Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 83-1		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiusut qulingat, pingasunngorneq 19. marts 2003, nal. 14:43.

 

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 83

 

 

Radiokkut sakkortusaaviit digitaliusut Tele Greenland A/S-imik avissaartillugit, immikkut piginneqatigiiffimmik ingerlanneqalernissaannut, taamaalillunilu IT-p iluani kiisalu attaveqatigiinnermi suliaqartuni ineriartortitsinerup annertusarneqarnissaa pillugu Naalakkersuisut peqquneqarnissaannik Inatsisartuni aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.

(Jørgen Wæver Johansen)

(Siullermeernera)

 

Jørgen Wæver Johansen, siunnersuuteqartoq, Siumut.

Qujanaq. Inatsisartut Suleriaasianni § 32 naapertorlugu aalajangiiffigisassatut siunnersuut imaattoq matumuuna saqqummiuppara:

Radiokkut sakkortusaaviit digitaliusut Tele Greenland A/S-imik avissaartillugit, immikkut piginneq atigiiffimmik ingerlanneqalernissaannut, taamaalillunilu IT-p iluani kiisalu attaveqatigiinnermi suliaqartuni ineriartortitsinerup annertusarneqarnissaa pillugu Naalakkersuisut peqquneqarnissaannik Inatsisartuni aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.

 

Soorlu Naalakkersuisunit ilisimaneqartoq, IT pillugu Naalakkersuisut siunnersuisoqatigiivisa ukiuni kingullerni ukiumoortumik nalunaarsuusiornerrnikkut suliaminnik saqqumiisarput. Nalunaarut taanna ukiut tamaasa Naalakkersuisunut ilisimatitsissutitut Naalakkersuisut ataatsimiinneranni saqqummiunneqartarpoq.

 

Ukiuni kingullerni IT pillugu siunnersuisoqatigiit IT-mik ineriartortitsinerup aammalu taakku attaveqaataasa suli eqeersimaarfiulluarnerusumik neriartortinneqarlutik annertusarneqarnissaat - taamaalilunilu atuisunut sullissineq pitsaanerungaalersillugu - arlaleriarlutik kissaatigisarsimavaat. Tamanna suliniutinik arlalinnik massakkut eqqartussanngisannik malitseqarsimavoq.

 

IT pillugu siunnersuisoqatigiit inassuteqaaterpassuisa ilaat ataaseq pingaaruteqartorujusuuvoq. Taassuma radiokkut sakkortusaaviit digitaliusut, kujataani Nanortalimmiit avannaani Uummannaq tikillugu atasup, immikkut piginneqatigiiffittut ingerlanneqalerlutik ?attaveqaatigigut aqqusinersuartut? pilersinneqartariaqartut, taakkunanilu IT-t attaveqaataanik oqarasuaatikkullu attaveqaatit pisinnaasaannik pisariaqartitsisut soqutigisaqaqatigiiffiit ingerlatseqatigiiffiillu attaveqaatinik pisariaqartitaminnik tuniniaanissamut ingerlatsivigisinnaasaattut aaqqissuunneqassasoq.

 

Taamaalilluni siusinnerusukkut Naalakkersuisuusartut attaveqaaateqarnerup tamanut ammaallugu namminersortunngorsarneqarneranik suliniutaat ingerlateqqinneqarsinnaassaaq, aammalu IT-t attaviinik attaveqaatinillu tuniniaanissamik soqutiginnittut taamatut pilersaarutinik piviusunngortitsisiaanissaannik periarfissinneqarnerat taamaalilluni qulakkeerneqassaaq - aatsaalli naligiimmik unammilleqatigiinnikkut akinillu pisisartukkaanut pilersitsisinnaanerit pisinnaappat tamanna anguneqarsinnaassaaq.

 

IT pillugu siunnersuisoqatigiittulli isumaqarpunga taamatut suliniutip IT-mi kiisalu attaveqatigiinnermi suliaqartuni eqeersimaartumik ineriartortitsinerup annertusarneqarneranik kinguneqarumaartoq. Eqeersimaarluarneq nutaamillu pilersitsisinnaassuseqarneq inuiaqatigiit kalaaliit tamarmik iluaqutissarsiffigisinnaasaat, taamaammallu nunatsinni inuussutissarsiutinik ingerlatsisunut nukittorsaaqataasinnaasussaassaaq taanna angusariaqarpoq.

 

Naalakkersuinikkut aningaasaqarnikkullu annertunerusumik nammineersinnaassuseqartoqassappat inuussutissarsiutinik ingerlatsiviit nukittunerusut pisariaqartussaasut naluneqanngilaq. Taamaattumik matumuuna siunnersuut manna saqqummiuppara, piumasaqaatigalugu Naalakkersuisunut Radiokkut sakkortusaaviit digitaliusut immikkut ingerlatseqatigiiffinngortinneqarnerisigut naligiimmik tunngaveqarluni sullissinernik soqutiginnittunut tamanut taamatut soqutigisallit niuerutiginnissinnaalernissaat sulissutigeqquilugu.

 

Soorunami naatsorsuutigaara Naalakkersuisut suliami matumani pineqartumi pisarnermissut peqqissaartumik suliumaartut, siumullu misissugassat pisariaqartut kiisalu suliamut tamatunnga piviusunngortinniarneqarneranut ilaatillugu inatsisinik atuuttunik naleqqussaanerit sulissutigiumaaraat.

Taamatut oqaaseqarlunga Inatsisartullu akuersinissaat neriuutigalugu siunnersuut saqqummiuppara.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Taava Naalakkersuisut akissuteqassapput. Akissuteqassaarlu Attaveqarnermut, Avatangiisinut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq, takanna.

 

Mikael Petersen, Attaveqarnermut, Avatangiisinut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Qujanaq. Nunatsinni inuussutissarsiornerup ineriartortinneqarnerata nukittorsarneqarnissaa Naalakkersuisut pingaartippaat, aammalu ingerlatseqatigiiffiit Namminersornerullutik Oqartussat pigisaasa ingerlaavartumik naapertuunnerpaamik pissusissamisoornerpaamillu ingerlanneqarnissaat isumaliutersuutigiuarlugu, tassunga ilanngullugu taakku namminersortunut ingerlatassanngortinneqarsinnaaneri.

 

Nunatsinni inuussutissarsiornerup nukittorsarneqarnissaa piviusunngortinneqassappat pinngitsoorneqarsinnaanngilluinnarpoq nunatsinni aningaasartuutit nunanut allanut sanilliullugit qaffasinerunnginnissaat.

 

Taamaattumik pingaaruteqarpoq attaveqaqatigiinnikkut sullissinernut pisortanit nakkutigineqartunut akigititat misissuataartuarnissaat. Taakku ilagaat nalunaarasuartaatitigut attaveqarneq.

 

Nalunaarasuartaatitigut attaveqarnerup nunarput ataqatigiissippaa, aammalu Naalakkersuisut TELE Greenland A/S qanimut attaveqarfigalugu suleqatigaat nalunaarasuartaatitigut attaveqarnerup pisariitsuunissaa, pitsaasuunissaa akikitsuunissaalu anguniarlugit, tassuunakkut nunatta isorartunersua sapinngisamik apeqqutaatinnaveersaarlugu. Tassani oqaatigisariaqarpoq TELE Greenland A/S ukiuni kingullerni malunnaatilimmik akitigut apparsaasinnaasimammat suliffeqarfiup suli patajaallisarneqarnissaa, akiitsut ikilisarneqarnissaat aammalu siunissami aningaasalersuinissamik pisariaqartitsisoqalernissaa mianeralugit.

 

Inatsisartunut ilaasortap Jørgen Wæver Johansenip siunnersuummini tikkuarpaa radiukkut sakkortusaaviit digitaliusut TELE Greenland A/S-imit avissaartinneqartariaqartut IT-p iluani

aammalu attaveqarnermi suliaqartut ineriartortinneqarnissaat pisariaqartoq angujumallugu, aammalu siunissaq ungasinnerusoq isigalugu inuussutissarsiutip nukittorsarneqarnissaa anguniarlugu.

 

Naalakkersuisut isumaqarput pissusissamisuunngitsoq siumut aalajangersimasumik aaqqiissutissamut pituttoreernissaq, inuiaqatigiit ataatsimut isigalugit nalunaarasuartaatitigut attaveqarnerup ineriartortinneqarnissaanut ataatsimoorussamik periuseqarluni aallaaveqanngitsumik.

 

Pingaaruteqarpoq paasissallugu nalunaarasuartaatitigut attaveqarnermut killiliussanik nutarterineq eqqartorneqartillugu illuatungaatigut pilersuisussaatitaaneq aammalu ingerlatat amigartooruteqarfiusut suliffeqarfiit akornanni sinneqartoorutinik tapiiffigineqartarnissaannik pisariaqartitsisoqarnera ataqqineqartariaqarmat, aammalu illuatungaatigut suliffeqarfiit nutaat unammilleqatigiinnerunissaannik siuariartortinneqarnissaannillu kissaateqarneq imminnut nalimmassarniarneqartariaqarmata.

 

Nunatsinni nalunaarasuartaatitigut attaveqarneq ukiuni kingullerni assigiinngitsutigut malunnaatilimmik pitsanngoriaateqarpoq, taakkunannga ilaatigut oqaatigineqarsinnaavoq TELE Erhvervip ilaannakoraluartumik namminersortunut ingerlatassanngortinneqarnera, namminerisamik oqarasuaatikkut oqaluussiniartunik nuussisarfiit tuniniarneqarnerat kiffartuussissutigineqarnerallu unammilleqatigiiffiulerpoq kiisalu sanaartukkami ataatsimi oqarasuaatinut attaviit unammilleqatigiiffiulerlutik.

 

Tamakku tamarmik annikitsukkuutaartumik aqunneqarsinnaasumillu alloriarnerupput, ingerlanneqalinnginnerminni sukumiisumik isumaliutigineqarsimasut. Taamaattumik Naalakkersuisut isumaqarput suliniutit sukumiinerusut piareersarluaqqaarneqartariaqartut nalilersuiffigineqarlutillu nuna tamakkerlugu paasissutissiisarnermut teknikikkut atortut nalunaarasuartaatitigullu attaveqaqatigiinnermut tunngatillugu naalakkersuinikkut ingerlatsinermut ataqatigiissilluinnarlugit.

 

Naalakkersuisut paasissutissiisarnermut teknikikkut atortut nalunaarasuartaatitigullu attaveqaqatigiinnermut tunngasutigut naalakkersuinikkut ingerlatsineq pillugu nassuiaasiortoqarnissaa sulissutigissavaat Inatsisartut 2004-mi upernaakkut ataatsimiinnissaanni saqqummiunneqartussamik.

 

Nassuiaasiortoqarnissaanut siunertaavoq nalunaarasuartaatitigut attaveqarnermut killiliussat sukumiisumik misissuiffigineqarnissaat, aammalu Inatsisartunut ilaasortap Jørgen Wæver Johansenip aalajangiiffigisassatut siunnersuutaata taamaasilluni nassuiaatip imassaanut tunngatillugu isumaliutersuuteqarnermut ilanngunneqarumaarpoq.

 

Tamanna tunngavigalugu Naalakkersuisut isumaqarput pissusissamisuunngitsoq Inatsisartunut ilaasortap Jørgen Wæver Johansenip siunnersuutaatut radiukkut sakkortusaaviit digitaliusut TELE Greenland A/S-imit avissaartinneqarnissaat kisiat eqqarsaatigissallugu.

 

Naalakkersuisut taamaasillutik Inatsisartunut ilaasortap Jørgen Wæver Johansenip siunnersuutaata taamatut isikkoqartillugu akuerineqarnissaa kaammattuutigisinnaanngilaat.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Attaveqarnermut, Avatangiisinut Ineqarnermullu Naalakkersuisup Inatsisartunut Ilaasortap Jørgen Wæver Johansenip Siumumeersup siunnersuutaa akissuteqarfigereermagu maanna partiit oqaaseqartuinut nuussaagut. Siulliussaarlu Kalistat Lund Siumut tullinnguutissalluni Johan Lund Olsen Inuit Ataqatigiit. Takanna.

 

Kalistat Lund, Siumup oqaaseqartua.

Qujanaq. Inatsisartunut ilaasortap Jørgen Wæver Johansenip siunnersuutaa soqutiginarmat nalilersorneqarnissaa kissaatigaarput.

 

Isumaqarpugut radiup maligaassaannit ingerlaarfiit sakkortusaaviillu siunnersuuteqartup eqqartugai soqutiginarnerulersinneqassasut naligiiffiusumik periarfissaaffiulerpata. Siunertarmi taana, IT pillugu siunnersuisoqatigiivisa aamma kaamattuutigereernikuuaat.

 

Unammillersinnaaneq unammillerneqarsinnaanerlu ineriartortitserusussuseqarnermut aallaaviussaaq, innuttaasunik kiffartuusinerup periarfissagissaarnerulerneranik eqaannerusumillu sullissisinnaalernermut ikaarsaarfiussalluni.

 

Inatsisartunut ilaasortap Jørgen Wæver Johansen-ip siunnersuutaa tamakkiisumik taperseraluarlutigu, pingaartipparput ataqatigiissumik ingerlasoqarnissaa. Taamaammat Naalakkersuisut kissaateqarnerat malillugu, nalunaarasuartaateqarnikkut il.il. killiffiusut ingerlariaqqiffiusinnaassullu nalilersorneqarnissaannut, 2004-mi pisussamut utaqqisinneqassasoq Siumumiit inassutigaarput.

 

Siunnerfigisap Tele Greenland-ip ataatsimeersuarneranut apuunneqarnissaa piumasaraarput, tassani misissuinissaq piumasaqaatigalugu.

 

Siumumit qilanaaraarput aappaagu Naalakkersuisut nassuiaammik saqqummiussinissaat, nalunaarasuartaateqarnikkut il.il. ingerlaatsip nutartilernissaannut aallaaviussammat.

Taamatut oqaaseqarluta Siumumiit kissaatigaarput inaarutaasumik suliarineqarnissaanut ataatsimiititaliamut innersuussutigineqarnissaa.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Maannalu tullinnguuppoq Johan Lund Olsen Inuit Ataqatigiit, aamma piareersimassaaq Jakob Sivertsen Atassut tullinnguukkami.

 

Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat.

Inuit Ataqatigiit Nunatsinni IT-p iluani kiisalu attaveqaqatigiinnermik suliaqartuni ineriartorneq malinnaaffigivarput, pingaartumik ulluinnarni atuisunut sullissinerup pitsaanerulersinneqarnissaa kiisalu akit akigitinneqartut atuisunut suli maannamit appasinnerutinneqarsinnaanissaat aamma tunaartaralugu.

 

Siunnersuuteqartup saqqummiussaa taamatullu Naalakkersuisut akissutigisaat soqutigalugit taamaattumik aamma qimerluuataarsimavagut, isumaqarpugummi TELE Greenland A/S-ip ullumikkut ingerlatsinera nalilersuiffigissallugu aamma piffissanngorsimasoq.

 

Kisiannili Naalakkersuisutulli aamma isumaqarpugut pissusissamisuussanngitsoq siumut aalajangersimasumik aaqqiissutissamut siunnersuuteqartup kissaatigisaatut pituttoreernissarput, taamaalillunilu maannangaaq raadiukkut sakkortusaaviit digitaliusut TELE Greenland A/S-imit avissaartinneqarnissaat aalajangiutereerneqassasoq.

 

Inuit Ataqatigiit peqqissaarluinnartumik nalilersueqqaarnissaq pisariaqartipparput. Taamaattumik iluarisimaarlugu aamma maluginiarparput ukioq ataaseq maannamiit tamatumunnga atorneqarnissaa Naalakkersuisunit aamma siunnerfigineqarmat.

 

Misissugassat annertuut pisariaqarluinnarput, minnerunngitsumik nunaqarfimmiunut isorliunerusunullu sunniutigisinnaasai eqqarsaatiginerullugit kiisalu nalunaarasuartaatitigut attaveqarnermi pilersuisussaatitaanerup qanoq aaqqiivigineqarsinnaanera aamma eqqarsaatigalugu.

 

Siunnersuut imaaliallaannaq Inuit Ataqatigiit taamaattumik akuersaalersaanngilarput.

Teknik-ikkut ineriartorneq sukkaqisumik ingerlasup IT-p iluani atortulersuutit assigiinngitsut nunani inuttusoorsuarni akikilliartortarnerannik kinguneqarajupput.

 

Nunatsinnili pissutsit immikkut illuinnartuupput Nunarput isorartoorsuulluni issittumi pinngortitap nukiinik aamma aqunneqartuummat inukitsunnguullunilu. Taamaattoq TELE Greenland A/S-ip inuiaqatigiinnut kiffartuussinertik maannamut ajunngitsumik nersortarialimmillu ingerlappaat, suliffeqarfiup qanimut suleqatigilluinnartariaqarneranik aamma pisussaaffiliisumik.

 

Taama oqaaseqarluta taamaattumik Inatsisartunut ilaasortap Jørgen Wæver Johansenip siunnersuutaa taamatut isikkoqartillugu akuerineqarnissaa Inuit Ataqatigiit aamma kaammattuutigisinnaanngilaat.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Qujanaq. Taava tullinnguuppoq Jakob Sivertsen, taasuma kingunnia aamma Palle Christiansen Demokratit. Jakob Sivertsen Atassut takanna.

 

Jakob Sivertsen, Atassutip oqaaseqartua.

Inatsisartuni ilaasortap Jørgen Wæver Johansenip siunnersuutaanut Atassummit imaattumik oqaseqassaagut.

 

ATASSUT-mit nunatsinni Radiukkut, TV-kut IT oqarasuaateqarnikkullu attaveqaateqarnermik inerisaaneq aannertooq Tele Greenland A/S-imit ingerlanneqarsimanera peqataaffigisarput pitsaasumik angusaqarfiusimasoq takusinnaagatsigu nuannaarutigaarput, taamaattumik inerisaanermi peqataaqqinnissarput qularutigineqassanngilaq.

 

Ukiuni kingullerni illoqarfiit nunaqarfiillu akornanni attaveqarnikkut inerisaasimaneq annertooq Tele Greenland NS-mit ingerlanneqarsimavoq. Tamatumalu kingunerisaanik nunatsinni sumiikkaluaraanniluunniit oqarasuaatikkut nunaqarfimmiit nunaqarfinnut illoqarfimmiillu illoqarfinnut attaveqartoqarsinnaalersimalluni. Tamanna alloniarneruvoq annertooq suli ineriartortittuartariaqartoq.

 

Taamaattumik Naalakkersuisut siunnersuummut akissuteqarnerminni nunatsinni inuussutissarsiornerup annertusarneqarnerani nukittorsarneqarneranilu attaveqarnikkut aningaasartuutit nunanut allanut sanilliullugit qaffasinnerunnginnissaannik pimoorullugu anguniagaat ATASSUT-mit tapersersortaniaqartutut isumaqarfigaarput, soorlumi ukiuni kingullerni Tele Greenland A/S oqarasuarnermi akinik appaasarnerani tamanna takussutissaasoq.

 

ATASSUT-mit Tele Greenland A/S-ip nunatsinni attaveqaateqarnikkut inerisaajuarnissaa pingaartipparput, soorlu aamma illoqarfiit nunaqarfiillu akornanni oqarasuaatit nassartakkat (mobiltelefonit) suli nunarput tamakkerlugu, pingaartummk nunaqarfinni atugaalersimanngillat. Tamakkuupput suli inerisartuartariaqartutut ATASSUT-mit isumaqarfigisagut.

 

Taamatut ATASSUT-mit oqaaseqareerluta Tele Greenland A/S-ip namminersortunngorsarneqarluni aallartinneqarnerata ingerlaannarnissaa Naalakkersuisunut kaammattuutigaarput, soorlumi ullumikkut Tele Erhvervip namminersortunit ingerlatassanngortinneqarsimasup pitsaasumik angusaqarfigineqarsimasoq ATASSUT-mit takusinnaagipput.

 

Naalakkersuisut siunnersuummut akissuteqannerminni paasissutissiisarnermut, teknikikkut atortut, nalunaarasuartaatitigullu attaveqaqatigiinnermut tunngasutigut ingerlatsineq pillugu 2004-mi Inatsisartut upernaakkut ataatsimiinnissaannut nassuiaateqarnissamik Naalakkersuisut neriorsuutaat ATASSUT-mit qilanaarluta utaqqissavarput.

 

Aamma ATASSUT-mit piumasarissavarput Jørgen Wæver Johansenip siunnersuutaata, tassa IT-ip namminersortunut ingerlanneqarsinnaanera ilanngullugu upernaamut nalilersorneqassasoq.

 

Taamatut ATASSUT-mit oqaaseqarluta siunnensuutip taamatut isikkoqarluni maannakkuugallartoq akuerineqannginnissaanik Naalakkersuisut innersuussutaat ATASSUT-mit akuersaarparput. Qujanaq.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Qujavugut aamma uagut taava tullinnguuppoq Palle Christiansen Demokratit, taana pereerpat Anthon Frederiksen Kattusseqatigiit piareersimaqquneqarpoq. Takanna.

 

Palle Christiansen, Demokratit oqaaseqartuat.

Demokratini isumaq taanna upperinngilarput tassa radiokkut sakkortusaaviit digitaliusut avissaartinneqarnerat pilersinneqassasoq.

 

IT-ip iluani aamma attaveqatigiinnermut annertuumik pilersinneqassasoq. IT-ip iluani aamma attaveqatigiinnermut annertunerusumik ineriartortitsinermi ingerlatseqatigiiffik nutaaq pilersinneqassappat nutaamillu siulittaasoqarfimmik aamma pisortaqarfimmik pilersisoqassaaq. Taakku tamarmik akitsorsaatinut ilanngutissapput atuisunut akilerneqartussanik.

 

Nutaamik eqqarsarniaraanni tamatumani taamatut iliortariaqavippugut nutaat siunertaqarluartut pilersitsiviit atuisunut ilaqutaasussat. IT-ip aamma atassuteqarnerit piviusut namminersortunit ingerlanneqarsinnaanerat isigilaariartigit.

 

Demokratit ilisimavaat Kalaallit Nunaanni namminersorlutik ingerlatsisinnaasut aningaasatigut tunngavissaqarlutik illoqarfinni pingasuinnaasut, tassa Nuummi Sisimiuni Pituffimmilu.

 

Kisianni taakkuna pissusiviusut pissussissat tunngaviusariaqarput namminersortumik ingerlatsinerup iluatsittarsinnaanissaannut. Taamaattumik namminersortunngorsaanermi ilimagineqarsinnaapput kingusinnerusukkut pingaarnersiuilluni tulleriiaarinissamut tunngaviusinnaasut. TELE Greenland A/S nersortariaqarpoq akinik appartitsisinnaammat.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Taava Anthon Frederiksen Kattusseqatigiit.

 

Inatsisartunut ilaasortap Jørgen Wæver Johansen-ip siunnersuutaa aamma soqutiginartoq Kattusseqatigiit sinnerlugit imaattumik oqaaseqarfigissavara.

Siullermik erseqqissaassutigissavara Kattusseqatigiinni siunnersuutit taamaattut tunngaviatigut isumaqatigilluinnaratsigit.

 

Tassami Kattusseqatigiinni anguniakkatta pingaartut ilagaat; pisortat ingerlataasa sapinngisamik namminersortunngorsarnissaat, minnerunngitsumik ingerlatsinermut aningaasartuutit aamma unammilleqatigiinnermi sutigut tamatigut akikillisaanissaq siunertaralugu.

 

Soorunami naamminersortunngorsaanerit ingerlanneqarnissaat tunngaviusumik aala-jangiusimavarput, kisianni namminersortunngorsaanermi soorunami suliat sukumiisumik piareersarluaqqaarlugit aammalu nailersorluaqqaarlugit isumatuumik ingerlanneqarnissaat kissaatigaarput.

 

Taamaattumik Naalakkersuisut misissuinerit assigiinngitsut ingerlataat takoqqaarlugit aammalu aappaagumut upernaakkut Naalakkersuisut, inatsisartut ataatsimiinnissaannut nalunaarusiaq saqqummiukkumaagaat takoqqaarlugu suliap uumap nalilersuiffigilluareerneratigut ersarissumik isummerfigineqarnissaa uterfigineqarumaarmat.

 

Taamatut oqaaseqarlunga Naalakkersuisut akissuteqaataat tusaatissatut tiguara.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Qujanaq. taava siunnersuuteqartoq Jørgen Wæver Johansen Siumut aamma oqaaseqaqqikkumalluni qinnuteqarpoq takanna.

 

Jørgen Wæver Johansen, siunnersuuteqartoq, Siumut.

Qujanaq. siullermik Naalakkersuisunut qujarusuppunga nuannaarutigeqaara siunnersuutigisimasara taamak sukimiilluinnaqqissaartigisumik sammillugu aammalu siunnersuuteqarnera najoqqutaralugu kingunerisaanillu suliniutissanik Naalakkersuisut aalajangersaallutik siunnersuuteqarlutillu matumani saqqummiussimmata.

 

Partiit oqaaseqartuinut tunngatillugu soorunami oqaatiginngitsoorusunngilara maluginiarakku partiit amerlanerit Naalakkersuisut akissuteqaataat aallaavigalugu oqaaseqaasiorsimammata. Naak partiit ilaasa ilaannikkut tamanna akerlilerniartaraluaraat.Immaqami nalornisoornermi taamaannartarpoq naluara.

 

Partiit oqaaseqartui eqqarsaatigalugit nuannaarutiginerpaavara maluginiarakku Atassummiit Siumumiillu oqaatigineqarmat siunnersuut itinerusumik misissorneqarnissaa kissaatigineqartoq. Aammalu Naalakkersuisut misissuinissamik nalunaarutaannut ilanngullugu pinngitsoorani ilaatinneqartariaqartoq Siumumiimmi aamma Kattusseqatigiinniit taanna oqaatigineqannguatsiarpoq.

 

Kisianni Siumumiit oqaatigineqartoq una issualaarusuppara isumaqarama immikkut maluginiartariaqartoq, akuerineqarsinnaaguma, issuaaneq aallartippoq: ?Siunnerfigisap TELE Greenland A/S-ip ataatsimeersuarneranut apuunneqarnissaa piumasaraarput tassani misissuinissaq piumasaqaatigalugu.? Issuaaneq naavoq.

 

Tassa taanna pingaaruteqartorujussuuvoq piviusunngortissallugu. Taamaattumik Naalakkersuisunut apeqqutigerusunnarpoq Siumup taamatut siunnersuuteqarnera malillugu aammalu misissuinissat allat ingerlanneqarnissaat qularutissaanngitsumik aamma Naalakkersuisut TELE Greenland A/S-ip ataatsimeersuarnerani ilanngullugit oqariartuutigisussaammagit taanna erseqqilluinnartumik oqaatigineqarnissaa ataatsimeersuarnermi pisariaqartutut isigaara. Suliap pissusissamisoortumik ingerlateqqinneqarnissaa anguneqassappat.

 

Uani siunnersuuteqarninni TELE Greenland A/S-ip sulinera ataatsimilluunniit apeqquserniarlugulusooq pinngilanga. TELE Greenland A/S-ip ingerlatsinera aamma uanga nersortarialittut isigaara taamaammat taanna pineqanngilaq matumani.

 

Kisianni nassuerutigisariaqarparput ingerlaqqittariaqaratta. Naluara siunnersuut soorunami naatsorsuutigaara Inatsisartut tamarmik atuarsimassagaat. Kisianni nassuiaatigilaarusuppara immaqa oqaatsit ajornannginnerusut atorlugit qanorpiaq isumaqarnerlunga. Tassa ullumikkut radiokkut sakkortusaaviit digitaliusut pioreerput.

 

Nanortalimmiit Uummannamut atapput, ataqatigiipput isaasalerlugu aqqusinissaarsuaqarpoq silaannakkut sineriapput naallugu. Nanortalimmiit Uummannap tungaanut. Tassani aqqusinersuarmi ullumikkut aaqqissuussimanerput najoqqutaralugu TELE Greenland A/S-ip bussii TELE Greenland A/S-ip personale biilii kisimik ingerlaqqusaapput.

 

Bussinullu taakkununnga ilaassagaanni TELE Greenland A/S-mut akiliuteqaqqaarluni. Uani siunnersuutigineqartoq tassaavoq taanna aqqusinersuaq immikkut selskabinngortinniartigu. Taava aqqusinersuarmik atuerusuttut soorunami akiliuteqassapput. Kisianni imaassanngilaq pinngitsoorani TELE Greenland A/S-ip bussiinut ilaaqqaarluni ingerlasoqarsinnaasasoq aqqusinersuarmi tassani.

 

Uanga upperilluinnarpara inuit kajumittut inerisaaqatarusuttut kalaallit ullumikkut pikkorissut tamatumani periarfissamik atuilluarlutik aamma pitsaanerusumik ingerlatsinissap tungaanut suleqataasinnaasut. Aamma aqqutaani aningaasarsiulaaraluarunik kalaallit inuusuttut imaluunniit ingerlatseqatigiiffiit maani nunami piusut suna ajorami.

 

Tassa taanna siunertaavoq. Kisianni uanga taamatut inerisaanerup kingunerisaanik naak Demokratit isumaqaraluartut tamanna akitsorsaanermik nassataqaannassasoq. Uanga tamatumunnga isumaqataanngilanga. Isumaqarpunga eqaallisaanerit pisariillisaanerillu tamatumani unammilleqatigiinnerup nassatarisaanik pilersussat taakku nassatarisaannik atuineq aama akikinnerulersinnaasoq.

 

Naalakkersuisut akissuteqaataanni immikkut maluginiarpara oqaatigineqarmat Naalakkersuisut isumaqartut pissusissamisuunngitsoq Siumut aalangersimasumik aaqqiissutissamik pituttoreernissaq.

 

Taanna uanga siunnersuutinni pineqanngilaq. Siunnersuutinni naggasiutigalugu oqaatigaara soorunami naatsorsuutigalugu Naalakkersuisut suliamik matumani pineqartumik pisarnermissut peqqissaartumik suliumaartut siumullu misissugassat pisariaqartut kiisalu suliamut tamatumunnga piviusunngortinniarneqarneranut ilaatillugu inatsisinik atuuttunik naleqqussaanerit sulissutigiumaaraat.

 

Imaappoq siunertamut naapertuuttumik suliniuteqarnissaat tassani pineqarpoq aaqqiissutissamut ataatsimut aalajangersimasumut pituttoreernissaq pineqanngilaq. Uangattaaq allatuulli kissaatigaara sukumiisumik isumatusaartumillu misissueqqissaarnerit tungavigalugit ingerlatsinissarput. Taamaattumik naatsorsuutigaara aamma qanorluunniit pisoqaraluarpat Naalakkersuisut pisarneq najoqqutaralugu aamma taamatut ingerlatsiumaartut.

 

Kisianni Naalakkersuisut nersualaarusuppakka siunnersuutip sammineqarneranut atatillugu oqaatigineqarmat inatsisartut upernaakkut ataatsimiinnissaannut 2004-mi Naalakkersuisut saqqummiussaqarumaartut paasissutissiisarnermut teknikkikkut atortut nalunaarasuartaatitigullu attaveqatigiinnerup taakkununnga tunngassuteqartutigut killiffipput aammalu siunissamut takorluukkat anguniagaasinnaasut pillugit saqqummiussaqarnissartik.

 

Taamaattumik uanga arlaannatigulluunniit pakatsissutiginngilara imaluunniit mamiaginngilara taamatut siunnersuut, aalajangiiffigisassatut siunnersuutiga taamatut isikkoqarallartilluni itigartinneqarnissaa pineqassappat. Takusinnaagakku siunnersuuteqarnerma kingunerisaanik maannakkut ukiuni tulliuttuni siunissamullu tunngasumik Naalakkersuisut suliaqarumaartut.

 

Taamaattumik taanna uangattaaq qilanaarlunga utaqqissavara Naalakkersuisunut apeqqutigerusuppara misissuinissaq ukiakkut agguaallugu naammassineqareersinnaannginnersoq taamaaliornikkut Inatsisartut 2004-mi upernaakkut ataatsimiinnerminni aalajangersaavigalugu oqaluuserisinnaassammassuk.

 

Taamak ingerlatsigutta isumaqarpunga angusaqarluarsinnaasugut peqatigiilluta suleqatigiillutalu. Qujanaq.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Siunnersuuteqartoq oqaaseqareermat tullinnguuppoq Attaveqarnermut, Avatangiisinut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq. Takanna.

 

Mikael Petersen, Attaveqarnermut, Avatangiisinut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq,

Siumut.

Qujanaq. tassa isumaqarpunga Naalakkersuisut pissutissaqartugut partiinut tamanut aamma qujassalluta apeqqut imaanngitsoq Jørgen Wæver Johansen saqqummiuppaa tassa aalajangiiffigisassatut siunnersuut.

 

Soorunami tamatta paasisinnaagunarparput pitsaanerpaamik siunertaqarluni siunnersuut taana ingerlatikkaa, kisianni tamatta aamma nalunngilarput siunnersuutit taamaattut, aalajangiiffigisassatut siunnersuutit aamma imaaliinnarlugit akuersaaruminaattartut qanorluunniit siunertat pitsaatigigaluaraangata.

 

Tassa Inatsisartut pituttorneqartarput aammalu Naalakkersuisut pituttorneqartarput qanoq iliuusissat aalajangersarlugit, naak immaqa periarfissat arlaqaraluartut tamakku periarfissaasinnaasut ilanngullugit nalilersuutiginagit, taava siunnersuut taanna kisiat aallaavigalugu pituttoraangatta aamma erloqinarnerusumut pisaratta ullut ingerlanerini.

 

Tamanna paasillugu partiit tamarmik oqaaseqartuisa oqaatigisaat nuannaarutigaara, tassa Naalakkersuisut massakkut uunga siunnersuummut pituttorumannginnerat periarfissanillu allanik nalilersueqqaarallarnissaat taanna kaammattuutigineqartoq malugisinnaagakku.

 

Soorunami Namminersornertunngorsaanermik isuma aamma kisermaassisussaatitaanermik atorunnaarsitsinissamik siunertaqarneq - taanna siunertaraarput, kisianni inuiaqatigiit ikittunnguulluta aammalu isorartoorujorujussuarmi nunaqarluta nalilersugassarpassuaqarpugut, taamatut siunertaqarnitsinni. Isumaqarpunga inuit ataasiakkaat aamma paasiuminaatsittaripput sooruna Europamiutut nunatut allatut siuarsimasutut pisinnaasanngitsugut, kisianni tassa akissut taannaavoq, inuit atuisut ikittunnguupput nunarujussurmi isorartoorujussuarmi. Taamaattumik tamanna puigortassanngilarput.

 

TELE namminersortunngorsarneqassappat aggulullugu isumannaatsumik, aammalu illersorneqarsinnaasumik inuiqatigiit ineriartornissaat aamma ulorianartorsiortussaavoq, taanna oqaatigereertariaqarpara. Attaveqaatitigut ataqatigiippugut isorartoorsuarmi nunami, aammalu taanna ineriartortittuassagutsigu isumaqarpunga ingerlatseqatigiiffiit arlariit ingerlatsikkuminnaassagaat aammalu inuiaqatigiit pisariaqartitaat naammassissallugu suliaralugu ajornakusoortissagaat.

 

Soorunami tamakku oqallisigissaqqaarpagut aappaagu Naalakkersuisut nassuiaammik saqqummiippata, taamaalilluta neriuutigilluinnarpara Inatsisartut aamma Naalakkersuisut isumaqatigiillutik teknik-ikkut attaveqaatitigut ineriartornerput pitsaasumik aamma ilusilikkamik aamma siunnerfeqartikkumaaraat.

 

Siumut oqaluttuata oqaatigisaanut tunngatillugu aammalu siunnersuuteqartup akissuteqarnermini oqaaseqarnermini apeqqutaanut oqaatigissavara, soorunami aamma akissutini oqaatigereeratsigu siunnersuuteqartup siunnersuutaa ilanngullugu nalilersussallutigu, aammalu nassuiaanissami ilanngullugu aamma nassuiaassutigiumaaratsigu siunnersuutip kingunerisinnaasai ilanngullugit.

 

Aamma naatsorsuutigineqassaaq Naalakkersuisut Tele-mi piginnittutut Tele ataatsimeersualerpat, massakkut Inatsisartuni manna siunnersuut aallaavigalugu siunnerfeqarnerat aamma apuukkumaaratsigu, tassalu aamma soorunami soorlu oqaatigereeripput akissuteqaatitsinni siunissami qanoq iliuusissat pillugit alloriaqqinnissaq pillugu nalilersuinermi ilanngullugu siunnersuut aamma piumasaqaatigiumaarparput Telemut ilanngullugu aamma nalilersoqqullugu.

Qujanaq.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Ja, suliassap maanna naammassinnginnerani aamma alla oqaseqarumavoq, tassalu Inuit Ataqagiit oqaaseqartuat Johan Lund-Olsen.

 

Johan Lund-Olsen, Inuit Ataqatigiit.

Ja, unaana oqaatigiinnarniarlugu tassa maani arrassimalaartoqarunarpoq, tassa qularnanngitsumik taanna siunnersuuteqartoq uani narrujuummisimalaarunarpoq partiit siunnersuutaa una imatut tusariikkattituut oqaaseqarfigimmassuk, imaaliinnarlugu akuersaarsinnaanagu.

 

Taamaattumik aamma siunnersuuteqartoq tassa oqaaseqarpoq, partiit ilaat immaqa oqinnersiuinnarlutik Naalakkersuisut akissuteqaataannut malinninniaannarlutik taamaaliorajuttut, kisianni tassa taamaattoqanngilluinnarpoq. Inuit Ataqatigiit una oqaluuserisassanngortinneqarmat taava pissarsiariniarsimavarput nalunaarusiaq annertungaatsiartoq ? aajuna tigumiarpara, tassa taannaavoq Tele-p ingerlatsinerani namminersortunngorsaasoqassappat takorluukkersaarutit pingasut pillugit kingunerisinnaasaat pillugit nalunaarusiaq. Taanna 6. november 2000-imi suliarineqarsimavoq imaluunniit Naalakkersuisunut tunniunneqarsimavoq, tassalu tassani nalunaarusiami oqaatigineqartut ilagivaat imaalitsiaannaq soorlu assersuutigiinnarlugu radiokædep TELE Greenland A/S-imit avissaartillugu immikkut ingerlatsitsiveqatigiinngortinnissaa imaasiallaannaq pisinnaanngitsoq. Tassami soorlu uagut saqqumiussinitsinni oqaatigeriikkatsituut mianerisassagut aammalu mianersuutassat arlalissuupput, pingaartumik Telep maannakkut pilersuisussaatitaanera aamma eqqarsaatigalugu.

 

Tassami taavami nunaqarfimmiortagut aammalu isorliunerusuniittut qanoq taava kiffartuunniarneqassappat, siunnersuuteqartup kissaatigisaa imaaliallaannaq malinniannassagaluarutsigu. Apeqquterpassuupput, sukumiilluinnaqqinnaartumik aamma nalilersoqqaartariaqartussaasut.

 

Ilaatigut Demokraatit sinnerlugu oqaaseqartup taanna aamma tikippaa. Tassa uani nalunaarusiami aamma allassimavoq eqqartukkanni; maannakkut taamaallaat illoqarfiit marluk taavalu sakkutooqarfik, Pituffik taakkua siunnersuuteqartup kissaatigisaa malissagaanni tassa taakkua kisimik iluanaaruteqarfiusumik ingerlatsiviusinnaasut, tassa Nuuk, Sisimiut Pituffillu. Inoqarfinni taakkunani sakkutooqarfimmilu inuit nunatta ataatsimoortumik inoqassussaa eqqarsaatigigaanni, taakkunani taamaallaat najugaqarput 33%-it, sinnerimi? inuiaqatigiit sinneri illoqarfiit 16-it, nunaqarfiillu 60-it tikillugit missaanniittut, taakku kikkut kiffartuutissavaat? qularnarpoq ? siunnersuuteqartup kissaatigisaatut namminersortut arlaata. Tassami maannamut oqaatigineqareerpoq uani nalunaarusiami innersuussutigisatsinni oqarasuaatikkut, tassa telefoni taavalu ESDN-ikkut attaveqaateqarnikkut aammalu internet-ikkut taamaallaat ukunani illoqarfinni, tassa eqqaariikkattuut Nuummi, Sisimiuni taavalu sakkutooqarfimmi Pituffimmi iluanaaruteqartumik ingerlatsisoqarsinnaasoq.

 

Taava tassa apeqqutinngorpoq, illoqarfimmi 16-it sinneri, nunaqarfippassuillu 60-it sinneqartut ? taakku qanoq?

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Taava tullinnguuppoq naggataasumik oqaaseqarniartoq siunnersuuteqartoq Jørgen Wæver Johansen.

 

Jørgen Wæver Johansen, Siunnersuuteqartoq, Siumut.

Qujanaq. Siullermik nuannaarutigeqaara Naalakkersuisup oqariartuutigimmagu Naalakkersuisut aamma sulissutigigaat kisermaassilluni ingerlatsinerup allanngortinneqarnissaa siunissami, taanna maluginiarpara. Uanili Telep namminersortunngorsarnissaa siunnersuutinni pinngilara, kisianni aqqusinersuaq taanna atorneqartartoq tamanit naligiimmik akiliuteqarluni atorneqartalernissaa periarfissiissutigineqarnissaa tassani pineqarpoq.

 

Aamma nuannaarutigeqaara Naalakkersuisup oqariartuutigimmagu Telep ataatsimeersuarneranut uani saqqummiunneqartut ilaatigut apuukkumaarlugit.

 

Taava Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuanut oqaatigilaarusuppara, arrassimaartoqanngilaq, kisianni ilungersortoqarpoq ? ilungersunngikkaannimi aamma angusaqartoqarsinnaanngilaq. Aamma oqinnersiuinnarlutik oqaaseqaasiorsimasut, tassani ataatsimilluunniit taasaqanngilanga partiimik, kisianni arlaat eqqortissimasoq maluginiarnarpoq. Aamma oqaatigerusuppara silarsuarput unigani ingerlajuarmat, kalaallit uagut aamma inuusuttut malinnaanissarput pisariaqarpoq.

 

Taamaattumik qularutigineqassanngilaq kalaallit inuusuttut taamatut periarfissinneqarunik aamma atuilluarnermikkut inuiaqatigiinnut iluaqutaasunik angusaqarumaarmata. Aamma imaaliallaannaq suna tamaat piviusunngortissallugu takorluunngilara, ilami issuaqqilaarusuppunga imminut, siunnersuutima naggataani oqaatigakku; soorunami naatsorsuutigaara Naalakkersuisut suliamut matumani pineqartumi pisarnermissut peqqissaartumik suliumaarut, siumullu misissugassat pisariaqartut kiisalu suliamut tamatuma piviusunngortinniarneranut ilaatillugu inatsisinik atuuttunut naleqqussaanerit sulissutigiumaarai. Imaappoq imaaliallaannaq piviusunngortinnissaa aamma uanga takorluunngilara.

 

Kisianni oqaatigineqartunut qujarusuppunga. Qujanaq.

 

Aqqaluk Lynge, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat pingajuat, Inuit Ataqatigiit.

Qujanaq, siunnerusuteqartoq naggasiivoq. Tassalu maani oqallinneq naapertorlugu Naalakkersuisut paasissutissiinnermut teknik-ikkut atortut, nalunaarasuartaatitigullu attaveqatigiinnermut tunngasut Naalakkersuinikkut ingerlatsineq pillugu nassuiaateqartoqarnissaa sulissutigiumavaat Inatsisartut upernassaaneranut 2004-imi ataatsimiinnissaanni, aammalu maani partiit oqaaseqartut tamarmik oqaasii toqqammavigalugit Naalakkersuisut isumaqatigalugit, Inatsisartuni Ilaasortap Jørgen Wæver Johansen-ip siunnerusuutaa taamatut isikkoqarluni akuerineqannginnissaa kaammattuutigineqarpoq, aappassaaneerneqarnissaminut suliarineqassaaq oqaatsit taakkua toqqammavigalugit.