakkersuisut siulittaasuata
siunnersuuteqartumut akissuteqaataani oqaatsit pillugit inatsisiliornissamut
periarfissat misissorneqarnissaat siunertaralugu suleqatigiissitaliamik
pilersitsisoqarsimammat. Atassut ataatsimiititaliamut isumaqataavoq oqarmat
kalaallit oqaasiisa pisortaqarfinni suliffeqarfinni pingaarnersaallutik
atorneqarnissaanni siunnersuut suleqatigiissitaliamut ingerlateqqinneqassasoq.
Taassuma isumaliutissiissutaani tunngavissanut ilaasussanngorlugu.
Taamatut naatsumik oqaaseqarluta oqaatsit
pillugit inatsisiliornissamut suleqatigiissitap sulilluarnissaanik
angusaqarluarnissaanillu Atassummiit kissaappagut.
Mannasse Berthelsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:
Siullermik ataatsimiititaliap oqaatsinut tunngassuteqartunut
saqqummiussaanut ataatsimoortillugit Inuit Ataqatigiinninngaaniit
oqaaseqarfigissavagut.
Lars Karl Jensen-ip qarasaasianut
atugassamik oqaatsit allattorsimaffiannik peqalernissaanik
siunnersuuteqarnerata ataatsimiititaliamiit taperserneqarnera Inuit
Ataqatigiinniit nuannaarutigaarput. Uanimi Inatsisartut katersuunneranni aamma
eqqartorparput meeqqat atuarfianni qarasaasiat atorneqalernissaannut
iliuusissatut siunnersuut maani akuersaagarput.
Inuit Ataqatigiinniit erseqqissassavarput inersimasunuinnaanngitsoq
aammali meeqqanut naleqqussarlugit oqaasilerinissamut CD-rom-inik
ineriartortitsisinnaaneq eqqumaffiginiaqqullugu. Ilisimatusarnikkummi oqaatsit
sammineqarsinnaapput meeqqanut nuannersunngorlugit.
Sivert K. Heilmann-ip siunnersuutaata
siunertaanut isumaqataalluinnarpugut ataatsimiititaliallu innersuussutaa Inuit
Ataqatigiinniit taperserparput aammaarlugulu pisortaqarfinnut suliffeqarfinnulluunniit
saaffiginninnermi kalaallisut saaffiginnissinnaaneq kalaallit minnerpaamik
pisinnaatitaaffiinut ilaatinneqarnissaata ilungersuutigiuarnissaa
sulissutigineqaqqullugu kaammattuuteqaqqissalluta.
Mannasse Berthelsen-ip tuluttut
kalaallisut kalaallisut tuluttullu oqaasiliornissamik siunnersuutaasa
ataatsimiititaliamik ilassilluarneqarnera nuannaarutigaarput. Pingaartumillu
suliniutigineqalernissaanik kaammattuuteqarnera nuannaarutigalugu.
Naalakkersuisullu akissuteqarnerminni
siunnersuutigineqartup suliarinissaanut misserinnittutut nipeqarnerat Inuit
Ataqatigiinniit illu tungilerumavarput.
Oqaatsivut inuiassutitsinnik
ilisarnaatitta pingaarnersaannut ilaasup aatsaat naqitanngorlugit
suliariniarlugit aallartilernitsinni suliassagut merseralugit suliniarutta suli
ukiorpassuit paarnguttuassaagut. Suliassat merseralugit ingerlaniarnitsinnut
takussutissaqqissuugunarpoq kalaallit oqaatsitta allattorsimaffiat tassa
ordbogersuaq maannamut ukiut qulit sinnerlugit suliarineqarniarsarata.
Taamaammat maannakkut pisariaqarpoq oqaluuseriinnannarnagit
ilungersaatigalugilli ingerlanniarnissaat pisariaqarmat.
Taamaammat Inuit Ataqatigiinninngaaniik
nuannaarutigaarput Naalakkersuisut oqaatsinut tunngassuteqartunik
suleqatigiissitaliorsimammata kaammattuutigissavarpullu ukiamut inatsisissamik
imaluunniit inatsisissanut allannguutissanik saqqummiussinissaat kiisalu
allaffeqarfissat aningaasartassaanik aningaasanut inatsimmut
siunnersuuteqarnissaat.
Siunnersuutimmi siuliani taaneqartut
tamarmik imaqarput oqaatsivut aallaavigalugit oqaatsinik sukumiisumik
suliaqarnissamik qanoq pisariaqartigineranik sulissutigisariaqarneranillu.
Tassanilu allaffeqarfimmi kalaallisut oqaatsit nalunaarsuutaat aallaavigalugit
kalaallisuumiit danskisuumut kalaallisuumiit tuluttuumut ilaalu ilanngullugit
suliarinissaat tunngavilerneqartussaammata.
Timersornermik ilinniarfiliornissamik
Maliinnannguaq M. Mĝlgaard-ip siunnersuutaanut Inuit Ataqatigiinniit uku
oqaatigissallugit pingaartippagut.
Illoqarfinni tamangajanni
timersortarfeqarpugut arsaattarfeqarpugut sisorartarfeqarlutalu, tamakkulu
pilersiortornerini isumannaagassat aamma ilagivaat timersornerni
assigiinngitsuni ilitsersuisinnaasunik sungiusaasinnaasunillu peqarnissaq.
Maannakkut tamanna ingerlanneqarpoq inunnik nammineq soqutigisartik
tunngavigalugu nersornartumik sunngiffimminni piffissarujussuaq atorlugu
sungiusaasartut pisinnaasartik tamakkerlugu. Piffinnili tamani
sungiusaasinnaasut amigaatigineqartarput imaanngimmat soqutiginninngitsoqartoq.
Inuit Ataqatigiinniilli qularinngilarput kaammattorneqarnermikkut
pikkorissarneqarnissaminnullu neqeroorfigineqarnermikkut
sungiusaasinnaanissamut ajukkunnavianngikkaluartut.
Timersornermut tunngasunik
ilinniarfiliortoqarnissaanik Inuit Ataqatigiit aatsaat siunnersuuteqanngillat.
Kingullermik 94-imi upernaakkut ataatsimiinnermi Josef Motzfeldt-ip siunnersuutigaa
Narsami timersornermut tunngasumik hĝjskoliliortoqarnissaa. Tunngaviatigut
partiinit tamanit akuerineqaraluarluni piviusunngortinngitsoorneranullu
tunngavilersuutit ilagisimavaat Kangaatsiami Illoqqortoormiunilu
timersortarfeeqqanik pilersitsisoqaqqaarnissaa salliutinneqassammat.
Illoqqortoormiuni timersortarfik
aallartisarneqalereerpoq Kangaatsiamili timersortarfiliornissaq suli
pilersaarutiniinngilaq. Inuit Ataqatigiinniilli timersornermut tunngasumik ilinniarfimmik
pilersitsisoqarnissaanik pingaartitsinitsinnut timersortarfiit pioreersut
siunissamilu sanaassatta tamakkiinerpaamik atorneqarsinnaanissaat
tunngavigaarput. Tassa sungiusaasinnaanermut nalunngisaqartunik
peqartinnissaat. Timersornerni assigiinngitsuni sungiusaasuussagaanni
naammanngilaq timersuummut pikkorissuunissaq aammali timip sananeqaataanut
aanalu pingaaruteqartoq tassa meeqqanik sungiusaanermi perorsaanissamik
ilisimasaqarnissaq tarnikkut nukittorsaanissaq inoqatinillu akaareqatigiilluni
ilaqarsinnaanermut tunngasorpassuit sungiusaasup ulluinnarni sulinermini
naammattoortarpai.
Ataatsimiititaliap Naalakkersuisunut qanoq
pilersitsisoqarsinnaaneranik misissueqqullugu kaammattuuteqarnera Inuit
Ataqatigiinninngaaniit nuannaarutigaarput. Nunatsinnimi timersornermik
ilinniarfiit hĝjskolit timersortarfiillu pioreersut atorluarnerisigut
misissuilluaraanni timersornerup ilinniarfimmik pilersitsisoqarsinnaanera
piviusunngorluarsinnaammat.
Timersornermut ilinniarfiup ukiup qanoq
ilinerani ilinniarfiusarnissaanut eqaatsumik isummersortoqarsinnaasoq
isumaqarpugut. Assersuutigalugu illoqarfik siunertanut allanut sammisumik
ilinniartitsinermik kollegiaqarfioreersinnaavoq timersortarfeqareersinnaavoq
ullumikkut atorneqarnerminit saniatigut periarfissaqartumik. Aasami
ukiumiluunniit silami timersornermut periarfissaliusinnaavoq soorlu ukiukkut
sisorarneq timersornermut ilinniarfiusinnaasumut atasoq. Aammali aasaanerani
qaqqarparterluni sisorarnermik aallussinissamik periarfissalik. Tassungalu
atatillugu ilinniartoqannginnermi aamma nunani allamiut peqqissuunissamik
ujartuiuarnerat atorluarneqarsinnaavoq. Timersornermut ilinniarfiup
takornarissanut ukiup ilaani aalajangersimasuni najorneqarsinnaasutut
neqeroorutigineqarneratigut. Tamanna aamma ilinniarfiulersussap
aningaasaqarniarneranut iluaqutiginiarneqarsinnaammat. Tamakku saniatigut
naalagaaffeqatigiinnerup iluani eqquiniaasitsisarnertigut aningaasat
pissarsiarineqartartut ilaasa siunertamut tapertaasinnaanerat
misissorneqartariaqarpoq.
Inuit Ataqatigiinniit tapersersuinitsinnut
siunertaraarput timersornerup siunertaqarnerusumik ingerlanneqalernissaa.
Ullumikkullu ingerlanerup allanngortinnissaa, tassa pikkorissartoqartassatillugu
Danmarkimut aallartitsiuartarnerput nammineq aamma tigusariaqaratsigu.
Inuit Ataqatigiit taamak oqaaseqarluta
siunnersuutigineqartullu siusinnerusukkut tunngaviusumik Inatsisartunit
akuersissutigineqareersimanera innersuussutigalugu siunnersuutigaarput
timersornermut ilinniarfiliornissamut Naalakkersuisut pilersaarusiussasut
pilersaarullu Inatsisartut 97-imi ukiakkut ataatsimiinnissaannut
saqqummiunneqassasoq.
Pilersaarusiornermilu Greenland Tourism
pisariaqartitsineq najoqqutaralugu peqatiserineqartariaqartoq.
Naalakkersuisut timersornermut apeqqutini
siunnersortaasa siunnersuummut taperseerusunnginnerminnik isumartik
anereersimavaat siunnersuisoqatigiilli isummernerat sukumiisumik tunngavilersornissamut
piumassuseqannginnermut ersiutaanerusoq aporfiutaasariaqanngitsoq isumaqarpugut.
Assersuutigalugumi nunatsinni
timersornermik tunngaviusumik ilinniartitsilersinnaanertigut nunani allani
misilittakkanik iluaquteqarsinnaaneq mattunneqarnavianngitsoq isumaqarpugut.
Akerlianilli paarlaasseqatigiittarnissamut aqqutsissiuussinnaassasoq qularinngilarput.
Anthon Frederiksen-ip siunnersuutaanut
ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaanut isumaqataavugut. Soorunalimi Inuit
Ataqatigiinniit soqutigaarput kalaallit Danmarkimi ilinniartut angerlarnissaat
naammassereernermi kingorna. Angerlarnissaannullu immikkut iliuuseqassagutta
isumannaartariaqarparput Danmarkimi ilinniarlutik naammassigaangata nunatsinni
suliffissaqartissallugit.
Sivisunerusumik assersuutigalugu
Danmarkimi ilinniariartortartunut Inatsisartut aningaasaliuttakkavut
annikigisassaanngillat, tamanna immineq ajoquteqanngilaq. Siusinnerusukkulli
Inuit Ataqatigiinniit oqaatigisariikkatigut sivikitsuinnarmilluunniit maani
nunatsinniiginnarlutik ilinniagaqarnersiutinik pisartagaqarnissamut
piumasarisaasunik naammassinnillutik pisartagaqalersartut qanoq
amerlatiginersut tamakkunanngalu qanoq amerlatiginersut ilumut nunatsinnut
iluaqutaalerlutik utertarnersut annertunerusumik
misissuiffigineqanngisaannarsimagunarpoq.
Ilinniagaqarnersiuteqartitsinermut
atatillugu ilinniakkamik naammassereernermi nunatsinni ukiuni
aalajangersimasuni pinngitsoorani suliaqarnermik Namminersornerullutik
Oqartussanit piumasaqaateqartoqarsinnaanersoq Naalakkersuisut misissussagaat
eqqarsaatersiissutigaarput.
Bjarne Kreutzmann, Akulliit Partiiat:
Akulliit Partiiata isumaliutissiissut
soqutigalugu misissuataarsimavaa. Isumaliutissiissullu nalinginnaasumik imatut
ataatsimut oqaaseqarfiginiarlugu.
Kalaallisuumiit tuluttuunut
paarlattaanillu qarasaasiat atorlugit ordbogiliortoqarnissaanik siunnersuummut tunngatillugu
Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq
ilumoornerartariaqarpara oqarmat taamatut ordbogiliorluni suliaqarneq
piffissarujussuarmik atuiffiusarmat sulisussanillu tuluttut kalaallisullu
immikkut ilinniarluarsimasunik pisariaqartitsissalluni. Taamaattumik ilaatigut
akisungaatsiartussaassasoq, taamaattumillu Kultureqarnermut
Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliap inassutaa tamakkiisumik taperserpara.
Tassa qanoq ililluni aningaasalersorneqarsinnaanera misissuiffigineqassasoq.
Timersornermut ilinniarfeqalernissaanik
aamma nammineq kajumissutsiminnik timersornermi sungiusaasartut
pigiinnarniarlugit ilitsersuisutut pikkorissartitsinissanut tunngatillugu
Akulliit Partiiata paasivaa illunut sanaartugassanut aningaasaliisoqarnani
ingerlataareersut atorneqarnissaannik Naalakkersuisut inassuteqartut.
Isumaqarpugut pitsaanerpaaq pissarsiarisinnaanngikkutsigu taava pitsaanerpaap
tullia pissarsiariniartariaqaripput, tamannalu nuannaarutigalugu. Taamaattumillu
isumaqarpugut isumasassarsiatsialaasoq soqutigisaqaqatigiit pisortallu suliamut
attuumassuteqartut oqaloqatigineqassappata.
Kalaallit oqaasiisa pisortaqarfinni
suliffeqarfinni atorneqarnissaanik Sivert Heilmann-ip siunnersuutaanut
tunngatillugu. Isumaqarpunga suliassaq taanna isumagineqartariaqartoq oqaatsit
pillugit nunatsinni pingaarnerusutigut inatsisiliornissamut
suleqatigiissitaliamit pilersinneqarsimasumit.
Taamatut oqaaseqarlunga isumaliutissiissut
tusaatissatut tiguara.
Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:
Inatsisartuni ilaasortat Lars Karl Jensen
aamma Inatsisartunut ilaasortaq Mannasse Berthelsen-ip siunnersuutaat
soqutiginartut Kattusseqatigiinniit taperserpagut. Taamaattumillu Kultureqarnermut
Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliap kaammattuutai isumaqatigalutigit.
Inatsisartuni ilaasortap Maliinannguaq
Mĝlgaard-ip siunnersuutaanut tunngatillugu timersorneq pillugu
siunnersuisoqatigiit kaammattuutaat isumaqatigaarput. Aammalu hĝjskolit
pioreersut siunertamut ajunngitsumut atorneqarsinnaanerisa
misissuiffigineqarnissaat qulakkeerniarlugu Kultureqarnermullu
Ilinniartitanermullu ataatsimiititaliamit kaammattuutigineqartoq isumaqatigalutigu.
Kattusseqatigiinniit
siunnersuutigisatsinnut tunngatillugu ataatsimiititaliap isumaliutissiissummini
aammalu Naalakkersuisup akissuteqaammini saqqummiussai tusaatissatut tiguakka.
Inatsisartunut ilaasortap Sivert K.
Heilmann-ip siunnersuutanut tunngatillugu ataatsimiititaliap siunnersuut
pillugu innersuussutaa isumaqatigaara.
Taamatut oqaaseqarlunga isumaliutissiissut
tusaatissatut tiguara.
Finn Karlsen, Ataatsimiinnermik aqutsisoq:
Ingerlaqqinnginnitsinni oqaatigilaassavara
massakkut imaasereermat ullormut oqaluuserisassagut suli arfinillit
tikinnginnatsigit taamaammat ullumikkut ingerlaqqinnisarput immikkoortoq 55
aamma 44 ingerlateriarlugit sinneri aqagu ullaap tungaa 10.00 Inatsisartut
ataatsimiinnerat nangeqqissaaq.
Konrad Steenholdt, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut
Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:
Qujavunga oqaaseqartunut tamanut. Tassa
maluginiarpara Kulturimut Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliap
isumaliutissiissutaa tamakkiisunit taperserneqartoq. Tassanilu
inassuteqaataasut aamma taperserneqartut, naak immaqa ilaatigut
assigiinngitsunit tapersiissutit imaqalaaraluartut. Kisianni ataatsimut tamaat
nalilissagukku imaappoq uani qanoq suliarnissamut inassutigineqartut partiit
oqaaseqartuininngaaniit isumaqatigineqartut.
Siunnersuutit oqaatsinut tunngasut tassa
Lars Karl Jensen-ip aamma Mannasse Berthelsen-ip siunnersuutigisaanut
tunngatillugu una oqaatigilaassavara ilumut soorlu ilaatigut aamma IA-ip
oqaaseqartuata taatsiaraa ordbogersuaq ukiut qulit sinnerlugit
ingerlarusaarpoq. Soorlu taamak sivisutigisumik ingerlanniaruusaarneranut
patsisaasoq unarpiaavoq inunnik naammattunik tassani sulisussaqannginnatta.
Assersuutigalugu taasinnaavara Carl Christian Olsen Puju tassani sulisuusimavoq
maannakkullu allamik sammisaqalernera pissutigalugu tassa imaappoq oqartariaqarsuunnga
tamakkuninnga sulisinnaasunik Nunatsinni nittaalatut nakkaanngillat inuit
tamakkuninnga pisinnaasallit.
Taakorpiaallu pissutigalugit suliaq
arriitsumik ingerlanneqarpoq. Tassanilu ilaatigut aamma uani oqaatigineqarpoq
10 mio angullugit aningaasaliisariaqassasugut suliaq iluamik ingerlanneqassappat.
Kisianni taanna imatut paasineqassanngilaq atortussaannaat uani pineqartut
kisianni aamma uani eqqarsaatigineqartunut ilaapput inuit, tassani
sulisuusussat. Taakkua aamma soorunami naammaginartunik
atugassaqartinneqartariaqarput. Taanna isumaqarpunga tamanit paasineqartoq
erseqqissumik, kisiannili aap suliassaq ingerlatissavarput aammalu
eqqaasitsissutigilaassavara ullumikkut
atuagaarannguamik saqqummersoqareersimammat tuluttuumiit kalaallisut
taava kalaallisuuminngaaniit tuluttuumut nunaqarfiummiunut piukkullugu
misiligutitut sananeqarsimasumit. Soorunami taamaattut takkuttarneri
qujanaqaat kisianni annertunerusumik ingerlatsinissaq pisariaqassaaq. Uanilu
oqaaseqartunit tamakkiisumik siunniunneqartut kaammattuutigineqarmata qujassutigaakka.
Oqaatsit pillugit annertuumik
Naalakkersuisuni suliniuteqarpugut soorlu ilaatigut oqaatsinut ilinniarfissaq
ukiamut aallartissaaq illutassaa maannakkut Sisimiuni suliaralugu ingerlanneqarpoq.
Kisiannili tassani oqaatsinik ilinniarfik taanna imatut paasineqassanngilaq
nunami allamiut oqaasiinnai tassa sammineqartussaasut, ilaatigut taanna
ilinniarfik atorneqartussaavoq oqaatsitta atorneqarnermikkut
nakussassaqarneqarnissaat anguniarlugu.
Una aamma oqaaseqarfigilaarusuppara Mannasse
Berthelsen-ip ilaatigut oqaaseqarnermini oqaasaa merserinnippalaartumik
nipeqarnerput. Soorunami ajuusaarnaraluarpoq taanna, kisianni erseqqissumik
oqaatiginiarparput taamatut suliassamik aallartitsissagutta
inuttaqarluartariaqarpugut isumannaatsumik suliassaq ingerlanneqassappat.
Imaanngikkaluarpoq suliassaq taanna merserigipput, kisianni initassai
inuttassai atortorissaarutillu assigiinngitsut taakkua pissariarisariaqarpagut
suliaq pitsaasumik ingerlanneqassapput. Merserinninnerinnaq tunngavigalugu
kigaalaartumik ingerlasoqanngilaq, kisianni soorunami
ingerlanniartukassaagaluarparput kisianni nukiit pisariaqartitagut naammattut
ullumikkut piginngilagut.
Massakkullu aamma oqaatsit pillugit
immikkut allaffeqarfiliorniarneq pimoorullugu Naalakkersuisuninngaaniit
ingerlapparput. Tassa taassumalu samminiartussaavaa ilaatigut Sivert K.
Heilmann-ip taanna siunnersuutaa oqaatsitta suliffeqarfinni assigiinngitsuni
saaffiginnittarfinni assigiinngitsuni atorneqarnerulernissaa ilaatigut
anguniarlugu tamakkua pilersiortorpagut maannakkumut. Kisiannili tassa soorlu
merserusuttumilluunniit taaneqassagaluaruma uanga oqarsinnaavunga assut
isumalluarfigaakka massakkut suliniutit aallarterartut.
Aamma Ilisimatusarfimminngaaniit massakkut
inuusuttut atuarnerminnik naammassillutik aniasut oqaatsitta atornissaanut
ilippanaateqarluinnarput assut aamma taakkuttaaq isumalluarfigaagut oqaatsitta
pitsaanerusumik ilinniusiornikkut ulluinnarmi oqalunnermi assigiinngitsuni
ilinniarneqarsinnaanerannut tassa aamma avataaninngaaniit tikerartut
eqqarsaatigalugit taakkua siunissami akulerukkaluttuinnarnissaat.
Tassa taamaalillunga Mannasse-ip
siunnersuutaa aamma Lars Karl Jensen-ip ataatsimoortillugit
erseqqissaaffigilaarpakka partiinit oqaaseqartunit tamanut ajornartorsiut sumiinnersoq.
Taavalu siunnersuut tulliuttoq tassaavoq
timersornermi ilinniarfeqalernissamut Maliinannguaq Marcussen Mĝlgaard-ip
siunnersuuutaa. Tassa paasivara aamma paasineqartoq uani qanoq
pilersaarusiortugut. Aammalu nuannaarutigalugu oqaatigissavara timersornermi
siunnersuisoqatigiit pilersinneqarsimanerat assut sualiassanut
oqilisaataammat. Tassalu aamma suliassaqarpoq annertuumik ilaatigut
timersortarfiit mikinerusut nunaqarfinni aamma atorneqarsinnaasut mini-hal-inik
taaneqartartut. Ilaatigut tamakkua ilusilersorniarneranni aammalu illut
sulliviit nunaqarfinni sanaartorneranni siunnersuisartussatut allaat tamakkua
atorpagut. Illut tamakkua qanoq ilillugit aaqqinneranni aamma timersornermut
atorneqarsinnaaneri misissortillutigit. Tassa taakkua aamma saniatigut
nalilersuineq siunnersuuteqartup uani saqqummiussaa tassani ingerlanneqarsimavoq
tassa taanna tunngavigalugu. Uanilu tassa inassutigineqarpoq qanoq iliussasugut.
Tassunga aamma ilanngullugu oqaatigilaarlara ilumoorpoq timersornerup
tungaatigut inerikkiartorneq aammalu nunatsinni avammut
takkorliuukkiartornerput ukiuni kingullerni malunnarsigaluttuinnarpoq.
Aamma Qeqertarmioqatigiit ukiut ataaseq
allortarlugu tassa ukiup aappani naapittarnerat taakkua ilaaffigisarpagut. Soorlulu
massakkut aamma junip 28.ianinngaaniit julip tallimaata tungaanut Jersey
Island, tassani unammersuaarnerni ilaasussaavugut Naalakkersuisuninngaaniillu
aaliangersimavugut najuuffigisussaallutigit. Tassa ukioq ataaseq allortarlugu
taamaattut ingerlapput, tassanilu soorunami kalaallit timersuutit
assigiinngitsut ulluinnarni sungiusartarsimasatik, takutitsivigisarpaat
ilaatigullu aamma takutittarlugit qanoq timersornerup tungaatigut ingerlalluartigisoqartoq.
Taava aamma taassuma saniatigut ukiukkut
timersuutit Artic Winther Cames aamma ukioq ataaseq allortarlugu aamma taakkua
ingerlanneqarneranni aamma ilaavugut. Tassa aasakkut timersuutigineqarsinnaasut
ukiukkut timersuutigineqarsinnaasut taakkua ilaaffigilluarpagut maannakkut
angusaqarfigilluartarlugillu. Soorunami tamakkununnga ilaasareersimagaanni
aamma tamakkunani assigiinngitsuni paasisat pissarsiarisat tunngavigalugit
nunatsinni timersornerup qanoq ineritikkiartuaarnissaanut siunnersuisartut
atorfissaqartittorujussuuagut.
Taamaattumilluuna qujanartoq
siunnersuisartut taakkua pilersinneqarsimammata, tassalu aamma uani soorunami
siunnersuutigineqartoq tunngavigalugu paasiniarsimavarput nutaamik ilinniarfiliornissaq
qanoq taakkua isigineraat, kisiannili inassutigaat; aa uatsi pioreersut
atorsinnaasagut atorluarniarallartigit aamma ullumikkut imatut
aaqqissuussaqarpugut inuusuttortavut assigiin-ngitsunik piginnaaneqartut
nunanut assigiinngitsunut kajungerisaannut tapersersortarlugitigit. Taamatullu
tapersersuinitta aamma kingunerisimavaat ilaatigut soorlu sisorarneq
eqqarsaatigalugu olympiademut massakkut annguttoqarpoq.
Tamakkulu tunngavigalugit soorunami
misissorluartariaqarparput inuit 55.000 akornanni qanoq periarfissagut
pitsanngortittuarsinnaanerigut. Kisianni aamma taamaakkaluartoq pinngitsoornagu oqaatigerusuppara Team
Grĝnland annertuumik aamma uani suleqataammat, taakkulu ataatsimut
suleqatigiillutik siunnersortuarmatigut qanoq iliuuseqarnissatsinnut. Sumi
illoqarfiikkumaarnissaa qaqugulu piviusunngortivinnissaa maannakkorpiaq Naalakkersuisut
tungaanin-ngaaniit erseqqivissumik oqaatigisinnaanngilarput, kisianni
suliniutit assigiinngitsut massakkut ingerlapput ukiorpassuarni
kissaatigineqartartut tamakkua piviusunngortikkiartuaarnissaat anguniarlugu.
Taamaakkaluartoq hĝjskolinut tunngatillugu
oqaatigilaarlara ullumikkut marlunnik hĝjskoleqarpugut kisianni aamma
ingerlatsiniarnermi aningaasat tungaasigut annertoorujussuarmik ajornartorsiuteqarput.
Taakkulu aamma ingerlatitsiniarnerat arlaatigut taperserniassagutsigu isumaqarpunga
aamma timersornerup tungaatigut sammisaqarsinnaanerit isertitassaasa
amerlinissaanut ikorfartuutaasinnaasut.
Tipsit taavalu aamma lotto atorlugu
aningaasat isertinneqartartut ilaat iluaqutigillattaalerpagut, soorlu massakkut
oqaatigisinnaavara Illoqqortoormiuni timersortarfissaq taanna tapiiffigineqarsimammat
750.000-inik. Tassa imaappoq sunngiffiup nalaani sanaartugartaa taanna
tapiiffigineqarsimalluni sunngiffiup nalaani pitsaanerusumik
atorneqarsinnaanera anguniarlugu. Aatsaallu Kalaallit Nunaata
oqaluttuarisaanerani tassannga aningaasaateqarfimminngaaniik fondiminngaaniit
taamatut iluatitsisumik tunineqarsimavugut. Naatsorsuutigaaralu soorunami aamma
ukiuni tulliuttuni timersortarfiliornernut assigiinngitsunut atatillugu tassanngaaniit
anlĉgsfondiminngaaniit pissarsisarnissarput naatsorsuutigisinnaassagipput.
Kisianni tassa ajoraluartumik ilaatigut
aningaasat pissarsiarisartakkagut imatut tunniunneqartarput
aalajangersimalluinnartunut atugassatuut nalunaaqutsereerlugit. Soorlu
ilaatigut sanaartornernut atugassatuut uanilu tapersersorumaneqarnatik
ilaatigut ilinniartitsinernut allanulluunniit taakku aningaasat
atorneqarnissaat. Kisianni soorunami una allaavoq tipsininngaaniit nunatta
taakkua pissarsiarisartagaat uagut nammineq oqartussaaffigisarpagut, tassalu
imaappoq nunatsinni Timersoqatigiit Kattuffiata taakkua aningaasat qanoq
agguataarneqarnissaat qanoq atorneqarnissaat ingerlatsinernut
assigiinngitsunut taakkua ingerlataraat. Taamaallaalli uagutsinninngaaniit
nakutigineqartoq tassatuaavoq ukiumoortumik naatsorsuutit tunniunneqartassasut
takusinnaaniassagatsigu aningaasat taakkua tunniunneqarsimasut atorfissaminnut
atortinneqarsimasut.
Taavalu Anthon Frederiksen-ip
siunnersuutaanut tunngatillugu. Tasssa ajornartorsiutigaarput una, uanga
pisortaqarfinninngaaniit ilinniartut ilinniarnermi nalaani atugaat annertuumik
ingerlappagut nakkutiginninnerit. Suliassarlu annertuvoq. Kisianni
ilinniarnerminni tamavimmik angusisut ilinniarnerminni piareeraangata imatut
misigisimasarpugut tassa ilinniarnini naammassivaa taavalu nammineerluni
sinnera ingerlattariaqarpaa. Tassanilu uagut akuliussinnaanissarput
killeqarpoq. Aamma oqaatigilluaannassavara pisortaqarfitsinni atorfilittagut
eqqarsaatigalugit naammattunik ullumikkut inuttassaqanngilagut una
nakkutiginiassallugu aamma ilinniarnerminni naammassillutik nunatsinnut
uterniarneranni inissaannik illussaannillu isumaginiassallutigik. Nammineq
atorfimminnik angusereernermikkut
qinnuteqarnermikkut atorfinititsisussat inissaqarneri allallu
isumagisussaavaat.
Kisianni ajornartorsiut una
miserratigissanngilara ilinniarnerminnik maannaannaq unititsisut taakkua
ajornartorsiutaasarput. Taannalu uagut KIIP-iminngaaniit kisitta
ingerlassinnaanngilarput kisianni aamma direktoratet allat tassani
suleqataasariaqassapput pitsaanerusumik atugassaqarsinnaanissaat
aaqqiffiginiarneqassappat.
Una erseqqissumik oqaatigiinnassavara
ullumikkut inuttaqarnerput tunngavigalugu naammattumik nukissaqarfiginngilagut
siunnersuuteqartutuut aamma kultureqarnermut, ilinniartitaanermut
ilageeqarnermullu pisortaqarfiup taamatut inissaqartitsiniarnissaq
isumagissappagu.
Kisianni una neriorsuutiga
eqquutsikkumaarpara Danmarkimi ilinniartut kattuffiat nunatsinni
ilinniagaqartut kattuffiat, taakkua aqqutigalugit ikiuutissagattalu
erseqqinnersumik taakkua paasitinneqarnissaat ajornartorsiutaalersinnaasut
sillimaffigeqqullugit.
Taamatut oqaaseqarlunga partiit
oqaaseqartui tamaasa qutsavigaakka tassa paasigakku ataatsimiititaliap
isumaliutissiissutaa tunngaviusumik taperserneqartoq, ilaatigullu tusaatissatut
tiguneqarluni. Tamannalu qujassutigaara.
Lars Karl Jensen, Siumut:
Qarasaasiat pillugit oqaasilerissummik
siunnersuutigisannut tunngatillugu ataatsimiititaliap tapersiinera aammalu
Naalakkersuisut taassuminnga ammaffiginninnerat qujassutigiinnarsinnaagaluarpara.
Uani sunaluunniit aallartittussaq
pilersaarusiuleraanni takorloortariaqanngilaq ullumikkut aallartikkukku aqagu
inissaaq aammalu ajornartorsiutit uanga isumaqarpunga tassaasartut suliassat
aaqqissuutassat. Ukiorpassuit ingerlanerinni oqaatsivut
allanngortiartortuarsimapput ilaatigulluunniit immaqqa aamma
oqarlussigaluttuinnarsimavugut, oqaasersiagut amerlanermik. Aammalu maannakkut
ineriartornerup nassatarisaannik, soorlu oqaluttut ilaannik oqaatigineqartoq,
avatitsinnut pisunut malinnaajutigaluta unammillersinnaassuseq
pigisariaqarparput.
Uani takornartaanngilaq oqaatsinut
nutserissutinnguanik mikisuaqqanik kaasarfimmiuusinnaasunik allaat maannakkut
peqalernikuusoq, uagulli nalitsinni ilinniarfinni suliffeqarfinni oqaatsit
arlariit atornerini aamma pisariaqarpoq pisariillisaataasinnaasunik
atortuutinik peqarnissarput. Taamaattumik annertuuliuutiginagu qujavunga
oqaluuserisassanngortitara taamatut soqutigineqarluni ataatsimiititaliami
aammalu Naalakkersuisoqarfimminngaaniit ilassilluarneqarmat.
Maliinannguaq Marcussen Mĝlgaard, Inuit Ataqatigiit:
Uangattaaq qujavunga
siunnersuutigisimasara tassa timersornermik ilinniarfeqalernissamut tunngasoq suliaq
uniinnarsimagaluartoq ingerlanniarneqarmat. Tassa ilaatigut soorlu, oqaaseqartut
oqaatigereeraat, timersornermi ilinniarfissaq siornatigut
siunnersuutigineqartareersimavoq. Aamma Inuit Ataqatigiinninngaaniit.
Aap, ullumikkut aningaasaqarnerput eqqarsaatigalugu
paasinarpoq taamatut ataatsimiititap innersuussuteqarnera. Aammalu ilumoorpoq
pioreersut atorluarniartariaqarpagut. Aammalu ilumoorpoq suli kommuuneqarmat
suli timersortarfeqanngitsunik, soorlu Kangaatsiap Kommunia. Kangaatsiaq
timersortarfittaaqqaartariaqarpoq allanik eqqarsannginnitsinni.
Kisianni tassa uanga siunnersuuteqarninni
aqagumuinnaq aqagumuinnaq eqqarsarlunga siunnersuuteqarsimanngilanga.
Takorluusimagaluarlugulu timersornermik ilinniarfik immikkut timersornermut
ilinniarfittut sanaaq pilersinniarneqassasoq, nalunngilara
akisoorujussuussasoq. Kisianni pilersaarusiorneq ingerlanneqarsinnaavoq
misissuisoqarsinnaavoq aammalu aqaguunngitsoq immaqa ukiut arlalialuit
qaangiuppata aatsaat pilersinniarneqarsinnaanera takorloorneqarsinnaagaluarluni.
Assersuutigiinnarlugu Katuaq tassunga aningaasarpassuit atorneqarsimapput
aammalu akiliisut ikioqatigiillutik nunat avannarliit tassani peqataasimapput,
Kommunit Namminersornerullutik Oqartussat. Taamaalilluni oqinnerusumik suliaq
angisooq naammassineqarsimalluni.
Aammalu taamatut nunat avannarliit
siunnersuuteqarninni taaninni aamma taamatut ilusilimmik
takorluuisimagaluarpunga. Tassa nunat avannarliit suleqatigalugit timersornermi
ilinniarfimmik kalaallinuinnaanngitsoq kisiannilu aamma nunani avannarlerni
timersortartut ilaatigut atorsinnaasaannik, immaqa
pilersitiniartoqarsinnaagaluartoq. Tassa taamaalilluni oqinnerusumik
nunatsinnut aaqqissuussineq immaqa takorloorneqarsinnaagaluarmat.
Aamma soorlu tipsi lottolu aamma
eqqaaneqartut sanaartornermunngooq adresseqarlutik atorneqartartussaapput aamma
immaqa timersornermi ilinniarfimmut sanaartornermut taanna tunngassuteqartortaa
aamma ilaatigut aningaasalertinneqarsinnaasimagaluarpoq.
Taavalu taassuma saniatigut isumaqarpunga
Kalaallit Nunaat timersortartunut avataaneersunut timersornikkut nunap
assingani naqissuserneqassagaluarpoq taamaalilluni nunatsinnut iluaqutaaqisumik.
Aammalu nunatta soqutineqarneranut timersornikkut immaqalu aamma takornariaqarnikkut
ineriartortitsinikkut iluaqutaasinnaaqisumik inissinneqarsinnaagaluarluni.
Tassa nunatsinneereersimasut ilaquttatik oqaluttuussinnaavaat
takornariarniaritsi Kalaallit Nunaannut ima-luunniit timersornermik
assigiinngitsunik massakkut soorlu Artic Winther Cames-ikkut Island Cames-ikkut
nunatsinni ingerlanneqarsinnaanngillat. Tamakkua ingerlanneqarsinnaaneri
pif-fissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu taamaattumik pilersitsigaluaraanni
immaqa qaninnerusinnaagaluarpoq.
Isumaqarpunga ajoqutissaqanngikkaluartoq ilumut piumassuseqaraanni misissuinissaq taamatut, ajornarpat paasigutsigu taava ajornassaaq. Taamanikkussamut imannak oqaannarani misissuisoqarnaniluunniit allanik taava tassa, ajornarpoq. Isumaqarpunga sunaluunniit paasiniarlugu akornutissartaqanngikkaluartoq. Taamaammat tupiginngitsuunngilara aamma timersornermut ataatsimiititaliap annertunerusumik siunissaq aamma ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu isuma taanna tapersersorsimanngimmagu. Tassa timersornermi ilinniarfiviup pilersinneqarnissaa.
Taavalu aap ilumoorpoq timersortarfiit atorluarneqarsinnaapput, kisianni aamma nalunngilarput timersortarfiit ilaatigut pagganneqarlutik massakkut sinerissami atorneqapiluttorujussuusut. Taamaattumik tassani timersoqatigiiffippassuit eqqarsaatigissagaanni aamma atorluarneqarnerunissaat eqqarsaatigalugu taanna aamma illua tungeqalaarpoq. Aamma taamatut pisussat ungasinnerusut eqqarsaatigalugit tipsimut lottomullu katersuiniarnerit immaqa maannangaaq aallartissinnaagaluarpoq imatut sanaartornermut atugassatut taakkua aalajangersorneqartarpata taava ukiut tamaasa ilisilaartarluni taakkungannga. Taava ukiut amerlasuut ingerlaneranni amerliartuaartillugit erniortillugit immaqa timersornermi ilinniarfimmik aamma pilersitsisinnaanissaq takorloorneqarsinnaagaluarpoq.
Nuannissagaluaqaaq ukiulluunniit qulit qaangiuppata ilinniarfimmik sumiikkaluarnersumik pilersitisoqarsinnaagaluarpat. Aamma tassunga tunngatillugu aappassaanik Inuit Ataqatigiinnin-ngaanniit siunnersuutigineqartut taamatut timersornermut siunnersuisoqatigiinninngaaniit ilaatigut assersuutigalugu taarusuppara aamma Inuit Ataqatigiinninngaaniit siunnersuutigineqaraluartoq timersornermi siunnersortit Kommunini atorfinitsinnerisa Kommunit affaanik akiliisarluni Namminersornerullutik Oqartussat affaanik akiliisarluni. Taanna siunnersuutigigaluarput aamma timersornermut siunnersuisoqatigiit aamma itigartissimammassuk tupigikulupparput, tassa timersornermik siunnersuisoqaqatigiiffiit taakkuusariaqaraluarmata timersornerup siuarsarneqarnissaannik aamma aqaguinnaanngitsoq piffissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu siuarsaanissamik suliniuteqartut.
Kisianni tassa qujavunga timersornermut tunngassuteqartut aammalu piffissaq qaninnerusoq eqqarsaatigalugu hĝjskolit atorluarniarneqarmata kisianni ugguaraara piffissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu eqqarsartoqanngimmat.
Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:
Nuannaarnerulluta inuusariaqarpugut. Aammalu siunnersuuteqarninnut tunngatillugu assorsuaq nuannaarutigaara kalaallit Danmarkimi ilinniareerlutik naammassisut iluatigineqarnerat, aamma maani ilaasortanit takutinneqarmat. Aammalu paasivara qanoq iliuuseqartoqassamaartoq paasititsiniaanerit eqqarsaatigalugit, taamaattumik nuannerpoq.
Ukua kisitsisinnguit eqqaasitsissutigilaarniarpakka assersuutigalugit aamma uani oqaluuserisassami tullermi aamma taannarpiaq tikittussaavarput, tassa 1995-imi Inatsisartunut saqqummiunneqarpoq ilinniartitaaneq pillugu nassuiaat. Tassanilu misissuititsisimanermi oqartoqarpoq januarip aallaqqaataaniit 1992-imiit 23. november 1994-imut Danmarkimi ilinniartut nunatsinnilu Ilisimatusarfimmi ilinniartut katillugit 53 taakkunani ilinniartuni 21-it Danmarkimiiginnarsimasut.
Taamaattumik piffissami taamak sivikitsigisumi misissuinermi paasineqarsimasut amerlavallaarujussuarput, taamaammallu soorunami qanoq iliuuseqarnissaq siunniuttariaqarluni. Iluatinnaqaat nunaqqatigut atorfissaqarteqisagut assigiinngitsunik pissuteqarlutik Danmarkimiiginnartassappata. Soorunami pinngitsaalisaanngillat pinngitsooratik utissasut, kisianni neqeroornikkut assigiinngitsutigut immaqa nunarput aamma uterfiginissaanut kajuminnerulersinnaaneri anguniartariaqarparput.
Mannasse Berthelsen, Inuit Ataqatigiit:
Aamma uanga siunnersuuteqartutut siunnersuutima tigulluarneqarnera ataatsimiititaliamiit kiisalu partiini ataasiakkaani tapersersorluarneqarnera qujasutigissavara. Tassanilu aamma oqaatigisatsinni qinnuteqaaterput imaluunniit naalliulluta qinnuteqaaterput ukiamut ataatsimiinnissamut aningaasamut inatsimmut siunnersuuteqarnissaat neriuutigigatsigu. Taavalu qanoq ililluni allaffeqarfik siunissami sumiinnissaa saqqummiunneqarnissaa neriuutigilluinnarparput. Taanna aammaarlugu qinnutigeqqissavarput Naalakkersuisumut.
Maliinannguup aatsaannguaq oqaatigisaa timersornermi isumasiuisartoqatigiinnik tunngatillugu aamma tapersilaassavara imatut. Kultureqarnermut ataatsimiititaliami tusarniaaffigineqarsimanera paasillugu assut nuannaajallatsissimagaluarpugut isumaqarluta timersorneq oqarluni oqarsimassagaluartoq aap qaa hĝjskole-taarniarta timersorneq nukittorsartariaqarparput Kalaallit Nunaanni. Kisianni akissuteqaataani hĝjskolet pioreersut aningaasaqarniarnerannut isumaalupput, hĝjskolet allat aningaasaqarniarnerannut tunngasumik, taakkuagooq aningaasaqarniarnerat ajorpallaaqimmat aammagooq nutaavissuarmik hĝjskole-liussagaluarutta Kalaallit Nunaata taama aningaasaqarniarnera ajortigisoq imminut akilersinnaanngitsoq. Taavalu massakkut idrĉtshĝjskolertartunut tunngaviutinneqarnerpaasoraat Danmarkimukartarneq oqaatsinillu al-lanik ilinniartarneq salliutinneqarmata hĝjskole-miittartunut.
Taamaattumik ilaqqilaassavara Maliinannguup timersornermut isumasiuisartoqatigiinnut pakatsilaarnera, aamma uanga tassani sulinitsinni ujartornerusimagaluarpara aqqutissanik ujartuinermut innersuussisinnaasorigaluarakku taamatut oqarluaannarlunga.
Jonathan Motzfeldt, Siumut:
Ataatsimiititaliaminngaanniit suliarineri ukua malugisinnaavara periarfissaq atorsimasariaqaraluaripput aamma siunissami atortalissavarput, siunnersuuteqartut udvalgimut qaaqqullugit taava tassani aamma paaseqatiginiarnissaat pisariaqassappat. Kisianni isumaqarpunga uani suliarineqarsimasoq naammalluartumik suliarineqqarluarsimasoq.
Ilinniartut Danmarkimi ilinniarnerat aamma Naalakkersuisup akissutaa inuiaqatigiinninngaanniit iliuuserisassagut naammapput uaniittut. Ilinniarneranni akissarsialerpagut ilinniarnerallu nammineerlugu naammassiniaqqullugu. Ilinniarnerata inerneranni namminneq suliffissarsiornissaat naalakkersuutigisinnaanngilarput. Nunatsinnut uterumasut utissapput pissutsit taamaapput ullumikkut, pinngitsaalillugit Nunatsinnut uternissaannik piumasaqartoqarsinnaanngilaq politikkikkut. Namminneq silarsuarmi aallami iliniarnertik atorumagunikku atussavaat piffissamilu eqqortumi nalilikkaminni nunatsinni sulerusukkunik nunatsinnut utissapput.
Taamaattumik aamma suliffissarsiornerminni allatulli sulisussatut inissaqartitareersinnaanerat Naalakkersuisut aamma taanna erseqqissumik taavaat.
Timersornikkut soqutiginninneq angeqimmat nunatsinni aammalu naalakkersuinikkut politikkikkullu tapersersorneqarluarluni. Idrĉtsrċdeqarneq pilersinneqarsimavoq inimi maani naassaanngiusartumik oqallittaratta aamma timersornermut tamatta paasisimasalerujussuugatta. Taava pilersinneqarnera idrĉtsrċdep tassani siunertaavoq taakku uagutsinnit paasisimanerummassuk aammalu ingerlatsinermi ikiorsinnaanerummatigut taakku siunnersortitut atorneqassasut, taakkulu siunnersuineri najoqqutaralugit maannakkut aamma maani suliassaq inerneqarsimavoq.
Oqaatigissavara uagut udvalgimi sulinitsinni siunnersuutit taamaattut timersornermi immikkut hĝjskole-liornissanik eqqarsaatit arlaleriarujussuarlugit naapinneqartarsimammata. Taavalu maannakkut pioreersut idrĉtshal-it aammalu hĝjskolet ilaatigut atorlugit, tamatumani pisariaqartitsinerit innersuunneqarnerat isumatuumik iliornertut isigigipput.
Illoqarfinni amerlaqisuni eqqaani illoqarfinnut qanittumi skiliftit allallu sananeqarlutik suliarineqarlutik. Taamaattumillu illoqarfinni taama avinngarussimatigisuni siamasitsigisunilu tamakkunatigut inuit piginnaanngorsarsimasut suleqatigalugit tamakkunanilu atorluaanissaq aamma siunertaqarpoq ajunngitsoq. Taamaattumik isumaqarpunga maannamut siunnersuutit tassani pissarsiarineqarsimasut idrĉtsrċdep innersuussutai naammaginarluartutut maannakkut isigisariaqartut. Atortorissaarutit avatangiisigut annertoqaat, Kommuunit ikiuupput aammalu inatsisini maani suliarisartakkatsinni sunngiffimmi inatsisit aqqutigalugit iliuusissani aamma tamakkua maani pineqartut annertuumik ikiorneqarsinnaapput.
Ordbogiliornermut tunngatillugu oqaatigissavarput taanna maani unissimanera uninngasutullu innera naammaginanngitsutut isigigipput aamma oqaatigisimagatsigu, taamaattumillu maannakkut inunnik tamakkuninnga suliaqarnermik naammassinnissinnaasunik ilaatigut ilisimaneqarpoq professor Robert Petersen maannakkut annertuumik manna tikillugu suliaqarsimasoq suliunnaareeraluartoq aamma taaneqartarsimammat ikiortissatut noqqaassutigineqarluni.
Inunnik taasisoqartarpoq udvalgimi taakkulu immikkut suli tikinneqanngillat aamma Naalakkersuisut taakkua eqqarsaatersuutit ingerlateqqikkumaarmatigit.
Konrad Steenholdt, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:
Qujanaq. Una naatsunnguamik erseqqissaatigilaarlara Anthon Frederiksennip ajunngeqaaq '92-minngaanniik '94-mut kisitsisit misissuataarsimagakkit ilinniartut qanoq amerlatiginersut uter-tarnersut. Isumaqarpunga aamma uani isumaliutissiissummi erseqqissumik oqaatigineqartoq maanga tikisittakkagut Danmarkimiit suliartortut meeraat aamma ilaatigut ukunani ilaapput. Anerlaqaallu ukiuni taakkunani aallarteriarfitsinni Danmarkimut uteraangamik Nunatsinnut uterneq ajortut. Tassa taakkua ilaatigut soorlu 53-ninngaanniit 21-nut naatsorsuutigisariaqassavagut ilaatigut qallunaajaraasimassasut taavalu ilinniarnerminnik naammassigamik tappavaniiginnarlutik.
Kisianni aamma taamaakkaluartoq Kommuunini aammalu pisortatigoortunik atorfinitsitsisarnerni malunnarpoq meeqqat tamakkua meeraanermi maani alliartorsimasut aamma atuarnerminni piareernerminni utertutut immaqa taaneqanngikkaluarlutik kisianni nunatsinnut soqutiginninnerat ima annertutigisarpoq maanga qinnuteqartarlutik, taakkulu aamma annertuumik suliniarnermi iluaqutigaagut assigiinngitsutigut pissutigalugu ilisimareertarmassuk nunatsinni pissutsit qanoq ittuunersut. Taanna isumaqarpunga aamma pinngitsoorneqarsinnaanngitsoq suliassat assigiinngitsut iluamik ingerlassagutsigit.
Mianersuutigeqqulaarlara oqallinnermi nunatsinni timersornikkut siunnersuisoqatigiit nutaaviupput qaammatit ikitsunnguit aatsaat aallartipput. Soorunami sunaluunniit aallarteqqaagaq ajornartorsiuteqartarpoq assigiinngitsunik, kisianni atorluaqaagut aamma suliassarparpassuit ingerlappaat maannakkut. Taamaattumik qaammatimininnguit taakku ingerlanerinnaani pakatsereerluni oqarfigissallugit piffissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigineqanngimmat taakkuninngaanniit pakatsineq. Tassa soorunami paasisinnaavara kisianni mianersuutigilaartigu aatsaat aallartipput ukiorpaalussuarni pilersaarusioreerlugu ukioq manna aatsaat allartippagut eqqissillutik suliassaminnik aallartitsilluarniarallarlik. Assorujorujussuaq pisortaqarfinni uanga iluaqutigaakka taakkua siunnersuisuunerat, isumaqarpungalu mianersuutigilaarallartariaqaripput sulinerata qanoq ingerlanerannera massakkuminngaaniit karakteerilersuleriissallutigu.
Una aamma oqaatigilaarlara naatsorsuutigimisaaraluaratsigu nunatsinninngaanniit tips aamma lottokkut isertinneqartartut nunatsinni immikkut inatsisiliuullugit atulersussamik siunnersuuteqarnissara, kisianni ajoraluartumik taanna kinguarpoq aatsaallu naatsorsuutigisariaqassavarput Folketinngip ukiamut ataatsimiinnermini aatsaat sammisussaassangaa, tassani erseqqarilluinnartumik nunatsinni inatsiseqalissaagut aningaasat taakku qanoq atsiginerat pissarsiarissanerlutigu. Kisianni aamma mianersuutigisariaqartut ilagissavaat isumaqatigiinniarnerit maannakkut ingerlapput, allagarsiakkalu kingulliit oqarput Savalimmiormiut isumaqatigiissuteqareersimagaluarput kisianni massakkut oqaloqatiginninnermi Naalagaaffeqatigiinnerup iluani imatut siunnersuutigineqarluni, Savalimmiormiut nunatsinninngaanneersullu tassuuna inatsisitigut assigiimmik pineqartariaqartut tassalu tassunga killikkallarpugut, kisianni aatsaat ukiamut naatsorsuutigissuarput tamakkua inississinnaanissaat.
Una aamma erseqqissumik oqaatigilaarlara timersornermi siunnersortit tapersersortorujussuugaat nunatsinni timersornikkut atuarfeqalernissaa ilinniarfeqalernissaa. Taanna miserratigissanngilara. Kisiannili apeqqutaaginnarpoq qanoq atsigisumik aningaasaleerusunnersugut, ullumikkut pingaarnerpaatut isigineqartarialik aajuna aningaasat taakkua pissarsiarisartakkagut atorluarniartigit timersuutinut assigiinngitsunut ullumikkut ingerlateriikkatsinnut. Kialuunnit una qimarratigisinnaanngilaa nunatsinni timersornikkut aaqqissuussiniarnerit akisuupilorujorujussuupput illoqarfimmiik illoqarfimmut ataatsimut katersortillugit taamatut aaqqissuussiniartarnerit aningaasarpassuarnik naleqarput. Tassanilu ullumikkut nersortariaqarput aalajangersimasunik timersuutinik sammisaqarlutik suliniuteqartut akissarsiassaq eqqarsaatiginagu piffissarujorujussuaq atorlugu uani sulisarput, uanilu atorumanerusaat tassaapput aningaasat atorneqassasut assigiinngitsunik timersuutinik ingerlatsiniarnermut, allaat imatut oqarsinnaavunga ullumikkut annernariissaaq oqarfigissagutsigit aningaasat pissarsiarisartakkassi ilaat ,soorlu tips lottokkoorlugit pissarsiarisartakkassi ilaat, sipaarlugit immikkoortiterniarsigit allamut atuarfeqalernissamut atugassanut sipaarutituut. Ullumikkut aningaasat tamarmik pissarsiarineqartut atorfissaqartippagut soorlulu tamassi oqartusi, sunngiffimmi nalaanni peqqinnartunik sammisaqarnissarput pisariaqartipparput aamma taanna akeqarpoq, isumaqarpungalu taakkua aningaasat pissarsiarisartakkagut aasut atorluarneqartut.
Ilaatigut taatsiarneqarmat Kangaatsiaminngaanniit aningaasaliissutaagaluit peersimagigut ilumoorpoq, tassa tassani tulleriiaarisariaqarsimavugut ilaatigut Illoqqortoormiuni annertuumik sunngiffiup nalaani sammisassaaleqineq imatut nalilersimagatsigu taama avinngarusimatigisumi inissisimasut aamma tassuunakkut ikiorsertariaqarigut. Kisianni qularissanngilarsi Kangaatsiaq soorunami puigorneqanngilaq aamma taamatut periarfissinneqarsinnaanissaminut.
Taavalu naggaterpiaatigut oqaatigilaarlara maani politikkerit kingulliit nalunngilluinnarpat ilaatigut nunatsinni timersorfiusinnaasunik pilersaarutit ingerlanneqarsimapput, soorlu Apussuit assersuutigisinnaavagut. Soorunami massakkut suliaq taanna suli ingerlavoq, nalunngilaralu aamma taanna pilersinneqassappat aamma nunatsinni timersortartunut nunatsinniiginnanngitsunut kisianni aamma avataaninngaanniit qaaqqusisinnaanissatsinnut atorluarneqarsinnaavoq. Suut assigiinngitsut pilersaarutit takkutillattaartuarput tassanilu uagut arajutsisinneqarneq ajorpugut aammalu taamaattut apeqqutit takkukkaangata soorunami timersornermi siunnersuisoqatigiit tamakkuninnga aamma suliassinneqartarput suliassat tamakku assigiinngitsut nalilersoqqullugit.
Soqutiginnilluni taamatut oqallinneq qujassutigaara. Isumaqarpunga soqutiginarluinnartuusoq kisianni imatut paasineqassanngilanga, uani suliassat taagorneqartut merserilereerlugit taamatut oqartunga, kisianni suliniutit assigiinngitsut tamaavimmik nalilersorluarlugit ingerlanniarneqarput Nunatsinni timersortartut iluaqutissaat anguniarlugu. Qujanaq.
Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq:
Naatsunnguamik, tassa ineqarnermut tunngasunik eqqartuisoqarmat oqaatigissavara Anthon Frederiksen nuannaarmat, taamaattumik takisuuliornerussanngilanga annertunerusumillu oqaaseqarfiginagu immikkoortoq 55 pilerutsigu taanna itinerusumik eqqartussagakku. Tassa qularnaatsumik naalisartorujussuullugu imatut oqaatigineqassaaq, Ineqarnermut ataatsimiititaliap isumaqatigiissut assigiimmik pineqarnissaq tunngavigalugu innuttaasut immikkoortut allanit ajornannginnerusumik initaarnissamik periarfissinneqarnissaat akuersaarsinnaanngilaa. Tassa taamatut Ineqarnermut ataatsimiititaliap piviusumik naliliisimanera uanga assut nuannaarutigaara.
Tulliatut taarusuppara aamma qaffatsinneqarmat idrĉthĝjskolep sumiinnissaa, imaluunnit uanga soorunami timersornermut tunngasunik assut soqutigisaqaraluarlunga oqaatigerusullugu piffissami kingullermi imaluunniit ukiuni marlussunni qulequtat uku annertuut eqqartorneqartarmata idrĉthĝjskolep pilersinneqarnissaa, oqaatsinut atuarfik augustip aallaqqaataani pilersinneqassaaq, produktionsskole Upernavimmi ammerivimmut atuarfik pilersinneqassasoq siunnersuutigineqarpoq, palasinngorniarnerit aallartissasut ilaatigullu efterskolit aamma annertuumik oqallisigineqartarlutik. Tassani sorlik soqutiginarnerunersoq pingaartinnagu kisianni una oqaatigerusullugu soorunami pisariaqartitagut naammassiniassavagut aningaasaqarnitsigut pisinnaanigut aallaavigalugu. Kissaatit ajornanngitsorujussuarmik oqaatigineqarsinnaapput kisianni soorlu efterskolit ukiorparujussuarni oqallisigineqartut ukioq manna kiisami taaneqanngillat, kisianni siorna annertuumik eqqartorneqarput. Pilersinneqarnissaasa tungaannut kaammattuutigisariaqarpoq puigassaanngitsoq una inuusuttagut silarsuarmut aallartariaqarput nunanut allanut taanna perorsaatigissavaat. Ukuli pilersinniagassat soorunami siunnerfigissapput aningaasaqarnitsinnut inissisimanerput aallaavigalugu. Tassanilu soorunami Naalakkersuisut kikkuugaluarunilluunniit tulleriissaariniartariaqarput, tassa piviusumik tunngaveqarluni naliliineq.
Sivert K. Heilmann, Atassut:
Siunnersuutinnut akissutigineqartunut
tamanut tapersersuisunut qujanaq, naammaqaaq.
Ataatsimiinnermik aqutsisoq, Finn Karlsen:
Tassalu taamaasilluni ullormut
oqaluuserisassaq immikkoortoq 52 Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu
ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaata oqallisigineqarnera tamaanga
killeqarpoq.
Oqaluuserisaq naammassivoq.