Oqaluuserisassani immikkoortoq 46 |
|
||
| Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera | |
Ataatsimiinnermik
aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat Anders Andreassen.
Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit:
Ungasinngitsukkut Naalakkersuisut arfanniarneq pillugu nutaanik nalunaarusiliortitsipput, tassa bekendtgĝrelse-t, siuliini atuuttunut sanilliullugit maannakkut sukanganerusunik oqaatigisariaqartunik.
Ilisimaneqartutuulli qamutillit arlallit, naak ukiut siuliini iluarsaanneqartarsimagaluarlutik, ilaqarput ajoquteqartuartunik, allaammi arfanniartunut aamma navianarluinnartumik kinguneqaratarsinnaasumik suli aallartoortartunik. Qamutiliit tamakku nunatsinni suliffeqarfiutitsinni, ilaatigut amutsiveqarfinniit iluarsaanniarneqartarsimagaluarput tamatigulli oqaatigineqartutuut iluatsivinngitsumik.
Qamutiliit ilaat tamakkuninnga passusisinnaalluartunik iluarsaatitinneqartarsimapput, tassa norgemiunik, oqartariaqarpugullu tamakku maannamut qamutilinnik piginnittunit iluaqutaalerlutik iluatsissimammata.
Qamutilik qaartartortalik, naak aamma tikaagullinniarnermi piumasaqaataasariaqanngikkaluarluni, atorneqaqquneqarpoq. Tamannali atuisunut aamma navianarluinnarsinnaasarmat, Naalakkersuisunut apeqqutigissavara.
Qamutiliit iluarsaattariallit norgemiunut paasisimasaqarluartunut imissutigiinnarsinnaannginnerigut?
Arfanniarnermi qaartartoq ataaseq maannakkut akiusut naapertorlugit 6.200 Kr.-nik aalisartumut akeqartoq, KNI-mik isumaqatigiissuteqarnikkut imatut aalisartumut oqilisaataasumik affaannarmik akileqquneqaannarsinnaannginnersoq. Landskasse-mmi qaartartup nalingata affaa, tassa 50 %-a, maannakkut aamma aalisartunut utertittussaare ermassuk ?
Paviaaraq Heilmann, Aalisarnermut, Piniarnermut, Inuussutissarsiornermut Nunalerinermullu Naalakkersuisoq:
Arfanniarnermi atortut pillugit isummat aallaqqaasiutit tunngavigalugit apeqqut erseqqissumik marluk akerusutakka ataani allassimasut saqqummiunneqarput.
Arfernik angisuunik piniarneq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaanni nr. 12 3. April 1998-imeersumi, angisuunik, soorlu tikaagullinnik tikaagulliusaanillu arfanniarnermi atortunut piumasarisaasunik arlalitsigut naleqqussaasimapput. Taamaalilluni qamutilik tuukkartalik ukiut aappassaanni tamatigut KIS-imit angallatinik siunnersuisoqarfimmit misissorneqarlunilu akuerineqartassaaq, qamutillip tuukkartallip aammalu angallatip tikaagullinniarnissamut imaluunniit tikaagulliusaarniarnissamut akuerineqannginnerani. Erseqqissarneqassaaq angallammik piginnittup nammineerluni akisussaaffigimmagu qamutilik tuukkartalik atortuutillu allat, sananeqaatsimikkut atorsinnaassutsimikkullu akornuteqannginnissaat, taamaalillutik inunnik ajoquseeriataarsinnaanissaannut ulorianartorsiortitsissanatik.
Qaqortumi, Nuummi, Paamiuni, Maniitsumi, Sisimiuni Aasiannilu Amutsiviit qamutilinnik iluarsaatassanik akuerisaapput, taakkunani sulisunik suliamut tassunga sulissallutik akuerisaasunik sulisoqarmat. Suliaqarsinnaanermik akuersissut angallatinut siunnersuisoqarfimmit aammalu norskit suliffiutaannit, akiliisinnaajunnaarluni matusimasumit, Kongsbergimiit pikkorissartitsisoqarluni, pikkorissarnermi angusinikkut pissarsiarineqarsimavoq. Amutsiviit akuerineqarsimasut ukiut kingulliit ingerlanerini qamutilinnik tuukkartalinnik nutarterinernik 61-inik Naalakkersuisut aningaasanik inatsit aqqutigalugu akiisa pingajorarterutaannik tapiiffigisaannik iluarsaassisimapput.
Ilisimaneqarpoq ullumikkut qamutillit iluarsaanneqarsimagaluarlutik atorsinaanermikkut qu- larnartoqartut, angallatinik siunnersuisoqarfik KIS angallatinik piginnittut amutsiviillu suleqatigalugit, suliat qamutillillu taakku tuukkartallit akuerineqarnissaat aaqqinniarpaat. Taaneqartut saniatigut qamutillit tuukkartallit, katillugit arfineq pingasut, suli iluarsaanneqarsimanngillat, piginnittuisa iluarsaannissaannut nammineq tapiutissartik pingajorarterutaasoq amigaatigimmassuk.
Norgemiut iluarsaassisinneranni misilittakkat ajunngitsuinnaanngillat. Naammagittaalliutinik qulinik suliaqartoqarsimavoq. Tassalu qamutillit tuukkartallit 1997-imi nunatsinni iluarsaateqqittariaqarsimallutik, tassani paasinarsisimammat qamutillit 1996-imi Norgemi siullermik iluarsaanneqarnerminni kukkusumik suliarineqarsimasut. Angallatinik siunnersuisoqarfiup KIS-ip aammataaq norgemiut qamutilinnut titartagaateqqaavi iluarsaattariaqarsimavaat taakkua kukkuneqartarsimammata. Taakkua saniatigut suliffeqarfiup ussissaatit ammit ajoqutillit qamutilinnut arlalinnik aallarnerliortitsisimasut nassiussimavai.
Kiisalu oqaatigineqassaaq norgemiut suliffeqarfiutaat taamaakkaluartoq Kongsberg qamutilinnik arlalinnik iluarsaassisimasoq, akiliisinnaajunnaarsimammat aammalu iluarsaassisinnaasutuanngortoq atorunnaarsimalluni. Massakkut Norgemi H. Henriksen mekaniske vĉrksted suleqatigineqarpoq.
Tamanna tunngavigalugu naalakkersuisut isumaqarput norgemiut tamakkulerisartuisa aggersarnissaat pisariaqanngitsoq.
Apeqqutit aappaanut. 1997-imut ilassutit aningaasalissutinut inatsimmi konto 50.01.03 qamutillit tuukkaasa qaartartuinut ataavartumik tapiissuteqartarnermut aaqqissuussinermik pilersitsisoqarpoq. Missingersuutigineqarpoq akuersissummik peqartunut tamanut aalajangersimasumik tapiissuteqartarnissaq. Tassalu aalajangiusimaneqarluni 1997-imut 3.000 kr-nit aamma 1998-imut ukiunullu tulliuttunut 3.400 kr.-nit.
Naalisalaarlugu titarnertaaq kingulleq imaattoq ilanngutissavara:
Nakkutilliineq taamaalilluni qularnaarneqarpoq, taamaattumillu Naalakkersuisut 1998-imi KNI Pilersuisoq A/S-imik tapiissutit 3.400 kr toqqaannartumik matussuserneqartarnissaannik isumaqatigiissuteqarput. Tunngaviusorli allanngortinneqartussaassaaq tassami maannakkut piniarnermut aamma tapiisoqarsinnaalissammat, tassalu akuersissummi, imaluunniit tikaagullinniarsinnanermut ataatsimut qaartartumut amerlanerusut. Aningaasat Aalisarnermut, Piniarnermut, Inuussutissarsiornermut Nunalerinermullu Pisortaqarfimmit aamma KNI Pilersuisoq A/S-imit akilerneqartassapput. Taamaattumik piniartup KNI Pilersuisoq A/S-imi qaartartumi ilanngaateqareerluni akiliutissaq 3.150 kr.-usoq kisiat akilertassavaa.
Oqaluuserisaq naammassivoq.