Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 19-2		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Ataasinngorneq 26. oktober 1998 nal. 15.46

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 19

 

Inissialiornermut tapersiissuteqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinne­qarneranik Inatsisartut peqqussutissaannut siunnersuut.

(Ineqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua aamma Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq)

(Aappassaaneerneqarnera)

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat.

 

Hans Enoksen, Ineqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua:

Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaat 28. september, 14. aamma 22. oktober 1998 ataatsi­miittarpoq Inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngor­tinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuutit oqaluuseralugit. Siunnersuutit suliarineqarannut atugassanik ataatsimiititaliaq Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakker­suisumit paasissutissanik piniarpoq aamma Kalaallit Nunaanni Kommuneqarfiit Kattuffiat, KANUKOKA kiisalu Ineqartut Peqatigiiffiisa Kattuffiat, IPK ataatsimiititamik ataatsimeeqatigi­neqarsimallutik.

 

Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata aallarniutigalugu oqaatigissavaa ataatsimiititaliap Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq isumaqatigigaa aaqqissuussineq 1953-imi pinngortoq nutartissallugu ajornakusoortuusoq.

 

Taamaammat Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata Naalakkersuisuni ilaasortaq kaam­mattussavaa, inissialiortiternermut inatsiseqarnerup annertuumik iluarsartussivigineqarneranik inerneqartumik, suliamik aallartitseqqullugu, taamaaliornikkut inatsisissat pisariaqarnerattut pisariillisaavigineqarnissaat anguneqarsinnaaqqullugu.

 

Peqqussutissatut siunnersuut pissutsinik assigiinngitsunik attuisuuvoq.

 

Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata inatsisissatut siunnersuummi immikkuualuttut suliarissavai.

 

Soorlu inissialiortiternermut taarsigassarsianut akiligassanik kinguaattoorutit allanngortitsivigi­neqarnissaannut tunngasut:

 

Ataatsimiititaliap paasinninnera malillugu siunnersuutip kingunerisaanik iluanaarniartoqarsin­naanerata ammaanneqqarsinnaanera pissutigalugu siunnersuutip ' 10, imm. 3-at imatut oqaaser­talerneqassasoq ataatsimiititaliap siunnersuutigaa:

 

AImm. 3 aammattaaq imm. 1 aamma 2 naapertorlugit taarsigassarsiarineqarsimasut allanngortin­neqarnissaannut taarsigassarsisitsisoqarsinnaavoq. Allanngortitsinissamullu taarsigassarsiat angissusissaasa aalajangerneqarneranni taarsigassarsiarisanit sinneruttut aamma ukiup affakkaar­tumik akilersuutissat akilerneqarsimanngitsut, pillaammik erniat ilanngullugit imm. 1 aamma 2  malillugit siusinnerusukkut taarsigassarsiarisimasanut akiliutissat il.il. ilanngunneqartassapput. Allanngortitsinissamut taarsigassarsiat taamaallaat 1. november 1998 sioqqullugu akilersukkanut kinguaattoorutitut pilersunut tunngasumik taarsigassarsiarineqarsinnaapput.@

 

Siunnersuutip ' 10, imm. 3-anut taamatut ilassuteqarnikkut, ataatsimiititaliap isumaa malillugu, pinngitsoortinneqassaaq boligstøttip illuutaanik piginnittut ineqarnermut akiliutinik akiliinaveer­saarnissaat, taamaaliorunimmi akiligassanik kinguaattoorutitit kingusinnerusukkut allanngortitsi­nermut taarsigassarsianut nuussisinnaammata.

 

Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaannit naatsorsuutigineqarpoq Naalakkersuisunut ilaasortap isumagissagaa akiligassanik kinguaattoorutit pillugit taarsigassarsiarineqarsimasut allanngortinneqarnissaannut taarsigassarsisitsisoqarnera sukkasoorujussuarmik naammassinne­qassasoq, tassa imaappoq 1999 naatinnagu.

 

Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata nuussinermi taarsigassarsiat ernialiivigineqarnissaat sukumiisumik oqaluuseraa. Siunnersuut naapertorlugu taarsigassarsiamut erniaritinneqartussaq 6%-iuvoq, ukiup affakkaartumik akilersuutinut ataatsimoortumik tapiissutit taakkununnga tunngasut 30%-iullutik.

 

Ataatsimiititaliap paasinninnera malillugu taamatut ernialiinissaq annertuginarpoq, minnerunn­gitsumik akiligassanit kinguaattoorutit taarsigassarsianut nuunneqartussat matumani pineqarma­ta. Tassa imaappoq, inuit ukiup affakkaartumik akilersuiniarnerminni ajornartorsioreersimasut pineqarlutik.

 

Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisuni ilaasortaq ataatsimiititaliamut ilisimatitsi­voq, ilumoortuusoq nuussinermi taarsigassarsianut ernialiussaq 6%-iusoq, ernialli akilerneqarnis­saannut ataatsimoortumik tapiissuteqartoqartassaaq, taamaalillunilu taanna 4,2%-erpiaavoq. Tamatuma saniatigut akiliummut 7,5%-imik ineqarnermut meeqqanut tapiissuteqartoqartarpoq, tamanna erniat suli appasinnerunerannik kinguneqartoq. Assersuutigalugu marlunnik meeraqar­tunut ernialiussavik 3,3%-iussaaq.

 

Aammattaaq Naalakkersuisuni ilaasortamit peqqussutissatut siunnersuummut oqaaserisat innersuussutigineqarput, ilaatigut makku takuneqarsinnaallutik:

ATaarsigassarsiarineqarsimasut allanngortinneqarnissaannut taarsigassarsiat isigineqassapput peqqussutip kapitali 4-anni nalinginnaasumik taarsigassarsiatut, taakku 6%-imik ernialerneqar­tarput taarsigassarsisorlu 30%-imik tapiiffigineqartarluni aammalu ukiup affaanut akilersuutissa­nut 7,5%-it meeqqanut tapiutigineqartarlutik. Taamaattoq piumasaqaataavoq taarsigassarsiarine­qarsimasut allanngortinneqarnissaannut taarsigassarsianut akilersuuti qaammatikkaartumik akilerneqartarnissaat. Tamatuma saniatigut sulissutigineqassaaq taarsigassarsisup isumaginnin­nikkut pissarsiarineqarsinnaasunik pissarsiarisinnaasanik, soorlu ineqarnermut tapiissutit, qinnuteqarnissaminut qularnaarunneqarnissaa.@

 

Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata Naalakkersuisut kaammattussavai akiligassanit kinguaattoorutit taarsigassarsianut nuunneqarnerannik aaqqissuussinerup atortinneqarnera malittarilluaqqissaaqqullugu, taamaaliornikkut qulakkeerumallugu nutaamik akiligassatigut  kinguaattoorutinik pilersoqaqqinnginnissaa, aammalu akiligassanit kinguaattoorutit taarsigassar­sianut nuunneqarnerannik suliaqarnermi inatsisitigut periarfissat atorneqarsinnaasut tamaasa atorlugit tapiissutinik pissarsiniunneqassasut.

 

Aammattaaq Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata oqaluuseraa pissusissamisoornersoq akiligassanit kinguaattoorutit taarsigassarsianut nuunneqarnissaat peqqussummi kapitali 4 malillugu, tapiissutit tassunga atasut ilanngullugit, nalinginnaasumik taarsigassarsiatut isigisaria­qarnersut.

 

Inatsisartulli Ineqarnermut Ataatsimiititaliaat isumaqarpoq, Ineqarnermut Ataatsimiitititaliap ' 10, imm. 3-p, oqaasertalernerata kingunerisaanik akiligassanik kinguaattoorutit nungusarneqar­nissaat pingaartuusoq, pissusissamisoortuussanngitsorlu allaffissornikkut isigalugu illumut ataatsimut taarsigassarsiat assigiinngitsut marluk atorneqarnissaat.

 

Inissialiortiternermut taarsigassarsisitsisarnermik aaqqissuussakkut illunik piginnittut inerteqqu­tinit eqqugaasannginnissaannik periarfissamut tunngasumik:

 

Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata pitsaasutut isigaa boligstøttip illuutaannik piginnit­tut illut nammineerluni niuerutiginissaat tigusinnaalissagaat, taamaaliorneq toqqammaveqartin­neqarpat aningaasanut tunngasutigut piginnittup nutaap namminersornerusunit akuerineqarsima­suunissaa, aamma piumasaqaatit, Naalakkersuisunit aalajangersarneqartut malillugit pippat aamma taarsigassarsisut boligstøttimit taarsigassarsiaminni akiitsut sinneruttut, nalunaarsukkanik suliaqartoqanngikkaluartoq akitigut iluanaarutinik agguaasoqanngikkaluartoq, akilernissaannut periarfissinneqarpata.

 

Tamanna ataatsimiititaliap isumaa naapertorlugu boligstøttip illutaannik piginnittunut landskarsi­mullu iluaqutissartaqassaaq.

 

Illoqarfinni nammineerluni illulianik sanasoqarsinnaaneranut periarfissaq pillugu:

 

Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata pitsaasutut isigaa illoqarfinni nammineerluni illulianik sanasoqarsinnaaneranut periarfissiinissamik siunnersuuteqartoqarnera, ataatsimiititalia­milli erseqqissarneqassalluni taamatut periarfissiineq nunaqarfinni nammineerluni illuliassanut aningaasaliissutit appartinneqarnerannik kinguneqassanngitsoq. Taamaattoqassagaluarpammi ataatsimiititaliap akuersaarsinnaanngimmagu.

 

Taamaammat Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata Naalakkersuisuni ilaasortaq kaam­mattorumavaa Inatsisartunut qularnaaqqullugu illoqarfinni nammineerluni illuliorsinnaanerup periarfissiissutigineqarnera tunngavigalugu nunaqarfinni nammineerluni illuliortiternerit ikinnerulersinneqassanngitsut.

 

Aammattaaq Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata sukumiisumik oqaluuseraa illoqarfinni nammineerluni illuliornermi tigutsisissanut tunngasut.

 

Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaat isumaqarpoq illoqarfinni nammineerluni illulianut tigutsisissat nunaqarfimmisulli 5%-iusariaqartut, tigutsisissallu isertitat qanoq innerannik tunngaveqartinneqassanngitsut.

 

Ineqarnermut Ataatsimiititaliaq isumaqatigiittoq inassuteqarpoq inissialiornermut tapersiissute­qartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutis­saattut siunnersuut Inatsisartunit akuerineqaqqullugu.

 

Tassanilu ataatsimiititaliami ilaasortaapput:

 

Jakob Sivertsen aamma Anders Nilsson Atassumminngaanniit

Malînánguaq Marcussen-Mølgaard Inuit Ataqatigiit taavalu

Bjarne Kreutzmann Hans Enoksenilu Siumumiit.

 

Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq:

Inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnera­nik Inatsisartut peqqussutissaannut siunnersuut pillugu isumaliutissiissutini Inatsisartut Ineqar­nermut Ataatsimiititaliaata saqqummiuteqqammerpaa.

 

Isumaliutissiissut soqutigalugu Naalakkersuisut misissuataarpaat, nuannaarutigalugulu paasillu­gu Ineqarnermut Ataatsimiititaliaq isumaqatigiilluni isumaliutissiissuteqartoq. Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaatigut erserpoq, peqqussutissatut siunnersuummi immikkoortut ataasiakkaat ataatsimiititaliap sukumiisumik oqallisigisimagai.

 

Ineqarnermut Ataatsimiititaliaq ' 10, imm. 3-p oqaasertaliorneqarnerata allanngortinneqarnissaa­nik siunnersuuteqarpoq. Ataatsimiititaliap siunnersuumminut tunngavilersuutigaa, taamaaliornik­kut boligstøttip illutaanik piginnittut akilersuutissat akilinngitsoornerisigut unneqqaserluttumik iluanaarniuteqarsinnaanerat pinngitsoortinneqarsinnaasoq.

 

Periarfissap tamatuma mattuttariaqarneranik Naalakkersuisut ataatsimiiititaliaq isumaqatigaat, taamalu ' 10, imm. 3-mut ataatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutaa isumaqatigalugu. Naalakkersuisut aamma isumaqatigaat taarsigassarsiat allanngortinneqarnissaat sukkanerpaamik naammassiniarneqartariaqartoq, ajornanngippat 1999-ip ingerlanerani.

 

Naalakkersuisulli pissutissaqarsoraat oqaatigissallugu, aamma illoqarmat akiitsoqarfiunngitsu­nik, kisiannili arlaleriarluni taarsigassarsiarivigineqarsimasunik, tassa aallaqqaammut taarsigas­sarsianik iluarsaassinernullu taarsigassarsianik arlalinnik. Peqqussutissatut siunnersuut malillugu aamma illuni arlalinnik taarsigassarsialinni taamaattuni taarsigassarsiat pioreersut ataatsimut nutaatut taarsigassarsianngortinneqarsinnaapput.

 

Naalakkersuisut iluarisimaarpaat taarsigassarsiat allanngortinneqarneranni atugassarititaasut inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu peqqussummi kapitali 4 malillugu taarsigassarsi­anut atugassarititat assigissagaat Ineqarnermut Ataatsimiititaliap ilalermagu.

 

Naalakkersuisut iluarisimaarpaattaaq inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu peqqussum­mi killilersuutinit kaanngartinneqarnissamut illuutillit periarfissaat pillugu peqqussutissatut siunnersuummi aalajangersakkat Ineqarnermut Ataatsimiititaliap ilalermagit.

 

Illoqarfinni nammineerluni illuliorsinnaanermut periarfissat pillugit ataatsimiititaliap oqaaseqaa­tai aamma tamatuma nunaqarfinni nammineerluni illuliassanut aningaasaliissutit ikilisinneqar­nerinik kinguneqannginnissaanik ataatsimiititaliap erseqqissaanera Naalakkersuisut maluginiar­paat.

 

Naalakkersuisut uppernarsassavaat siunertarineqanngimmat nunaqarfinni nammineerluni illulianut aningaasaliissutit akigalugit illoqarfinni nammineerluni illuliortoqartalissasoq. Tamatu­munnga atatillugu peqqussutissamut siunnersuummut oqaaseqaatini allassimasut uku Naalakker­suisut innersuussutigissavaat:

 

AIlloqarfinni nammineq illuliornissamut taarsigassarsisinnaalerneq eqqarsaatigalugu tunngavis­saatinneqarpoq tamatutma aningaasalersuiffigineqarnissaata nunaqarfinni isorliunerusunilu nammineq illuliorniartunut taarsigassarsiassaritinneqartunut sunniuteqannginnissaat. Illoqarfinni nammineq illuliassanut aningaasalersuutissat pissarsiarineqarsinnapput ineqarnermut tunngasuni aningaasaliissutit allat akornanni nuussuinikkut.@

 

Inatsisartut namminneq aningaasanut inatsisitigut nakkutigisinnaavaat illoqarfinni nammineerlu­ni illuliorsinnaaneq ammaanneqarpat nunaqarfinni nammineerluni illuliassanut aningaasaliissuti­ni ikililerisoqannginnissaa.

 

Nammineerluni illuliassamut nammineq akileeqataassutissat nunaqarfinni illoqarfinnilu assi­giimmik 5%-iunissaanik Ineqarnermut Ataatsimiititaliap isumaqarnera Naalakkersuisut tusaatis­satut tiguaat.

 

Taarsigassarsiat allanngortinneqarnerinut atatillugu sulineq, siunissamilu allaffissornikkut qanoq aqutsisoqarnersoq sukumiisumik malinnaaviginiarlugu Naalakkersuisut Ineqarnermut Ataatsi­miititaliamut neriorsuutigisinnaavaat.

 

Sakkussat tamaasa atorlugit nutaanik akiitsoqalersarnerup pinngitsoortinniarnissaa Naalakkersui­sut Ineqarnermut Ataatsimiititaliatulli pingaartitsigaat. Tassunga atatillugu peqqissaartumik qularnaarniartariaqarpoq kikkut tamarmik tapiissutinik inatsisit malillugit pisinnaasaminnik qinnuteqartarnissaat. Tamatumani ineqarnermut tapiissutit minnerunngitsumik eqqarsaatigine­qarput.

 

Inatsisinik ineqarnermut tunngasunik pisariillisaanermik aallartitsisoqassasoq Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata kaammattuutigaa. Ineqarnermut Ataatsimiititaliap kaammattuu­taa Naalakkersuisut maluginiarpaat, isumaqarlutillu tamanna tullianik naalakkersuisunngortussat suliassarissagaat.

 

Taamaalillutik Naalakkersuisut siunnersuutigaat inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut pingajussaaniigassanngortinneqassasoq Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaannit siunner­suutigineqartutut ' 10, imm. 3 ima allanngortillugu, oqaaseqatigiili kingulliit iluarsilaarlugit:

 

AImm. 3. Aammattaaq imm. 1 aamma 2 naapertorlugit taarsigassarsiarineqarsimasut allanngor­tinneqarnissaannut taarsigassarsisitsisoqarsinnaavoq. Allanngortitsinissamut taarsigassarsiat angissusissaasa aalajangerneqarneranni taarsigassarsiarisanit sinneruttut aamma ukiup affakkaar­tumik akilersuutissat akilerneqarsimanngitsut, pillaammik erniat ilanngullugit, imm. 1 aamma 2 malillugit siusinnerusukkut taarsigassarsiarisimasanut akiliutissat il.il. ilanngunneqartassapput. Taamaallaat akiitsunut 1. november 1998 sioqqullugu pilersunut allanngortitsinermi taarsigas­sarsisitsisoqarsinnaavoq.@

 

Taamatut oqaaseqarlutik Ineqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa Naalakkersuisut ilalerpaat.

 

Bjarne Kreutzmann, Siumup oqaaseqartua:

Inissialiornermut tapiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaannut siunnersuut pillugu Siumut ima oqaaseqassaaq:

 

Siumup immikkoortut 17, 18, 19 aamma 20-p suliarinerani Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimii­titaliaani sulinermini KANUKOKA-miit paasivaa ullunik marluinnarnik períarfissiilluni tusarni­aasoqarsimasoq IPK-lu paasisitsilluni tusarniaasoqarsimanngivissoq. Tamanna Siumup Ineqar­nermut Ataatsimiititaliaaniititaanit tupannarsimaqaaq KANUKOKA, Namminersornerullutik Oqartussat kommunillu akornanni sulinermi qilerutaasutullusooq atuuttussaagaluaq eqqortumik oqaatigalugu isummaminik saqquummiisinnaanissaminut periarfissinneqarsimanngimmat.

Tamanna Siumuminngaanniit ilungersornartorujussuartut ajuusaarnaqisutullu isigaarput.

 

Tassunga atatillugu Ineqarnermut Naalakkersuisoq nassuiaaqquarput tusarniaariaaseq taamaattoq pillugu. Takusinnaannginnatsigu KANUKOKA-p saniatigut allat tusarniaaffigineqareersimane­sut Siumup tungaaninngaanniit nassuiaammik erseqqissumik matumuuna piumaffigaarput kikkut tusarniaaffigineqarsimanersut, imaassinnaammammi tusarniaaffigineqartartut allat, soorlu SIK imaluunniit Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffiat aamma tusarniaaffigineqarsimanngitsut.

 

Qularutissaanngilluinnarpoq immikkoortut 18, 19 aamma 20 imminnut atasut, isumaqarpugullu inuiaqatigiit ataatsimut isigalugit illersorneqarsinnaanngilluinnartoq uani pisimasut inatsisissatut siunnersuut taama amigaateqartigisumik tusarniaassutigineqarsimammat. Immikkoortoq 20 aningaasanut tunngassuteqarmat pisariaqartuusorinarpoq ingerlateqqitamut 19-imut aappiussin­naasariaqaraluartoq. 17 aamma 18 atuisunut tunngasuunerummata kinguartinneqarnissaat akuerisinnaavarput.

 

Taamaattumik Siumup Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaa isumaqatigaa immikkoortut pineqartut tullianik ataatsimiinnissamut kinguartinneqassasut, taamatullu piivillutik arlaleriarlu­nilu ujartorneqartartumut ineqarnerup iluani iluarsaaqqinnissamut, soorlu siullermeerinninnermi iluarsaaqqinnissaq taasimagipput ilanngunneqarlutik.

 

Misissueqqinnerup kingorna Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata paasivaa immikkoor­tumi 19-imi eqqartorneqartut ilaat ingerlaqqissinnaasut, taamaattumik immikkoortoq taanna matumuuna sammissavarput.

 

Siumup tungaaninngaanniit nuannaarutigaarput malugalugu siullermeerinninnermi Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata oqaaseqaatigut malissimammagit. Nammineerlunili illuliortar­nermut tunngatillugu ataatsimik oqaluusereqqillaqusaqarpugut, tassalu illoqarfinni nammineerlu­ni illuliorsinnaanissat ammaanneqarnissaat qanorlu akeqassasoq.

 

Nammineerluni illuliassat pilersinneqarput piniartut inuusuttullu ilaqutariinngorlaat namminneq illuliorsinnaanngorniassammata. Aallaqqaataani illup angissusia aalajangersimasoq pineqarsima­voq kingornatigulli anagissutsit assigiinngitsut pingasut periarfissanngorsimallutik. Siullerme­erinninnermi Siumuminngaannit siunnersuutigaarput sumiiffimmi siullermi nammineerluni illuliortoqassatillugu håndværkerinit ilinniarsimasunit sanasoqartassasoq kingornatigut nammi­neerlutik illuliortussat nalornisaqalerunik sanariikkanik malitassaqarsinnaaniassammata, taman­nali maani aappassaaneerinninnermut Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata isumaliutis­siissutaani ilanngunneqarsimanngilaq, kisianni Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaani pingajussaaneerinninnginnermi Siumumit eqqaaneqaqqissaaq.

 

Siumumit qularnartuutipparput piffissap matumap eqqortuunera nammineerluni illoqarfinni illuliornerup eqqunnissaanut nunaqarfinni avinngarusimasunilu atuutsitaasut malillugit - nammi­neerluni illuliortitsisinnaanerminngaanniit ilaatigut inissiap pitsaassusissaa eqqarsaatigalugu - aammalu inuiaqatigiinni aningaasarsiorneq eqqarsaatigalugu. Nammineerluni illuliortumut ataatsimut 20. aamma 30.000 kr.-inik akilik pisortanut 400. aamma 600.000 kr.-inik naleqarpoq. Illoqarfinnilu nammineerluni illuliortiternissamut ammaassiniassagaanni aningaasaqarnermut inatsimmi aningaasartuutissanik immikkoortitsineqanngitsumik inunnik illaruaatissanngortitsi­nerussaaq.

 

Taamaattumik Inatsisartut ataatsimiititaliaanut 5%-imik aalajangersagartaa oqaluusereqqillaquar­put.

 

Illulioriaatsit suut atorneqassanersut naneqqaartariaqassavagut, pisortanit aningaasartuutit attartortitassanik inissialiornermi aammalu nammineerluni illuliornermut aningaasartuutit sanilliullugit assigiinngissutaat annertoorujussuunngimmat. Suna piumavarput? Tassani apeqqu­taavoq innuttaasut suna kissaatigineraat aammalu suna akissaqarfigigipput, peqqinnissaqarnerup tungaanut illuliat assigiinngitsut qanoq issanersut. Ineqarnermut Naalakkersuisoq ataatsimoortu­mik inissaqarniarnermut iluarsaaqqinnissamut tunngasumik - sapinngisamik erniinnaq piviu­sunngorteqqullugu inassutigisatsinnut - illulioriaatsinut assigiinngitsunut aningaasartuutissanut naatsorsuutinik saqqummiisariaqarpoq illoqarfinnut tunngasuinnaanngitsunik aammali illoqarfin­nut isorliunerusunut tunngasunik.

 

Taamatut oqaaseqarluta aammalu siullermeerinermi oqaatsigut innersuutigalugit inassutigaarput siunnersuut pingajussaaneerneqannginnermini ataatsimiititaliami suliarineqassasoq, qilanaaralu­gulu Ineqarnermut Naalakkersuisup paasissutissatut ujartorneqartut Inatsisartut ataatsimiititali­aannut sapinngisamik erniinnaq nassiukkumaarai. Qujanaq.

 

Jakob Sivertsen, Atassutip oqaaseqartua:

Siullermik oqaatigissavarput Ineqarnermut Ataatsimiititaliami inissialiornermut tapiissuteqartar­neq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaannut siunnersuut Atassummiit tamakkiisumik peqataaffigigatsigu.

 

Aamma isumaliutissiissut saqqummiunneqartoq pillugu partiinit arlaannaanulluunniit akerliusu­mik isumaqartoqanngilaq.

 

Aamma siullermeerneqarnerani peqqussutissap siunnersuut tamakkiisumik oqaaseqarfigisima­varput, taamaattumik oqaaserisagut nangeqqissanngilagut, taamaallaat marluk immikkut erseqqissaaffigissavagut.

 

Tassa nammineerluni illuliortarneq nunaqarfinni pingaartumik avalliunerusuni atorluarneqartoru­jussuuvoq. Aammami tunngavimmigut eqqunneqarneranut peqqutaavoq avalliunerusuni inissia­liortiternikkut periarfissat illoqarfinni allani naleqqiullugit pitsaannginnerunerat peqqutigalugit. Taamaattumik Atassummit isumaqarpugut illoqarfinni nammineerluni illuliorsinnaanerup eqqunneratigut nunaqarfinni nammineerluni illuliortarneq arlaatigut ajoquserneqassanngitsoq.

 

BSU-mi aqqutigalugu illoqartitaaneq ukiorpassuarni ingerlanneqarpoq, aamma Inatsisartuni pingaartumik aamma landsrådimi Inatsisartuni aaqqiiniutissat arlaleriarlutik sammineqartarsi­mapput.

 

Matumani Atassummit nuannaarutigissavarput, qangalili eqqartorneqartartut kiisami maannakkut aaqqinniarlugit suliniutit aallartinneqarsimammata.

 

Kiisalu aamma Atassummit assut ajuusaarutigisarparput nunaqarfinni nammineerluni illuliat inerneqanngitsut takullugit, taamaattumik Atassummit kaammattuutigissavarput nammineerluni illuliornermi aningaasat immikkoortinneqartartut ilai 20.000 kr.-it nakkutilliinermut atorneqar­tussat ullumikkut nunarput tamaat ataatsimut eqqarsaatigalugu naammaginartumik atortinne­qanngitsut Ineqarnermut Naalakkersuisumiit aaqqinniaqqullugit Atassummit kissaatigigatsigit. Taakku eqqortumik nakkutilliisoqarnermut aaqqinneqanngippata, taamaalilluni aamma nammi­neerluni illuliat taama aningaasanik naleqartigisut ukiuni aggersuni naammaginartumik naam­massineqartarnissaat anguneqarsinnaanngimmat.

 

Taamatut naatsumik oqaaseqarluta isumaliutissiissut ataatsimiititaliami suleqataaffigisimagatsigu kiisalu siullermeerinninnermi oqaaserisagut nangeqqinnagit taamatut naatsumik oqaaseqarluta isumaliutissiissut akuersaarlugu oqaaseqarfigaarput.

 

Malînánguaq Marcussen-Mølgaard, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Tassa siullermeerinninnerup kingorna Inuit Ataqatigiinninngaanniit immikkut uani siuliani aamma kinguartinneqartut eqqarsaatigalugit annertuumik ineqartunut attuisussaammata kissaati­gisimavarput Ineqartut Peqatigiiffiisa Kattuffiat aamma KANUKOKA attorneqartussaammat tusarniartariaqaripput, qujanartumik ataatsimiititaliami tamanna isumaqatigiissutigineqarsima­voq, kisianni tassa piffissaq kingulleq ajoraluartumik paasisimavarput, soorlu aamma Siumup oqaluttuata oqaatigigaa, KANUKOKA ullunik marluinnarnik periarfissinneqarsimavoq. Taavalu Ineqarnermut Naalakkersuisup nassuiaanermini oqaatigivaa, Ineqartut Peqatigiiffiata Kattuffiat aamma augustip naalernerani tusarniarneqarsimasoq, kisianni tassa taakku siulittaasuata aamma­lu pisortaata qanimut ornilluta nassuiaateqarfigivaatigut ajuusaarlutik '-i ataaserluunniit takusi­mannginnamikku.

 

Taamaattumik suliap torersumik ingerlanissaa aamma uagut Ineqarnermut Ataatsimiititaliami torersumik sulinissarput pingaartissimagatsigu taamaattumik soorunami ajuusaarnaraluartumik kinguartitsisariaqarnerup pisariaqarsimanera matumuuna kissaatigisarput malillugu ingerlanne­qarmat qujassutigissavarput.

 

Taava una immikkoortoq boligstøttimut tunngasoq oqaaseqarfigissavarput.

 

Ukiuni makkunani boligstøtte aqqutigalugu illuutillit akiligassarpassuaqalersimaneri oqallisaaju­arpoq. Tamannalu pillugu Naalakkersuisut siunnersuuteqarput manna tikillugu akiligassanngorsi­masut nutaamik nalilerneqassasut.

 

Tamannalumi pisimasoq Inuit Ataqatigiinniit maluginiarparput, akiligassallillu akiligassaminnik isumakkeerneqanngikkaluartik akiligassamik illuminnut atatillugu attartukkaminnut ilanngunne­qaannarnissaannik maanna periarfissiuunneqartussanngorput.

 

Ukiuni kingulliunerusuni Inuit Ataqatigiinniit boligstøtte aqqutigalugu illuutillit erniat qaffasip­pallaarujussuarnerannik oqariartuuteqartarnerat oqaatigiuarsimavarput. Matumanilu aamma erniat %-ii appartinniarneqanngitsoq maluginiarparput. Tamannalu ajuusaarnarpoq, tassami taamatut illuutillit naatsorsuisimanerat malillugu ukiut 33-t akilersuinermi illut marluk nalingi akilerneqartartut oqaatigineqartarmat.

 

Matumanilu Inuit Ataqatigiinniit oqaaserisatsinni siunnersuutigisimagaluarparput, taakku 6%-it ilaasa illumut namminermut nakkartussanngorlugit toqqorterneqarnissaat. Tassami ilisimaneqar­toq unaavoq illut qanorluunniit paarilluarneqartigigaluaraangamik aserfallatsaalinissaat ilaatigul­lu ukiut ingerlanerini oqorsaqqinnissaat pisariaqartarmat.

 

Ilumullimi aningaasat taakku, illu kingusinnerusukkut suliassanngorpat nutaamik attartoqqqaaju­saarani suliarineranut atorsinnaanerani periarfissiuunneqarsinnaagaluarpat aserfallatsaalinermut aningaasarpassuit ujartortuarnissaat pisariaqassanngikkaluarpoq. Maannami ingammik utoqqaat ukiorpassuarni illuminni akilersorsimasaminni iluarsaassititsinissamulluunniit akissaqarneq ajorput, kommunillu akissaqassusaat qiviaraanni ikiorserneqarsinnaannerat killeqartaqaluni.

Ilaatigullumi aamma forsikringeqarsimagaluarlutik annertuumik akimmisaartinneqartarlutik. Taamaattumik taakku qanoq iliuuseqarfiginissaat Inuit Ataqatigiinniit pingaartutut isigaagut.

 

Pillaammik erniaritinneqartartut peerneqarnissaat isumaqatigiissutaammat nuannaarutigaarput­taaq, ilisimaneqassaarli akiligassanik akiliinngitsooraanni inissiani allani attartortutulli akiligas­sat qaavitigut akiligassat aalajangersimasumik ilaneqartassammata. Taamaattumik illuutilinnut pingaaruteqarluinnartoq unaavoq assigiinngitsunik peqquteqarluni akiliisinnaanngikkaanni piffissaangallartillugu A/S Inimut isumaqatigiissuteqartarnissaq, akiligassat taakku qanoq ilillugit akilerniarnerlugit.

 

Nammineerluni illuliaasartut illoqarfinni nunaqarfinnisulli sananeqarsinnaanerinik periarfissar­siuussineq Inuit Ataqatigiinniit isumaqatigisimavarput. Matumanili kissaatiginartoq unaavoq taakku pillugit illoqarfinni ersarissunik maleruagassiornissaq, ingammik aarlerinarsinnaammat ukiuni makkuni illoqarfinni annerni inissaaleqiffioqisuni illulioriarluni akisunaarlugit attartortit­sisinnaanerit.

 

Taamaattumik Inuit Ataqatigiinniit taakku malittaannik immikkut ittunik ileqqoreqqusaliornissaq pisariaqartutut isigaarput, pingaartilluinnarlugulu nunaqarfimmiut illuliassaminnik piiaaffigine­qannginnissaat.

 

Taamatut oqaaseqarluta Inuit Ataqatigiinniit erseqqissassavarput boligstøtte aqqutigalugit illuliarineqartartut pillugit allannguiniarneq una alloriarnertut siullertut isigigatsigu, siunissamili nutaamik eqqarsartuarnissaq pisariaqarmat, matuma kingorna oqaasereriikkagut malersoqqikku­maarigut ilimasaarutigeriissavarput.

 

Inuit Ataqatigiinniit kaammattuutigissavarput manna iluatsillugu boligstøtte aqqutigalugu illuutillit illoqarfikkaartumik peqatigiiffiliortiternissaat, taamaalillutik pisortanut kissaateqaati­minnik tusarniarneqarnerunissaminnut periarfissaqarnerulissammata.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Suliap siullermeerneqarnerani Kattusseqatigiinniit oqaaseqaatikka innersuussutigalugit, siuller­mik nuannaarutigaara saqqummiunneqartut tunngavigalugit boligstøttimi taarsigassarsiat, taarsigassarsianut ernialiunneqartartut, tassalu 6%-iusoq 4,2%-imut appartinneqartussanngormat.

 

Tassami naluneqanngitsutut siusinnerusukkulli ineqarnermut akiligassat aamma boligstøttimi ineqarnermut tunngatillugu saqqummiunneqartartut annertuallaarujussuarneri pissutigalugit ilaatigut Kattusseqatigiit tungaanniit oqaatigiuartarsimavarput akiliisinnaassuseq ineqarnermut tunngatillugu aaqqissuunneqartariaqartoq, kiisalu pillaammik ernialiunneqartartut atorunnaarsin­neqartariaqartut, tamannalumi aamma paasivara piviusunngortinneqassasoq. Taamaattumik nuannaarutigaara minnerunngitsumik pillaammik erniat atorunnaarsinneqarnissaat aamma ilanngullugu saqqummiunneqarmat.

 

Nammineerluni illuliortarnermut tunngatillugu paasivara Ineqarnermut Ataatsimiititaliap inassutigigaa ullumikkut periuseq, tassa nunaqarfinni isorliunerusunilu  periuseq attatiinnarne­qassasoq.

 

Kisiannili suliap siullermeerneqarnerani Kattusseqatigiit sinnerlugit oqaaseqaatikka, neriuppunga ilanngullugit aamma ataatsimiititaliami eqqartorneqarsimassasut, tassa inissaaleqineq nunaqavis­sut akornanni siullillugu aaqqiiffiginiartariaqartoq, taamatut nammineerluni illuliortarnermi atornerluisoqannginnissaa qulakkeerniarlugu.

 

Kiisalu boligstøtte aqqutigalugu illutaarsimasut aammalu illumik iluarsaateqqinnissaannik iluarsaatseqqinnissaannut periarfissaqalertussat, taakkua ilanngullugit qutsattariaqarpagut aamma tassani pineqarmat boligstøtte aqqutigalugu illullit illuminnik akilereersimagaluartut periarfissa­qartussaammata iluarsaassinissamut, aaqqissuussinissamut atorniaqqissinnaanissaminnik.

 

Eqqaanngitsoorusunngilaralu aamma boligstøtte aqqutigalugu illutaarsimasut, pingaartumik 1960-ikkunni immaqalu siusinnerusumi illut tankilersorneqartarnerannut tunngatillugu, taakkua ilaatigut ajornartorsiutigilersimammassuk, soorlu assersuutigalugu imermut tankip illup sanane­qarnerani taamanikkulli atuuttut naapertorlugit taarserneqarnissaa ajornakusoortinneqartalersi­mammat, tassa assersuutitut oqaatigineqarsinnaavoq tanki 300 literimik imaqarsinnaasoq, maannakkut peqqussutit imaluunniit maleruagassat malillugit 1000 literiusariaqalersimaneranik piumasaqaatit pissutigalugit ilaatigut ajornartorsiortitsilersimammat illumik aaqqeerujussuaq­qaarluni aningaasartuuteqaqqaarluni aatsaat iluarsaassisoqalersinnaanera atulersimammat.

 

Kiisalu eqqaanngitsoortariaqanngilaq aamma ullumikkut ajornartorsiut, tassalu sillimmasiisar­nermut tunngasoq nunatsinnut naleqqussarneqartariaqarmat, tassa ilaatigut oqartoqarsinnaammat sillimmasiisarnermut tunngatillugu danskit pissusai maliinnangajallugit boligstøttimi illutaarni­araanni sillimmatit qaffasissorujussuarmik inissinneqartarmata, uffa massa immaqa ikuallattoor­nissamik sillimmateqaraanni naammakkaluartoq.

 

Taamatut naakkaluartumik oqaaseqarlunga aammalu illutaarsimasut illutaartussallu oqilisaanne­qarnissaat ataatsimut isigalugu isumaqataaffigigakkit nalunaarutigissavara.

 

Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq:

Siullermik partiit Kattusseqatigiillu oqaasiinut qujavunga.

 

Ingerlaannaasartumik partiit ataasiakkaat oqaaseqaataat oqaaseqarfigissavakka.

 

Siullermik Siumup oqaaseqaammini immikkoortoq ullumikkut eqqartugarput immikkoortoq 19, tassani kaputartuuppaa 17, 18, 19 20-lu, taamaattumillu aallaqqaataaninngaanniit assigiinngitsut qaffatsitai, ilaatigut maannakkut Inatsisartuni eqqartorneqareersut, taakkua uterfiginianngilakka isumaqarlunga taakkua pereeratsigit annertunerusumik oqaaseqarfigisariaqarnagit eqqortoreerpa­gut.

 

Kisianni malugeqqussavara maluginiarlugulu oqaaseqaammini Siumup ilaatigut eqqaammagit, nammineerluni illuliat allaat qularnartutut apeqquserlugit illoqarfinni taamatut itsillugit atorne­qarnissaat tunuarsimaarfigalugu, taannami qupperneq 3-mi erseqqissumik allassimavaat, taanna paasiuminaatsilaarlugu oqaatigissavara, tassami siullermik oqaaseqarnerminni siullermeerneqar­mat, tassa 23. septemberip ilaatigut oqaatigaat apeqqut taanna pillugu nammineerluni illulianut tunngasut Siumup tungaaninngaanniit ingerlariaqqinnissaa taanna taperserlugu, kisianni paat­suunganinnut peqqutaasut anginerpaartaraat illoqarfinni atorneqassagunik nunaqarfinninngaan­niit suli pitsaanerusariaqarneri qaffatsinneqarmata, imaappoq tassa taanna assigiinngisitsineq. Taamatut nipeqarnera 23. septemberimi qupperneq 4-miippoq, kisianni allat naaperiarfiit soorlu 5%-imik akiliisarneq Ineqarnermut Ataatsimiititaliap saqqummiussaa taanna Siumup qularnaat­sumik oqaaseqarfigaa.

 

Aamma Siumumut tunngatiinnarnagu partiinilli aamma allanit taaneqarmat erseqqissaatigilaaru­suppara una pingaartorujussuaq, pingaartumik nipituumik annertuumillu isorisatut oqaatigineqar­mat. Isorinninneq uanga isorissanngilara, kisianni una immikkoortitsisinnaanissaq tunngavigalu­gu oqaatigerusuppara, soorlu siusinnerusukkut oqaaseqareerninni oqaatigiga KANUKOKA tusarniarneqarsimavoq aamma akissuteqarsimavoq, akissutit taakku pigaagut. Piffissaq sivikitsoq qaangeraluarlugu tamatuma kingorna akissuteqarpoq, taakkua akissutit saqqummiupput.

 

Taavalu aana aamma maluginiagassaq, qularnaanngitsumik oqaatigisinnaasoraara oqassaguma, aningaasaliisussat tassungalu attuumassuteqartut tusarniaaffigineqarmata, boligstøttimik illulior­neq tassaavoq Namminersornerullutik Oqartussat 100%-imik akilertagaat. Taamaattumik akiliisussaq tusarniarneqartarpoq, aamma taamaappoq IPK-mut tunngatillugu, IPK tassaavoq Ineqartut Kattuffiat naliginnaasumik inissiat assigiinngitsut attartortinneqartarnerannut peqati­giiffik. Taakkua aningaasaleeqataaneq ajorput boligstøttinut imaluunniit inissialianut, taamaattu­mik nunatsinniinnaanngitsoq aamma nunani allani periaaseq taanna atorneqartarpoq. Aningaasa­leeqataassagunik sumiittulluunniit peqatigiiffiit taava tusarniarneqassapput, kisiannili aningaasa­liisoq Namminersornerullutik Oqartussaaguni kommuniniluunniit taava aningaasaliisut aqqutis­sani aqqutigalugit tusarniaasarmat, taamatut ingerlanneqarsimavoq ukiorparujussuarni boligstøt­tilli aallarteqqaarnerani, taanna erseqqissaatigaara isumaqarlunga taanna assigiinngissuteqartoru­jussuusoq, aammalu taassumap saniatigut oqaqqissaanga IPK tusarniarneqarami aalajangersima­sumik oqaaseqarmat, taakkua oqaaseqaataat naatsunnguaq pigineqarpoq takutinneqarsinnaalluni­lu.

 

Taamatut ataatsimut oqariarlunga taava Inuit Ataqatigiit oqaaseqarfigilaassavakka. Tassa Inuit Ataqatigiit oqarput, suliap ingerlaqqinnissaa kissaatigigaat ukuli allat siusinnerusukkut periikka­gut kinguartinneqassammata taanna kaammattuutigigaat, taanna ilumoorpoq. Tusarniaaneq eqqartoreerpara, kinguartitat arlaliupput.

Kisiannili boligstøttimut tunngasumik oqaatsit imatut oqaatigisariaqassavakka, boligstøttimik aaqqiiniarnermi taamaattumik Naalakkersuisut kissaatigaat inatsisiliaq nutaaq immikkoortoq 20, maannakkorpiaq piffissaq una uagut qanoq ilioriarsinnaanngisatsinnik kinguartinneqarallartoq kingullerpaanngorlugu oqaluuserisassanngorlugu. Taassumap ilagaa boligstøttimi illuliat aamma nutarternissaannut, oqorsarnissaannut alliallatsinnissaannut allanullu periarfissaq nutaaq, kisianni taanna eqqartugassaq immikkoortoq 20-miippoq maannakkut kinguartinneqarallartoq, suli tikinngisarput. Taanna uagut qanoq ilioriuseqarfigisinnaanngisimanngilarput ataatsimiinnerup aaqqissuussaanera ataqqisara peqqutigalugu. Taamaattumik taanna naatsorsuutigaara tikeqqissa­soq, boligstøttimut tunngasoq taamatut akissuteqarfigaara immikkoortoq 20-mi aamma tikinne­qarsinnaassammat.

 

Atassummut tunngatillugu malugaara Atassut tamakkiisumik tapersiisoq aammali namminerisa­mik illuliat inerneqanngitsut aaqqeqqullugit kaammattuinera, isumaqarpunga aamma tusaatissa­tut tigusariaqarlugu, qanoq iliuuseqarniarpugut taanna piffissami allami eqqartorsimavara, neriorsuutigisariaqarpagut tamakkua pitsaanerusumik aaqqissuutissallugit asuli inerneqaratik uninngaannartut ilai imaluunniit piaarnerusumik inerneqarsinnaagaluit ilai maaniinnarmiittut amerlavallaaqimmata, tassa 1990-ikkut aallartilaarneraninngaanniit ullumikkumut. Assersuutiga­lugu 1993-imi illuliat ilai immaqa ukiorpaalorujussuarni atorneqaraluartut ilumut atorneqarnersut atornissaannut uppernarsaammik suli naammassisaqanngi.....???

 

Tassani aaqqiniartoqartariaqarpoq Naalakkersuisut, kommunit aammalu maannakkut INI A/S suleqatigalugu, taanna neriorsuutigalugulu isumaqarpunga naammassiniarnissaa pingaartittaria­qartoq.

 

Kattusseqatigiit, maluginiarpara pillaammik ernialiisarnerup maannakkut peerneqarnera, soorlu li aamma partiit allat, soorlu Siumukkut allallu Atassutikkullu taanna iluarimmassuk, taanna uaguttaaq nuannaarutigaarput. Namminerisamut illuliat illoqarfimmisulli piumasaqaateqarfigi­nerat Kattusseqatigiit iluarisimaarpaat, taanna aamma maluginiarpara. Boligstøttimut tunngasut aatsaannguaq eqqartoreerakkit annerusumik eqqartoqqissanngilakka immikkoortoq 20-mi tikinneqaqqissinnaapput.

 

Kisianni maannakkut nikuiinnarlunga 300 literit 1000 literillu imermik immertarneqartut assigiinngitsut taamaattut oqaatigisinnaanngilakka nikuiinnarlunga, taamaattumik maannakkorpi­aq taanna oqaaseqarfigissanngilara.

 

Partiit oqaaseqartuinut qujavunga.

 

Bjarne Kreutzmann, Siumup oqaaseqartua:

Sivitsorsaanianngilanga, kisianniuna taaneqartut marlussuit oqaaseqarfigilaaginnarniarikka.

 

Siullermik Naalakkersuisoq qutsavigaara oqaaseqaataanut, oqaatsitsinnullu tunngasut pillugit.

 

Aappassaanik Atassumminngaanniit oqaatigineqartoq nuannerpallaaqimmat aamma taaginnaru­sullugu, tassa nammineerluni illuliat inerneqanngitsut taamaatiinnarneqartartut amerlasuut, taakkua aamma Siumuminngaanniit arajutsisimannginnatsigit.

 

Taamaattumillu siullermeerinninnermi siunnersuutigisarput maani aappassaaneerinninnermi eqqaasitsissutigalugu ujartorlugulu taassuma aamma ilaanissaa Siumumi ataatsimiititaliami ilaatitatsinni uterfigeqqinneqartussaq, tassa sumiiffinni aatsaat siullermeerluni nammineerluni illulianik sanaffiusuni håndværkerinik paasisimasaqarluartunik sananeqartarnissaa, taanna siunnersuutigigatsigu taamaalilluni nammineerluni illuliortussat tullii nalornissuteqaratik takusassaqarlutillu aamma pisinnaaniassammata, tassani taamatut unitsinneqaannartartut assigiinngitsorpassuit nalunngisagut pissutigalugit. Isumaqaratta taamaalilluni taanna kusanartu­mik naammassineqarsinnaagaluartoq.

 

Akiliisinnaanngitsunut tunngatillugu aamma oqaqqikkusunnarpoq, tassa tassani akiligassallit aammalu qitiusumik allaffiusup uani immaqa INI A/S-imik taalluaannaraanni assigaa, taakkua imminnut ataqatigiinnissaat pisariaqarluinnartoq aamma taareernikuuarput, tassami akiliisin­naanngikkaanni sunalu pissutaasoq atuisuminngaanniit qitiusumut allaffimmut nalunaarutigisari­aqarpoq. Paarlattuanillu qitiusumik allaffik saaffiginnittunut ataqqinninnerusariaqarpoq, ilarpas­suisigut paasinartarmat akiligassallit nammineq soqutigisatsaannerminik pissuteqartumik akiligassani amerlisitsoorsimappagit akiligassallip taassuma kisimi pisuussutigisanngikkaa paasinartarmat, tassani aamma qitiusumik allaffeqarfik pisooqataasartoq ilisimaneqarmat.

 

Tassami oqartarput aamma ilaat angut nujaqanngitsorooq nujaajarneqarsinnaanngilaq, tassa aningaasaateqanngitsoq aningaasaajarneqarsinnaanngilaq, taamaattumik qitiusumik allaffiup akiligassallillu imminnut attaveqatigiinnerat pingaartorujussuuvoq, aamma illuatungaaninngaan­niit akiligassallip saaffiginninneranut ataqqinninnissaq pingaartuuvoq assut.

 

IPK KANUKOKA-lu taakkua taaneqartut oqaaseqarfigineqarput Naalakkersuisuminngaanniit tusarneqarsimasut, kisianni tassa ataatsimiititaliami uagut soorlu Inuit Ataqatigiinniit Malînángu­aq Marcussen-Mølgaardimiit taaneqartoq aamma, taakkua tassa IPK aamma KANUKOKA tikillugit oqaloqatigisimavagut, taakkualu oqaatigisaat tunngavigalugit oqaaseqarnigut oqaase­qarnitsinnut aallaqqaataasut tunngavigaarput.

 

Malînánguaq Marcussen-Mølgaard, Inuit Ataqatigiit:

Uani oqaaseqartoq oqaatigisaanut una oqaatigerusullugu, tassa ilaatigut aamma uagut apeqqusii­nitsinni taanna nammineerluni illuliaasartut illoqarfinni sananeqartarsinnaaneranut tunngasoq, aap akuerisimavarput, kisianni taakkununnga maleruagassat ersarinnerusut aamma takussutissaa­lernissaat aamma isumaqarpunga pisariaqartoq.

Tassa aamma maluginiakkatta ilagivaat Siumuminngaanniit oqaaseqartup taanna tikkuarsimagaa, ilaatigut Inatsisartut ataatsimiititaliaani 5%-imik aalajangersagartaa oqaluusereqqeqquaat taavalu aamma illulioriaatsit suut atorneqassanersut naneqqaartariaqassagigut oqaatigineqarluni, pisorta­ni aningaasartuutit attartortitassani inissialiornermi aammalu nammineerluni illuliornermi aningaasartuutit sanillillugit assigiinngissutaat annertoorujussuunngimmanngooq, taava tassa suna piumavarput. Ilaatigut uani eqqarsarnartoqartissimavarput aammalu oqaluuserisimallugu ilumut taamatut illuliortitsinerni illuliat 5%-iinnarmik tigutsiseqarluni sanasinnaaneranut tunngatillugu aalajangiisimaneq taamanikkut Inatsisartuni uagut siulitsinni, taama annikitsigisu­mik tigutsiseqarnissamut tunngaviusut eqqaasagut malillugit nunaqarfimmiut illoqarfimmiutulli aningaasanik isertitaqarsinnaanerat killeqarnerujussuummat. Taamaattumik 5%-iinnarmik tigutsiseqarnissaat tassani immikkut akuersissutigineqarnikuusimavoq. Kisianni uani taamatut akuersiniarnitsinni - taamatut iliornissami - pisariaqartut tassaapput,  aalajangersakkat ersarissut soorlu uagut tungitsinninngaanniit oqareernitsituut atornerluinnginnissaq illoqarfinni, soorlu maani Nuummi inissaaleqqiffioqisumi taamattunik illuliorniaraanni qaammammut immaqa ilaasa allaat 24.000 kr.-ilerlugit attartortittalersimagaat tusaamagatsigit.

 

Atornerluinnginnissaq isumaqarpunga tamatumani isumannaartariaqartoq, aammalu uani naggasiullugu oqaatigiinnassavara IPK aningaasaleeqataaneq ajortutut oqaatigineqarmat, aap illuliornermi aningaasaleeqataaneq ajorpoq, kisianni illuliat akilertarpaat ukiorpassuarni naju­garinermikkut akilersuiuartaramik, ilaatigut immaqa akia qaangerujussuarlugu akilersuisarsimap­put. Taamaattumik pisariaqarluinnarpoq sutigut tamatigut atuisut tusarniartuarnissaa.

 

Hans Enoksen, ataatsimiititaliap siulittaasua:

Uani isumaliutissiissummi malunnarpoq isumaqatigiilluartut aamma akerleriittoqanngilaq, kisiannili nammineerluni illuliortarneq taanna uteqqiaffigineqarmat, erseqqissaatigilaarniarpara INI A/S-ip siulersuisui maani ataatsimiimmata, taava uanga Ineqarnermut Ataatsimiititaliami siulittaasutut sinniisoqarfimmi ilaasortaanikkut aamma taakku annertuumik eqqartorpagut, tassalu illuliat inerneqanngitsut ullumikkornit sakkortunerusumik nakkutigineqarnissaat aamma INI-p namminneerluni sulissutigilereernikuummagu, taamaammat ernumanartoqanngilaq suliaq aallartinneqareermat.

 

Aammalu nammineerluni illuliat illoqarfinni soorlu maani atorneqarsinnaanerat uanga pitsaasu­tut isigivara, tassami aamma illoqarfimmiorpassuit ilaatigut oqitsuinnaanngitsumik inuuniar­saripput, pingaartumik inuusuttut, ineqarnermut akiliutit annertoqisut akilertarpaat allamut aallarteriarnissaminnut ilaatigut periarfissaarutiivittarlutik, taakku uanga iluatinnartutut isigaakka inuusuttut eqqarsaatigalugit.

 

Akerleriittoqanngimmat taama naatsunnguamik oqaaseqarlunga qujassutigivara ataatsimiititaliaq isumaqatigiissup isumaliutissiissutaa maani akuersaarneqarmat, taamatullu isikkoqarluni pingajussaaneerneqarnissaa innersuussutigissallugu.

 

Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq:

Naatsunnguussaaq, tassaana una erseqqissarniaannarlugu illoqarfinni nammineerluni illuliortar­neq eqqunneqarnissaa Inatsisartut siusinnerusukkulli tunngaviatigut tamarmik isumaqatigaat, taavalu taanna aallaavigalugu Naalakkersuisut suligamik oqarput, nunaqarfinni 5%-i atuuttoq illoqarfinni periarfissaginnerusuni 10%-iusariaqartoq. Taannalu siunnersuutigigatsigut taava Ineqarnermut Ataatsimiititaliap ilaatigut Malînánguaq Marcussen-Mølgaardip nalornerpasissap­pagu eqqaasitsissutigiinnassavara, tassa Naalakkersuisut siunnersuutigigaluarpaat 10%-iussasoq, kisiannili aamma ullumikkut oqaaseqarninni oqarpunga, Ineqarnermut Ataatsimiititaliap suliaa ataqqillugu siunnersuutaa 5%-iunissaa Naalakkersuisut inooqataaffigisinnaavaat.

 

Taamaattuminguna erseqqissumik paasilluanngikkiga nalornisoqarnersoq, nalornisoqanngilaq uagutsinniit, 10%-imik eqqartuineq taamaattumik paasilluanngilara, taanna aallaqqaataanili siunnerfiugaluarmat. Kisiannili Ineqarnermut Ataatsimiititaliaq oqarpoq 5%-iussaaq assigiinngi­sitsineqarani, tassalu taanna periaaseq uagut ataqqiumavarput.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat:

Taavalu maannakkut taasinialissaagut, tassa taasissutigissavarput Ineqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaatut iluseqarluni pingajussaaneernissaanut akuersisut nikueqqussavakka: 30, tassa isersimasut tamarmik. Akerliusoqaranilu taasinngitsoortoqanngilaq, taamaalilluni immik­koortoq 19 pingajussaaneernissaminut ingerlaqqissinnaanngorpoq.