Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 27		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiusut pingajuat, sisamanngorneq 13. februar 2003, nal. 15:15

 

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 27

 

 

Oqallisissiatut apeqquteqaammik siunnersuut: Siunissami Tunngaviusumik Inatsiseqa-lernissamut tunngatillugu oqaatsinik ullutsinnut naleqquttunik atuinissaq pillugu.

(Inuusuttut Inatsisartuini ilaasortat Finn Lennert, Jens Nielsen aamma Birgitte Fly, Sanaartornermik Ilinniarfik, Sisimiuni)

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasoqarfianni ilaasortaq Per Rosing-Petersen.

 

 

Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni ilaasortaq, Siumut.

Ataatsimiineq ingerlaqqippoq. Immikkorotut tulliat tikipparput tassalu immikkortoq 27: Oqallisissiatut apeqquteqaammik siunnersuut: Siunissami Tunngaviusumik Inatsiseqa-lernissamut tunngatillugu oqaatsinik ullutsinnut naleqquttunik atuinissaq pillugu. Tassani siunnesuuteqartut sinnerlugit Birgitte Fly saqqummiussissaaq.

 

Birgitte Fly, Sanaartornermut Ilinniarfik, Sisimiut.

Oqallisissiamut tunngavilersuut:

Inatsit Tunngaviusoq maannakkut atuuttoq kikkut tamarmik oqartussaaqataatillugit inuiaqati-giittut ingerlanitsinnut tunngaviuvoq aamma immaqa qanoq ingerlanneqarneranut. Taanna imaqarpoq aalajangersakkanik pingaarnernik inatsisit atortussanngortinneqartut allat tamarmik tunngavigisassaannik.

 

Inatsimmi Tunngaviusumi aalajangersakkat amerlasuut allanneqarsimapput 1800-ikkut qeqqata missaani, taamaattumik eqqumiiginanngilaq oqaasertalersuinerit oqaatsillu atorneqartut qanganisarpalaarmata imaaliallaannarlu paasisassaasaratik.

 

Aalajangersakkat allat nutaanerugaluarput kisianni oqaatsit atorneqartut paasissagaanni taava inatsisiler inermik ilisimasaqartariaqarpoq. Ilaanni pisariaqartarpoq inatsisinik aamma pineqartut ilaani eqqartuusinermi aalajangerneqarsimasunik ilisimasaqarnissaq Tunngaviusumik Inatsimmi aalajangersakkat pineqartumi tamatumani paasissagaanni.

 

Naalagaaffiit tunngavimmittut inatsisaattut Tunngaviusumik Inatsit nunarsuarmi naannersat ilagaat. Immaqa taamaallat taamak naatsigisinnaavoq oqaatsit inatsisilerinermut tunngasut atorneqarmata, itinerusumillu nassuiarneqarnatik aalajangersakkat qanoq isumaqarnersut. Taamaassimappat isumaqarpugut iluaqutaassasoq Tunngaviusumik Inatsit nassuiaatinik paasiuminartunik ilaneqarsinnaappat. Tunngaviusumik Inatsit inunnik atuaannarlugu paasineqassappat, pisariaqarpoq oqaasertat oqaatsillu ullutsinnut naleqquttut atorneqartariaqarput, tamatuma qularnanngitsumik kingunerissavaa Tunngaviusumik Inatsimmik ilisimasaqarnerup annertusinera.

 

Imaassinnaavoq pisariaqartoq immikkut ilisimasallit Tunngaviusumik Inatsip nutaap oqaasertaata allanner ani atussallugit, tamaassappat qularinngilarput iluaqutaassasoq inuttaasut ilaat suliamut peqataatikkaanni.

 

Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni ilaasortaq, Siumut.

Birgitte Flymut qujanaq. Naalakkersuisut sinnerlugit akissuteqassaaq Marie Fleischer.

 

Marie Fleischer, Naalakkersuisunut ilaasortaq, Demokraatit, Nuuk.

Inatsisit Tunngaviusut malittarisassaapput inuiaqatigiit aalajangiussarisimasaatMalittarisassat aalajngersarpaat kikkut pissaaneqarnersut inuiaqatigiit malittaruagassaanni. Malittarisassat aalajangersagaraat qaoq ililluni pissaaneq taanna atorneqarsinnaasoq, tassa inuiaqatigiit  Inatsisit Tunngaviusut aalajangersarpaat killilerlugulu kikkut qanoq pissaaneqartut pissaanermik atuisinnaassasut, taavalu Inatsisit Tunngaviusut inummut ataatsimut inatsisikkut killilersuinissamik piaarnerpaamik aalajangersaapput, kisianni qanoq iluaqutaava inatsit illersorneqarsinnaassaguni inuiaqatigiit tamakku illersorneqaatissatik sianiginngikkunikkit. Sumut iluaqutaassava malittarisassaqaruni inuttaasunik illesuisut inuttaasut atuarlugit paasisinnaassanngikkunikkit.

 

Eqqartuussisarnermi naalagaaffik ilisimasaqarnerup inuttaasut suut pisussaaffiginerlugit piginnaatitaaffiginerlugillu paasisinnaassallugit. Tassa tunngaviatigut malittarisassaq unaavoq pingaarner paasoq malittarisassat atuarsinnaassalugit paasineqarsinnaallutik inuttaasunillu malinneqarlutik. Taamaattumik Naalakkersuisut isumaqataalluinnapru siunersuuteqartut oqarmata Tunngavisumik  Inatsimmi oqariartaatsit ullutsinnut naleqqunnerusariaqartut.

 

Oqaatsit ineriartortuarput taavalu oqariartaatsit aamma allanngortarput innuttaasut ineriartornerat naapertorlugu. Tamatuma kingunerivaa ullutsinni oqariartaatsit taamani ineriartornermi malinnaasariaqartut, taamaallaat inuiaqatigiinni uninngaannartuni Tunngaviusumik Inatsisit qaqugorsuarmut atuussinnaavoq, tassani  pineqarpoq oqaatsitigut imaa eqqarsaatiglaugit.

 

Meeqqat skuui mikivallaalerpata taava taarserneqartariaqartarput taamaappoq aamma Tunngavi usumik Inatsimmut tunngatillugu.

 

Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni ilaasortaq, Siumut.

Marie Fleisherimut qujavugut. Oqaaseqartoqarumasoqarnerluni. Aggu Løvstrøm.

 

Aggu Løvstrøm, Isumaginninnermi Siunnersortinngorniat Iliniarfiat, Nuuk.

Kalaallit Nunatsinni oqaatsit atukkavut pillugit aamma inatsisiliortoqarsinnaavoq – una ana eqqaamarpiannginnakku ikoqqullunga saaffiginikuugaluaringa saaffigisartagarput inatsiseqartoq normu massakkut taasinnaanngilara, kisianni eqqaamavara imatut allassimasoqartoq: “Kalaallit Nunaanni kalaallisut oqaatsit salliutinneqassappat, kisianni taamaakkaluartoq qallunaatut oqaatsit atuarfimmi ilinniartitsissutigineqassapput.“ Qujanaq.

 

Per Rosing-Petersen, Inatsisartut Siulittaasoqarfianni ilaasortaq, Siumut.

Aggu Løvstrømimut qujanaq. Una pigunarpat Namminesornerullutik Oqartussat pillugit inatsisit tassani § 9, imm. Siullermi taamannak allassimasoq eqqaamavara. Allamik oqaaseqatoqarumanerluni. Taamaattoqanngilaq, taamaattumik imikkoortoq 27-p oqaluuserineqarnera tassunga killeqarpoq.