Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 57-1		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Ataasinngorneq 15. april 2002 nal. 14:35

 

Immikkoortoq 57.

 

Naalakkersuisut nunatsinni højskolet marluusut arlaanni kalaallinit inunnguuseralugu kalaallis­ut oqaaseqanngitsunut kalaallisut immikkut ilinniartitsisalernissaannik ilinniartitsinissam­ik kiisalu kalaallinik danskisut piginnaasaminnik annertusaarusuttunut danskis­ut immikkut ilinniartitsisaler­nissamik pilersitsinissaq pillugu Inatsisartuni siunnersuusioqquneqarnissaann­ik Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.

 

Olga Poulsen, Inuit Ataqatigiit.

Maani nunami ajornartorsiutitut ilisimaneqarpoq qanittukkullu aammaartumik tusagassiuutitig­ut tutsiuteqqinneqarpoq kalaalerpassuaqartoq kalaallisut oqalussinnaanngitsuni­k. Taakku tassaanerup­put kalaallit akusat tassa illuatungeriinnik angajoqqaall­it 70-kkunni alliartorsimasut.

 

Taamanikkullu assut pingaartinneqarsimavoq nalunngisatsitulli taamanikkulli assut pingaartinneqarsimav­oq qallunaatut oqalussinnaanissap allassinnaanissallu salliutinneqarnissaa­t. taakkununnga amerlasuunut ajornartorsiuteqartitsivoq oqaatsit inunnguuseralug­it oqaaserisassaralu­atik atorsinnaannginnamikkit.

 

Siunnersuutigaara nunatsinni højskolet marluusut arlaanni ilinniartitsinermik kalaallisut taaguuteqartum­ik pilersitsisoqassasoq. Tassani kalaallit kalaallisut oqalussinnaanngitsut killiffigisamin­ni taamaqatitut peqatigalugit pimoorussamik inunnguuseralugu oqaatsitigut ilinniartinneqarsinnaanissaat siunertaralugu. Pikkorissartitsinerit siivisunerusinnaapput. Arlalinnil­lu immikkoortortaqarsinnaallutik.

 

Nunatsinni kikkut tamaasa pisariaqartippagut. Taamaattumik pitsaasuunanilu ajuusaarnarpoq inoqarmat kalaallit nunaanni inunngorsimasunik inuunertillu tamaat maani najugaqarsimasuni­t. Oqalussinnaannginnertilli peqqutigalugu ajattorneqartut misiginnaasartuni­k. Uagut suliassarput tassaavoq inuit taamaattut pitsaanerusumik ikiorniassallugi­t.

 

Højskolemiinnissamik neqeroorfiginerisigut taakku inissisimanerinik killiffigisaannillu aallaaveqartum­ik periarfissinneqassapput. Ataatsimoorussamik kinaassutsimik oqaatsitigut ataatsimoorfigisamut akulerutsinneqarnissaminnik.

 

Paarlattuanik 80-kkunni inuiaqatigiit annertusiartuinnartumik inuiaqatigiit kalaalinngorsaavigineqarpu­t. Tamatumap kinguneraa kinguaariit inuusuttut ukiuni taakkunani alliartorsimasut qallunaatoornissaminnut ajornakoortitsilersimanerat.

 

Pitsaasuunngilaq taamak amerlatigisunik inuusuttoqarmat qallunaatut oqalunnissamut ajornakusoortitsisuni­k. Tassami inuusuttunut ilinniartitsinerit soorluttaaq qaffasinnerusumik ilinniartitsinerit ilinniartitsissunik qallunaatuunit pingaarnerusutigut toqqammaveqarlutik ingerlanneqartarmata.

 

Tamatumap kinguneraa inuusuttut tamakku naak piginnaasaqaraluarlutik meeqqat atuarfiata kingorna ilinniarfissatigut ingerlaqqinniarnermikkut ajornartorsiuteqakkajuttarnerat. Inuiaqatigiin­ni akissaqanngilagut inuusuttut ukiuni qulikkaani arlalinneersut annaassallugit.

 

Oqaatsit arlaasigut ugguuna uggunaluunniit amigaateqarnertik pissutigalugu ilinniagaqarnissamikk­ut akulerunnissamikkulluunniit ajornartorsiuteqartinneqarnerat pissutigalug­u. Arlaanik qanoq iliuuseqartariaqarpugut.

 

Tamanna tunngavigalugu siunnersuutigineqassaaq Naalakkersuisut nunatsinni højskolet marluus­ut tassalu Sisimiuni Qaqortumilu arlaanni kalaallini inunnguuseralugu kalaallisut oqaaseqanngitsunut kalaallisut immikkut ilinniartitsisalernissamik kiisalu kalaallit danskisut piginnaasaminnik annertusaarusuttunik danskisut immikkut ilinniartitsisalernissamik pilersitsiniss­aq pillugu Inatsisartunit siunnersuusiortoqarnissaa.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat, Siumut.

Inatsisatunut Ilaasortap Olga Poulsen aalajangigassatut siunnersuummik nassiussaqarpoq, siunnersuutigalugu Kalaallit Nunaanni højskolit marluusut arlaannni ataatsimik kalaallinut, kalaallisut oqaaseqavissuunngitsunik immikkut kalaallisut atuartitsisalernissamik, kiisalu kalaallinut qallanaatut pikkorinnerulerusuttunut immikkut qallunaatut atuartitsisalernissamik neqerooruteqarnissamik Naalakkersuisut saqqummiussinissamut Inatsisartunit peqquneqarnissaanik Inatsisartut aalajangiissasut.

 

Naalakkersuisut sinnerlugit akissuteqarama imaattumik saqqummiussissaanga.

 

Nunatsinni højskolit marluusut aamma Oqaatsinik Pikkorissarfik tusarniaavigineqarsimapput, taakkulu oqaaseqaataat akissuteqaammut ilanngunneqarput.

 

Sulisartut Højskoliannit nalunaarutigineqarpoq siunnersuut pissanganartinneqarlunilu kaammattuu­tigisassaqqitsinneqartoq, taamaattorli arlalinnik apeqquteqarpoq aalajangiinissamut siunnersuutip isummerfigineqannginnerani qulaarfigineqartariaqartunik, soorlu aningaasalersorneqarnissaa, nerisaqarlunilu najugaqartarnissat, pikkorissartut ilinniartitsisullu qanoq amerlatigisarnissaat, tamatuma saniatigut højskolip tikkuaaffigaa sammisassanut Oqaatsinut Pikkorissarfik isumaginnit­tuutinneqartariaqartoq, tassami Oqaatsinik Pikkorissarfik pilersinneqarsimammat siunnerfigalugu Kalaallit Nunaanni oqaatsinik atuartitsinermik isumaginnittuunissaa.

 

Taamaattumik eqqortuunaviganngilaq Oqaatsinik Pikkorissarfiup suliassavia højskolinit tiguneqar­pat.

 

Taavalu ataatsimut isigalugu Knud Rasmussen-ip Højskolia aamma isumaqataavoq, oqaatsinik atuartitsineq tassaasoq, Oqaatsinik Pikkorissarfiup suliassavia, peqatigitigillugulu isumaliutissigine­qarluni højskolimi oqaatsinik atuartitsisarsimaneq unitsinneqarsimasoq, Oqaatsinik Pikkorissarfiup pilersinneqarnerneranut atatillugu.

Tassa Knud Rasmussen-ip Højskolianit.

 

Oqaatsinik Pikkorissarfik kalaallinut danmarkimiittunut ataasiakkaanut kalaallit oqaasiinik pikkorissarnissamik kissaateqartunut saaffigineqartarsimavoq. Taamatut saaffiginnittoqaraangat Oqaatsinik Pikkorissarfiup saaffiginnittut København-ip Universititiani Eskimologisk Instituttimi tamanut ammasunik ilinniarnissamut innersuukkajuttarsimavaai, massakkullu aalajangersimallugu København-imi juni 2002-imi ilungersuussaamik ulluni 14-ini kalaallisut pikkorissartitsisoqarnissaa.

 

Apeqqummi tassani nutaami ................... pisariaqarneranik siunnersuuteqartup isumaa Naalakker­suisut isumaqatiginartippaat. Naalakkersuisut isumaqarput siunnersuut siullermik Oqaat­sinik Pikkorissarfiup siulersuisuini sammineqaqqaartariaqartoq, oqaluuserineqaqqaartariaqartorlu, taamaattumillu Oqaatsinik Pikkorissarfiup siulersuisui qinnuvigiumallugit apeqqut ikiorsiiviginiar­lugu qaninnerusoq, ungasinnerusorlu isigalugit siunnersuusioqqullugit.

 

Daniel Skifte, Ataatsimiinnermik Aqutsisoq, Atassut.

Jonathan Motzfeldt-imut qujavugut.

Taavalu maannakkut Partiit, Kattusseqatigiit, Attaviitsullu oqaaseqartuinut nuuppugut. Siulliulluni oqaaseqassaaq:

 

Lars Karl Jensen, Siumut.

Kalaallit Nunaanni højskolit marluusut aappata Kalaallinut kalaallisut oqaaseqavissuunngitsunut kalaallisut atuartitsisalernissaanik kiisalu Kalaallinut qallunaatut pikkorinnerulerusuttunut neqerooruteqartalernissaanik siunnersuut Siumumiit imatut oqaaseqarfigissavarput.

 

Siullermik oqaatigissavarput Højskolit siulersuisuisa suliassanik tulleriiarisussaanermik suliaqartus­saanerat ataqqilluinnaratsigu, Inatsisartutigoortumilli toqqaannartumik tamakkua suliassaannut akulerunnissaq orniginartinnatigu.

 

Siunnersuutaasorli nalilersuiffigalugu oqallisiginerani ilanngullugu nalilersukkatta ilagaat maannakkut oqaatsitta ilinniarneqarneranut periarfissatigut killiffigisarput. Isumaqarpugut suleqatigiissitat pilersinneqarsimasut, tassalu Kalaallisut Oqaasilerisunik suleqatigiissitaqarneq aammalu Kalaallisut Oqaatsivut pillugit peqatigiiffeqarneq suliniutaasullu allat inunnguuseralugu oqaatsitsinnik tammatsaaliuvilluni kiisalu Ineriartortitsinermik suliaqarfiusut suliaat kinguneqartis­sallugit piffissanngortoq.

 

Aamma Siumumi isumaqarpugut maannakkut Oqaatsinik Pikkorissarfimmi inuiaqatigiit pilersitsisi­manerput, kalaallisut oqaatsitta annertunerusumik ilikkarnissaannut, annertuumik periarfissiissutaa­soq, ilanngulluguli oqaatigissavarput Oqaatsinik Pikkorissarfeqarneq kisiat isumalluutigalugu oqaatsigut tassaniinnavik ilinniarneqartussatut ingerlanneqarnissaat naatsorsuutiginnginnatsigu.

 

Inunnguuseralugu kalaallisut oqaatsigut angerlarsimaffimmi tunngavilerneqartut, meeqqat atuarfiat aqqutigalugu annertuumik inerisarneqartarput, taamaattumillu aamma Atuarfitsialak aqqutsigalugu atuartitsinermilu pitsaasumik atortussaqarluni oqaatsitta suli annertunerusumik ilinniartitsissutigi­neqarnissaat Siumuminngaanniit aqqutissiuusseqatigisarsimavarput.

 

Siunnersuuteqartup Olga Poulsen-ip Inuit Ataqatigiinneersup siunnersuutaa paasilluarparput, tassani pineqarmata kalaallinut kalaallisut oqaaseqavissuunngitsunut kalaallisut atuartinneqalernis­saannik oqariartuuteqarneq, kiisalu kalaallinut qallunaatut pikkorinnerulerusuttunut højskolit arlaata ingerlataanik atuartitsisarnissaq siunnersuutigimmagu.

 

Siumumiit isumaqarpugut suliffeqarfiit kalaallisut oqaaseqartuunngitsunik sulisullit, kalaallit oqaasiinik ilinniarnissamut Oqaatsinik Pikkorissarfik aqqutigalugu periarfissaqartitaanerat atorluarneqartariaqartoq.

 

Kalaallisut oqaatsitta illersuaasumik ineriartortinneqarnissaat siunertaralugu Siumut Naalakkersui­sunut kaammattuuteqarusuppoq, suleqatigiissitat pioreersut suliaat katersorlugit siunertaasutut inaarsarneqarnissaannik aamma kalaallisut oqaasilerissutit ordbogit maannakkut atugaasut oqaatsitsinnut naleqqussarlugit nutarterneqarnissaat aqqutissiuutissagaat.

 

Ilanngulluguttaaq nalilersoqquarput oqaasilerissutit pigisatta kalaallisut oqaatsitsinniik qallunaa­tummut paarlattuanullu taamaallaat naqiterneqartarnerat naammannersoq nalilersuiffigeqqullugu. Tassani eqqarsaatigaarput tuluit oqaasiisa annertunerusumik ilinniagaqarfinni ilinniarnernut ilanngullugit kalaallisuumiit tuluttut oqaatsinut oqaasilerissutsinik ilaqartinneqalersinnaanissaat.

 

Siumumiit taamatut oqaaseqarluta siunnersuutigineqartoq oqaaseqarfigaarput, Naalakkersuisullu kalaallisut oqaatsigut pillugit suleriaqqinnissaanut oqaaserisagut ilanngullugit nalilersuiffigissagaat inassutigalutigit.

 

Daniel Skifte, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Atassut.

Lars Karl Jensen qutsavigaarput. Maannakkut oqaaseqassaaq:

 

Jakob Sivertsen, Atassut.

Olga Poulsen-ip siunnersuutaa Atassummit imatut oqaaseqarfiginiarparput, aamma siunnersuut toqqartumik allat kaputartuunnagit oqaaseqarfigissavarput.

 

Siunnersuummik saqqummiussaqartup tunngavilersuutigaa Sisimiuni Knud Rasmussen-ip Højskolia kiisalu Qaqortumi Sulisartut Højskoliata taakku arlaat kalaallisut qallunaatullu naammattumik piginnaaneqanngitsut pikkorissartarfittut atorneqartarnissaanik Inatsisartut aalajangersaanissaat tunngavilersuumminik oqaatigaa.

 

Atassummi isumaqarpugut ullumikkut ilinniartitaanikkut nutaanngorsaanerit pingaartumik Atuarfitsialaap siunertaa eqqarsaatigalugu, minnerunngitsumillu Sisimiuni Oqaatsinik Pikkorissar­tarfik ullumikkut inuusuttunik amerliartuinnartumik oqaatsinik assigiinngitsunik atuilluarsinnaaler­nissamut pikkorissarfittut atorluarneqalersimasoq eqqarsaatigissagaanni, siunnersuutip siunertaanik nammassinnitutut oqaatigineqarsinnaasoq.

 

Aamma Atassummit oqaatigissavarput højskolit pineqartut nammineq ingerlattuummata, suliassanik allanik suliakkerneqassagunik aamma aningaasanik piumasaqarnissaat sanioqqunneqar­sinnaanngitsoq takusinnaagatsigu.

 

Siunnersuummik saqqummiussaqartup tunngavilersuumminik ujartugaat ullumikkut periarfissariti­taasut atorluaraanni naammassineqarsinnaasutut immikkut aningaasartuuteqarnissaq pinngikkaluar­lugu takusinnaagatsigu.

 

Atassummit pingaartinneruarput meeqqat atuarfiata pitsanngorsarneqarnissaa. Meeqqat atuarfiat pitsanngorsarneqarpat piginnaasat annertusarnerisigut siunertaq siunnersuummi oqaatigineqartoq ajornanngivissumik piviusunngortinneqarsinnaasoq takusinnaagatsigu.

 

Taamatut oqaaseqarluta siunnersuut Atassummit isummersorfigaarput, Naalakkersuisullu siunnersuummut akissuteqaataat tusaatissatut tigullugu.

Qujanaq.

 

Daniel Skifte, Ataatsimiinnermik Aqutsisoq, Atassut.

Jakob Sivertsen-imut qujavugut, tulliulluni oqaaseqassaaq

 

Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit.

Inuit Ataqatigiit aalajangiiffigisassatut siunnersuuteqartoq Inatsisartunut Ilaasortaq Olga Poulsen isumaqatigilluinnarlugu aamma uagut oqarusuppugut, inuiaqatigiit inuusuttut ukiuni qulikkaani arlalinneersut annaassallugit akissaqannginnatta aammalu nunatsinni kikkut tamaasa atorfissaqar­tinneqarmata.

 

Aalajangiiffigisassatut siunnersuut siulianit sammisatsitut taamaammat tapersernarlunilu Inuit Ataqatigiinniit soqutiginarluinnartutut isumaqarfigivarput, maluginiarparpullu Naalakkersuisut aamma taamak isumaqarlutik kalaaleqatitta oqaatsitsinnik kiisalu danskit kalaallit oqaatsitsinnik piginnaaneqarnerulerumallutik kissaateqartarnerat aamma isumaqatiginartillugu siunnersuut tunngaviatigut tapersormassuk.

 

Ukiuni makkunani qallunaat nunaanni ilinniarfinni qaffasinnerusuni mikigisassaanngitsunik ilinniartuuteqarpugut, nunatsinnut utertigatik kalaallisut immikkut ilinniartinneqarnissaminnik aamma annertunerujartuinnartumik ujartuisunik pisariaqartitsisunillu.

 

Taamatuttaaq aamma maani nunatsinni kalaaleqaterpassuaqarpugut danskisut piginnaasaminnik annertusaarusuttunik, taakkuuppullumi aamma siunnersuuteqartumit matumani aamma eqqarsaati­gineqartut.

 

Siunnersuut taamaattumik ilalersussallugu pissutissaqarluarpugut, iluarisimaarparpullu ilaatigut Oqaatsinik Pikkorissarfiup siulersuisui akuutillugit Naalakkersuisut qanoq iliuuseqalersaarmata, minnerunngitsumillu aamma iluarisimaarnarmat taassup sunniuteqarneratigut aasamut København-imi ilungersuussamik kalaallisut aamma pikkorissartitsisoqalersaartoqarmat.

Naalakkersuisut siunnersuuteqartumut akissuteqaatigisaat iluarisarput innersuussutigalugu taamaattumik annertunerusumik oqaaseqarfiginngikkaluarlugu naggataatigut kissaatigiinnassavar­put ukiamut siunnersuutip aappassaaneerneqannginnermini Inatsisartup Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaannit aamma malinnaavigineqassasoq, pisariaqassappat tassannga aamma isumaliutissiissusiorfigineqarnissaa siunertaralugu.

 

Daniel Skifte, Ataatsimiinnermik Aqutsisoq, Atassut.

Johan Lund Olsen qutsavigaarput, maannakkut oqaaseqassaaq

 

Tom Ostermann, Kattusseqatigiit.

Kattusseqatigiit sinnerlugit siunnersuummut pineqartumut imatut oqaaseqaateqassaagut.

 

Kattusseqatigiit apeqqut manna pillugu inuppassuarnik assigiinngitsunik isumaqartoqarnera ilisimavarput, aammalu misigissutsitigut annertuumik inunnut ataasiakkaanut qanoq sunniuteqartar­nera ilisimavarput.

 

Taamatut oqareerluta siunnersuutip matuma aamma tusagassiutitigut kiisalu TV-kut isiginnaarutiti­gut takuneqarsimapput, kalaallit imaluunniit ilaqutariit kalaallit qallunaanik akusat oqaatsitigut ajornartorsiortut, tassa kalaallisut tusaagaluarlutik nammineq oqarniarnissaminnik nangialersima­sut, aamma innuttaaqatigigatsigit nalunngilarput.

 

Taamaakkaluartoq aamma arajutsisimanngilarput ukiuni arlaqalersuni qallunaanut aammalu kalaaeqativut oqaatsiminnik atuilluarsinnaanngitsut, ullumikkut periarfissaareersut atorlugit ilinniartinneqartarsimanerigaluat ullumikkut iluatsissimanngitsoq. Tassami ilinniartitsinerit aallartinneqaraanga piffissaq sivisunngitsoq qaangiukkaangat ilinniarnertik unitsittarmassuk. Ilaatigut oqaatigineqartarluni ilinniartitsissutissat pisoqalisoorsimanerat aammalu ullutsinnut naleqqukkunnaarsimanera taannarineqarluni.

 

Ilaqarpugulli namminerluinnaq inissisimanerminnik uani oqaatsitigut inissisimanerminnit piginnaanngorsarusullutik nunaqarfinnut nuuttarsimasunik imaluunniit illoqarfinnut mikinerusunut aallartarsimasunik, kingornalu kalaallit oqaasiinik piginnaasaqalersimasunik aammalu inuttut nammineq kinaassutsiminnik pisuujunerulersimasunik, minnerunngitsumillu kalaallisut misigissu­sertik nassaarisimagaat.

 

Taamaattorli aamma ilaqarpugut ilaqutaqalereersimasunik, ilinniagaqalereersimasunik taamaattu­millu suliffitsik, ilaquttatik qimallugit allamut nuunnissaminnik periarfissaqanngitsutut misigisima­sunik.

 

Kattusseqatigiit isumaqarpugut højskolinut aallartinngikkaluarlugit Oqaatsinik Pikkorissarfik aammalu atuarfiit suleqatigiinnerisigut suliaq manna ataqatigiissaarlugu aammalu tulluussarlugu aaqqissuussisoqarsinnaasoq. Tamannali pissappat pisariaqartut uku tikkuarumavagut, soorlu Oqaatsinik Pikkorissarfiup ingerlattagaai nukittorsarlugit ingerlanneqartariaqartut, aammalu ilinniutitigut ajornartorsiutit aaqqiiviginerisigut ilorfaap tungaanut aallarnissamut periarfissaasut annertusarneqarsinnaasut.

 

Kattusseqatigiit ilisimavarput Oqaatsinik Pikkorissarfiup soorlu assersuutigalugu ukiup matumap aallartisimalernerani Upernavimmi qallunaatut pikkorissaasoqarsimammat, taamaattumik suliat ingerlanneqareersut qaavatigut allamik qallerlugit ingerlaatsit qimattariaqarpagut, periarfissat pioreersut nukittorsarnissaat siunnerfiginerisigut.

 

Nukippassuimmi atulussinnarneqartarnerat aaqqiivigineratigut kalaaleqatitta oqaatsiminnik atuisinnaalernissaminnut sakkussamik periarfissiuunneqarunik soqutiginninnerulissammata.

 

Kattusseqatigiit isumaqarpugut pioreersut atorluarneqarnissaat aammalu pisariaqartitsiffiisigut nukittorsarneqarnissaat salliutinneqartariaqartoq, ilami Oqaatsinik Pikkorissarfiup tamanna aamma siunertarilluinnarpaa.

 

Naggataatigut Kattusseqatigiinniit Naalakkersuisut akissuteqaataat isumaqatigaarput, tassami Oqaatsinik Pikkorissarfik oqaatsit pillugit aallaaviullunilu qanoq siunissami ataqatigiissaarinissaq ilisimasaqartunik ingerlanneqartariaqarmat.

 

Taamatut oqaaseqarluta siunnersuuteqartup matumap aappassaaneerneqannginnermini Ilinniartitaa­nermut Ataatsimiititaliamut oqaaseqaatigut innersuussutigalugit inassutigissavarput.

 

Daniel Skifte, Ataatsimiinnermik Aqutsisoq, Atassut.

Tom Ostermann qutsavigaarput. Maanakkut oqaaseqassaaq

 

Otto Steenholdt, Attaviitsoq.

Højskoleqanngikkallarattali nunatsinni uanga immikkoortilluinnartarpakka atuarfiit taakkua marluk. Atuarfiit ilinniarfiusut, atuarfiillu soorlu højskolit tassaasut anersaakkut paasititsiniarfiit. Højskolit danmarkimi assorujussuaq qallunaat kulturiannik oqaluttuartuupput, ilinniartutillu imannaannaq qallunaat kulturiannik oqaluttuuttarlugit.

 

Ilinniarfittut isigineqartutut taaneqartutullu annertunerusumik tusartanngilakka, kisianni tassa oqariartuutaat inuiaqatigiit inuunerat, taallioriartaasiat, atuakkiortarnerit tamakkuunerusarput højskolimi suliat, qujanartumik aamma uagut nunatsinni højskoleqalersimavugut marlunnik, taamaalillungalu aamma naatsorsuutigilluinnarpara ilinniartitsineq pivallaarnagut kalaallit nunaanni kulturimik oqariartortutuut atuarfiit taakku atorneqartut.

 

Tassa uanga immikkoortitsisarninnut maani ersiutigalugu taamak oqarpunga.

 

Højskolip suliassarissavaa kalaallit nunatsinni aamma siunnersuuteqartutuut oqaatsitta atorneqar­nerat, kisianni ilinniartitsissutitut atorsinnaanersoq oqaaseqarfigissanngilara. Erseqqerissoq unaammat taalliortaatsit, atuakkiortaatsit, kalaallit nunatsinni kalaallit oqaasii ersarissut atorlugit ingerlanneqarnissaat højskolikkut oqaatigineqarpat, tassaassaaq kulturi tassunga tungaanut tunngasoq, taamak ersarissumik oqaatigineqartoq. Kisianni uani siullermi oqaluuserisatsinni eqqaamisaareerparput aamma højskolit atorneqarnissaasut allamut nutarterlugit, soorlu uanga aamma oqartunga danmarkimi højskolit aamma nutartersimapput, allaat ilinniartunut atuarfinnut qulliunerusunut ingerlaqqikkusuttunut nakussassarfittut atorneqartalerlutik, taanna ajoriffissaqar­tinngilara, tassa nutarterinerup kingunerimmagu.

 

Maani anersaaruluuteqarpunga nunatsinni oqaatsigut oqallisiginnguarlugit ataatsimiititaliorsimagat­ta, oqaatsigut pillugit ataatsimiititaliamik.

 

Radio-kut tusarnaartarpagut ilaannikkut immaqa naqqittariaqartunik aviisiliortut oqartaraluartut, kisianni akuliuffigineqarpallaarunanngillat taamaattumik apeqqusertariaqalersarput ilaatigut oqaatsit pillugit ataatsimiititaliap sunarpiaq suliarineraa.

 

Kisiannimi uanga ataasiarlunga iluatsitisimavunga, assagiarsuit saattuallu sanileriillutik tuniniarne­qalillarmata, tamarmik tunineqarsinnaanngimmata. Massakkut tassa atoraluarparput saattuaq, kisiannili aamma tusartuarparput assagiarsuinngooq aamma tunisaapput. Uffa oqaatsigut pillugit ataatsimiititaliap naqissuserlugu oqaatigisunnguakkuluugaa, imatut taaneqassapput, taamaattumik oqaatsigut pillugit oqallittoqaleriarmat taakkua taatsiarpakka.

 

Højskolini siulersuiusuusut uanga tassani suliassaanik tunerusuppakka, uanninngaanniit akuliuffigi­neqartinnagit. Taakku namminneq suna piukkunnerlugu kalaallit nunatta kulturiata oqariartuutaasa ilaat, piffissami uani ersarissumik oqaatigisinnaallugu uani una tassani eqqartorneqassaaq.

 

Taamaattumik aamma taanna siunnersuut oqaatsigut taanna aamma tassaniissinnaavoq, kisianni ilinniartitsivittut uanga højskoli taamatut annertuallaamik suliassersorneqarnissaat tulluussorinngi­lara, atuarfiit tamakkuninnga ilinniartitsinermik tigumiallit eqqarsaatigalugit.

 

Tassa oqaaseqarninni uanga oqaatigerusutara, højskolit anersaavat atorlugu højskolit ingerlalit, taavalu siulersuisuisa namminneq aalajangerlissuk suna piukkutilernerlugu, pisariaqartilernerlugu­lu.

 

Uani kalaallisut oqaaseqanngitsut ilinniartinniarneqarnerat højskolip suliassaatut uanga isiginngi­lara, ilinniartitsisunuku suliassaat. Kalaallit Nunaanni ilinniarfiit suliassaat kalaallit aamma kalaallisut oqaaseqanngitsut piumappata kalaallit oqaasiinik ilinniarteqqullugit.

 

Atuarfinnut eqqussimavagut klassimut ataatsimut, qallunaaqqat kalaaliaqqallu. Assorujussuaq nersortarpakka ilinniartitsisuusut tassani. Massakkullu paasivara taamatut ilinniartitsineq iluatsittorujussuunngitsoq, ilamigooq nutserinersuarmut ilinniartitsisoq tassani atulerpoq.

 

Tassa kalaaliaqqat ikiuukkumatunersuarmik kalaallisoortussaagaluarlutik aamma tassani nutserisunngormata, immaqa tamakku eqqaagaanni højskolimut piukkullugit siunnersuuteqartup taasaa tassunga eqqunneqamisaarsinnaagaluarput.

 

Tassa taamatut oqaaseqarlunga oqaatigissavara, ajornanngippat maani aamma højskolit atorneqar­nissaat erseqqissarneqaqqullugu atuarfittut atorneqarpallaaqqunagit, kisianni anersaakkut kalaallit nunaanni anersaakkut qaammarsaanermut, ilinniartitsisut oqalugiarluarsinnaasut atorlugit, erinarsortitsisinnassut atorlugit - tassa højskolip danmarkimi anersaavatungajak ingerlanneqaqqul­lugit, ilinniarfittut imannarsuaq atorneqarnissaat innersuunnagu.

 

Daniel Skifte, Ataatsimiinnermik Aqutsisoq, Atassut.

Otto Steenholdt qutsavigaarput, maannakkut oqaaseqassaaq siunnersuuteqartoq

 

Olga Poulsen, Inuit Ataqatigiit.

Naatsunnguamik imatut oqaaseqalaaginnassuunga.

 

Siullermik uanga paasinnittarnera naapertorlugu højskolit anersaavat siunertaalu tassaavoq inuusuttunik, imaluunniit aamma inersimasunik nalinginnaasumik siammisissumik ilisimasassanik tunioraasuussasoq højskole. Tassa uanga højskolip anersaavanik passinnittarnera - soorunami aamma taassumap saniatigut aalajangersimasunik immersuisinnaaneq soorlu kulturikkut, nipilersornikkut, timersornikkut tassani aamma taakkua massakkut siunnersuut siuliata siuliani eqqartukkatsinni taakkua ilanngunneqartussanngorput.

 

Naalakkersuisup akissuteqaataat qujassutigaara, tassalu aamma paasivara aamma Naalakkersuisut paasisimagaat ajornartorsiut taanna Nunatsinni piusoq, taamaattumillu aamma qanoq iliuuseqarfigi­neqarnissaanut Oqaatsinik Pikkorissarfimmi suleqateqarluni iliuutsinik aamma allanik suli suliaqarnsisamik neriorsuuteqarnera taanna qujassutigalugu, partiit oqaasii ataasiakkaat oqaaseqar­figinngikkaluarlugit oqallinnermik aallartitsisoornissara taanna kissaatiginarpallaanngimmat.

 

Taamaattorli ataatsimiititaliami ingerlaqqilluni oqaatigineqartut partiininngaanniit aamma ilanngussorneqarnissaat taanna innersuussutigiinnassavara.

 

Johan Lund Olsen, Inuit Ataqatigiit.

Annertoorujussuarmik aamma uani massakkut aappassaanik oqaaseqarnissannut oqaasissaqanngi­langa, kisiaani una maluginiarakku tassa Atassutip oqaaseqartuata saqqummiussamini oqaatigisaa, tassa naggasiinissani tikiliivillugu oqaatigivaa Atassummiit pingaartinneruvarput meeqqat atuarfiata pitsanngorsarneqarnissaa.

 

Aap, Inuit Ataqatigiit aamma taanna pingaarteqaarput Atuarfitsialak. Atuarfitsialak kisianni eqqarsaatigitillugu tupiginngitsuugassaanngitsoq tassaavoq Atuarfitsialak. Ukiuni arlaqalersuni pilersaarusiorneqarluni ingerlanneqartoq maannakkut kinguartinneqartussanngormat.

 

Tassalu Inatsisartut uani upernaakkut ataatsimiinnitsinni peqqussutip siunnersuutitaa soorunami naammassiniartussaavarput, kisianni maannamut ilisimasarput aajuna Naalakkersuisooqatigiit inassutigimmassuk Atuarfitsialaap imarisavia aatsaat aappaaguminngaanniit augustusip aallaqqaa­taanninngaanniit taanna aatsaat aallartinneqartussaassasoq.

 

Taavali taassumap saniatigut Naalakkersuisooqatigiit imaluunniit Naalakkersuisut aamma siunnersuuteqarnikuupput tassa Friskole, privatskolet pillugit inatsit nutaaq taana tassa aamma upernaap matuma ingerlanerani aappassaaneerneqarlunilu, pingajussaaneerneqartussaavoq. Taannali tassa maluginiagassaavoq, taannali Naalakkersuisut tungaanninngaanniit Atuarfitsialattulli ukiumik ataatsimik kinguartinneqarnissaanik imaqartumik inassuteqaateqartoqanngilaq - ila eqqumiissusia.

 

Tassa immikkoortitsiniarneqartormiaasinuna meeqqat nunatsinni atuartinneqarnerat eqqarsaatigalu­gu.

 

Kisianni aamma unaana oqaatigilaarusukkiga, tassa Atassutip oqaatigimmagu pingaartinneqarneru­sorooq meeqqat atuarfiat pitsanngorsaavigineqarnissaa. Ilami ukumi kalaaleqativut maani nunatsinni peroriartorsimallutillu alliartorsimasut, kisiannili ajoraluartumik pissutsit assigiinngitsut pissutaallutik ajoraluartumik oqaatsitsinnik tamakkiisumik atuerusukkaluarlutik taakkua naammat­tumik namminerlu naammagisaminnik atuisinnaanngitsut, taakku aamma pingaartissannginnatsigit? Pingaartissavagut soorunami, pingaartittariaqarpagut maanimi nunatsinnut amerlanerpaartaat tassa danmarkimi ilinniagaqartuutigut taakkua oqaluuserisami siuliani aamma eqqaariikkattuut amerlanerit ajornartorsiuteqarput oqaatsitsinnik, tamakkiisumik atuisinnaannginnertik pissutigalu­gu. Taakkuukua aamma suliniarfigineqarnissaat pingaartittariaqaripput, tassalu taannaavoq aamma aalajangiiffigisassatut siunnersuuteqartup aamma imaluunniit taakkuupput eqqarsaatiminiititai.

 

Taamaammat tassa neriuutiginaraluaqaaq suliaq una tassa uteqqittariaqarpara aalajangiiffigisassatut siunnersuutaammat, aappassaaneerneqartussaallunilu. Neriuutiginaraluaqaaq suliaq ingerlaqqin­nerani aamma ataatsimiititaliami susassaqartumi, tassalu Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliamit aamma sammineqarsinnaasuuppat.

 

Tassami taanna massakkut Inuit Ataqatigiit kisimiinnata, kisiannili aamma Kattusseqatigiit aamma ujartorpaat Ataatsimiititaliami aappassaaneerisoqartinnagu aamma innersuunneqarsinnaanissaa.

 

Kisianniaasiit aamma imatut inerniliiniartoqassappat, amerlanerussuteqartut kissaatiginngimmassuk taava Ataatsimiititaliamut innersuunneqassanngitsoq, taava Inatsisartut suleriaasiat kaammattuuti­gissavara misissorneqarluaqqullugu. Tassanimi aalajangersakkani marlunni tassalu ' 14-imi aammalu ' 18-imi tassani aalajangersarneqartut malillugit ataatsimiititaliat namminneq Inatsisartut innersuusseqqaarnissaat utaqqeqqaanngikkaluarlugu Inatsisartut ataatsimiititaliaat Inatsisartut suleriaasiat malillugu apeqqutsinik assigiinngitsunik susassaqarfigisaminnut attuumassuteqartunik malersuillutillu Naalakkersuisunut aamma apeqquteqarsinnaapput, taannalu aamma kaammattuuti­gerusunnarpoq. Unami aalajangiiffigisassatut siunnersuuteqartup saqqummiussaa oqaatigeriikkatsi­tuut saqqummiussinitsinni soqutiginartuuvoq, aammalu malersoqqissallugu aamma iluatinnaateqar­luni.

 

Taamaammat taamatut oqaaseqarluta kaammattuutigerusupparput ataatsimiititaliap susassaqartup, tassalu Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliap suliaq una suliassamisut aamma isigalugu aamma aappassaaneerisoqartinnagu suliarisinnaajumaassagaa.

 

Daniel Skifte, Ataatsimiinnermik Aqutsisoq, Atassut.

Johan Lund Olsen qutsavigaarput.

 

Paatsungalaattoqaqqunagu una erseqqissaatigissalaassavara ulluinnarni suleriaatsini malitassarput oqaluttup siulliup taasaasa saniatigut aamma ' 32 imm. 7 innersuussutigissavara, taanna imaqarpoq Inatsisartut amerlanerussuteqartut imaaliorumappata ataatsimiinnermi aqutsisup taanna malissagaa. Taamaattumik ilimasaarutigeriissavara kaammaattuutigalugulu Siumukkut aammalu Atassutikkut, taamatullu Attaviitsoq erseqqissumik oqaaseqaqqullugit ataatsimiititalianut ingerlassanersoq, tassami Inuit Ataqatigiit ataatsimiititaliamut ingerlassasoq, aammalu nalunaarusiortoqassasoq kissaatigaat, taamatut aamma Kattusseqatigiit kissaatigaat ataatsimiititaliamut ingerlassasoq.

 

Inuit Ataqatigiit, Kattusseqatigiillu periaasiat allaavoq, taamaattumik pisussaaffilerneqarnera Inatsisartuninngaanniit maleqqissaarlugu ingerlavunga maannakkumut, tassalu kaammattuutigissa­vara Siumukkut, Atassutikkullu arlaat oqaaseqaqqullugu ataatsimiititaliamut ingerlassanersoq, nalornilersitsisoqassanngilaq suliassaq pinngitsoorani marloriarluni suliarineqartussaavoq, aappassaaneerneqarluni ukiamut.

 

Taava maannakkut oqaaseqassaaq:

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittasuat, Siumut.

Tassa oqaaserineqartut uani uanga paasivakka imatut Naalakkersuisut uani alloriaateqarnissaq pisariartutut isumaqarfigaarput, siunnersuuteqartup isumaa aamma isumaqatigigatsigu ilinniartitsi­nissaq oqaatsinik nukittorsartariaqarnera, assortuussutiginngilarput taanna.

 

Kisiannili Naalakkersuisut isumaqarput siunnersuutip taanna siullermik Oqaatsinik Pikkorsissarfiup siulersuisuini sammineqartariaqartoq. Højskolit suliassikkutsigit pinngitsoorata naammassiniagas­saraagut inissaqartitsinerit, taavalu aamma ilinniartitsisussaqartitsinissaq allarpassuillu. Højskolillu aamma taamaalillugit suliassaannik, oqartariaqarpugut qulaaninngaanniit aamma suliassinniarlugit iliortutut oqaatigineqassaagut.

 

Ilumoorpoq Højskolit namminneq siulersuisoqarmata, namminnerlu siulersuisuisa atuarfimmi tassani Inatsisit højskolimut atuartitsinissamut tunngaviusoq piumasarisai najoqqutaralugit atuartitsinissaq pilersaarusiortarpaat. Tassaniippoq siulersuisuisa namminneq suliassaat, aamma uagut maani inimi akuerisimasarput.

 

Taamaattumik kiffaanngissusiat tassaniittoq ataqqisariaqarpoq, uanilu oqaatsit pillugit Inatsisartut, Naalakkersuisullu pilersissimasaat Oqaatsinik Pikkorissarfik tassaavoq oqaatsinik Kalaallit Nunaanni qallunaatut ilinniarnermi pikkorissarnermi, tuluttut kalaallisullu pikkorissarnermi oqaatsinik ilinniarfik pikkorissarfik tassaavoq pilersissimasarput, tamakkuninnga suliaqartussaq.

 

Taamaattumik uani ilinniartitsinermik tunngatillugu misilittarigiligai maannamullu qanoq ililluni ingerlaqqinnissaminut misilittagai paasisaalu najoqqutaralugit, isumassarsiorfiginissaa uani Naalakkersuisunut kaammattuutigaarput Oqaatsinut Pikkorissarfiup sammineqaqqaartariaqartoq oqaluuserineqaqqaartariaqartorlu siulersuisuini. Taamaattumik siulersuisui qinnuvigineqassasut apeqqut ikiorsiiviginiarlugu qaninnerusoq ungasinnerusoq isigalugu siunnersuusioqqullugu.

 

Tassaavoq killiffigisarput assortuussutiginngilarput, pisariaqartinneqarmat oqaatsit tungaasigut ajornartorsiutillit qallunaat, kalaaleqatigullu aammalu kalaallisut ilinniarusunneq annerugaluartoq naammassisinnaanagu naammattumik. Taanna qanoq ilillugu naammassiniassanerlugu assortuussu­tigisinnaavarput aammalu sivisoorujussuarmik oqallisigisinnaallugu, kisianni uani Oqaatsinik Pikkorissarfimmi naliliisitsinissaq siunnersuuteqartoq siunnersuutaatigut Naalakkersuisut isumaqatigimmassuk, taanna suliassiissutiginiarsimavarput taamaalillugu naammassiniarneqaqqul­lugu.

 

Taamaattumik uani aamma aatsaannguaq oqaatigineqartuni ataatsimi uanga ilassutigissagakku oqaaseq, oqaaseqarfiginissaa taassumap oqallinnerullu ataatsimut nalilikannernera najoqqutarissa­gakku uatsilaaq.

 

Tusarnaarlugu oqallinneq maani oqaatsit tungaatigut oqaaserineqartut. Malunnarpoq piffissaq maannakkut eqquippoq, piffissaavoq eqqartussallugu kalaallisut pikkorlussuserput, aamma qallunaatut pikkorlussuserput - oqaatsitigut pikkorlussuserput eqqartortariaqarparput.

 

Oqaatsit atortorissaarutaagamik, soorlu aamma qarasaasiaq atortorissaarutaasoq. Inuit taamaattunik atortorissaarutinik ilikkaaqqumasut - aamma oqaatsit taamaapput. Ilinniarsinnaavaat nuannaarutis­saminilu aamma sooq qaraasiaq amma ilikkarunikku atortaraat nuannaarutigalugulu. Taamaalillugu aamma oqaatsinik ilinniartitsineq neqeroorutigisariaqarparput. Inuttut nammineq oqalunnermini atorsinnaanngorlugu kalaallit oqaasii pikkorinnerulluni aammalu ajornannginnerusumik. Manna tikillugu uanga isumaga najoqqutaralugu malugiuartarpara taanna ilinniartitsisut tamarmik nunatsinni, kiffaanngissuseqarpoq ilinniartitseriaaseq suna atussanerlugu. Metode frihed-mik taaneqartartoq tamarmik atorpaat. Kisianni suli maannamut erinarsuut eqqortoq nassaarineqanngi­laq oqaatsitta qanoq sukkasuumik pitsaasumillu ilinniartitseriarnissaanut atussallugit.

 

Tassa Oqaatsinik Pikkorissarfik-una taamaammat naliliisariaqartoq tassani.

 

Silarsuarmi  uagut kisitta oqaatsinik aamma allanik ilinniarniartuunnginnatta eqqaamassavarput. Ullut tamaaviisa silarsuarmi inuiaat ilaasa oqaatsit arlalipparujussuit oqaaseralugit imminnut ataqatigiinniarsaripput. Uagut maani oqaatsit saniatigut oqaatsit ataaserluunniit ilikkarsinnaagutsigu aamma pikkorinnerusariaqarpugut. Naluallaaqaagut oqaatsit ataasiinnaalluunniit oqaatsitta saniatigut ilikkarsinnaanngikkutta.

 

Ilumut - kisianni taamak ittunik misissuinermi Oqaatsinik Pikkorissarfiup takusinnaavaa silarsuarmi allami qanoq taamak ittut, inuiapparujussuit oqaatsit ataatsit nalunartut ilinniarniar­taraat.

 

Ataasiarnata maani taasarsimavarput Israel-ikkut taamak ulluni makkunani ajornartorsioraluaqalu­tik aamma taaneqalaarpata ajunngilaq, oqaatsit tungaasigut silarsuarmi tamarmik aggerput, Israelimut juutit hebraeritut ilinniartussaapput tamarmik. Kisianni metodefrihed-imik taanna atorneqanngilaq paasisakka najoqqutaralugit annertunerusumik. Ilinniagassat ataaseq, metode ataaseq atorlugu meeqqap qulingiluanik ukiullip oqaasillip aallaavii atorlugit hebraerit oqaasii ilinniartitsisutut atorneqartut aallaaviupput. Taannalu Israelimi tamarmi atorneqassaaq ilinniartit­seriaaseq taanna kisiat atorlugu.Taamaalillutik uagut oqaluttuuttarpaatigut ilinniartik aaqqissuunne­qarsimasoq hebraerisut oqaasii aamma artornartuummata. Sanimut sangulaarnerunngilaq, kisianni suliassaq uanga kaammattuutinni ilaatippara uani naalakkersuisut sinnerlugit oqaatsinik pikkoris­sarfiup pilersaarusiorneq taanna inaarsarliuk kusanartumillu siunnersuuteqarluni.

Olga Poulsenip saqqummiussaa assortuussutiginngilarput ajornartorsiutit tassani tikkuagaa ilisimavarput alloriaqqinnissamut oqaatsinik pikkorissarfik suliassittariaqarpoq. Taannalu isumaqarpunga udvalg-imi oqallisigeqqinngikkaluarlugu allaat mannakkut ataatsimiinneq una inerpat naalakkersuineq ingerlaqqissinnaaguni oqaatsinik pikkorissarfimmi suliassap taassumap inaarsarnissaa suliareqqullugu qinnutigalugu.

 

Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq, Atassut.

Naalakkersuisut siulittaasuanut qujavugut. Maannakkut oqaaseqassaaq Jakob Sivertsen.

 

Jakob Sivertsen (A)

Qujanaq. Tassaana oqaaseqaqqinnianngikkaluarama IA-p oqaaseqartuata toqqartumik Atassut sinnerlugu oqaaseqartutut oqaaseqarfigimmatigut akissuteqalaarniarpunga.

Tassa uani oqaluuserisarput sorlaqarfianiit aaqqinngikkutsigu qaqugorsuarmut aaqqinneqarsin­naanngilaq. Taamaattumik una Atassummiit pingaartikkipput Atuarfitsialaap siunertaa aammalu atuartitaaneq pitsaanerulerpat ajornartorsiutit maani eqqartikkagut qaangerneqarsinnaapput.

Aamma forskole-t kalaallisut qallunaatulluunniit ilinniarfittut maanngaanniit uagut aalajangersaaffi­gisinnaanngilagut. Taamaattumik naalakkersuisut akissuteqaataat isumaqatigaarput oqaatsinik pikkorissarfik suliassaq oqallisigigatsigu, taanna suliariniarliuk, taavalu aappassaaneerneqarnis­saannut pikkorissarfiup taassuma siunnersuut qanoq isumaqarfiginerlugu nalilerumaarpaa.

Meeqqat atuartitaanerat pingaartikkatsigu taanna aalajangiusimavarput aamma pisariaqarpoq nutaanngorsaanissaq. Taamaattumik nukiit mikisuarsunnut atornagit oqaatsinik ilikkassagutta meeqqaninngaanniit aallartittariaqarmat. Tassa oqaatsigut aalajangiusimavarput meeqqat ilinniartitaanerat pingaarnerpaajummat sutigut tamatigut siunissami ilikkagassat eqqarsaatigalugit. Qujanaq.

 

Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Jakob Sivertsen qutsavigaarput. Taava tulliuppoq Tom Ostermann.

 

Tom Ostermann (A)

Malunnarluarpoq maanni oqallisigisarput soqutigineqarluartoq, kisianni ukua oqaaseqaatit aamma naalakkersuisut, kiisalu aamma Inuit Ataqatigiit atorsimasaat ilungersuussamik ingerlatsisoqarniar­toq kalaallisut pikkorissarnermi immaqa oqaaseq annertusisamik atorniarneqarsimassagaluarpoq. Tassami taanna siunnerfiugunarmat, kisianni una ataatsimiisitalianut ingerlateqinneqarnissaanut kaammattuuterput suli uagut ilungersortumik aamma piumasarissavarput, tassani arlalinnik atuisunik taakkartortuarneqarmat ilinniusigineqartut ullumikkut naleqqukkunnaarsimasut, taamaattumik Atassutikkut aamma taanna sorlaqarfia aaqqittariaqartutut oqariartuutaat taamatut oqaaseqassaaguma, taava illuatungaatigut imatut paasineqarsinnaavoq aamma nalilersuisoqarnissaa pisariaqartinneqartoq. Taamaattumik taanna kaammattuutigeqqissavarput uani oqaaseqaatiga aamma inassutigalugu.

 

Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Tom Ostermann qutsavigaarput. Tullinnguulluni oqaaseqassaaq Otto Steenholdt.

 

Otto Steenholdt, attaviitsoq

Naalakkersuisut siulittaasuata aatsaaqqissaaq oqaasii aamma uanga uniffigaakka, tassa imaappoq ataatsimiititalianut ingerlaqqaartinnani, taakkua oqaatsinut pikkorissarfinnut qanoq isumaqarnissut, taannarpiaq pillugu tusarniaqqaarlugu ajunnginnerussaaq. Ataatsimiititaliaq sulereerluni, taava kingornatigut paasissaguniuk oqaatsinik ilinniarfiup allarluinnarmik isumaqarfigigaa. Ajorpoq. Suut paasisassat tamaasa aallaavigalugit katersoriarlugit ataatsimiititaliaq suliguni ajunnginnerus­saaq. Taamaattumik massakkut ataatsimiititaliamukartinneqarnissaa uanga isumaqatiginngilara.

 

 

Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Allanik oqaaseqarumasoqanngimmat taamaalilluni imm. 57 naammassivoq imatullu inerneqarpoq Siumup Atassutip attaviitsup aammalu naalakkersuisup kissaatigaat ukiaru aappassaaneerneqassa­soq. Inuit Ataqatigiit aammalu Kattusseqatigiit ataatsimiititaliamut ingerlatikkusukkaluarpaat, kisianni amerlanerussuteqarneq aallaavigalugu inernera erseqqippoq, taamaalillunilu imm. 57 ukiaru aappassaaneerneqassaaq.

Ingerlaqqitsinnata qinnuigissavara Inatsisartut Siulittaasoqarfiani siulittaasup tullia ataatsimiinner­mik aqutsilaaqqullugu, Anders Andreassen.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq (A)

Qujanaq. Massakkullu tikissavarput imm. 24., tassalu Kulturikkut ingerlatsineq sunngiffimmilu sammisaqartitsineq pillugit Inatsisartut peqqussutissatut siunnersuut.

Taannalu saqqummiunneqartussaavoq Naalakkersuisut Siulittaasuanit, tassa Kultureqarnermut Ilinniartitaanermut Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisup napparsimanerata nalaani Naalakkersuisut Siulittaasuata akissussaaffik taanna tigumimmagu. Qinnuigissavaralu Naalakkersuisut Siulittaasuat saqqummeeqqullugu.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat (S)

Matumuuna saqqummiutissavara Kulturikkut ingerlatsineq sunngiffimmilu sammisaqartitsineq pillugit Inatsisartut peqqussutissatut siunnersuut, tassa siullermeerneqarnera. Siunnersuutip imarai kommuunit kulturikkut ingerlatsineranni sunngiffimmilu aqutsineranni aalajangersakkat aaqqissuu­teqqinnerarnerat. Utoqqatserpunga. Siunnersuut suliarineqarpoq kommuunit iluarsartuuseqqinnissa­mi ataatsimiititaliarsuup kulturikkut ingerlatsineq sunngiffimmilu sammisassaqartitsineq pillugit suleqatigiissitaata innersuussutaasa 1998-imi saqqummiunneqartut malitsigisaattut. Siunnersuummi tunngaviusumi siunertarineqarput kulturimut tunngasut, sunngiffimmik tunngasunut naligiissumik inissisimalernissaasa qulakkeerneqarnissaa.

Sunngiffimmi sammisassaqartitsinermut ataatsimiititaliat atuuttut atorunnaarsinneqarnissaat siunnersuutigineqarpoq. Tamatumani tunngavigineqarpoq ataatsimiititaliat naammaginartumik ingerlanissaminnut ajornartorsiuteqarsimanerat. Tassa naammattumik aalajangiisinnaatitaassuseq piginnaatitaaffigisimannginnamikku.

Tamanna pillugu suleqatigiissitap innersuussutaa malillugit isumaliutigineqarsimavoq kulturimut sunngiffimmullu siulersuisut pillugit peqqussummut aalajangersakkat aalajangiisinaassusermik aamma imaqartinneqarnissaat. Naalakkersuisut isumaqarput peqqussummi matumani maleruaqqu­sanik taamaattunik aalajangersaaneq kommuunimi iluarsaaqqinnissamut ataatsimiititaliarsuup immikkut ittumik inatsisiliorneranni aqutsinermut malittarisassanik aalajangersaasoqassanngin­nerannik innersuusutaanut akerliusoq. Taamaattumik suleqatigiissitap innersuussutaa siunnersuum­mut ilanngunneqanngilaq. Tamatuma kingorna kommuuni ataatsiakkaani kommunalbestyrelse-t kulturikkut sunngiffimmilu sammisassaqartitsinermi ingerlataqarnerup aqunneqarnera pitsaanermik qanoq ingerlanneqarnissaa nammineq aalajangissavaa, taamaalilluni najukkani ataatsimiititaliorto­qarsinnaavoq assigisaanillu pilersitsisoqarsinnaavoq kulturikkut sunngiffimmilu sammisassaqartit­sinermut tunngasunik kommuunip sammisassaqartitsineranik ikorfartuutaasussamik.

Aqutsinermut tunngatillugu allannguutit saniatigut siunnersuut annikitsunik allannguutinik imaqarpoq, taakkunani amerlanerit inatsisiliornermi imaluunniit maannakkut periaatsit erseqqissar­nerannut attuumassuteqarlutik.

Kisianni allannguut annerpaaq, tassaavoq kulturimut tunngasuni inuussutissarsiutigalugu ingerlatsinerup ilanngunneqarnera. Allannguut taanna atorlugu eqqumiitsuliornikkut kulturikkullu inuutissarsiutigalugu ingerlatsinerup suli annertusiartortup kulturikkut politikkip iluani pingaarner­siuinissamut periarfissaq ammaappaa. Taamatut pingaarnersiuineq kultuuri pillugu siunnersuisoqa­tigiit qanimut suleqatigalugit ingerlanneqassaaq. Suliaq taanna siunnersuisoqatigiit 2002-imi aningaasaliissutinut aammalu 2003-imi aningaasaliissutissanut siunnersuutaa tikillugu siunnersuu­siorlugu suliarilereerpaat. Aamma oqaatigissavara peqqussutissattu siunnersuut susassaqartunut tusarniaassutigineqarsimammat oqaaseqatillu sapinngisamik annerpaamik siunnersuummut matumani ilanngunneqarsimapput. Tamatuma saniatigut siunnersuutip nalinginnaasumik nassuiaatitai innersuussutigineqarput. Tassani tusarniaanermi akissutinik oqaaseqaatit pingaarner­paat nassuiaateqarmata. Taamak oqaaseqarlunga naggataatigut siunnersuut nassuiaatitai innersuus­sutigissavakka siunnersuullu inatsisartunut taamaalillugu oqaluuserisassanngortillugu.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, aAtaatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq. Maannalu Partiit Kattusseqatigiit Attaviitsullu oqaaseqartussaat oqaaseqasapput. Siulliullunilu oqaaseqassaaq Laannguaq Lynge, Siumut. Tulliukkumaarpoq Naimanngitsoq Petersen, Atassut.

 

Laannguaq Lynge (S)

Qujanaq. Kulturikkut ingerlatsineq sunngiffimmilu sammisassaqarneq imminut ima qanitsigisin­naasarput allaat ilaannikkut immikkoortinneri ajornakusoorsinnaasarlutik.

Innuttaasut amerlanerpaat sunngiffimminni soqutigisaat kultuimut atalluinnartarput imaluunniit oqaannarsinnaavugut innuttaasut amerlanerpaat aatsaat taamaallaat sunngiffimmi avataatigut kulturimik tunngasunik sammisaqarnissaminnik periarfissaqartuupput.

Peqqussutissamut siunnersuut imarisamigut sunngiffimmi sammisassaqartitsineq pillugu Inatsisartut peqqussutaannut maannamut atuuttumut assingugaluaqaluni arlalitsigut allannguutissa­nik pingaartunik imaqarpoq.

Siumumi innuttaasut sunngiffimminni peqqinnartunik soqutigisaqarlutillu sammisaqarsinnaanissaat pingaarluinnartutut isigaarput. Tamannalu pitsaanerusumik periarfissaqalissasoq ilimagilluinnarpar­put una peqqussutissamik siunnersuut mikinngitsumik aqqutissiuussisoralugu.

Siumumi maluginiarparput siunnersuummilu pingaarnertut siunertaalluni saqqummiunneqartoq tassaasoq sunngiffimmi sammisassaqartitsinermut ataatsimiititaliat massakkumut atuuttut ator­unnaarsinneqarnissaat. Tamanna Siumumiit tapersersorparput, massakkumummi ataatsimiititalia­qarneq piginnaatitaaffimmigut aalajangiisinnaanermigullu annikitsuinnarnik periarfissaqarpoq, naak aalajangigassani amerlasuuni tusaaniarneqartaraluarluni namminerluinnaq akisussaaffeqarti­taanera killeqarsimaqaaq. Taamakkaluartoq Siumumi nalunngilarput inuppassuit peqatigiiffiit assigiinngitsut aqqutigalugit ukiut ingerlanerini kajumillutik suleqataasarsimasut. Piffissarlu iluatsillugu Siumumiit inuppassuit nunaqarfinni illoqarfinnilu ukiut ingerlanerini sunngiffimmi sammisassaqartitsiniarnermi ataatsimiititaliani suleqataasarsimasut tamaasa qutsavigaagut.

Taarsiullugu kommunalbestyrelse-p akisussaaffigisassaannik kommunalbestyrelse-p kulturikkut sunngiffimmilu sammisassaqartitsiniarneq pitsaanerpaaq anguniarlugu suliaqarsinnaalertitaapput. Tamanna Siumumiit tapersersorparput isumaqaratta ukiuni makkunani Kommuunini iluarsatuus­seqqinnerit ingerlaleruttorfiini pissusissamisoorluinnarpoq Kommuunit peqqussutissatut siunner­suutaasa imarisaatigut annerusumik pisussaaffeqalernermikkut akisussaaffeqalernermikkullu aamma politikkikkut kulturip sunngiffiullu tungaatigut ingerlatsinissaminnut periarfissaminnik namminneq immersugassaminnik pitsassuarmik tunineqartut.

Siumumi peqqussutissaq Kommuunini pinaveersaartitsinermi suliniutinittaaq ikorfartuutaalluaru­maartoq isumaqarpugut. Taamaattumik Kommuuninut peqqussutissat periarfississutai suliniutaa­sussat sipaaniarfiginaveersaaqqullugit Siumumiit kaammattuutigissavarput. Ilanngullugu nunaqarfinni sunngiffimmi sammisassaqartitsiniarneq kulturikkullu suliniarneq eqqarsaatigalugu pilersitsiniarnerni peqataasussat ikinnerususinnaanerannik Kommuunit akuersisinnaanerminni piginnaatitaaffeqarnissartik atorluassagaat Siumup isumaqarfigaat aamma kajumissaarutigaa. Nunaqarfinnimi peqataarusuttoqaraluarpoq amerlassusissanik aalajanagersakkat aporfigineqariaan­naasarmata.

Siumumi isumaqarpugut peqqussutissami ingerlatsiffiusinnaasutut pineqartut siammasinneri aamma maluginiartariaqartut tamatumani aamma kingunerinngitsuussanngilai innuttaasut amerlanerusut peqataanissaminnut periarfissaqalernissaat.

Ilanngullugu Siumumi maluginiagarput tassaavoq kulturikkut suliaminnik suliniutiminnilluunniit  aamma tapiiffigineqarsinnaalernissaat. Naalakkersuisut kulturikkut suliaminnik inuutissarsiutillit amerliartorneri taamaaliornikkut uppernarsarpaat aammalu pitsaanerusunik atugassaqarnissaat peqqussutissakkut aqqutissiuunniarlugu. Tamanna Siumup taperserluinnarpaa.

Immikkut maluginiagassaq alla aamma unaavoq sunngiffimminni ingerlassani assigiinngitsuni klubbiugaluarpata peqatigiiffiugaluarpataluunniit ukiunik killilersuivallaarnerup atorneqarnera peqqussutissakkut annikillisinneqassammat.Soorlu assersuutigalugu klub-ineeqataasinnaasut eqqarsaatigalugit. Taamaakkaluartoq Siumumiit pingaartipparput klub-it ammasarfiini ukiumikkut assigiiaarnerusut piffissami aalajangersimasumik ataatsimoortinneqarsinnaanissaat anguniaqqullu­gu. Meeraavallaat inuusuttullu ataatsimoorlutik klub-imiinngittarnissaat anguniarlugu.

Aamma maluginianngitsuunngilarput Tips-inik Lotto-inillu pissarsinissamut sunngiffimmi susassaqartitsinermi ingerlataqartut qinnuteqarsinnaasut ilaasortaasut ukiorisassaat 25-iniit 30-inut qaffanneqassasut. Tamanna Siumumiit nuannaarutigaarput, taamaalilluni tapiissutaasarumaartussat inuusuttunut meeqqanullumi amerlanerusunut iluaqutaasinnaanngussammata.

Ukiorisanut killilersuisussaanngitsussanut ilanngullugu maluginiagarput aamma unaavoq innarluutilinnik sunngiffimmi atuartitsinermi atatillugu qummut qassinik ukioqarnissaq killilerne­qasimanngimmat.

Allanik assersuutinik tapersersorusutatsinnik taasassaqarsinnaagaluarluta Siumumiit kulturikkut ingerlatsineq sunngiffimmilu sammisassaqartitsineq siunissami naligiissumik peqqussutissamut siunnersuutikkut inissisimalissasut qulakkeerniarneqarmata nuannaarutigaarput.

Taamak oqaaseqarluta kulturikkut ingerlatsineq sunngiffimmilu sammisassaqartitsineq pillugit Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut aappassaaneerneqannginnermini Inatsisartut Kultureqar­nermut Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliaanut oqaluuserineqarnissaa inassutigissavarput. Qujanaq.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tulliulluni oqaaseqassaaq Naimanngitsoq Petersen. Tulliukkumaarpoq Ole Lynge, Inuit Ataqatigiit.

 

Naimanngitsoq Petersen (A)

Qujanaq. Naalakkersuisut kulturikkut ingerlatsineq sunngiffimmilu sammisassaqartisineq pillugu Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut saqqummiussaq Atassummiit nalilersoreerlugu imaattumik oqaaseqarfigissavarput.

Siullermik oqaatigissavarput sunngiffimmi sammisassaqartitani eqqarsaatigalugu pingaaruteqarpoq Kommuunit namminneq pisinnaatitaaffigalugu sunngiffiit kulturikkullu suliniutinik annertusaanis­samut periafissiuunneqarnissaat aalajangiusimaqqullugu sunngiffimmik sammisaqarsinnaasut amerlaqimmata ataasiakkaarlugit taakkartunngikkaluarlugit Atassummiit maluginiarparput siunnersuummi allannguutissatut saqqummiunneqartukkut eqqumiitsuliornikkut kulturikkullu inuutissarsiutigalugu ingerlatsinerup annertusarneqarnissaa aammalu periarfissanik ammaassineru­nissaq siunnersuutigineqarmata Atassummiit tapersersorluinarparput.

Kulturikkut ingerlatagut aammalu siulitsinni kingornussagut eriagalugit politikkip iluani sulinermi sunngiffik aqqutigalugu ingerlanneqarsinnaanngornera ammaanneqarneralu pitsanngoriaataanera Atassummiit nuannaarutigaarput. Sunngiffimmi sammisassatigut annertuunik taakkartuinngikkalu­arluta Kommuunit namminneq kommuuneqarfimminni periarfissarititaasut atorlugit aaqqissuisin­naatitaanerat annertusarneqarmat. Tamanna Kommuuninut atorluarneqarnissaa kaammattuutigaar­put. Atassummiit taamaattumik oqaaseqarluta siunnersuut tamakkiisumik taperserparput, taamatullu Kultureqarnermut Ilinniartitaanermut ataatsimiititaliamut aappassaaniinnginnerani oqaluuserineqarnissaa aammattaaq inassutigaarput.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tulliulluni oqaaseqassaaq Ole Lynge, Inuit Ataqatigiit. Tulliulluni oqaaseqassaaq Mogens Kleist, Kattusseqatigiit.

 

Ole Lynge (IA)

Inuit Ataqatigiinniit nuannaarutigaarput Kulturikkut ingerlatsineq sunngiffimmilu sammisassaqar­titsineq pillugu Inatsisartut peqqussutissatut siunnersuut maannakkut saqqummiunneqarmat.

Siunnersuutikkut qulakkeerniarneqarpoq kulturimut tunngasut sunngiffimmik tunngasunut naligiissumik inissisimalernissaa. Annerpaamik allannguutissatut siunnersuummissaaq kulturimut tunngasuni inuussutissarsiutigalugu ilanngunneqarnera Inuit Ataqatigiit iluarisimaarpaat. Tassami ukiorpaalunngortuni piumasarisarsimavarput suli annertunerujartortumik eqqumiitsuliornikkut inuussutissarsiutigalugu ingerlatsinerup kulturikkut politikkimi ilaasariaqartoq.

Siunnersuummi matumani tamanna pingaarnersiuinissamut periarfissaq ammaanneqarpoq, neriuutigaarpullu kulturi pillugu siunnersuisoqatigiit suleqatigilluarneqarnerisig eqqumiit­suliortut aamma inuussutissarsiutigalugu ingerlataqartut siunissami sulinissaannut tunngavissilluarneqassa­sut.

Taamaattumik Inuit Ataqatigiinniit qilanaaraarput aamma ukioq 2003-imut aningaasanut inatsisassamut aningaasaliissutaajumaartussat eqqartorneqalerpata peqataanissarput.

Sunngiffimmi sammisassaqartitsinermut ataatsimiititaliat, tassa fritidsnævn-it atorunnaarsinneqar­nissaat matumani aamma siunnersuutigineqarpoq. Taamatut atorunnaarsitsinissamut Inuit Ataqatigiinniit paasilluarpagut aammali paasilluarsinnaavagut suleqatigiissitat matuma siuliani pineqartup kulturimut sunngiffimmilu siulersuisut pillugit peqqussutissami aalajangersakkat aalajangiisinnaassusermik imaqartinneqarnissaannik kissaateqarsimagaluarnerat. Taamaattorli Kommuunini iluarsaaqqinnissamut ataatsimiititaliarsuup immikkut ittumik inatsisiliornermi aqutsinermut malittarisassanik aalajangersaasoqannginnerannik aalajangersaasoqassannginneranik innersuussutaannut akerliummat naalakkersuisut ilanngukkusussimanngilaat. Apeqqutip tamatumap sukumiinerusumik Inatsisartut kultureqarnermut ataatsimiititaliaanut qaqileqqineqarluni naliliilluar­figineqarnissaa Inuit Ataqatigiinniit pissusissamisoortutu isigissavarput.

Pingaaruteqarpormi nalorninaatsumik peqqussummik atuisussat pingaartumillu Kommunalestyrelse-t kulturikkut ingerlatsinermikkut ataatsimiititalianik siulersuisunik assigisaan­nillu pilersitsisarnissaannut sulinissaamutt pisinnaatitaaffiit aalangiisinnaatitaaffiillu ersarissarne­qarnissaat. Isumaqatiginartipparput tamanna Kommunalbestyrelse-p nunaqarfinnilu aqutsisup pillugit Inatsisartut inatsisasigut pisinnaappat.

Inuit Ataqatigiinniit pissusissamisoortutut isigaarput siunnersuummi ilanngunneqarmat kulturikkut inuussutissarsiutigalugu ingerlatatut taaneqarsinnaasunut naalakkersuisut tapiisuteqarnissamut periafissinneqarnerat, tassami nassuiaatini oqaatigineqartut kultureqarnikkut pissutsini ta­marmiusu­ni paasinarsivoq inuusstissarsiutigalugu ingerlatat suli annertusiartortut. Taamatut ineriartorneq qujanarpoq tamakkiisumillu tapersersorneqartariaqarluni.

Aalajangersakkakkut qulakkeerniarneqarpoq naalakkersuisut tapiissutaasa nuna tamakkerlugu aammalu inuussutissarsiutigalugu ingerlatanut sammitinneqarnissaa, kiisalu ilinniarsimanngikkalu­arluni namminerli piumassuseq ingerlataqarnerit Tipsimit aningaasaliissutit aqqutigalugit tapiiffigineqarnissaminnut periarfissat annertusinerisa kingunerinik tapiissuteqartarsinnaaneq.

Nutaatut aalajangersarneqarpoq timersornikkut ingerlataqartunut piukkunnartunut timersullamman­nullu Team Greenland-imut ataatsimoortumik aningaasaliissuteqarnikkut naalakkersuisut aamma tapissuteqarsinnaasut.

InuitAtaqatigiinniit kaammattuutigiinnassavarput taamatu aningaasanik tapiissuteqannginnermi qulakkeeqqullugu kulturikkut siunnersuisoqatigiit, timersornermi siunnersuisoqatigiit assigisaallu aningaasaliissuteqannginnermi qanimut suleqatigilluinnarneqarnissaat.

Inuit Ataqatigiinniit oqaatigisariaqarparput ullumikkut kultureqarnikkut, eqqumiitsuliorneruppat, timersorneruppalluunniit ingerlatat ataatsimut isigissagaanni neriunarluartumik siuariartorfiusut. Nunarput inuillu nunasuarmioqatitsinnut ersarissumik sassarluartalernerit takutitsisarnerit, unammiuaaqataasarnerit il. il aqqutigalugit ersersinneqarpoq kalaallit tunuarsimaanissamut pissutissaqanngitsugut akerlianilli nunarsuarmioqatsitsinnut qanilaartumittaaq qiinnertarnikkut ilumoorussinikkullu ikinngutit attaveqaatillu annertusiartuinnarsinnaasut. Tassa taamatut oqaaseqarluta matuma peqqussutissap aappassaaneerneqartinnani ataatsimiititaliamut sammineqar­nissaa kissaatigaarput.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tulliulluni oqaaseqassaaq Mogens Kleist, Kattusseqatigiit. Tulliukkumaarpoq Otto Steenholdt.

 

Mogens Kleist (K)

Qujanaq. Kulturikkut sunngiffimmilu sammisassaqartitsineq pillugu Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuummut Kattusseqatigiinniit imatut naatsumik oqaaseqaateqassaagut.

Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaata ataatsimut isigalugu oqaatigissavarput ulluinnarni suleriaatsimut oqilisaanissaq naatsorsuutigigatsigu allannguutissatummi siunertarimma­gu inatsisip 1992-imeersup ullumikkumut naleqqussarneqarnissaa pisariaqalersimammat.

Taamatullu kulturikkut sulinngiffimmi sammisassaqartitsiviit atuartitaanermut peqqussutissaniit peerneqarsimanera 97-imi tunngavigalugu ullumikkut aaqqiiniarnerit nalimmassarneqarnissaat pisariaqalersimammata.

Kommuunit ataasiakkaat periarfissaat mattutinnginneqarneri oqaatigineqarput, tassami kommuunit ataasiakkaat pissutsit tunngavigalugit ataatsimiittartoqatigiinni ataatsimiititaliorsinnaaneranni mattunneqanngimmata.

Inuussutissarsiutinut tunngasut aammattaaq aaqqiiviginiarneqarneri nuannaarutigaagut. Aammalu piukkunnartunut timersullammannullu periarfissiisinnaanngornerit aaqqiivigineqarnissaat ilanngullugit nuannaarutigaagut. Ataatsimut isigalugu timersornermut kattuffiit siunnersuisoqati­giillu tusarniarneqarsimaneri nuannaarutigigatsigit.

Kommuunit aalajangigaasa ilaannik naalakkersuisunit naammagittaalliutiginnissinnaaneq peerneqarmat pissusissamisoortutut Kattusseqatigiinniit oqaatigissavarput. Tassalu ullumikkut ombudmand-ip atuutilernerasigut naammagittaalliutaasinnaasut tassunga ingerlanneqartalermata imaluunniit periarfissaalermata. Taamatut naatsumik oqaaseqarluta peqqussutissatut siunnersuut aappassaaniinnginnerani ataatsimiititaliamut attuumassuteqartumut innersuussutigerusupparput. Qujanaq.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tulliulluni oqaaseqassaaq Otto Steenholdt, Attaviitsoq.

 

Otto Steenholdt, Attaviitsoq

Pingaartillugu maluginiarpara peqqussutissatut siunnersuut manna susassaqartunut tusarniaassutigi­neqarsimasoq oqaaseqaatillu siunnersuutip ilusilersorneqarnera tunaartarineqarsimasut. Siuner­suummut susassaqartut isumaat uniorlugu oqaaseqaruminaappoq allaat oqartariaqaraluarluni, soormi uagutsinnut susassaqanngitsunut peqqussutissatut siunnersuut oqaaseqafigitinniarneqarner­soq.

Siunnersuut annerusumik oqaaseqarfigissanngilara piffissaajaatigissanaguluunniit susassaqartut akuerisaat akerlilerlugu taperserpara. Akerlilernagu taperserpara.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq (A)

Qujanaq. Maannalu akissuteqassaaq Naalakkersuisut Siulersuisuat.

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat (S)

Qujassutigaara taamatut partiinit Kattusseqatigiit aammalu Attaviitsuninngaanniit ilassilluarneqar­mata allannguutissatut siunnersuutissat uaniittut.

Peqqussutissatut siunnersuut taanna allannguutigisaa erseqqissumik taperserneqarput. Qujassuti­gaakka. Ilumoorpoq tassa annertunerusumik qitiusuminngaanniit akulerusimanissaq oqartariaqarpu­gut pisariaqanngilaq. Kommuunit nammineersinnaassusaata nammineerlutillu ingerlatsinerisa iluanni pissusissamisoortumik kommuunit akisussaaffimmik taamaalilluni annertuumik tunniussi­neqarpoq.

Aammalu taamatut tunniussineq aamma kommuuni pisussaaffeqarpoq, tassa sunngiffimmi atorluaanissaq taamaalilluni kommuunit innuttaminnut tamakkiisumik kattuffiit allallu suleqatiga­lugit pilersaarusiorsinnaammassuk. Taanna isumaqarpunga periarfissaq alaatsinaattariaqartoq.

Siumut oqaaseqartumini oqaatigisai malugaakka ukua kommuunit akisussaaffii soorunami kulturikkut sunngiffimmilu aamma susassaqartitsineq pitsaanerpaaq ingerlanneqaleraluartut, taamaattoq aamma uagut tapiissutit tungaatigut sipaarnaveersaarniarnissarput aamma innersuussuti­gineqarpoq. Taakkua ataatsimut naliliiniarnermi aningaasartuutit tulleriiaanneqarneranni qularnanngilaq oqariartuutit immikkut aamma maluginiarsariumaarpagut.

Kiisalu aamma ukiorititat 25-iniit 30-inut qaffanneqartut Siumuminngaanniit taamaalillunilu allaninngaanniit taperserneqartut aamma maluginiakkama ilagaat taakkulu aamma ajornartorsiutaa­sussatut isumaqarfigineqanngillat.

Taava oqaatigilaassavara Ole Lynge-p IA sinnerlugu oqaatigisamini uani ... atorunnaarsinneqartut aamma allani oqaaseqartuni taanna tikinneqarpoq. Soorunami maannakkut Kommuunini ataatsimiititaliat taamak ittut atorunnaarneri soorunami inatsisitigut ugguuna periarfissaqarfigiler­paat, kisianni namminneq pisariaqartikkunikku taamatu ammatitsinerat tassuunakkut, Mogens Kleist, Kattusseqatigiinninngaanniit aamma oqaaseqarneratigut aamma malugisinnaavara ilumoormat namminneq pisariaqatikkunikku tassuunakkut ataatsimiititaliorsinnaaneq suli naammassisinnaavaat, kisianni inatsisitigut pisussaaffiginagu.

Taamatut aamma Kattusseqatigiinninngaanniit Ombudsmand-ip ullumikkut atuutilerneratigut naammagittaalliutaasinnaasut tassuuna ingerlanneqarsinnaanngormata, taavalu naalakkersuisunut maalaarutit taamaalillutik toqqaannartumik ingerlanneqartarsimagaluartut taaserneqarput  tassuunakkut periarfissanngormat Ombudmand-ikkut. Ilumoorpoq. Taannalu periarfissaq siunissami atorneqartartussaassaaq.

Aamma timersornermut atatillugu maluginiarneqartut eqqarsaatigissagaanni oqaaseqartut, tassani Laannguaq Lynge-p aamma Siumuminngaanniit, taamatullu aamma oqaaseqartunut allanut maluginiarpara soorunami Team Greenland-imik taaneqartartoq, tassa imaappoq tassani timersor­tartut pikkorissut aammalu avammut namminissamut isumalluutigut tapiiffigineqartarnerat, tassuunakkut ingerlanneqartarnerat aamma alaatsinaanneqaraluartoq. Taamaattoq aamma puigussanngilarput nunatsinni nammineq timesoqatigiit aaqqissuussivigineqarneranni silittumik kattuffiat, imaappoq timersoqatigiiffiit kattuffiat assigiinngitsorpassuupput, kisianni kattuffiat ataaseq aqqutigalugu tapiisarnitsinni taavalu tassanngaanniit pissarsiaqartussat agguaavigineqartar­nerat siunissami aamma pisartut taamak ittut malinneqartussaavoq.

Aamma qularutigissanngilarput timimikkut innarluutillit timersortarnerat siusinnerusukkulli saqqummiunneqartarsimasoq annertusakkamik aammalu aaqqissuussamik ingerlanneqaleraluarpal­luunniit, taamaattoq aamma tassa timersoqatigiit ataatsimut kattuffik aqqutigalugu tapiissutitigut isumagineqartartussaammata, taakkulu agguaassinermi aamma pinngitsooratik taamaattut aamma pissarsiaqartinnissaat kattuffiap peqatigalugu paaseqatigalugulu naammassiniarneqartartussaamma­ta. Taanna aamma oqaatigaara manni aamma kattuffinnit tusarniaasarnissat eqqartorneqarmata.

Isumaqarpunga maani ilassilluarneqarnera tunngavigalugu taamatut qujassuteqarlunga oqaaseqar­ninni una naggasiutilaarlugu taalaarusukkiga aamma Otto Steenholdt-ip naggataatigut oqaaseqar­nermini aamma attullatsiarmagu ilumoorpoq una suliaq sivisuumik ingerlanneqarsimavoq. Sivisungaatsiaqaaq 98-sillu kingornatigut aamma 97- 98-sillu kingornatigut aamma siuliani siornatigulli ingerlanneqartarsimalluni. Taamaattumi aamma tusarniaavissat nalunaarsorneqarsi­mapput aamma tusarniaanerit qanoq annertutigisimasut taavalu allaffeqarfitta taamani Kultureqar­nermut oqaatigivaa aamma tusarniaanerit ilaatigut arlaleriartumik uteqattaartumik ingerlanneqarsi­masut. Taamaattumik Otto Steenholdt-ip oqaatigisaattut tusarniarneqarsinnaasut tamarmik tusarniarneqasimasutut isumaqarfiginarput tamannalu aamma uppernassassavara taamaammat.

Taamaak oqaaseqarlunga qutsaigaakka oqaaseqarsimasut tamaasa siunnersuutip maani siullermeer­neqarnerani.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tassa taamaalilluni ullumikkut oqaluuserisassaq immikkoortoq 24-i tassalu kulturikkut ingerlatsineq sunngiffimmilu sammisassaqartitsineq pillugit Inatsisartut peqqussutissaatut siunnersuut siullermeerneqarnera naammassigallarpoq aappassaaneerneqartiganilu Kultureqarner­mut Ilinniartitaanermullu ataatsimiitsitaliamut ingerlateqqaarallassaaq. Tamatumalu kingorna aappassaaneerneqarumaarluni.

Massakkullu tikissavarput immikkoortoq 62. tassalu meeqqanut inuusuttunullu Ilulissaniittunut atuarfimmik ilinniarfimmi sanaartornissaq pillugu aaliangiiffigisassatut siunnersuut. Tassannga siunnersuuteqartuuvoq Inatsisartunut ilaasortaq Anton Frederiksen, kisiannili maaniissinnaanngim­mat sinniisussaata Tom Osterman-ip siunnersuut saqqummiutissavaa.

 

Tom Osterman (K)

Naluneqanngitsutut Naalakkersuisut anguniagaannut ilaavoq innarluutillit sapinngisamik nunatsinniittarnissaat aammalu kalaallit innarluutillit danmarkimiit nunatsinnut uterterarneqarnis­saat.Tamannalu aamma qujanartumik innarluutilinnut angerlarsimaffiit assigiinngitsut ukiuni kingullerni nunatsinni sanaartorneqarsimapput, soorlu assersuutigisinnaavarput sungiusarfik Ikinngut ilulissaniittoq. Kisianni ajoraluartumik puiorneqarsimasunut ilaapput inunnguit taakkua timimikkut eqqarsartaatsimikkullu innarluutillit atuartinneqarlutillu ilinniartinneqarfissaannik periarfissiisoqarnissaq. Nalunngilarput nunatsini naliginnaasumik meeqqat atuarfianik sanaartor­nerit Namminersornerullutik Oqartussat aningaasaliiffigisaraat soorunami aamma meeqqat inuusuttuaqqallu timimikkut eqqarsartaatsimikkullu innarluutillit atuarfeqartinneqarnissaat Namminersornerullutik oqartussat aamma isumagisassaannut ilaapput. Taamaakkaluartoq Ilulissat kommuneata ullumikkut ukiuni kingullerni pingasut missaani kommunemut katillugit 1.375.000 kr-nik aningaasartuuteqarfiusumik ukiunut tallimanut inuusuttuarannguit timimikkut eqqarsartaatsi­mikkullu innarluutillit Ilulissat kommuneata avataaneersut Ilulissani quersuup allaffeqarfikuani inunnguanut taakkununnga naleqqutinngilluinnartumik atuartinneqarput.

Ininik attartorneq Ilulissat kommuneata aningaasartuuteqarfigisaa ukiut marluk missaat qaangiuppa­ta taamaatinneqartussaq naappat inuusuttuarannguit taakku innarluutillit ilinniartinneqarnissamin­nut periarfissaarutsinneqartussaapput.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq. Maannalu akissuteqassaaq Naalakkersuisut siulittaasuat Kultureqarnermut Ilinniartitaa­nermut Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersusisoq sinnerlugu.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat (S)

Inatsisartunut ilaasortap Anton Frederiksen-ip siunnersuummini sungiusarfik Ikinngummik pilersitsinermi najugaqartut pinngitsooratik atuartussaasut pisariaqartumik atuarnissamik ilinniartinneqarnissamullu periarfissinneqarsimannginnerat oqaatigaa, taamatullu oqarneq eqqunngilaq.

Pinngitsooratik atuartussaasut arfineq pingasut maanna sungiusarfimmi ineqarput tamarmik pisariaqartitaminnik pisinnaatitaasaminnillu annertusisamik immikkut ittumik atuartinneqarput. Ilulissani siunnersuisarfiup PPR-ip allaffia peqatigalugu pilersaarut suliarineqarsimasoq malillugu Ilulissat kommuneanni atuarfimmit atuartitsineq aaqqissuunneqarsimavoq.

Sungiusarfik Ikinngut Ilulissat kommuneanniittoq nuna tamakkerlugu innarluutilinnut sungiusarfiu­voq. Sungiusarfiup sullitai ukiualunnguit matuma siornagut tassaasimapput innarluutillit inersimasut ukiuni kingullerni Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu pisortaqarfiup annertusiga­luttuinnartumik meeqqat inuusuttullu pinngitsooratik atuartussaasut sungiusarfimmut inissarsiuut­tarsimavai.  Tamatuma kingorna ineriartorneq pillugu KIIP ilisimatinneqarsimavoq tamannalu Ilulissat kommuneannik aammalu Isumaginninnermut Sulliffeqarnermullu pisortaqarfimmit sungiusarfimmik ingerlatsisuusumit arlaleriarluni oqaloqatiginnissutigisarsimallugu.

Namminersornerullutik Oqartussat immikkut atuarfimmik pillersitsineq ingerlatsinerlu akisussaaffi­gaat taanna erseqqippoq. Atuartulli angajoqqaaminni angajoqqaarsiaminni imaluunniit paaqqinnit­taarfimmi soorlu sungiusarfik Ikinngummi najugaqartut atuartinneqarnissaasa pisariaqartinneqartup neqeruurutiginissaa kommuunip pisussaaffigaa.

Sungiusarfik Ikinngummi meeqqanik atuartitsineq eqqarsaatigalugu, taakku pisariaqartitaminnik pisinnaatitaasaminnillu ullumikkut annertusisamik immikkut ittumik atuartinneqartarput. Meeqqat atuartut annertusisamik immikkut atuartinneqartussat siunnersuisarfiit inissarsiuuttarpaat, taamaalilluni naleqquttumik atuartinniarneqarsinnaaniassammata. Tassunga atuartitsinermi inatsit ilinniartitsisut akissarsiaannut aningaasartuutit Namminersornerullutik Oqartussat akilertarpaat.

Annertusisamik immikkut atuartinneqarnissamik pisariaqartitsineq piffissaalluartillugu Kommuunit matumani Ilulissat Kommuuniat aamma ilaavoq. Ilisimaareertarpaat, tassa meeqqat Kommuunimin­ni najugaqartut Kommuunip ullup unnuarlu aammalu ullukkut paaqqinnittarfittarfiutaaniissimasut pineqarmata aammalu innarluutaat atuarnerup aallartinnginnerani nassuiaatigineqartarmata. Tassa piffissaalluartillugu. Tassungalu atatillugu pingaartuuvoq Kommuuni atuarfeqarfilluunniitininik atuartitsiviusussanik naleqquttunik pissarsiniarnermi isumaginninnissaa atuartut ajunnginnerpaamik atuartinneqarnissaat anguniarlugu.

Ineqarnermut Attaveqarnermut Pilersuinermullu Pisortaqarfik KIP suleqatigalugu suleqatigiissita­liorsimavoq ilaatigut meeqqat atuarfiinik iluarsaassinissami annertusaanissamillu siunissami pisariaqartinneqartussami misissuinissamik.

Oqaatigineqarsinnaavoq Ilulissani atuarfik Jørgen Brønlundip iluarsaannissaannut annertusarnissaa­nullu pilersaarutinut atatillugu annertusisamik immikkut ittumik atuartitsinermi ininik atuartitsivis­sanik pisariaqartitsineq naatsorsuutigeqariissasoq.

Taavalu aamma meeqqanut aamma inuusuttunullu Sungiusarfimmi Ikinngummi najugaqartunut pisariaqartitsinerit naammassineqarsinnaassapput.

Naalakkersuisut isumaqarput meeqqat inuusuttullu pinngitsooratik atuartussaasut Sungiusarfik Ikinngummi najugaqartut. Pisariaqartinneqartumik annertusisakkamik immikkut ittumik allanillu pisariaqartitaminnik pisinnaatitaasaminnillu atuartinneqartut pisariaqartitaminnik pisinnaatitaanis­sartillu naapertorlugu atuartinneqartut.

Taamak oqaaseqaluta Naalakkersuisut inassutigaat atuarfiliortoqarnissaanut siunnersuut akuerine­qassanngitsoq siunnersuulli Ilulissani atuartut atuarfiit iluarsarneqarnissaannut annertusarneqarnis­saannullu pilersaarusiornermi ilanngunneqassasoq siunnersuutigaarput.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq.Maannalu Partiit Kattusseqatigiit Attaviitsullu oqaaseqartussaat oqaaseqassapput. Siulliullunilu oqaaseqassaaq Lannguaq Lynge, Siumut. Tulliukkumaarpoq Godmann Jensen, Atassut.

 

Laannguaq Lynge (S)

Ilatsisartuni ilaasorpat Anton Frederiksen-ip siunnersuutaa Siumumi misissoreerlugu Naalakkersui­sullu siunnersuummut oqaaseqaataat atuareerlugit Siumumi imak isumaqarpugut. Siumumi pingaartittuaannarparput innarluutillit nunatsinni najugaqarlutik innuttaaqataallutik allatulli ataqqineqarlutik inooqataanissaat piffissaq qaangiussimavoq nunaqqatitta timikkut tarnikkulluun­niit innarluuteqarnertik pissutigalugu qangatut danmarkimut aallartittuartarnissaat. Massakkumut innarluutilinnik danmarkimiittunik nunatsinnut uterartitsilerneq naak kigaatsumik isumaqarfiginar­sinnaagaluarpoq Siumumi suliatut pingaartutut pisariaqartutullu isigaarput. Kisiannili ilaatigugut sulisoqarnikkut illersorneqarsinnaasumik suli angusaqarsimannginnerput pissutigalugu innarluutillit danmarkimiittut tamaasa nunatsinnut utertissinnaasimanngikkigut nalunngilarput.

Kisiannili innarluutillit nunatsinniitut inuiaqatigiinnut avataqngiisiminnut akulerutsinneqarnerullu­tik inooqataanissat Siumumi sutigut tamatigut aqqutissiuussiffigeqataarusupparput. Taamaattumik Inatsisartunut ilaasortap Anton Frederiksen-ip immikkut atuarfiliuussinissamik ilinniarfiliuussinis­samilluunniit siunnersuutaa Siumumiit tunngaviatigut tapersersinnaanngilarput taamaaliornikkut innarluutillit pineqartut inuiaqatigiinnit immikkoortinneqarnerat annertusitiinnarneqarsinnaammat.

Meeqqat inuusuttuaqqallu ullutsinni peroriartortut inuiaqatigiit qanoq innuttamikkut katitigaaneran­nik piviusumik isigisaqarlutik misigisimallutillu peroriartornissaat Siumumi pingaartorujussuartut isigaarput. Pisariaqarluinnarpoq kinaluunniit innarluutilik immikkoortinneqarani innuttaasutut allatulli ulluinnarni atugassaqartitaalluni inooqataatinneqarnissaa. Pissutini periarfissanillu pioreersunik kiisalu pilersaarutaasunik Naalakkersuisut sukumiisumik nassuiaataat Siumumi isumalluarfigaarput tusaatissatullu tigullugu.

 

 

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tulliulluni oqaaseqassaaq Godmann Jensen (A), tulliukkumaarpoq Asii Chemnitz Narup (IA).

 

Godmann Jensen (A)

Inatsisartut upernaakkut 2002-mi ataatsimiinneranni oqaluuserisassani immikkoortoq 62. tassaasoq meeqqat inuusuttullu Ilulissani sungiusarfik Ikinngummi najugaqartunut naleqquttumik atuarfilior­toqartariaqartoq aammalu atuartinneqarnerminni atortumikkut pitsanngorsaavigineqartariaqarnerat Inatsisartunut ilaasortap Anton Frederiksen-ip siunnersuutaa Atassummiit imaattumik oqaaseqarfi­gissavarput.

Atassummiit oqaatigissavarput siunnersuuteqartup siunnersuutaa tunngaviatigut tapersersoratsigu ilisimaneqartutummi Atassutip tunngaviusumik anguniagaasa ilagilluinnarmassuk innuttaaqatitta sumiikkaluartulluunniit taamatut inissisimasut sutigut tamatigut atukkamikkut oqilisaaffigineqarlu­tillu pitsanngorsaavigineqartuarnissaat sulissutigineqartuartariaqartoq.

Taamaakkaluartoq Atassummiit oqaatigissavarput Naalakkersuisut siunnersuummut akissuteqaataat paasilluarsinnaagatsigu. Naalakkersuisut akissuteqaataanni ersarippoq sungiusarfik Ikinngut Ilulissaniittoq tassanilu najugaqartut pitsaasumik atuartitaanikkut atuartitaanerullu iluani atugassaqartitaanermikkut isumannaatsumik sullinniarneqartuartut.

Aammatta Atassummiik paasisinnaavarput immikkut atuarfiliunngikkaluarluni atuarfiit pioreersut atorluarnerisigut pitsaasumik aaqqiiniartoqarsimasoq Naalakkersuisut akissuteqaataanni oqaatigine­qarpoq siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu atuartitaanikkut aaqqiiniarnermi sungiusarfik Ikinngut Ilulissanilu siunnersuisarfiup PPR-ip allaffia taamatullu Ilulissat kommuneat  aammalu KIIP kiisalu Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu pisortaqarfik sungiusarfik Ikinngut pillugu qanimut oqaloqatigiinnerit aqqutigalugit aaqqiiniuteqarnissarlu siunertaralugu oqaloqatigiittuarsi­manerit paasisinnaavarput.

Atassummiit oqaatigissavarput taamatut suleqatigiilluni tatigeqatigiillunilu sungiusarfik Ikinngum­mi najugaqartunut atuartitaanikkut atuartitaanerullu iluani aaqqissuussiniarnissat sulissutigineqarsi­manerat nuannaarutigigatsigu Atassummiit taamatut oqaaseqarluta siunnersuuteqartup siunnersuu­taa itigartipparput Naalakkersuisullu akissuteqaataat paasilluarlugu akissuteqaammut isumaqataa­nerput nalunaarutigaarput. Utoqqatsissutigaarput una naggataani oqaaseqatigiit allannerliorneqarsi­mammata.  

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, Ataatsimiinnermi Aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tulliulluni oqaaseqassaq Asii Chemnitz Narup (IA), tulliukkumaarpoq Loritha Hendrik­sen (K)

 

Asii Chemnitz Narup (IA)

Qujanaq. Inatsisartunut ilaasortaq Anton Frederiksen siunnersuuteqarpoq atuartutut annertuumik innarluutillit Ilulissanilu sungiusarfik Ikinngummi najugaqartut naleqquttumik atuarfiliuunneqarnis­saannik naleqquttumillu atuartinneqarnissaannik Inatsisartut Naalakkersuisunut piumasaqassasut.

Siunersuummut siullermik oqaaseqarfigissavagut pissutsit Ilulissanorpiaq tunngassuteqartut aappassaanillu nunami tamarmi atuartut annertusisamik immikkut atuartinneqarnissamik pisariaqartitsisunut apeqqut oqaaseqarfigissallugu.

Oqaluuserisassanngortitsisup sumiiffimmi ataasiinnarmi tassalu nammineq borgmesteriuffimmini pissutsit atuuttut oqaluuserisassanngortikkaluarai taamaattoq Inuit Ataqatigiinni isumaqarpugut Inatsisartuni ilaasortat susassaqarfigalugulu pisussaaffigilluinnaripput nunarput tamaat ataatsimut isigalugu qinikkatut sullissinissaq.

Oqaluuserisassanngortitinerminut tunngavilersuutitut ilanngullugu Anton Frederiksen-ip oqaatigaa sungiusarfik Ikinngummi najugaqartut atuartinneqarnissaannut ilinniartinneqarnissaannullu periarfissaat puiorneqarsimasut. Taamatut oqarneq pissutsinut piviusuminik naliliinerlunnermik tunngaveqartutut pissutsinillu piviusunik sangutitsiniaanertut siunertaqartutut oqaatigisariaqarpagut. Pissutsit piviusut eqqortumik saqqummiunneqartarnissaat pingaaruteqarluinnarpoq minnerunngitsu­mik maani Inatsisartuni.

Pissusiviusut ersersinniassaqgutsigit kingumut qivialaartariaqarpugut tassami eqqaamaneqartaria­qarpoq siullermik najugaqarfik Ikinngut sananeqarmat innarluutillit inersimasut sungiusarfissaattut angerlarsimaffissaattut sananeqarpoq februarimilu 1980-mi nappareerlugu ammaanersiorneqarpoq aamma eqqaamasariaqarpoq najugaqartunut naleqqussakkamik, tassa pisinnaasaannut naleqqussak­kamik sungiusarfik Ikinngut sullivittaqarpoq ASannavimmik@ taaguuteqartumik.

Pissutsinut piviusunut ilanngullugu oqaatigisariaqarportaaq ukiuni kingullerni meeqqat annertuu­mik innarluutillit suli atuartuusut sungiusarfik Ikinngummi najugaqalersimanerat, tassa sungiusarfik Ikinngut ukiut 20-i missaat ingerlareersorlu meeqqat innersuunneqartalerput naak sungiusarfik aallaqqaammut taakkununngarpiaq pilersinneqanngikkaluartoq.

Anton Frederiksen isumaqatigaarput oqarmat meeqqat taakku pisariaqartitaannut naleqquttumik atuartitaasariaqartut. Naalakkersuisup ullumikkut akissuteqaatimini iseqqissarpaa kommunet tamanna qulakkiissallugu pisussaaffigigaat.

Inuit Ataqatigiinni arajutsisimanngilarput sungiusarfimmi najugallit atuartitaanerat assigiinngitsuti­gut aporfeqarsimasoq tamannami paasivarput jannuar 2000-mi Inatsisartut Aningaasaqarnermut ataatsimiitsitaliaata Ilulissat kommuneanut paasisassarsiorluni angalanerani. Taamaattumik Aningaasaqarnermut ataatsimiitsitaliap Inatsisartuni ataatsimiitsitaliaq susassaqartoq tassaasoq Kultureqarnermut Atuartitaanermullu ataatsimiitsitaliaq paasisimasaminik allakkatigut ilisimatip­paa.

Ilisimavarpullu ataatsimiitsitaliap susassaqartup apeqqut Kultureqarnermut Atuartitaanermullu Naalakkersuisumut saaffiginnissutigisimagaa Naalakkersuisullu allakkatigut akisimagaa sept. qaammataani 2000-mi. Naalakkersuisup Kultureqarnermut Atuartitaanermullu ataatsimiitsitaliamut akissuteqaammini taamani erseqqissarpaa Ilulissat kommuneani atuartitaanermut akisussaasut suleqatigalugit atuartut pisariaqartitsinerat malillugu atuartitaanerat aaqqissuunneqartoq. Naalakker­suisup allagaani erseqqissarneqartut ilagaat kommunet ataasiakkaat pisussaaffigigaat atuartitaa­nerup pisariaqartinneqartup neqeroorutiginissaa.

Kattusseqatigiit Inatsisartut Atuartitaanermut Kultureqarnermullu ataatsimiitsitaliaanni aamma ilaasortaatitaqarmata Naalakkersuisut taamani akissutaat arajutsisimassanngikkaat naatsorsuutigaar­put. Naalakkersuisup taamani akissutaa ersareqimmat Inuit Ataqatigiinni isumaqarpugut pissutsit tigussaasut Ilulissanorpiarlu tunngassuteeqartut Anton Fredreksen-ip Inatsisartunut oqaluuserisas­sanngortittariaqarsimanngikkaluarai qitiusumimmi oqartussat kommunellu eqaatsumik suleqatigiin­nermikkkut aaqqissinnaasariaqaraluarmatigit.

Aallaqqaasiinitsinni nalunaarutigaarput annertusisamik immikkut atuartitsisarnerit ataatsimut oqaaseqarfigiumaarlutigit. Ilisimaneqarpoq annertusisamik immikkut atuartinneqarnissamik  pisariaqartitsisut ukiuni kingullerni amerliartortut. Ilisimaneqarpoq meeqqat pineqartut meeqqanut allanut naleqqiullutik avatangiisit tungaasigut immikkut pisariaqartitsisuusut ilisimaneqarpoq init atuartitsiffiusut meeqqat pisariaqartitaanut naleqqutinngitsut atorlugit ullutsinni atuarfinni arlaqartuni atuartitsinneq ingerlanneqartariaqartoq Ilulissaniinnaanngisoq.

Ilisimaneqarportaaq annertusisamik immikkut atuartitsinermi atuartut qassiit isumaginnittoqarfim­mit peqqinnissaqarfimmillu aamma ikiorserneqartartut. Pissutsit tamakku eqqarsalersitsipput aperisariaqarpugullu atuartut taakku ataatsimut isigalugu sullinneqarnerat naammaginartuunersoq, aperisariaqarpugullu pitsaanerusumik sullinneqarnissaat anguniarlugu atuarfitsialammut piareersaa­tinut ilanngunneqarnerat naammaginartuunersoq.

Inuit Ataqatigiit tungaanninngaaniik pingaartillugu oqaatigissavarput atuarfitsialammi suliniutit illersorluinnaratsigit pitsaasumillu naammassineqarnissaannut suleqataajuassagatta. Suliniutit iluatsilluassappata annertusisammik immikkut atuartitsisarnermut tunngasut ilanngullugit piareersarluagaasariaqartut isumaqarpugut. Ilisimavarput atuarfitsialaap piareersarneranut atatillugu pissutsit annertusisamik immikkut atuartinneqartunut tunngasut qulaajarneqartut, qulaajaallunilu misissuinermi paasisat nalunaarusiarineqarsimasut.

Nalunaarusiaq ukioq manna tassa aallartilaarnerani saqqummersoq soqutiginartorpassuarnik imaqarpoq qujanarporlu suliaq taamaalilluni aallartissimammat. Taamaattorli tusarsaanngillat nalunaarusiaq tunngavigalugu isumasioqatigiissitsinerit tusarniaanerilluunniit. Inuit Ataqatigiinni taamaammat aarleqqutigaarput meeqqat atuartut ullutsinni 500-rut tungaannut amerlassusillit tassa taakkua annertusisamik immikkut atuartinneqartartut atuarfitsialammut ikaarsartinniarneqarneran­nut suliniutit piareersaartaasut peqqissaarunneqarnerat amigartoq. Misissuinerummi inerneri oqallisigisariaqarput. Atuarfitsialammut piareersaatit allat peqqissaarunneqarsimanerattulli.

Periafissaq iluatsillugu Inatsisartut Kultureqarnermut Atuartitaanermullu ataatsimiititaliaa apeqqummik tamatuminnga nalileeqqullugu inussiarnersumik kissaateqarfigaarput.

Naggasiutigalugulugu oqaatigissavarput Anthon Frederiksenip aalajangiiffigisassatut taamatut iluseqartillugu taamatullu imaqartillugu akuersaarsinnannginnatsigu.

Apeqqutilli saqqummiunneqartup pingaaruteqarluinnarnera pillugu nunatsinni annertuumik innarluutillit immikkut ittumik atuarfissaanik pisariaqartitsineq tamakkiisoq Kultureqarnermut Atuartitaanermullu Ataatsimiititaliami nalilersorluaqqussavarput.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tulliulluni oqaaseqassaaq Loritha Hendriksen, Kattusseqatigiit. Tulliukkumaarporlu Otto Steenholdt, attaviitsoq.

 

Loritha Hendriksen (K)

Inatsisartunut ilaasortap Anthon Frederiksenip aalajangiiffigisassatut siunnersuutaa Kattusseqati­giinnit imatut oqaaseqarfigissavarput. Kattusseqatigiinniit siunnersuutigineqartup ersarissumik erseqqissumillu siunnersuutigaa siunissami pinngitsoorneqarsinnaanngitsoq annertuumillu siunissami atorfissaqartinneqartoq, tassa Sungiusarfiup Ikinngummut atasumik atuarfimmik pilersitsinissaq. Siunnersuuteqarttummi patajaatsumik innarluutillit meeqqat inuusuttullu siunissami suli pitsaanerumik sullinneqarnissaat eqqarsaatigalugu ersarissarpaa siunissami atuarfissaqartitsinissaq ullumikkut minnerulertinneqarnavianngitsoq.

Ukiunimi kingullerni annertuumik innarluutilittagut oqallisigisarpagut. Pitsaanerpaamillu inunnut innarluutaat inuit innarluutaannut naleqquttumut atugassaqartitsinissaq neriorsuutigisarlugu. Aammattaaq anguniagassat pingaarnertut oqaatigiuarparput innarluutilinnut atugarititaasut suulluunniit ullutsinnut naleqqussartuarnissaat pisariaqarluinnartoq.

Aammattaaq innarluutillit meeqqat inuusuttullu eqqartorneqaleraangata erseqqissartuarparput innarluutilitta sapinngisamik nunatsinniitiinnartarnissaat anguniartariaqaripput. Taamaattumik naleqqulluinnarpoq makkuninnga pisariaqartitsineq inissiiffigineqarsimasut aamma malinnaatinne­qarnissaat atuarfiit eqqarsaatigalugit.

Tamakkulu tamaasa nalilersoreerlugit isumaqarpugut siunnersuuteqartup erseqqissara ilumut ullumikkut siunnerfigissagipput Sungiusarfiup Ikinngummut najugaqartunut najugaqalertussanullu pitsaanerpaassasoq, tassa angerlarsimaffimmut attuumassuteqartumik atuarfimmik pilersitsinissaq. Naak Naalakkersuisut akissuteqaamminni ersarissaraluaraat ullumikkut annertusamik immikkut ittumik atuartitsineq pisariaqartitsineq naapertorlugit ingerlanneqartoq atuartitsinerlu ajunngitsumik ingerlasoq.

Aap, ullumikkut suli ajornartorsiutaalinngilaq, kisiannili siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu pisariaqartitsilertussaavugut. Soormi ullut ajornartorsorfiit utaqqissavagut naak ullumikkut pisariqartitsisinnaaneq ersarissereeraluartoq.

Taamaattumik Kattusseqatigiinniit oqaatigerusupparput suliassaq kinguarsarnagu pilersaarusiornis­saa, tamannalumi pitsaanerpaassaaq ullumikkut suliniutaasimasut misissugassat aallartisarneqarfi­gigutsigit.

Taamaalilluta siunnerfimmik ataavartumik siunnerfilimmillu innarluutilimmut siunissami iluaqutaasussamik anguniagaqarnerput timitalissagaluaratsigu.

Akissuteqaat misissoreerlugu maluginiarparput ersarissoq una aamma taarusupparpullu imatut oqaasertalik. Ajornartorsiutinngoriaannaasoq ukiuni ingerlaavartuni, tassalu meeqqat atuartut annertusisamik immikkut ittumik atuartinneqartut siunnerfilimmik inissarsiuuttarpagut. Tassa tassani naalakkersuisut akissutaanni taamak ersarissumik allassimavoq. Maluginiarlugit inissar­siuuttarpagut. Tassani ersarissumik erserpoq allaat nikerartunik atuarfissanik naleqquttunik ukiualunnguit qaangikkaangata inissarsiuunneqartartut, soorlu ullumikkut aamma taamaattoq.

Tassalu taanna innarluutilinnut atuartunut atuartussanullu annertuumik eqquisarpoq, tassami innarluutillit pissutsinik avatangiisinillu sungiusseriikkaminnik allanut nuunneqaraangamik annertuumik atukkamikkut eqqorneqartarmata.

Tamakkuninnga suliaqarsimasut kialluunniit misilittagaqarfigilluaraa nalunngilarput uppernarsarne­qarsinnaavorlu. Nalunngilarami innarluutilinnik atukkanik allunnguisoqaraangat annertuumik pulaniapiloortartut allaat inummut atuisumut kinguarsaataasinnaasumik.

Ullumikkut pissutsit eqqarsaatigigaanni siunissami Sungiusarfik Ikinngut ataannarnissaa tamatta naatsorsuutigaarput siunissamilu atorfissaqartinneqarnera milliartornavianngitsoq kialluunniit naatsorsuutigisinnaavaa.

Taamaattumik patajaatsumik ataavartumillu atuarfimmi Sungiusarfik Ikinngummut atasumik pilersitsinissaq pisariaqartutut Kattusseqatigiinniit oqaatigerusupparput. Makku pissutigalugit:

Innarluutilik immikkut atuartinneqarnissaminik annertuumik pisariaqartitsisarpoq, tunngaviillu timip innarluutai aallaavigalugit pinnguaatillu innarluummut naleqquttut, minnerungitsumillu inip angissusia aallaavgigalugu atuartitsisoqartarmat atuartitsisoqartussaallunilu. Taamaaliornikkummi angusassaq pitsaasoq atuartullu namminneq pisariaqartitaat aatsaat anguneqassammat, minnerunn­gitsumik ilinniartitaaneq naammaginartoq sukumiisoq salliunneqarluni suliniutigineqarpat. Taamaattumik pisariaqarluinnarpoq siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu siunnersuuteqartup Kattusseqatigiinniit taperserlugu oqaatigerersukkatsigu. Ataatsimiititalimullu susassaqartumut ingerlateqqinneqarnissaa oqallisigineqarnissaalu innersuussutigalugu.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq. Maannalu oqaaseqaqqissaaq siunnersuuteqartoq sinnerlugu saqqummiussisoq, tassalu Tom Ostermann, Kattusseqatigiit.

 

Tom Ostermann (K)

Qujanaq. Siullermik oqaaseqaateqartunut qujanrusuppunga aamma malunnarpoq soqutigineqarluni apeqqut manna sammineqarsimammat. Kisianni taamaakkaluartoq assigiinngitsunik oqaaseqaatinut tunngatillugu apeqquteqalaassaanga aammalu ilaatigut assigiinngitsut Inuit Ataqatigiit tungaanninn­gaanniit oqaatigineqartut ilumut ...eqqortumik tunnganerusut. Taakku pulaffigissanngilakka. Kisianni tassa uani innarluutilinnut toqqissisimanartumik atuarfeqartitsinissaq pingaartutut isigigatsigu. Taanna siunnersuuteqartoq sinnerlugu oqaloqatiginerisigut ukua init maannakkut atortinneqartut, taamatut innarluutilinnut atortinneqarnissaai tulluunnerpaatut isigineqarsinnaann­gimmata. Siunnersuuteqartup tamanna qalilersimavaa. Taava aamma aaqqiivigineqartariaqartutut isigigamiuk taamatut siunnersuuteqarsimalluni. Tassami kialluuniit inuup innarluutilinnik sullissisimasup imaluunniit ilisimasaqarluartup nalunngilaa qanoq tamakku innarluutillit ilaatigut atuarfimmut qanippallaamik inissisimaneqassagunik atuartunut aammalu innarluutilimmut immineq eqqarsaatigalugu qanoq akornautaasinnaatiginera meeqanik akornusersorneqarluni aturnini ingerlanneqassappat.

Taamatut oqaaseqareerlunga, taava Partiit oqaaseqaatigisimasaannut una Ilulissanorpiaq tunngasuu­sutut oqaaseqaateqartoqarnera soorunami sumiluunniit piffimmi ajornartorsiutini ilisimasaqarutta aamma pisussaaffigaarput taakkua pissutsit maani inimi pisariaqarpoq qaqilissallugit, kisianni aamma Asiip oqaaseqaatigisaanut illuatungaatigut pakatsilaarpunga inunnik ajornartorsiutilinnik ilisimasalissuummat, taamatut inummut ataasiinnarput sangutitsineq isumaqannginnama eqqortutut iliornerusoq, tassami soqutigisat ukuusariaqarput innarluutillit atugarisaat pitsaanerpaamik aammalu toqqissisimanarnerpaamik iliuuseqarfigissallugu.

Una Atassutikkormiut oqaaseqartuanut tunngaviusumik tapersiipput aammalu oqarlutik Atassutik­kut anguniagaasa ilagilluinnarmassuk innarluutilinnik atugassarititaasut sumiikkaluartulluunniit sutigut tamatigut atukkamikkut oqilisaaffigineqarlutillu pitsanngorsaavigineqarnissaat. Taamaakka­luartoq naalakkersuisut akissuteqaataannik paasinnilluarlutik oqaaseqarnerat itigartitsinerat taanna uuma siunnersuutip siunertaanik tulluuteqqissaarnersoq apeqqutigineqarsinnaavoq ilumut Atassutikkut ilumoorussimaneraat politikkertik.

Naggataatigut Kattusseqatigiit oqaaseqartuannut qujarusuppunga aamma taama apeqqummut ersaritsigisumik ititigisumillu oqaaseqaaateqarmata innarluutillit atugarisaat pillugu taamatut ititigisumik saqqummiussisinnaammata. Qujanaq.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq. Maannalu akissuteqarssaaq Naalakkersuisut Siulittaasut.

 

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat (S)

Tassa Naalakkersuisut akissutaannut isumaqataasut partiit oqaaseqartui Siumukkut aamma paasisisnnaavara Atassutikkut aamma taamatut oqaaseqarmata, kiisalu aamma IA-p oqaluttua Asii Chemnitz Narupip maannarpiaq akuersaarsinnaanagu, kisianni pingaartillugu tamarmik oqaa­tigisaattulli udvalg-imi atuartitsinermi Kultureqarnermut Atuartitsinermut udvalg-ip oqaluuserisas­saattut innersuussutigineqartup isumaqatigaara. Isumaqarpunga apeqqutit uani tikinneqartut aammalu annertunerusumik paatsuunganartoqartinneqarpat suut qitiusuminngaanniit oqaasissaqar­figineqarpat. Aammalu suut kommuunit namminneq oqaasissaqarfigaat. Tamakkua nalorninaatsu­mik inissaannik inissillugit paatsuunganartoqarpat udvalg-imi erseqqissumik oqaloqatigiissutigalu­git erseqqissarneqarsinnaapput. Aammalu meeqqat pineqartut atuartitaanerat pineqartoq sapinngisa­mik allatulli piareersarneqarlunilu naammassiniarneqartoq. Kisiannili Atuarfitsialammut aamma aaqqissuussinermi atuarfiullu allinissaannut Jøærgen Brønlundip atuarfiata tungaatigut aaqqissuus­sinissamik aamma ilanngullugit naammassiniarneqarnerat aamma naalakkersuisut aamma taanna erseqqisarneqarsimavoq.

Tamakku tamaasa naatsorsuutigissavakka kulturundervisningsudvalg-ip ataatsimiinnerminni nalilersoqqissagai aammalu pisariaqassappat kitsisinik assigiinngitsunik saqqumminissaq kissaatigineqarpat taanna iserfigisinnaavarput. Kisianni tassa oqaatigissavara apeqqut taanna taamaaliinnarlugu siunersuutigineqarnera akuersaanneqanngilaq, kisiannli paatsuunganartut erseqqissaatissallu udvalg-imi suliarineqaqqissappata, taanna naalakkersuisunit akornutissaqartinn­gilarput.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tulliulluni oqaaseqaqqinniarpoq Godmann Jensen, Atassut.

 

Godmann Jensen (A)

Siunnersuutigineqartoq pillugu Anthon Frederiksenimut sinniisaasup soorunami oqaaseqaatai qimerloorluarnerani Atassutip tungaaninngaanninngaanniit oqaaseqaatigisarput taanna soorunami tikkuaaffigivara. Ilaatigut oqaaseqatigiit atorneqartut immaqa annerusumik aallaavigalugit. Kisianni tassa sammineqartut marluk immikkoortippagut uagut tungitsinniit. Siunnersuuteqartup siunnersuu­tigivaa atuarfiliortoqassasoq, taavalu aamma tassunga atatillugu atuartitaanikkut pitsanngorsaasoqa­sasoq.

Taavalu naalakkersuisut akissuteqaataannut ersersinneqarpoq suliat ingerlangaatsiartorujussuusima­soq aammalu pitsasumik suliniuteqartoqartoq. Ullumikkullu uagut naliliinitsinni tunngavigisarput unaavoq aamma nuna tamakkerlugu aningaasat eqqarsaatigalugit suliniut pitsaasumik ingerlareer­neranni immikkut ittunik atuarfiliortoqarnissaq ilaatigut suli ullumikkut immaqa piffissaasutut oqaatigineqanngitsoq, tassalu una siunnersuutigineqartoq tunngaviatigut isumaa uagutsinninngaan­niit tapersersornartipparput, kisiannili una siunnersuutip qiterisaa, tassa atuarfiliortitsinissaq ullumikkuugallartoq tapersersorsinnaannginnatsigu naalakkersuisullu akissuteqaammut tassunga ullumikkut oqaaseqaataat taanna uagut tungitsinniit ... ullumikkuugallartoq.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq. Maannalu oqaaseqannginniarpoq Asii Chemnitz Narup, Inuit Ataqatigiit.

 

Asii Chemnitz Narup (IA)

Tom Ostermannimut erseqqissaatigilaarusuppara una Anthon Frederiksenip siunnersuutaa taamatut isikkoqartillu taamatut oqaasertalerneqarsimatillugu akuerisissutigigaluarutsigu, taava meeqqat arfineq pingasut massakkut Ilulissani najoúgaqartut kisiisa immikkut salliutillugit pilissagaluaratsi­git. Taamaattumik Inuit Ataqatigiinninngaanniit oqarpugut meeraqarmat allanik amma immaqa taamatut immikkut atuarfiliunnissaannik pisariaqartitsisut. Tamakkiisumik pissutsit qanoq ittuuneri takusinnaanngorutsigu nalilersuilluartoqareerpat ataatsimiititaliami uterfigineqarsinnaassaaq. Taanna ilisimaqqissaartariaqarparput. Taamaattumik asuliinnaanngitsorujussuuvoq qanoq ilusilimmik oqaluuserisassanngortitsisarneq. Soorunami annertuumik innarluutillit pitsaasumik pineqarnissaat suleqataaffigissavarput, taamaattumik aamma oqarpugut Atuarfitsialammut suliniutit immikkut ittumik atuartitsinermik pisariaqartisisut suli sukumiisumik misissuiffigineqartariaqartut.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat tulleq, ataatsimiinnermi aqutsisoq (A)

Qujanaq. Tulliullunilu oqaaseqarumavoq Ole Dorph, Siumut. Utoqqatserpunga, Isumaginninnermut Naalakkersuisoq.

 

Ole Dorph, Isumaginninnermut naalakkersuisoq (S)

Qujanaq. Una atuarfik pineqartoq maani ajornartorsiutaammat naatsunnguamik nassuiaateqalaarni­artunga. Tassa ilumoorpoq Sungiusarfik Ikinngut Ilulissani inissisimasoq atuarfimmik pisariaqartit­silermat, taamanikkut kommunalbestyrelse tamarmiusoq, taamanikkut Partiit Kattusseqatigiillu aamma ilaasortaapput tamarmik. Taakku tamarmik isumaqatigiissimapput quersuup ilaa taamanik­kut STI-p qimassimasaa, immaqa 4-500 m3-imik angissusilik, nutaangajaavik aaqqissuunneqarni­koq atorlugu Sungiusarfik Ikinngutip inuusuttut inissisimasui tassani atuartinneqassasut. Taannalu ukiut marluk qaangiupput ... naasussaavoq, taamanikkornissaanullu isummerfigineqaqqittussaas­saaq. Taanna attartorneq taamaatinneqassanersoq imaluunniit sivitsorneqaqqissanersoq. Isumagin­nittoqarfimmiillu assut nuannaarutigisarparput Kommuunit taamatut iliuuseqarsinnaagaangata aamma kissaatiginanngikkaluarpoq innuttaaqatigut innarluutillit immikkut isigineqassasut, tassami inatsisitigut inuk innarluuteqaruni imaluunniit innarluuteqanngikkuni assigiimmik pineqartussaa­voq.

 

Kisianni arlaanik timimigut arlaatigullu innarluuteqaruni, taava inatsisit tassani assigiinngitsut isissapput, taavalu inuk pisariaqartitani aallaavigalugit ikiorneqalerluni.

 

Aamma taamatut pineqarput sungiusarfimmi Ikinngummi najugaqartut atuartullu, taamaattum­ik uanga nalunginner­a, pissutsinillu ilisimaqarnera tassungarpiaq aallaavigalugu oqarsinnaavunga, tassani atuartut ullumikk­ut isumannanngitsorsuarmik atuarput, taamaattumil­lu aamma maannakku­tut oqallinnertut aallerinartum­ik naliliiffigineqarsinnaanati­k, kisianni soorunami atuarfinnik alliliinerit aqqutigalugit aamma innarluutilinnut naleqquttun­ik atuarfiliortoqarsinnaanera siunissami pilersaarutaavoq, taannalu aamma massakk­ut Naalakkersuis­ut Siulittaasuata oqaatigereerpaa.

 

Anders Andreassen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Siumut.

Maannakkullu oqaaseqaqqinniarpoq Lorithe Henriksen, Kattusseqatigiit.

 

Lorithe Henriksen, Kattusseqatigiit.

Oqaaseqaatit tusarnaarlugit isumaqarpunga siunertaq tamarmik pitsaasoq tapersersoraat, uagut immikkut ittumik atuartitaasut eqqartunngilagut, kisianni eqqartorpagut innarluuteqavissut ulluinnarni atugaat. Taakkua qanoq pisariaqartitsinerat naapertorlugu iliuuseqarfigineqartariaqartu­t.

 

Isumaqaratta pilersaarusiussagaanni oqareernissitut taanna anguniarneqartoq, taava piffissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu pilersaarusiornissaq qanoq pingaaruteqartigisoq, pingaartum­ik Ilulissani aalajangersimasumik innarluutillit massakkut angerlarsimaffittut atugaann­ik peqartilluta.

 

Aamma sungiusarfimmi Ikinngummi pulaarnitsinni paasisimavarput meqqaat taanna motorikkikk­ut timi atorlugu pisariaqartitsinerat qanoq annertutigisoq, aammalu taanna amigaatigineqarto­q, taamaattumik ataavartumik pisaarniss­aq isumaqarpunga silatusaarneru-so­q, taamaattumillu siunnersuutigineqartoq nuannaarutigaara susassaqartunu­t, Inunnik Isumaginninnerm­ut Ataatsimiiti­taliamut utertinniarneqarnera.

 

Isumaqarluinnarpugut innarluutilittatta ukiut taakkua pingasut, sisamat, tallimat siunissaat siunnerfigikannereerlu­gu iliuuseqarnissaq tamatsinnut peqqinnartuusoq.

 

Anders Andreassen, ataatimiinnermi aqutsisoq, Siumut.

Tassa allanik oqaaseqartoqarnianngilaq, taamaalilluni ullumikkut oqaluuserisassaq imm. 62, tassalu Meeqqanut Inuusuttunullu Ilulissaniittunut Atuarfimmik Ilinniarfimmik sanaartorniss­aq pillugu aalajangiiffigisassaq siunnersu­ut siullermeerneqarnera tamaanga killikkallarpoq.

 

Oqaatigissavaralu naak amerlanerussuteqartut ersarissumik taanngikkaluaraat Ataatsimiititaliam­ut ingerlaqqinnissa­a, kisiannilu aamma kissaatigineqarpoq Ataatsimiititaliam­ut ingerlaqqinnissaa. Tassalu Kultureqarnerm­ut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliam­ut suliareqqaarneqarallassasoq, aammalu Naalakkersuis­up akisussaasup tamanna oqaatigaa, tamanna ajoriffissaqartinnagu, taamaattumillu apeqqutigissava­ra tamanna akuersaarneqarnersoq Ataatsimiititaliami aappassaaneer­neqartinnani suliareqqaarneqassanerso­q.

 

Anngaasoqarpoq, taamaalillunilu Ataatsimiititaliamut, tassalu Kultureqarnermut Ilinniartitaanermul­lu Ataatsimiititaliam­ut ingerlaqqaarallassaaq aappassaaneerneqartinnani, ukiamullu aappassaaneerinninneq pisussaavo­q.