Ullut ataatsimiiffiusut qulingiluaat, ataasinngorneq oktoberip 8-at 2001,nal, 14:02

Oqaluuserisassani immikkoortoq 20

Takornariartitsisarnermik inuussutissarsiornerup aamma nunami inuussutissarsiutit siuarsarneqarnissaat pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut.

(Siullermeerneqarnera)

(Naalakkersuisut Siulittaasuat)

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Anders Andreassen, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut:

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat, Siumut:

Nalaakkersuisut sinnerlugit matumuuna Takornariartitsisarnermik inuussutissarsiornerup aamma nunami inuussutissarsiutit siuarsarneqarnissaat pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut saqqummiutissavara.

 

Siunnersuut maleruagassat pisariillisarneqarnerannut ersiutaavoq. Tassami takornariaqarnermut inuussutissarsiuteqarnermut nunamilu inuussutissarsiutinut aningaasaliissutinik tapersiissarnerit pillugit inatsisit atuutereersut marluk ataatsimoortunngorlugit allanneqarmata.

 

Naalakkersuisut Takornariartitsisarnermik inuussutissarsiornermut aamma nunami inuussutissarsiutinut tunngaviit assigiinngitsuutillugit ingerlatiinnarneqarnissaat pisariaqarsorinngilaat. Taamaammallu pisariillisaanerup kingunerissavaa inuussutissarsiutinut taakkununnga imminnut qanittunut aningaasalersuinikkut tapersiisarnermi periaatsit imminnnut qanillattortinnissaat.

Nunatsinni inuussutissarsiornermi ineriartortitsinermi killiliussat pitsaanerulersinniarlugit suliniuteqarneq ukiuni makkunani siunnerfigineqarpoq ilaatigut inuussutissarsiutinik siuarsaanermut tunngassuteqartuni inatsisinik pisariillisaalluni. Taamaaliortoqarpoq siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu inuussutissarsiutit siuarsarniarlugit ilioriusissat ilaattut. Tassa 1998-mi ukiakkut katersuunnermi Naalakkersuisut nunami inuussutissarsiutinut tapersiisarneq pillugu isumaliutissiissummi tikkuarpaat suliniutissanik aallartitsisoqarnissaa pisariaqartoq.

 

Immikkut tikkuarneqassaaq tunisassianik ineriartortitsinermut namminersorluni suliffeqarfinnik aallartitsinermut aamma kinguaariit paarlaattarnerannut kiisalu inunnut suliffeqarfimmik pilersitsiniartunut, imaluunniit kinguaariittut paarlaaniartunut pitsaasumik siunnersuisoqartarnissaanut atatillugu aningaasaliisinnaasutsip ajornannginnerulersinneqarnissaanik pisariqartitsineq.

 

Nalunaarusiamissaaq inuussutissarsiutinik siuarsaaniarluni suliniutissat tikkuarneqarput. Maanilu taaneqartut taamaammat tamatigoornerusumik tunngatillgu isigineqassapput. Naalakkersuisut tamatunnga uiggiullugu akuersissutigaat nunami inuussutissarsiutinut ineriartornerup siuarsarneqarnissaanik killissarititaasunik piumasaqaatit allanngortinneqassasut ineriartortinneqassasullu.

 

Ullumikkut inuussutissarsiornerup inuussutissarsiutinik amerlarnerusunik tunngaveqarnissaa suli pisariaqartinneqarpoq. Pingaartumik nunatsinni aalisarnermik inuussutissarsiuteqarnerup annertuumik isumalluutaanerata annikillisarneqarnissaa kissaatigineqarmat. Tassa imaappoq allanik aamma tapertarqarnissaa kissaatigineqarmat.

 

Siunertaavoq suliffeqafinnik nutaanik pilersitsisarnerup ajornannginnerulersinneqarnissaa. Kiisalu suliffeqarfiit unammillersinnaassuseqarnerisa nukittorsarneqarnissaat taamaaliornikkut suliffissanik aningaasarsiornermik, tassa naatsumik oqaatigalugu namminersortunik nukissalinnik pilersitsissalluni.

 

Tamatumani sakkugineqassaaq killissarititaasunik piumasaqaatinik unammillersinnaassuseqartunik ineriartortitsineq. Suliffeqarfiit ineriartortitsinissamik noqqaasalernissaannut allanngortitsiumasinnaanissaanullu kaammattuutaasinnaasumik. Suliniutissat ullumikkut saqqummiunneqartut taamaalillutik anguniakkat siuliini taaneqartut naammassineqarnissaasa ilaattut  isigineqassapput.

Taamaakkaluartoq Naalakkersuisut taakkua kisiisa naammaginianngilaat. Kisiannili niuernermik inuussutissarsiutinillu siuarsaanermut tunngassuteqartunik nassuiaatissap ilusilersorneqarnerata siunnerfilimmik suliarinera aallartereersimallugu. Suliassat aammattaaq Inatsisartut aallarteqqullugu ujartorsimasaat.

 

Tamatumunnga nassuiaat 2002-mi upernaakkut katersuunnermi naammassineqartussaq nalilersuilluni misissuinerit nutartikkap saniatigut suliassanik pisariaqartinneqartunik nutaanik tikkuussisussaavoq.

 

Aalajangersimasunut tunngatillugu maannakkut inuussutissarsiutit siuarsarneqarnissaat pillgu inatsisissatut siunnersuutip allanngortitsinerit arlallit nassatarissavai. Tassa taarsigassarsianut kinguaariit paarlaannerannut ajornartorsiorfiusunut atatillugu taarsiagassarsiarineqartunut  qularnaveeqqusiisarneq maannakkuttaaq inunni suliffeqarfinnillu takornariaqarnermik inuussutissarsiuteqartunit pissarsiarineqarsinnaalerpoq.

 

Taamatuttaaq inuit suliffeqarfiillu nunami inuussutissarsiutillit maannakkuttaaq, aammattaaq tunisassianik ineriartortitsinermut atatillugu taarsigassarsiassaminnut qularnaveeqqusiiffigineqarsinnaalerput.

 

Kiisalu tunisassianik ineriartortitsinermut tapiiffigineqarsinnaaneq inuussutissarsiutinut taakkununnga ajornarunnaarpoq. Aningaasaateqarfik unnuisa tassatuaalerpoq inatsimmi inuussutissarsiummi taakkunani marlunni avissaartitsisoq.

 

Aningaasaateqarfik ukiakkut 2000-imi katersuunnermit takornariaqarnermut tunngassuteqartuni sunniuteqarsinnaanngortitaavoq. Tamanna isumaqarluni assersuutigalugu aningaasaateqarfik naliliisarluni misissuinissamik sulissuteqarsinnaanngortoq. Aningaasaateqarfiup siunertaa ukioq ataasiunngitsorluunniit qaangiuttoq allanngortinneqarmat inatsisissamut siunnersuummut matumunnga atatillugu aningaasaateqarfiup periarfissanik annertuunik allanngortitsisoqanngilaq.

 

Naalakkersuisullu naatsorsuutigaat aningaasaateqarfiup unnuisap siulersuisui upernaap ingerlanerani aningaasaateqarfiup siunissami qanoq ingerlanissaanik siunnersuuteqassasut. Taamatuttaaq aningaasaliissuteqartarnermut naammassinnissinnaassutsimut allanullu tunngatillugu suut nunatsinni unnuisitsisarnermi pisariaqartinneqassanersut.

Aningaasaateqarfiup siulersuisui aalajangeqqammerput naliliisartunik misissuineq taamaattoq aallartinneqassasoq taamaalilluni naliliisarfimmik misissuinermit kaammattuutit 2003-mut aningaasanut inatsissamut siunnersuutip piareersarneqarnerani ilanngunneqarsinnaassapput.

 

Naalakkesuisut isumaqarput inatsit takornariaqarnermi inuussutissarsiuteqarnermi nunamilu inuussutissarsiuteqarnermi suliffeqarfinnik nutaanik pilersitsiortornermut iluaqutaajumaartoq. Annaaneqaratarsinnasunik aningaasaliisoqarsinnaanngortitsinikkut inatsit nammineerluni pisariaqartinneqartumik akisussaassutsimik tigusiumallernissamut piumassuseqalersitsissaaq. Peqatigitillugulu erseqqissassallugu pingaaruteqarpoq inatsisikkut ataavartumik ingerlatsinermik tapiissuteqartoqartarnissaa periarfissinneqanngimmat, kisiannili nutaanik suliniutinik aallartitsinissamut ikiorsiisarnissamik imaqarluni.

 

Misilittakkat tamarmik takutippaat pisortat aningaasaliissutaannik pissarsisitsisinnaaneq suliniutini ataasiakkaani pitsaassusissamik pimoorussinissamillu piumasaqaatinik malitseqartariaqarmat. Taamaalilluni inatsisikkut suliffeqarfinnik nutaanik pilersitsiortornissamik kissaatigisat naammassineqassaput peqatigitillugulu aningaasalersuinermik Naalakkersuinikkut ingerlatsinermut tunngatillugu killissarititaasut iluanni tamanna pissalluni.

 

Neriuutigineqarpoq siunissami angusarineqartussat tassaassasut inuussutissarsiutinik taaneqartunik suliffeqarfiit mikinerusut amerleriarnerat. Nukittuunngorlutik alliartorsinnaasut taamaalillutillu nunatsinni inuussutissarsiutit pingaarnersaata, tassalu aalisarnerup akitigut aningaasaqarnikkullu allanngoraranit sunnertiassusia annikillisissinnaalluttaaq.

 

Taamak oqaaseqarlunga Naalakkersuisut sinnerlugit inatsisissatut siunnersuut inatsisartuni suliassanngortippara.

 

Anders Andreassen, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut:

Qujanaq. Maannalu partiit, Kattusseqatigiit attaviitsullu oqaaseqartussai oqaaseqassapput.

 

Ruth Heilmann, Siumup oqaaseqartua:

Qujanaq. Siullermik pissusissamisoortutut isigaarput tusarnaartunut ilisimatitsissutigissallugu inatsisartuni takornariaqarnermut ataatsimiititaliaq inuussutissarsiornermut ataatsimiititaliamut pulatillugu maanna allunneqartussanngormat. Taamaattumik inatsisartuni takornariaqartitsinermut ataatsimiititaliap 1996-imi pilersinneqarnermini ukiuni tallimani ingerlareersimasoq atorunnaarpoq.

 

Takornariaqarnermi ataatsimiititaliaasimasumi suleqatigisartakkavut Naalakkersuisuusartut aamma ataatsimiititaliami ilaasortaaqativut matumuuna qutsavigaagut Siumuminngaaniit.

 

Takornariaqarneq suleqataaffigalugu pissanganartuuvoq aallutassarpassuaqarami nutaarsiassaqartuaannarlunilu. Inuutissarsiornermi ataatsimiititaliaq nutaaq tamakkiinerusumik inuutissarsiornermut niuernermut takornariaqarnermut nunaqarfiillu susassaqarfigalugit aallutaqartussanngorpoq.

 

Inatsisartuni takornariaqarnermut ataatsimiititaliami anguniakkagut amerlapput. Kalallit Nunaanni takornariaqarneq inuutissarsiutitut nutaatut ineriartortinneqaleruttorpoq. Taamaattumik pingaarluinnartut isigaarput innuttaasut tamarmik takornariaqarnerup siuarsarneqarnerani soqutiginnilersinneqarnissaat sulissutigineqartuassasoq. Tassa takornariaqarneq inuussutissarsiutitut periarfissatut pitsaasutut isigalugu upperisariaqarparput.

 

Siumumi isumaqarpugut takornariaqartitsineq tapersersorlugulu inerisarutsigu tassaassasoq nunatsinni suliffinnik amerlasuunik akilersinnaasunillu pilersitsiviusinnaasoq. Tamannalu anguniarlugu suleqatigiiffigisariaqarparput.

 

Siumumi nalunngilarput nunarsuarmi takornariaqarneq tassaasoq inuutissarsiutit annertunersaattut ineriartortinneqartoq. Siumumi isumaqarpugut tamanna nunatsinni paasinerullugu ineriartortitsineq ingerlanneqartariaqartoq nunap immikkoortukkuutaamini ataqatigiissaarluni ingerlatsinikkut suleqatigiinnikkullu minnerunngitsumillu angallannikkut ullumikkornit suli pitsaanerujussuarmik ataqatigiissaartineneqartumillu periarfissiinikkut.

 

Siumumi qilanaaralugu utaqqisimasarput maannakkut Naalakkersuisut takornariaqartitsinermik inuussutissarsiuteqarnerup aamma nunami inuussutissarsiutit siuarsarneqarsissaat pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut saqqummiunneqartoq, tamanna Siumumiit tapersersorparput.

 

Nunatsinni pingaartumik aalisarneq inuussutissarsiutitut akilersinnaasunngortinniarlugu annertuumik pisortatigut tapiissuteqarneq ukiorpassuarni ingerlanneqarpoq. Aammalu savaateqarneq pisortat tapiiffigisaanik ineriartortinneqartuarluni.

 

Siumumi isumaqarpugut inuussutissarsiummik aallarnissaanermi tapersiisarneq tassalu ersarinnerusumik oqaatigalugu namminiilernissap tungaanut ernisassiornermik taasamik ingerlatsisoqartariaqartoq. Aamma takornariaqarnerup nunamilu suliffinnik allanik nutaanik ineriartortitsiniarnermi.

 

Taamaattumik Siumumiit nuannaarutigaarput maanna Naalakkersuisut nutaamik periuseqartumik sqqummiussaqarmata. Takornariartortitsinermik nunamilu inuussutissarsiuteqarnerup iluani tapiissuteqarfigineqartalernissamik siunnerfeqartumik inatsisissamik. Isumarpullu naapertorlugu naleqquttumik ukunannga aallaaveqartinneqartumik. Siulleq suliffeqarfimmik aallartitsinermut atatillugu aningaasanik pissarsinissaq.

 

Aamma kinguaariit nikinneranni aningaasatigut ajornartoornermut atatillugu immikkut ittumik aningaasanik pissarsisitsisarnerup aaqqiivigineqarnissaanik peqataaneq. Takornarianut unnuisarfinnut atatillugu sanaassanut aningaasanik pissarsisarnissaq. Aamma tunisassianik ineriartortitsinermut aningaasanik pissarsisarnissaq.

 

Takornariartitsinermut inuussutissarsiuteqarnermut aningaasalersuinikkut tapersiisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaat 1996-imeersoq, aamma nunami inuussutissarsiutinut aningaasalersuinikkut tapersiisarnermik inatsit 1998-imeersoq massakkut katinneqartussanngorput. Tamanna Inatsisartut ukiakkut  2000-imi ataatsimiinneranni inuiaqatigiit aaqqissugaanerat pillugu iliuusissatut pilersaarummut ilaatillugu inatsisartunit piviusunngorteqquneqartoq malillugu alloriarneruvoq pissusissamisoortoq.

Nunatta iluani ineriartortitsineq annertuumik ataqatigiissaartumillu aallunneqarnissaani Namminersornerullutik ingerlatsisut piumassuseqartullu suleqatigalugit tapersersorlugillu ingerlatsisoqartariaqalermat.

 

Aningaasaateqarfik unnuisa aqqutigalugu perarfissiisoqartarpoq. Aamma arlalinnit iluaqutigineqartumit. Aamma eqqaaneqarsinnaavoq TAT, Takornariaqarnermik Aningaasanik Tapersiisarfik, taakkununnga aningaasaliissutit ukiuni kingullerpaani millisikkiartuaartinneqarnerat Siumumiit naammagisarsimanngilarput. Taamaattumik maanna annertusaaqittumik kaamiisussamik iliuuseqartussanngornerit Siumumiit pissusissamisoortutut isigaarput.

 

Suliffinnik pilersitsiniarluni isummat ajunngitsorpassuit saqqummiussuunneqartarput amerlarnertigullu ajoraluartumik qatangiinnertinneqartarlutik ilaannikkut ikioqatigiissinnaannginneq pilersaarusiorsinnaannginnerluunniit pikkoriffigineqanngikkaangat. Taamaattumik pilersitsinianermi tassami suleqateqarsinnaanermik attavissarsiorsinnaanermik minnerunngitsumillu aningaasanik ingerlatsisinnaanermik qaammaasaqarnissamik pikkorissaasarnernillu maanna inatsit malitseqartinniarlugu Naalakkersuisut aqqutissarsiuussinissaat Siumumiit piumasarissavarput ilanngullugu piviusunngortitsiffiginiaqqullugu.

 

Maanna siunnersuut inuutissarsiutit siuarsarnissaannik aamma imaqarpoq. Inuutissarsiutit nunami pioreersut piginnittuinik inunnut allanulluunniit pilersinneqarsinnaanerisa ammanerulertinneqarnissaannik imalik. Siumumiit paasisavut naapertorlugit maanna nunatsinni najugalinni tiguneqarsinnaalernissaat anguniarlugu periarfissat tamatumani pitsaanerulersinniarneqarput. Tamanna Siumumi isumaqarput naapertorlugu piffissamik eqquilluni maani siunnersuummik saqqummiineruvoq. Tamannalu Siumumiit pissusissamisoortutut isigaarput.

 

Takornariartitsinermi nunamilu inuutissarsiutinik periarfissat tamatigoornerusut aallartinniakkallut tutsuiginassusia ilanngullugu naliliinerit ingerlanneqartartussaapput. Tamanna piffinni ataasiakkaani ineriartortitsinermik periarfissiisussaanera Siumumit isumalluarnartutut isigaarput.

 

Soorunami matumani pineqartut aallarnisarnermi inuutissarsiutitigut ingerlanneqartut pineqarmata Siumumit naatsorsuutiginngilarput ingerlatsinermut aamma aningaasartuutit ilaatillugit tapiiffigineqartarnissaat. Pisariaqarpoq nammineq aallarniisussaq imaluunniit piginneqatigiinniarlutik suleqatigiittut aningaasaateqartareernissaat, soorunami.

 

Aningaaserivinnut atorniarsinnaanermut eqaannerusumik ullumikkornit periarfissaqartinneqarnissaat uanilu aamma inatsisissami qularnaveeqqusiinermut periarfissat ammanerulersinneqarmata Siumumiit tamakkiisumik iluarinartuutipparput. Siumumiilli kissaatigissavarput aallarnisaanerit iluatsittumik periarfissaqartut kinguarsaanani timitalerneqartassasut kissaatigissagatsigu. Aallarnisaaneq aallarnisaaneruinnassanngippat tamanna pisariaqarpoq.

 

Siumumi aningaasat avammut annisiinnarnagit nunatsinni iluaqutaallutillu kaaviiaartinneqartarnissaat annertusarneqartuarnissaallu pisariqartilluinnarparput. Taamaattumik tapiiffiginninnissami piumasaqaataasut ersarissuunerat Siumumiit iluaraarput. Piumasaqaat aammattaaq tunisassiassanik suliarinninnerup imaluunniit sullissinerup nunatsinni ingerlanneqarnissaa. Aammalu pingaartumik akileraartussaatitaanerup tamakkiisumik nunatsinni ingerlanneqarnissaa ilaatinneqarluni piumasaqaataammat, taamaattussatut Siumumiit aamma tamanna isigaaarput.

 

Siumumiit tapissuteqartarnissamut aningaasaliissutissanik immikkoortitsisoqarnissaa pingaarutorujussuartut aamma isigaarput. Taamaattumik aningaasaateqarfiup 15 mio-nik aallaaveqartinneqartumik, minnerpaamik aningaasaliinikkut piareersimaffigineqartuarnissaa qulakkeerinniffigineqarnissaalu Siumumiit piumasarissavarput.

 

Siumumi aamma isumaqarpugut aningaasaateqarfiup siulersuisuini tamatigut sulisap peqataatinneqartuarnissaa pisariaqarluinnartutut isumaqarfigigatsigu. Taannaavormi maanna nunatsinni inuutissarsiornermi akilersinnaasunngortitsiniarnermilu aallarnisaanermi malittarinnillunilu misilittagaqarlualersoq.

 

Taamatut Siumumit oqaaseqarluta takornariaqartitsinermik inuutissarsiutiqarnerup aamma nunami inuutissarsiutitut siuarsarnissaat pillugit inatsisissamut siunnersuut taperserparput. Aappassaaneerneqannginnerminilu inuutissarsiutit pillugit ataatsimiititaliami nalilersorneqarnissaa piumasarissallugu.

 

Aqqaluk Petersen, Atassutip oqaaseqartua:

Takornariartitsisarnermik inuutissarsiuteqarnerup aamma nunami inuutissarsiutit siarsarneqarnissaat pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuummut Atassummiit imaattumik oqaaseqassaagut. Atassummiit iluarisimaarparput inatsisit siuliani taaneqartut siornatigut immikkoorsimagaluartut maanna inuutissarsiorneq suli siuarsarniarlugu aamma pisariillisarniarlugu inatsisissaq kiffartuussisunut oqilisaataasussaq maanna saqqummiunneqarmat.

 

Atassutip siunertaraa takornariaqartitsinerup siunissami annertunerusumik nunatsinnu aningaasanut iluaqutaalernissaa. Taamaalilluni inuutissarsiummik ataasiinnaavallaartumik isumalluuteqarnerup allatigut tapertaqartinneqarnissaa suli annertunerusumik pitsaanerusumillu inatsisitigut periarfissiuullugu tunngavilersorneratigut angujartuaarneqarsinnaammat.

 

Ukiuni makkunani ilisimavarput takornarissat suli amerliartortut nunarput tikittaraat. Tamanna qujanarpoq, nalunngilarpullu piffinni assigiinngitsuni takornariartitsinikkut ineriartortitsisimaneq assigiinngitsorujussuusoq. Taamaattumik pissusissamisoorsoraarput inuutissarsiutit siuarsarnissaat iliuusissanik pitsaanerusunik eqaannerusunillu aqqutissiuussinissaq. Atasummiit pingaartipparput inuutissarsiutip tamatumap siuarsarnissaani oqilisaanissaq inatsisitigut pisariillissaaneq aammalu aningaasaliisariaatsip suli pitsaanerusup anguartuaarsinnaanera aqqutissiuusseqataaffigissallugu.

 

Atassumiit pingaartutut isigaarput tunisassianik ineriartortitsisinnaanerup aammalu suliffeqarfimmik pilersitsisinnaanerup oqilisaaffiginerisigut taamatut inuussutissarsiuteqartut aammalu minnerunngitsumik inuutissarsiuteqalerumaartussat siunnersorneqartarnissaanut atatillugu aningaasaliissinnaassutip ajornannginnerulersinneqarnissaanik pisariaqartitsineq immikkut eqqumaffigisariaqartoq.

 

Atassummiit ilanngullugu iluarisimaarparput inatsisissatut siunnersuutit immikkut isiginiarnagit kinguaariit paarlaattarnerannut tunngasut taamaalilluni namminersorluni inuutissarsiuteqarnerup siunissami kinguaariit paarlaattarnerannut qularnaarineq pisinnaammat. Qularnaatsormi uaniippoq nunatta suli annerusumik namminiilernissaanut immikkut napatisiinnaanerup sutigut tamatigut siuarsarneqarnissaa annertusarneqarnissaalu. Tamannalu Atassummiit pisarnitsitut pingaartillugu peqataaffigissavarput suleqataaffigalugulu.

Inatsisissatut siunnersuutip assigiinnerusumik aningaasaliisinnaanermut siunertaa aammalu aningaasaliissutaasartut annaaneqarsinnasut atulernerisigut suli annerusumik piumassuseqalersitsiniarneq tunngaviatigut Atassummiit isumaqatigaarput. Atassummiit iluarisimaarparput. Taamaaliornikkut siunertaq ataatsimik siunnerfeqartoq suli annerusumik tapersersorlugu aqqutissiuunneqassammat.

 

Aningaasatigut qularnaveeqqusiisarnerit annertusinerisigut amma takornariaqartitsinerup iluani periarfissanik annertusaanissamut oqariartuut Atassummiit iluarisimaarlugu oqaatigissavarput. Tassami tunisassiani ineriartortitsineq aningaasarsiornermut suliffeqartitsinermullu qitiulluinnarmat.

 

Aningaasaateqarfimmut unnuisamut tunngatillugu Atassummiit immikkut maluginiarparput anguniagaasut anguneqarsinnaanerannut tunngatillugu kingullermik 1998-imi aningaasaliisoqarsimasoq. Ukioq mannalu millionit affaanik immikkoortitsisoqarsimasoq nalunngilarput. Tamanna anguniagaasunut killilersimaartitsisinnaanera Atassummiit immikkut eqqumaffigeqquarput. Atassummiit Naalakkersuisunut makku misissugassatut innersuussutigaagut. Soorlu umiarsuit takornariat nunatsinnut tikittualersut tamatigullu illoqarfinnut tikitaminnut talittarfinnut tulannatik kisaannartartut nunatta imartaanut appakaannerminni akileraarummik akiliisinneqartalernissaat anguniaqqullugu. Aamma angallatit taakkua imaluunniit tamakkua amerlasuunik ilaasoqartartut qanoq annertutigisumik annaassiniarnikkut sillimaffigineqarnersut misissoqqullugu pitsanngorsaatigineqarsinnaasut aaqqiiffiginissaat anguniarlugu.

 

Nunatta takornarissanut ussassaarutigineqarneranut tunngatillugu erseqqissaatigissavarput takornarissat piniarnermi inuussutissarsiuteqartunut akornusersuinnginnissaat Naalakkersuisunit eqqumaffigeqqullugu.

 

Taamatut oqaaseqarluta Atassummiit inatsisissamut siunnersuut taperserparput. Ataatsimiititaliamullu susassaqartumut misissoqqinneqarnissaa innersuussutigalugu.

 

Maliinannguaq Markussen-Mølgaard, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Qujanaq. Nunami inuussutissarsiutit takornariaqarnermullu tunngasut siuarsarneqarnissaat Inuit Ataqatigiinniit pingaaruteqartutut isigaagut. Ingammik ukiuni makkunani annermik isertitsissutissat aalisarnemik inuussutissarsiornermik inissisimatillugit. Siunissamimi nunatta aningaasaqarnera patajaallisassagutsigu nunami inuussutissarsiornerup imminullu pilersorsinnaanerup ineriartortinneqarnissaani aqqutissat pisariitsut eqaatsullu pisariaqarput.

 

Inatsisissaatullu siunnersuummi takornariaqarnermut nunamillu inuussutissarsiuteqarnermut tunngassuteqartut immikkoortippallaarnagit tapersiissarnikkut pisariillisaanissaq siunertaammat Inuit Ataqatigiinniit tamanna tapersersorparput. Aammattaaq siunertaammat inuussutissarsiutinik nutaanik aallartitsiniarnerup ajornannginnerulersinneqarnissaa, kiisalu suliffeqarfiit unammillersinnaassuseqarnerisa nukittorsarneqarnissaat.

 

Inuit Ataqatigiinniit ilanngullugu pingaarutilittut isigaarput periarfissap matuma annertuumik qaammarsaavigineqarnissaa tassungalu peqatigitillugu inuussutissarsiutinik aallartitsisarnerup innuttaasunit ilisimaarineqarnerulernissaa.

 

Tassami naammanngimmat periarfissalersuilluni illuatungaanilu aallartisarniartut niuernikkut ingerlatsinikkullu amigartunik ilisimasaqarpata. Taamaattumik soqutiginnittunik kommunikkaarluni imaluunniit nunap immikkoortukkaarluni pikkorissaasarnissaq matumani aamma eqqumaffigineqartariaqartut Inuit Ataqatigiinniit isumaqarpugut.

 

Siunnersuut Inuit Ataqatigiinniit tapersersorparput aappassaaniinnginneranilu inuutissarsiornermut ataatsimiititamut ingerlanneqarnissaa kaammattuutigalugu.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit oqaaseqartuat:

Kattusseqatigiinni pingaartilluinnakkatta amma ilagaat inuutissarsiutinik siuarsaaqataanissaq. Taamaammat takornariartitsisarnermik inuussutissarsiuteqarnerup aamma nunami inuutissarsiutit siuarsarneqarnissaat pillugit Inatsisartut inatsisaattut siunnersuut tunngaviatigut paasilluarlugu taperserparput. Aamma naatsorsuutigalugu soorunami imaatigut inuutissarsiornerup suli annerusumik siuarsarneqarnissaa maannakkullu ajornartorsiutaasut aamma aaqqiivigineqarnissaat aqagu aalisarneq pillugu oqallinnissami tapersersorneqarnissaat soorunami naatsorsuutigigatsigu.

 

Kattusseqatigiinni aamma pingaarteqaarput nunatsinni najugallit inuutissarsiornerisa ineriartortinneqarnerat nukittorsaaqataaffigissallugu. Soorunami ilisimavarput sunaluunniit aallartinniagaq tapersersuinnarlugu naammanngisoq pilersaarusiorluarnissaq naatsorsuilluarnissaq aammalu misissuilluarnissaq minnerunngitsumillu isumatuumik eqqarsarluarnissaq tamatigut pisariaqartarput.

 

Aamma pilersaaritinut aningaasaleeqataanngikkaanni aningaasanik isaatitsisoqarsinnaanngisoq ilisimavarput. Taamaattumik nunatta karsia aningaasanik isaatitsissaguni aningaasaleeqqaartariaqarnera avaqqunneqarsinnaanngitsoq aamma nalunngilarput. Kisianni aamma perersut pisartullu puigornagit. Tassami aningaasaliiniaannarluni aningaasaliisoqarsinnaanngitsoq tamatta nalunngilarput.

 

Tamannami siusinnerusukkut ajoraluartumik misilittaqarfiginerlupparput. Tamanna nassuerutigisariaqarparput. Soorlu assersuutigalugu Puisi A/S aamma Disko eqqaaginnarsinnaavagut. Tamakkunanimi pisimasut assinginik pisoqaqqinnginnissaa kissaatiginanngilluinnarmat.

 

Aamma tamatta nalunngilarput Inatsisartut Naalakkersuisullu anguniaraat allaffissornerup imaluunniit ingerlatsinermut aningaasartuutit apparsarneqarnissaat. Taamaammat Kattusseqatigiinniit inassutigissavarput pioreersut atorluarneqarnerunissaat, ataatsimiitialiami susassaqartumi ilanngullugit misissorneqassasut matumani eqqarsaatigaarput Sulisa A/S inatsisissatut siunnersuummi eqqartorneqartut ilarpassuinik suliaqareermat.

 

Taamaattumik Kattusseqatigiinniik aamma ingerlatsinermut akikillisaanissaq siunertaralugu oqareernitsituut pioreersut atorluarneqarnissaat anguniarneqassasoq piumasaraarput. Tassami inatsisissatut siunnersuummi aamma takusinnaagatsigu allaffissornikkut ingerlatsinermut inatsisissap sunniutissai arlalitsigut malunnaateqartussaasut.

 

Kiisalu Kattusseqatigiinniit § 8, immikkoortoq 2, aamma § 13, immikkoortoq 2, ersarinnerusumik nassuiaaffigineqarnissaat kissaatigaarput. Tassani § 8-mut tunngatillugu taarsigassarsiat sivisunerpaamik ukiuni qulini akilersuisoqarnissaa oqaatigineqarpoq. Taavaluu § 13, immikkoortoq 2-mi taarsigassarsiat allat taarsersorneqarnissaat ukiuni sivisunerpaamik 20-ni taarsersorneqarnissaat oqaatigineqarluni.

 

Taamaammat taarsersuinissamut piffissarititaasut sukkut assigiinngissuteqarnerisa ersarinnerusumik nassuiarneqarnissaat kissaatigaarput.

 

Aamma kissaatigaarput § 10, immikkoortoq 2-mut tunngatillugu nassuiaasoqassasoq. Tassa tassani oqaatigineqarmat aningaasaateqarfik 15 mio-nik pilersinneqarnermini aningaasaateqartoq, kisiannili nassuiaatini oqaatigineqarluni aningaasaateqarfik maannamut Namminersornerullutik Oqartussanit katillugit 27 mio-nik aningaasaateqartoq.

 

Tassa 1997-imi 15 mio-nit, 1998-imilu 12 mio-nit, kisianni aamma 2001-imi tassa ukioq manna aningaasanut inatsimmi koruunit 500.000 kr-nit immikkoortinneqarsimapput. Tassa nassuiaatit malillugit aningaasaateqarfik 27,5 mio-nik aningaasaateqartussaassagaluarmat. Taakkua aamma ersarinnerusumik nassuiaateqarfigineqarnissaat piumasaqatigaarput.

 

Naggataatigut inatsisissatut siunnersuummi naqinnerlutat arlallit iluarsineqarnissaat aamma kissaatigivarput. Taamatut oqaaseqarluta inatsisisissatut siunnersuutip aappassaaneerneqannginnerani ataatsimiititaliami susassaqartumi sukumiisumik suliarineqarnissaa inassutigaarput.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat, Siumut:

Partiininngaaniit Kattusseqatigiinniillu oqaaserineqartut qujassutigaakka. Tassa akuersaartumik nipeqartut paasivakka aammalu tamanna pissutigalugu suliassap ingerlaqqinnissaa udvalgimi oqinnerulerluni siumut ingerlasinnaassasoq aamma naatsorsuutigisinnaagakku. Tassa Siumup oqaluttuata Ruth Heilmannip oqaaseqarnermini aamma innersuussutigisai tassa maannakkut sulisap aammalu Greenland Tourismip tungaatigut suleqatigiinnerit annertunerusut ingerlanneqarsinnaanerannik ujartugai pingaaruteqartutut isumaqarfigaakka. Aammalu inatsisissami uani pineqartumi taakkua Siumup immikkut taaniagai aamma nakkutiginiarneqarsimasut oqaatigisinnaallugu.

 

Aamma ilumoorpoq oqaatigineqartoq ullumikkut pisortaninngaaniit tapiissutit imaluunniit qularnaveeqqusiinerit atorneqartartut amerlarnerpaatigut aalisarnermut ingerlanneqartarsimammata. Aamma taanna Atassutip oqaaseqartuata Aqqaluk Petersenip oqaaseqarnermini aamma taasaa aalisarnerinnarmut annertoqisumik aningaasat amerlaqisut atorneqartarsimapput, atorneqarlutillu.

 

Taamaattumik mannakkut nunami suliffiit tungaatigut aallarniiniarnemi annertunerusumik suliffiit ataavartut nunamiittut ingerlanneqarnissaat samminerullugu iliuuseqarnissaq aamma takornariaqartitsinermut unnuiffissaqartitsinermullu atatillugu inertiartortitsinissaq pisariaqartutut isumaqarfigineqarpoq.

 

Tassanilu aamma malugineqartoq taperserneqartorlu malugisara uaniippoq namminersortut, privatit tassuunakkut periarfissinneqarnissaat annertuumik aamma isumaqarpunga tunngaviatigut taperserneqartutut isigisariaqartoq. Oqaaseqartut tamarmik tamangajalluinnarmik aamma tikkuarpaat assersuutigalugu unnuisami iliuuserineqarsimasut. Ilumoorpoq aamma Anthon Frederiksenip oqaaseqarnermini taavaa 15 mio-nit missaani aallaqqaammut, kisianni aamma kingornatigut 12 mio-nit missaanni aningaasat aamma atorneqarsimapput unnuisami.

 

Tassanilu hotelit pioreersut allineqarnerannut ilaatigullu nutaanik aamma sananernut atorneqarsimapput. Taamaalilluni aningasat katillugit 28 mio. kr-nit atorneqarsimapput unnuisap tungaaninngaaniit. Tassani oqaatigissavara unnuisap aallartinneraninngaaniit nunatsinni unnuisarfiit hotelit inai 200-nik amerlineqarsimasut naatsorsuutigisarput najoqqutaralugu pisimammat. Tamannalu aamma isumaqarpunga nuannaarutissatut takusariaqartoq oqaatigisariaqarlugu.

 

Taava manna tikillugu attartukkanut garantiusut qanoq amelatigisut apeqqutigineqassappata tassa taamatut qularnaveeqqusiisarneq, garantiiliisarneq januarip aallaqqaataani 1999-imin-ngaanniit aallartimmat taava annertunerusumik malinnaaffigigaanni takusariaqarpoq 2000-ip naaneranut 3,6 mio.-nit missaat qularnaveeqqussutaasimammata. Aammalu ukioq manna 30. juni tikillugu 4,5 mio-nit missaat sillimmatitut, qularnaveeqqusissutitut atorneqarsimammata, katillugit suliffeqarfinnut 39-nut.

 

Taamak ittut soorunami taavakka assersiliaq takutinniarlugu qanoq maannakkumut ingerlniarneq atorneqarnera ikikkoqarnersoq.

 

Aamma kinguaariit nikinneranni Ruth Heilmannip Siumut sinnerlugu oqaaseqarnerani allanillu oqaatigineqartut uani periarfissinniarneqarnerat pingaaruteqarpoq. Tassani maannakkut suliffeqarfiit kinguaariit nikinneranni ingerlaqqissinnaanerannut periarfissat tassaniittut maani najugaqartunit qularnaartumik ingelaqqissinnaanerannut. Taamaalillutik uani aaqqissuussineq nutaaq aamma iluarsiiffigineqarsinnaammat.

 

Taanna isumalluarnartutut isumaqarpunga tikittariaqartoq. Aammalu tamanna ammaanniarneqartoq isumalluarnartuuvoq.

 

Kiisalu aamma unnuisamut tunngatillugu oqaatigilaassavara tassani Naalakkersuisut toqqagaqartarmata ilaasortaasussamik, tassa marlunnik, tassa siulittaasoq aamma ilaasortaasussaq tamatumani aamma toqqarneqartarluni. Tassa sulineranni tassani akulerusimanerput tassani taamaalillugu aamma erseqqissaasutigilaarpara.

 

Atassutip oqaaseqartuanit aamma oqaatigineqartoq umiarsuit angalaartut maani tikittarneranni allatigullu qanoq aningaasatigut periarfissaqartitaanersut. Isumaqatigilluinnarakku misissortikkusuppara aamma umiarsuarnit umiarsuarni taakkua angallatit maanga tikittartut umiarsualivinnut akileraaruteqarnissaat misissortinniarlugu.

 

Isumaqarpunga, krydstogtskibenik taaneqartartut aamma umiarsualivinnik atuinerat akileraaruteqarnernik aamma kinguneqartariaqartoq. Aammalu tassunga ilanngullugu oqaatigerusuppara umiarsuit taamatut ittut angalaarneranni isimassarseriallaqqissuseq atorlugu tassa takornariat peqatigiiffii suleqatigalugit niuffiini allanilu niuerneq aamma takornarianut atussallugu aamma pilerinarluinnarmat. Soorunami nunami pisiniarfiit allallu aamma nalunngilara ornillugit, kisianni aamma niuffiini takornariat peqatigiiffii suleqatigalugit aamma niuerfigineqartarneri silarsuarsuarmi sumiluunniit atuuttoq, sooq aamma Kalallit Nunaanni atussanngila?

 

Taamaalilluni aamma nierneq toqqaannartumik taamaalilluni ingerlanneqarsinnaasoq eqqarsaatigineqarsinnaammat.

Taava aamma Kattusseqatigiinninngaanniit § 8, immikkoortoq 2-mut tunngatillugu tassani oqaatigissavara bankiminngaaniit attartornermut tassani qularnaveeqqusiiniarneq Anthon Frederiksenip apeqqutigisaa ilumoormat tassani pineqarmata sulliviit suliffeqarfiit allallu taamaalillutik qularnaveeqqutinik pissarsiniarnissaminnut periarfissaasa ammaanneqarnerat.

 

Aammalu unnuisamut tunngatillugu § 13, immikkoortoq 2-mut tunngatillugu apeqqutigisai tassa taakkua marloqiusaapput tassa unnuisarfinni atortitsinissanut tunngasut. Taanna periarfissaavoq erniaqanngitsunik taarsigassarsisinnaaneq, aammalu kisianni ernianut aamma matusissutissanik noqqaassuteqarsinnaaneq. Taakkua marloqiusat taamaalillugit apeqqutigineqarput.

 

Taavalu § 10-mi, immikkoortoq 2-mut unnuisunut tunngatillugu oqaatigissavarput aatsaannguaq taariigarput 1997-imiilli maannamut tassa inissat 200-t missaat taamaalillutik amerlissutigineqarsimammata. Aammalu maannamut taamatut qinnuteqarnissamut suli periarfissaqarmat  aammalu qularnaveequsiisinnaasoqarluni.

 

Naatsorsuutigaara soorlu oqaatigineqareersutut ataatsimiisitaliami maannakkut sulilersussami apeqqutit maani aamma saqqummiunneqartut itisilerneqarumaartut. Aammalu uanga soorunami niuernermi takornariartitsinermilu taamaalillunga Naalakkersuisoqarfiga sukkulluunniit aamma udvalg-imit apersorneqarsinnaanissaminut periarfissaqartitaanissani ammaffigimmagu. Matumani itisuumik nassuiaatissat pisariaqartinneqartut suli ingerlaqqissappata.

 

Suli ataasiarlunga maani oqaaserineqartunut qujavunga.

 

Ruth Heilmann, Siumup oqaaseqartua:

Tassa uanga Siumuminngaanniit oqaaserisavut aamma Naalakkersuisup tigulluarmagit nuannaarutigaara. Aammalu isumaqarlunga, Inuutissarsiornermut Ataatsimiititaliami oqaluuserineqaqqinnissaa pisariaqartoq.

 

Aamma tapiissutaasartussat sumut atorneqarnissaat taanna, sumullu atorsimanerat isumaqarpunga malittarilluarneqartariaqartoq ataatsimiititaliamit. Taamaattumillu Naalakkersuisut aamma qanimut suleqatiginissaat isumaqarpunga tassani pisariaqartuussasoq. Uani Kattusseqatigiit oqaaseqarnerminni soorunami uteqattaartuaannarsinnaanngilagut Puisimi Diskomilu immaqa kukkussutaasarsimasut.

 

Ilaatigut soorunami misileraanerit iluatsittanngillat. Aamma neriuppugut uani suli pilersaarusiorneq tutsuviginarnerusoq atorlugu ingerlatsisoqarumaartoq, kisiannilu uteqattaartuaannarsinnaanngilagut taakkua aamma, soorlu ersiorluta piumassuseqarata soorlulu nangiarluta taamatut illuta, kisianni uniinnartariaqanngilagut tassami aningaasat uningaannarunik sulisinnagillu aamma iluaqutaanavianngilaq.

 

Kisianni aningaasat sulisinneqaraangamik amerlisarput, taavalu aamma iluaqutaasumik suliffissanut amerlanerusunut tuttarlutik. Taamaattumik taassumap inatsisissap atuutilernissaa isumaqarpunga pilerinartuusoq, pissanganartuullunilu.

 

Aamma uani Atassutikkut isumaqatigilluinnarpagut uani oqaatigimmassut umiarsuit takornariat, takornariutit nunatsinnut tikittartut immaqa nunamut iluaqutaanerusumik tuttalernissaat. Tassami nalunngilarput amerlarsoorpassuullutik niugaangamik taavalu eqqumiitsuliortut allatigullu nioqqusiortut piareersarlutik pigaluarlutik annikitsuinnarmik piseriarlutik aallaqqittarput. Taavalu ilimagisamit aningaasarsissutaasarani. Taanna takornariaqarnermut ataatsimiititaliami eqqartortarparput. Isumaqarpugullu aamma uani eqqartoqqinneqarnissaa pisariaqartoq.

 

Aammalu Inuit Ataqatigiinninngaanniit nuannaarutigaara aamma Siumuminngaanniit oqaaserisarput aamma tassani eqqaaneqarmat. Aamma tassani inatsisissap atuutilernissaanut malittaasumik qaammarsaavigineqarnissaa tassani isumaqaratta aamma pisariaqartuusoq. Ullumikkut nunatsinni inuutissarsiuteqarnermut ineriartortitsineq nutaajuvoq aammalu inuit tassuunakkut piareersarnerunissaat aamma qaammarsagaanikkut aammalu pikkorissarnikkut, taanna oqaatigineqartuartuuvoq. Taamaattumillu Naalakkersuisunit taassumap malittarineqarnissaa aamma uagut Siumuminngaaniit kissaatigigatsigu aamma taperserneqarmat Inuit Ataqatigiinninngaanniit qujavugut. Qujanaq.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit oqaaseqartuat:

Qujanaq. Tassa oqaaseqarnitsinni eqqaasatta ilaat naatsorsuutigaarput ataatsimiitialiami sammineqangaatsissasoq. Ilaatigut ingerlatsinermut allaffissornermullu tunngasoq. Tassami nalunnginatsigu ingerlatsinermut aningaasartuutit ikilisarneqarnissaat Naalakkersuisuni aamma anguniarneqartoq.

 

Uani inatsisissatut siunnersuummik nassuiaatitaani allaqqasoqarpoq ingerlatsinermut tunngasut malunnaatilimmik allannguuteqarnissaat ilimagisariaqartoq. Tassanilu takusinnaavarput allaffiissorneq aammalu ingerlatsineq soorunami akeqanngitsoortussaanngitsoq, kisiannili aamma takusinnaallutigu ullumikkut uani eqqartukkatta iluani Sulisap suliareriigaanut assigiinngitsunut arlallit tunngassuteqarput. Eqqarsaatigilluaraannilu immaqa takorloorneqarsinnaavoq suliassat aningaasaateqarfiup suliassai soormi Sulisap ataanut inissinneqarsinnaanngillat.

 

Sulisa ingerlareerpoq aammalu suliat assigiinngitsut tassani ingerlattareerlugit. Ila immikuualuttorpassuit assigiinngitsut pilersiortorniarutsigit allaffissornermut ingerlatsinermullu aningaasartuutigut amerligaluttuinnassapput. Taamaattumik oqaaseqarnitsinni pingaartissimavarput pioreersut atorluarneqarnissaat eqqarsaatigilluarneqarluni misissuiffigineqarsinnaasuuppat immaqa ingerlatsinitsinnut annikillisaataasumik akikillisaataasumillu kinguneqarsinnaanera tamanna takuneqarsinnaammat.

 

Taava Puisi A/S-ikkut eqqaagatsigit tamanna asuliinnaq pinngilaq. Aamma tusangiasaarinianerinnaanngilaq. Ilumut kukkunerit taamak millioninik amerlatigisunik nalillit imaluunniit misileraanerit taamak millioninik amerlatigisunik nalillit uteqattaartuarnissaa taanna kissaatiginngeqigatsigu eqqaavarput.

 

Uani aallatitsiniarneq iluatinnartoqartipparput. Taamaammallu oqarpugut oqaaseqarnitsinni, eqqarsarluarneq isumatuumik soorunami iliuuseqarnermut tunngaviusarmat isumannaatsumik ingerlatsissagaanni aamma aningaasaliiniaannarluni aningaasaliisarnerit taakkua qaangertariaqarmata taamatut oqaaseqarpugut imaanngitsoq una aningaasaateqarfissamik pilersitsiniarnissaq akerlerigatsigu. Taamaanngilaq, kisianni kukkunerit aammalu misileraasarnerit akisoorujussuit taakkua sapinngisamik ingalalassimanissaat piniarlugu taamatut oqarpugut. Tassami aningaasat eqqarsaatigisagut inuiaqatigiit aningaasaatigivaat. Taakkualu ingerlanneqarluassappata aamma sapinngisamik kukkuneqarpallaanngitsumik akisuallaanngitsumillu misileraanerit ingerlannissaat taanna pingaartipparput.

 

Aqqaluk Petersen, Atassutip oqaaseqartua:

Qujanaq tassa naatsunnguamik. Tassa nuannaarutigaara Naalakkersuisut siulittaasuata aammalu Siumup oqaaseqartuata Ruth Heilmannip Atassummiit saqqummiutagut umiarsuit takornariat nunatsinnut tikittualersut tamatigullu illoqarfinnut tikitaminni talittarfinnut tulannatik kisaannartartut pillugit misissuisoqaqqinnisaa akileraarutitigut isertaqaataasinnaaneri pillugit tapersermassuk. Tassami qularnaatsoq uaniippoq ineriartornermi siunissami suli nunatta annerusumik namminiilernissaanut ullumikkut suliniarnermi imminut napatissinnaanerup sutigut tamatigut siuarsarneqarnissaa.

 

Tamatumunngalu tunngatillugu aamma ikioqatigiittariaqarnerput oqilisaanissarput, sullissisutullu aqqutissiuinissarput amerlanerusut isumaqatigiissutigigipput Atassumminngaaniit nuannaarutigaara. Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat, Siumut:

Anthon Frederiksenip oqaaserisaanut kingullernut ilanngullugu oqaatigilaarlara soorunami qularnaveeqqusigassat qularnaarlugit tutsuiginassusii piumallugit.

 

Taava maannamut aamma ingerlatsinermut soorlu aamma partiit oqaaseqartuisa arlallit taanna oqaatigigaat ingerlatsinermut tapiissutit pinnagit, drifttilskudit tungaatigut taamatut tapiinani, kisianni qularnaveeqqusiinermi aamma siunertarineqarpoq soorlu bank-it imaluunniit aningaasaliisussat allat attartornissamut periarfissaqartitsisimanerat. Taamaalilluni aamma Namminersornerullutik Oqartussat qularnaveeqqusiisinnagit paasiniarsinnaammassuk aningaasaateqarfiit allat  imaluunniit assigisaat soqutigisaqarneq tapersersorneraat. Taamaalillutillu aamma Namminersornerusut kisimik tamatumani naliliinatik. Aamma oqartussat allat soqutigisaqartullu allat taamaalillutik qularnaarisuusinnaammata tutsuiginassuseq sumiittoq nassaariniarlugu.