Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 09-1		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Marlunngorneq 6. maj 1997 nal. 13.00

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 9.

 

Siunnersuut aalajangiiffigisassaq: Kalaallisut ammerinermik amernillu mersornermik il.il. arnanut inuusuttunut ilinniarfimmik Upernavimmi atuarfiliortoqarnissaanik siunnersuut.

(Inatsisartunut ilaasortaq Niels Mattaaq)

 

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat Jonathan Motzfeldt:

Ullumikkut oqalluuserisassaq, ippassaq sinneruttoq ataaseq, imm. 9 siulliullugu saqqummiutissa­varput.

 

Siunnersuut Niels Mattaaq-p saqqummiussaa, Arnanut inuusuttunut kalaallisut ammerinermut amernillu mersornermik il.il. atuarfiliortoqarnissaanik Inatsisartut aalajangernissaannut siunner­suut. Taanna pereerpat imm. 8, 5 aamma 7 uterfigiumaarpagut.

 

Niels Mattaaq, Siumut, siunnersuuteqartoq:

Arnanut inuusuttunut kalaallisut ammerinermik amernillu mersornermik il.il. atuarfiliortoqarnis­saanik siunnersuummi imaattumik saqqummiussaqarpunga.

 

Siusinnerusukkut Upernavimmi atuarfiup ammerinermut atuarfimmik annoraaminernillu mersornermik il.il. immikkoortortaqalernissaanik siunnersuuteqarsimagaluarpunga. Taamanik­kulli Atuarfeqarnermut Naalakkersuisup akissuteqarnermini aftenskolit piniartukkormiut arnartaannut ilinniartitsinerit kommunikkaartut, atuarfimmilu immikkut qinnuteqarluni fag-itut ammerinerit ilinniarneqarsinnaanerinik periarfissaqarnerit taagorlugit akissuteqarnera, Inatsi-sartunullu ilaasortat annertunerusumik qisuariaateqannginnerat pissutigalugu tunuaannarallarsi­mallunga.

 

Kisiannili ukiup 1996-ip naajartornerani Qaqortumi Ammeriviup uparuartorneqarluni oqallisigi­neqarneratigut eqqarsaat taanna ilumut tunngavissaqarsimagaluartoq paasivarput. Tassa ammeri­nermut ilinniarfeqartariaqaraluartoq.

 

Tassami aamma ammerivimmit amigaataalluinnartutut tikkuartorneqarmat ammerinermut ilinniarsimasunik nunatsinni sulisussaqanngitsugut, tassa kalaallinik. Naak ammerivik Qaqortu­miittoq ukiorpaalunngortuni ingerlareeraluartoq.

 

Ammeriviup Qaqortumiittup iluamik ingerlanani ukiullu tamaasa landskarsimit aningaasarpas-suarnik tapiiffigineqartarluni aammalu saniatigut amernik pitsaasunik pilersorneqarnermini ingerlanerliornerata, ilumut paasinarsitippaa, ammerinermik amernillu passussinermik anner-tuumik paasisimasaqarani ammerivinnik ammeriveeqqanillu isaattariaqarpallaaratik ingerlasunik ingerlataqarniarneq qanoq ajornakusoortigisoq.

 

Nunatsinni nunanulluunniit allanut nioqqutissiorsinnaaneq kisiisaluunniit eqqarsaatigalugit, kiisalu ammeriviup Qaqortumiittup aallaqqaataaniilli inissinnerliugaasimanera amernillu pi-lersorneqarnera eqqarsaatigalugit imatut oqaaseqarusuppunga.

 

Ammerivik Qaqortumi napparneqarnialermat piniartut ameertartut nalunngilluinnareerpaat nunatsinni ameeruteqarnerpaasartunut ungasippallaartoq. Aqqutip isorartussusia piinnarnagu aammali ammit tunisassiat sivisuallaamik ingerlaartarnermikkut uninngasarnermikkullu pitsaa­suullutik Qaqortumut annguttarnavianngitsut nalunngereerlugu. Tamanna erseqqivissumik assortuutaasinnaanngitsumillu paasisimavarput. Ammeriviup Qaqortumiittup ukiorpanngortuni ingerlaniaasaarnerani.

 

Ilumoorpoq piniartutut kultoori attanniarneqartoq ullumikkut Upernavimmi suli annertunerpaa­mik ersillunilu sorlaqarmat. Tamanna takuneqarsinnaavoq ukiumut puisittariaqartartut sulilu ukiorpanni taamaattuarallarnissaa ilimanarluarluni. Naak allatuulli ukiut kingulliit aalisakkanik tapertaqarneq allannguutaalaaraluartoq.

 

Taamaakkaluartorli isumaqarpunga ammeriviuutigisumik atuarfeqaleraluarpat puisinniarnermik kultoori suli sivisuumik ataavartussaasoq. Aammami allanngortitassaanani. Ilumoorpoq Uperna­viup silaata silaannaatalu ullut tamaasa uparuartorpaalusooq, amernik atisaqarnerup qanoq pisariaqartiginera.

 

Taamaattumik asuliunngitsumik tunngaveqarlunga siunnersuutiginiarpara ammerinermut amernillu mersornermut atuarfik siulleq Upernavimmi napparneqassasoq - kultoorip attanniarne­qarfiata iluani.

 

Konrad Steenholdt, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:

Inatsisartunut ilaasortap Niels Mattaaq-p siunnersuummini oqaatigisaatut siusinnerusukkut siunnersuummik taamaangajattumik siunnersuuteqartoq nammineq saqqummiussaqareersima­voq, 1995-imi upernaakkut ataatsimiinnermi allakkatigut akisassanngortinneqartumik.

 

Allakkatigut akissuteqaammi tassani nassuiarpara periarfissat suut kalaallisut ammerinerup amernillu mersornerup pigiinnarnissaanut inuusuttut ilinniarfigisinnaasaat meeqqat atuarfiini sunngiffimmilu sammisassaqartitsinerup ataani pigineqareernersut.

 

Immikkut sammisalimmik inuussutissarsiutinut ilinniartitsinissamik Upernavimmi inissinneqar­tussamik kissaatigineqartoq eqqarsaatigalugu taamani oqaatigaara Naalakkersuisut tamanna pillugu taamanikkut pilersaaruteqanngitsut, ilaatigut aningaasaqarnermik pissuteqartumik.

 

Naggataatigullu erseqqissarpara Upernavimmi nammineq najukkami inuussutissarsiutitigut iliniarfik tassa kommunimit pigineqarlunilu ingerlanneqartoq ammerinermik mersornermillu pikkorissarnernut atorneqarsinnaassagaluartoq.

 

Hr. Niels Mattaaq siunnersuummini massakkut allappoq 1996-ip naalernerani ammerinermik atuarfeqalernissamik pisariaqartitsisoqalernera oqallisigineqarlunilu tikkuartorneqartoq. Ajoralu­artumik siunnersuutaani takuneqarsinnanngilaq kia pisariaqartitsineq taanna tikkuartorsimaneraa, tamatumanilu Naalakkersuisut isumaqataanngillat.

 

Taamaalilluni ullumikkut kalaallit ilinniagaqartut qallunaat ammiornermik ilinniarfiini ilinniar­tunngorsinnaanissaannut periarfissaqarpoq. Ilinniagaqarnerminni Danmarkimi ingerlatsillutik taavalu suliamik misiliinertik nunatsinni ingerlallugu.

 

Naalakkersuisut isumaqarput ilinniarnerup taassuma nunatsinni ammerinermik ilisimasalinnik atorfissaqartitsineq naammassillugu aaqqiiffigisinnaagaa aammalu taamaalilluni ammerinermik atuarfiliornissamik Naalakkersuisut isumaat naapertorlugu aaqqiinerussasoq pisariaqanngitsoq akisuallaartorlu.

 

Siunnersuummi taaneqarportaaq najukkami namminermi mersortarfiit ammerisartunik ilinniarsi­masunik amigaateqartoqarnera uparuarsimagaat. Imaassinnaavoq amernik mersortarfiit ataasiak­kaat ammerinermik ilinniarsimasumik amigaateqartut, mersortarfiup kultoorimik tunngaveqarlu­ni mersortarfiunerminiit nioqqutissiornermut nuunneranut atasumik. Kisianni Naalakkersuisut allaat ima kingusitsigisumik Qaqortumi martsimi siunissami nunatsinni amernik mersorluni nioqqutissiorfiit pillugit ataatsimeersuarnermi tusarpaat ilinniarsimasut pisariaqartitsinermut naammattut. Akerlianilli najukkami namminerni mersortarfiit eqqarsaatigalugit, isumasioqati­giinnermi tikkuarneqarpoq najukkami namminermi ammerinermik pikkorissartitsinissamut periarfissaqartoq.

 

Naalakkersuisut tamatuma kingunerisaanik pikkorissartitsinerit taamaattut ingerlannissaat aallarnisalereerpaat.

 

Taamatut oqaaseqaateqarlutik Naalakkersuisut Inatsisartunut inassutigissavaat Inatsisartuni ilaasortap Hr. Niels Mattaaq-p aalajangernissamut siunnersuutaa akuersissutigineqassanngitsoq.

 

Kristine Raahauge, Siumup oqaaseqartua:

Inatsisartunut ilaasortap Niels Mattaaq-p kalaallisut ammerinermik amernillu mersornermik il.il. arnanut inuusuttunut ilinniarfimmik Upernavimmi atuarfiliortoqarnissaanik siunnersuutaa Siumumiit tunngaviatigut tapersersorlugu ima oqaaseqaateqarfigalugu Nalakkersuisunut nali-lersugassanngorlugu misissuilluarfigeqqullugu ingerlateqqinneqarnissaa ukiamilu ataatsimiinnis­samut saqqummiunneqarnissaa kaammattuutigaarput.

 

Inatsisartut ukiaq 1996-imi ataatsimiinneranni Piniarnermut Aalisarnermut Nunalerinermullu Naalakkersuisup puisip amii pillugit nassuiaataa saqqummiunneqarmat Siumumiit pingaartillugu oqaatigaarput, amernut suliffissuaqarneq taassumalu siunissami kalaallinut inuiaqatigiinnut pingaaruteqartuarnisssaa pillugu siunnersuisussamik, soqutigisaqaqatigiinnit attorneqartunik tamanit ilaasortaaffigineqartumik, pilersitsisoqarnissaa taperserlugu.

 

Tamassumalu kingunerisimavaa ukioq 1997-ip aallartinnerani Qaqortumi nunatsinni ammeriviit amernillu mersortarfinni suliaqartut sulisullu isumasioqatigiissimanerat. Isumasioqatigiinnermilu ajornartorsiutit assigiinngitsorpassuit saqqummiussorneqarsimasut tunngavigalugit ukiamut Naalakkersuisut nassuiaammik saqqummiussiniartut paasivarput.

 

Siumumiillu pingaartillugu isumaqarpugut nunatsinni puisit amiisa piniartunit aamma suliffissa­qartitsinikkut iluaqutiginiarneqartuassappata atortutigut piorsaanerit ingerlattariaqartut, soorlu amernut qapiarfiit, errorsiviit, qitulisaaviit, ammerivinni annertunngikkaluartuni ingerlatsinerit taamaalillutik oqinnerusumik tamanullu iluaqutaasumik ingerlalersinnaanissaat anguneqassappat.

 

Puisillu amiisa atorluarneqarnissaat sutigut tamatigut angussagutsigu nunanut allanut tunisas- saat kusanarsaakkallu saniatigut nunatsinni qangatut oqorsaatissanik mersortarneq ingerlateq-qittariaqarpoq nunatsinni nammineq atugassatsinnik.

 

Tamannalu anguniarlugu Arnat Ilinniarfiata atorluarneqarnissaa pillugu Siumumiit Naalakkersui­sut ukiamut siunnersuusiornissaat siunniuteqqussavarputtaaq.

 

Tassungalu atatillugu Arnat Ilinniarfiata aningaasalersorneqarneranut tunngasut aammalu ilaatigut angerlarsimaffimmi pilersaarusiornermut ilaqutariinnermullu tunngasunik ilinniarfittut aaqqissuussiffigineqarnissaaa ilanngullugu.

 

Nunatsinnimi illoqarfinni nunaqarfiillu ilaanni amerlanerpaani ammeriveeqqat mandetiimit atorlugit sulllliffissaqartitsiniarnernut ingerlanneqarput. Kisiannilu aamma nalunngilarput tamanit mandetiiminit agguaassisarneq naammagineqanngitsoq.

 

Tassungalu atatillugu Siumumiit Naalakkersuisut kaammattuiffiginikuuvagut suliffissaaleqiler­sartunut inatsisit assigiinngitsut massakkut atuuttut nalilersorluaqqullugit ullutsinnullu naleqqus­saqqullugit, aammalu ilinniartitaanerup iluani periarfissat ataqatigiissaartunngorlugit suliniute­qarnissaq eqqumaffigeqqullugu.

 

Tassani eqqarsaatigineqarput ilinniarfiit pioreersut atorluarnissaat, soorlu Højskolet aammalu STI-mi ilinniartitaanerup iluani inuussutissarsiorfiusussanut sammisunik ilinniartitsinerup nunap immikkoortuini aaqqissuussinikkut suliaqarnertigut.

 

Soorlu assersuutigalugu immikkut ittumik Upernavimmi STI-mi ilinniarfiup pilersaarusiaanik aaqqissuussisoqarsinnaasoq illu ilinniartitsivissaq, ilinniartitsisussallu soorunalimi aamma ammerinermik ilinniarusuttoqarpat.

 

STI-milu ilinniarnerup kingorna Arnat Ilinniarfiannut nangikkiartorneq pisinnanngorlugu, tassanilu soraarummeernermut, ammerinermik suliaqarluni suliffeqalernissamut inuussutissarsiu­teqalernissamullu atugassamik, allagartartaarnermik pissarsiffiusussamik.

 

Siumumiillu pingaartipparput ullutsinnut aammalu arnanut angutinullu naligiissaarinermut tunngatillugu naleqquttumik iliuuseqassagutta pisariaqartoq ilinniarfiit suliffiillu tamarmik arnanut angutinullu ammatinneqartariaqartut.

 

Aammalu eqqaanngitsoorusunngilarput suliap misissorneqarnerani nunatsinni uumasut allat soorlu umimmaat, savat tuttullu amii meqquisalumi atorluarneqarnissannik suliniutit ilanngul-lugit suliarineqarnissaat.

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat Jonathan Motzfeldt:

Tulliulluni oqaaseqassaaq Pauline Kristiansen. Tusarnaartunut oqaatigissavara Pauline Kristian­sen sinniisussaammat Naimangitsoq Petersen-imut, Avanersuaq, maani najuussinnaannginnini pissutigalugu sinniisissaminik aallartitsisimasumut.

 

Pauline Kristiansen, Atassutip oqaaseqartua:

Siunnersuut saqqummiunneqartoq taamatut isikkoqartillugu Atassummiit akueriuminaatsippar­put, nalunngilarput ullumikkut Arnat Ilinniarfiat Sisimiuniittoq arnat suliaannik assigiinngitsunik ilinniarfittut atorneqartartoq, pitsaasumillu ilinniartunut pikkorissartunulluunniit angusaqarfigi­neqartarluni. Tamanna assut iluarisimaarnarpoq ingerlateqqittariaqarlunilu.

 

Ajuusaarnarporli arnanut ilinniarfik kulturitoqqatsinnik atatitsiinnarnissamut taama pingaarute­qartigisoq ullumikkut nunatta sinneranit tamakkiisumik atorluarneqanngimmat. Imaappoq ilinniartussaqarniarnera ajornartorsiutaasoq. Taamaattumik Niels Mattaap siunnersuutaa taamaa­liinnarlugu akuerisinnaanngilarput. Ullumikkut arnanut ilinniarfiup ingerlanneqareersup tamakii­sumik atorneqanngitsup saniatigut ilinniarfilioqqikkaluarutta ilinniartussanik naammattunik peqanngippat eqqarsaatigilluagaanngitsumik ilinniarfiliussaagut.

 

Atassummiit isumaqarpugut ullumikkut iliniarfiit pioreersut atorluartariaqarivut, tamakkulu naammanngippata allatut aaqqiinniarneq sammiumaarparput. Siunnersuut Atassummiit taamatut oqaaseqarfigereerlugu matumuuna siunnersuutip siunertaanut tunngasumik saqqummiussaqarni­arpugut.

 

Inatsisartuni arlaleriarlugu oqaluuserineqartarpoq ammit suliarineqartarnerat piniartut nuliaannut suliakkersuutaasarnerujussua. Pingaartumik inuusuttut naammaginartumik amernik tunisaqar­tannginnerat eqqarsaatigalugu.

 

Matumuuna Atassummiit Naalakkersuisut piumaffigissavavut, piniartoqarfinni, tassalu Qaanaa­mi, Upernavimmi, Illoqqortoormiini Tasiilamilu piniartut nuliaannut ikiorsiissutaasinnaasunik - soorlu ammeriveeqqanik siornatigut arlaleriarluni oqallisigineqartarsimaqisunut piviusunngortit­siniarnissaq pimoorullugu anguniaqqullugu.

 

Nunatta Ammeriviani ammit pitsaanerpaat tunisassiarineqartartut tassaapput ammit nutaatillugit qassaannarlugit tunineqartartut. Taamatut piniartoqarfinni periarfissiisoqaraluarpat ammit pitsaanerpaat Nunatta Ammerivianut tunisassiarineqalernissaat anguneqassaaq, minnerunngitsu­millu inuusuttut piniarluartut amernik ikiortissaqannginneq peqqutigalugu naammattumik amernik aningaasarsiutissaqanngitsut annertuumik ikiorserneqassagaluarlutik.

 

Taamatut oqaaseqarluta siunnersuut saqqummiunneqartoq isummerfigaarput.

 

Maliinannguaq Mølgaard Markussen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Arnat inuusuttut kalaallisut ammerinermik amernillu mersornermik il.il. ilinniarfiliortoqarnissaa­nik siunnersuut akinnginnerani una uparualaassavarput. Tassa arnat inuusuttut kisimik uani pineqartutut immata, aamma anguteqartarmat ammerisinnaasunik aammalu inuusuttuinnaat ammerisinnaasutut taaneqarmata taanna uparualaarneratsigu.

 

Ammerineq amillu pillugit oqallinnerit piniarnermik inuussutissarsiuteqartunut, nunatsinnilumi kulturimut attuumassuteqarluinnarput. Soorlu ukiarmi Inatsisartut ataatsimiinneranni immikkut ammit pillugit, oqallikkatta Inuit Ataqatigiinniit pingaartillugu oqaatigisimagipput, ullumernit annertuneroqisumik ammit nioqqutissiarinerini ineriartortitsinisarput pisariaqartoq, piniarnermik inuussutissarsiuteqarnerup, siunissamilu amernik mersortarfeqarnerup pitsaanerusumik ingerla­lernissaa anguniarlugu.

 

Inatsisartunik ilaasortap Niels Mattaaq-p Upernavimmi kalaallisut ammerinermik amernillu mersornermik ilinniarfeqalernissaanik siunnersuuta, toqqammaviatigut akerlerinngilarput.

Tassamni ullumikkut sinerissami mersortarfiit pimoorussamik imminullu napatissinnaasumik ingerlassappata, pisariaqarluinnartuuvoq suliamik sungiusisimalluarluni ingarlatsinissaq.

 

Mersortarfinni kalaallit kulturianni ingerlataqartuni kusanartuliorfiusunilu nalunngilarput, tamanna mersortartut pikkoriffigalugu ingerlattaraat, ilaatigullu inuusuttunik ilinniartitsisartut.

Tassanilu pingaaruteqartuuvoq aamma eqqaamassallugu immikkut aningaasarpassuit atorlugit Upernavimmi ilinniarfiliorniarutta, taava Sisimiuni Arnat Ilinniarfiat tamakkuninnga pikkoris­saanernik ingerlatitsisartoq sumut atussavarput? Tassanimi sullissisut noqqaammata suli annertu­nerusumik tapersersorneqarlutillu atorluarneqarnissaminnik.

 

Tamatuma saniatigut mersortarfiit allat, soorlu amernik qitulisakkanik suliaqartut amigaatigaat pikkorissartittuarneqarnissartik. Tamannalu pingaartillugu ingerlattariaqarpoq, matumanilu pio-reersut atorluarnissaat pisariaqartoq, soorlu Arnat Ilinniarfiani suli annertunerusumik taakku tunngaasigut piorsaalluni ingerlatsinikkut.

 

Ammit ukiuni makkunani atugaaneri annertusiartuinnarput, taamaatumillu pingaaruteqarluinnar­tuuvoq pimoorussamik nioqqutissiornikkut ilinniartitaanikkullu ingerlatsinissaq. Sinerissami amernik mersortarfiit imminut napatissinnaasumik nioqqutsissiorsinnaanissaat anguniarutsigu sulisunik annertunerusumik ilinniartitsinissaq avaqqunneqarsinnaanngilaq, taamaattumik Inuit Ataqatigiinniit isumaqarpugut, ammerinerup amernilu mersortarnerup ilumoorussamik ingerla­lernissaa anguniarlu immikkut iliinniagassatut nunatsinni ingerlanneqarsinnaasutut inissinnis- saa anguniartariaqartoq. Naak oqaatigineqaraluartoq maanna tamanna qallunaat nunaannut ilinniariartornikkut periarfissaareersoq, isumaqarpugut nunatsinni nammineq amiutigut aallaa-vigalugit ineriartortitsissagutta, ilinniarnerup nunatsinni ingerlassinnaanissa aqqutissiuunneqar­tariqartoq. Aammami nalunnginnatsigu ilaqarluta nuna qimallugu Qallunaat Nunaannut ilinnia-riartornissamik ornigusuppallaanngitsunik.

 

Amissaaleqinnguanngilagummi, puisit, tuttut, qimmit, umimmaat, ukallit teriannissat amiisa, allaallu aalisakkat amiisa atorneqarneri ullumernit atorluarneruniarutsigit taakku tunngavigalu- git ilisimatusarnerit ilinniarnerillu pimoorullugit ingerlattariaqarpagut.

 

Taamaattumik Inuit Ataqatigiinniit pissusissamisoortutut isigaarput Arnat Ilinniarfiata suli annertunerusumik piorsarneqarlunilu, kusanartuliat saniatigut nutaaliaanersumik ilinniarfinngor­tinnissaa, naammassillunilu allagartartaarfiusinnaasutut atulernissaata anguniarneqarnissaa. Tamannalu Arnat Peqatigiit Kattuffiannik suleqateqarnikkut ingerlanneqarsinnaanera misissor-neqartariaqarsoraarput.

 

Tassami amernik suliaqarnerup pitsaasumik ineriartortinnissaa anguniassagutsigu pisariaqarluin­narpoq pimoorussilluni anguniagaqarluni ingerlatsinissaq. Aatsaammi taamaasiornikkut sineris­sami mersortarfiit ingerlanermikkut ilaatigut ajornartorsiortartut, mandetiimillu nungukkaangata maanaannaq unittariaqartartut ingerlallualersinnaammata.

 

Tassungattaaq tunngatillugu sinerissami ammerinermik suliaqartut qanittukkut isumasioqatigiis­simanerannit Naalakkersuisut Inatsisartunut nassuiaateqarniannginnersut apeqqutigerusupparput, tassami pingaaruteqarmat tusassallugu, amernik suliaqartut qanoq Naalakkersuisunit pissarsiffi­gineqarsimanersut, ingerlariaqqinnissarlu qanoq takorloorneqarnersoq, ilaatigut ukiarmi maani inimi oqallisigisagut aamma toqqammavigalugit.

 

Tassungalu tunngatillugussaaq iluatsillugu apeqqutigerusupparput Qeqertarsuup tunuani ammeri­veqalernissamik Inatsisartut akuersissutaat sumut killinnersoq?

 

Taamatut oqaaseqarluta oqaatigeriikkagut toqqammavigalugit apeqqutip matuma Kultureqarner­mut, Atuartitaanermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititami oqaluuserineqarnissaa innersuussu­tigaarput.

 

Bjarne Kreutzmann, Akulliit Partiiat:

Upernavimmi atuarfimmut atatillugu atuarfimmik ammerinermik aamma annoraaminernik mersornermik il.il. ilinniarfimmik pilersitsinissamik Inatsisartuni ilaasortap Niels Mattaaq-p siornatigut siunnersuutigisimasaa eqqaamallugu, siunnersuummut aalajanngiiffigisassamut qulequttami pineqartumut tunngatillugu Akulliit Partiiat isumaqarpoq, tunngavissanik immikkut ittunik saqqummiussisoqanngippat, taava siunnersuut unnukkut atuartitsinermi fag-itut qinerne­qarsinnaasutut aaqqiivigisassanngorlugu aammaarlugu innersuussutigineqartariaqartoq.

 

Taamatut naatsumik oqaaseqarfigaarput, ammerinerulli tunngaviatigut tapersersornera erseqqis­sarlugu.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Inatsisartunut ilaasortap Niels Mattaap siunnersuutaa Kattusseqatigiinniit siunnersuut pissusissa­misoortutut pisariaqartutullu isumaqarfigaara, taamaattumillu ilinniarfimmik taamaattumik pilersitsioqarnissaata misissuiffigineqarnissaa, piaareersaasiornissaalu siunnertaralugit Kulture­qarnermut, Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliami sukumiinerusumik oqaluuserineqarnissaa inassutigaara, tassani paasiniagassat assigiinngitsut paaseqqaartariaqarput - siunnersuut tamakkii­sumik aalajangiiffigitinnagu.

 

Naalakkersuisup akissuteqaammini ilaatigut oqaatigaa, nunatsinni amernik mersorluni nioqqutis­siorfiit pillugit ataatsimeersuarnermi tusarsimallugu ilinniarsimasut pisariaqartinneqartut naam-mattut. Nalunngilarput kommuneqarfinni mersortarfiit arlallit ingerlanneqartut, tamakkunanilu ilaatigut kalaallit ilinniarfinni ammerinermut ilinniarsimanngikkaluarlutik pikkorissut sulisorine­qartut, aammalu taamatut sulisut amerlanersaat ilinniarsimanngitsuusut. Taamaattumik Naalak­kersuisup ammiornermik ilinniarfinni Danmarkimiittunik isumalluuteqarpallaarnera isumaqati­ginngilara. Ukiuni arlalinngortuni oqaluttuarpugut nunatsinni amerpassuit asiutinneqaannartartut atorluarniarlutigit. Tamakku atorluarneqassappata pisariaqarpoq siunnersuuteqartup siunner-suutaa tapersersussallugu.

 

Taamatut naatsumik oqaaseqarlunga siunnersuutip Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ataatsimiititaliami oqaluuserineqarnissaa inassutigaara.

 

Konrad Steenholdt, Kultureqarnermut Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq:

Siunnersuummut oqaaserineqartunut qujavunga. Unali erseqqissumik oqaatigilara, uani taper­sinngisarput tassaavoq atuarfimmik siunnersuutigineqartutuut Upernavimmi pilersitsinissaq.

 

Aammalu uani paasivara oqaaseqartut tamarmik nunatsinni ammereriaaserput tunngavigalugu ilinniartitaanikkut ingerlatitseqqinnisaq tapersersoraat. Aamma uagut Naalakkersuisuni taama- tut isumqarpugut, isumarlu taanna massakkut piviusunngortikkiartuaarneqartoq tappiffigaarput. Ilaatigut Qaqortumi ammereriaaseq pillugu seminareqartoqarpoq, tassanilu eqqarsaatit assigiin-ngitsut takkussuupput sinerissami uani tunngaviginiarneqarlutik piffiit assigiinngitsut tunngavi­galugit nunatsinni ammereriaaserput tammatsaaliorniarlugu, tassa kulturimut ilaanera pissutiga­lugu qanoq iliuuseqartoqartariaqartoq.

 

Tassa taanna siunniussanut ilaavoq, uanilu oqaaseqartut assigiinngitsut inassuteqaataat taamatut nipeqarput, taannalu Naalakkersuisuninngaanniit qujarupparput. Taamaaleriarlunga oqaaseqartut assigiinngitsut saqqummiussaat oqaaseqarfigilaassavakka.

 

Pilersaarutaavoq 1997-ip ingerlanerani, Siumuminngaanniit oqaatigineqartoq, ukiamut Naalak­kersuisut nassuiaammik saqqummiussiniartut pilersaarutigineqarpoq, tassalu tassani Qaqortumi ataatsimiissimanerup kinguneranik paasissutissat tassanngaanniit aamma saqqummiunneqartunut ilaasussaapput.

 

Arlalinnit taaneqarpoq Arnat Atuarfiat, Sisimiuniittoq, Knud Rasmussen-ip Højskolianut ilagitillugu pilersinneqarsimasoq. Tassani ajornartorsiut ilaatigut erseqqaarissumik oqaatigine­qartoq tassaavoq ilinniartussaleqineq, ilaatigut ilinniarumallutik nalunaarsimasut ajoraluartumik kommuniminngaanniit aggerfigisamininngaanniit atuarnissaminnut tapiiffigineqarumasarsiman-ngillat. Tamatuma kingunerivaa ilinniartut naammattut pissarsiarineqarsinnaanatik atuarfimmi tassani.

 

Nuannaarutigaara aamma oqaluttunit aasigiinngitsunit oqaatigineqarmat tassani Arnat Ilinniarfi­anni ilinniartitaaneq ajunngilluinnartumik aaqqissuussaasoq aammalu pissarsiffiulluartartoq. Isumaqatigilluinnarpakka oqartut pigisagut pioreersut atorluarniartigit immikkkut atuarfiliorata - qularnanngitsumik aningaasanik annertuumik naleqartussamik. Taamaattumik periarfissaq manna atorlugu kajumissaarutigerusuppara kommunit ammerinermut ilinniarumasunut tapiisar­nerat, taanna kaammattuutigisariaqarpara tapersersuerpalaarnerusumik tamatumuunakkut ili-uuseqaqqullugit.

 

Ilanngullugu oqaatigilaarlara soorunalimi Knud Rasmussen-ip Højskoliani ammerineq ilanngul­lugu landskarsiminngaanniit ukiumut tapiissutigisarpagut 5,5 mio-it. Ilaatigullu tassaniipput ammerinerup nunatsinnit tammatsaaliorneqarnissaanut landskarsiminngaaniit tapiisutigisartakka­gut.

 

Immikkut ajoraluartumik Arnat Ilinniarfiata aningaasatigut qanoq ingerlanera maani oqaatigisin­naanngilara, tassa højskolip ilaatut ingerlatatuut naatsorsuusiorneqartarmat.

 

Siumup oqaluttuata taamatut inassuteqarnera qujarullugu tigussavara, soorunamilu ukiamut nassuiaateqarnissamut piumasaqaataasut assigiinngitsut uani Naalakkersuisuninngaanniit ilanngunniarumaarpagut.

 

Una aamma erseqqissumik oqaatigilaarlara, soorunami ammerineq tassaanngilaq uanga kisima akisussaaffiga. Kisianni ammerineq suliassaqartitsiniarnermik ilaatigut ingerlanneqartarpoq. Ilaatigut soorlu Benedikte Thorsteinssonip akisussaaffiisa ilagaat ammeriiviit assigiinngitsut sinerissamiittut pilersinneqartarsimasut - kommuninit aallartinneqartarsimasut aamma tassani susussaaffigimmagit. Taakkulu tunngavigalugit pisortaqarfinni assigiinngitsuni oqaloqatigiinnerit ingerlanneqartarput - qanoq ililluni pitsaanerusumik ingerlariaqqinnissaq tunngavissiorumallugu. Tassanilu ilinniartitaanermut tunngasut, suliffissaqartitsiniarnermut tunngasut, kulturimut tunngasut allallu suliffeqarfiit qanoq ilusilersorneqarnerinut tunngasut, soorlu peqqinnissaqarfim­mut attummassuteqartut, soorunami tamarmik ilanngullugit akuerineqaqqaartariaqassapput  ammeriviit ullutsinnut naleqquttumik ingerlanneqassappata. Taassumalu tungaa pillugu pisaria­qassaaq oqaloqatigiinnissarput.

 

Atassutip oqaluttuata oqaatigisaa eqqorluinnarpoq, una arnat ammerinermut ingerlataqartarsi-masut amerlanerpaat kissaataat uaniippoq nukippassuit atorlugit suleruluttarneq pinngitsoor-niarneqarpoq. Uanilu apeqqutigineqartut ilagivaat maskinanik qapiarnermut atorsinnaasunik, tassa amernik qapiarneq eqqarsaatigalugu, suliaq taanna nukipparujussuit atorlugit, nungullarsar­naqisumillu ingerlanneqartarmat, tamakkuninnga atortulersuinissaq uani ujartorneqarpoq.

 

Isumaqarpungalu taanna aamma sapinngisamik suliassamik oqilisaaniarfittuut nassaarniarfiga-lugu ingerlattariaqaripput. Ullumikkut qassissunnguanik ammerivinnik assigiinngitsunik peqartoqareersoq nalunngilarput, kisiannili  aamma tamakkua pissarsiarineqassappata suliffinni taamaattuni pisariaqassapput kallerup innera, imeq taavalu aamma suliffik kiassarnikkut sulisus­sanut naammaginartunik atugassaqarfiusoq. Tamakku aaqqissimappata taava oqilisaat anner-toorujussuaq pilersissimassavarput. Isumaqarpungalu taanna tappiffigalugu aaqqiiniarnissamut ilannguttariaqaripput.

 

Inuit Ataqatigiit oqaluttuat eqqortumik oqarpoq Arnat Ilinniarfiat pioreersoq piorsarneqarniarli. Ilinniarfissatut kulturikkullu kingornussimasatta ilaannik tammatsaaliuiffittut atussagutsigu  piumassuseqartariaqarpugut atuarfiup taassuma pioreersup piorsarneqarnissaanut. Tassalu aamma ilinniartussaasa tungaatigut isumaqarpunga eqqortumik naliliinerusoq, taassuma sania-tigut atuarfiliorsinnaanngilagut atuarfeqareerluta ilinniartussaminik amigaateqartumik.

 

Maannamut oqaaserisakka imatut paasisariaqassapput, ilumoorpoq uangattaaq pingaartilluinnar­para ammerinerup, nunatsinnilu amernik mersortarnerup nunatsinni atugassanik, taassuma tammatsaaliorlugu piorsarneqarnissaa tapersersorluinnaratsigu.

 

Ilanngullugu oqaatigilaarlara nalilersuinermi ilaatigut ammerinermik ilinniagaqariartorlutik inuusuttut arlallit, tassa ullumikkut qulit sinneqarput, massakkut arfinillit ilinniartuutigaagut, tassa bundmageritut ilinniagaqartut. Ukiullu tamaviisa ilinniarusuttut marlunninngaanniit sisamanut nalunaartarput. Taakkulu ilinniarnertik naammassilluartarpaat. Danmarkimi ilinniar­nerat ingerlanneqartarpoq,  kisiannili - nalinginnaasumik atuleraluttuinnarparput - praktikkerne-rat tamavimmi nunatsinni ingerlanneqartarpoq. Imaappoq taamatut ilinniagaqarneq soqutigine­qarpoq, ukiullu tamaasa ingerlanneqarluni. Taannalu aamma attattuassavarput. Ammit europa­miunut atisassiaralugit suliarineranni taamatut ilinniagaqarsimasut nunatsinni pinngitsoorsin­naanngilagut. Kisiannilu uani ujartorneqartup aappaa unaavoq, taassuma saniatigut sinerissami ammerivinnit pisariaqartinneqartut aamma taakkua ilinniartinnissaat ilinniaqqittarnissaallu nunatsinni ingerlanneqartariaqarput. Inuit Ataqatigiinninngaanniit oqaluttoq isumaqatigilluinnar­para - tassa piorsagassaapput maannakkorpiaq immikkut atuarfiliuutinngikkaluarlugit. Sineriak tamaat ataatsimut isigalugu piorsaaniarneq ingerlattariaqassavarput.

 

Uani apeqqutigineqartoq, taanna amernik suliaqartoq qanoq Naalakkersuisunit pissarsiaqarfigine­qarsimanersoq. Tassani oqaatigiinnassavara akineqareermat, tassa pilersaarutigineqarmat uki-amut erseqqissumik nassuiaatigineqassasoq qanoq tassanngaanniit pissarsiffigineqarsimanerat nassuiarneqassalluni.

 

Una Qeqertarsuup tunuani ammeriveqalernissamik Inatsisartut akuersissutaat sumut killinnersoq maanngaanniit nikuiinnarlunga toqqaannartumik akisinnaanngilara. Kisianni taamattoqarsimap­pat neriorsuutigissavara misissoriarlugu erseqqinnerusumik akissuteqarfigiumaarlugu.

 

Akulliit Partiiata aamma akissutaa erseqqarippoq. Isumaqarpunga massakkumut oqaatigeriikkan­nut naleqqiullugu tassani ujartugaanut assortuussuteqanngitsugut.

 

Aamma Kattusseqatigiit tikkuagaannut tunngatillugu isumaqarpunga paaseqatigiissinnaalluta uani ilumoormat marloqiusanik ammit atorneqarsinnaanerat pillugu uani eqqartuigatta. Allatut ajornaqaaq atorluassagutsigit avammut atisanngorlugit tuniniaasinnaanerput piorsartariqarparput, kisiannili illuatungaani aamma puigornagu nunatsinni atugassanik amernik suliarinnittarnerup aammalu tammatsaalisassanik kulturimut tunngasunik erianartoqarnera taanna tapersersorluin­narparput, maannakkullu suliat ingerlanneqartut soqutigalugit ingerlappagut. Taakkulu tunngavi­galugit isumaqarpunga isumalluarnartoqartoq amerpassuit eqqaannartakkatta kingumut atorluar­neqalernissaannik periarfissanik ujaasineq taanna politikkikkut ingerlataqartunit tamaninngaan­niit soqutigineqarluni inassutigineqarpoq suli pitsaanerusumik ammit atorluarneqarnissaat anguniarneqaqqullugu.

 

Taamatut oqaaseqarlunga oqaaseqartunut qujavunga.

 

Benedikte Thorsteinsson, Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu Naalakkersuisoq:

Siullermik erseqqissassavara ammereriaaseq pillugu isumasioqaitigiisitsisimannginnatta, kisiannili ima qulequtserlugu Siunissami mersortarfiit pillugit isumasioqatigiisitsisimagatta. Tassani erseqqissassavara amernik mersortarfiit pineqarmata, kisiannili maskiinat atorlugit mersortarfiit isumasioqatigiisissimagatsigit ilaatigut una siunertaralugu, siusinnerusukkullu maani iniminngaanniit piumasarineqartartoq, sinerissami ammeriviit ataqatigiissarneqassasut tassani anguniarlugu tapiissutinik mandetimit atorlugit taamatut suliffissaqartitsiniarnerinnartut ingerlatinnagit nammineq napatissinnaalernissaat siunertaralugu, tassani isumasioqatigigiinneq ilaatigut imaqarsimammat.

 

Taassumalu isumasioqatigiisitsinerup inerneri innersuussutaalu upernaaq manna saqqummiuttus­saasimagaluarpagut, kisiannili Inatsisartut ataatsimiinnerata allanngorneranik peqquteqartumik ukiamut kinguartittariaqarsimagatsigut.

 

Tassani isumasioqatigiinnerup inernerinik maani inimi inassuteqaatit saqqummiuttussaavagut taakkulu piviusunngortinneqarnissaat pilersaarusiorlugit aamma inassuteqartussaagatta. Tassani pineqarput ilinniartitaanerit, amernik piniartarnerit, tuniniaaqatigiittarnerit taavalu suleqatigiin­nerit. Taakkua upernaamut pisussaagaluit ukiamut saqqummiuttussaavagut.

 

Niels Mattaaq, Siunnersuuteqartoq, Siumut:

Siunnersuutigisannut Naalakkersuisup akissuteqaataanut tunngasumik imaattumik oqaaseqatsiar­niarpunga.

 

Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisup akissutaanut qujavu-nga. Neriuutigisimagaluarpara kalaallit kulturitta attattuarnissaanut tunngasumik isummersuute­qarnera itisilerlugu akissuteqarfigineqassasoq. Aamma neriuutigisimagaluarpara siunnersuut itigartiinnarnagu arlaatigut aqqutissiorlugu siunertalimmik saqqummiisoqarnissaa.

 

Siunnersuuteqarninni pisariaqartitsineq tikkuartugara tassaavoq, siunnersuutigisanni oqarnittut kalaallit kulturitta aallaavianni maannakkut kommunerujussuarmi pisariaqartinneqaqimmat ammerivik, amernik mersorneq taaneqartunullu ilinniartitsineq. kalaallisut atisat, angallasinut naleqquttunik ammerineq atisaliornerlu.qallunaatummi ammerineq pinnginnakku.

 

Matumuuna pingaartitarput tassa kalaallisut atisassiorneq kalaallit ammereriaasiat atorlugu sulineq. Matumuunalu partiip Siumup aammalu partiit allat oqaaseqartuisa oqaaseqaataat qujassutigaakka inussiarnersumik periarfissanik tikkuartuillutik oqariartuuteqarmata.

 

Utaqqatsissutigissavaralu siunnersuutigisannut nassuiaateqartinneqarama Sisimiuni Arnat Ilinniarfianni pisortap qisuariaateqarnera. Neriuutigaara siunissami taanna atuarfik atorluarneqar­luni ingerlajumaartoq, taannami sukkulluunniit akornuserniarneqanngimmat. Neriuutigeqaara siunnersuutima imarisaa eqqarsaatigeqqinneqarumaartoq.

 

Naggataatigut qujavunga siunnersuutiga soqutigineqarluarluni oqallisigineqarmat.

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat Jonathan Motzfeldt:

Qujanaq, tassa tamanna oqallinneq suli ingerlaqqitsinnagu oqaatigissavara aalajangiiffigisassatut saqqummiussaammat, pisaq manna, aammalu maanna partiinit tamanit oqaaseqarfigineqarluni.

 

Taamaattumik ingerlaqqinnissaanut partiit amerlanerusut annertunerusumik itinerusumilluunniit ilinniarfiup Sisimiuniittup ingerlanneqarnera, soorlu ilinniartunit pisortanit akuerisaq, ilinniartit­seqqinnissamut atuarfinnillu sullivinnilu allani ilinniarsimasutut atorsinnaasussaq misissorneqaq­quaat. Tamatumanilu sulissutigeqqullugu siunnersuuteqartut akornanni, ilaatigut partiip IA-p Kattusseqatigiillu erseqqissumik kissaatigaat Kultur- og Undervisningsudvalgimi tamanna suliaq oqallisigeqqinneqassasoq suliareqqinneqarluni. Taavalu Inatsisartut Naalakkersuisut kissaatigis­sallugu, ilaatigut Siumukkut allallu, noqqaanerattut Arnat Ilinniarfiat pillugu ukiaru saqqum­miussaqarnissaat siunnerfigineqassasoq.

 

Atassutip allallu noqqaassutigaat Avannaani piniartoqarfinni Avanersuarmi, Illoqqortoormiini, Upernavimmi, Tasiilami ammeriveeqqat misissorneqarnerat, aamma Qeqertarsuup tunuani ammeriveqalernissamik sulissuteqarnissaq aamma maannakkut noqqaassutigineqartut sumut killissimaneri paasisaqarfigiumallugit.

 

Oqallinnerup maannamut tassa killiffigisaa.

Maliinannguaq Markussen Mølgaard, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Una siullermik Inuit Ataqatigiinninngaanniit ugguarinngitsuunngilarput februarip naanerani ammeriviit pillugit isumasioqatigiinneq pisoq kialaarnerani upernaaq manna maani oqallisigine­qarluni nassuiaateqarfigineqanngimmat. Tassami isumaqaratta suliaq tuaviortumik ingerlanne­qartariaqaraluartoq, aammalu massakkut ammeriviit pitsaanerusumik ingerlanneqarnissartik noqqaassutigaat. Aammalu pimoorussamik ingerlallualernissartik kissaatigivaat, kinguarsaqqin­nissaalu assorsuaq uggorivarput. Tassami sunaluunniit pisoq oqallisigisap kialaarnerani ingerlal­lugu pitsaanerpaasarmat.

 

Taavalu una oqaatigissavarput uggornartut ilagigaat Arnat Ilinniarfiata, massakkut Sisimiuni ingerlanneqartup, ilaatigut kommunit aningaasakilliornerat pissutaalluni ilaatigut ilinniartussaale­qinera taakkartorneqarmat.

 

Ammerinermut - amernullu inuiaqatigiit Kalaallit aningaasarpassuarnik akileereersimapput, tapiissuteqartarnermikkut aammalu mersortarfiit ilaatigut ingerlaniarnerinut. Taamaattumik una eqqarsaatigillaqqunarpoq amernik taamatut pimoorussilluni ingerlalluarlersitsinissamik siunerta­qaraanni aamma pissusissamisuunnginnersoq ilinniartitaanerup Kultureqarnerup Ilinniartitaa­nerullu ataani inissinneqarluni, imatut tamakkiisumik ilinniarfittut tapiiffigineqarluni, ingerlaler­sinnaannginnersoq. Tassami taamaasiorutta aatsaat soqutiginninneq taavalu ammit pillugit ineriartortitsineq pitsaanerusoq ingerlalissagaluarmat.

 

Ammit atorsinnaalluartutut aammalu periarfissanut allanut nassaartuinissamut atorniarutsigit ilisimatusarneq annertunerujussuaq ingerlattariaqarparput. Aatsaallu taamaasiorsinnaavugut pimoorussamik ilinniarfeqalerutta. Amerpaassuit assigiinngitsut sumut atorsinnaanerinik ilisimatusarnerit aatsaat erseqqissut tassani ingerlanneqalissagaluarput, taavalu immaqa sulias­siissutit ammerivinnut agguataarneqarsinnaasut suli amerlillutik tuniniaaneq annertunerusoq ingerlanneqalissagaluarluni. Taamaattumik taanna aamma isumaliuutissatut ilanngutillaqqunar­poq, taassuma kulturikkut ammereriaatsip saniatigut ineriartortitsineq ilisimatusarnerlu annertu­nerusoq eqqarsaatigalugu.

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat Jonathan Motzfeldt:

Upernavimmi nutaamik atuarfeqalernissaanik siunnersuut tamakkiisumik imaaliinnarlugu akuersaarneqanngimmat, taanna erseqqissaatigilaassavara. Kisiannili periarfissat allat aatsaan-nguaq maani taaneqartut ataatsimut katikkallarnerat aatsaannguaq oqaatigaara.

 

Konrad Steenholdt, Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Naalakkersuisoq:

Arnat Ilinniarfiat pillugu oqaaseqalaassaguma, tassa una erseqqippoq Kulturimut Ilinniartitaaner­mullu Ataatsimiititaliami assigiinngitsut nalilersorneqassapput, oqaatigineqarsimasut tunngavi­galugit.

Una eqqaasitsissutigilaarlara soorunami Knud Rasmussen-ip Højskolia pilersinneqarsimavoq højskolitut nammineq aquttutut bestyrelseqarlunilu. Tassunga ilanngullug u Arnat Ilinniarfiat ilanngunneqarsimalluni, soorunami nammineerlutik taakkua qinnutiginngippassuk højskolitut ingerlajumajunnaarpugut, taava atuarfeqarfiup tiguniarliuk, soorunami tamakkua nalilersorneqar­tariaqarput, namminnerlu taamatut saaffiginnissimannginnerat tunngavigalugu soorunami uagut qanoq iliuuseqarfigisinnaanngilarput. Taanna erseqqissumik oqaatigerusuppara namminneerlutik ingerlatsinerat, taanna ataqqineqartariaqarpoq.

 

Kisianni ataatsimiititaliami uani nalilersorlugit tamakkua oqallisiginissaat piukkunnartutut isigaara.

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat Jonathan Motzfeldt:

Taamaasilluni oqallinneq taanna naammassivoq. Soorlu aatsannguaq Kultureqarnermut Atuartit­sinermullu Naalakkersuisup oqarneratut Arnat Atuarfiata immikkut ilinniarsimanerup naleqartu­mik ilinniartitsinermut atortinneqarsinnaaneranut misissugassat, taakkua Kultureqarnermut atuartitaanermullu udvalgimini nalilerneqarlutik misissorneqarnissaat kissaatigineqarpoq udvalgimullu apeqqutit allat ilanngullugit.

 

Taamatut inerneqarnera Inatsisartunit akuerineqarpoq.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.