Oqaluuserisassani immikkoortoq 19-2 |
|
||
| Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera | |
Ullut ataatsimiiffiusut pingajuat,
sisamanngorneq 13. februar 2003, nal. 14:00
Ataatsimiinermik aqutsisoq: Per Rosing-Petersen, Inatsisartut
Siulittaasoqarfianni ilaasortaq, Siumut.
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilaasortaq, Siumut.
Massakkullu immikkoortoq 19 tipparput,
taassumanngalu saqqummiussissaaq Ânâ-Grethe Mathiassen.
Ânâ-Grethe Mathiassen, Perorsaanermik Iliniarifk, Ilulissat.
Ukioq 2002-mi martsimi KANUKOKA-miit
saqqummiunneqarput misissuinerup inerneri, tamatu-mani pineqarlutik meeqqanut
inuusuttuaqqanullu sumiginnarneqarsimasunut perorsaavissaannik
pisariaqartitsineq.
Misissuinermi paasinarsivoq perorsaavinnik
arlalinnik qinigassaqarnissaq kommuninit amigaatigineqartoq. Meeqqat
inuusuttuaqqallu ima ajornartorsiuteqartigipput perorsaanikkut ingerlatat
immikkut ittut, soorlu "Matu" aamma "Meeqqat Illuat",
amerlanerusut pisariaqarsorinarlutik.
Kommunit tamaasa eqqarsaatigalugit meeqqat
inuusuttuaqqallu katillugit 150-it missaaniissapput ima inuunerminni
atugarliortigisut angerlarsimaffimmik avataanut inissittariaqalersinnaallutik.
Meeqqat inuusuttuaqqallu ulloq unnuarlu
paaqqinnittarfinnut inissinneqarnissaminnut utaqqisut aammalu taamatut
inissinneqartariaqalersinnaasut ukiumikkut ima agguataarsimapput:
6-it inor-lugit ukiullit 20 %,
6-it aamma 9-it akornanni ukiullit
27 %,
10-it aamma 14-nit akornanni
ukiullit 38 % kiisalu
15-iniit 17-inut ukiullit 15 %.
Angerlarsimaffiup avataanut
inissinneqartarnermut pissutaanerpaavoq sumiginnagaaneq. Taanna 48 procentini
pissutaanerpaasutut taaneqarpoq. 13 procentini inuusuttuaqqat
atornerluisuunerat pissutaanerpaatinneqarpoq. Meeqqat inuusuttuaqqallu
angerlarsimaffiup avataanut inissinneqartariaqartut 11 procentiini pissutaavoq
kinguaassiutitigut atornerlugaaneq, kiisalu 10 procentiini tarnikkut
ajornartorsiutit pissutaallutik.
Pissutaanerpaasutut allattut aamma
taaneqarput meeqqap imaluunniit inuusuttuaqqap innarluut eqarnera,
annersagaasarsimanera imaluunniit pinerluuteqartartuunera, kommunilli
ikiortariaqarsorisaat tassaginnanngillat meeqqat annertuumik
ajornartorsiutillit.
Meeqqat inuusuttuaqqallu ilarpassui namminneq
ingerlalluarput iliorfigineqartariaqaratillu kisian-nili angajoqqaatik
annertuumik ajornartorsiutigaat soorlu assersuutigalugu angajoqqaamik
imigassamik ajornartorsiuteqarnerat. Taamaattumik inuusuttuaqqat
pisariaqartitsipput angerlarsimaffigigallagassaminnik soorlu assersuutigalugu
kollegianik immikkut ittunik, ilinniakkaminnik eqqissillutik
naammassinnisinnaaniassagamik.
Tamakku tunngavigalugit
oqallittoqarnissaa kissaatigaara, meeqqat sumiginnarneqarsimasut ilaquttaminnut
qanigisaminnut inissinneqartarnerat ilersorneqarsinnaanersoq?
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilaasortaq, Siumut.
Ânâ-Grethe Mathiassenimut qujanaq.
Taava Naalakkersuisut sinnerlugit Naja Stefani akissuteqassaaq.
Naja Stefani, Naalakkersuisunut ilasortaq,
Atassutip Inuusuttai, Sisimiut.
Siunnersuuteqartoq
Naalakkersuisuningaanniit isumaqatigaarput oqariartuutigimmagu meeqqat
sumiginnakkat ilaquttanut qaninnernut inissinneqartarnerat
illersorneqarsinnaajuaannanngitsoq, taamaattorli Naalakkersuisuni isumaqarpugut
periarfissaq taanna mattutivinneqartariaqanngitsoq, meeqqanillu
sumiginnaasoqarsimatillugu pisuni ataasiakkaani aaqqiissut suna meeqqap pisari
aqartitaanut naleqqunnerpaajunersoq najugarina isumaginnittoqarfiup
aalajangersassaraa. Aaqqiissut taanna periarfissat atorneqarsinnaasut iluini
nassaariniarneqarsinnaasariaqarpoq.
Naalakkersuisut isumaqatigiipput
ajornartorsiut qaqinneqartoq pillugu sulineq nanginneqartariaqartoq
aaqqiissutissanillu akuersaarneqarsinnaasunik nassaarniartuartoqartariaqartoq.
Inuussuttut Inatsisartuini
oqallinnerup kinguneriumaagai Naalakkersuisunit qilanarluta
malinnaavigissavagut. Qujanaq.
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilaasortaq, Siumut.
Naja Stefanimut qujanaq. Allamik
oqaaseqarumasoqarnerluni.
Karen Steenholdt, Ilinniarfissuaq, Nuuk.
Siullermik Peqqinnissamut,
Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu
Ataatsimiititaliap iluani eqqartoratsgu imannak nipilimmik
saqqummiuterusupparput.
Meeqqanik inuususuttuaqqanillu
angerlasimaffiup avataanut inissiisarnermi kisitsisit takutippaat
pisariaqartitsineq ima annertusiartortigilersimasoq allaat ulloq unnuarlu
angerlarsimaffinni arlalinnik nunatsinni atorfissaqartitsoqalersimalluni,
ugguunatigut pipallattukkunaasiit meqqaat pilliutigineqarlutik. Aaqqiiffiginiarneqalerput
allat qanigisat aanakkuusut ajaakkuuusut pisinnaatitaasunngorlugit
tigusisalernissaannik. Soorunami eqqarsaat kusannasagaluarpoq kisianni
illersorneqarsinnaanngitsutut nalilerparput pissutigalugu taassumap iluani
inatsiseqanngimmat, imaappoq qanigisaasunit meeraq tiguneqarsinnaavoq.
Qanigisaasut inatsisitigoorlugu pisortatigoorlugu meeqqanik inissiisarneq
eqqarsaatigalugu, takku qanigisaasut aningaasartuutinik arlaannaanilluunniit
tapersersorneqarneq ajorput. Meeraq tiguinnartarpaat namminnerlu
kaasarfimminninngaanniit atisalersorlugulu nerisittarpaat.
Taasumap iluani aaqqiisoqasappat
inatsisinik aalajangersakknik ersarissunik takoqqaarusuppugut.
Assersuutigiinnarsinnaavarput
soormitaavaana inuiaqatiginnguit ilutsinni taamannak atorfissaqartitsigilersimasugut?
Pissuteqarsimannginnerluni putorujussuaq
tappiilliorfigineqartartoq aaqqiiffigineqarsinnaanngimmat?
Paaqqinnittarfiit ulloq unnuarlu, ulluuneranilu paaqqinnittarfiit,
atuarfeqarfiit inulersorneqartarput sulisutassaminnut inunnut naammattunik.
Ilinniartitsisoq meeqqanik 50-inik atuartissaanik tunineqarunnanngilaq.
Perorsaasoq meeqqanik 30-nik tunineqarunnanngilaq
aamma sipporput. Kikkunuku tuniorarneqartut, kikkunuku sulinermi iluani
oqimaannerpaarpaamik suliallit. Ipilerput taakku. Perirfissaarupput
sulissutassatik 100%-imik sulissusinnaanngilaat. Tassaapput socialeqarfiup
iluani, inunnik isumaginnittoqarfiup iluani sulisuminginnuit, taakkukua
pineqartariaqalersut sulissutassatit naammattumik naammaginartumillu
sulissutissagunikkit, allatuulli suliaat killilersoqqissaarneqarlutik
nalilersoqqissaarneqartariaqalersut.
Angerlarsimaffinni meeqqat
inissinneqartarput ilaqutariinni inissinneqartarput, inissinneqartarput inatsisikkut
inattsisit aalajangersakkat naapertorlugit, angajoqqaarsiassaasut
takusarneqartarput, nakorsiartinneqartarput, pinerluuteqarsimanerannik
misisuiffigineqartarput. Tamakkua tamarmik aaqqereeraangata sooruna meeraq
inissinneqartarpoq. Inissikkaangamikku amerlanertigut puigortarpaat meeraq
inissitartik sumut killinnersoq, sukkut pisariaqartitsinersoq. Angajoqqaarsiat
qanoq pisariaqartitsinersut eqqarsaatigineeruttarpoq nalunginnamikkun taanna
inissiivitsik ajunngitsoq.
Angajoqqaarsiaasut tassani ullut
unnuarlu meeqqanik sullissisusarput, agguaqatigiissillugu 2
kruuniunngilarluunniit tiimisusiaat. Taanna tiimimusiamininnguartik
akissarsiatut meeqqat atisaanut, nerisaanut tamanut tamanut tamanut
atortarpaat. Sukkununa aaqqiissuteqarniartugut, uunga artornarsereertut
aaqqissuutissuagut imaluunniit uani sullissiniartut artorsartut
oqilisaaffigalugit aaqqissuutissavagut?
Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilaasortaq, Siumut.
Karen Steenholdtimut qujanaq. Taava
Ânâ-Grethe Mathiassen oqaaseqassaaq.
Ânâ-Grethe Mathiassen, Perorsaanermik Ilinniarfik,
Ilulissat.
Qallunaatuuginnaa pigigakku
qallunaatut atuassavara. Ilaqutareeqatigiit inatsisikkut
pilersinneqarsinnaappat ullumikkut inatisiliorneq taamaatsillugu? Uagut
isumarput naapertorlugu taamaattoqarsinnaanngilaq, tassami siullermik
”allanngortitseqqaartussaavugut” § 11, stk. 1 aaama 2 tassani allaqqavoq:
kikkulluunniit ilisimasaqartut imaluunniit soqutigisaqartut sulianut
aalajangeeqataasinnaanatik, sorlu ilaqutariinneq kammagiinnerlu pissutigalugu,
tassani aamma soqutigisarivaat suliap naammasinissaa immaqalu aamma
aningaasatigut soqutigisinnaallugu, taava ajornartorsiutinut tunngatillugu
illuatngeriit akerleriilersinnaapput, matumani pineqarpoq soorlu meeqqat
qanigisanut inissinneqarpat, tassani atuassuara qanoq pisoqarsinnaanersoq
inatsiliornikkut aaqqeeqqaarnani qanigisanut meeqqamik inissisiisarneq, tassa
nipangiussisussaatitaaneq taava allanngortittariaqassaaq, taamaalilluni kikkut
tamrmik namminneq angerlarsimaffimmi pisoqarnerani oqlauttuarsinnaallutik.
Inuiaqatigiit akissaqaratillu
nukissaqanngillat inuusuttut qanigisaannut inissitsitisallugit, tassa tamanna
ajornartorujussuuvoq inatsisiliorneq naapertorlugu taavalu uagut taamaalilluta
inuttut inuunerput annaasinnaagatsigu, taakkulu piareersimaffigisussaavagut
meeqqat inuusuttullu inuunerannik isumaginninnissamut.
Per Rosing, Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilaasortaq, Siumut.
Taava Poul Olsen. Takanna
Poul Olsen, Naalakkersuisunut ilaasortaq, Siumup
Inuusuttai, Siumut.
Qujanaq. Ilaqutariit
minnerunngitsummillu meeqqat ikiorserniarlugit ullumikkut Qaqiffiit atuuttut
ikiorserneqartariaqarput. Nuannaarutigisariaqarparput amerlanerujartuinnartut
atornerluisuunerminnik paarsinerlunnerminnillu nassuerutiginnittalernerat,
tamannali kommuuninut aningaasatigut nanertuutaagaluttuinnalerpoq,
taamaattumillu aamma Namminersornerullutik Oqartussat tassuuna aamma
ikiuussinnaasariaqarput, annertunerusumik.
Taamaattumik katsorsaasut
“angalasut” Qaqiffimmut ikiorsiissutaasariaqarput, minnertunngitsumillu
ilaaqutariittut katsorsarneqarsinaaneq annertusaavigineqartariaqarpoq,
taamaalissaguttali pineqatup atornerluinermigut nassueruteqarnissaa
pingaaruteqarluinnarpoq.
Per Rosing, Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni
ilaasortaq, Siumut.
Poul
Olsenimut qujanaq. Allamik oqaaseqartoqarumanerluni. Taamaanngilaq, tava
immikkortoq 19 tassunga naammassivarput.