Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 16-1		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiusut sisamaat, tallimanngorneq aprilip 12-aat  2002, nal. 11:22

 

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 16

 

 Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranut Inatsisartut inatsi­sissaattut siunnersuut.

(Aalisarnermut Piniarnermut Nunaqarfinnullu Naalakkersuisoq)

(Siullermeernera)

 

 

Hans Enoksen, Aalisarnermut, Piniarnermut Nunaqarfinnullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Qujanaq. Aalisarneq pillugu inatsisip allannguutissaanut Inatsisartut inatsisaatut siunnersuut matumuuna Naalakkersuisut sinnerlugit saqqummiutissavara.

 

Siunnersuut allannguutissanik ukuninnga imaqarpoq:

 

Siulleq; raajarnianut avataasiortunut sinerissap sinerissallu qanittuani aalisartut akornanni TAC-p agguarneqarnera.

 

Aappaattut; aalisakkat assigiinngitsut aalajangersimasut pillugit nalunaarutit avammut saqqummiunneqartarneri­ni malittarisassanik aalajangersaaneq.

 

Pingajuattut; tunitsivinnik tunisassiorfinnillu nutaanik pilersitsisoqarniarnerani tunisassiorfiil­lu pioreersut allanik tunisassiornialerneranni Naalakkersuisut akuerseqqaartarnissaan­ik aala­jangersaaneq.

 

Sisamaattut; aalisarnermut siunnersuisooqatigiinnut pisinnaatitsissutip allanngortinneqarnis-

sa­a.

 

Aalisarnermi inatsisissap allanngortinneqarnissaanik siunnersuummi rejerniarnerup naleqqussarneqarnissaan­ik ataatsimiititaliap suligasuartup inassuteqaatai tunngavigineqarput.

 

Sinerissap qanittuani avataasiorlunilu rejernianut TAC-p agguarneqarnera inatsimmut ilanngunneqarniss­aa siunnersuutigineqarpoq. Taamaalilluni sinerissap qanittuani rejernianut 43%-it aammalu avataasiorlutik raajarnianut 57%-it pisassanngortinneqartassallutik.

 

Agguaaneq KNAPK-p APK-llu decemberip aqqarngani 2001-imi isumaqatigiissutaanik tunngaveqarpo­q.

 

Tamannalu ilaatigut ukiorpassuarni annertuumik ajornartorsiutaasarsimavoq. Naalakkersuisut kattuffiillu akornanni. Tamakkulu qaangerniarlugit Naalakkersuisut siunnersuuteqarput

TAC-p agguarneqarnera inatsimmut ilanngunneqassasoq.

 

Maannamut agguaasarneq ukiumoortumik Naalakkersuisunit aalajangersarneqartarpoq inatsimm­ut ilanngussinermi tamanna Naalakkersuisut allanngortikkusuppaat. Kattuffiit peqatigalug­it agguaasarnissamik aajalangersimasumik siunnersuuteqarlutik. Siunissami taamaalillu­ni toqqissisimasumik paasiuminartumillu agguaasarnerup pinissaa nalunaarutigineqassallun­i.

 

Taamatut nalunaaruteqarneq piffissaq sivisooq eqqarsaatigalugu aalisartut pilersaarusiortarnissaann­ut aningaasaliisartullu tatiginninnissaannut kiisalu nunami suliffissaqartitsiniarnerm­ut pilersaarusiornissamut pingaaruteqarpoq. Taamaammat pisassat agguaanneqarnissaannut tunngaviliisoqarnissaa ersarissarneqarpoq.

 

Sinerissap qanittuani pisassat ilisimalluarnissaanut tunngaviliisoqarnissaa anguniarlugu siunnersuutigineqarp­oq pisassat avinneqartarnerat ersarissarneqassasoq. Tamannalu sinerissap qanittuani rejerniarnerup naleqqussarneqarnissanut pingaaruteqarpoq pisariaqarlunilu.

 

Avataasiortut pilersaarusiornissannut tunngavissat ersarissarneqarput. Siunissamut pilersaarusiorniss­ap inatsisip allanngortinneqarneratigut qularnaarneqartussanngormata. Tunu­mi pisassat tamakkiisumik avataasiortunut pisassiissutigineqartarmata tamanna allanngortinneqassanngila­q.

 

Aammattaaq aalisakkat assigiinngitsut aalajangersimasut pillugit nalunaarutip avammut saqqummiunneqartarneri­ni malittarisassanik aalajangersaanissaq siunnersuutigineqarpoq.

 

Tassa avammut saqqummiusseriaatsit piffissaritinneqartoq pissutigalugu naleqqutinngimmata. Malittarisassat taamaallaat atuutissapput aalajangersimasunik aalisartoqartillugu. Taakkunann­ga aalisartut kikkuuneri nalorninartoqartillugu.

 

Piffissami killilimmi aalisarnerup allanngortinneqarnerani aammalu aalisarnerup aallartinneqarsinnaaneran­ik unitsinneqarsinnaaneranillu nalunaaruteqarnermi. Tassani anguniarneqarp­oq sukkasuumik nalunaaruteqarsinnaanermut periarfissat pitsanngorsarneqarnissaa­t. Taamaalilluni ilaatigut kingusinaartumik nalunaaruteqartarnerit pinngitsoorneqarsinnaanngussapput.

 

Soorlu aalisarnermi unitsitsisarnerit eqqarsaatigalugit tassunga kapisilinniartarneq assersuutigineqarsinnaavo­q.

 

Naalakkersuisut allattoqarfianni inatsisinik allaffiup innersuussuteqarneratigut taamatut siunnersuuteqartoqarpo­q.

 

Kiisalu tunitsivinnik tunisassiorfinnillu nutaanik pilersitsisoqarniarnerani tunisassiorfiillu pioreersut allanik tunisassiornialerneranni Naalakkersuisut akuerseqqaartarnissaanik aalajangersaaniss­ap ilanngunneqarnissaa siunnersuutigineqarpoq. Taamatut akuersissuteqartoqartarniss­aa aalisariutit umiarsuillu tunitsiviit eqqarsaatigalugit aalisarneq pillugu inatsimmi maannakkut atuuttumi aalajangersagaqareerpoq.

 

Misilittakkat takutippaat tunitsivinnik tunisassiorfinnillu taamatut aqutsilernissaq pisariaqarto­q. Assersuutigalugu kalaallit nunaata sineriaani arlalinnik tunitsiviliortoqarnikuuvo­q. Tamas­sumalu ilaatitigut kinguneraa pisassat sipporlugit sipporlugi­t, naammaassisaqarsinnaassuserlu sipporlugu atuisoqalernera.

Tunitsiviit amerlavallaalernerat aaqqissuussaasumillu aqunneqannginnerata kingunerisaanik sumiiffinni suliffiit matoorarneqarput innuttaasut ilaanut kingunerluttunik. Ataqatigiissaarisoqannginne­ra pissutaalluni angallatitaartornerit annertuumik ingerlanneqarsimapp­ut ilaatigut aalisartunut ilungersunartorsiornermik kinguneqartunik. Tunitsiviss­at arlallit matoorarneqarsimanerat pissutigalugu.

 

Naalakkersuisut pingaartilluinnarlugu oqaatigissavaat pisuussutit uumassusillit aallaavigilluarneqartarnissa­at pingaaruteqarluinnarmat qanoq annertutigisumik pisuussutit uumassusillit nungusaataanngitsumik iluaqutineqarnissaasa atorluarneqarnisaannut.

 

Taamatut aqutsilernissamut pingaaruteqarluinnarpoq ersarissassallugu soorlu innaallagiaqarnerm­ut tunngasut imeqarnermut tunngasut sulisussaqarnermut tunngasut ataqatigiissaarneqarnissa­at taamatut ilusiliinikkut aaqqinniarneqarmat.

 

 Taamatut ilusiliniiniarnikkut annertuumik qulaarnaarniarneqarpoq aalisarnikkup politik-ip ataqatiissaarluartumik ingerlanneqarnissaa. Tassalu aalisarnikkut tunitsivissaqarnikkut suli­sussaqarniarnikkullu, ataaqatigiilluartumik aaqqisooqartarnissa sapinngisamik inuussutissar­siortunut tamanut iluaqutaasumik aaqqiisoqartarneratigut.

 

Naggataatigut siunnersuutigineqarpoq, aalisarnermut siunnersuisoqatigiinnut piginnaatitsissut allanngortinneqassasoq. Taamaalilluni siunissami Aalisartut Kattuffii, sulisoqarfiillu aalisar­nermut tunngasunik suliallit kisiisa ilaasortaatitaqarsinnaalersillugit.

 

Aalisarnermut pisortaqarfiup imminut siunnersortannginnissaannit kissaateqarnermit aalajan­gersagaq tunngaveqarpoq, Aalisarnermut Siunnersuuisoqatigiit pisariaqartillugu soorunami pisortaqarfiup aaliangersimasumik ataatimeeqataasarnissaa kissaateqarfigisinnaavaat.

 

Aalisarnermut Siunnersuisooqatigiit tusarniaaffigineqartarnerini ilaasortat ataasiakkaat aamma tusarniaaffigineqarsinnaaneri immikkoortoq 3-mi siunnersuutigineqarpoq. Erseqqissaarneqas­saaq aalisarnermut siunnersuuisooqatigiit ataatsimut tusarniaaffigineqartarnissaat tunngaviu­sumik kissaatigineqarmat. Uani pingaartumik eqqarsaatigineqarpoq piffissakilliorneq pissuti­galugu siunnersuisooqatigiit ataatsimiigiaqquneqarsinnaannginnerini ilaasortat ataasiakkaat tusarniaaffigineqartarsinnaaneri.

 

Naggasiullugu malugeqqussavara uani oqaluuserisap siuliani aamma eqqartorneqareersoq. Tassalu Inatsisissagut siunnersuutip ' 10, immikkoortoq 2-p aamma ' 32, immikkoortoq 1-ip kalaallisut qallunaatullu oqaasertaliorneri nikingassuteqalaarmata. Tamanna ajuusaarutigaara.

 

Nikinganeri siunnersuutip aappassaaneerneqannginnerani aaqqinneqarnissaat isumagineqas­saaq. Neriuppungalu tamanna akuersissutigineqassasoq. Oqaatigereerpara ajuusaarutigalugu taama pisoqarnera sapinngisarpullu tamaat siunissami taamatut pisoqaqqinnginnissaa pinngit­soorniassavarput. Qujanaq.

 

Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuata tullia, Siumut.

Naalakkersuisuni ilaasortamut qujavugut. Taava maannakkut partiit, Kattusseqatigiit attaviit­sullu oqaaseqartuannut nuuppugut. Siulliulluni oqaaseqassaaq Lars-Karl Jensen Siumut.

 

Lars-Karl Jensen, Siumup oqaaseqartua.

Siullermik Naalakkersuisumut qujavugut naqqiutit taakkua taammagit. Imaallaat oqaatsivut naalipput aamma.

 

Allannguutissatut siunnersuut manna ilaatigut tunngaveqarpoq Kalaallit Nunaata kitaani raaja­nik pisassiisut tamarmik TAC-tut taasakkatta maannakkut agguaanneqartarnerata allanngor­tinneqarnissaannik.

 

Tassalu maannakkut agguaasseriaaseq atuuttoq imaappoq sinerissamut qanittunut raajarniuti­nut 40 procent-imik pisassiisarnerup avataasiuutinullu 60 %-imik annertussuseqartup aggune­qartarnerata allanngortinneqarnissaannik imaalillugu. Sinerissami qanittumi aalisartunut 43%- inngorlugu avaataasiortunullu 57%-inngorlugu agguaassisoqatalissalluni.

 

Taamatut Naalakkersuisut siunnersuuteqarnerat Siumumiit ilassilluarparput. Tamanna naleq­quppoq Inatsisartunit siusinnerusukkut oqallinnermi akuersissutigisatsinnut, tassalu sinerissa­mut qanittumi raajarniutit akilersinnaasumik ingerlatsisinnaanerannut aqqutissiuiunnaarnis­saannik KNAPK-mit kissaatigineqartumik Siumut tungaanniit akuereersimasatsinnut.

 

Tamanna isumalluarfigaarput. Tamatuma malitsigisaanik angallatinik akunnattunik angissusil­lit pisassiissutinik pigisat atorlugit namminneq tunisassiorlutik aningaasarsiornikkut patajaal­lisinneqarnissaat anguniarlugu suliniuteqarnissamut naapertuummat.

 

Siumumiit neriuppugut pisassat agguaanneqartarnerannut allannguineq tamanna aalisartuniit angallatit nutaanngilisut taarsersorneqarnissaanut ilaasalu pisassiissutit kattullugit anginerusu­nik angallatitaarnissamut aqqutissatut atorluarneqarnerunissaannut ammaassisuussasoq.

 

Naggataatigut inatsisip allannguutissaattut paragraf allat siunnersuuteqarfiusut aalisarnermi pissutsit patajaallisarnerannut attuumassuteqarmata taakkua annertunerusumik oqaaseqarfigi­nagit Siumumiit akuersaaratsigut oqaatigissavarput.

 

Siumumiit taamatut oqaaseqarluta allannguutissatut siunnersuutip aappassaanneerneqanngin­nerani Inatsisartut aalisarnermut ataatsimiitsitalianut ingerlateqqinneqarnissaat inassutigaar­put.

 

Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuata tullia, Siumut.

Lars-Karl Jensenimut qujavugut. Maannakkut oqaaseqassaaq Finn Karlsen, Atassut.

 

Finn Karlsen, Atassutip oqaaseqartua.

Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaattut allannguinissamut siunnersuummut Atassummiit Imaanumut oqaaseqassaagut.

 

Siullermik raajarniarnermut tunngatillugu avataasiortut sinerissallu qanittuani aalisartut akor­nanni TAC agguaanneqarnera siunissaq eqqarsaatigalu aalisartunut aalisartuinnaangitsunum­mi aningaasalersueqataasinnaasut aamma eqqarsaatigalugit periarfissinneqarnerat Atassumiit iluarisimaarlugu oqaatigissavarput.

***

Backup bånd 19 naavoq

Johan Lund-Olsen, Inuit Ataqatigiit.

Qujanaq

Aalisarnermik inuussutissarsiuteqarneq nunatsinni inuussutissarsiutit nunanut allanut tunisas­siortut annersaraat pingaarnersaralugulu. Taamaammallu inuussutissarsiutip aningaasatigut inissisimanera ineriartorneralu nunatta aningaasaqarneranut inuiaqatigiinnullu pingaarutileru­jussuuvoq.

 

Nunatta tutsuiginartumik patajaatsumillu aningaasatigut ineriartornissaanut periarfissaqartit­siumalluta taamaattumik aalisarnermik inuussutissarsiuteqarneq pitsaasumik inatsisitigut sinaakkutassaqartittariaqarparput. Inuussutissarsiutip aningaasaqarnikkut imminut napatissin­naanngorluni ingerlatsiviulerlunilu ineriartortitsiviunissaa aamma angusinnaajumallugu.

 

Taamaamaakkaluartorli Inuit Ataqatigiit qangaaniilli erseqqissartuartarparput, tamatumani inuuiaqatigiit ataatsimut soqutigisaat aallaavigineqaqqusaratsigit pisuussutitta uumassusillit akisussaassuseqartumik nungukkiartuutaanngitsumillu kingunissatsinnik aamma iluaqutigine­qartuarsinnaaqqullugit taamaammallu aamma inuit ingerlatseqatigiiffiillu ataasiakkaaginnaat soqutigisinnaasaat salliutinnaveertaartariaqaratsigit .

 

Ukiormi kingullermi aalisarneq ajornartorsiorfiusimavoq, pingaartumik sinerissap qanittuani aalisarnermik inuussutissarsiuteqarneq eqqarsaatigissagaanni. Ajornartorsiorneq suli qaanger­neqaqqajanngilaq. Ukunilu aggersuni suli naalakkersuinikkut aaqqiiniutissanik tunngavissar­siorlutalu nassaarniartariaqarpugut.

 

Inuit Ataqatigiit pisinnaasagut malillugit, tamatumanut peqataavugut. Piareersimajuarpugullu aalisarnermi inuussutissarsiuteqarnermi ajornartorsiutit annertuut arlallit, ingammik sinerissap qanittuani atugarineqartut eqqarsaatigalugit aaqqiiniaqataassalluta.

 

Naalakkersuisut ullumikkut Inatsisartunik aalisarneq pillugu inatsimmut pioreersumut allann­guutissamik siunnersuuteqarput. Nunatta imartaani aalisarneq tamaat ataatsimut pinngikkalu­arlugu, raajarniarnerup naleqqussarneqarnissaannut tunngatinneqartumik.

 

Allannguutissatut siunnersuutigineqartut ataatsimiitsitaliap suligasuartitaasimasup inassuteqa­tigisimasai tunnngavigalugit suliaasimasoq ilisimassutigineqarpoq.

 

Saqqummiussissummili taasumalu saniatigut inatsimmut allannguutissatut siunnersuummi erseqqinngilaq ataatsimiitsitaliaq suligasuartinneqarsimasoq, sorleq pineqarnersoq. Ilisimane­qartutuummi ukiup ataatsip ingerlanerinnaniunngitsoq aalisarnerup iluani Naalakkersuisutsi­goortumik marlunnik ataatsimiitsitalianik pilersitsisoqartarsimavoq.

 

Taamaattumik paasissutissaq tamanna pingaaruteqartoq maqaasinarmat, siullermik Inuit Ata­qatigiinniit kissaatigissavarput tamanna Naalakkersuisunit erseqqissaqqaarallarneqassasoq ataatsimiitsitaliaq suligasuartinneqarsimasoq tassaasimappat Enoksenudvalgimit ukiaq taa­guuserneqarluni aallartinneqarsimasoq Inatsimmut allannguutissatut siunnersuutip inaarsarlu­gu suliarineqarnissaanut peqataanissatsinnullu pisariaqartipparput, taasuma taagukkatta inas­suteqataatigisimasaat tamakkiisut agguaanneqaqqullugit. Inatsisiliortutummi tamatta aamma pingaartittariaqaratsigut aaliangiiniarnissatsinni assigiimmik tunngavissaqarnissarput.

 

Nunatta imartaani raajartarsiissutigineqartartut tamakkiisut TAC eqqarsaatigalugit tassalu avataasiortunut 57%-inik sineriassiortunullu 43%-inik Inatsimmik allassimanerluni agguaan­neqalertalernissaat siunnersuutigineqarmat, Inuit Ataqatigiit tunngaviatigut isumaqataaffigi­sinnaavaat,. KNAPK-p APK-llu tamanna isumaqatigiissutigisimasaannik aamma tunngave­qarmat.

 

Tamaattorli agguaasseriaatsip inatsisinngortinnera siunissami Inatsisartut allannguerusulersin­naanerannut ajornakusoortittalersinnaassammat, Inuit Ataqatigiit kissaatigissavarput tamanna Inatsisartut Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Ataatsimiititaliaaniit nalilersorne­qarluarumaartoq.

 

Pisariaqassappallu Inatsisilerituut immikkut ilisimasaqarluinnartut aamma aggersarneqarsin­naanerisigut nalilersuiffigineqarumaartoq.

 

Inuit Ataqatigiit arajutsisimanngilarput agguaasseriaatsip inatsisinngortinniarneqarnerata nassatarisaanik matuma kingorna aalisartut anginerusumik piginnaaneqqortunerusunillu aali­sariutitaaniartunut taarsigassasinneqarnissaq eqqarsaatigalugu tamanna pitsannguallatsitsissa­soq ingammik sinerissap qanittup aalisartut eqqarsaatigalugit.

 

Taamaattorli suliap ingerlaqqinnerani tamanna aamma ataatsimiitsitaliamit misissorneqaq­qaassasoq kissaatigissavarput. Aningaaseriviit aalisarnermut ataatsimiitsitaliamit aamma paasiniaavigineqarnerisigut.

 

Inuit Ataqatigiit iluarisimaarparput, Naalakkersuisut agguaasseriaatsimmik allannguineq uagutsitulli naalagaaffiup arsaarinninneratut nalilersimanngimmassuk. Tamanna pingaarute­qarluinnarpoq aaliangiusimajuassallugu. Inuit Ataqatigiimmi tunngaviusumik isumagiuarpar­put pisuussutigut uumassusillit aammalumi uumaatsut ilanngullugit inuiaqatigiit ataatsimut pigiuartariaqarigut, naassaanngitsorsuarmik inunnut ingerlatsitseqatigiiffinnulluunniit ataasi­akkaanut pigisassanngorlugit tunniunneqarsinnaanngitsut.

 

Raajartarsiissutigineqartartut eqqartortillugit Inuit Ataqatigiit pissusissamisoorsorivarput nunami tunisassiorneq imaluunniit sinerissap qanittuani raajarniarnermi nioqqutissarsiorneq aamma erseqqissaateqarfigilaassallugit. Nunamimi raajanit aalisakkanillu allanit suliareqqii­sarfiusuni suliffissaqatitsiuarnissaq Inuit Ataqatigiit pingaartippaat, ukiunilu arlalikasinngortu­ni tamanna aamma oqaatigiuartarsimallugu.

 

Ukioq mannamut raajartarsiissutit qiviaraanni siornatulli amerlatigipputm, tassalu sinerissap qanittuani 36.000 tonsit, kiisalu avataani 48.000-50.000 tonsit missarpiaaniillutik.

 

Taakku nunami Royal Greenlandip maannamut raajanut tunisassiorfiutigisaannut ingerlasu­nut, Maniitsumiittoq matoreeraluartoq naammakutsoorput. Taamaammallu matusiniarnissa­mik oqaluttarnerit tutsiuttarsimasut, soorlu ukioq Aasiammiut taamatut ernumatinneqaleralu­artut Inuit Ataqatigiit isumaat malillugu tunngavissaqanngilluinnarpoq.

 

Tamanna ajornanngilaq, naak sinerissap qanittuani rajarniat namminneq imaani 7,5  tonsit tungaannut aamma tunisassiarilissagaluaraannikkulluunniit.

 

Tamanna qujanartumik ukioq manna avataasiortut nunamut tulaassugassaasa kingumut qanga­tut 25%-iussasut aaliangerneqarsimanerannit tunngavissinneqarpoq. Taamaamallu Inuit Ata­qatigiinniit isumaqarpugut suli tunngavissaqarluartoq kujataanik marlunnik imaluunniit pinga­sunik raajaleriffeqarnissamut, qeqqani marlunnik kiisalu Aasianni aamma Ilulissani raajalerif­feqartuarnissamut.

 

Tassungalu tunngatillugu Inuit Ataqatigiinniit erseqqissarlugu aamma oqaatigissavarput kom­munit, aalisartut, sulisartut sumiiffinnilu ataasiakkaani namminersortut ataatsimoorlutik nam­minneq tunisassiorfimmik ingerlatsiumalerlutik pilersitserusussinnaasut pisortat tungaanniit qiimmassarlugillu suliniarnerini nikorfartortariaqaratsigit, pisortammi kisimik isumallutigiin­neqaannarsinnaanngimmata.

 

Piginneqatigeriaatsit nutaat toqqaannarnerusumik innuttaasut tikivillugit oqartussaaqataallutil­lu peqataasitsisut taamaatumik ikummarissartariaqarput.

 

Taamatut isumaqarnerput saqqummiutereerlugu taamaatumik Naalakkersuisoq tamatumani qanoq isummersorsimanersoq paaserusunnarpoq. Tassami apeqqut kommuninut sulisartunut aalisartunut allarpassuarnullu pingaarutilerujussuuvoq.

 

Aalisakkat assigiinngitsut pillugit nalunaarutit avammut saqqummiuneqarttarneqarnerini malittarisassanik eqaallisaaniartoqarnera, kiisalu aalisarnermut siunnersuisoqatigiinnut tunn­gatillugu siunnersuutigineqartoq Inuit Ataqatigiit pissusissamisoortutut isumaqarfigimmatigit, taakku annertunerusumik oqaaseqarfigissanngilagut.

 

Sinerissami qanittumi aalisariutit raajanik avataasiortunulli tunisassiorsinnaalernissaat akor­nutissaqatinnagu oqaaseqarfigereerparput. Taamaatorlu periarfissat manna aqqutigalugu er­seqqissartariaqarsorivarput, tamanna Inuit Ataqatigiit peqataaffigisinnaagatsigut. Siullermik rajartassiissutit tamakkiisut TAC nunami tunisassiorfinni annertunerpaamik nioqqutissiaris­sinnaasaat aatsaat qaangeqagaangamikkit.

 

Kiisalu aappaattut minnerunngitsumik tamanna sinerissap qanittuani raajaqassutsip navianar­torsiortinneqalinnginneranni kinguneqartumik aatsaat aaqqissuussiffigineqarsinnaappat.

Taamaattumik kingulleq taaneqartoq eqqarsaatigalugu erseqqissartariaqarpoq Inuit Ataqatigiit ernumanartutut isigissammassuk sinerissap qanittuani raajarniarnermi aalisartut avataasiortul­lu angitigisunik kilisaassuarnik pitaartorlutik aalisalissagaluarpata. Imaluunniit avataasiussuit APK-mi ilaasortaasut aamma sinerissamut tiffarterlutik raajarnialissagaluarpata. Tassami pisuussutinik nungukkiartuutaanngitsumik tamatta atuiniartariaqarpugut kingunissagut pissa­qartittuarnissaat aamma qulakkeerniarumallugu.

 

Taamaattumik sinerissap qanittuani raajarniutit tunisassiorsinnaatitaasussat qanoq angitigissa­nersut aamma aalisarnermut ataatsimiitsitaliami sukumiisumik eqqartortariaqarpagut. Aam­malu minnerunngitsumik kinguaariit siunissaat qulakkeerumallugu iliuuseqartariaqarluta. Taamaatumik inuusuttut aalisalerumaartussat eqqarsaatigalugit raajarniarnermi periarfissaat aamma annertusarniartariaqarpagut inatsit aamma manna aqqutigalugit.

 

Allannguutissatut siunnersuutigineqartoq kingulleq, tassalu tunitsivinnik tunisassiorfinnillu nutaanik pilersitsisoqarniarnerani tunisassiorfiillu pioreersut allanik tunisassiortinnialeraanni Naalakkersuisut akuerseqqaartarnissaannik piginnaatitsilersussaq eqqarsaatigalugu, Inuit Ataqatigiit oqaatigissavarput tamanna aamma ataatsimiititaliami sukumiisumik eqqartorneqal­laqqugatsigu.

 

Taamaattorli oqaatigeriissavarput tamanna aatsaat aqqutissiuunneqalernialermat, aalisakkanik allanik qalerualinillu mannamut suli anikitsuaraannarmik iluaqutigisatsinnut atuilluaneruler­nermik kinguneqarsinnaappat, tassami maannamut annikittuaraannarmik soorlu saarulliit , uukkat, kapisillit, uiluiit, nataarnat, qeeqqat, tupissutit suluppaakkallu nioqqutissiarivagut naak imartatsinni kangerlutsinnilu peqarluaraluartoq.

 

Taamaattumik tamakku taagorneqartut aningaasarsiorfissanillu nutaanik pisariaqartiqisatsin­nik aallartitsinissatsinnut periarfissaalluartut eqqarsaatigineqarsimappata Inuit Ataqatigiit allannguutissatut siunnersuutigineqartoq tunisassiorfinnullu pioreersunut tunngasoq peqataaf­figikutsoorsinnavarput.

 

Tassuungali tunngatillugu eqqaassutigeqquvarput Inuit Ataaqatigiit taamatut sunniutaasinnaa­sunik siunnerfeqartumik upernaakkulli siunnersuuteqartareersimagatta Inatsisartunik tamar­miusunik tapersersorneqartumik tassalu aalisakkanik qalerualinnillu tukertitsiviliorsinnaaner­mut pisarisuukkerivimmillu tassa bifangstbank pilersitsilersinnaanermut periarfissiisunik.

 

Tassami ukiuni aggersuni aalisarnermut atatillugu inuussutissarsiorfissat annertuut nutaallu iluatsinniartariaqarpagut taamaalillutami aatsaat aningaasarsiornermut periarfissat raajat saat­tuat qalerallillu saniatigut nutaat pilersissinnaanngussavagut.

 

Taamaattumik aalisarnermut inatsit eqqartortillugu naggataarutaasumi Inuit Ataqatigiit oqaa­seqarallarnitsinnik kaammattuutigissavarput Naalakkersuisut siunnersuutigisaasa saniatigut aalisarnermik inuussutissarsiuteqarnermut atatillugu misissuinerit ineriartortitsinerillu anner­tusaavigineqaqqullugit.

 

Taamatullu oqaaseqareerluta Inuit Ataqatigiit qilanaarpugut Inatsisartut aalisarnermut Piniar­nermut Nunalerinermullu Ataatsimiititaliaanni suleqataanissatsinnut. Qujanaq

 

Daniel Skifte, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Atassut.

Johan Lund-Olsenimut qujavugut. Maannakkut oqaaseqassaaq Mads-Peter Grønvold, Kattus­seqatigiit.

 

Mad-Peter Grønvold, Kattusseqatigiit.                                                                                 

Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaat  allanngortinneqarnissaannut inatsissaattut siunner­suut Kattusseqatigiinniit siullermeerneqarnerani imatut oqassuunga.

 

Taamatut inatsisitigut aaliangersaasarneq tunngavissiisarpoq qanoq annertutigisumik sineris­sap avataani aammalu sinerissap qanittuani pisassiisutit iluani agguariaatsip inatsisitigut siu­nissami qulakkeerisinnaanera. Taamatut inatsisitigut allanngortitsinerup kingunerissavaa ukiunut arlaqarnerusunut sinerissap avataani aammalu sinerissap qanittuani aalisartut pisas­siissutaasa iluani agguariaatsip nalorninanngittumik takuneqarsinnaalernissaa.

 

Kattusseqatigiinniit pingaaruteqarluinnartutut isigaarput sinerissap avataani aammalu sineris­sap qanittuani aalisarnerup imminut akilersinnaasumik siunissami ingerlattuarneqarnissaata Naalakkersuinikkut qulakkeerneqartariaqarnera.

Inatsisitigut pisassiissutit iluani agguariaatsip allanngortinneqarneriinnaasigut aalisarneq im­minut akilersinnaasumik ingerlanneqarnissaa qulakkeerneqarsinnaanngilaq. Tassami apeqqu­taalluinnartarmat tunisassiat avammut tunineqarnerani akiisa qanoq inissisimanerat.

 

Sinerissap qanituani raajat tunisat akiisa akii qiviaraanni ilaatigut aalisartunit oqaatigineqartar­poq iminut akilersinnaanngitsumik sinerissap qanittuani aalisarneq ingerlanneqartoq. Taama­tumik pingaaruteqarluinnarpoq sinerissap qanittuani raajarniarnermi angallatit atorneqartut imminut akilersinnaasumik taarsersorneqartariaqarnerat.

 

Ukioq manna Inatsisartunit aningaasanik inatsit qiviaraanni sinerissap angallatit taarsersorne­qarnissaannut aningaasaliissutit naammanngilluinnartutut oqaatigineqartariaqarput tassami Kattusseqatigiinniit ESU-mut aningaasaliissutit eqqartorneqarmata oqaatigaarput suli aningaa­sat amerlanerusut atorfissaqartinneqartut angallatit imminut akilersinnaasunik taarsersorne­qassappata.

 

Aningaasanut inatsit ukioq manna qiviaraanni nutaamik angallatitaarniartut tapiiffigineqarsin­naanngillat tassa Inatsisartunit aaliangerneqarsimammat nutaanik angallatitaarniartut tapiiffi­gineqartannginnissaat. Isumaqarpunga taamatut Inatsisartut aalajangersimanerat kukkunerusoq tassami ESU-kkut periarfissiisoqanngippat kikkut sinerissap qanittuani aalisartut nutaanik nammineerlutik angallatitaarsinnaappat. Sinerissap qnaittuani akit taamak itsillugit sinerissap qanittuani aalisartut amerlanerusut akissaqanngitsut oqaatigineqarsinnaammat.

 

Kattusseqatigiinniit arajutsisimanngilarput nunarsuarmut raajat akiisa qaammatini kingullerni pitsaannginnerat. Taamatut raajat ajorsiartuinnassappata illuatigut ukiumut pisassiissutit ta­makkerneqanngitsoortarsinnaalernissat ilimagisariaqarpoq tassami aalisarneq imminut akiler­sinnaanngippat aalisartunut aalisarneq ingerlatiinnarneqarsinnaanngitsoq oqaatigineqartarmat.

 

Assersuutigalugu ukioq manna pisassiissutit qiviaraanni avataasiorlutik aalisartut pisassaat

annerusumik qaffanneqanngillat soorlumi amma sinerissap qanittuani aalisartut pisassaat aamma annertunerusumik qaffanneqanngitsut naak illuatigut Canadamiit raajartassaat ukioq manna annertuumik malunnaatilimmik qaffanneqartut.

 

Ukioq manna nutaamik angallatitaarniartumik 20 millionit aningaasaliissutigineqartut taama­tut aningaasaliinnermut eqqaamaneqartariaqarpoq sinerissap qanittuani aalisarnerup ineriartor­tinneqarnissaanut aningaassaliissutit pineqartut atorneqartussanngorlugit aningaasaliissutigi­neqarmata.

 

Tunitsiviit nioqqutissiorfiillu nutaat pilersinneqassappata Naalakkersuisut akilerissusitseq­qaarlugit pilersinnneqartarnissaat pinngitsoorneqarsinnaanngitsoq Kattuseqatigiinniit isuma­qarpugut. Tunitsiviit nioqqutissiorfiillu imminut akilersinnaasumik ingerlanneqassappata tunisassiassanik pilersuisinnaasut aamma qulakkeerneqartariaqarput. Tassami tunisassiorfiit pilersinneqarsinnaanngillat tunisassiassanik pilersorneqarsinnaangikkunik.

 

Kattusseqatigiinniik pingaaruteqarluinnartutut isigaarput piffissa ungasinnerusoq isigalugu pisuussutinnut uumassusilinnik piuaarnartitsisinnaanerup naalakkersuinikkut qulakkeerneqar­tariaqarnera. Tassami piffiit ilaat naalisarneq qiviaraanni ilaatigut aalisarfiit  annikitsut anner­tuumik aalisarfigineqartarput.  Assersuutigalugu Ilulissat kangerluata saani qaleralinniarnermi qassutit ukioq kaajallallugu atorneqarsinnaasunngorlugit Naalakkersuisunit aalajangerneqar­poq, naak pineqartuni aalisartut piumasarigaat piffissap ilaani qassutit atorneqarnissaat.

 

Tassami piffiit ilaanni aalisapilunnerit kingunerisarmassuk aalisakkat pisarineqartartut milliar­tulertarnerat. Taamaattumik Kattusseqatigiinniit pingaaruteqarluinnartutut isigaarput aalisar­nermi qassutit killilimmik atorneqartarnissaat.

 

Kattusseqatigiinniit Naalakkersuisunut kaammattuutigissavarput pisuussutit uumassusillit piujuaannartitsinissaq eqqarsaatigalugu siunissaq ungasinnerusoq isigalugu piniutit ilaannik piffissap ilaani killilersuisariaqarnerup eqqunneqartariaqarnera pinngitsoorneqarsinnaanngim­mat.

 

Taamaaliornikkut nunatsinni aalisarnikkut inuussutissarsiuteqaannarsinnaaneq piffissaq unga­sinnerusoq isigalugu illersorneqassammat. Kattusseqatigiinniit Naalakkersuisut piumaffigissa­vagut sinerissap qanittuani aalisarnermi aalisarfiit ilaanni aalisartut aalisarfinngulersaattar­nerat inatsisitigut iluarsiiffigineqartariaqarmat. Aalisartut akornanni piffiit ilaanni aalisarfi­lerngusaattarnerit iluarsisinnaanngippatigit.

Qeqertarsuup Tunuani saattuarniarneq aallartinneqarmat siusinnerusukkut rejerniarluni aali­sarfiusartut saattuarniarnermi aamma aalisarfiusalerput. Taamaaliornikkut piffiit ilaanni aali­sarfilerngusaattarnerit ingerlanneqartalerlutik.

 

Taamaattumik Kattusseqatigiinniit Naalakkersuisunut kaammaatuutigissavarput aalisartut kattuffiata akornanni aalisartut aalisarfilerngusaattarnerat iluarsineqarsinnaanngippat aalisar­nermut pisortaqarfiup suliassaq suliniutigisariaqaraa isumaqaratta.

 

Taamatut oqaaseqarluta aammalu oqaaseqaativut  innersuussutigalugit suliap aappassaaneer­neqannginnerani aalisarnermik piniarnermik nunalerinermullu ataatsimiititaliami pineqartup suliarineqarnissaa Kattusseqatigiinniit innersuussutigaarput.

 

Otto Steenholdt, attaviitsoq.

Immaqa ullaap tungaa oqallinnitsinnut attuumagaluarnersoq. Taava inatsisit allanngortinniar­neqarneranni pitsaasaraluarpoq inatsisip allanngortitassap qanoq isikkoqarsimagaluarnera ilanngullugu Inatsisartunut agguaattarlugu. Oqaaseqatigiit imaluunniit paragraffiinnaalluunniit ikkutassat siuliminut tulluuttuunersut allanngortitsinnaasunut tassa Inatsisartunut ilaalluni takorusunnartarmata sanileriisillugit misissorlugit.

 

Immaqa paasinerluisimagaluarnerlunga allannguutissatut siunnersuut '5, immikkoortoq 2-p kingornanut ilanngunneqartussaq maani siunnersuutip qiterisaa issuaaffigilaassavara. Issuaaf­figilaassavara. @Kalaallit Nunaata Kitaani raajanut TAC-p agguaanneqarnerani sinerissamut qanittumi aalisariutinut 43%-ii avataasiortunullu 57%-ii tunniunneqartassaaq. Oqaatigissavara taamatut siunnersuuteqarneq isumaqatiginngilluinnarakku.

 

Sinerissami qanittumi aalisariutit nunami suliffissuarnut tulaasuisussatut takorloortuarpagut. Aallaallu piorneqarnissaat siunniuttarsimallugu. Taakkuupput nunami suliffissuit ukiuni mak­kunani suliassaqanngimmatagooq matooqqarneqartut. Imaluunniit matuneqassamaartunngo­oq. Suliffissuit matusut matuneqalersullumi annaanniarlugit qanoq iliuuseqassagutta taakku­ninnga suliassersuisinnaasut siulliullugit pisassaannik amerlanerusunik tunisariaqarpagut.

 

Eqqaamavara aamma sinerissami qanittumi aalisarneq pillugu maani oqallissimasugu. Oqal­linnermilu qitiulluinnartoq nunami suliffissuit malersorneqanissaat, kisianni taanna oqallisigi­tillugu aalisariutit ilaartorsinnaasut tassani takkuteriasaarput. Taamaattumillu ippigisimavara massakkut siunnersuutaasoq.

 

Taamaattumik Inatsisartut inanniarpakka siunnersuut itigartillugu minnerpaamik kisitsisit paarlaateqqullugit. Tassa pisassat ima agguaanneqassasut sinerissami qanittumi aalisartunut suliffissuarnullu tulaassuisussanut minnerpaamik 57%-i tunniunneqassasoq, sinneralu 43%-i avataasiortunut tunniullugit.

 

Taamak oqarninnut erseqqissaatigilluinnarpara nunami suliffissuit sullivinnik sulisunik amer­lasuunik suliffigineqartarneri kommuninut aningaasanik aamma skattikkoortumik tunniussi­sarneri massakkut ikiliartormata suliffissuit matooqqarnerisigut.

 

'22A  aamma tassani issuassavara: @Tunitsiviit nioqqutissiorfiillu nutaat Naalakkersuisut akuersissuteqartinnagit akuersissuteqaqqaartinnagit pilersinneqassanngillat@. Tassunga naa­voq. Suliffissanik aallarnisaanissamut taamatut oqarneq tulluarsorinngilara. Issannguaq oqalli­sigaagut aallarnersaasarnissat suliffissanik amerlanersunik siunissami peqassagutta taanna tulluartuusorinngilara taamatut oqarneq.

 

Tassa kikkulluunniit tunitsivissaminnik nassaarsimasut soorlu immaqa aaarullinnik uukkanil­luunniit tarajortikkanik periarfissaqartariaqarput tunitsivinnik aallartitsinissaminnut. Suut tamaasa qulaaniit aqunneqartutuut apersorusaaginnarnagit. Immikkoortoq 2-p suli tunisassior­niarneq niuerniarsinnaanerluunniit ajornarnerulersippaa. Tunisassiornermut niuerniarsinnaa­nermulluunniit Naalakkersuisut akuliutsinneqartarnerat ila peerluinnartariaqarpoq. Nammin­neq inuussutissarsiortut namminneq ingerlalit qulaaniit aqunneqarnatik.

 

Taamatuttaaq ippoq '32-p oqaasertassaa. Ataatsimiititaliassat suliassanik tamakkuninnga soqutigisaqarlutik ingerlatsisut namminneq Naalakkersuisunit akuliuffigineqaratik nioqqutis­siornerminnik ingerlatsiniarlik ingerlatsilerlutillu. Neriuppunga Inatsisartut qulaani oqaatigi­sannut paasinnillutik tapersiiumaartut, kisianni tusarnaareerlugit nalunngilara tamarmik taan­na siunnersuutaasoq tapersersoraat, kisianni erseqqissassavara uanga taanna isumaqatiginngil­luinnarpara.

 

Hans Enoksen, Aalisarnermut, Piniarnermut Nunaqarfinnullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Qujanaq. Siullermik qujassutigaara Naalakkersuisut sinnerlugit naak qujaniartoqartarnera maani ilaatigut isoriniarneqartaraluartoq takusinnaagakku partiit aammalu Kattusseqatigiit isumaqatigiinnerat isumaqatigiilluarnerat qanoq annertutigisoq inatsisissamut siunnersuutigi­neqartut qiviassagaanni, kisianni soorunami ataasiakkaarlugit oqaaseqarfigissavakka isumaqa­taanngiffiit allallu ersarissarniarsarissavakka maanngaaniit neriuutigalugu paasineqarluaru­maartut.

 

Siullermik siumuminngaaniit oqaaseqartup tassa Lars-Karl Jensenip nuannaarutigaara tamak­kiisumik inatsisissaq Naalakkersuisut saqqummiussaat isumaqataaffigalugu oqaaseqarmat. Tassani aamma maluginiarluarneqarpoq kattuffinnik suleqateqarneq aallaavigalugu siunner­suut suliarineqarsimammat tamakkiisumik tapersersorneqartoq.

 

Taavalu ukua pingaartumik ukiuni kingullerni assortuussutigineqartarsimasut tassalu pisassat rejet eqqarsaatigalugit avinneqarnissaannik tunngaviliinissaq aamma Siumumit tamakkiisu­mik tapersersorneqarmat assut nuannaarutigaara.

 

Taavalu taassumap saniatigut aamma siunnersuutigineqartut allat tassalu aalisakkat assigiin-ngitsut aalisarneqartarnerat pillugu nalunaaruteqartarnermut tunngasut. Aammalu tunitsivin­nik tunisassiofinnillu nutaanik pilersitsisoqarniartarneranut tunngasut. Taavalu aalisarnermut siunnersuisooqatigiinni pisinnaatitsissutip allanngortinneqarnissaa tamakkiisumik tapersersor­massuk qujassutigaara. Neriuppungalu tassani aamma aalisarnermut ataatsimiititaliami Siu­mut suleqataalluarumaartoq. Aamma naatsorsuutigaara taamaattoqassasoq oqaaseqaateqar­nerat tunngavigalugu.

 

Taavalu Atassumminngaaniit oqaaserineqartut. Tassa annertunerpaamik aamma tapersiipput inatsisissap taamatut isikkoqarluni naammassineqarnissaanut, kisiannili uani tikkuarpaat ilaatigut pitsaanerussagaluannginnersoq suliffissuarnik pilersitsiniarluni kommunit qanimut akuersissuteqartarsinnaanerit kommuninut aalajangiiffigisassanngortinneqarsinnaaneranik isummersornerat soorunami tunngaviatigut akerlerinngikkaluarlugu massakkut pissutsit qivi­araanni taamatut inissiisinnaaneq aappaatigut uanga nangiarnartutut isigaara.

 

Tassa pisassat killeqarnerat pissutigalugu aqussinnaanngisatsinnik pilersoqarsinnaanera taan­na aarleqqutigigatsigu Naalakkersuisuninngaaniit. Tassa assersuutigiinnarlugu kommunit tamatta aamma kommunit tamarmik uagullu tamatta Inatsisartuni sumiluunniit soqutigilluin­naqqissaartarparput suliffissanik pilersitsinissaq. Aamma kommunit taamatut saaffigineqassa­gunik soorlu rejeriffinnik qaleralinnik suliarinnittarfinnik saattuanik suliffinnik allanillu saaf­figineqarunik qularinngilluinnaqqissaarpara tamarmik akuersillutik tikilluaqqusillutillu pissa­sut.

 

Aamma taanna pissusissamisoorpoq apeqquserneqarsinnaananilu, kisianni tassani Naalakker­suisuni ersissutigaarput taamatut pisoqassappat kommunit aalajangiisartunngorlugit taava aqunneqarsinnaajunnaartumik ilaatigut aallartoqarsinnaanera tassa pisassat taamak killeqarti­gitillugit ilaatigut imminut akilersinnaanngitsumik ingerlanerit allallu aqqutissiuunneqarsin­naanngussapput. Tamatumalu kingunerisaanik immaqa suliffiit arlalissuit matuinnarsinnaa­nerinik kinguneqarlutik.

 

Taanna Naalakkersuisuni uagut pinngitsoortikkusupparput. Sapinngisamik aalisarnermik politikkip aaqqissuuteqqinnerani ataqatigiissaarluakkamik suliffinnik matooraasinnaanerit killiliisinnaanerit pinngitsoorniarlugit, kisiannili ataavartumik ingerlaannarnissaat anguniarlu­gu taamatut siunnersuuteqarpugut.

 

Soorunami immaqa siunissami taamatut aaqqiiniarsinnaaneq tikinneqarsinnaanngussaaq kom­munit allallu kattussuunnerisa kingunerisaanik periarfissat aamma suliffissaqartitsiniarnermut tunngasut allanngornissaanut sillimanissat eqqarsaatigalugit, kisianni tassa massakkut uagut Inatsisartuni inassutiginiarparput suliffissuarnik taanna pilersitsisoqarniarnerani Naalakkersui­sut tamatigut akuerseqqaartarnissaat Inatsisartunut siunersuutiginiarlugu. Kisianni malugisin­naasakka malillugit tassa amerlanerussuteqarluartut taamatut innersuussuteqarneq akuersissu­tigaat.

 

Soorunami partiit ataasiakkaat taakku namminneq oqaatsitik aalisarnermut ataatsimiititaliami aamma erseqqissassavaat tassanilu suliarineqarneranut peqataalluarnissaat naatsorsuutigaara. Aamma uagut Naalakkersuisoqarfitsinni tassalu aalisarnermut piniarnermullu pisortaqarfimmi qanimut suleqataanissarput neriorsuutigissavaa aalisarnermut piniarnermullu ataatsimiititalia­mut. Taamaalilluni pitsaasumik aaqqiissuteqarniarsinnaanerput tassani tikinneqarsinnaanias­sammat.

 

Tassami aamma Atassutip uani oqaatigisaa assortorneqarsinnaanngilaq aamma ilumoorluin­naqqissaarpoq tassa suliffinnik suliffissuarnillu pilersitsiniartut namminneq nalilersuisarput akilersinnaasumik ingerlasinnaaneq tassani annertuumik aallaavigineqartarluni, kisiannili uagut Naalakkersuisuninngaaniit pisassat taamak killeqartigitillugit taamak annertutigisumik ammaassinissaq nangiarnartoqartipparput.

 

Taavalu Inuit Ataqatigiit oqaaseqaataat tassalu ilumoorluinnaqqissaarpoq ukiuni kingullerni aalisarneq pingaartumik sinerissap qanittuani annertuumik ajornartorsiorfiusimavoq. Aamma takussutissaqareerpoq aammalu qaammatini kingullerni pisut qiviassagaanni assut ilunersu­nartumik inuiaqatigiinni killissimagaluartugut.

 

Raajarniartut aalisarnerminnik unitsitsisimapput, tunisassiorfiit ilaatigut matusaqattaarnerinik kinguneqaleraluartunik. Tassuuna assut ilungersunartumik atugaqarsimavugut. Taannalu ajornartorsiorneq qujanartumik massakkut qaangikannerneqarpoq. Tassa ajornartorsiutit ta­marmik qaangerneqanngikkaluarlutik, ilaatigut qaangiisoqarpoq.

 

Taakkulu pitsaasumik ingerlanissaanut tamatta suleqatigiinnissarput aamma uanga pingaartil­luinnarlugu oqaatigisssavara. Aamma qularinngilara Inatsisartuni ilaasortat partiillu aamma taamatut isumaqarlutik maani pitsanngorsaanissamut peqataaniartut.

 

Tassa ataatsimiititaliaq uani saqqummiussinermi taagorneqartoq tassa Enoksensudvalgimik taagorneqarluni qaammatini kingullerni taaneqaqattaartoq aallaavigineqarpoq.

 

Immaqa taamatut saqqummiussinnginneq ilaatigut kukkunertut taaneqarsinnaagaluartoq kisi­anni neriuppunga taanna paasilluarneqarluni taamatut isummersorneqarsimasugut, kisianni tassa taanna Enoksensudvalgimik taaguutillip suliai malillugit ingerlanneqarpoq.

 

Aamma nuannaarutigaara Inuit Ataqatigiit ukua pisassanik agguaassinissamut tunngasunik isumaqataanertik oqaatigimmassuk. Tassa aamma uagut Inuit Ataqatigiittulli isumaqarpugut sapinngisamik pisassat amerlanerpaat nunamut tulaanneqassasut. Tassa nunami suliffissuarni suliarinnittarnissaq sapinngisarput tamaat Naalakkersuisuni qularnaarniarsarivarput.

 

Aamma taanna siunissami attatiinnassavarput. Sapinngisarput tamaat nunami suliffiit illersor­neqassapput. Pingaartumik aalisakkanik suliffissuit eqqarsaatigalugit. Tassami aamma kom­muninut pingaaruteqarluinnarput aalisakkanik suliffissuaqarfiusuni ataavartumik ingerlatsiso­qarnissaa.

 

Aammalu ukiaq manna ilaatigullumi ukioq suaarutigineqaraluarpoq Aasianni suliffissuaq matuneqassasoq. Tamannalu soorunami uagut Naalakkersuisuninngaaniit akuererusussimann­gilarput. Aamma akuersaarsinnaanngilarput arlaannaanulluunniit massakkut suliffissuarnik matusisoqarnissaa. Sapinngisarpullu tamaat peqataaniarsarissaagut aamma suliffiit ammaan­narnissaannut.

 

Aammalu sapinngisamik amerlisarneqarnisaannut soorunami piumassuseqarluarpugut, kisian­ni tassani soorunami apeqqutaassapput imminut akilersinnaassuseq aammalu pisassat qanoq annertutigisumik agguaanneqarsinnaanersut.

 

Taava taassumap saniatigut taakkua nammineerlutik tunisassiulertussat massakkut ilaatigut pilersaarusiorlutik ingerlatsisut naammasseriarunik Naalakkersuisunut utertinneqaqqittussaap­put tassanilu aalajangiunneqartussaapput qassit akuerineqassanersut, kisianni tassa siunnerfi­gineqarpoq annerpaamik 10.000 tonsit akuersissutigineqassasut. Taakkulu 25%-ii nunamut tulaanneqassasut.

 

Aamma uani assut iluarisimaarparput uagut Naalakkersuisuninngaaniit isumaqatigiissut kin­gulleq malillugu avataasiortut pisassaat 15%-iminngaaniit 25%-imut qaffanneqarmata. Taa­maalilluni aamma nunami suliffissuarnik suliassaqartitsiuarnissaq tassuuna aamma qularnaar­neqarluni peqataaffigineqarmat.

 

Taavalu aamma Inuit Ataqatigiit apeqqutigaa tunisassiorfiit taavalu kommunit, sulisartut sumiiffinnilu ataasiakkaani namminersortut ataatsimoorlutik nammineq tunisassiorfimmik ingerlatsiumallutik pilersitserusussinnaasut qanoq isumaqarfiginerigut uagut Naalakkersuisu­ninngaaniit.

 

Tassa taamatut isumallit tunngaviatigut tapersersorpagut aamma tapersersortuassavagut. Tassa inuiaqatigiinni nammineerusuttut annertuumik qiimmassarneqarlutillu tapersersorneqartariaqarmat­a.

 

Assersuutigiinnarsinnaavarput massakkut Maniitsumi suliffissuaq matuneqarsimasoq piginneqatigiinn­eq aqqutigalugu aqqutissiuunneqarpoq aammalu aallartinneqartussanngussaa­q. Taavalu taassumap saniatigut aamma siunnerfigineqarpoq Naalakkersuinikkut Nuka A/S-ip ingerlataasa eqaallisaaffigineqarsinnaanissaat aamma eqaallisarneqarnissaat. Tassa sumiiffin­ni najukkani nunaqarfiit eqqarsaatigalugit aamma taakku annertunerusumik peqataalersinnerisig­ut pitsaasumik aallariarsinnaanerit tikinneqarsinnaanngussammata.

 

Aamma uppernarsaatissaqareerpoq nunaqarfiit taamatut nammineq periarfissinneqarnerisigut ilaatigut soorlu Qeqertami nunaqarfimmiut nammineernerulerneratigut tunisassiorfik matoqqaannaraluart­oq ammarneqarpoq. Taavalu tunisassiornerit aningaarsarsiornerillu aallartinneqarluti­k. Taava aamma oqaatsuni aamma taamatorluinnaq. Siunissami aammat taamatorluinnaq ingerlariaaseqalernissaq aamma Naalakkersuisunikkut siunnerfigineqarpoq.

 

Tassuuna tapiissutit aallavigivallaanngikkaluarlugit, kisianni inuit nammineq peqataalersinnerisig­ut aamma angusassat pitsaanerusut anguneqartarmata aqqutissaq tikinneqassaa­q. Aamma siunnerfigaarput Naalakkersuisuni sapinngisarput taamaattut periarfissaann­ik ikiorlugit aallartinneqartassasut.

 

Taavalu Inuit Ataqatigiit ernumanartutut isigimmassuk sinerissap qanittuani rejerniarnermik aalisartut aavataasiortutulli angitigisunik kilisaassuarnik pisaartorlutik aalisalissagaluarpata sinerissamut pulallutik. Taanna sapinngisarput tamaat Naalakkersuisoqarfimmi pinngitsoortinniarsarivarpu­t. Taakkulu aalisarnermut tunngasortai karsinut tunngasortai KNAPK APK-lu peqatigalugit massakkut ingerlanneqarput.

 

Aammalu aalisarfiit sorliit ammarneqassanersut tassani oqaluuserineqarlutik. Taakku aamma kingusinnerusukkut naammasseriarpata aalisarnermut ataatsimiititaliamut aamma pinngitsoorat­ik ilisimatitsissutigineqassapput. Tassami aalisarnermut ataatsimiititaliaq aamma qanittumi malinnaatinneqarnissaa uanga aamma pingaartilluinnarpara pitsaasumik aaqqiissuteqarnissa­q. Tamatta angullugulu siunnerfigalugulu kissaatigigatsigu.

 

Taavalu tassunga aamma ilanngullugu eqqartorneqartussaapput sinerissami qanittumi rejerniut­it qanoq angitigissanersut tassa nammineq tunisassiulertussat. Taakkulu aamma ilanngullug­it soorunami saqqummiunneqarumaarput.

 

Taavalu uani aamma oqaatigisaat tunitsivinni tunisassiorfinnillu nutaanik pilersitsisoqarnioarneran­ik tunisassiorfiillu piorersut allanik tunisassiornialerneranik Naalakkersuis­ut akuerseqqaartarnissaannik piginnaatitsilernissaq Inuit Ataqatigiit aamma eqqartullaqquvaa.

 

Taanna aamma qularinngilluinnaqqissaarpara aalisarnermut ataatsimiititaliami sukumiisumik eqqartorneqassasoq. Tassami pisuussutit pisassat killeqarput. Assersuutigiinnarlugu umiarsuit tunitsiviit killeqanngitsumik arlallit pulaniarsaripput nunatsinni. Taava aamma taassumap saniatigut saattuarniutit arlallit nutaat pulaniarsaripput tassalu kommuninut tunitsiviit tunniunneqassappa­ta aqutsisinnaanissarput tassuuna qanoq navianartigisinnaanera aamma ersereerpoq. Tassa aqussinnaanngitsatsinnik kommunit akuersisalissappata taava naggataatig­ut pisassat pisuussutit uumassusillit annertunerusumik illersorsinnaajunnaassavagut.

 

Soorlu tamakku aaqqinniarnissaannut aalisarnermik ataatsimiititaliaq aammalu pisortaqarfik suleqatigiilluassasut neriorsuutigissavara.

 

Taava Kattusseqatigiit oqaaseqaataat. Malunnarpoq aamma taakku tamakkiisumik inatsisissam­ut tapersersuisut. Kisiannili aamma arlalinnik eqqaasaqarput eqqartorneqartut avataatigut. Tassalu ESU-mut tunngasut aamma tikillattaarneqarput. Aamma taanna tupinnanngil­aq aalisarnermut annertoorujussuarmik attuumassuteqarlunilu ullumikkut pingaaruteqarluinnarma­t.

 

Tamakku aaqqinniarnissaannut massakkut Naalakkersuisoqarfik suliniuteqarluni siunnersuuteqartussam­ik sulisitsivugut. Taavalu taakkua naammasseriarpata aamma Naalakkersuisunukartinneqassappu­t. Taava soorunami Inatsisartut aamma taakkua naammassiniarnissaann­ut peqataatinneqassapput. Pingaartumik inuussutissarsiornermut ataatsimiititali­aq aamma tassani ilusilersuinermut minnerunngitsumillu aamma aalisarnermut ataatsimiititaliaq attuumassuteqaqimmat taakkua marluk peqataatinneqarnissannut ilusilersuinissam­ut aamma neriorsuutigissavara malinnaateqqissaarneqassasut.

 

Tassa ESU-mut tunngasut ilumoorpoq pingaaruteqartorujussuupput angallatit qanoq taarsersorniarnerann­ut aammalu aningaasat ESU-mi aningaasaliissutigineqartut qanoq annertutigisinnaanerann­ut tunngasumik oqaloqatigiinnissarput assut pingaaruteqartoq aamma uanga kissaatigissavara qanittumi taanna suleqatigiissutigissagipput.

 

Taavalu ilaatigut 20 millionit angallatitaarniartunut aningaasaliissutigineqartussat aamma Kattusseqatigiinninngaaniit taaneqarput. Tassalu taakkua ataatsimiititaliami rejerniarneq pillu­gu aaqqissuusseqqinnermi Enoksenip ataatsimiititaliaani taaneqartumi aamma taakkua naliler­sorneqarput qanoq atorneqassanersut, aammalu sunut atorneqassanersut. Taakku uterfigineqaqqikkumaarpu­t.

 

Taava nuannaarutigaara Kattusseqatigiininngaanniit tunitsiviit tunisassiorfiit nutaat pilersinneqarnissaann­ut Naalakkersuisut siunnersuutaat tapersersormassuk. Aamma qujavun­ga taamak ersaritsigisumik oqaaseqarlusi tapersersuinersi matumuuna takutikkassiuk.

 

Taavalu uani aamma oqaatigisarsi Ilulissat kangerluata saani qaleralinniarnermi qassutit ukioq kaajalallugu atorneqarsinnaanngorlugit Naalakkersuisunit aalajangerneqarsimasoq. Ilumoorp­oq taanna siusinnerusukkut taamatut aalajangiisoqarsimagaluarmat kisiannili aalisartut taavalu kommunit kissaateqarnerat malillugu ukiorli allanngortipparput. Tassalu eqqaamanerlunngikkuk­ku aprilip 15-iata majilluunniit 15-iata tungaanut atuuttussanngorlugu taanna aalajangerneqarpoq.

 

Tassa kivisittakkat qaleralinniutit eqqarsaatigalugit taavalu septemberip aallaqqaataaninngaani­it aamma qaammatit marluk ukiannerani taamatut atuuttussanngorlugit. Tassa aalisartut aammalu kommunit kissaataat tassani annertuumik malinneqarput. Qujanartum­ik taanna akerleriissutiginagu aaqqinneqarpoq.

 

Tassa ukioq naallugu qassusersorneq atorunnaarpoq Ilulissat eqqaanni.

 

Taavalu ilumoorpusi tassuuna pisussutit uumassusillit aamma mianerineqartariaqartut tassa qassusersorneq eqqarsaatigissagaanni sukkasuumik aalisarnertut aamma isigineqartarpoq. Tamassumap kingunerisarlugu pisuussutit uumassusillit atorneqarnerata kingunerisaannik pisat minneruleriartortarlutik. Tassani aamma sillimaffiginiarsarivarput siunissami sapinngisam­ik killilimmik ingerlanneqartarnissaa.

 

Minnerunngitsumillu uumassusillit illersorneqarnissaat tassani aallaavigineqartariaqarmat.

 

Taavalu aamma oqaatigisarsi Kattusseqatigiinningaaniit piffiit ilaanni aalisarfilerngusaattarner­it tassalu saattuarniartut aammalu rejerniartut akornanni. Taanna ilumoorpoq annertuumik ajornartorsiutigineqartarpoq. Tassami aamma saattuarniartut piniuta­at aningaasarpassuarnik nalillit ilaatigut rejerniartuninngaaniit aqqusaarneqarnerisa kingunerisaann­ik annaaneqartarput.

 

Taanna sapinngisamik pinngitsoortinniartariaqarparput. Tamakkulu pinngitsoorneqassappata qanittumi tassa taamatut aalisartut saattuarniartut rejerniartut kattuffiit Naalakkersuisoqarfiillu qanittumi taamatut aaqqissuteqarniarnissamut sulissuteqartariaqarput.

 

Masakkullu assagiarsunniarnerit pillugit suleqatigiissitassaq aallartisarneqalermat aamma taakkua ilanngullugit nalilersorneqarnissaat eqqunneqartussaavoq.

 

Tassa qanittumik kattuffiit suleqatigineqassasut aamma Kattusseqatigiit taanna kissaatigisaat malinneqartussaavoq. Ungasinngitsukkullu aallartissapput. Immaqa ilaatigulluunniit aallartinnissalereerpu­t.

 

Taavalu Otto Steenholdtip aalisarnermut inatsisissaq tunngaviatigut isumaqatiginngikkaa paasisinnaavara tassa nammineersinnaanerup annertuumik illersorneqarnissaa pingaartikkaa takusinnaavara. Aamma taanna uagut minnerpaarpaamilluunniit apeqqusernianngilarput. Tassa inuit nammineersinnaasut sapinngisamik pisortanit tapersersorneqaratik ingerlasinnaas­ut aamma tamakkiisumik uagut Naalakkersuisunit tapersersorusuppagut.

 

Kisiannilu uani pisassat agguaanneqarnissaannut tunngatillugu tassa sinerissap qanittuani 43%-it avataasiortunullu 57%-it tunniunneqarnissaannut Otto Steenholdtip isumaqatiginninn­ginnera assut uanga ilungersunartutut isigaara. Pissutigalugu ukiorpassuarni pisassat taakku avinniarneqartarner­at ajornartorsiutaasarsimavoq. Ilaatigut annertunerusumik avataasiortut piY (bånd nr. 42 uunga naavoq.)

**

Bånd 44

 

... naalakkersuisoqatigiinni isumaqatigiinngitsugut.

 

Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq, Atassut.

Finn Karlsenimut qujavugut. Ingerlariaqqitsinnata ilisimasitsissutigissavara maannakkut oqaa­seqartussat naammassilermata aammalu Inatsisartut ataatsimiinnerat unikaallatsinneqarani ingerlaannarluni pisussaammat.

Immikkoortumut allamut nikeriannginnitsinni Inatsisartut maani issiavimminni najuuttut amerlanerusariaqarput. Taamatut oqariarlunga Johan Lund-Olsen pingajussaaniilerami naatsu­ararsuarmik oqaaseqassaaq.

 

Johan Lund-Olsen, Inuit Ataqatigiit.

Tassa naatsuaraannannguussaaq, tassa Siumut oqaaseqartuanut una oqaatiginiarlugu januarimi tamani inatsiartut aalisarnermut piniarnermut nunalerinermullu ataatsimiititaliaanut tunniun­neqartoq, tassaaginnarpoq Enoksenudvalgip suli sulisup inerniliukkallagai ilisimatitsissutigi­niarneqartut ataatsimiititaliamut.

 

Tassami naalakkersuisup eqqaamaniarneqartutuut ukiaq Inatsisartut ataatsimiinneranni nerior­suuteqarpoq Aalisarnermut Ataatsimiititaliaq qanimut malinnaatinniarlugu, tassalu taamaa­liorpoq januarimi februarillu aallartilaarnerani Enoksenip Ataatsimiisitaliaa suli sulisoq sulilu suliassaqartoq sumut killiffia pillugu allakkatigut ilisimatiutigaluta.

 

Taavalu kingornatigut aamma ataatsimiititaliamit aggerluni aamma nassuiaateqarluni, kisianni suli ulloq manna tikillugu tassa amigaatigivagut, taanna naammassereermat ilisimasakka malillugit aammalu ilisimasitsissutigineqarmat uani inatsisissatut siunnersuummi Enoksenip Ataatsimiisitaliaata inassuteqaatai tunngavigalugit suliarineqartoq, taava inatsisiliornermi pissuserissaarneq, kisianni pissuserissaarneq kisiat piinnarnaga, kisianni aamma inatsisiliortu­tut tamatta pisussaagatta paasissutissat tamavimmik aalajangiiniarnitsinni tunngavissavut pisariaqarigut, taava Enoksenip Ataatsimiisitaliaata suliani naammassivillugu naammassisi­mappagu, taanna taamaassimagunarpoq, tassami inatsisissatut saqqummiussami taamatut oqaatigineqarpoq.

 

Taava taakkua aamma ataatsimiititaliap Inatsisartut ataatsimiititaliaata takusariaqarpai aam­mami ukiaq aalisarneq pillugu nassuiaat annertoorujussuaq sukumiisorlu oqallisigigatsigu naalakkersuisup taamani neriorsuutigereermagu inatsisartunut ataatsimiititaliamut taakkua aamma tunniunneqarumartut suliartik naammassiniariarpassuk.

 

Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat, Atassut.

Naggataarutaasumik Aalisarnermut Naalakkersuisoq, Hans Enoksen, nalunaareersimavoq oqaaseqassaaq.

 

Hans Enoksen, Aalisarnermut, Piniarnermut Nunaqarfinnullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Qujanaq. Tassa ukua siullermik oqaaseqarninni Inuit Ataqatigiit apeqquteqaataat, tassalu Enoksenip Ataatsimiititaliaanik inassuteqaatit pillugit paasiumasaqarnerat.

 

Taanna assortuussutiginngilluinnarlugu naammassineqassaaq, tassa Aalisarnermut Ataatsimii­titaliamit paasissutissat tamarmik tunniunneqassapput. Aamma taassuma saniatigut saattuerni­arnermut tunngasut, qaleralinniarnermut tunngasut suliarineqalerpatta aamma malinnaateqqis­saarnissarsi nerior­suutigissavara. Tassa assortuussutissaqanngilagut tassuuna paasissutissat tamaasa tamakkiisumik pissagassigit.

 

Ukulu 20 millioninut tunngasut; ilaatigut ilumoorpoq aalisarnermut pissutsit assigiinngitsor­passuit ajornartorsiorfiusut. Raajarniarnerinnaq kisimi ajornartorsiutaanngilaq, kisiannili annertunerpaarpaamik raajarniarnikkut pisut ilungersunartut annertunerpaajusut oqaatigissa­vara.

 

Tassanilu aamma aalisariutit nutaanngilisimasut, nutaanngilisimaqisut ilaatigut ukiut 30-40-inik pisoqaassusillit ingerlatinniarnerat assut piginnittunit akisusimasoq. Tamakkununnga tunngasut aammalu ESU-mut akiligassanut tunngasut massakkut suliaralugit nalilersorneqar­mata 20 millionit taakkua sumut atorneqarnissaannut tunngasut suli sukumiisumik massakkut oqaatigisinnaanngikkallarpagut, kisianni aalisarnerup pitsanngorsarnissaannut atorneqarnis­saat piaartumillu naammassiniarneqarnissaat neriorsuutigissavarput.

 

Taamatut 20 millionit atorneqassappata Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq aamma aqqu­saaqqaarneqartussaavoq. Sapinngisamik tassa sukkasuumik uagut aamma suliniarsarigaluar­pugut, kisiannili Aalisarnermik Pisortaqarfimmi sulisut ikippallaarnerat pissutaalluni suliassat ilaatigut arriitsuararsuarmik ingerlanneqartarput.

 

Taassuma saniatigut nunanut allanut pisussaaffigut aalisarnikkut isumaqatigiissutit isumaqati­giinniarnerit allallu ullumikkut suli ingerlanniarneqartut sulisunik arlalinnik aamma atuiffiu­sut angalasaqattaarnerpassuarnik kinguneqartartut ingerlanneqarmata ajoraluartumik sulisuti­gut killeqarpallaarneq pissutigalugu sukkanerusumik ilaatigut immaqa aaqqinneqarsinnaagalu­artut sulisukilliorneq pissutigalugu kinguarsarneqartartoq taanna isortuussinnaanngilara maann­gaanniit. Tassa aamma Johan Lund-Olsenip oqaatigisaa inatsissamut tunngasoq ilumo­orpoq. Taan­na uanga aamma nammineq inuttut akuersaarsinnaanngilluinnaqqissaarpara taa­matut pisoqarnera sapingisamik tulliani pinngitsoortinniarsarissavarput. Tassuuna assortuus

sutissaqanngilluinnaqqissaarpugut tamatta pitsaasumik paasissutissinneqarnissarput pingaartu­mik inatsisartunut ilaasortat uanga pingaartilluinnarakku.

 

Taavalu Otto Steenholdtip aamma oqaaseqarnermi ilaatigut oqaatigaa uutiterisut suliffissaqar­titsinnguaratik naammattunnguamik aningaasarsiornerarlutigit. Isumaqarpunga taamaatto­qanngitsoq aamma annertuumik taakkua suliffissaqartitsimmata annertuumillu aningaasarsior­nermik nunatsinni ikorfartueqataallutik. Taamaammat taamak ikatsigisumik oqaatigiinnarne­qarsinnaanngillat. Annertoorujussuarmik aningaasarsiornitsinnut aamma avataasiortut kilisaa­taatillit pingaaruteqarput. Taakku aamma pinngitsoorsinnaanngilagut.

 

Taava uani inuutissarsiutinik aallartitsiniartut inatsisissami pineqanngillat, kisianniliuna uani pineqartoq tunitsivinnik tunisassiorfinnillu nappaariarnissamut naalakkersuisut akuerseqqaar­tarnissaannik pineqartoq. Tassa inuutissarsiornermik aallartitsisaaniartut allallu minnerpaar­paamik uani inatsisissami apeqqusersorneqanngillat aammalu eqqartukkattut soorlu saarulliit allallu aallartinniarneqarpara taanna aporfissaqanngilluinnartoq oqaatigissavara.

 

Taavalu aalisariutit ikilisimaqippata sooq amerlisarniarlugit iliuuseqannginnersugut ilaatigut oqaatigisat, tassa aalisariutit nutaanngilivallaarnertik pissutigalugu annertuumik ikilisimapput, taannalu aningaasarpassuarnik naleqarmat. Amerlisarniarnissaannut tunngasut aningaasat annertuumik amigaatigineqarput aningaasaliisoqarnissaallu Inatsisartut piumassuseqassappata assut aamma uanga aalisarnermi naalakkersuisuttut nuannaarutigissavara.

 

Naggataatigut qujavunga taamak isumaqatigiitsigisumik aalisarnermut inatsisissaq Naalakker­suisut sinnerlugit saqqummiussara partiinik Kattusseqatigiinnillu akuersaarneqamat. Neriuuti­gaaralu ataatsimiititaliami pitsaasumik aamma suliarineqarlunilu naammassilluarneqarumaar­toq. Qujanaq.

 

Daniel Skifte, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Atassut.

Aalisarnermut Naalakkersuisumut qujavugut. Immikkut nappaavoq Otto Steenholdt. Pingajus­saaniilerami naatsuararsuarmik periarfissinneqarpoq.

 

 

Otto Steenholdt, attaviitsoq.

Aalisarnermut Naalakkersuisoq oqallisigisagut aamma oqalliserigaangatsigit tassunga tunn­gassuteqarorisagut aamma ilannguttarpagut. Inuutissarsiutinik pilersitsiniarnermi oqallisigisa­gut uunga aamma attuumassuteqarput. Avataasiortunut taamannak erseqqitsigisumik oqaase­qarnera sanileriisiinnarpakka. Nunami sulisut qanoq amerlalluinnaqqissaartigisut suliffissaar­mata. Fabrikkit matooqqarmata illoqarfinni tamakkua iluamik pissagaanngi tulaassuineq siul­liuttariaqarpoq. Sanileriisissinnaasuugukkit takussavatit qanoq tulaassuisut nunamut fabrikki­nullu tunioraasussaat amerlalluinnaqqissaartigisut aalisartunut sisamanut naleqqiullugit. Ikip­pallaarpata piaarnerpaamik amerlisarniarlik tulaassuisinnaasut amerlillugit fabrikkit suliassa­qartilerlugit. Taanna siunniunniarsiuk.

 

Daniel Skifte, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Atassut.

Otto Steenholdtimut qujavugut.  Akineqartariaqarmat Aalisarnermut Naalakkersuisoq periar­fissinneqarpoq akissuteqaqqullugu.

 

Hans Enoksen, Aalisarnermut, Piniarnermut Nunaqarfinnullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Tassa Otto Steenholdtip assortuussutaanngitsut assortuussutinngortinniarsarivatit. Minner­paarpaamillluuniit uagut inuutissarsiorniarnermik aallartitsisaaniartut maani inatsisiliorniar­nikkut mattunnianngilagut, kisiannili suliffissuarnik tunitsivinnillu nappaaniartut taakkua naalakkersuisunit aqqusaareqqaartarnissaat uani siunnersuutigaarput, tassa allaanerussutaa.

 

Taamaalilluni aamma pisussutit uumassusillit aalisarnikkullu politikkip ataqatigiissaarluartu­mik ingerlanneqarnissaa ullumikkutut pinnagu ullormiit ullormut aalajangiisaqattaarnerit tamakkua siunissami qimakkusuppagut. Pisassat aalajangerusuppagut siunissami inuit aalisar­tut eqqissillutik pilersaarusiorsinnaanissaannut aqqutissaq ammarusukkatsigu. Aalisartut pitsaasumik bankit allallu suleqatiginissaanut qularnaajaaqataaffigerusukkatsigt. Taakkulu massakkut saqqummiuppagut inatsissakkut. Minnerpaarpaamilluunniit inuutissarsiornikkut allatigullu periarfissanik mattussiniartoqanngitsoq naalakkersuisut sinnerlugit oqaatigissavara. Qujanaq.

 

 

 

Daniel Skifte, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Atassut.

Taamaalilluni oqaluuserisassani imm. 16 suliarineqarpoq naammassillunilu, taavalu imatut inerneqarpoq; Siumup, Atassutip, Inuit Ataqatigiit Kattusseqatigiillu tamarmik isumaqatigiil­lutik suliassap aappassaanneerneqannginnerani Inatsisartut Aalisarnermut Ataatsimiititaliaan­nut ingerlateqqinneqassasoq kissaatigaat. Taamatullu suliassaq inerneqassaaq.

 

Immikkoortumut tullermut ingerlaqqinnginnitsinni Inatsisartup Siulittaasuata tulliaqinnuigis­savara ataatsimiinnermik aqutsisilaaqqullugu.