Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 08-1

Ataatsimiinnerit ] Tilbage ] Op ] Nęste ]

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiusut sisamaat, tallimanngorneq 7. marts 2003, nal. ?.

 

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 8

 

Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut.

(Naalakkersuisut Siulittaasuat)

(Siullermeernera)

 

Hans Enoksen, Naalakkersuisut siulittaasuat, Siumut.

Inatsisartut 2001-mi ukiakkut ataatsimiinnerminni 2002-milu upernaakkut ataatsimiinnerminni oqaluuseraat nunatta Karsiata naatsorsuutaasa kukkunersiorneqartarnerannut Inatsisartut ataatsimiititaliaata suut suliarisassanerai.

 

Inatsisartut Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliaata isumaliutissiissutaa tunngavigalugu Inatsisartut aalajangerput Naalakkersuisut qinnuigineqassasut Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranik siunnersuummik saqqummiusseqqullugit. Tamatumuunakkut nunatta Karsiata naatsorsuutaasa kukkunersiorneqartarnerannut Inatsisartut ataatsimiititaliaata ingerlatsinermik kukkunersiuisinnaanera ersarissumik tunngavissikkumallugu.

 

Tamanna tunngavigalugu Naalakkersuisut siunnersuut manna suliaraat, qulakkeerisussaq nunatta Karsiata naatsorsuutaasa kukkunersiorneqartarnerannut Inatsisartut ataatsimiititaliaata periarfissaqarnissaanik Naalakkersuisut suliffeqarfiillu taakkua ataaniittut suliassaqarfimminni allaffissornikkut aaqqissuussisarnerannik aamma kukkunersiuisarnissaminnut.

 

Tamatuma peqatigisaanik Naalakkersuisut pissutissaqarsimapput Inatsisartut isumaqatigiinniarsimanerisa ilanngussartallit tamanut saqqummiunneqartarnerat pillugu malittarisassat erseqqissassallugit.

 

Taamatut oqaaseqarlunga siunnersuut saqqummiuppara Inatsisartuni akuersertumik suliareqqullugu.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Partiit oqaaseqartui tikippagut. Per Rosing-Petersen, Siumut.

 

Per Rosing-Petersen, Siumup oqaaseqartua.

Qujanaq. Siunnersuut Inatsisartut Naalakkersuisullu avissaartinneqarnerata kingorna demokratiimik pingaartitsinermik takutitsilluartoq Siumumiit imaattumik oqaaseqarfigissavarput.

 

Aallaqqaasiutigalugu oqaatigineqassaaq suliarinninnissamik siunnersuut Inatsisartut 2002-mi upernaakkut ataatsimiinneranni aammalu 2001-mi Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinneranni taamani Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliami ilaasortaasimasunit siunnersuutigineqartup Inatsisartuni akuersaartumik suliarineqarnerata toqqaannartumik malitsigimmagu. Tunngaviusutut siunnersuut pingaarnernik pingasunik anguniagaqarpoq, tassaappullu:

 

1) Pisortat ingerlatsinerisa kukkunersiuiffigineqartarnerisa aallartinneqarnissaanut                                                                                   Kukkunersiunermut Ataatsimiititaliaq ersarissumik piginnaatitsissuteqarfigineqassasoq, aamma

2) Ingerlatseqatigiiffiit Namminersornerullutik Oqartussanit tamakkiisumik ilaannakuusumilluunniig pigineqartunik Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaq paasisaqarsinnaatitaassasoq, kiisalu

3) Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaq aningaasanik aningaasanut inatsimmi atugassiissutigineqartunik tamanik paasisaqarsinnaatitaassasoq.

 

Maannakkut oqaluuserinninnermi Siumumiit oqaatigissavarput eqqumaffigilluinnaratsigu pisortat ingerlatsinerisa kukkunersiuiffigineqartarnissaannut siunnersuut aalajangersimasoq naapertorlugu Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap paasisaqarsinnaatitaanissaa ajunnginnersoq. Tamatuma peqatigisaanik siunnersuutaaqqaartoq tamakkerlugu eqqaamallaqqussaqaarput.

 

Taamatut oqariarluta Siumumiit siunnersuut Naalakkersuisut ullumi saqqummiussaat nalinginnaasumik kukkunersiuinerup saniatigut Naalakkersuisut taakkualu ataanni suliffeqarfiit ingerlatsisarnerannut kukkunersiuisinnaanngortitsinissaq Inatsisartut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaa piginnaatinneqalernissaa taperserparput.

 

Taamatut taperseeriarluta siunissami suleriaqqinnissamut atatillugu ataatsimiititaliamut inussiarnersumik kaammattuutigerusupparput ukua ataani ilanngussagut nalilersuisarnissamut ilanngutilaartaqqullugit:

 

Pisortat ingerlatsinerisa kukkunersiuiffigineqartarnissaannik ullumi siunnersuummut tunngatillugu naleqquttumik Siumumiit nalilersuinermi siunissami suleriaqqinnissami ilanngunneqarsinnaasutut isigisagut makkuupput:

 

Allannguut siulleq immikkoortut aappaat nutaaq:

Qularnaarlugu Siumumiit paaserusupparput immikkoortoq siullermi innersuussutigineqartut kissaatigineqartup ilaatinneqarnissaa, tassa sullissiviit assigiinngitsut, aqutsisoqarfiit sulliviillu tamakkerlugit naatsorsuutaasa pissarsiarineqarsinnaanissaat. Qallunaat Nunaanni naalagaaffiup kukkunersiuisoqarneranut inatsimmi aamma qinikkanik naalagaaffiup kukkunersiuisoqarneranut inatsimmi pissarsiaqarsinnaatitaaneq ?-inut arlalinnut agguataarneqarsimavoq, taamaalilluni naalagaaffiup kukkunersiuisui qinikkatullu naalagaaffiup kukkunersiuisui naalagaaffiup kukkunersiuisuanut kukkunersiugaanngitsunik allalli kukkunersiugaannik pisortat ingerlatsinerannik naatsorsuutitigut kukkunersiuisinnaallutik. Assersuutigalugu taamaappoq sullivinnut tapiiffigineqartartunut aamma naalagaaffiup aktsiaatileqatigiiffianut.

 

Siumumiit takusinnaasarput malillugu tamanna matumani tamakkerlugu pissarsiarineqarsinaanngilaq, tassani eqqarsaatigineqarpoq aningaasanik aningaasanut inatsisikkoortumik, taamaalillunilu aamma tassa imaappoq, Namminersornerullutik Oqartussat ingerlatseqatigiiffiini tapiissuteqartarnermut tunngasukkoortumik aamma sullissinissamut isumaqatigiissutitigoortumik aningaasaliissutigineqartartunik tamanik nakkutilliisinnaatitaaneq, tassa imaappoq, siunnersuutaaqqaartumi immikkoortoq aappaat pingajuallu.

 

Taamaammat Siumumiit kaammattuutigissavarput Naalakkersuisut qulakkeertissagaat aalajangersimasumik siunnersuut siunissamut atuuttussanngorlugu qulakkeerneqassasoq, imaluunniit immikkoortoq aappaattut nutaamut allannguutissatut siunnersuummik aalajangersimasumik saqqummiussisoqassasoq, taamaalilluni ataatsimiititaliap pisortat ingerlatsiviinut kukkunersiuiffigisinnaasai kisimik pineqassanngimmata.

 

Tamatuma killilersimaarneqarnissaa tamatumani atuutissasoq Naalakkersuisut siunniukkaat siunnersuutip aalajangersagartaanut ataasiakkaanut oqaaseqaatini immikkoortoq siullermi toqqaannarlugu allanneqarpoq. Tamanna pinngitsoortinniarlugu oqaaseqatigiit siulliit ima ilaneqartariaqaraluartut Siumumiit isumaqarpugut: ?pisortat ingerlatsiviini tamani Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap kukkunersiuivigissallugit piginnaatitaaffigisaanni kukkunersiuisarnissaq?. Tamatuma saniatigut oqaaseqaatit tullii peerneqartariaqarput tassaasut aningaasalersuinermut tunngatillugu kukkunersiuiffigineqarsinnaareersut taamalilluni tassunga killiliivigineqarnissaannik inerniliineq.

 

Qulakkeerneqartariaqartutut Siumumiit isumaqarfigisarput imaappoq: oqaaseqaatini ima allassimasoqartariaqaraluarpoq, tassungaluunniit ilanngullugu Inatsisartuni oqaatigineqartariaqarpoq oqaatsit ?pisortat ingerlatsiviinik kukkunersiuineq? killiliisuusutut isumaqartinneqassanngitsoq. Neriuutigaarpullu Inatsisartut Naalakkersuisunilu ilaasortat tamatut naliliinermut isumaqataassasut.

 

Pisortat ingerlatsiviinik kukkunersiuisinnaatitaanerup annertusineqarnissaanik siunnersuummi annikippallaatut issorinarpoq, takuuk siorna upernaakkut ataatsimiinnermi Inatsisit atortinneqarnerannut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa, tassanimi ilaatigut aammattaaq aningaasanut inatsimmi aningaasat atugassiissutigineqartut tamakkerlugit paasisaqarfigineqarsinnaanerat oqaluuserineqarmat, eqqarsaatigigaanni Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaq taamatut periarfissaqartuarsimasoq naliliissutigineqarmat.

 

Taamaammat Siumumiit tikkuarumavarput Inatsisit atortinneqarnerannut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaata ilaa Namminersornerullutik Oqartussat ingerlatseqatigiiffiinit paasisaqarsinnaatitaaneq paasisaqarsinnaatitaanerillu allat eqqarsaatigalugit naatsorsuutigineqarnissaat suli amigaataasoq. Taamaammat Siumumiit aperiniarpugut taakkununnga tunngasumik suliaq qanoq ingerlanersoq.

 

Kiisalu aamma apeqqutaavoq pisortat ingerlatsiviisa kukkunersiuiffigineqartarnerisa atugaalernissaa qanoq akeqassanersoq. Tamanna soorunami Inatsisartut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap Inatsisartullu Allattoqarfiata oqallisissiornerisigut aalajangiiffigineqartussaasoq Siumumiit isumaqarfigaarput, taamaaliornikkut Inatsisartut aningaasanut inatsimmi aningaasaliissuteqarfigineqarnerata ilaatigut pisariaqartutut.

 

Taamaammat mianersuutassaavoq taakku saniatigut pisortat ingerlatsiviisa kukkunersiuiffigineqarsinnaanerisa aallartinneqarnissaannut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap periarfissaasa killilerniarneqarnissaa, takuuk Inatsisartut Inatsisit atortinneqarnerannut isumaliutissiissutaanni issuaavigineqartoq, tassani oqaatigineqarmat: ?Namminersornerullutik Oqartussat naleqqutinngitsumik aningaasartuuteqartinneqassanngitsut?, isumatusaartumik atorneqassasoq aamma pisariillisaatitut sipaarutaasussatut naatsorsuutigineqarsinnaasunut tulluartuussasut.

 

Kingulleq assersuutigalugu Siumut isumaqarpoq immikkut piumasaqaatinngortinneqarnaveersaatariaqartoq maleruagassat nutaat malillugit Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap aalajangerniartariaqalerpagu suut kukkunersiuiffigiumanerlugit.

 

Taamaammat siunnersuutip matuma oqaluuserineqarneranut atatillugu apeqqut kia kukkunersiuisut avataaneersut akilissanerai oqallisigalugu aallartinneqartariaqartoq missingersuusiaq Inatsisartut missingersuutaannut nuunneqartariaqannginnersoq, taamaalillunilu oqartussaaffeqarneq akisussaasuuneq aningaasaliussallu imminnut ingiaqatigiissinneqarlutik, taamaaillunilu ataqatigiissumik eqaannerusumillu kukkunersiutinermut pisortat ingerlatsinerannik kukkunersiuinermut aningaasalersuinissamut missingersuusiortoqarluni, aammalu kukkunersiuisut avataaneersut kukkunersiuiffigineqartussanut ilaajunnaarsissallugit, tassalu Naalakkersuisut.

 

Kukkunersiuisut kukkunersiuiffigisassaannit, tassalu Naalakkersuisunit akilerneqarnissamit attuumassuteqarpallaarunnaartariaqarput. Aamma ilumoorpoq Naalakkersuisut imminnut kukkunersiuiffeqartut, iluminni kukkunersiuisut. Landskarsip naatsorsuutaasa piareersaasiorneqarnerannut Naalakkersuisut siunnersuiffigineqarnissaannik ilitsersorneqarnissaannillu pisariaqartitsilerpata, taava kukkunersiuisut avataaneersut siunnersortitut atorneqarsinnaanerat assersuutissaavoq.

 

Ukua taakkartukkakka siunissami suleriarnissamut isumaliutissiissutitut ilaasussatut kaammattuutigineqaannarput.

 

Siumumiit taamatut oqaaseqarluta siunnersuut taperserparput, neriuutigaarpullu inatsisit atortinneqarneranut ataatsimiititaliap suliamik suliarinninnermini oqaaseqaatit uku ilanngullugit nalilersuiumaartoq.

 

Taamatullu oqaaseqarluta siunnersuutip aappassaaniinnginnerani ataatsimiititaliamit pisarneq malillugu sukumiisumik suliarineqarumaartoq peqataaffigissavarput.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Henriette Rasmussen, Inuit Ataqatigiit.

 

Henriette Rasmussen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat.

Inuit Ataqatigiit allannguutissatut siunnersuummut maani saqqummiunneqartumut annertuumik oqaaseqarnissatsinnut pissutissaqarsorinngilagut, siunnersuutigineqartummi taakkuupput qinigaaffiup siuliani Inatsisartuni partiit allallu peqatigalugit aamma ujartortarsimasagut.

 

Siunnersuutigineqartut taamaattumik tamakkerlugit tunuliaqusersussamaarpagut, ilaatigummi siunertarineqarpoq Inatsisartut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaata ukioq mannamiit ingerlatsinermik kukkunersiuisinnaanermut ersarissumik aamma pisinnaatitaalersinneqarnissaat. Taamaalilluni Ataatsimiititaliap nalinginnaasumik kukkunersiuinerup saniatigut Naalakkersuisut taakkualu ataanni suliffeqarfiit suliamut tunngagssuteqartunik aaqqissuussisarnerannik kukkunersiuisinnaanngorfigilissavai, tamannalu alloriarneruvoq ukiorpassuanngortuni amigaataasimasoq pisariaqartorli.

 

Taamaattumik siunnersuutigineqartut allat Inuit Ataqatigiit isoriffissaqartinngimmatigit siunnersuutigineqartumut isumaqataanerput matumani nalunaarutigaarput, aappassaaneerneqalerpallu naggataarutaasumillu suliarineqalerpat taaseqataaffigissamaarparput.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Tulliuppoq Isak Davidsen, Atassut.

 

Isak Davidsen, Atassutip oqaaseqartua.

Naalakkersuisut sinnerlugit Naalakkersuisut siulittasuata saqqummiussineranut Atassummit imaattumik oqaaseqaateqassaagut.

 

Inatsisartut Kukkunersiunermut Ataatsimiitsitaliaata suliassai pillugit  2001-mi oqaluuserisassatut 59-situt oqaluuserineqarsimavoq, 2002-milu upernaakkut ataatsimiinnermi oqaluuserisassatut 34-tut aamma oqaluuserineqarsimalluni.

 

Naalakkersuisut peqqussutip allanngortinneqarnissaanik siunnersuuteqarnerminni §17-mi, immikkoortoq 1-ip kingornanut nutaatut ilanngussipput.

 

Immikkoortoq 2-nngorlugu Kukkunersiuinermi Ataatsimiititaliap suliaqareernermini Naalakkersuisunut suliarineqarsimasut ilisimatitsissutitut nassiuttassagaat, kiisalu peqqussummi immikkoortoq 2 peqqussutip atulernerani immikkoortoq 3-nngussasoq,  §34-mi  allanngortinneqartussatut ilanngunneqarsimavoq: ?Ataatsimiissutaat? imatut oqaasertalerneqassasoq:  ?Ilanngussartallit?.

 

Atassummit nuannaarutigaarput nalunnginnatigu ataatsimiitsitaliap annertunerusumik pisinnaatitaaffeqalernissaa peqqussutissami anguniarneqartoq. Tapersersuinitsinnut aamma tunngavigaarput aktiaateqarluni ingerlatseqatigiiffissuit Namminersornerullutik Oqartussanit ilaatigut aningaasaliiffigineqartartut toqqaannartumik akuleruffigisinnaanngisagut paasiniaaffigisinnaalissagatsigit Ataatsimiititaliaq aqqutigalugu.

 

Atassummit isumaqarpugut piumasaqaat piqqissaartumik nalilersuiffigineqarsimasoq. Kukkunersiuinermut Ataatsimiitsitaliap pisinnaatitaaffii ersarissarneqarlutillu eqaallisarneqarsimapput.

 

Atassummit taamatut oqaaseqarluta siunnersuut taamatut isikkoqarluni aappassaaneerneqarnissaminut ingerlaqqissasoq taperserparput.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Tulliuppoq Per Berthelsen, Demokratit.

 

Per Berthelsen, Demokratit oqaaseqartuat.

Qujanaq. Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugit Inatsisartut inatsisissaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuummut atatillugu Demokratinit naatsunnguamik oqaaseqassaagut imaattunik.

 

Demokratit tungaannit pingaartittuuarput pisortat ingerlataasa suulluunniit ammasumik paasiuminartumillu ingerlanneqartarnissaat. Demokratillu tungaannit aamma pingaartipparput Inatsisartut Naalakkersuisunik sulisitsisutut aammalu piginnittuusutullu ilaatigut suliakkiissutit suliarinnittussaatitaasumut naapertuuttumik naammaginartumillu suliarineqarnerannik qulakkeerinninniarluni nakkutiginnissinnaanissaata tutsuviginartumik periarfissaatinneqarnissaa.

 

Isumaqarpugut una allanngortitsinissamik siunnersuut aqqutigalugu atoruminartumik ujartorneqartut ammaassivigineqartut, taamaattumik Inatsisartut Naalakkersuisut pillugit Inatsisartut inatsisissaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut una Demokratit tungaannit ilalerparput aammalu nalunaarutigissallugu matumuuna aappassaaneerneqarnerani pingajussaaneerneqarneranilu aamma tapersersuilluta taaseqataajumaaratta.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnissaanik Naalakkersuisut siunnersuutaat Kattusseqatigiit sinnerlugit imaattumik oqaaseqarfigissavara.

 

Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnissaanut tunngatillugu Kattusseqatigiit sinnerlugit maluginiarpara Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuuteqarnermikkut nunatta Karsiata naatsorsuutaasa kukkunersiorneqartarnerannut tunngatillugu Inatsisartut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaata sulinermini ersarissumik tunngavilersukkamillu Naalakkersuisut allannguutissamik siunnersuusiorniarsimagaluartut, tassami Inatsisartut ukiakkulli 2000-mi ataatsimiinnerminni tamanna piumasarinikuummassuk.

 

Kisianni takusinnaasakka malillugit Inatsisartut Landskarsip kukkunersiorneqartarneranut ataatsimiititaliaata sulinermini inatsisitigut pitsaasumik tunngavissaqarnissaat sakkussaqarnissaallu pillugit Inatsisartut 2001-mi ukiakkut ataatsimiinnitsinni taamanikkut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap siunnersuutaat Inatsisartunit tamarmiusunit tapersersorneqartut Inatsisartullu upernaakkut 2002-mi ataatsimiinneranni naqissuserneqartut maanna paasiuminaatsippara sooq Naalakkersuisut Inatsisartut siusinnerusukkut aalajangiusimasaat malikkumasimannginneraat.

 

Kattusseqatigiit sinnerlugit ersarissumik paatsoorneqarsinnaanngitsumillu oqaatigissavara Naalakkersuisut Inatsisartut aalajangigaannik avaqqutsiniarnerat akuersaarneqarsinnaanngilluinnarmat, tassami Naalakkersuisut Inatsisartut aalajangigaat akuersissutaallu naapertorlugit sulisussaaniaraluarmata.

 

Pingaarnerit ilaattut minnerpaamik ilaatigut taamanikkut aamma Kattusseqatigiinniit partiinillu allaniit piumasarineqarpoq Inatsisartut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaata ingerlatsiviit Inatsisartut aningaasanut inatsisaatigut aningaasalersorneqartut aningaasaliiffigineqartullu Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliamit soorunami tamakkiisumik misissuiffigineqarsinnaasariaqartut. Tamannalumi Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap nammineerluni aamma taamanikkut ersarissumik piumasaqaataanut ilaapput, oqareernittuut Inatsisartunit tamanit taperserneqartut.

 

Tassami Inatsisartut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaat ukiukkulli 2000-mi nalunaarusiornerminut atatillugu Inatsisartunut piumasaqaateqarpoq Ataatsimiititaliap oqartussaaffii annertusineqarlutillu ersarissarneqassasut. Tamannalumi kingorna Inatsisartut 2001-mi ukiakkut ataatsimiinnitsinni Ataatsimiititaliap tamarmiusup Inatsisartunut makkuninnga siunnersuuteqarpoq:

 

Siullertut: Pisortat ingerlatsinerannik kukkunersiuisinnaaneq, tassa pisortat ingerlatsiviat pineqartoq aningaasatigut mianerisariaqakkanik pisussaasutut mianerinnissinnaanersoq naliliisoqarsinnaanngorlugu.

 

Aappaattut: Namminersornerullutik Oqartussat aktiaateqarluni ingerlatseqatigiiffiutaat pillugit paasitinneqarsinnaatitaaneq, kiisalu

 

Pingajuattut: Aningaasanut inatsimmi aningaasaliissutigineqartumik paasisinneqartitaaneq.

 

Tamannalumi Inatsisartut Inatsisit atortinneqarnerannut Ataatsimiititaliap aamma taamanikkulli isumaliutissiissummini ilalerpaa, ilaatigut imaattunik nalunaaruteqarnermigut: ?Taamaattumik inatsisit atortinneqarnerannut Ataatsimiititaliaq isumaqarpoq Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap siunnersuuteqarnerani anguniagaasut tamakkiisumik piviusunngortinneqassappata Inatsisartut paasissutissinneqartarsinnaanerannut killissarititaasut, taamatullu Namminersornerullutik Oqartussat aktiaatilittut soqutigisaannik Naalakkersuisut isumaginninnissaannut killissarititaasut patajaallisaaffigineqartariaqartut. Tamannalumi Inatsisartut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaanit kaammattuutigineqartunut naapertuuppoq.

 

Tamakkuupput Inatsisartut akuerisimasaat. Taamaattumik Kattusseqatigiinniit isumaga naapertorlugu Inatsisartut siusinnerusukkut ataatsimiinnerini, soorlu oqareernittuut, aalajangigaat Naalakkersuisunit ilaannakortorujussuarmik naammassiniarneqarnera akuersaaruminaatsippara, allaallu Naalakkersuisut taamatut iliuuseqarnerat pisussaaffimminnik sumiginnaasutut nalilertariaqartutut Kattusseqatigiit sinnerlugit oqaatigisinnaallugu. Tassami Naalakkersuisut oqareernittuut Inatsisartut aalajangigaat piumasaqaataallu malillugit naapertorlugillu sulisussaammata. Taamaattumik Kattusseqatigiit sinnerlugit sakkortuumik piumasaqaatiginiarpara suliap matuma aappassaaneerneqannginnerani Inatsisartut Inatsisit atortinneqarnerannut Ataatsimiititaliap sukumiisumik suliaqarnissaa ingerlanneqartariaqartoq, tassanilu Inatsisartut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliarisimasaata aammalu Inatsisartut Inatsisit atortinneqarneranut Ataatsimiititaliaata isumaliutissiissutai misissorluarnissaat suliamut matumunnga tunngatillugu aalajangiiffigisassat tamaasa qulaarlugit qaqinneqarnissaat Kattusseqatigiit sinnerlugit inassuteqaatigaara.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Naalakkersuisut siulittaasuat.

 

Hans Enoksen, Naalakkersuisut Siulittaasuat, Siumut.

Qujanaq. Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnissaanik siunnersuut, tassalu nunatta karsiata naatsorsuutaasa kukkunersiorneqartarneranut taavalu ataatsimiititaliat, Inatsisartut ataatsimiititaliaata suut suliarisassanerai, tassa Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaq, saqqummiunneqartoq malugaara partiinit amerlanerussuteqartunit tapersersorneqartoq. Kattusseqatigiit uku oqaatsit ilaatigut atugaat Naalakkersuisunik ilaatigut sumiginnarneqartutut nipilerlugu oqariartuuteqarnerat eqqaassanngikkaanni.

 

Aammalu partiit oqaaseqaataanni Siumuminngaanniit oqariartuutigineqartut annertuut, taakkua annerusumik oqaaseqarfigissanngilakka, tassa Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliap sulinermini aamma taakku ilanngullugit isumaliuutissatut suliarissagai naatsorsuutigigakku. Aamma Naalakkersuisut siunertaqanngimmata minnerpaamilluunniit Inatsisartuni ataatsimiititaliat, pingaartumillu Inatsisartunit maani saqqummiunneqartut killilersornissaannut, tassa ataatsimiititaliami saqqummiussuunneqartut makku sukumiisumik suliarineqarnissaat naatsorsuutigaarput. Soorunami ataatsimiititaliaminngaanniit Naalakkersuisunut ingerlaqqippata aamma uagut isummersornissarput maani saqqummiunneqarumaarpoq.

 

Siunertarineqanngilluinnaqqissaarpoq Kattusseqatigiit oqariartornerat malillugu minnerpaamilluunniit Naalakkersuisut akimmisaartitsissasut aammalu siunertarineqarsimanngisaannarpoq matuma siornatigulli isertuussiniarneq. Tassa tamanut ammasumik pisussaatitaavugut tamatta sukumiisumik tunniussaqarnissatsinnut, aamma massakkut pissutsit taakkorpiaat atuutsinneqarput. Uanilu oqariartuutigineqartut Inatsisartunut ilaasortat aamma namminneq periarfissaqarput paasiumasaqarunik Naalakkersuisoqarfinnut saaffiginnissallutik. Aamma tassani isertuussinertaqanngitsumik ilisimatinneqarnissaminnut periarfissaqareermata.

 

Tassalu massakkut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliami suliat annertuut ingerlanneqartarput aammalu taassuma saniatigut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq Naalakkersuisut sulineranni nakkutiginnittuuvoq Inatsisartut sinnerlugit. Aammalu tassani apeqquterpassuit allallu saqqummiussuunneqartartut aamma annertuumik piffissamik tigusisarput, Naalakkersuisoqarfiit ilaatigut sulinerannik annertuumik kinguarsaanermik kinguneqarsinnaasarlutik, kisiannili tassa pisussaaffigaarput paasiumaneqartut ersarissumik akissallugit.

 

Uanili suli sukumiinerusumik ingerlatsisoqalernissaanik siunnerfeqarneq aamma ajorinngilluinnaqqissaarparput, kisianni aamma mianersorfigisariaqarparput kukkuenrsiuinnavilluta sulineq maani ingerlanneqassanngimmat. Siunertarineqanngilaq pinerluttuliornissaq arlaatigulluunniit isertuussiniarnissaq.

 

Aningaasanut inatsimmi aningaasaliissutigineqartunik paasitinneqarsinnaatitaaneq Inatsisartunut ilaasortat namminneq aamma pisussaaffigaat paasiumasaqarunik Naalakkersuisoqarfinnut Inatsisartut Siulittaasoqarfiat aqqutigalugu imaluunniit namminneq toqqaannartumik saaffiginnissuteqarlutik periarfissaqareermata isumaqarpunga pissanganartunngortitsiniaanermik nipeqarnerat taakkua tunuarsimaarfigineqartariaqartut. Aamma isertuussassaqanngilagut aamma isertuussiniartoqanngilaq. Neriuutigaaralu uani Ataatsimiititaliami suleriaqqinnissami uani saqqummiussuunneqartut sukumiisumik suliarineqarumaartut. Naalakkersuisunut apuuppat soorunami aamma uagut nalilersuisussaavugut aammalu oqariartuuteqaqqittussaalluta.

 

Malugaara inatsit saqqummiunneqartoq annertuumik tapersersorneqartoq, uanilu Siumuminngaanniit aammalu Kattusseqatigiinninngaanniit oqariartuutigineqartut Ataatsimiititaliami nalilersorneqarnissaat innersuussutigaara.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Anthon Frederiksen.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Uanga taamatut oqaaseqarninni tunngavigilluinnarpakka soorunami Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap aammalu Inatsisartut massakkut atuuttut siuliini Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaasartut annertuumik piumasaqaatigisarsimasaat Inatsisartunut. Minnerunngitsumik Disko pillugu suliaq ingerlanneqarmat, Puisi A/S pillugu suliaq ingerlanneqarmat, KNI-kkut suliarineqarmata Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap tassani qanoq erloqinartigisumik inissisimanera uteqqinneqassanngimmat kissaatiginaqimmat. Taamaattumik suliap massakkut aaqqinniarneqarnerani tamakkiisumik aaqqiiniartoqarnissaa kissaatiginaqimmat taamatut oqariartuuteqarpunga.

 

Kisianni paasinarpoq, aamma Naalakkersuisut siulittaasuata akissuteqarnermini ilalernartikkaa soorunami aamma Siumuminngaanniit tupinnanngitsumik annertuumik saqqummiussuunneqartut paasinarluarput, taamaattumik taakkua tamarmik nalilersuiffigineqarnissaat nuannaarutigaara paasillugu.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Taamaalilluni oqaluuserisassaq taanna naammassivoq. Partiit ilaasa aammalu Kattusseqatigiit, ilaatigut Siumup misissoqqusai Ataatsimiititaliani misissorneqarnissaat innersuussutigineqarput.