Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 11-1

Ataatsimiinnerit ] Tilbage ] Op ] Nĉste ]

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Ataasinngorneq 11. maj 1998 nal. 13.07

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 11

 

Tjenestemandit Inatsisartut suliffeqarfiini atorfillit pillugit Inatsisartut inatsisissaannut siunnersuut.

(Siulittaasoqarfik)

 

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Finn Karlsen, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Atassut.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat:

Matumuuna saqqummiunneqarpoq tjenestemandit Inatsisartut suliffeqarfiini atorfillit pillugit Inatsisartut inatsisissaannut siulittaasoqarfiup siunnersuutaa.

 

Inatsisartut 1996-imi ukiakkut katersuunnermili Kalallit Nunaanni Namminersornerullutik Oqartussani kommuninilu tjenestemandit pillugit inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnissaa­nik Inatsisartut inatsisissaannut siunnersuut siullermeerpaat.

 

Siunnersuut taanna upernaakkut katersuunnermi matumani aappassaaneerneqassaaq, naatsorsuu­tigineqarlunilu aamma pingajussaaneerneqassasoq, siunnersuutip matuma oqaluuserineqarnera­nut peqatigitillugu.

 

Inatsisartut inatsisissaannut siulittaasoqarfiup siunnersuutaa tusarniaatigineqarsimavoq Aningaa­saqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisumut, immikkut taasarialinnik oqaaseqaateqanngitsu­mut, aammalu NAK-mut siunnersuummut aamma immikkut oqaaseqaateqartoqarsimanngilaq.

 

Siunnersuut saqqummiunneqarpoq Kalaallit Nunaanni Inatsisartut Suleriaasissaanni ' 45-mi, pingaartumik imm. 1-imi, tassani piumasaqaataammat Inatsisartut allaffeqarfianni tjenestemandit sulisullu allat Inatsisartut Siulittaasuannit imaluunniit taamaaliornissamut Siulittaasup piginnaa­titaanit atorfinitsinneqarlutillu soraarsinneqartassasut, aalajangersagaq inatsimmut naapertuutsi­lerniarlugu.

 

Tamatuma saniatigut siunnersuutikkut siunertaavoq inatsit atuuttoq malillugu tjenestemandit pisinnaatitaaffii pisussaaffiilu allannguuteqartionneqaratik atatiinnarneqassasut.

 


Kalaallit Nunaanni Namminersornerullutik Oqartussat kommuninilu tjenestemandit pillugit Inatsisartut inatsisaat tamatumunnga peqatigitillugu allanngortinneqassaaq. Tamanna pillugu siunnersuut katersuunnermi matumani oqaluuserisassani imm. 40-mi aappassaaneerneqassaaq ulloq 18. maj 1998, taassumalu kingornatigut siulittaasoqarfiup siunnersuutaa manna aappassaa­neerneqassalluni.

 

Kristine Raahauge, Siumup oqaaseqartua:

Tjenestemandit Inatsisartut suliffeqarfiini atorfillit pillugit Inatsisartut inatsisissaannut siunner­suut Inatsisartut siulittaasoqarfianiit saqqummiunneqartoq Siumup ima oqaaseqarfiginiarpaa.

 

Nunatsinni tjenestemanditut atorfeqartitsinerup siunissami atugaasinnaanera pillugu Inatsisartu­nut ilaasortap Jonathan Motzfeldt-ip oqallissaarutaa tunngavigalugu 1996-mi oqallinnermi, Siumup oqaatigaa ullumikkut pissutsit tunngavigalugit pisariaqalersoq sulisunik atorfinitsitsisar­nermi tjenestemanditut atorfeqartitsisarnerup nalilersorneqarnissaa.

 

Nalilersuinermilu tjenestemanditut atorfeqartitsinerup pitsaaqutaannit pitsaanngequtaannillu susassaqartut tamarmik isumasiuinermi peqataatinneqassasut.

 

Ukiakkut 1997-mi tjenestemanditut atorfinitsitseriaatsip atorneqaannarnissaa pillugu Naalakker­suisut isumaliutersuutaata killiffiat nassuiaatigineqarneranut atatillugu Siumumiit ersarissumik oqaatigaarput, tjenestemanditut atorfinitsitsisarnerup siunissami qimanneqavinnissaa pissusissa­misoortutut isigalugu inuit ataasiakkaat immikkut isumaqatigiissuteqarfigineqarlutik atorfinitsi­taasarnissaat aammalu ukiunik aalajangersimasunik killiliilluni atorfinitsitsisarnissaq tassunga taartaajumaartussatut avaqqunneqarsinnaanngitsutut isumaqarfigigipput.

 

Taamatullu atorfinitsitsisarnerup nalilersorluaqqinnerata nalaani aallartinneqareernissaa kajumis­saarutigalugu.

 

Siunnersuummullu massakkut saqqummiunneqartumut Siumut akuersaarpoq, tassani annerusu­mik pineqarmat Nunatsinni Inatsisartut suleriaasissaanni allassimasut tunngavigalugit aaqqiinni­arnerummat.

 

Tassa Inatsisartut Siulittaasuat Inatsisartut allafeqarfianni tjenestemandit sulisullu allat atorfinit­sinneqartarnissaannut soraarsinneqartarnissaanullu pisussaanermut akisussaaffimmik tunineqar­mat, taamaasilluni inatsimmut naapertuutitsineq ingerlanneqalissalluni.

 

Peter Ostermann, Atassutip oqaaseqartua:


Inatsisartut allanut atanatik namminiilivinnissaannut siunnersuut saqqummiunneqartoq siliniutit pingaaruteqartut ilagaat.

 

Siunnersuut akuersaarneqarpat inatsisiliortut inatsisinik atuititsisunit avissaavinnissaannut pingaaruteqartumik alloriartoqassaaq.

 

Siunnersuutikkut aamma erseqqissarneqarpoq, inatsisiliortut atuititsiunit avissaavissimasuussa­sut, taamak naatsumik oqaaseqarlunga Atassut-ip inatsisissamut siunnersuut akueralugu akuer­saarpaa aappassaaneerneqarnissaminut ingerlaqqissasoq, tamanna pitinnagu Inatsisiqarneq Pillugu Ataatsimiititaliami suliarineqassasoq.

 

Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Nunatta naalakkersugaanermigut "parlamentarisme-mik" taallugu, tassalu Inatsisartut ulluinnarni Naalakkersuisunit avissaangatinneqarluinnarlutik naalakkersuinikkut ingerlatsivigineqalissasoq ukiualunnguit matuma siorna Inatsisartut suleriaasiata allanngortinneqarneratigut anguvarput.

 

Inatsisissatut siunnersuut manna ullumikkut sammisarput tamatuminnga aallaaveqarpoq, tassalu Inatsisartut namminerisamik atorfeqartitsisariaqarnerannut aamma tunngasuulluni.

 

Siunnersuut Inuit Ataqatigiit pissusissamisoortutut isumaqarfigilluinnaratsigu taamaattumik takisoorsualiunngikkaluarluta matumuuna siunnersuut ilalersorumaaratsigu nalunaarutigiinnassa­varput taamatullu isikkoqartillugu aappassaaneerneqarnissaminut ingerlateqqinneqarnissaa aamma akuersaassallutigu.

 

Bjarne Kreutzmann, Akulliit Partiiat:

Akulliit Partiiat isumaqarpoq, inatsisissamut siunnersuut aaqqiissutaannaasoq, taamaattumillu siunnersuummut attuumassuteqanngitsut ilanngussorlugit oqallinneq asuli sivitsorsartariaqann­gitsoq, taamaattumillu inassutigissavara, siunnersuut taama isikkoqarluni aappassaanik oqaluu­serisassanngortinneqassasoq.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Inatsisartut suliffeqarfiini atorfillit pillugit Inatsisartut Siulittaasoqarfiata Inatsisartut inatsisis­saannut siunnersuutaa Kattusseqatigiinniit soqutigalugu misissorsimavara, imatullu oqaaseqarfi­gissallugu.

 


Kalaallit Nunatsinni Namminersornerullutik Oqartussani kommuninilu tjenestemandit pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnissaa pillugu Inatsisartut 1996-mi ukiakkut ataatsimiin­nitsinni siullermeerinninnermi Kattusseqatigiinniit oqaaseqaatikka innersuussutigalugit, matu­muuna Inatsisartut Siulittaasoqarfiata Inatsisartut suliffeqarfiini atorfillit pillugit Inatsisartut inatsisaannut siunnersuutaa tunngaviatigut taperserpara.

 

Taamatummi siunnersuuteqarnermi pingaartutut isigisariaqartunut ilaasariaqartoq tassaavoq tjenestemandit pisinnaatitaaffiisa pisussaaffiisalu sapinngisamik allanngortinneqannginnissaat, aammalu Inatsisartut suleriaasianni Siulittaasoqarfiup sulisunik atorfinitsitsisinnaanerata soraarsitsisinnaaneratalu naapertuuttunngorsarnissaa.

 

Taamaattumik pissusissamisoortutut isigaara tjenestemandit Inatsisartut suliffeqarfiini atorfillit inatsiseqartilernissaat minnerunngitsumik atorfillit pisortaqarfinniit pinsortaqarfinnut nooqattaar­tannginnissaat aalajaannerusumillu sullissisinnaanerat qulakkeerniarlugu.

 

Tjenestemandit pisussaaffiisa pisinnaatitaaffiisalu allanngortinneqannginnissaat pingaartinne­qaraluartoq, inatsisissap saqqummiunneqarnerani kapitel 5-mi atorfimmiit peersitaagallartarner­mut tunngatillugu aningaasarsiaqartitaanissamut, imaluunniit aningaasarsiaqartitaannginnissamut tunngasunik aalajangersakkanik ' 30-mi aalajangersakkanut naapertuuttumik amigaateqar­soraara.

 

' 23 imm. 2-mut tunngatillugu apeqqutigisariaqarpoq pinerluttulerinermik inatsisip kapitel 9-at aamma 10 tassunga '-mut ilannguttariaqannginnersut. Aammalu ' 24 imm. 1-mi Siulittaasoqar­fiup aalajangiisinnaatitaalernissaata qanoq pisariaqartiginera kattusseqatigiinniit apeqqusertaria­qarsoraara. Tassa Nunatsinni eqqartuussisarnermik inatsisip ' 7 imm. 2 aamma ' 13 imm. 2, ilaatigut tunngavigalugit eqqartuussisoq aalajangiisinnaatitaareermat.

 

Ukiuni makkunani inissaaleqineq Nunatsinni taama annertutigitillugu tjenestemandit ilaasa atorfinitsinneqarnerminnut ilatillugu ineqartussaatitaanermi atassiinnartussaatitaanerat sakkor­tuumik apeqqusertariaqarsoraara. Tassami ilaatigut tjenestemanditut ukiut 25-it sinnerlugit atorfeqartugut ilisimavarput tjenestemandit ilaasa taamatut aalajangersagaqarneq nammineerlutik illutaarsinnaaneraluaminnut annertuumik aporfigisaraat.

 

Taamaattumik aalajangersakkap taassumap ullutsinnut naleqqutinngilluinnartup peerneqarnissaa Kattusseqatigiit sinnerlugit kaammattuutigissavara.

 


Aamma Katttusseqatigiinniit ilisimavarput Nunatsinni allaffissornikkut aningaasartuutit, pingaartumik Namminersornerullutik Oqartussat allaffeqarfiini killilersimaarinnilluni aqutsiniar­neq annertuumik ajornartorsiutaasoq, minnerunngitsumik atorfillit taarseraannerujussuat eqqarsaatigalugit.

 

Taamaattumik kaammattuutigisariaqarpoq Inatsisartut allattoqarfianni ukiuni killilinni atorfinit­sitsisarnerup annerusumik atorneqalernissaa. Kattusseqatigiinniillu sukkulluunniit isumaqatigi­lersinnaanngilarput inuit ukiorpassuarni sulisimasut soraarnerussutisiaasa aappaasut isertitai naapertorlugit aalajangiiffigineqartarnerat.

 

Taamaattumik ' 41 imm. 4 peerneqarnissaa matumuuna allannguutissatut siunnersuutigaara.

 

' 52-mut tunngatillugu Kattusseqatigiinniit isumaqarpunga ' taanna pisariaqanngitsoq, tassami tjenestemandit tamermik siumoortumik akissarsisareerput, taamaattumik ' pineqartoq suliaqu­taannartut nalilertariaqarpoq.

 

Kapitel 14-mi tjenestemandit tapertaasumik ilinniarnissaq siunertaralugu akissarsiaqarlutik sulinngiffeqarsinnaanerannik periarfissiineq Kattusseqatigiinniit tamakkiisumik taperserparput, tamannami sulisussanik tikisitsisarnerup annikillisikkiartuaarnissaanut alloriarfissaassammat kusanartoq.

 

Ullumikkut isumaqatigiissuteqarluni atorfinitsitsisarneq ilaatigut pilerinartoqaraluartoq, taamaat­toq Inatsisut Siulittaasoqarfiata inatsisissatut siunnersuuteqarnermigut takutippaa tjenestemande­qarneq pillugu inatsiseqarneq imaaliallaannaq saneqqunneqarsinnaanngitsoq.

 

Naggataatigut kaammattuutigissavara naalakkersuisoqarfiit tamermik ataatsimoortumik uuma inatsisissap assinganik pilersitseqqullugit, sulisoqarnerup pitsaanerusumik aningaasartuutaann­ginnerusumillu aqunneqarnissaa anguniarlugu.

 

Taamatut oqaaseqarlunga suliap aappassaaneerneqannginnerani Inatsiseqarnermut Ataatsimiitita­liami oqaluuserineqarnissaa inassutigaara.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat:

Amerlanerussuteqarluartunit saqqummiussaq isumaqatigineqarluarpoq, taamaattumik annertu­nerusumik taakku oqaaseqarfigissanngilakka, aamma isumaqarpunga saqqummiussap aallaavigi­gaa suleriaatsitsinnut aamma naleqqussarnissaa tassani anguniarneqarluni, taamaattumillu tupinnanngilaq annertunerusumik saqqummiussaqanngimmata Partiit anginerit imaluunnit amerlanerussuteqartut.

 


Kattusseqatigiinniilli apeqqutigineqartut assigiinngitsut - tassa paragraf-inut assigiinngitsunut tunngassuteqartut - taakku isumaqarpunga uumap suliap ingerlaqqinnerani aappassaaneerneqann­ginnerani Inatsiseqarneq pillugu Ataatsimiititaliami tamakku tamarmik misissuataarneqaqqaassa­sut, taavalu tamanna pereerpat aamma aappassaanneerneqarnissaanut atatillugu nalunanngitsu­mik ersarinnerusumik saqqummiussivigineqarsinnaajumaartut.

 

Taama naatsumik oqaaseqarlunga qutsatigissavara taamak ersaritsigisumik tapersiisoqarmat.

 

Fin Karlsen, Ataatsimiinnermi aqutsisoq:

Tassalu taamasilluni ullormut oqaluuserisassaq immikkoortoq 11, Inatsisartut suliffeqarfiini atorfillit tjenestemandit pillugit Inatsisartut inatsisissaanut siunnersuut oqaluuserineqarnera naammassivoq.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.