Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 37-1		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Pingasunngorneq 11.februar 1998 nal. 16.45

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 37.

 

Inatsisartunut ilaasortap Anthon Frederiksen-ip meeqqat angajoqqaarussimasut ilinniaga­qarnerminnut atatillugu aningaasatigut ikiorneqarsinnaanerinut periarfissat apeqquteqaa­tigai.

 

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartunut ilaasortaq Anders Andreassen.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Ilinniartut ilinniarnermi nalaanni angajoqqaaverussimappata ataatamik anaanamilluunniit pilersorneqarnerup tungaatigut qanoq ikiorserneqarsinnaannerat qanoq periarfissaqarnersoq taamaalillugu naalisarlugu apeqqutigivara.

 

Mikael Petersen, Isumaginninnermut, Suliffeqarnermut Pisortallu Suliffeqarfiutaanut Naalak­kersuisoq:

"Meeqqanut akilersuutit" ilinniagaqartunut tunniunneqartarnerisa sivitsorneqarsinnaanerat pillugu apeqquteqaatit matumuunna akissuteqarfigissavara. Isumaginninnerup iluani malittarisas­sat atuuttut kiisalu Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfiup paasissutissiissutai tunngavigalugit ilinniagaqarnersiutit pillugit malittarisassat malillugit ilinniagaqartunut aningaasatigut ikiorsiinissamut periarfissat eqqaaniarpakka.

 

Meeqqat inatsisitigut illersugaanerat pillugu inatsimmi 16. juni 1962-imeersumi ' 14 imm. 3 tunngavigalugu angajoqqaat inuusuttup 24-inik ukioqalernissaata tungaanut akilersuisussan-ngortinneqarsinnaapput. Tamanna meeraq aappariinnerup iluani inunngorsimappat meeqqamullu aappariinnerup avataani inunngorsimasumut ataataasoq kinaassuserneqareersimappat atuuppoq. Taamatut sivitsukkamik akilersuisussaatitaaneq angajoqqaanuinnaq atuuppoq. Ullumikkut ilinniagaqartut ilinniarnersiuteqarsinnaatitaalerneranni ilinniarnerminnullu atatillugu taarsigas­sarsiniarsinnaatitaalerneranni meeqqanut akilersuutit siusinnerusumut sanilliullugu annikinneru­sumik atorneqarput.

 

Aammattaaq angajoqqaat eqqartuussinikkut meeqqaminnut taamaallaat akilersuisussanngortinne­qarajuttarput me­eraq/ilinniagaqartoq ilinniagaqarnersiutinik pisinnaatitaanngikkaangat.

 

Meeqqanut akilersuutit taamaallaat siumoortumik imaluunniit tapiissutitut meeqqap 18-inik ikioqalernissaata tungaanut pisortanit tunniunneqarsinnaapput. Tamanna pillugu malittarisassat meeqqanut akilersuutit il.il. kiisalu meeravissiartaarnermut atatillugu tapiissutit tunniunneqartar­nerat pillugu Inatsisarsartut peqqussutaanni nr. 2-mi 3. marts 1994-imeersumi allassimapput. Ilaqutariissuseq pillugu inatsisitigut malittarisassat tassani aallaavigineqarput, tassanilu pilersui­sussaatitaaneq meeqqallu pilersorneqarnissaminut pisinnaatitaaffii inuit akunnerminni pilersoqa­tigiinnissaannik inatsisitigut malittarisassat aqqutigalugit qulakkeerneqarsimapput. Malittarisas­sani pingaarnerusutigut tunngaviusoq tassaavoq angajoqqaat meeqqaminnut pilersuisussaatitaa­nerat. Angajoqqaat taamatut pilersuisussaatitaanertik toqqaannartumik pilersuinermikkut naammassisinnaanngippassuk taakku akilersuisussanngortinneqarsinnaapput. Akilersuisussaati­taasoq akiliisinnaassuseqanngippat imaluunniit meeqqap pilersorneqarneranut peqataanissaminut piumassuseqanngippat meeqqamut akilersuutit tunniunneqarallartarnissaat pisortat pisussaaffi­gaat.

 

Inuit 18-it sinnerlugit ukiullit aallaavittut imminnut pilersortussaatitaapput. Tamanna ilinniaga­qartunut aamma atuuppoq, ilaqutariissutsikkut qanoq tunuliaqutaqarnerat apeqqutaatinnagu.

 

Ilinniagaqartut pisortanit ikiorsiissutinik pisartagaqarnissamut periarfissaat eqqarsaatigalugit piumasaqaataavoq taakku inuussutissarsiutinut ilinniartitaaneq, ilinniagaqarnersiutit aamma inuussutissarsiutinik ilitsersuineq pillugit Inatsisartut peqqussataanni malittarisassat tunngaviga­lugit ikiorserneqartassasut, Isumaginninnermut Pisortaqarfiup kaajallaasitaani nr. 162-imi ' 3 imm. 2 naapertorlugu. Taamaattorli inooqatigiinnermi ilinniagaqartup ilinniarnermini atugaanut attuumassuteqanngitsumik pisoqarpat ilinniagaqartoq taanna innuttaasut allat assigalugit pisortanit ikiorsiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat tunngavigalugu ikiorserneqarsinnaasus­saavoq.

 

Apeqquteqaatinnut atatillugu Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Pisorta­qarfik paasissutissanik makkuninnga saqqummiussisimavoq:

 

"Ilinniagaqarnersiutit pillugit nalunaarut atuuttoq (Namminersornerullutik Oqartussat nalunaa-rutaat nr. 29, 17. december 1996-imeersoq) malillugu ilinniagaqarnersiutit tapiissutitut, immik­kut tunniunneqartartutut aamma taarsigassarsiatut landskarsimit aningaasalersorneqartartutut tunniunneqartarput.

 

Tapiissutit siunertaraat ilinniagaqartup ilinniarnermi nalaani inuuniarnermut aningaasartuutimi­nut matussutissaqartinneqarnissaa, matumani nerisanut ineqarnermullu akiliutit ilanngullugit eqqarsaatigalugit. Tapiissutit taakku assigiinngitsunik amerlassuseqartillugit tunniunneqartarput, ilinniagaqartup angerlarsimaffimmini angerlasimaffimmiluunniit avataani najugaqartuunera, akeqanngitsumik nerisaqartitaanera ineqartitaaneralu il.il. aalajangiisuutillugit. Ilinniagaqartoq meeraqarpat meeqqat tamaasa ataasiakkaarlugit meeqqanut akilersuutit nalinginnaasut amerlaqa­taannik meeqqamut tapeqartitsisoqassaaq.

Immikkut tunniunneqartartut aningaasartuutinut assigiinngitsunut ilinniagaqarnermut atatillugu aningaasartuutaasunut matusissutissaapput, matumani akiliunneqarluni angalanerit, pisattanik assartuineq, atuakkanut aningaasartuutit il.il. eqqarsaatigalugit.

 

Landskarsimit taarsigassarsiaritinneqartartut ukiumoortumik taarsigassarsiatut aamma ataasiaan­nartumik taarsigassarsiatut tunniunneqartarput. Ukiumoortumik taarsigassarsiaritinneqartartut inuuniarnermut aningaasartuutinut tapiissutinut tapertassatut tunniunneqartarput. Ataasiaannartu­mik taarsigassarsiat ilinniarnerup aallaartinneranut atatillugu aallartisarnermi aningaasartuutinut matusissutissatut taarsigassarsiaritinneqartarput.

 

Taamaalillutik ilinniagaqarnersiutit pillugit malittarisassat tunngavigalugit tunniunneqartartut tamarmik ilinniagaqarnermut atatillugu aningaasartuutinut nalinginnaasunut matusissutissatut naatsorsuunneqartarput. Aningaasartuutilli inooqatigiinnermi pisut allat kingunerisaanik aningaa­sartuutaasariaqartut taamaalillutik ilinniagaqarnersiutit pillugit malittarisassat attuumassuteqarfii­sa avataanniipput. Taamatut pisoqartillugu ilinniagaqartoq isumaginninnermi malittarisassat tunngavigalugit ikiorserneqarnissaa innersuussutigineqartarpoq, matumani pisortanit ikiorsiissu­tit pillugit Inatsisartut peqqussutaat pingaartumik eqqarsaatigalugu."

 

Malittarisassat atuuttut apeqquteqaat manna tunngavigalugu allanngortinneqarnissaat Naalakker­suisut eqqarsaatiginngilaat. Tamatumani pissutigineqarpoq ilinniagaqartut pisariaqartitaat malittarisassatigut taakkunuuna naammattumik matusissutissaqartinneqarnerat.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Qujanaq akissuteqaammut. Paasivara ilinniagaqartoq, assersuutigigaanni 18-it qaangerlugit ukioqalersimasoq aammalu angajoqqaammi arlaanik annaasaqarsimasoq, ilinniagaqartumiit allamiik 18-it qaangerlugit ukiuliminngaanniit aammalu aappariinerup avataanni inunngorsima­suminngaanniit periarfissai ajornerusussaasut inatsisit massakkut atuuttut malillugit, tassami inuusuttut ilinniagaqartut aappariinerullu avataanni inunngorsimasut periarfissaqarmata inatsisiti­gut 24-inik ukioqalernissamik tungaannut nalinginnaasumik meeqqanut akilersuutit tigusarnerat iluaqutigalugu, aappaatigulli angajoqqaat arlaat toqukkut qimagussimappat ilinniartoq ilinniak­kaminik ingerlatsiinarnissaminik nalinginnaasumik ikiorsiissutit, tassa socialikkut taamaallaat qinnutigisinnaagai paasinarpoq. Qujanaq.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat:

Taamaasilluta ullumikkut oqaluuserisassat tamakkerpagut aamma apeqquteqaatit ilanngullugit.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.