Ataasinngorneq 30. april 2001.

Oqaluuserisassani immikkortoq 29.

Inuussutissanik nersutillu nappaataannik inunnut tunillaasuusinnaasunik nakkutilliineq pillugu Inatsisartut peqqussutaata nr. 17-ip, 28. oktober 1993-imeersup allanngortinneqarnissaanik siunnersuut.

(Peqqinnissamut, Avatangiisinut Pinngortitamullu Naalakkersuisoq)

(Siullermeerneqarnera)

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Augusta Salling, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq.

 

 

Alfred Jakobsen, Peqqinnissamut, Avatangiisinut Pinngortitamullu Naalakkersuisoq:

Qujanaq, tamatta imermik imerneqarsinnaasumik atorfissaqartitsiuarpugut innuttaasut suliffis­suillu. Imermik imerneqarsinnaasumik nakkutilliineq uppernarsaasiisarnerlu nukittorsarniarlugit Naalakkersuisut kissaatigaarput Kalaallit Nunaanni imeq imerneqarsinnaasoq pillugu nalunaaru­teqartitsilernissamik.

 

Naalakkersuisut imermik imerneqarsinnaasumik minguitsumik innuttaasunut suliffissuarnullu pilersuinerup naammattuunissaa kiisalu erngup imernearsinnaasup tunillatsinnissaq napparsima­lernissarlu ersissutiginagit atorneqarsinnaanissa pingaartipparput. Tamakku ilungersuutigineranni Naalakkersuisut siunertaraarput ingerlaavartumik ilisimasanik nutaanik naliliisarlunilu misissu­eriaatsinik pitsaanerusunik peqalernissarput.

 

Siunnersuutikkut saqqummiunneqartukkut tamakkununnga tunngasuuteqartunik pisinnaatitaaner­mut pissutsit ataatsimut ingerlaarfeqartilernissaannut kiisalu Kalaallit Nunaanni imeq imerneqar­sinnaasoq pillugu nalunaarummik pisariaqartinneqartumik atuutilersitsinissaminnut Naalakker­suisut periarfissaqalissapput, inuussutissanik, pingaartumik raajanik aalasakkanillu nunanut allanut nioqquteqarnerput eqqarsaatitalugu pingaaruteqarluinnarpoq pisortat erngup imerneqar­sinnaasup pitsaassusianik uppernarsaasiisalernissaat.

 

Taamatut uppernarsaasiisarneq suliffeqarfnnut nunanut allanut tuniniaasunik pisinnaasitsissute­qartarnermik pinngitsoorneqarsinnaangimmat Naalakkersuisunit tamakkiisumik eqqumaffigaar­put.

 

Nalilerneqarpoq siunnersuut 2001-imi aningaasanut inatsimmut tunngatillugu aningaasartuutita­qassanngitsoq, taamatullu aamma ukiunut missingersuusiorfiusunut aamma tamanna taamatut naatsorsuutigaarput.

 

Taamatuttaaq siunnersuut tassungalu nassuiaatit innersuussutigissavakka kajumissaarutigissallu­gulu siunnersuut Inatsisartut Peqqinnissamut Atatsimiititaliaanit aappassaaneerneqartinnani suliarineqassasoq.

 

Inatsisartut allannguutissatut siunnersuummik akuersaartumik suliarinninnissaat qilanaaraara.

 

Jens Napaattooq, Siumup oqaaseqartua:

Naalakkersuisut inuussutissanik nersutillu nappaataanik inuunnut tunillaasorsinnaasunik nakkutilliineq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortiterneqarneranik Inatsisartut peqqussu­tissaattut siunnersuutaat Siumumiit sukumiisumik misissuataarsimavarput.

 

Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnissaannut siunnersuutip imarisaa Siumumiit iluarisimaarparput aammalu siunnersuumik immikkuualuttut tamarmik tikinngikkaluarlugit ataasiakkaanut tunngatillugu imaattunik oqaasissaqarpugut ilaassutissaqarlutalu:

 

Nukissiorfiit EU-mi peqqussutip piviusunngortinneqarnissaanut naalakkersuinikkut isummerto­qarnissaat kissaatigineqarsimavoq, siunertarineqarlunilu erngup pitsaasusissaa pillugu nalunaaru­tissap oqaasertalersorneqarsinnaalernissaa, nalunaarutip taassuma annertussusissaa sunniutigisin­naasaalu tamaasa suliarineranni oqallisissiarisinnaanngorlugit.

 

Naalakkersuisut imermik imerneqarsinnaasumik minguitsumik innuttaasunut suliffinnullu pilersuinerup eqqiluitsuunissaa kiisalu imerneqarsinnaasup tunillaatinnissaq napparsimalernissar­lu ersissutigalugit atorneqarsinnaanissaa pingaartikkaat paasillugu tamakkiisumik Siumumiit taperserparput.

 

Peqqinnissamut Avatangiisinullu Naalakkersuisup oqaaseqarnermini erngup nunanut allanut tuniniagaalernissaanut tunngassuteqartumik oqaaseqannginnera tunngavigalugulu Siumumiit kaammattuutigissavarput Peqqinnissamut Ataatsimiititaliami nalilersorneqarlunilu taassuma eqqartorneqarnissaa.

 

Taavalu Kalaallit Nunatsinni isorartoqisumi pissutsit sumiiffimmiit sumiiffimmut assigiinngit­suunerat aallaavigalugit Siumumiit kaammattuutigissavarputtaaq nalilersuilluarnikkut avatangii­serisat isiginiarneqartarnissai, tassami Kalaallit Nuantsinni isorartoqisumi sumiiffimmiit sumiif­fimmut pissutsit assigiinngitsuummata, assersuutigalugu avannaani Kalaallit Nunattalu kangiani qimmeqarfiusuni imeqarfikkut qimussertarnerit aammalumi snescooterertarnerit eqqarsaatigalu­git mingutitsinnginnissaq aammalu nappaatinik inunnut tunillaasorsinnaasunik pinngitsoortitsini­arnermi peqqussutip allanngortinneqarnerani siunnersuutip suliarineqarnerani ilanngullugu nalilersorneqartariaqarnera aallaavigalugu Siumumiit kaammattuutigissavarput Peqqinnissamut Ataatsimiititaliami ilanngullugu eqqartorneqassasut.

 

Kalaallit Nunatsinni isorartoqisumi illoqarfiit nunaqarfiillu imermik pilersorneqarnerat ilaatigut annertunerusumik annikinnerusumillu maannakkut nakkutigineqartaraluartut, ilisimaarivarput naarlunnermik imaluunniit amerlutsitsinermik kinguneqartartut. Taamaattumik Naalakkersuisut peqqussummut allanngutissamik siunnersuuteqarnerat Siumumiit nuannaarutigaarput, nappaati­nut inunnut tunillaassorsinnaasunut nakkutilliisinnaaneq annertusisinnaaqqullugu.

 

Siumumiit maluginiakkat ilaginiakkat ilagivaattaaq allannguutissatut siunnersuut aningaasartuu­tinik nassataqartussaagaluarluni 2001-imi aningaasanut inatsimmi immikkut aningaasartuutissa­qanngitsoq, aningaasaliissutaareersut iluanni matussuserneqarsinnaammat.

 

Taamatut oqaaseqarluta Siumumiit innersuussutigissavarput Inatsisartut peqqussutaata allanngor­tinneqarnissaanut siunnersuut Inatsisartut peqqinnissamut ataatsimiititaliaannit aappassaaneerne­qartinnagu suliarineqassasoq.

 

Naimanngitsoq Petersen, Atassutip oqaaseqartua:

Nunatsinni imermik imerneqartussamik uumassusilinnut tappiorarnartunut nakkutilliineq pillugu ullumikkut inatsisitigut tunngavissat naleqqussarniarlugit Naalakkersuisunit saqqummiunneqar­toq peqqussutissaq Atassummiit misissorparput.

 

Nunatsinni imermik atuinitsinni imeq atorneqartoq pisariaqarpoq nakkutigineqarnissaalu peqqinnissakkut akornutaalernissaa pinngitsoortinneqassappat aammalu tunisassiornermi imeq atorneqartartoq eqqarsaatigalugu.

 

Erngup imerneqartussap pitsaassusissaanik pisortat uppernarsaasarnissaat pingaaruteqarluinnar­tutut Atassummiit nalilerparput.

 

Atassummiit isumaqarpugut avammut tunisassiornermi raajanik aammalu aalisakkanik nunanut allanut nioqquteqarnermi imeq atorneqartartup pitsaassusissaa nalunaarutikkut illersorneqarluni ingerlanneqartariaqartoq. EU-mi piumasaqaataasut naapertorlugit Nunatsinni erngup nakkutigi­neqarneranut peqqussusiornissaq pissusissamisuussaaq.

 

Nunanut allanut avammut niuernikkut imeq atuneqartoq Nunatta aningaasarsiorneranut akorna­nutaassanngitsoq pingaaruteqarluinnartuuvoq, tassami kipiluttunartumik nalaataqassanngikkutta pisariaqartuuvoq erngup atorneqartup nakkutigilluarneqarnissaa, peqqussutikkut illersorniarne­qattoq Atassummiit nuannaarutigaarput, soorlu Naalakkersuisunit anguniarneqartoq eqqarsaati­galugu.

 

Imermik imerneqartussamik nakkutilliinerup saniatigut Atassummiit isumaqarpugut nunaqarfinni imeqarniarneq ilanngullugu pitsanngorsaaffigineqartariaqartoq, soorlu assersuutigalugu nunaqar­finni sikunik, tassa nilannik aatsitsivinnik pilersitsiortuinikkut imeqarniarneq pitsanngorsaaffigi­neqartariaqarpoq, imeqarniarneq ajornartorsiutaajunnaarlugu aaqqissuussisoqartariaqarluni.

 

Atassummiit inassutigissavarput qulaani taasagut ilanngulugit Inatsisartut Peqqinnissamut Ataatsimiititaliaanut suliareqqitassanngortinnissaat kissaatiginartillugu, Atassummiillu taamatut oqaaseqarluta Naalakkersuisunit saqqummiunneqartoq isumaqatigaarput, aammalu aappassaane­erneqarnissaanut ingerlateqqinnissaa akuersaarlutigu.

Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Erngup imerneqartartup tunisassiornermilu atorneqartartussap pitsaassusissaa tamatsinnut peqqinnissaq piinnarnagu aamma inuussutsissanik avammut nioqquteqarniarnitsinnut pingaarute­qartuuvoq, soorluttaaq imermik minguitsumik avammut nioqquteqarlernissatsinnut mikinngitsu­mik aamma sunniuteqartussaalluni.

 

Imermik imerneqarsinnaasumik nakkutilliinerup annertusarneqarnissaanut Naalakkersuisut siunnersuutaat manna taamaammat Inuit Ataqatigiit pissusissamisuuginnartutut isumaqarfigalugu tamakkiisumik aamma ilalersorparput, siunnersuutillu inaarsavinnissaanut Inatsisartut Peqqinnis­samut Ataatsimiititaliaanni aamma peqataaffigissallutigu.

 

Peqqussutissatut siunnersuummi ilisimatitsissutigineqarpoq siunnersuut susassaqartunut assi­giinngitsunut tusarniaassutigalugu nassiussuunneqarsimasoq oqaaseqaateqarfigineqarsimasorlu. Inuit Ataqatigiit naatsorsuutigivarput oqaaseqaatit tamarmiusut Peqqinnissamut Ataatsimiititalia­mut misussugassanngorlugit nalilersuiffigisassanngorlugillu aamma ingerlatinneqarumaartut, suliaq pissusissamisut aappassaaneeerinissap tungaanut aamma peqqissaarunneqarsinnaanias­sammat.

 

Nunatsinni qimminik qimuttoqarfiusuni tatsit imeqarfiusut arlallit ukiuunerani ilisimaneqartutut qimusserfigineqartarput, soorluttaaq qimuttoqarfiunngitsuni tatsit imeqarfiusut qamuteralannik aamma ingerlaarfigineqartartut. Aputip sermillu aattulerneranik pissuteqartumik inoqarfinni imerineqartup bakterianik mingutsinneqartarneranut tamanna soorunami kinguneqarsinnaasar­mat, naggataatigut kissaatigissavarput ajornartorsiut tamanna ilanngullugu immikkut Peqqinnis­samut Ataatsimiititaliamit nalilersuiffigineqarlunilu aamma aaqqiissuteqarfiginiarneqassasoq, soorunami Kalaallit Nunaanni kommuneqarfiit kattuffiat, tassalu KANUKOKA-p peqataaffigi­sinnaasaanik.

 

Taamatullu oqaaseqaannarluta Ataatsimiititaliap sulilluarnissaanik kissaakkumavarput.

 

Mogens Kleist, Kattusseqatigiit oqaaseqartuat:

Peqqussutissatut siunnersuut tamakkiisumik taperserparput, tassami ullumikkut peqqussutip naleqqussarneqarnissaa pingaaruteqarmat, taamaattumik pingaaruteqarpoq nakkutilliinerit ullumikkut piusunut aaqqiivigeqarnissaat.

 

Nalunngilarpummi imeq sinersami inuit imertagaat assigiinngeqisumik akoorneqartarneri malugisinnaagatsigit, ilami aperisariaqarpugut aasaanerani aammalu ukiuunerani erngup akoor­neqartarnera eqqortumik ingerlanneqarnersoq. Malunnarpormi illoqarfinni assigiinngitsuni akuuisarnerit, aammalu tamakkua nakkutigineqarneri ajunngitsumik ingerlanneqarnersut apeqqusertariaqarlugit.

 

Taakkartorneqartup peqqussutissap allanngortinneqarnissaanut tamakkiisumik taperserpagut. Maluginiaqqullugulu sinerissami kisiartaallu silami naluttarfik tassalu Sisimiuniittoq teknikikkut atortuisigut allannguisoqassappat kikkut aningaasartuutigissaneraat apererusunnarmat, taamatut allannguisoqassappat atortutigut.

 

Kattusseqatigiinniit Naalakkersuisumut apeqquteqaatigerusupparput imeqarfiit ilaatigut snescoo­terinik ingerlaffigineqarfiusut aammalumi qimussimik ingerlaffiusut qanoq Naalakkersuisuniit eqqumaffigineqartiginersut bakterissanut aammalu snescooterit pujui arrortinneqarsinnaanngitsut eqqarsaatigalugit.

 

Ullumikkut nalunngilagut tunisassiornermi piumasaatit sakkortuut atuutsinneqartut, tamakkualu nakkutigineqarnissaanut Nunatsinni ilinniarsimasunik naammattunik peqarnersoq Naalakkersui­sut akisinnaanerlugu aammalu imeqarfinnut tunngatillugu qanoq pilersaarusiortoqarnersoq paaserusunnarmat qulaani taakkartukkagut eqqarsaatigalugit.

 

Assersuutitut taarusupparput Ikamiuni imeqarniarneq imatut ajornartorsiutaatigaaq allaat imeq qalaateqqaartinnagu atorneqarsinnaanani.

 

Piffissami aamma kingullermi tusagassiuutitigut taakkartorneqartarput imermut tunngasut taakku iserfigissanngilakka tusareersimagunarassigit.

 

Taamatut naatsumik oqaaseqarluta peqqussummut allannguutissat tamakkiisumik Kattusseqati­giinniit akuersaassallugit taaseqataassaagut, neriuutigalugulu Naalakkersuisup apeqquteqaatigut oqaluttarfikkut akiumaarai, aammalu ataatsimiititaliamut attuumassuteqartumut ingerlateqqinnis­saat innersuussutigissagatsigu.

 

Otto Steenholdt, attaviitsoq:

Peqqussummik allannguinissamut tunngavippiaasut paasinarluarput, tassalu avammut tunisas­siornitta mianernassusia, tunisassiattalu amerlanertigut imaaneersut imermik minguitsumik erruuteqartarnissaat.

 

Taamaakkaluartorli Nunatsinni tamarmi imeqarniarneq eqqarsaatigalugu tupigusuallannarpoq aaqqissusissaq manna aningaasat inatsisaannut sunniuteqartussaanngimmat.

 

Ukiuni makkunani nunaqarfippassuit imaani pisarisartakkatik illoqarfinnut aallarussortiinnarna­git namminneq nunaqarfimminni suliarisalerusuppaat, taakkorpiaappullu imeqarnikkut illoqar­fiinnut naleqqiullugit pitsanngorsaavigineqarnissaminnut annertuumik pisariaqartitsisut.

 

Peqqussutip allanngortinneqarneragut illoqarfiit raajaleriffeqartut pitsaanerusumik pileqalissap­put, tamannalumi avammut tunisassiornermi pisariaqarpoq. Kisiannili oqariartaaseq imaattoq atuinnarlara, nunaqarfiit tunisassiorusuttut upissuppakka, ilami taakku aamma ilaqarmata serminik aatsitsinerinnarmik imissaqartitaajuartut.

 

Allannguutissap pingaartillugu taakkarsugaa nuannaraara, tassalu naluttarfiit imaasa peqqinnar­tuunissaat, ulloq manna tikillugu ataasituarsuarmik peqarpugut aappassaalu suli saneqalerani. Ajoraluartumik nunaqarfiit annerit ilisimasariaqarpaat naluttarfiit aamma inuutissarsiutitsinni pingaaruteqaraluartut nunaqarfinni ukiorpassuarni naatsorsuutigineqarsinnanngitsut.

 

Allannguutissatut siunnersuut ilalerpara, allannguutilli iluaqusigassai illoqarfinniiginnarpallaa­qimmata nunaqarfiit matumuunakkut upissullugit.

 

Alfred Jakobsen, Peqqinnissamut, Avatangiisinut Pinngortitamullu Naalakkersuisoq:

Allannguutissatut siunnersuut maannakkut tassa aamma takusinnaavara Inatsisartuni oqaaseqar­tut tamarmik tapersersoraat, tamanna Naalakkersuisut sinnerlugit qujassutigissavara. Taamatullu ataatsimiititalianut susassaqartunut aappassaaneerneqartinnagu ingerlateqqinneqarnissaa taanna naatsorsuutigalugu taamatut ingerlassasoq.

Taava oqaaseqartut ilaannit, arlalinnit oqaaseqartunit ujartorneqarpoq, qimusserfiusuni imaluun­niit snescootererfiusuni ilaatigut imeqarfitsigoortumik ingerlasoqartarneranut maleruagassatigut qanoq iliuuseqarniarnerput Naalakkersuisunut uani ujartorneqarmat. Tassunga tunngatillugu oqaatigissavara Inatsisartut 1996-imilu peqqussutitigoortumik aalajangersagaat tunngavigalugu maannamut nalunaarutit ataasiakkaat kommuninut ataatsiakkaanut atortussanngortinneqartussat pillugit suliaq ingerlakkatsigu, tassanilu suliap ingerlannerani kommunit siulliullutik inuilaami imaluunniit illoqarfiit killeqarfigissaata iluani sutigoortumik snescooterit qimussilluunniit aqquteqarnissaanik aalajangersaanissamut kommunit siulliullutik siunnersuisussaammata.

 

Taakkunani suliarput kingaalukaartumik immaqa oqaatigisariaqarpara, ajuusaarnaraluartumik, kisianni tassa peqqussut aqqutigalugu Naalakkersuisut pisinnaatinneqarnerput tunngavigalugu nalunaartinik kommunit ataatsiakkaanik atuuttussanngortussanik inerisaanerput imaluunniit suliaqarnerput taamaalillugu ingerlatikkatsigu, tassa imaappoq: Unani soorlu imeqarfiit qimus­serfiusassannginnersut imaluunnit snescootererfiusassannginnersut pillugit aalajangersagaasinna­sut taakkua tassa kommunit suleqatigalugit aalajangersaavigineqarnissaat, maleruassiorfigineqar­nissaat taanna pisariaqarmat.

 

Taavalu uani aamma tusarniaanermi oqaatigineqartut allat ilaatigut Inuit Ataqatigiit oqaaseqartu­ata Johan Lund Olsenip siunnersuutigaa oqaaseqaatit taakkua aamma Peqqinnissamut Ataatsimii­titaliamut tamakkiisumik saqqummiunneqarnissaat kaammattuutigalugu, tamanna aamma akornutissaqanngitsutut isigaara, taamaattumik aappassaaneerneqartinnagu taamatut suliarine­qaqqinnissaa aamma taamaalillunga uanga taperserusuppara.

 

Kiisalu Kattusseqatigiit oqaaseqartuata Inatsisartuni ilaasortap Mogens Kleistip uani ilinniarsi­masunik sulisoqarniarnermut tunngatillugu apeqquteqaatai aamma neriuppunga aappassaaneer­neqartinnagu taamatut Ataatsimiititaliatigoortumik apeqqutit taakkua ujartorneqartut akissutis­sartaat aamma ilanngunneqarsinnaajumaartut.

 

Taavalu naggataatigut naluttarfinnut tunngatillugu uani peqqussutip allannguutiguutissaatigoor­tumik aamma aalajangersakkat taakku ersarissarneqarnissaat pisariaqartutut isigisimavarput, tassami ataasiartumik imeq pillugu aalajangersakkap taamatut aaqqiiffigineqarnissaa siunnerfigi­gatsigu, naak ilumooraluartoq Nunatsinni naluttarfik ataasiinnaagallartoq maakkut pigineqarmat. Kisianni tassa inatsisitigut tunngavissarpiaa taanna maannakkut periarfissinniarlugu taamaalillu­gu siunnersuutigaarput.

 

Mads Peter Grønvold, Kattusseqatigiit:

Imermut tunngatillugu eqqartorneqartoq pingaaruteqarmat tassa assersuutigalugu Ikamiuni imeqarneq eqqarsaatigalugu sumiluunniit illoqarfimmi nunaqarfimmiluunniit tunisassiornermut tunngatillugu imeq pingaaruteqarluinnarpoq salingaalluinnartoq pigissallugu.

 

Taamaattumik maannakkut killiffiusoq assersuutigalugu Ikamiuni imermik pilersuinermut tunngatillugu, imeq qalaateqqaarnagu imerneqarsinnaanngitsoq. Taassuma qanoq iliuuseqarfigi­neqarnissaa Naalakkersuisunit qanoq iliuuseqarfiginiarneqarnersoq piffissami qaninnermi paaserusuppara assut. Tassa sumiluunniit illoqarfinni allani, soorlu assersuutigalgu maani imermik kuuinnartumik imersinnaavugut, kisiannili nunaqarfinni pineqartut ilaanni imeq qalaanneqaqqaartariaqartarpoq. Tamakkua sullinneqarnerat pitsaanerusumik ingerlanneqartaria­qartoq isumaqarama.

 

Taamaattumik Naalakkersuisunut apeqqutigerusuppara qanoq iliuuseqarniarnersut tamakkununn­ga tunngatillugu.

 

Steffen Ulrik Lynge, Ineqarnermut Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq:

Ikamiuni pineqartoq soorunami toqqaannartumik akisinnaanngikkaluarlugu misissoriarlugu taanna uterfigeqqikkumaarparput.

Kisiannili massakkut nalunaarutigerusuppara Nukissiorfiit iluanni pilersaarusiortoqareermat ukiuni tullinnguuttuni 10 - 15-inik isigisumik. Tassani illoqarfiit assigiinngitsut imeqarfii nutarsartussaapput ilaatigullu aamma nutaanik sanasoqartussaavoq. Saniatigullu aamma nunaqar­finni siunissamik qanoq imeqarfiit issanersut taakku aamma suliarineqarput.

 

Hans Enoksen, Siumut:

Imeqarnermut tunngatillugu ilumoorpoq nunaqarfippassuarni massakkut ajornartorsiortoqarpoq taanna pimoorutiivillugu aaqqinniarneqartariaqalerpoq. Naak Naalakkersuisoq oqareeraluartoq pilersaarusiorneq ingerlareersoq, kisianni assersuutigiinnarlugu uagut kommuneqarfitsinni pilersaarutit kinguarteqattaarneqartuarput.

Tuppallersarneqassanngilagut oqartumik pilersaarusioreerparput aaqqinneqassapput, timitalim­mik taakkua massakkut aaqqinneqatariaqalerput, pilersaarutit ataqqillugit neriuppunga massak­kut pimoorutivillugu taanna anguniarneqalissasoq.

 

Augusta Salling, Atassut ataatsimiinnermik aqutsisoq:

Tassalu allanik oqaaseqarniartunik allassimasuerummat taamaalilluta ullumikkut oqaluuserisat immikkoortut 29-at naammassivoq.

 

Aappassaaneerneqannginnerminilu Peqqinnissamut Ataatsimiititaliamut ingerlatinneqaqqaas­saaq.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.