Oqaluuserisassani immikkoortoq 23-2 |
|
||
| Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera | |
Ataasinngorneq 18. oktober 1999 nal. 13.40
Ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Johan Lund Olsen:
Tassani saqqummiusseqqaassaaq siunnersuuteqartoq, tassalu Godmand Rasmussen.
Godmand Rasmussen, siunnersuuteqartoq, Atassut:
Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaannut oqaluuseritinniagara, tassa ukiarmili taanna nassiussimavara.
Siusinnerusukkut eqqartortareersimavara tassani inissianik paarlaateqatigiittarsinnaaneq maanna oqaluuseritinneqarnissaa saqqummiunniarpara.
Nalunneqanngitsutuut nunatsinni inissiani najugaqartunut akiitsoqalersoortarneq takornartaanngeqaaq, tassani aallaaviup qiterilluinnarpaa inuuniarnerup allannguuteqartarnera. Soorlu inooqatigisap toqukkut qimagunneratigut allamulluunniit nuuttoqarneratigut ini najugarisaq angivallaalerneratigut kisimiittumup tapiissutit ineqarnermut pineqarsinnaajunnaartarnerat. Taamaalisoqartillugu inuup akissarsiai ineqarnermut artukkiisarlutik, taamalu akiligassat qummut ingerlalersarlutik, tassami inuk akiligassalik inimut allamut nuussinnaatitaasarani akiitsuni akilinngikkunigit. Tamatumalu kingunerisarlugu akiitsut qummuinnaq ingerlalersoortarnerat, tamatumalu nassatarisarlugu naggataatigut inigisamiik anisitaanerit, ajoraluartumik takornartariunnaarsimasagut. Naak inuk pineqartoq piaartumik inimut mikinerusumut nuutinneqartuuppat tamanna pinngitsoorneqarsinnaagaluartoq, tassa nammassinnaasaminut piaartumik nuussinnaasuuppat, ajornartorsiut aningorneqarsinnaasaraluartoq.
Uffa massa inuit ilaat inissiamut anginerusumut nuunniarlutik utaqqisut arlaqartaraluartut, tamanna inissarsiortut allattorsimaffiini eqqortuusoq takuneqarsinnaavoq.
Taamaattumik siunnersuutigerusupparput najukkami sumiluunniit allaffeqarfik qanimut suleqatigalugu inigisamik piaartumik paarlaateqatigiissinnaaneq atuutsinneqalernissaa. Taamaalisoqarpat ineqarnermut akiitsuulersartut annertuumik millisinnaaneri upperigatsigit.
Atassummiit neriuppugut oqaluuseritinniagarput sukumiisumik oqallinnikkut aaqqiivigineqarumaartoq. Qujanaq.
Tommy Marø, Ineqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua:
Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaani siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani saqqummiunneqartoq.
Inatsisartut Ineqarnermut Ataatsimiititaliaat suliarinninnermini ukuninnga inuttaqarpoq:
Inatsisartuni ilaasortaq Tommy Marø, Siumut, siulittaasoq
Inatsisartuni ilaasortaq Vittus Mikaelsen, Siumut
Inatsisartuni ilaasortaq Ole Lynge, Inuit Ataqatigiit
Inatsisartuni ilaasortaq Godmand
Rasmussen, Atassut
Inatsisartuni ilaasortaq Anthon
Frederiksen, Kattusseqatigiit
Inatsisartut Ineqarnermut
Ataatsimiititaliaata ullluni 3. aamma 7. oktober 1999 ataatsimiinnermini
inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata
allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut oqaluuseraa.
Inatsisartut Siulittaasoqarfiata
Inatsisartuni ilaasortap Malînánguaq Markussen Mølgaardip inissiani
najugaqartut ineqarnermut akiliutaasa killiliivigineqarnissaannik siunnersuutaa
kiisalu Inatsisartuni ilaasortap Godmand Rasmussenip inissiani najugaqartut
paarlaateqatigiittarnissaannik siunnersuutaa Inatsisartut Ineqarnermut
Ataatsimiititaliaanni ukiakkut 1999 punkt 23-p suliarineranut ilanngullugit
suliarineqartussatut innersuussutigisimavai. Siunnersuutit taakku marluk
ataatsimiititaliap oqallinnerini ilanngullugit oqaluuserineqarsimapput
Naalakkersuisut siunnersuutaat inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut
peqqussutaata allannguutissaanik arlalinnik imaqarpoq. Ataatsimiititalialli
sulinermini siunnersuummi § 1, nr. 4 annertunerusumik sammisimavaa, taannalu
tunngavigalugu inissianik attartorneq pillugu peqqussummi § 21 allatut
oqaasertalerneqarsimavoq.
Attartorneq pillugu peqqussummi §
21-p allatut oqaasertalerneqarnera malillugu attartortoq immikkut
pisoqartillugu inigisaminik piffissami aalajangersimasumi allamut
attartortitsisinnaavoq imaluunniit inisimasunut ineeqqamik
attartortitsisinnaalluni. Attartortorli piffissami aalajangersimasumi allamut
attartortitsinngikkaluarluni piffissap peqanngiffiup naanerani inissaminik
innersuunneqartussanngorlugu attartornerminik atorunnaarsitsisinnaavoq.
Siunnersuut una
siullermeerneqarmat apeqqutinngortinneqarpoq attartortup inigisamini
najugaqannginnera pinerluuteqarsimasunik inissiisarfimmi
inissinneqarsimaneranik pissuteqaraangat inigisaminik allamut
attartortitsigallarsinnaanera aamma atuuttassanersoq.
Inatsisartut Ineqarnermut
Ataatsimiititaliaata sulinermini apeqqut tamanna peqqissaartumik oqaluuseraa,
ataatsimiititaliamilu isumaqatigiissutigineqarpoq attartortut
inissiisarfimmiinnertik pissutigalugu inigisaminni najugaqanngitsut
inissiisarfimmiinnerminni inigisaminnik allamut
attartortitsigallarsinnaasariaqartut.
Inatsisartut Ineqarnermut
Ataatsimiititaliaata Naalakkersuisunut kaammattuutigissavaa allamut
attartortitsigallarnermut inissamillu qularnaarinermut maleruagassat
suliarineranni attartortup inissiamik inigisaminik attartortitsigallarnermini
inissiamik attartorfimminut nammineerluni akiliutigisartakkaminit
annertunerusunik akiliisitsisarnermigut allamut attartortitsigallarnermut
periarfissamik atornerluinnginnissaa qularnaaqqullugu.
Inatsisartut Ineqarnermut
Ataatsimiititaliaata naammagisimaarlugu maluginiarpaa inissanik
innersuussisarnermut maleruagassat eqaallisarneqartut, tassami
paasinarsisimavoq illoqarfiit ilaanni sulisorisanut inissiat inissianut
tamarmiusunut naleqqillugit amerlasoorujussuugaangata agguaasseriaaseq maanna
atuuttoq ajornartorsiutaalersartoq.
Aamma Inatsisartut Ineqarnermut
Ataatsimiititaliaat isumaqarpoq attartortup inigisani qimattussanngortillugu
nammineerluni iluarsaappagu aningaasartuutaasa matussuserneqartarnissaasa
siunnersuummi ilanngunneqarsimanerat attartortut inissiami najugaqarnerminni
aserfallatsaaliumanerunissaannut iluaqutaassasoq. Iluarsaassinerup soorunami
sanasut suliarisassaattut illersorneqarsinnaasumik suliarineqartarnissaannik
siunnersuummi oqaatigineqartoq, minnerunngitsumik attartortussanngortussaq
eqqarsaatigalugu, ataatsimiititaliamit isumaqatigineqarpoq.
Inatsisartut Ineqarnermut
Ataatsimiititaliaata Naalakkersuisunut kaammattuutigissavaa ineqarnermut
tunngassuteqartut nalilersuiffigineqarnerannut aallartinneqareersumut
atatillugu inissianik attartorneq pillugu peqqussutip annertuutigut
nutarteriffiginiarneqarnerani Inatsisartuni ilaasortap Malînánguaq Markussen
Mølgaardip aamma Inatsisartuni ilaasortap Godmand Rasmussenip siunnersuutaat
ilaateqqullugit.
Ataatsimiititaliaq isumaqarpoq
ajornartorsiutit pissutsinut atuuttunut attuumassuteqarluinnartut
siunnersuuteqartunit tikkuaavigineqartut. Aammattaaq ataatsimiititaliap
Naalakkersuisunut kaammattuutigissavaa inissianik attartorneq pillugu
peqqussutip nutarterneranut atatillugu naammagittaalliuteqartarnermut
maleruagassat misissuataaqqullugit, tassungalu ilanngullugu
naammagittaalliuteqartarfimmik aalajangersimasumik attartortitsisut attartortullu
isumaqatigiinngissuteqartillugit aalajangiisartussamik pilersitsisoqarnissaa
pissusissamisuussannginnersoq nalilersorlugu.
Inatsisartut Ineqarnermut
Ataatsimiititaliaata naggasiullugu oqaatigissavaa Naalakkersuisoqarfiup
aammaarluni kattuffiit siunnersuummut atatillugu tusarniaavigineqartut
oqaaseqaateqarnissaminnut sivikippallaamik piffissalersimammagit
ajuusaarnartuusoq.
Taamaammat Inatsisartut
Ineqarnermut Ataatsimiititaliaata sakkortuumik erseqqissassavaa kattuffiit
Naalakkersuisoqarfimmit tusarniaavigineqartut oqaaseqaateqarnissaminnut
naammattumik piffissaqartinneqartarnissaat pingaaruteqarluinnartoq.
Taamatut oqaaseqarlutik
Ineqarnermut Ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut sinniisaasa, tassalu
Siumumeersut, Inuit Ataqatigiinneersut Atassummeersullu, inassutigissavaat
inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata
allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut
Inatsisartunit akuersissutigineqassasoq.
Ineqarnermut Ataatsimiititaliami
ikinnerussuteqartut sinniisaata, tassalu Kattusseqatigiinneersup, attartortut
inigisaminnik attartortitsigallarsinnaatitaanissaat nangaanartoqartippaa,
ikinnerussuteqartut isumaqarmata taamatut periarfissiinermi
attartortitsigallarnermut isumaqatigiissutit naammaginartumik nakkutigineqarnissaat
qulakkeerneqarsimanngippat attartortut attartortitsigallarnerminni ineqarnermut
akiliutinik annertuallaanik akiliuteqartitsisarnermikkut
atornerluisinnaalernissaat ammaanneqassasoq.
Steffen Ulrich-Lynge, Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu
Naalakkersuisoq:
Naalakkersuisut
ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa soqutigalugu misissorpaat.
Naalakkersuisut ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut, Siumut, Atassut
Inuit Ataqatigiillu inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata
allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuutip
akuersissutigineqarnissaanik inassuteqarnerat paasivaat.
Naalakkersuisut aammattaaq
ikinnerussuteqartut oqaaseqaataat maluginiarpaat. Naalakkersuisut isumaqarput
attartortitsigallarnermut isumaqatigiissutit A/S Inissiaatileqatigiiffik INI
aqqutigalugu isumagineqarnerisigut Kattusseqatigiit nangaanartoqartitaat
aaqqiivigineqarsinnaassasoq. Taamaaliornikkut A/S Inissiaatileqatigiiffik INI
attartortitsigallarnermi ineqarnermut akiliutissatut
isumaqatigiissutigineqartut pillugit ilisimannilissaaq, taamaalillunilu
attartortitsigallarnermi ineqarnermut akiliutinik
nakkutiginnissinnaalissalluni. Aammattaaq attartorneq
attartortitsigallarnermini ineqarnermut akiliutitigut kinguaattoorsinnaanerminik
aarleqquteqaruni, tamatumunnga taarsiullugu inissaqartinneqarnssaminut
qularnaarinniffigineqarnissaminik toqqaasinnaavoq.
Ineqarnermut tunngasut
nalilersoqqinneqarneranni kiisalu inissianik attartorneq pillugu peqqussutip
iluarsaateqqinneqarnerani Inatsisartunut ilaasortap Malînánguaq
Markussen-Mølgaardip Inatsisartunullu ilaasortap Godmand Rasmussenip
siunnersuutaasa ilanngunneqarnissaannik Ineqarnermut Ataatsimiititaliap
kaammattuuteqarnera Naalakkersuisut maluginiarpaat. Aammattaaq Ineqarnermut
Ataatsimiititaliap attartortut naammagittaalliuteqarsinnaanerannut
malittarisassat misissorneqarnissaannik kaammattuuteqarnerat Naalakkersuisut
maluginiarpaat. Naalakkersuit Ineqarnermut Ataatsimiititaliap kaammattuutaasa
sulinissami naammassineqarnissaannik neriorsuerusupput.
Naalakkersuisut aamma
tusarniaanermi piffissaliussat pillugit Ineqarnermut Ataatsimiititaliap
oqaaseqaatai maluginiarpaat. Taamatut oqaaseqaateqarlutik Naalakkersuisut
Ineqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa tusaatissatut tiguaat.
Inissianik attartorneq pillugu
Inatsisartut peqqussutaasa allanngortinneqarneranik Inatsisartut
peqqussutissaattut siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani allannguutissatut
siunnersuuteqarnissartik ajoraluartumik Naalakkersuisut pisariaqarsoraat.
Allannguutissatut siunnersuut ilanngunneqartoq innersuussutigissavara.
Naalakkersuisut peqqussutissatut
siunnersuutip saqqummiunneqarnerata kingorna peqqussutissatut siunnersuummi,
inissianillu attartorneq pillugu peqqussummi atuuttumi kalaallisut danskisullu
oqaasertaliussat misissoqqissaartissimavaat. Misissuinermi ajoraluartumik
taaguutip "sanering", inissiap peerneqarneranik kalaallisut
isumaqartup, iluarsaanertulli nutserneqarsimasup, paatsoorneqarsimanera
paasineqarpoq.
Aammattaaq inissianik attartorneq
pillugu peqqussummi atuuttumi § 9-imi, immikkoortoq 4-imi aammalu § 35-imi,
immikkoortoq 1-imi kalaallisut danskisullu oqaasertarliussat imminnut
naapertuutinnginnerat paasineqarpoq. Paasineqarportaaq inissianik attartorneq
pillugu peqqussummi § 30-imi, immikkoortoq 2-imi peqqussutissatut siunnersuummi
saqqummiunneqartumi allanngortitsinerup kingunerisaanik iluarsisassat
amigaataasut.
Taamaammat Naalakkersuisut
matumuuna allannguutissatut siunnersuutip saqqummiunneqartup
akuersissutigineqarnissaa siunnersuutigissavaat. Taamatumalu kingorna
inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata
allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuutip maanna
allannguutissatut siunnersuutikkut allanngortinneqartoq, taamatut isikkoqartillugu
pingajussaaneerneqarnissaanut ingerlatinneqarnissaa Naalakkersuisut
siunnersuutigaat.
Vittus Mikaelsen, Siumup oqaaseqartua:
Naalakkersuisup inissianik attartortitsinermut pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnissaanut siunnersuutip aappassaaneerneqarneranut Siumumiit imatut oqaaseqarfigissuarput:
Inatsisartut ineqarnermut ataatsimiititaliaani siunnersuutip matuma taamatut isikkoqarluni, akuersissutigineqarnissaani amerlanerussuteqartut inassuteqaataat isumaqatigaarput. Inissiat attartortittakkat allanut attartorneqartarnerisa, A/S Inissiaatileqatigiiffip INI-p aqqutigalugu aaqqiivigineqartarnissaanut tunngatillugu, Naalakkersuisoq isumaqatigaarput.
Taamaalillunilu attartortitsinermi akiliutigineqartartut annertussusissaa nakkutigineqarlunilu malinnaaffigineqarnerusinnaassammat. Inissianik attartortup ineqarnermut akiliutigisartakkaminnik akiligassaqalertarnerat nalaatassaasarpoq.
Inissianik allamut attartortitsisoqarnerani inissamik qulakkeerinnittoqartalernernissaanik siunnersuut toqqissisimanerulernermik kinguneqartussaavoq. Inatsisartunut ilaasortap Maliinan-nguaq Markussen Mølgaardip, aammalu Gudmand Rasmussenip siunnersuutaata, ilanngullugit ineqarnerup tungaatigut aammalu inissianik attartortarneq pillugu peqqussutip nalilersoqqinneqarnissaanik Ineqarnermut ataatsimiititaliap inassuteqarnera isumaqatigaarput.
Taamatullu Naalakkersuisut taamatut ilassuteqartoqarneralu peqataarusunnerat nuannaarutigigaarput. Siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani allannguutissatut siunnersuutituut Naalakkersuisuni pisariaqartutut nalilerneqarnerat, paasilluarsinnavarput.
Taamatuttaaq oqaatiginngitsoorumanngilarput inatsisiliornerit suulluunniit siullermeerlugu oqaluuserineqalinnginnerminniit kukkuneqanngitsumik suliarineqartassammata. Taamatut oqaaseqarluta Siumumiit inassutigissavarput Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaat, ilanngullugit siunnersuut pingajussaaneerluni taamatut isikkoqartillugu suliarineqassasoq.
Gudmand Jensen, Atassutip oqaaseqartua:
Inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnissaanik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut pillugu, aappassaaneerneranik Atassummiit naatsumik oqaaseqarfigissavarput.
Inissianik attartorneq pillugu inatsisissatut Inatsisartut peqqussutaata siullermeerlugu oqaluuserineqarnerani Atassummiit oqaaserisagut innersuussutigissavagut.
Kiisalu Inatsisartuni ilaasortap Maliinannguaq M. Mølgaardip aammalu Inatsisartuni ilaasortap Gudmand Rasmussenip siunnersuutaat tunngavigalugu ineqarnermut ataatsimiititaliap Naalakkersuisumut qaammattuuteqarsimanera tunngavigalugu. Naalakkersuisup peqqussutip allannguutissaanik suliaqarsimanerat annertuumik oqaaseqarfiginagu Atassutip tungaaniit taamatut isikkoqarluni pingajussaaneerneqarnissaanut ingerlaqqinnissaaq innersuussutigaarput.
Johan Lund Olsen, Inatsisartut Siulittaasuat, ataatsimiinnermik aqutsisoq:
Ja, qujanaq. Partiip oqaaseqartussaa tullinnguuttoq tassa Inuit Ataqatigiit sinnerlugit Ole Lynge. Oqaaseqartinnaguli eqqaasitsissutigissavara tass' kattornannguaq taasissussaassagatta maani inimi najuutinngitsut maanngaqqullugit. Ole takanna.
Ole Lynge, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:
Qujan'. Inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuutip matuma siullermeerneqarneranut atatillugu Inuit Ataqatigiinniit oqaaserisimasagut innersuussutigaat.
Maluginiarparput peqqussutissatut siunnersuutip siullermeerneqarnerata aappassaaneerneqarneratalu akornanni peqqussutissamut oqaasertaliussani kalaallisut danskisullu assigiinngitsunik paasineqarsinnaasut ilanngullugit iluarsineqarsimasut, taamatullu Naalakkersuisut aappassaanerinermut atatillugu allannguutissatut siunnersuutaat taaneqartut Inuit Ataqatigiinniit akuersaarpagut.
Inatsisartuni ilaasortat Maliinannguaq Markussen Mølgaardip Inuit Ataqatigiinneersup, kiisalu Gudmand Rasmussenip Atassummeersup siunnersuutaasa ineqarnermut tunngasut nalilersoqqinneqarneranni, kiisalu inissianik attartorneq pillugu peqqussitip iluarsaateqqinneqarneranni sukumiisumik suliarineqarnissaannik Ineqarnermut ataatsimiititaliap kaammattuutai Inuit Ataqatigiit pingaaruteqarluinnartutut isigaat.
Pingaartumik Inuit Ataqatigiinniit piumasarissavarput inissianik attartortitsinermi akigitinneqartartut pillugit sukannersumik malittarisassiortoqarnissaa siunertaralugu, Naalakkersuisut piaartumik suliaqassasut. Ullumikkut inissianik attartortitsisarnermi akitigut siammasissumik nakkutilliisoqarnissaa pisariaqarluinnarpoq.
Tamatumunngalu atatillugu Inatsisartut Ineqarnermut ataatsimiititaliaata, aamma Ineqartut peqatigiiffiisa kattuffiata IPK-up suliap ingerlanneqarneranut qanimut suleqatigineqarnissaasa ilisimatinneqartuarnissaallu kissaatigissallutigu.
Ineqarnermut ataatsimiititaliap isumaliuutissiissutaanut Ineqarnermut Naalakkersuisup akissumminik erseqqissarpaa attartortitsigallarnermut isumaqatigiissutit A/S Inissiaatileqatigiiffik INI aqqutigalugu isumagineqartalernerisigut ineqarnermut akiliutissatut isumaqatigiissutigineqar-tunut ineqarnermut akiliutinik nakkutiginninnissamut periarfissat pitsaanerulissasut.
Tamanna taamatut naliliineq Inuit Ataqatigiit isumaqatigaat kissaatigissalluguli inissianik attartortitsisarnermi aaqqissuusseqqinnermut tapiliullugu akigititanik nakkutilliiveqalersinnaanersoq misissoqqullugu.
Taamatut oqaaseqarluta Inuit Ataqatigiinniit akuersaarparput inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaatut siunnersuutip taamatut isikkoqarluni pingajussaaneerneqarnissaminut ingerlateqqinneqarnissaa.
Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit oqaaseqartuat:
Inissianik attartorneq pillugu peqqussutip allanngortinneqarnissaanut siunnersuutip siullermeerneqarnerani Kattusseqatigiinniit oqaaseqaatigut innersuussutigalugit suliap aappassaaneerneqarnerani imaattumik oqaaseqaateqassuugut.
Siullermik oqaatigissuarput, peqqussutip allanngortinneqarnissaa tunngaviatigut isumaqatigigatsigu. Minnerunngitsumik inissianik attartortut paarlaateqatigiittarnissaannut periarfissat ajornannginnerulersinneqarnissaat eqqarsaatigalugu. Kisiannili inissianik attartortitsisarnermut tunngatillugu pissutsit maannakkut atuuttut, ilaatigut ininik ineeqqanillu akiliisitserujussuarluni attartortitsisarnerit, inissaaleqisunik minnerunngitsumillu ilinniartut ilaannut inissarsiortunullu allanut, atornerluinertut nalilerneqarsinnaasumik akiliisitsisarnerit eqqarsaatigalugit. Tamakkuninnga atornerluinermik oqaatigineqarsinnaasut akuersaarneqarsinnaanngilluinnartut, matumani eqqarsaatigivagut.
Peqqussutikkut matumuuna suli annerusumik periarfissinneqarnissaat
Kattusseqatigiinniit assorujussuaq eqqarsarnartoqartikkatsigu, naak
nalunngikkaluarlugu Naalakkersuisut tamakku pillugit maleruagassiornissaat
siunnersummi matumani ilanngunneqaraluartoq. Kisianni nakkutilliinissamut
tunngasut amigaarteqarnerat sakkortuumik apeqquserumavarput. Tassami A/S Inissiaatileqatigiiffiup INI-p
tusarniaaffigineqarnermini oqaatigimmagu. Namminneq nakkutilliinissamut
nukissaqaratik.
Eqqaasitsissutigitigu
inissianik attartortitsigallartarneq, soorlu ilinniagaqarneq imaluunniit
inigisamiik pissutsit assigiinngitsut pissutigalugit, qimagussimasariaqalerneq
pissutigalugit inigisamik piffissami aalajangersimasumi attartortitsisinnaaneq
tunngaviatigut akerlerinnginnatsigu. Kisiannili periarfissap taamaattut
attornerlunneqannginnissaata erserinnerusumik qulak-keerneqarnissaat
piumasarigatsigu.
Naggataatigut
Inatsisartunut ilaasortat Maliinannguaq M. Mølgaardip aammalu Inatsisartunut
ilaasortap Gudmand Rasmussenip siunnersuutaannut tunngatillugu Ineqarnermut
ataatsimiititaliap inassuteqaatai, akuersaarpagut.
Taamatut naatsumik
oqaaseqarluta neriuutigalugulu inissianik attartortitsisarnerup
atornerlunneqanngitsumik aaqqiivigineqarnissaa iluarsineqassasoq, peqqussutissatut
siunnersuutip pissutsinik arlalitsigut eqaallisaataasussaq akuersaarfigalugu
taaseqataaffigissagatsigu nalunaarutigaarput.
Steffen Ulrich
Lynge,
Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq:
Tassa paasiniarpara partiit
Kattusseqatigiillu ataatsimut isigalugu siunnersuut isumaqatigigaat. Aamma
maluginiarpara IA-minngaanniit aammalu Kattusseqatigiinninngaanniit
innersuussutigineqartoq upernaamut ineqarnermut tunngassunik
nalilersueqqissagatta - tassalu saqqummiussissagutta. Tassunga atatillugu aamma
pinngitsoornagu uani isiginiarneqartariaqartoq, makku inissiat
akigitinneqarnerannut tunngasuni sukannersumik malittarisassaqalersinnaanissaq.
Aammalu tassunga atatillugu
annertuumik akigititat nakkutigineqarnissaat aamma taanna
misissorneqartariaqartoq, imaluunniit nakkutilliisoqarnissaa tassani
taakkartorneqarpoq. Aammalu
tusaatissagut tiguara. Aamma isumaqarpunga pingaartorujussuusoq tassani
Ineqarnermut ataatsimiititaliap qanimut suleqatiginissaa tassani pingaartuusoq,
qujanaq.
Maliinannguaq Markussen
Mølgaard, Inuit
Ataqatigiit, siunnersuuteqartoq:
Qujanaq. Qujavunga siunnersuutima
ilassilluarneqarneranut, tassalu nalilersuinermi aamma upernaamut ineqarnermut
attartortitsinermut inatsisip allanngortinneqarnissaanut tunngatillugu
ilanngunniarneqarmat. Unali maqaasivara ilaatigut taamatut Naalakkersuisup
akissuteqarnerani tunngatillugu, aammalu partiit ilaasa akissuteqarnerannut
tunngatillugu iserfigineqanngimmat, ilumut siunnersuutip taamatut isikkoqarluni
akuersaarneqarnersoq, siunnersuut.
Tassa imaappoq siunnersuutima
imarivaa, inissaaleqinerup kinguneranik Kattusseqatigiit aamma oqaatigigaat
aammalu Inuit Ataqatigiit oqaatigigaat, inissaaleqinerup kinguneranik akinik
qaffasitsiterujussuarluni attartortitsisarneq, tassa imaappoq allaat
atornerluisutut, inissaaleqinerrup atornerlunneqarneratut taanneqarsinnaasumik
massakkut aqunneqanngitsumik ingerlanneqarnerat taanna uparuarsimagakku.
Aammalu akit
qaffasinnerpaaffissaasa killilersimaarnissaat taanna assut kissaatigalugu, tassa
immaqa inip qanoq issusaa - angissusaa aammalu qanoq pisoqaatiginera, tamakkua
assigiinngitsut nalilersuutaasinnaasut eqqarsaatigalugit.
Tassa taanna oqaatigiinnassuara
taanna amigaatigilaarsimagakku ilumut Inuit Ataqatigiit taavalu
Kattusseqatigiit oqariartuutaata saniatigut, Naalakkersuisut inatsimmi
siunnersuusiornerminni qanorpiaq najoqqutassaat takorloorneqarnersoq, tassami
ilumut taamatut killilersimaarinninneq tamanit isumaqatigineqarnersoq.
Nalunngilarpummi ullumikkut
aningaasarpassuitt inuit ataasiakkaat immaqa inaatillit kaasarfiinut
nakkartarput, uffa illuatungaani inissialiornernut nutaanut
amigaatigeqisatsinnut atorsinnaagaluartut. Taamaattumik taanna
apeqqutigilaarusullugu taamannak partiinut allanut saqqummiuppara. Qujavunga
paasinnillutik ingerlariaqqinnissamut kaammattuimmata.
Gudmann Rasmussen, Atassut, siunnersuuteqartup aappaa:
Uanga naatsoralaannguamik. Aamma
qujavunga partiit tamarmik taanna siunnersuut ilassilluarmassuk. Tassami
eqqoriarsinnaavarput qulernanngitsumik avatitsinni aamma tusarnaartorpassuarnik
taanna periaaseq inoqatitsinnik annertuumik nanertuilertartoq.
Massakkut pinngitsoorani
aaqqinneqassappat alloriarnermik angisuumik peqalertussanngorpoq.
Millionerpassuupput akiligassat akilinngitsoorneqartartut, ilaatigut inigisanik
atorsartarnerup aallaavianik pilersartut.
Inuit qutsappakka taanna
pilersinneqarpat; pissutigalugu inigisaminninnganniit inissaarunnermik
kinguneqanngikkaluartumik namminneq oqinnerusumut nuussinnaatitaalernerat
tassani ammaaffigineqassammat. Taanna inuiaqatigiinnut kusanarluinnartumik
Inatsisartuni aalajangiinertut kusanartutut nalilerusuppara, qujanaq.
Jørgen Wæver Johansen, Siumut, partiip oqaaseqartuata saniatigut
oqaaseqartoq:
Maliinannguup partiinik allanik
oqariartuuteqaqqusineranut tunngatillugu eqqaasikkusuppara ammaanersiornermi
oqallinnermut atatillugu Siumuminngaanniit oqaatigereernikuugatsigu isumaq
taanna soqutiginartillugu. Aammalu ineqarnermut tunngassuteqartunik upernaamut
saqqummiussinissamut atatillugu, taakkununnga ilanngullugu
misissorneqarsinnaasutut isumaqarfigigatsigu.
Johan Lund Olsen, Inatsisartut Siulittaasuat,
ataatsimiinnermik aqutsisoq:
Tassalu maannakkut
takusinnaasakkat malillugit allanik oqaaseqartoqarumanngimmat, tassa
taasisussanngorpugut. Tassalu maannakkut inissianik attartorneq pillugu
Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnerani Inatsisartut
peqqussutissaattut siunnersuut, taamatut aappassaaneerneqarneranut atatillugu
siullermik taasissutigeqqaassavarput, Ineqarnermut ataatsimiititaliap
isumaliutissiissutaa.
Tassani isumaliutissiissummi
ikinnerussuteqartoqarlunilu aamma amerlanerussuteqartoqarpoq.
Siullermik
taasissutigeqqaassavarput ikinnerussuteqartut oqaaseqaataat. Tassalu ima
nipeqarpoq:
Ineqarnermut ataatsimiititaliami
ikinnerussuteqartut sinniisaata, tassalu Kattusseqatigiinneersup, attartortup
inigisaminnik attartortitsigallarsinnaatitaanissaat nangaanartoqartippaa,
ikinnerussuteqartut isumaqarmata taamatut periarfissiinermi
attartortitsigallarnermut isumaqatigiissutip naammaginartumik nakkutigineqarnissaat
qulakkeerneqarsimanngippat, attartortut attartortitsigallarnerminni
ineqarnermut akiliutinik annertuallaanik akiliuteqartitsisarnermikkut
atornerluisinnaalernissaat ammaanneqassasoq.
Tassunga ikinnerussuteqartut
oqaaseqaataannut isumaqataasut qinnuigissavakka nikueqqullugit.
Tassalu 3.
Taavalu aamma apeqqutigissavara
tassunga ikinnerussuteqartut oqaaseqaataannut akerliusoqarpat, akerliusut
nikueqqullugit.
23-it.
Ikinnerussuteqartut
oqaaseqaataannut isumaqataasoqanngilaq.
Najuuttut tamarmik maani
taasipput taamatut ikinnerussuteqartut oqaaseqaataannut.
Taavalu amerlanerussuteqartut
oqaaseqaataat, tassa imaattoq, aamma taanna paasissutigissavarput. Taamatut
oqaaseqarlutik ineqarnermut ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut
sinniisaasa tassalu Siumumeersut, Inuit Ataqatigiinneersut Atassummeersullu
inassutigissavaat, inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata
allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut
Inatsisartuni akuersissutigineqassasoq.
Amerlanerussuteqartut
kissaataannut akuerseqataajumasut qinnuigissavakka nikueqqullugit.
Ja, takusinnaasakkat malillugit
tassa maannakkut tamakkerluta, tassa 26-it maani najuuttut.
Taavalu tassa naggaterpiaatigut taamatut
isikkoqarluni, tassalu aamma Naalakkersuisut aaqqiissutissatut
siunnersuutigisaat aamma ilanngullugit pingajussaanneerneqarnissaanut
ingerlaqqinnissaa tassa taasissutigissavarput.
Tassungalu isumaqataasut
qinnuigissavakka nikueqqullugit.
Ja, tassalu maannakkut
27-inngorpugut.
Tassalu taamaalilluni
immikkoortoq 23, tassalu ullumikkut aappasaanneerneqarnerat taamatut
naammassivarput.
Oqaluuserisaq naammassivoq.