Oqaluuserisassani immikkoortoq 97-1 |
|
||
Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera |
Ullut ataatsimiiffiusut arfersaneq
aappaat, tallimanngorneq, 10. maj 2002 nal. 17:58
Mads-Peter Grĝnvold, Kattusseqatigiit:
Ukiuunerani suliffissaqartitsiniartarnerup illoqarfiit ilaanni pitsanngorsarneqartariaqarnera ilaatigut pinngitsoorneqarsinnaanngitsoq oqaatigineqarsinnaavoq. Ukiuni kingullerni illoqarfiit ilaanni aalisakkanik tunisassiorifit tunisassiassaqannginnera pissutigalugu ilaatigut qaammatini arlalinni matoqqatinneqartarput.
Taamaattumik isumaqarpunga immikkut ittumik illoqarfiit ilaanni ukiuunerani suliffissaaleqiffiusuni suliffissaqartitsiniartarneq ingerlanneqartariaqartoq.
Assersuutigalugu Qasigiannguani aalisakkanik tunisassiorfiup ukiuunerani suliffissaqartitsineq, assersuutigalugu Qasigiannguani aalisakkanik tunisassiorfimmi ukiuunerani suliffissaqartitsiniarneq ingerlanneqarsinnaavoq immikkut pineqartut aningaasaliiffiginerisigut, tassami Namminersornerullutik Oqartussat illoqarfimmi pineqartumi aalisakkanik tunisassiorfimmik ingerlatsisut aammalu pineqartumut kommunit aningaasaliisoralugit.
Taamaaliornikkut pineqartuni sulisartut suliffissaqartinneqarsinnaapput, aammalu minnerunngitsumik pineqartumi tunisassiorfimmik ingerlatsisut kommunilu aningaasarsiortinneqarsinnaapput, soorlumi aamma taamaaliornikkut nunatta karsia aningaasanik amerlanerusunik isertitaqarsinnaasoq.
Piffiit ilaanni immikkut ittumik suliffissaqartitsiniarneq ingerlanneqartariaqartoq pineqartuni aningaasarsiorneq ingerlanneqassappat, immikkut ittumik pineqartuni suliffissaqartitsinngikkaanni ingerlatsinermut aningaartuutit qaffakkaluttuinnartarput pineqartuni innuttaasut atugaasa ajorsiartuinnarnissaat pinngitsoorneqarsinnaanngitsoq oqaatigineqartariaqarmat.
Pineqartumi innuttaasut atugaat ajornerulissanngippata aningaasarsiornikkut suliffissaqarnikkullu ingerlatsineq maannakkornit pitsaanerusumik ingerlanneqartariaqartoq isumaqarpunga.
Soorlumi aamma Inatsisartuni ilaasortanit naluneqanngitsoq assersuutigalugu Royal Greenland A/S sinneqartooruteqarluni ingerlanneqarnissaa Naalakkersuinikkut ingerlatsisunit piumasarineqartoq, taamaattumik pisariaqartutut isigaara piffiit ilaanni ukiuunerani suliffissaqartitsiniartarnerup ingerlanneqartarnissaa immikkut Inatsisartunit inatsisissaatigut aningaasaliineqartarnissaa.
Taamaaliornikkut pineqartuni aningaasarsiorneq suliffissaqartitsinerlu pitsaanerusumik ingerlanneqartarsinnaavoq.
Neriuutigaara pineqartoq Naalakkersuisunit aammalu Inatsisartunit ilaasortanit tapersersorneqarumaartoq.
Ole Dorph, Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu naalakkersuisoq, Siumut.
Inatsisartunut ilaasortap Mads-Peter Grĝnvold ukiuunerani immikkut suliffissaqartitsiniutinik aallartitsinissaq pillugu Naalakkersuisut siunnersuusioqquneqarnissaannik Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuuteqarpoq.
Inatsisartunut ilaasortap siunnersuuteqarnini tunngavilersorpaa tunisassiassaqannginnera pissutigalugu illoqarfiit ilaanni aalisakkanik tunisassiorfiit qaammatini arfinillit tikillugit matoqqasarmata, aammalu ukiuunerani immikkut suliffissaqartitsiniutit tunisassiorfiit, kommunit Nunatta karsiatalu aningaasarsiorfissaanik qulakkeerissallun.
Ajuusaarnarpoq avannaani sikusartoqarfiusuni tunisassiorfiit tunisassiassaarunnermi matoqqatinneqartarmata, tamanna kommunit tamaanilu innuttaasut ataasiakkaat aningaasarsiorfissaasinnaasunik aammattaarli suliffinnik annaasaqartarnerannik kinguneqartarpoq. Kommunit pineqartut marlutsigut eqqorneqartarput, siullermik akileraarutinik isertitassat annaaneqartarput isumaginninnikkullu aningaasartuutit amerlisarlutik, tamannalu sakkortuninngorluni sunniuttarluni.
Kommunini suliffissaqartitsiniutitut tapiissuteqartarneq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat naapertorlugu pisanik tunisineq tunisassiornerlu ingerlatiinnarnissaanut mandetiiminik tapiissuteqartoqarsinnaavoq. Nunatta karsiata tapiissutai sulinermi akissarsiat 1/3-iinut tapiissutaapput, kommunip tapiissutai 1/3-iullutik kiisalu suliffeqarfiup namminersortup 1/3-ii kingulliit nammineq akilissallugit. Ullukkut mandetiiminik aaqqissuussinikkut tunisassiassaaleqinermi / tunisassiassanilluunniit assartuinermi tapiisoqartoqartarpoq, pingaartumik qalerallit eqqarsaatigalugit.
Mandetiiminik aaqqissuussineq sivikitsuinnarmik suliffissaqartitsiniutinut atorsinnaavoq, kommuninili pineqartuni suliffissaqartitsiniarnermi pissutsinik annertuumik pitsanngorsaaniarnermi naammaginartuunani. Mandetiiminik aaqqissuussineq taamaalilluni aaqqiigallarnertut isigineqartariaqarpoq.
Inuussutissarsiornermut politikkeqarnissap ilusilersornissaa aammalu suliniutit suliffissanik ataavartunik pilersitsinissamut siuarsaatasinnaasut kommunini isumagineqartussaapput. Kommunit soorlu ukiuunerani ataavartumik suliffissat pilersinneqarnissaat isumaliutersuutigisinnaavaat, taamaalillunilu sulisut aasaanerani tunisassiorfinni suliaqartinneqarsimasut ukiuunerani allanik suliaqartinneqarsinnaallutik.
Siunissami ungasinnerusumi tmarmiusumik aaqqiissutissat inuussutissarsiuteqarfinnik arlaqartunik susassaqartunillu arlaqartunik peqataatitaqartussat eqqarsaatigineqarnissaat iluaqutaasaaq, inuussutissrsiuteqarfimmi ataatsimi suliffissaqarniarnikkut ajornartorsiutit uteqqiattartut ukiorsiivigineqassappata.
SULISA-p aallartisaasutut attaveqarnikullu akunermiliuttutut kiisalu inuussutissarsiuteqarfiit kommunillu killeqarfii apeqqutaatinnagit suliniuteqarnera nukittorsarneqarpat tamarmiulluni suliniuteqarnissap pingaarutilimmik imminut nammassinnaasunngorlugu siuariartortinneqarnissaa qulakkeerneqassaaq. Kommunit nunallu immikkoortuisa nukittoqqutaat sanngeequtaallu aallaavigalugit siunissami suliniuteqarnissami ataatsimoorluni nukittoqutit atorluarnissaat eqqarsaatigineqartariaqarpoq.
Inuussutissarsiornermik siuarsaaneq pillugu nassuiaammi saqqummeqqammersumi inuussutissarsiutit najukkani nunallu immikkoortuini pimoorussamik suleqatigiinnikkut imminut nammassinnaasumik ineriartortinneqarnissaasa qulakkeerneqarnissaanik pisariaqartitsineq tikkuarneqarpoq. Inuussutissarsiuteqarfimmi kommunikkaartumik nunallu immikkoortukkuutaarluni iliuusissatut pilersaarutit taamatut piartuaartitsinissamut sakkussaasinnaapput, taamaattumillu inuussutissarsiutini ataasiakkaani aaqqissuussaanikkut ajornartorsiutit aammalu nunat immikkoortuisa ataasiakkaat suliffissaqartitsiniarnermi ajornartorsiutaat inuussutissarsiutinit allanit ineriartortitsinermillu tamarmiusumit immikkoortillugit isigineqarunnaassallutik.
Inatsisartuni ilaasortaq Mads Peter Grĝnvold soorunami ilumoorpoq aningaasarsiornerup qulakkeerneqarnissaa pingaartuummat tamatumani innuttaasut inuuniarnikkut atugaasa pitsaannginnerulersinneqarnissaat pinngitsoorneqarsinnaammat. Suliffissaqartitsiniutinulli amerlanerusunik tapiissuteqarnissaq suliffissaqartitsiniarnermi pissutsinut tamatumuunalu aningaasarsiornerup ataavartumik pitsanngorsarneqarnissaanut sakkussaanngilaq.
Kommunit inussutissarsiornermut tunngasutigut naalakkersuinikkut anguniakkanik ilusilersornissaanut suliniutinik patajaallisaanissaat piariaqartinneqarpoq, piviusut tunngavigalugit najukkani innuttaasut suliffissaannik pilersitsisinnaasumik atatitsiinnarsinnaasumillu.
Naalakkersuisut siuliini oqaaserineqartut tunngavigalugit inassutigaat aalajangiiffigisassatut siunnersuut akuersaarneqassanngitsoq.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasup tulliata aappaa, Siumut.
Ja qujanaq. Maannalu Partiit, Kattusseqatigiit, Attaviitsullu oqaaseqartussaat oqaaseqassapput. Siulliulluni oqaaseqassaaq
Ruth Heilmann, Siumut:
Taamatut Inatsisartunut ilaasortaq Mads Peter Grĝnvold siunnersuuteqarmat Siumumiit paasilluarparput. Ukiuni kingullerni atukkatsinni aningaasaq ilaqutariinni pisariaqartitaallunilu pingaaruteqarluinnarpoq. Ilaqutariit napatitsisuusut suliffeqartariaqarlutillu pilersuisuunissaat. Inuiaqatigiinni ineriartortuni tamanna pinngitsoorneqarsinnaanngilluinnarpoq.
Nunatta sineriaata isorartuup assigiinngisitaartumik inuutissarsiornikkut periarfissaqartitsinera malunniuttumik inuiaqatigiinnguanut assigiinngitsunik atugassaqartitsiffiuvoq. Sikusartumiinneq aamma ukiuunerani pingaartumik suliffisaqartitsisumik tamakkiisumik ingerlatsiviusinnaanera killilimmik periarfissiisinnaasarluni.
Pissutsit kommuniniit kommuninut assigiinngitsuupput, soorunami nammineerluni suliffissaqartitsinikkut qanoq periarfissaqartitsinera sunniuteqartarpoq innuttaasut suliffissaqartinneqarnissaannut aammalu pisortat ingerlataani ingerlatsitsiffiusut atugarissaartitaanerunerat takunngitsuugassaanngilaq.
Aalisarnikkut suliffissuaqarnikkullu qanoq piassiinikkut agguataarisoqartarnera, suliffissuaqarnermullu tulaassuinerup qanoq ingerlanera kinguppaat aallaavigalugit suliffissuaqartitsineq aammalu qalerallit saattussallu qanoq agguataarlugit kommuninut sorlernut iluaqutissanngortinneqartarnerat kommunimut imminermut aningaasarsiornikkut, suliffissaqarnikkullu isumalerujussuupput.
Taamaattumik Siumumiit pingaartilluinnagaraarput aalisagaq kisiat aallaaviginagu, suliffiusinnaasunik allanik ujartuinissap pingaaruteqassusia. Soorlu takornariartitsinerup inerisarneqarnissaanik siuarsaanissaq, tamanna kommuni innuttaasullu soqutiginninnerannik aallaaveqartumik ineriartortitsinissamillu periarfissaqartitsisup suli annertusartuarlugu suli ineriartortinneqarnissaa Siumumiit tamanna periarfissatsialassuartut isigigatsigu.
Taamaattumik angallannikkut eqaatsumik akikinnerulersitsinissamillu suliniutaasut eqqumaffigineqarluinnarnissaanik kaammattuuteqarnerput eqqaassutigissavarput.
Naalakkersuisut ukiuunerani suliffissaqartitsiniutinik nunap immikkoortukkuutaarlugit ataqatigiissumik suliniuteqarnermini ingerlatsiniarnera Siumumiit isumalluarnartutut isumaqarfigaarput. Ullumikkut illoqarfiit suliffissaaleqiffiunerusut kinguussaasimallu aamma eqqarsaatigineqarlutik, tassuunakkut aallunneqarnerulernissaannik kinguneqartussaasutut tamanna isumaqarfigigatsigu.
Taamaattumik aamma suliffinnik inerisaanerup aallunneqarnerulluni siunnersuinerup periarfissaqartinneqarnerata aamma Sulisa A/S-ip tungaaniit suli ersarinnerusumik ingerlatsiffigineqarnissaa taavalu aamma aalisakkanik tunisassiornikkut ineriartortitsinissap suli annerusumik aallunneqarnissaa anguniarlugu ATI-p aamma siunnersuinikkut annerusumik ingerlatsilernissaanik anguniagaqarnermik isumarput matumuuna kaammattuutigeqqissavarput iliuuseqarfigineqaqqullugu.
Siumumiit suliffissuarni niuernerpalaartumik ingerlatsinerup nalaaniippugut. Tamanna pitsaanerusumik tamakkiinerusumillu ingerlanneqassappat aamma nukiit inuit namminneq pigisaat atorluarneqarnissaanillu isummersuutit ingerlanneqarnerat ilaatillugu eqqarsaatigineqartariaqarpoq.
Ilinniarsimasunik sulisunik amigaateqarnerput, ilinniartitaanerup aallunneqarnerunissaanik piumasaqarpoq.
Taamaattumik kaammattuineq inuusuttunut suli annerusumik siunnersuinikkut ingerlatsinissamik ippassannguaq oqalliseqarnerput innersuussutiginarpoq. Tassani ukioq kaajallallugu suliffiusinnaasut suli inuttassaqartinngisagut amerlaqaat, allaat tikisitanik qallunaat nunaanniit aallertuarnerput suli ullumi ingerlapparput aamma nunaqarfinni. Tamanna qaangerniarlugu iliuutsit ilungersuunniartaqariaqarivut ikioqatigiiffigalugillu Siumumiit isumaqarpugut.
Mandetiimit atugaanerat qaangerniakkanut ilaavoq annertunerusumik ukioq kaajallallugu suliffissanik ataavartunik pilersitsinissaq siunnerfiummat.
Taamaattumik kommunit namminneq periarfissarsiornissaanik Naalakkersuisut isumaat paasilluarparput, isumaqarpugullu tassuunakkut KANUKOKA, Namminersornerullutik Oqartussallu kommunit taamatut suliniarnerannut tapertaalluarluni malittarinnilluartuunissaat pisariaqartoq. Minnerunngitsumillu suliffissuaqarfiusut aamma Royal Greenland, namminersortullu suli annerusumik ullumikkornit pilersaarusiorluartarnissaat pisariaqartoq aamma ukioq kaajallallugu sulisumi suliffissaqartinneqarnissaat ilanngullugu.
Taamatut oqaaseqarpugut Naalakkersuisullu akissuteqaataat Siumumiit tusaatissatut tiguarput.
Godmand Rasmussen, Atassut:
Ukiuunerani immikkut
suliffissaqartinniutinik aallartitsinissaq pillugu Naalakkersuisut siunnersiorneqarnissaanik
Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuummut Inatsisartunut ilasortap
Mads Peter Grĝnvold siunnersuutaanut Atassummit imaattumik
oqaaseqaateqassaagut.
Siunnersuuteqartup illoqarfiit ilaanni
suliffissaqartitsiniarnerup pitsanngorsartuarsinnaaneranut oqaatigisaa
ilumoortortaqarput. Nunattali naligiissumik ineriartortinnissaa
eqqarsaatigissagaanni aammalu pisortat kisimik isumalluutaanerannik
qaangeriartuaarneqarnissaanillu siunniussaq ilumoortartaqaqaluni.
Pitsaanerpaassagaluarmammi pisortanit
tapiissutaasartut kisiisa isumalluutitinagit qanoq iliuuseqarnikkut nunamut
tamarmut kommunimullumi isaatitsisinnaaneq aqqutissaanik nassaarussinnaagaanni.
Taamaalineratigullumi nunatta illoqarfiullu siunissaa aatsaat
qulakkeerneqarsinnaammat patajaatsumik tummartinnissaanut.
Siunnersuuteqartup tunngavilersuutigisai
Atassummiit paasilluarpagut. Aammattaarli eqqarsarnartunik ilaqarpoq.
Soorunami suliffiit isaasissutaasinnaasut aallartisarniarnerinut
tapiissuteqarnikkut pisassappata tamanna allarluinnaavoq. Naluneqanngilarmi
siusinnerusukkut mandetiimit atorlugit Namminersornerusut kommunillu
suliffisaqartitsisarmata, taakkuli aamma killeqarput. Qujanartumilli kommunit
ilaanni unittuunnginnissaq pillugu eqaallisaanikkut suliffinnik
pilersitsisarnerit Atassummiit pitsaasutuut isigaavut.
Pisortanimmi isumalluuteqaannarani qanorlu
iliuuseqarsinnaanerup periarfissai kommunit ilaasa qujanartumik aqqutissatut
pitsaasutuut takoreersimavaat. Aammattaaq oqaatigisariaqarpoq kommunit
pisussaaffilluinnagasa ilagimmassuk suliffissaqartitsinissaq eqqarsaatigalugu
pilersaarusiorluartarnissaq, illoqarfimmi ineriartortinneqarsinnaanngilaq
tapiissutit kisiisa siunniullugit.
Atassummiit taamatut oqaaseqarluta
siunnersuut akuersaarnagu oqaatigissavarput.
Asii Chemnitz Narup, Inuit Ataqatigiit:
Ilisimatitsissutigilaassavara
saqqummiitinnanga qallunaatuua piariinngimmat arriitsunnguamik
saqqummiussissagama, nutserisut malinnaasinnaanissaat eqqarsaatigalugu.
Tassa Inuit Ataqatigiinninngaanniit
oqaatigerusutagut imaapput. Inatsisartunut ilaasortap Mads Peter Grĝnvold-ip
siunnersuutigaa immikkut ittumik illoqarfiit ilaanni ukiuunerani
suliffissaqartitsiniarneq ingerlanneqartariaqartoq, isumaqarnerarporlu tamanna
immikkut Inatsisartut inatsisissaatigut aningaasaliisoqartarneratigut
naammassiniartariaqartoq.
Inuit Ataqatigiit tungaanniit
oqaatigissavarput Mads Peter Grĝnvold-ip suliffissaqartitsiniarnerup qanoq
pingaaruteqarluinnarneranik oqarnera isumaqatigilluinnaratsigu. Taamatuttaaq
oqaatigisariaqarpoq suliffissaaleqinerup akiorniarneranut inatsisitigut
tunngavissat Inuit Ataqatigiit isumaa malillugu naammassorinarmata,
kisianniliuna taassumap tungaatigut pilersaarusiorneq aqutsinerlu
naammaginanngilluinnartuusut.
Suliffissaqartitsiniarnermi
siuarsaaniarnerugaluaq allaat unittuupajaarsimasutut Inuit Ataqatigiit tungaaninngaanniit
nalilertariaqarparput. Pissutsit tassunga killissimanerannut Isumaginninnermut,
Suliffeqarnermullu Naalakkersuisoqarfik annertuumik akisussaaqataasoq
oqaatigisariaqarpoq.
Taamatut naliliinitsinnut
tunngavigisagut kingumut qivialaarluni Inatsisartut aalajangeriigaaniipput.
Junip qaammataani 1998-imi taamanikkut Isumaginninnermut, Suliffeqarnermullu
Naalakkersuisuusup Qaqortumi inuppassuarnik peqataaffigineqartumik
isumasioqatigiissitsivoq.
Isumasioqatigiissitsinermi
isummiussat naalakkersuinikkullu anguniagassatut siunnerfiit ukiakkut aamma
1998-imi Inatsisartunut saqqummiunneqarlutillu oqallisigineqarput. Siunnerfiit
ersarissut, suliniutillu ataqatigiissutut ilusilikkat Inatsisartunit
isumalluarfigineqarlutik ilalerneqarput.
Aperisariaqalerpugulli
Isumaginninnermut, Suliffeqarnermullu Naalakkersuisup suleriaqqinnissaanut
Inatsisartut tunuliaqutsiisimanerat sunik inerititaqarfiusimanersoq.
Ila annertugisassaanngeqaat,
tamannalu assuarnartutut Inuit Ataqatigiinni isumaqarfigaarput sakkortuumillu
uparuartariaqarlugu.
Ukiuni makkunani aatsaat taamak
pingaaruteqartigaaq kikkut tamaasa suliffissaqartinnissaat, inuit
pisinnaasaannik naleqquttunik, sulisullu pikkorissartuarnermikkut piginnaasami
qaffarsarnissaanut periarfissiisunik. Inuiaqatigiit suliffissanik naammattunik
pilersitsippata innuttaasut aatsaat periarfissaqalissapput
akissarsiorfeqarnikkut imminnut pilersornissamut, pisortanik isumalluuteqaratik,
inuttullu kiffaanngissuseqarlutik inooqataanissamut.
Inuiaqatigiit peqqissut
tunngavissinnissaannut matuersaatit ilaat suliffisaqartitsinianermiippoq.
Isumaginninnermi Naalakkersuisoq assortoruminaappoq Mads Peter Grĝnvold-imut
akissuteqarluni oqarmat; Inuussutissarsiutitigut siuarsaanissaq
pingaaruteqarluinnartoq, suliffissallu ataavartut tassuunakkut
pilersinniarneqarnissaat qulakkeerniarneqartariaqartoq.
Ullutsinnili suliffissaaleqineq
piuvoq naallu ukiuni kingullerni appariaraluartoq suli atuuppoq. Taamaattumik
avaqqunneqarsinnaanngilaq suliffissaqartitsiniarnissaq pillugu ersarissumik
polikkeqarnissaq. Naallu tamannarpiaasoq siunnersuuteqartup
oqaluuserisassanngortitsinermini qitiutillugu ujartoraluaa Naalakkersuisup
itisilerlugu akissuteqarfiginngilaa.
Inuit Ataqatigiit tungaanit
Naalakkersuisoq taamaammat piumaffigissavarput aammalu kaammattussallugu
periarfissaq iluatsillugu Mads Peter Grĝnvold ersarinnerusumik
akissuteqarfigiitigalugu Inatsisartut nassuiaateqarfigissagai
suliffissaqartitsiniarneq pillugu, suliffissaaleqinerlu akiorniarlugu suliniutinik.
Periarfissaq iluatsillugu
oqaatigissavarput Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu ataatsimiititaliaq
februarip 26-ianili (tassa ukioq manna) Naalakkersuisumut Ole Dorph-imut
taamatuttaaq Naalakkersuisunut tamarmiusunut allagaqarmat, apeqqutinik Mads
Peter Grĝnvold-ip ullumi sammisaanut assingulluinnartunik imaqartunik.
Allakkalli taakku ulloq manna
tikillugu suli akineqanngillat. Inuit Ataqatigiit isumaa malillugu
Suliffeqarnermut suliniutit assigiinngitsunik sammiveqartinneqarlutik
ingerlanneqartariaqarput.
Suliffissaqartitsiniarnermik siunertaqartut.
Suliniutit suliffissaaleqineq akiorniarlugu siunertallit.
Sulisut piginnaasaasa qaffassarnissaannik siunertallit.
Kommunit namminneq nunallu immikkoortukkaartumik pilersaarusiorluarnikkut.
Ilisimasanik
misilittakkanillu eqiterinikkut.
Suliniutit tamakku siuarsarneqarnissaannut
peqataarusukkatta matumuuna nalunaarutigaarput, pisariaqarluinnarporli
ersarissumik siunnerfeqarnissaat, pilersaarusiorluagaanissaat, ataqatigiissaagaanissaallu.
Kiisalu pingaartipparput suliniutit imak ilusilersugaallutillu
pilersaarusiugaanissaat ukiumoortumik angusarisimasat nalorninaatsumik
nalilersorneqarsinnaasunngorlugit.
Naggasiutigalugu oqaatigeqqillarput
aalajangiiffigisassatut siunnersuuteqartoq isumaqatigigatsigu oqarmat,
sumiiffiit ataasiakkaat nunallu immikkoortortuini suliffissaqartitsiniarnikkut
periarfissat pisariaqartitsinerillu tunngavigalugit suliniuteqartoqassasoq,
taamaattorli Inuit Ataqatigiinni isumaqanngilagut inatsisitigut periarfissat
amigartut paarlattuanilli aqutsinerlunneq, pilersaarusiornerlunnerlu
peqqutaallutik suliniutit ullumikkut ingerlanneqartut amigartutut
nalilertariaqarput.
Taamaattumik Mads Peter Grĝnvold-ip
aalajangiiffigisassatut siunnersuutaa itigartittariaqarparput.
Suliffissaaleqinerulli tamakkiisumik pilersaarusiorluakkamillu
akiorniartariaqarnera isumaqatigilluinnaratsigu Naalakkersuisut piumaffigaavut
ukiamut nassuiaat aqqutigalugu Inatsisartunut saqqummiusseqqullugit
suliffeqarneq pillugu, suliniutiminnik pilersaarutiminnillu tamakkiisunik.
Loritha Hendriksen, Kattusseqatigiit:
Inatsisartunut ilaasortap Mads Peter Grĝnvold-ip siunnersuutaa imatut oqaaseqarfigissavarput.
Kattusseqatigiinni ilisimaaraarput ukiuni kingullerni minnerunngitsumik illoqarfinni sikusartuniittuni suliffissuit ukiuunerani tunitsiviujunnaaraangata annertuumik innuttaasut suliffissaleqilernermik eqqorneqaatigisarmassuk.
Tamassumalu anersaaruluutip annertuup ilungersunartullu arlaatigut aaqqiivigineqarnissaanik saqqummiussisup ujartuinera, ujartugaalu paasilluarlugit taarusuppagut tapersersorlugillu.
Naak, Naalakkersuisup akissuteqarnermini taakkartaraluaraa inuussutissarsiornermi siuarsaaneq pillugu saqqummiusseqqammertoqarsimaneranik periarfissiinermik taakkartuigaluartoq aammalu ilanngullugu taakkartugaanut ilaagaluartoq kommunit immikkoortui namminneq siuarsaasinnaanermik periarfissamik ujartuisinnaanerat.
Taamaattoq puigussanngilarput kommunit akissakinnerusut taakkuummata suliffimmik ataavartumik aningaasaaleqataanissaminnut suliffinnullu ataavartunik pilersitsinnaanermikkut suleqataanissaminnut ikorfartorneqarnissamillu periarfissaqarneq ajortut.
Suliffiusinnaasumik pilersitsinissamut peqataasinnaanermullu kommunip pissakinnerusut taakkuummata aningaasanik tigoriaannarnik annertunerusunik peqarneq ajortut. Taakkulu tigoriaannaat killeqartaqimmata minnerunngitsumillu qaammatini arlalinni aningaasatigut isertitat taama killeqartigitillugit, suliffissaarusimarnerup nalaani. Uffalu naak aappaatigut nalunngikkaluarlugu najukkami suliffissaaleffiusumi nalaani annertuumik ikiuutitigut aningaasartuuteqartarlutik.
Taamaattumik paaseqqunaqaaq suliffissuaqarfiusuni tunitsiviujunnaarnerup nalaani ajornartorsiutip qanoq annertutigisup qanoq inunnut sulerusukkaluartunut erloqinartigisinnaanersoq. Eqqaamassavarpummi Inatsisartuni oqallittarnitsinni siunissami siunnerfimmut siunnerfiummat piaartumik sukannersumillu anguniarneqassasoq, tassa inuk suliffeqanngitsoq aningaasamik tunioraannarnagu suliffissaqartinniarneqarnissaa, imminullu pilersortariaqarnera inummut annertuumik pingaaruteqartutut oqaatigerusupparput.
Taamaattumik pingaaruteqarpoq Naalakkersuisutigut piaarnerusumik ikorfartuinissaq anguniassallugu, piaarnerusumillu aaqqiivigissallugu pisariaqarluinnarlersimammat ullumikkut.
Aammattaaq eqqaarusupparput Naalakkersuisut akissuteqaamminni oqaatigisaat mandetiiminik aaqqissuussineq sivikitsuinnarmik suliffissaqartitsinermut atorneqarsinnaasoq. Taamaattumik Kattusseqatigiinniit eqqaasitsissutigerusupparput ukiuni kingullerni mandetiiminut annertuumik aningaasaliissutaasartut qiviaraanni ikiligaluttuinnarsimanerat tamatta ilisimaarilluaratsigu. Minnerunngitsumillu aamma oqaatigerusupparput mandetiimit siunertamut siunnerfimmullu allamut atorneqartarnissaat siunnerfigereernikuugatsigu, nalunngilluinnaratsigulu tamanna ilisimaaralugulu.
Soorlu makkununnga: Inuusuttut sulliviinut suliniutaannullu siunissami annerusumik atorneqarnissaat innersuussutaasimammat. Taamaattumik akissuteqaat siunertamut siunnerfimmullu naleqqutinngitsutut Kattusseqatigiinni oqaatigerusupparput.
Taamatut naatsumik oqaaseqarluta Naalakkersuisup akissuteqaataa eqqarsaatigeqqinneqarnissaalu uterfigineqarnissaa inassutigaarput.
Mads Peter Grĝnvold, siunnersuuteqartoq, Kattusseqatigiit:
Taamatut siunnersuuteqarama anguniarpara illoqarfinni aningaasarsiornerup suli patajaannersumik ingerlanneqarnissaasa Naalakkersuinikkut qulakkeerneqartariaqarnerata anguniaraluarakku.
Nunami suliffissuit nalimmassarneqarmata anguniarneqarpoq suliffiit ataavarnerusumik ingerlanneqarnissaat qulakkeerneqassasoq. Kisiannili naluneqanngilaq ukiuni kingullerni assersuutigalugu Qasigiannguani suliffissuaq nalimmassarneqarmat raajalerivik taamaatillugu, qalerallerivik nutaarsuaq sananeqarmat 70 mio.kr. tungaanut akilik annerusumik qaammatini arlalinni ukiuni 2-3-ini qaammatini arlaqarnerusuni matoqqatinneqartarsimammat, tassa suliassaqannginnera pissutigalugu.
Aali Naalakkersuinikkut anguniarneqartoq suliffiit ataavarnerusumik pilersinneqassasut taamaaliornikkut, taamaattumik una assersuutigalugu taamak siunnersuuteqarsimasunga, tamakku iluatsinneqarsinnaanngimmata, Naalakkersuinikkut siunnerfiusimagaluartut immikkut allatut iliorluni suliffissaqartitsiniarnermi aaqqiilluni suliffissuit tamakku ataavarnerusumik ingerlatinneqartalernissaat qulakkeerniarlugu taamatut siunnersuuteqaraluartunga.
Tassa Naalakkersuinikkut nassuerutigineqartariaqarami suliffissuit Royal Greenland suliffissui nalimmassarneqarmata kukkussuteqartoqarsimasoq, taanna nassuerutigineqartariaqarpoq pilersorneqarnissaasa tunisassiassanik qulakkeerneqarsimannginnersisa kinguneraa suliffissuit taamak nutaajutigisut atorfissaqarluartigisullu ukiup annersaani matoqqatinneqartarnerat. Isumaqarpunga tamakkua pissutsit allanngorluinnartittariaqartut, tassami taamanikkut suliffissuit nalimmassarneqarmata Naalakkersuisunit anguniarneqarput suliffiit ataavarnerusut pilersinneqassasut, kisiannili kingusinnerusukkut Naalakkersuisut anguniakkatik puigorlugillulusooq umiarsuarnik tunitsiviit akuersaarlugillu ingerlatilernikuuvaat. Taamaasillutik suliffissuit pineqartut pilersorneqarnissaat pilersorneqarsinnaanerat kipusoortilluinnarlugu.
Maannakkut kingusinnerusukkut aaqqiiniarsarigaluarput angallatinik 3-4-inik pilersitsiniarnikkut suliffissuaq ataavarnerusumik tunisassiassanik pilersorniarnissaa anguniarlugu, kisiannili nalunngilarput qaleralinnik pisassiissutit qiviaraanni aammalu Ilulissat saani aalisarfik kisiat taanna aalisarfigineqassappat, fabrikkit taakku marluk ullormut 75 ton-imik tunisassiorsinnaasut tulaanneqarsinnaasunik pisinnaasaa annertunerujorujussuummata.
Taamaattumik Naalakkersuinikkut siunissaq ungasinnerusoq isigalugu pilersaarusiorluartarnissaq pingaaruteqarluinnarput. Qasigiannguanitut kukkussutit pisassanngippata.
Uani naak partiinik allanik una aalajangiiffigisassatut siunnersuut tapersersorneqanngikkaluartoq, kisianni suliffissaqartitsiniarnerup isumaa annertuumik tapersersorneqarmat taanna qujassutigaara. Takusinnaavarput tassuuna qanoq illoqarfinni nunatsinni qanoq pingaaruteqartigisoq suliffissaqartitsiniarnerup ataavarnerusumik ingerlanneqarnissaasa Naalakkersuinikkut qulakkeerneqartariaqarnera pingaartinneqartoq partinit, Kattusseqatigiinnillu ersersinneqarpoq maannakkut.
taamaatumik neriuutigissavara qaammatini aggersuni Inatsisartuujunnaannginnitsinni suliniutinik ersarissunik Naalakkersuisut Inatsisartutigut saqqummiiumaartut.
Taamatut oqaaseqarlunga qujassutigaara akissuteqarnissaq aamma Naalakkersuisut akissuteqaataat qujassutigaara.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasup tulliata aappaa, Siumut.
Taaavalu tullinnguuppoq Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu Naalakkersuisoq Ole Dorph, taanna pereerpat allamik nappaasoqanngimmat ingerlaqqinniassaagut.
Ole Dorph, Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu naalakkersuisoq, Siumut.
Naalakkersuisut sinnerlugit partiit oqaaseqartuinut qujassuteqassuugut, aamma ilumoorpoq Soorlu Maasi aatsaannguaq siunnersuuteqartutut naliliinera eqqorluinnartoq Inatsisartut tamarmik soorunami pingaartittariaqarpaat suliffissaqartitsiniarnerup inatsinni aallunnissaa, kisianni suliffissaqartitsiniarneriinnaanngitsoq aamma inuutissarsiornerup pingaartittsuarnissaa.
Suliffissaqartitsiniarneq inuutissarsiornerlu assigiinngitsorujussuupput uani naliliisarnera naapertorlugu. Suliffissaqartitsiniarnerit tassaapput imminut akilersinnaarpianngitsutut suliniuteqartitsinerit inuutissarsiornikkulli nuna piorsarneqarsinnaappat nunap angusinnaasai aamma inuup pitsaasumik ineriartorsinnaanera pinngitsuuvinnani aatsaat anguneqarsinnaavoq.
Partiit assigiinngitsut oqaaseqartuisa aamma tupinnanngitsumik siunnersuut aammalu oqaluuserisassaq silittorujussuummat tupinnanngitsunik annertuunik tamarmik oqaaseqarput.
Tassa avannaani inuunermi inuppassuit ilaannikkut tupattarput ukiut tamaaasa avannaani sikusarnera, kisianni taanna allanngortissinnaanngilarput, taanna ukiorpassuarni taamaattuarnikuuvoq, taannalu aamma ukiorpassuarni taamaattuarnissaa inuuffigisariaqarparput, ajoqutitullu isiginiarsarinagu qanoq pitsaasumik atorluarneqarsinnaanera tassaavoq siunissami sulissutigineqartariaqartut ilagilluinnartariaqagaat.
Taamaattumik illoqarfinni fabrikkeqarfiusuni suliffissuaqarfiusuni ukiuni kingullerni naleqqussaasimaneq aamma Inatsisartuni maani ingerlanneqarsimasoq aqqutigalugu suliffissuit eqqorneqarneqarsimasut sinerissatsinni amerlapput. Qasigiannguakkut, Qeqertarsuakkut, Paamiukkut, Qaqortukkut, Alluitsup Paakkut tamaqqinnaamik tassuunga naleqqussaanermut aningaasaliiffigineqarnikuupput.
Taannalu naleqqussaaneq imatut atorneqartussaavoq tassa ukiut taakku ingerlaneranni suliffissuit taakkua suliniutillu aallartinneqarsimasut ukiup 2002-p naanerani imminut akilersinnaalernissai anguniartariaqartoq. Nalunngilaralu piffissami matumani aamma Royal Greenland oqaloqatigineqartartoq anguniakkap taasumap qanoq ililluni anguniarneqarsinnaanera pisinnaanersoq aamma anguneqarsinnaanersoq massakkut nalunngilara Royal Greenland-ip annertuumik eqqartoraa.
Partiininngaanniit oqariartuutigineqartoq tassaavoq aalisarnerup iluani periarfissanik assigiinngitsunik suli ujartuisoqarsinnaanera taanna aallunneqartariaqartoq. Tassa taanna ilumoorluinnarpoq ullumikkut aalisarnermik isumalluutigineqartut tassaapput raajat, qalerallit saattussallu. Soorlu nunarput allanik isumalluutissaqanngitsoq isumalluutissaqanngitsorlu, kisianni taamaaqaqqajanngilaq nunarput aalisakkanik assigiinngitsunik qalerualinnik pilissuuvoq, taakkualu aamma pinngitsoorani siunissami atorniarneqarsinnaanerat atorneqarluarsinnaanerallu pinngitsoorani sulissutaasariaqarpoq.
Aamma nalunngilara taanna piffinni assigiinngitsuni massakkut eqqumaffigineqaleraluttuinnartoq soorlu piffissami kingullermi Maniitsumi taanna takugipput fabrikki matulersoq Maniitsormiut ikioqatigiillutik massakkut ammarnissaa siuniullugu sulissuteqarneq aallartikkaat, aamma ippassaaninnguaq Sisimiuni taamatut suliniummik aallartitsisoqartoq takuarput.
Taamaattumik suliniutit piffinni assigiinngitsuni ajunngilluinnartutut ingerlasut uanga naliliisinnaanera naapertorlugu ingerlapput.
Taasumap aamma saniatigu tikinneqartut tassaapput takornariaqarnerup siuarsarneqarnissaa suli nukinnik amerlanerusunik pisariaqartitsisoq, taanna ilumoorluinnarpoq.
Ukiut tamaasa ukiut kingulliillu takornarissanik tikittartut amerliartornerat taanna pappilianngorlugu takusinnaavarput. Ukiuni kingullerni ukiut tamangajaasa takornarissat tikittartut 10 procent missaanik qaffakkiartorput. Tassuungalu atatillugu uanga pinngitsoornanga suli kommuninut ataasiakkaanit kaammattuutigerusuppara nalunnginnakkut uanga nammineerlunga inuutissarsiutigineqarsinnaasoq kommunini suli amerlanerusuni aallunneqarnissaata pinissaa, tassa uanga kissaatigisorujussuuvara. Aamma pinngitsoorani aningaasarsiorfigisinnaasut tamakkua suugaluartulluunniit nunatta pisariaqartippai, taamaattumillu suli nukinnik amerlanerusunik pisariaqartitsineri taanna nassuerutigalugu suliniarfigineqarneri taakku aallunneqartariaqarput pinngitsoornatik.
Taamannak suliffissanik pilersitsiniarnermi pisariaqartipparput nukiit piffinni ataasiakkaani atorluarneri aallaavigalugit taamanna suliffinnik pilersitsiniarnerup aallunneqarnissaa. Imaaqqunanngeqigami arlaanik ukiakkut suliffissaqartitsiniarnerulluunniit takkunneratigut qulaaninngaanniit orninneqartassasut AAajuku ilissi imaaliorniaritsi, uagut sinnera suliarissavarput@. Taanna uanga isumaqarpunga aqqutissaanngitsoq nukiit piffinni ataasiakkaani sulitillugit suliniutit naqqaniit aallartillugit pippat suliniut taamaattoq tamatigut takusarparput iluatsittumik ingerlasoq.
Aamma taaneqarpoq ilinniartitaanerup aallunneqarnissaa pinngitsoornani pisariaqartoq, aamma taanna tamatta nalunngilarput eqqortuusoq, aamma ilinniartitaanerup massakkut nunatsinni aallunneqarnera annertusiartortoq, kisianni tassani ajornartorsiuteqartuarpoq aamma kisiannili neriuutigissavarput massakkut aamma oqallinneq ippassaanikkunni maani ingerlanneqartoq aallaavigalugu aammalu taasumap eqqumaffigineqarnera siunissami aallunneqarneralu pinngitsoornani piumaartoq.
Ilumoorpoq ukiuni kingullerni Inatsisartuninngaanniit mandtiimit siusinnerusukkut amerlasoorpassuitakuersissutigineqartarsimasut ukiuni kingullerni millitikkiartorneqarsimammata.
Aamma Inatsisartut taanna siunniunnikuuvaat aammalu massakkut mandtiimit suliniutinut aalajangersimasuinnarnut atugassiissutigineqarlutik akuersiissutigineqartarput.
Tassa 1999-mi mandtiimit 354.000-it akuersissutigineqarsimapput, 2000-mi 380 tiimit, 2001-mi 308 tiimit, kisianni tassa 2002-mut 224.000 tiimit Inatsisartuninngaanniit akuersissutigineqarsimapput. Taakkulu amerlanerpaartaat tassa ukiukkut suliffissaqartitsiniarnerup pimoorunnissaa siunertaralugu atorneqartarput. Ukioq mannalu mandtiimit amerlanerpaartaat agguaanneqareerput tassalu 18.000 tiimit missaat massakkut ukiup naanissaanut isumalluutigineqarsinnaapput taanna qinnutigineqarlutik ukiassap ingerlanerani.
Aamma suliffissaqartitsiniarnerup annertusarneqarsinnaaneranut atatillugu Siumuminngaanniit Ruth Heilmann-ip oqaatigisaa taalaanngitsoorusunngilara aamma nuannarigakku tassa siorna Kalaallit Nunaanni Kommunit Kattuffiat inuutissarsiornerup siuarsarneqarnissaa anguniarlugu suleqatigiissitamik pilersitsisimavoq, taannalu suleqatigiissitaq tusaamanera naapertorlugu ataatsimiittarpoq aamma suliniutinik assigiinngitsunik saqqummersitsinissamik piffissap aggersup ingerlanerani naatsorsuutigaa pisinnaassasoq.
Taamannak suliffissaqartitsiniarnerup inuutissarsiornerullu piffinni assigiinngitsuni pingaartinneqarnissaannut tassani oqartariaqarpugut kommunit tassani annertoorujussuarmi akisussaaffeqarpoq aamma. Kommuni tassaavoq inuup suliffeqartittuarnissaanik annertunerpaamik pingaatitsisussat. Taavalu uagut Inatsisartuninngaanniit Naalakkersuisuninngaanniillu inatsit assigiinngitsut periarfissallu assigiinngitsut aqqutigalugit peqataanissaq soorunami aamma piumassuseqarfigaarput, aamma taamatut inatsisini allaqqasoqarpoq, tamakkulu aamma soorunami naalanneqartussaapput.
Soorlu aamma Inuit Ataqatigiinninngaanniit oqaatigineqartoq 1998-mi suliffeqarneq pillugu Qaqortumi ataatsimeersuartitsisoqarnikuuvoq, aammalu taasuma kingornagut imaqarniliamik issusoorsuarmik saqqummersitsisoqarnikuuvoq, taannalu assigiinngitsunik oqariartuutinik imaqarpoq, aammalu inatsisinik allanngortiterinissamik imaqarpoq, aammalu suliniutissanik assigiinngitsunik ukiuni makkunani aamma ingerlanneqartuni ilaatigu imaqarluni.
Taamaattumik taasumap nutaamik Inatsisartunit naliliiffigineqarnissaa soorlu aamma Inuit Ataqatigiinninngaannit oqaatigineqartoq taasumap misissornissaannut Naalakkersuisuninngaanniit aamma misissornissaannut peqataaffigerusupparput. Isumaqarpugut aamma ukiut sisamat qaangiussimaneri aallaavigalugit taanna imaqarniliaasimasoq ataatsimeersuarnerlu naliliiffigineqaruni aamma ajornavianngitsoq.
Aamma taamannak partiit assigiinngitsunik oqaaseqartut pereerpakka aammalu una Inuit Ataqatigiinninngaaniit aamma oqaatigineqartoq Naalakkersuisumit allagarisimasat 26. februari taakkua misissussuakka aamma akineqarsimanngippata soorunalimi aamma akineqarnissaat pissooq. Taanna uanga suliassaq massakkorpiaq eqqaamarpianngilara qanoq pisimanersoq, kisianni neriorsussavara taasumap suliassap sukkanerpaamik malersornissaa pissasoq.
Aamma oqaatigissavara Naalakkersuisuni pilersinneqarnikuuvoq nuna tamakkerlugu sulinermik siunnersuisooqatigiit tassa aamma Landsarbejdsrċdinik taaneqartartut tassaapput suliffeqarnerup iluani Naalakkersuisunut siunnersuuteqartussat aammalu taakkua ukioq ataatsimeeqatigineqarsimapput aamma piffissap qanittumi aamma ataatsimeeqatigineqartussaapput pilersaarutinillu aamma taakku aallartitsinissartik qilanaarutigaat.
Aamma nassuerutigissavarput uagut maani pisortaqarfitsinni ullumikkorpiaq piffissanilu matumani suliffissaqartitsiniarnermi immikkoortoqarfipput nukilaappoq, taanna isertuutissanngilarput. Sulisoqarnikkut amigaateqarpugut aammalu taanna pissutaalluni ullumikkut immaqa suliutit pitsaanerusumik ingerlanneqarsinnaagaluartut ilumoorpoq aamma ingerlarpianngimmata. Kisiannili inuit tassani pineqartut neriuutigaarput piffissap aggersup ingerlanerani taartissaannik pissarsisinnaanissarput.
Ilumoorpoq soorlu aamma siunnersuuteqartoq oqartoq Qasigiannguit eqqarsaatigissagaanni taakkua rejefabrikkiat matuneqarsimavoq aamma massakkut qalerallerivik suliarineqarsimavoq 70 million-illiu atorlugit ammarneqarluni. Aningaasarpassuupput aamma tassani oqartariaqarpunga Qasigiannguani taanna akuersaarneqarsimavoq. Qasigiannguit kommunalbestyrelsiata akuersissutigisaanik taanna fabrikki nutaaaq pilersinneqartoq, taamaattumik taasuma qanoq naliliiffigineqarnissaa uanga toqqutiinnarlugu maangaanniit akisinnaanngilara, qanorlu ingerlariaqqissinnaanissaanik tassani Royal Greenland-ip soorunami qanoq oqaasissai pinngitsoornami aamma apeqqutaasussaassapput.
Ilumoorporlu Qasigiannguit aamma uani taatsiartarneqartarmata tassani suliffissaqartitsinera pitsanngorsarniarlugu taakku angallatit sisamat pissarsiarinissaat Royal Greenland-iminngaanniit isummiunneqarsimavoq. Tamattalu soorunami neriuutigissavarput taakku angallatit siunertamut uunga pitsaasumut atortussat aamma suliffissaqartitsiniarnikkut iluaqutaallutik ingerlajumaartut. Kisiaani taanna siunissap soorunami aamma takutissinnaavaa.
Una oqallinneq aammalu saqqummiunneqartut sukumisuupput aamma malersorneqartussat malersorneqartariaqartullu amerlallutik, taamaattumik Naalakkersuisoqarfipput assigiinngitsunik eqqarsaatissaqarpoq suliassaqarpoq taamaattumillu imannak annertuulioqqinnanga oqaaserineqartut taamannak akissuteqarfigaakka. Aammalu oqareernittut uagut immikkoortortaqarfitsinni suliassat tamakkua aallunneqarnissaat pinngitsoornagu pingaartittussaassavarput piffissami aggersumi.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasup tulliata aappaa, Siumut.
Takusinnaasakka malillugit allamik oqaaseqartoqarnianngilaq. Uani Naalakkersuisut oqaluuserineqartumi Naalakkersuisut inassutigaat aalajangiiffigisassatut siunnersuut akuerineqassanngitsoq. Taamatuttaaq aamma takusinnaasakka malillugit oqaaseqartut Siumut, Atassut taavalu aamma Inuit Ataqatigiit aamma taamatut oqariartuuteqarput.
Taamaattumik taasuma oqaluuserisassap taamatut isikkoqarluni aappassaaneerneqarnissaannut ingerlateqqinneqarnissaa akuerineqarsinnaanersoq apeqqutigissavarput.
Akerliusoqannginnami akuerineqarpoq.
Taamaalillutalu immikkoortoq 97 naammassivarput. Taava ullormut oqaluuserisassagut suli marluupput, taakkunani tullinnguuttoq tassa 82
Ussersorluniuna naammanngitsumik kisiat aatsaaginnaq uani killiffipput oqaatigeriikkat 15-iupput Inatsisartuni ilaasortaq ataaseq peqannginnami, taavalu affai 15-nit najuummata taamaalilluni ingerlaqqinnissaq apeqqutigigakkut akornutissaqanngilaq ingerlaqqinnissamut.