Oqaluuserisassani immikkoortoq 38-1 |
|
||
Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera |
Ullut ataatsimiiffiusut
arfineq-pingajuat, tallimanngorneq 19. april 2002, nal. 12:00
Mads-Peter
Grĝnvold, Kattusseqatigiit.
Naalakkersuinermi
suliaqarnermi aningaasaatigut tapissuteqartarnermi malittarisassatigut
tunngaveqartumik allannguinissamik taamaalillunilu Inatsisartut partiit
Kattusseqatigiit kisimiillutillu qinigaasut ilaasortaqqortussuseq
apeqqutaatinnagu tapiissutinik assigiinnik annertussuseqartunik
pissarsisalernissaannut Naalakkersuisut peqquneqarnissaanut pillugu
Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.
Taamatut
siunnersuuteqarninnut tunngavigaara Inatsisartuni sulinermi partiit
avataatigullu qinerneqarsimasut sulinerat qiviaraanni takuneqarsinnaavoq
partiit avataatigut qinerneqarnikut allaffissornikkut tapiiffigineqartarnerat
pitsanngorsarneqartariaqartoq. Inatsisartuni sulinermi partiit aammalu
avataasigut qinerneqarsimasut suliassat assigiit suliarineqartarput.
Taamaattumik
pingaartuteqarluinnarpoq allaffissornikkut assigiimmik Inatsisartunut
ilaasortat tapiiffigineqartarnissaat
Assersuutigalugu
Inatsisartuni sulinermi partiit aammalu partiit avataatigut qinerneqarsimasut
Kattusseqatigiillu suliassaat assigiipput piineqartut tamarmik Inatsisartut
ataatsimiitititaliaani ataavartumik ilaasortaapput. Taamaattumik pineqartut
assigiimmik allaffissornikkut aningaasalersorneqartariaqaraluarput.
Maannakkut
Inatsisartuni sulinermi allaffissornikkut tapiiffigineqartarneq imatut
ingerlanneqarpoq Inatsisartuni ilaasortaqarneq tunngavigalugu allaffissornikkut
aningaasanik imatut partiit aammalu Kattusseqatigiit attaviitsullu
tapiiffigineqartarput.
Siumumi
Inatsisartunut ilaasortaq aqqanillit 1,5 millionit. Atassummi Inatsisartunut
ilaasortaq arfineq-marluk 700.000-it. Inuit Ataqatigiit Inatsisartunut
ilaasortat arfineq marluk 700.000-it Kattusseqatigiit Inatsisartunut ilaasortaq
sisamat 400.000-it. Attaviitsutullu ilaasortat tamarmik 100.000-it.
Allaffissornikkut
partiit aammalu avataatigut qinerneqarsimasut immikkut taamatut aningaasatigut
tapiiffigineqartarnerat isumaqarpunga nalilersoqqinneqartariaqalersoq. Inatsisartuni suliassat assigiiput.
Taamaattumik allaffissornikkut aningaasatigut tapiiffigineqartarneq siunissami
assigiimmik ingerlanneqartariaqaraluarpoq.
Assersuutigalugu assigiinngitsumik
allaffissornikkut partiinut aammalu partiit avataasigut qinernqarsimasunut
tapiissuteqartarnikkut Inatsisartunut Folketinngimut kommunalbestyrelsemut
nunaqarfinni aqutsisunut qineqqusaarnermi aningaasartuutit qineqqusaarnertut
ilaannit nammanneqarsinnaaneq ajorput.
Inatsisartuni qineqqusaarnermi
aningaartuutit qiviaraanni partiit avataatigut qinerneqarsimasunut
qineqqusaarnermi aningaasartuutit nammanneqarsinnaanngillat, kisiannili partiit
ilaasa ilaatigut allaffissornikkut annertuumik
tapiissuteqarfigineqartarnemikkut qineqqusaarnermi radio aviisitigut TV-kkullu
qineqqusaarneq ingerlanneqartarpoq ilaatigut pineqartut akissaqarluartarmata.
Isumaqarpunga innuttaasunik
sullissiniarlutik qineqqusaartartut tamarmik assigiimmik pineqartarnissaat
qulakkeerneqartariaqalersoq. Suliassat assigiit assigiimmik
aningaasalersorneqartarnissaat pisariaqartoq isumaqarama.
Neriuutigalugu pineqartoq
soqutigineqarluni aamma Inatsisartuni aammalu Naalakkersuisunit
oqaluuserineqarumaartoq.
Daniel Skifte, Inatsisartut
Siulittaasuat, Atassut.
Naalakkersuinikkut sulinermut
aningaasatigut tapiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni nr. 1 31.
maj 2001-meersumi ilaatigut pineqarpoq Inatsisartuni sulinermut
tapiissuteqartarneq. Taamatut tapiissuteqartarnermut malittarisassat
Inatsisartut Siulittaasoqarfiannit aqunneqartarput. Inatsit
paasineqarnissaminut qularutiginnilersitsissanngilaq aqunneqarneralu
ajornartorsiortitsisuunani.
Aningaasat annertussusissaat
agguaassisarnermi tunngaviusut atorneqarnissaannut siunertat imaluunniit
inatsisit imarisai pillugit siulittaasoqarfiup nammineerluni siunnersuummik
saqqummiussinissani oqaaseqartarnissaniluunnii suliassiissutut isiginngilaa.
Inatsisartunut ilaasortanit
partiinit aamma Kattusseqatigiinniit suliassaq tamanna pissusissamisoortumik
isumagineqartarpoq.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik
aqutsisoq, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.
Qujanaq. Maannalu partiit
Kattusseqatigiit Attaviitsullu oqaaseqartussaat oqaaseqassapput.
Mikael Petersen, Siumut.
Naalakkersuinermik suliaqarnermi
aningaasatigut tapiissuteqartarnermi malittarisassatigut allannguinissamik
Inatsisartunut ilaasortap Mads-Peter Grĝnvoldip siunnersuutaa Siumumiit
massakkut siunnersuut taamatut iluseqartillugu akuersaarsinnaanngilarput.
Tassami inatsit pineqartoq siorna
allanngortipparput allannguullu taanna januarip aallaqqaataani 2002
atuutilerluni. Inatsisartumut ilaasortamut ataatsimut 100.000 kr-nik annertussuseqartillugu.
Taamatut annertussusiliisimaneq Siumumiit
eqqortuusutut isigaarput. Taamaalilluni Inatsisartunut ilaasortat tamaasa
immikkut isiginiarnagit immikkoortinnagillu sullinneqarsinnaaqqullugit.
Taamannak oqaaseqarluta siunnersuut Siumumiit akuersaanngilarput.
Inatsisartullu Siulittaasuata
akissuteqaammini tunngavilersuutigisai tusaatissatut tigullutigit.
Jakob Sivertsen, Atassut.
Qujanaq. Siunnersuummik saqqummiussaqartup
tunngavilersuummini partiit aammalu partiit avataatigut qinerneqarsimasut
allaffissornikkut asigiimmik tapiiffigineqartarnissaat ujartorpaa. Partiit
Kattusseqatigiillu Inatsisartuni ilaasortaatitaqartut kisimiillutillu
Inatsisartunut ilaasortaasut Inatsisartuni sulinerminni allaffissornikkut
ikiorserneqartarsinnaanerat pitsanngorsaaffiginiarlugit tapiissutaasartut
iluarsartuunneqarsimammata Inatsisartut inatsisaata nr. 1 31. maj 2001-mi
allanngortinneratigut.
Ukiorluunniit suli naanngitsoq
qaffanneqaqqinnissaat piffissaanngitsoq Atassummit isumaqarpugut. Partiit
Kattusseqatigiillu kisiisa kiisalu ilaasortat partiit avataanniittut immikkut
allaffeqartinneqarnerat atortorissaaruteqartinneqarat oqarasuaateqarnerallu
pisortanit akilersorneqartartut eqqarsaatigissagaanni minnerunngitsumillu
immikkut allattoqarsinnaanerannut tapiiffigineqartalernerat Inatsisartuni
sullissinermi assut iluaqutigineqartoq maannakkut naammagisariaqartoq
Atassummit isumaqarpugut.
Aamma uagut Inatsisartuni nammineq
piumassuserput toqqammavigalugu qinigaasimanerput aallaavigissagutsigu pisortat
kisiisa isumalluutiginagit aamma uagut nammineq pisortanit
aningaasartuutaavallaanngitsumik qanoq iliuuseqarnissarput pisussaaffigigatsigu
eqqaamasariaqarparput.
Soorlu partiit partiimut akiliuteqartarnitsigut
namminerlu pilliuteqarsinnaanerput tamatumani aamma eqqaamasariaqaratsigu.
Inatsisartunut ilaasortat
oqaluuserisassanngortitaasa ataatsimiititaliani suliarineqartarneranni partiit
Kattusseqatigiit partiillu avataanni maannakkut inissisimasut oqaluuserisanut
oqaaseqaataasa naqitanngorlugit Inatsisartunut ilasortanut minnerunngitsumillu
Naalakkersuisunut agguaanneqartarnissaat assut pingaaruteqarmata matumuuna
Atassummit oqaatigaarput.
Siunnersuutimmi suliarineqarneranni
partiit Kattusseqatigiit partiillu avataanni inissisimasut siunnersuummut
oqaluuserisanullu allanut oqaaseqaataat aalajangiiniarnermi toqqammavigilluinnarneqartartut
nalunnginnatsigit.
Atassummiit ajuusaarutigaarput partiit
avataanni inissisimasut oqaluuserisanut kiisalu Inatsisartunut ilaasortat
siunnersuutaannut oqaaseqaataat naqitanngorlugit Inatsisartunut ilaasortanut
minnerunngitsumillu Naalakkersuisunut amerlanertigut agguaanneqarneq ajornerat
ajuusaarnartuutikkatsigu matumuuna Atassummit oqaatigaarput.
Partiimmi avataanni Inatsisartunut
ilaasortaasut aamma allaffissornikkut ikiorteqarnissaminnik aningaasanik
tapiiffigineqartarmata.
Taamatut oqaaseqarluta siunnersuut
Atassummit tapersinngilarput. Inatsisartullu Siulittaasuata akissuteqaataa
tusaatissatut tigullugu. Qujanaq.
Ole Lynge, Inuit Ataqatigiit.
Ullumikkut Inatsisartunut
ilaasortamut ataatsimut agguaqatigiissillugu allaffissornikkut aningaasaliissutigineqartartut
Inuit Ataqatigiit naapertuuttutut isigivaat. Taamatuttaaq qinersisoqassatillugu
partiit Kattusseqatigiit Attaviitsullu ilaasortaqassusaat naapertorlugu
aningaasaliissuteqartarneq ullumikkutut iluseqartillugu atuuttariaqartutut
Inuit Ataqatigiit isumaqarpugut.
Paasilluarparput Inatsisartunut
ilaasortaq Attaviitsorluunniit kisimiikkuni Inatsisartutut sulinermini qimungaatsiartariaqartarmat. Ullumikkulli
periarfissaavoq aamma partiimut Kattusseqatigiinnulluunniit
ilaasortaanngikkaluarluni allanik suleqatissarsiornissaq.
Tamanna tunngavigalugu
aalajangiiffigisassatut siunnersuut Mads-Peter Grĝnvoldip Kattusseqatigiinneersup
Inuit Ataqatigiit isumaqatiginngikkipput nalunaarutigissavara.
Anthon Frederiksen,
Kattusseqatigiit.
Inatsisartunut ilaasortap Mads Peter
Grĝnvoldip siunnersuutaa Kattusseqatigiinniit imaattumik oqaaseqarfigissavarput.
Kattusseqatigiinni isumaqarpugut
Naalakkersuinikkut sulinermi aningaasatigut tapersiuteqartarneq Inatsisartuni
siorna maji qaammat oqaluuserineqartoq allanngortinneqarluni
oqaluuserineqaqqittariaqartoq tamanut naammaginarnerusumik naligiinnerusumillu
aaqqiinissaq anguniarlugu.
Minnerunngitsumik aamma
allaffissornikkut pitsaanerusumik innuttaasunik sullissinissaq anguniarlugu.
Tassami maannakkut aaqqissuussinerup
takutippaa Inatsisartunut ilaasortat ataasiakkaat aammalu Kattusseqatigiit
allaffissornikkut sullinneqarnissamut allaffimmiumik tamakkiisumik
atorfinitsitsinissamut nukissaqanngitsugut.
Illuatungaatigulli partiinut
anginernut aningaasatigut atugassarititaasut qiviaraanni taakkua
pitsaanerujussuarmik atugassaqartinneqarput. Taamaattumik Kattusseqatigiinniit
inassutigaarput Naalakkersuinikkut aningaasatigut tapiissuteqartartut
imaluunniit tapiissutigineqartartut amerlinngikkaluarlugit
nalimmassarnerunissaat sulissutigineqartariaqartoq. Soorlu oqareernitsituut
tamanut naammaginarnerusumik sullissisoqarnissaa anguniarlugu.
Taamatut oqaaseqarluta suliap
aappassaaneerneqannginnerani Inatsisartut Inatsit Atortinneqarnerannut
Ataatsimiititaliami suliarineqarnissaa inassutigaarput.
Per Berthelsen, Attaviitsoq.
Qujanaq. Siunnersuutigineqartoq
tusaannarlugu soorunami eqqarsarnaraluarpoq iluatinnaateqarlunilu kisianni
tassa uani sassarninni aalajangiussarivara nalunaarutigissallugu
siunnersuutaasumut isumaqataannginnama. Makku assigiinngitsut nassuiaatitut
patsisilersuutigalugit.
Tassa inuiaqatigiinnut uanga
ilaatigut oqaluppunga naammagittarneq annertunerusoq takutinneqassasoq.
Aammalu annertuumik eqqartortuarpara tulleriiaarinerup pingaaruteqarnera.
Taamaattumik isumaqarpunga aningaasat piinnarlugit imminut eqqarsaatiginertut
nammineq imminut utertitsivigissallunga siunnersuutaasumut akuersigaluaruma.
Isumaqarpunga mianersuutigissagipput
uparuartuijuarluta Namminersornerullutik Oqartussat oqaluttuarisaanermi
allaffissornikkut alliartuinnarnersuat tikkuartugaralugu uagut aamma partiini
suliaqarnitta iluani killorngusumik allaffissornikkut annertusaaneq aamma
peqataaffigileraluarutsigu.
Uanga ataqqivara partiit
alliartortillutik aamma oqartariaqartaratta tassani alliartortillugit
inuiaqatigiinninngaanniit tatigineqarnerat aamma alliartortuusoq.
Taamaattumillu nammataq
qinersisartunullu innuttaasunut akisussaassuseqarneq aamma qaffakkiartortartoq.
Taamaattumik uani uanga
ajorinngilara taamaatut akissarissaarnerullutik ingerlasinnaanerat.
Isumaqarpunga demokratip aqqani tamanna naapertuuttuusoq. Tassami politikkimi
suliaqarneq nammineerluni qinigaavoq. Taamaattumilu aunga nassuerutigissavara
tuppalliutigisarlugulu qujamasukkama 100.000-nut qaffanneqartumik
tapiiffigineqartalerama. Taassumap iluani nammineerlunga
tulleriiaarisariaqartarama pingaartitakka suut immikkoortilluinnarlugit
sapinngisannik allaffissornikkut ilaanni nammineerlunga ilaanni
ikiorteqalaarlunga aningaasat iluini taakkunani naammattusaarinissara.
Taamatut ingerlaneq
naammagisimaarpara. Qujamasullungalu maani ingerlatsitseriaatsinni
periarfisssaqartinneqarmat taamatut aamma uagut siornatigut gruppit iluini
sulilluta iluatattarsimasugut kisimiilernitsinni ilaatigut misillernartumik
misigisaqartaraluarluta aamma tapiiffigineqartarnerput taanna
nuannaarutigisussaassagatsigu.
Inuiaqatigiinni oqaluppugut
naammagittarneq tulleriiaarineq aallaavigalugu inuiaqatigiinni maani
aaqqissuineq ingerlanniassasoq. Aamma taanna uagutsinnut atuuttariaqarpoq.
Taamaattumik taamatut oqaaseqarlunga
taalaarlugulu aamma nuannaarutigigakku uani taaneqanngimmat tamatta
Inatsisartuni sulinitsinni aamma saniatigut aamma 35.000 kr-nik
pissaqartitaagatta sinerissamut qinersisartutsinnut angalasinnaanissatsinnut.
Taamaattumik tassa uanga oqaatigissavara uani siunnersuut tusarnerigaluarlugu
piviusorsiortumik nalilersuininnut peqataaffigisinnaanagu
akuersaarsinnaannginnakku.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik
aqutsisoq.
Qujanaq. Oqaaseqartussat tullii
tikitsinnagit eqqaasitsissutigilaassavara oqaluuserisassamut tullermut
ikaarsaarnissatsinni Inatsisartut maani issiasut amigarmata. Taamaattumillu
maani inersuarmiinngitsut qinnuigissavakka ilai inissaminut ingeqqullugit.
Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat.
Partiit Kattusseqatigiillu
oqaaseqartuinut qujanaq. Aamma soorunami taamatut Attaviitsut assigiinngitsunut
ataasiakkaanut Siulittaasoqarfiimmiit pulanianngilagut. Oqallinneq
Inatsisartuniittussaammat Siulittaasoqarfiullu Inatsisartut isumaat malillugu
suliniartussaammat. Taamaattumik naatsumik oqaaseqarninni taanna qitiuvoq.
Aammalu qitiusariaqarluni tassa partiit assigiinngitsut isumaat assigiinngitsut
aammalu kissaataat aallaaavigalugit suliniartussaalluta.
Taamaattumik immikkut partiit ataasiakkaat
oqaasii maanngaaniit maannakkugallartoq oqaaseqarfiginagit imaattumik
inerniliinnassavakka. Maluginiarpara partiit arlallit kiissaatigigaat suliassaq
una misissorluarneqaqqaassasoq aappassaaniinnginnerani.
Tassalu taanna apeqqut maluginiarakku
naatsorsuutigaara tamanna ataatsimiinnerup inernerani erseqqissiumaartoq.
Kisianni malunnarpoq aamma partiit amerlanerussuteqarluartut kissaatigigaat
siunnersuut tapersersorneqassanngitsoq.
Kisianni aappassaannernissaata
tungaanut suleriaqqinnissaq erseqqinnerusariaqartoq taamaannaq
oqaatigigallarpara.
Mads
Peter Grĝnvold, Kattusseqatigiit.
Tassa
aamma siunnersuuteqarninni angunianngilara allaffissornermut aningaasartuutit
suli qaffassarneqarnissaat naak Per Berthelsenip taamatut isumalerlugu akissuteqarfigaluaraa.
Aningaasaliissutaareersut
iluanni aningaasaliissutit nalimmassarneqarnerisigut allaffissornermut
aningaasat tapiissutigineqartartut iluanni allaffissorneq nalimmassarneqassasoq
oqaatigaara.
Aamma
pingaaruteqarpoq qinersisartunut tusarniaasarnissamut angalanissamut
aningaasaliissutit taakkua soorlu Perip eqqaagai aamma taakku
aningaasaliissutaasartut taakku saniatigut atorluarneqartarnissaat uanga
kaammattuutigiinnassavakka. Tassa maluginiartarakku angalagaangama Inatsisartuni
ilaasortat annerusumik allat angalaneq ajortut.
Uani
Siulittaasoqarfiup Inatsisartunut Siulittaasup akissutaa
akuersaaruminaatsippara taamatut akuersaaruminaatinneranut tunngavigaara
Inatsisartuni sulinermi suliat assigiit immikkut assigiinngitsumik
akilersorneqartarnerat naleqqutinngitsoq isumaqarama.
Tassami
tulluartuusinnaanngimmat Inatsisartuni sulinermi allaffissornikkut tapiissutit
allaat 1 million kr-nit tungaannut nikingassuteqartarnerat. Naak inatsisiliortutut sulinermi suliassat
assigiit suliarineqartaraluartut.
Isumaqarpunga Inatsisartut
Siulittaasuani suliassaq soqutigineqarluni ingerlanneqartariaqartoq. Tassami
imatut oqaaseqaannarluni tulluartuunngimmat. Siulittaasoqarfiup nammineerluni
siunnersuummik saqqummiussisarnissani oqaaseqaateqartarnissaniluunniit
sulissamisut isiginngilaa.
Taamatut Siulittaasoqarfiup
oqaaseqarnera akuersaarneqarsinnaanngitsoq isumaqarpunga. Tassami
Siulittaasoqarfiup suliassarimmagu inatsisiliortutut inatsisiliortut
assigiimmik sullinneqarnissaat. Inatsisiliortullu assigiimmik
sullinneqassappata allaffissornikkut tapissutit assigiinnerusariaqartut
isumaqarlunga.
Inatsisartunut ilaasortat immikkut
aningaasarsialersorneqareerput. Taamaattumik nammineerlunga isumaqarpunga
immikkut Inatsisartuni ilaasortaatitat tunngavigalugit allaffissornikkut
tapiissuteqartarnerup nalilersorneqartariaqarnera
pinngitsoorneqarsinnaanngitsoq.
Maannakkut Inatsisartuni sulinermi
allaffissornikkut aningaasaliissutigineqartartut annertusinngikkaluarlugit aningaasaliissutit
iluanni nalimassaasoqarsinnaammat.
Kisianni paasivara partiinit
tapersersorneqanngitsoq taamartut allaffissornikkut iluarsiisinnaaneq. Taannalu
ataqqivara taamatut isummertoqarnera.
Jakob Sivertsen, Atassut.
Uangaana naatsunnguamik. Tassaana
una partiimik Atassumminnganiit pingaartikkatsigu partiip avataani
inissisimasut aamma tapiiffigineqartarmata oqaluuserisamut aalajangersimasumut
pappilianngorlugit oqaatsit tunniunneqartarnissaat pingaartumik
Naalakkersuisunut. Naalakkersuisoq suliat ingerlaqqinnissaannut pappilissat
pingaartumik aamma Inatsisartunut ilaasortat ataasiakkaat partiit avataasigut
qanoq oqaaseqarsimanerat suliniarnerminnu pinngitsoornatik aamma
ilannguttassammatigit.
Taava aamma Per Berthelsenip una
Inatsisartunut ilaasortat ataasiakkaat 35.000-nik angalasinnaanerminnut
atuisinaanerat taanna maannakkut tunngavissaqanngimmat. Taamaallaat qaammat
ataaseq akuersinermi taanna ilanngunneqartuugaluaq atorunnaarsinneqarpoq.
Taannalu maannakkut periarfissaanani. Qujanaq.
Otto
Steenholdt, Attaviitsoq.
Atassutip
oqaaseqartuata uagut partiit avataaniittugut suli annerusumik piumaffigaatigut.
Oqaatigisariaqarpara Atassutikkormiut ataasiakkaarlutilluunniit uagutsitut
kisimiillutik sulissagaluarunik uagutsitut malinnaatiginavianngitsut.
Agguaattarpasi tamaasa suliassat ilissinnut. Uagulli kisimiittugut
kiserluinnatta tamarluinnaasa atuarlugillu allallugillu pivagut.
Taamak
oqarpunga Atassutikkunninngaaniit ataaseq tigullugu taamatut
sulisinniassagaanni nalunngilluinnara malinnaasinnaanngilluinnartoq. Aammalu
suli suliassissortariaqanngitsoq soorlu oqaluttuata oqaatigigaluaraa.
Maani
agguaassisarpusi imannaannaq ila pappialammita qassit tonsit atortarparput.
Tamaaleriarlunga aperigaanni qassimmitaava atuartarpaat tamakku
agguaanneqartut. Oqaaseqartuminnut innersuuttarpaat taassumunnga atuaqqullugit.
Sinnersuisa atuarneq ajorpaat eqqarlugillu. Tassa tamassa aamma
aningaasaajaassuit.
Uanga
utoqqatsernanga oqassaanga ataatsimiittut anginerusut landstingep avataanit
ilaaffigisaqaakka. Imminnut allaqattaatinngisannarput uagutsituut.
Ilaasortaasup malinnaaffigisussaavaa oqaaseqartoq tusarnaassallugu. Aamma
agguaaffigineqartarpugut pappialanik aqerluusamillu. Tamakkununnga
malinnaarusuttup allattukkani najoqqutaralugit akissuteqarfigisussaavaa
oqaaseqartoq.
Maani
allaqattaanneq uanga imannak nalilersortarpara. Ajunnginnerussagaluarpoq
tamakku allakkat nassiussuukkaannik oqaaseqartussamut sulilu taakku
atuarneranni maani Inatsisartut aalisariarlutilluunniit pisinnaagaluarput
taassumap atuareeruniuk aamma allakkatigut akiumaarmagu. Qujavunga allakkannut
atuarakkit isumaqatigaakka. Ataatsimiittariaqanngikkaluarpugut taava
taamaaliussagutta.
Tassa
aningaasanik tunineqartarpugut takusinnaavasi 100.000-t ukiumut aammali
Kattusseqatigiit isumaqatigilluinnarpakka taakkua uagutsinnit
amerlanersuugaluarput sisamarsuullutik. Erseqqissumik oqarput
aalajangersimasumik ikiortissaminnulluunniit amigarluinnarput. Uagulli
ataasiinnaasugut taakkuninnga suli angummassinnaanngilagut
ikiorteqarnissatsinnut.
Tassa
taamaattumik Atassutip oqaluttua piumasaqarnerussaguni annertunerusumik
tapersersorniarliuk una siunnersuutigineqartoq ataasiakkaat pitsaanerusumik suli
pineqalerunik ilissitulli allakkiorlutik agguaassisinnaalissapput. Immaqalu
aamma ilissinninngaaniit oqaaseqarneq ajortut ilaat uanga
agguaassisorisarsinnaagaluarpara maani atorfissaqartissaqaara.
Takkussinnaasuuppat agguaassissinnaasunnguatulluunniit. Ilami amerlavallaaqaat.
Oqartariaqarpugut
landstingemut ilaasortat amerlavallaaqaat politikkerillu ikippallaarlutik.
Anders
Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq.
Qujanaq.
Oqallinneq aasiit imminut saaqattaanermut sangulinnguatsisarpoq. Uani eqqaasitsissutigissavara
tassa uani pineqartoq tassaammat Inatsisartuni sulinermut atatillugu
Naalakkersuinermi suliaqarnermi aningaasatigut tapiissutigineqartartut
pitsanngorsaavigineqarnissaat pillugu aalajangiiffigisassatut siunnersuut.
Maanili
aamma massakkumut oqaluttut tassalu partiit amerlanerussuteqarluartut
itigartereerpaat aammalu taanna siunnersuuteqartup paasillugu
nalunaarutigivaa. Taava tulliulluni oqaaseqassaaq.
Daniel
Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat.
Isumaga
malillugu paatsuuallanneq peerusukkiga. Uani Inatsisartut Siulittaasuattut
oqaaseqaateqarninni issuaalaarsinaasuuguma imatut oqaaseqarpunga. ASiulittaasoqarfiup
nammineerluni siunnersuummik saqqummiussisarnissani
oqaaseqaateqartarnissaniluunniit suliassamisut isiginngilaa@.
Taanna aamma issuarneqarpoq. Taanna
ilumoorpoq taamaattumik suli maannamut isumaqarpunga Kattusseqatigiit
oqaaseqartuat paatsoortoq. Tassami Siulittaasoqarfik nammineerluni
siulliulluni suliasamik qaqitsisussaanngilaq. Siulittaasoqarfiup suliassaraa
Inatsisartut siunnersuutaat immikkoortitsinngivilluni ingerlateqqissallugit
Inatsisartullu isummernerat aallaavigalugu suliassaq naammassiniassallugu.
Tassa taanna tunngavigalugu uagut siulliulluta suliariniarsinnaanngilarput
Inatsisartuni tapiissutit allalluunniit annertusilernissaat. Inatsisartulli
oqallisigigalugu imatut isummerpata taanna malissavarput. Tassa
Siulittaasoqarfiup taanna suliassaata qeqqa.
Per Berthelsen, Attaviitsoq.
Aap qassiiliussanngilanga. Aamma
qassiiliortitsiniassanngilanga uani. Taavinnassavara 35.000-titsiarsuit
iluatigeruttorlugit sunaaffa piginagit. Kisianni taava tassa allatut
tulleeriiaarisariaqassaanga.
Kisianni taamaakkaluarpalluunniit
uani nammineerluta tulleriaarineq ingerlattariaqarput. Ilaatigut uanga allaqqissaarlugit
nutserlugillu immikkut soqutigisakka pingaartitakka tamanut paasitinniassallugit
agguaattarpakka. Ilaatigut peqataanngitsoortariaqartarpunga. Tulleriiaarinermi
inissaqartitsinnginneq taanna peqqutigalugu. Kisianni tassa tassaani
taalaarusuppara qanoq pingartigisoq taava politikkeritut Inatsisartunut
ilaasortatut qinikkatut avammut qinersisartutsinnut tutsiunnissatta iluamik
oqimaaqatigiissumik tusagassiuutininngaaniit ingerlateqqinneqartarnissaat.
Taanna pingaartorujorujussuuvoq
tassani tusagassiuutit suleqataalluarnissaat. Jaakumullu taalaassavara tassa
Atassumminngaaniit taanna eqqortumik oqaatigineqarmat allaganngorlugit sutigut
tamatigut tunniussuunneri iluatinnaateqartarmata. Taanna ilumoorpoq. Kisianni
isumaqarpunga tassuuna aamma oqimaaqatigiissaariffigineqartugut. Tassami
ataatsimiinnigut tamarmik immiunneqartarput. Taavalu aamma
allaqqissaarneqarlutik. Naak kingusinnerusukkut taamaalillutik tamanit
atuarneqarsinnaasunngortinneqartaraluartut.
Tassuuna aamma assigiimmik
pineqaratta nuannaarutigaara. Tassa uanga pingaartippara taanna inuk ataaseq
nalilerneqarpoq aalajangersimasumik. Amerlanerusut aamma iluminni
tulleriiaarissapput taakkua qanoq atussanerlugit. Soorluli aamma inuk ataaseq
nammineq tulleeriaarisariaqartoq tunniunneqartartut taakkua atussallugit. Uanga
qulequttamut uunga atatillugu oqaaseqaqqissannginnama tassa uteqqiinnassavara
uanga qujamasoqaanga periarfissaqartinneqarama allatulli kisimiininni aamma
tapiiffigineqartarlunga. Qujanaq.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik
aqutsisoq.
Qujanaq. Maannalu partiit
oqaaseqartuisa avataatigut oqaaseqarniarpoq.
Godmand Rasmussen, Atassut.
Uanga naatsuaraararsuarmik
ilassuteqalaarniarpunga Jakob Sivertsenimut. Una ersarilluinnaqqissaarpoq
siullermik Otto Steenholdtip oqaasia aamma nuannarinngilara. Uanga nammineq
Inatsisartutut qinikkatuut oqaluuserisassat atuanngivillugit
eqqaannartassagukkit taava pisussaaffiga sumiginnarsimassaqaara.
Soorunami pingaartitagut
pulaffiginiarsarisarpagut pingaartinnerusagut. Kisianni uanga partiitta aamma
iluani taamannak eqqaaginnartunik takusaqarnikuunngilanga. Pisinnaasarput
tamaat taanna malinnaaffiginiartussaavarput. Taamak qinigaanerup taanna
isumagivaa.
Tupinnarpallaassaqaaq
oqaluuserisassanngortitat inuiaqatigiinnut attuumassuteqartut eqqarneqartarsimassagunik
atuarnagit. Taanna isumaqarpunga oqaluttarfikkut maana oqaatigissallugu tulluartuunngitsoq.
Nuanninngilaq. Aamma qinikkanut taanna tunniutissallugu pissusissamisuunngilaq.
Una Inuit Ataqatigiikkut ujartugaat
oqaaseqarnerminni Atassutip oqaaseqartuata ilumoortortaqarpoq una
puigortariaqanngilarput partiit Kattusseqatigiit aamma Attaviitsut pingaartumik
massakkut atugaavoq partiit oqaaseqartui aammalu Kattusseqatigiit
ataatsimiititaliamut ingerlatillugit isummersorniartarpugut partiit
oqaaseqaataat qanoq imaqarnersut. Aamma taamatulli pingaartigivoq pisussaaffik
assigiimmat. Aamma Attaviitsuninngaaniit taamatut tunineqartarsinnaasuugaluarutta
assut aamma iluaqutaasagaluarpoq.
Pitsaasuusinnaanngilaq ilumoortoq
Atassutip oqaaseqartuata qaqitaa una nammineq ippassaaneq atuineqarama
tupigisuallappunga Attaviitsuminngaaniit aatsaat pernarama. Pappialannguamik
oqaaseqaammik takuvunga.
Isummersorfiginiakkat taamaattut
ersarinninngortarput partiit aamma nammineq Attaviitsullu oqaaseqaataat
atuarlugit isummerfigissagaanni.
Soorunami periarfissarissaqaaq.
Uanga aamma Attaviitsutut kisermaajusuuguma immaqa periarfissaq taanna
atoriarsinnaassagaluarpara pappiaqqamik tunniussinanga oqariartuutillit
atuarsinnarlugit immikkut allattuinnarlugit avammut suaarutigisassagukkit.
Taava ataaninngaaniit nalilerneqaatigissagaluarakku uumak una ulapittarsimavoq.
Periaatsit taamaattut tulluanngillat
naligiilluinnarmik tamatta pisussaaffigut atortariaqarpagut. Allat
imaaliorsinnaappata uagut aamma taamatut iliuuseqartariaqarpugut.
Taanna isumaqarpunga nuannersumik
tiguneqaannartariaqartoq kusanartumik suleqatiginnineruvoq.
Suleqatiginnikkusunnermik isaassineruvoq. Aalajangiiniarnermi allat aamma
oqaaserisaat partii kisiat pinnagu aamma tunngavilersuutigalugit
nakooqusiisarmata.
Taanna naatsuarannguamik
taamaalillunga oqaaseqarfigivara. Qujanaq.
Anthon Frederiksen,
Kattusseqatigiit.
Siulittaasumuna paarlaakkunarmatigut
naqqiissuteqarfigilaarniarlugu Kattusseqatigiit sinnerlugit oqaaseqartutut
Siulittaasoqarfiup akissuteqaataa minnerpaamilluunniit uparuanngilara. Taanna
naqqiissuteqarfigilaariarlugu oqassuunga agguaassisarnermut tunngatillugu
kisimiillunga Inatsisartunut ilaasortaasimavunga 95-miit 99-mut. Tassani
taamanikkut Inatsisartunut ilaasortat kisimiittut minnerpaamilluunniit
aallaqqaammut aningaasatigut taperserneqarneq ajorput.
Taamaakkaluartoq taamanikkut uanga suliassat tamaasa
soqutigisakka kisiisa aallaaviginagit immikkoortut tamaaviisa
oqaaseqarfigisarsimavakka tamaasalu nammineerlunga naqiterlugit. Ilaannikkut
nammineerlunga kaasarfinniit akiliisariaqartarsimavunga suliassat
angummaffiginiarlugit, taamaattumik misilittakkat taakkua misilittagarereerlugit
aamma taamatuinnaq ingerlaannrtoqarsinnaannginnera takusinnaareerlugu
ullumikkut minnerunngitsumik ataasiakkaat kisimiittut aamma ingerlanissaat
eqqarsaatigalugu Kattusseqatigiinni oqaaseqartutut oqaatigipput, atagu
nalimmassaaneq pitsaanersoq aningaasaliissutit amerlinngikkaluarlugit
aaqqiisoqarsinnaanera taanna misorneqarli. Taamaaliornikkut aamma Atassutip
massakkut oqarnerattuut immaqa agguaassisarnerq oqaaseqaatissanik
tassuunaarlugu anguneqarsinnaalissagaluarmat.
Uannut eqqaailaassaguma taamanikkut
eqqaamalluinnarpara Inatsisartut ataatsimiinerisa nalaanni ilaani 2 tiimit
taamaallaat sinittarpunga suliassat tamaasa angumererusullugit. Kisianni
massakkut sisamarsuanngoratta qujanaqaaq 7 - 8 tiimit angullugit
sinittalernikuuvunga, tamanna nuannerpoq. Kisianni eqqaqqilaarta. Atagu
ullumikkut tapiissutigineqartartut aningaasat annertussusiat
nikisinngikkaluarlugu partiit kisimiittullu nalimmassaanissaq
eqqarsaatigeqqilaarniartigu uagutsinnuinnaq eqqarsaatiginaversaarluta.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik
aqutsisoq.
Eqqaasitsissutigeqqissavara suli
tusarneqarsimanngippat - tassa amerlanerussuteqarluartut suliaq itigartippaat
aammalu siunnersuuteqartup paasillugu ataqqiumallugulu tamanna
nalunaarutigereerpaa. Tulliuttut kissaateqarfigissavakka naatsunnguamik
oqaaseqaqqullugit.
Otto Steenholdt, attaviitsoq.
Tassa
eqqaaneqatsiareeraluarpoq maani oqaatigut tamarmik immiunneqartarput taavalu
allaqqissaarneqartarlutik. Akerusulluinnaqqissaakkat immiussami eqqortumik
tusarnaarneq ajornanngillat, tassanngaanniillu oqaatsit eqqortut aamma
akineqarsinnaallutik. Suli aamma ornipparput computerersorneq. Maani
oqaaserineqartut qamani tuuginnarlugu atuarneqarsinnaalernissaat immaqa
ungasigunnaarpoq. Tamakkua piarersarfigissagaanni aamma maani pingaartumik
Atassutip oqaluttuata ilinniartariaqarpaa oqaaseqartumuna suna oqaaserigaa,
aqerluusarlu tigullugu oqaatsit taakku anitat allaganngorlugit
nassiussuinersuaq uanga kajumiginngilar aamma oqaannarta folketingimiluunniit tamakku
atorneqanngillat. Soqutiginnikkaanni oqaaserineqartunut maani issiasariaqassaaq
kananiluunniit tusarnaarluni allattoriarlugillu. Tassa pingaarneq politikkerip tassa suliassaa.
Makkua inuulluarisimuanga ajunngilanga ataatigullu atsiorlugit, tamakkua ataatsimiinnerup
ilassarinngilai.
Aamma Godmand Rasmussenimut
oqassaanga paasinerluisimavut. Uanga ukua siunnersuutit eqqaannarnerartarlugit
oqnngilanga, tassa taakku tunngavissagut siunnersuutit allassimasut
eqqarneqarnatit atuagassat. Uangaliuku oqaaseqaataasut maani allatat uanga
pigikka. Maani
tamakkua atuarneqarpiarneq ajorput
oqaaseqartup soqutigalugit takusinnaavai. Isumaqatigisinnaavassa
oqaaseqartunut taakkua tunniunneqarpata sisamat 31-nut
naqiterisariaqanngitsutut uanga isigigakku.
Tassa uanga ileqqorisarpra maani
Naalakkersuisumut pisussaasumut tunniutissallugu allattoqarfimmullu, tassa
pingaarnerit. Sinneri tusarnaartussaapput soqutiginnikkunik aamma
naligiilluinnartumik pineqarsimanerput oqaatigineqartoq isumaqatiginnigilara
aamma Kattusseqatigiit oqaatigereerpaat. Qanoq ilungersunarluinnartigisoq
Antuup oqaatigaa uanga massakkut atukkakka pillugit qinnguummerlunga
oqarfigaassi - ilissinninngaanniit oqaaseqarneq ajortut ilaat uannut agguaassisinnaappat
immaqa taakkua ilamininnguanik akilerlugu atortorisinnaaginga.
ilungersunartigaaq taama, suli misilinngisarsi kisianni anisitsinissigut
taamaalisippatsigut, kisianni naatsorsuutigaara uanga oqaaserisartakkakka
Atassutip oqaasiininngaanniit ajorneruneqa ajortut. Iluarnianngikkaluarpunga
ataasiinnaagaluarlunga oqarpunga uannut nersulaarniarlunga.
Mikael Petersen, Siumut.
Isumaqarpunga uani oqallinnermi apeqqut
nligiimmit pineqarnissaq atorneqartorujussuusoq. Assigiinngitsumik
paasisimagunarput taanna naligiimmik pineqarnissamik oqalunneq. Uagut
oqaatigaarput Inatsisartunut ilaasortaq kinaluunniit sumulluunniit partiimut
atagaluaruni, attaviitsuugaluaruni kattusseqatigiiugaluaruni
sullinneqarnissaminut aningaasanik tunineqartaraiqarpoq
oqaimaaqatigiissaakkamik, tassalu taamanikkut oqarpugut 100.000-it
Inatssairtunut ilaasrotamut ataatsimut, tassa sullinneqarnissaminut taakkua
aningaasat atugassari. Taamaattumik partiikkaartillugu imaluunniit
Kattusseqatigiit immikkut, partiit immikkut isiginiarlugit allaffeqarfilersussagutsigit
taava taanna aquttoq allaavoq, allaavoq taanna. Massakkut aaqqissuussineq
ingerlatarput taavalu Mads Peter Grĝnvoldip siunnersuuteqarnermini
siunnersuutigisaa taakkua imminnut ungasipput. Kisianni una allaffeqarfimmik,
allaffitsigut sullinneqarneq taanna pitsaanerusumik ingerlassappat tamanut
taava tassunga tunngatillugu siunnersuuteqartoqartariaqarpoq. Taava
siunnersuuteqartoqarpat taanna oqallisigisinnaavarput.
Qularutiginngilluinnarpara aamma attaviitsup
Otto Steenholdtip erseqqissarmagu taamatut Inatsisartutut suliniarnermi
allaffissornikkut sulinissaq ilumoorpoq piumasaqaataavoq annertoorujussuaq
ulloq manna. Allaffissornikkut sullinneqarneq isumaqarpunga immikkut
siunnersuutigineqarpat nalilersoqqissaarlugu taanna oqallisigineqarsinnaasoq.
Uunga siunnersuummut tunngassuteqanngitsutut isigaara allatut sammineqarmat.
Jaob Sivertsen, Atassutip oqaaseqartua.
Qujanarujussuaq. Tassaana Otto
Steenholdtip toqqarlunga oqarfigimmanga misilissimanngikkinga kisimiilluni.
Qinigaaqqaaratta 1979-imi unnuarsumut hotelimi skrivemaskiina sinittukassaat
kasuttorlugu unnuarsuaq tamaat ujaasisarpugut. Maannakkut attataasannguaq
toorutsigu. Aamma immikkut angerlasimafitsinni EDB-qarpugut taamaattumik
imannak ajornanngitsigaaq ilissi allaffissinni peqarpusi aamma allaat
ikiortissassinnut tunniussinnaavarsi aamma 100.000-nik tunineqarpusi
ikiorteqarnissamut, taamaattumik taanna tunineqartarnersi
qimarratiginiarsinnaanngilarsi, ikiortissassinnununa atugassanik tunigissi.
Qujanaq.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik
aqutsisoq.
Maannalu Inatsisartut Siulittaasuat
naggasiissaq taavalu oqaatigilaassavara Inatsisartuni ilaasortanut
maaniinngitsunut tassa tullianut ikaarsaarnissatsinnut suli amigarataa.
Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat.
Naatsunnguamik oqaaseqassaanga, naak
Inatsisartunut ilaasortat ataasiakkaat oqaaseqartui
akissuteqarfigiuminaraluartut siusinnersukkut oqaatsikka aalajangiusimavakka
Inatsisartut isummernerat aallaavigalugu ingerlariaqqissaagut. Equngasorlu
ataasinnguaq taamaallaat taaqqissavara.
Anthon Frederiksenip naqqiuteqarnera Siulittaasumut tusaatissatut
tigussavara, esseqqissaatigissalluguli una Mads Peter Grĝmvoldip siunnersuuteqartup
siunnersuutaa Kattusseqatigiit akuersaarpaat Mads Peter Grĝnvoldillu
oqaaseqaatima ilaannaa issuarmagu uanga tamakkerlugu issuarpara, taamaalilluni
utertipparalusooq pingaaruteqarmat naqqiineq eqqortoq naqqiutigisariaqartoq.
Qujanaq.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik
aqutsisoq.
Taamaalilluni ullumikkut oqaluuserisassaq
immikkoortoq 38, tasssalu Inatsartuni sulinermut atatillugu naalakkersuinermik
suliaqarnermi aningaasatigut tapiissutigineqartartut pitsanngorsaavigineqarnissaat
pillugu aalajangiiffigisassatut siunenrsuutip siullermeerneqarnera
naammassivarput tassanilu oqaatigineqassaaq amerlanerussuteqarluartut
itigartimmassuk aammalu ataatsimiititaliamut ingerlanissaa pisariaarutsillugu,
taamaakkaluartoq aappassaaneerneqassaaq ukiamut ataatsimiinnissami.