Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 114		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiusut aqqaneq tallimaat, sisamanngorneq 27. marts 2003 nal. 13:54.

 

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 114

 

 

Nunatsinni timmisartunut suluusalinnut mittarfiit imminut akilersinnaasumik ingerlasut,  inuutissarsiornermut takornariaqarnermullu Nunatta aningaasaqarniarneranut iluaqutaasumik tallineqarnissaat pillugu apeqquteqaat allaavigalugu oqallinnissamik siunnersuut.

(Anthon Frederiksen)

 

Athon Frederiksen, siunnersuuteqartoq, Kattusseqatigiit.

Apeqquteqaat aallaavigalugu inatsisartut oqallinnissaat pisariaqartoq isumaqarpunga, tassa   Nunatta inuutissarsiornikkut, angallannikkut, takornariaqarnikkut aningaasarsiornikkullu   imminut akilersinnaasumik ingerlatsinissaq assorujussuaq pisariaqartimmagu.

 

Nalunngilara mittarfiliortiterniaannarluni, imaluunniit mittarfinnik pioreersunik tallileriniaannarluni sanaartorneq Nunatta   akissaqartinngikkaa, kisianni oqartariaqarpungut ukiuni makkunani Nunatta   akissaqartinngilaa mittarfiit, angallannikkut imminut akilersinnaasumik ingerlasut uninngatiinnassallugit, tassalu Nuup aamma Ilulissat mittarfiisa 1199 meter-inut tallineqarnissaat.

 

Aamma nalunngilara aningaasat Nunatsinni inunnik isumaginninnermut, atuarfiit  iluarsaanneqarnissaannut, allarpassuarnullu atorfissaqartinneqartut, taamaattumik   oqartoqarsinnaavoq timmisartunut suluusalinnut mittarfiit ilaasa tallineqarnissaannut akissaqanngitsugut, aap taama oqartoqarsinnaavoq, kisianni isumatuumik eqqarsarluarnissaq   matumani pisariaqarpoq, tassa pisariaqarluinnarmat Nunatsinni aningaasat inunnik   isumaginninnermut, atuarfiit iluarsaanneqarnissaannut, allarpassuarnullu   atungassaangaluartut amingaatigineqartullu inuutissarsiornikkut, angallannikkut,   takornariaqarnikkullu siuarsaanikkut ilaatigut Nunatta  avataaniit   isaatinneqarnerulernissaannut annertunerusunik  naalakkersuinikkut periarfissarsiornissaq.

Isumaqarpunga mittarfiit imminut akilersinnaasumik ingerlasut Nunatsinni   inuutissarsiutitigut, takornariaqarnikkut aningaasarsiornikkullu ineriartortitsinermi   iluaqutaasussat tallineqarnissaat avaqqukkuminaassasoq.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Taava massakkut partiit oqaaseqartuinut nuuppugut. Kalistat Lund Siumut. A? utoqqatserpunga, taanna apeqquteqaataavoq. Attaveqaqatigiinnermut, Avatangiisinut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq­ akissuteqaqqaassaaq.

 

Mikael Petersen, Attaveqaqatigiinnermut, Avatangiisinut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq­, Siumut.

Qujanaq.

 

Takornariartitsinermut aammattaaq inuussutissarsiuteqartunut allanut siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu atorneqarsinnaasunik aalajangiisoqartarnissaa pingaarutilerujussuuvoq. Tamatuma peqatigisaanik atukkat patajaatsut tutsuiginartullu pilersinneqartarput aningaasaliissuteqarsinnaasunut eqqissiallannermik misigititsisumik.

 

Qularutigineqassanngilaq illoqarfiit ataa­siakkaat timmisartuussinissamik pisariaqartitsinerat assigiinngissuteqaqimmat. Taamaattorli ullumikkut assigiinngissutit tamakkua eqqarsaatigineqarneq ajorput. Tamanna timmisartuussiviit amerlanerpaat tapiissuteqarfigineqarnerannik kinguneqartarpoq.

 

Timmisartuusseriaaseq pissutsinut piviusunut naleqqussartariaqarpoq. Kinami oqarpa timmisartup Dash 7-ip 50-inik ilaasoqarsinnaasup mitsinnissaa pisariaqartoq, assersuutigalugu ilaasut taamaallaat 12-it ikisimappata. Mittarfiit ilaasa ullumikkut sungiusimasatsinnit timmisartunut minnerusunut miffiusinnaanngorlugit annikillilernerisigut Mittarfeqarfiit sipaarniutiminnik aallertassappata tamanna piareersimaffigisariaqarparput.

 

Taamatut allannguuteqartitsinerit aammattaaq eqqarsaatigineqartariaqarpoq tamatumani mittarfiit allineqarnis­saannut millionit pingasunik kisitsisitalinnik aningaasartallit aningaasaliissuteqarfiginissaaat pisariaqassammat, timmisartunik 50-inik ilaasoqarsinnaasunik timmisartuussisarneq ingerlaannassappat. Tamanna pissuteqarpoq ukiualuit qaangiuppata Dash 7-it atorunnaas­sammata timmisartullu nutaaliaasut taamatut amerlatigisunik ilaasoqarsinnaasut nunap immikkoortuani mittarfippassuarnut 799 meteriusunut timmisartuussisinnaanngimmata.

 

Tamatumunnga assingusumik timmisartukkut ornitassanut allanut timmisartut maannakkut Dash 7-ininngarnit ilaasoqarnerusinnaasut atorneqalernissaat pisariaqartinneqarsinnaavoq. Misissueqqissaarnerit takutippaat pissusiviusut tunngavigalugit timmisartuusseriaaseq iluatsittumik naleqqussarneqarsinnaasoq. Tamannaliuna pissutigalugu aammattaaq Naalakkersuisut Nuummi Ilulissanilu mittarfiit 1199 meterinut tallineqarnissaannik suliap ingerlateqqinnissaanik tapersersuisut. Timmisartukkut ornitassani taakkunani ilaasut amerlassusissaattut tunngavissat ima annertutigipput ornitassanut timmisartut akunnattumik sivisussusilimmik timmisinnaasut nutaaliat iluatsittumik atorneqalersinnaasut.

 

Tallilerinerni Dash 7-it pisoqalisuulersut timmisartunik nutaaliaasunik ingerlanneqarnermikkullu aningaasartuuteqarfiunnginnerusunik taarserneqarnissaat periarfissinneqassaaq. Taamaaliornikkut taamaallaat akikinnerusumik timmisartuussisalernissamut naatsorsuutigeqqaagassat pilersinneqarsinnaapput. Tallilerinissap saniatigut aammattaaq eqqarsaatigineqartariaqarpoq Dash 7-it atorneqaannarnerisigut, Air Greenland A/S malillugu, aserfallatsaaliinermut aningaa­sartuutit amerliartuinnarnerat taamalu timmisartunut billettit akisunerulernerat naatsorsuutigineqarsinnaammat.

 

Aammattaaq Ilulissani Nuummilu mittarfinnik tallilerineq Amerikamut avannarlermut Islandimullu Kalaallit Nunaanni timmisartunut ornitassanit annerpaanit marluusuniit toqqaannartumik timmisartuussinerit aallartinneqarnerannik kinguneqassaaq. Tamanna inuussutissarsiutinik takornariartitsinermillu ineriartortitsinermik taamaallaat kinguneqassanngilaq, aammattaarli Kalaallit Nunaata nunanut tamalaanut atasumik ilisarineqarnerulernissaanik kinguneqassalluni.

 

Pingaarnerpaarli taamaattoq tassaavoq siunissami timmisartuussisarnissap aaqqissuunneqarnissaata politikkikkut piaarnerpaamik aalajangiivigineqarnissaa. Aalajangernissanik kinguartitseqattaartuarnerit inuussutissarsiuteqartut ilaasa nammassinnaasaannit ajornerupput, piffissaq sivisooq eqqarsaatigalugu atorunnaarsitsisarnerit inuussutissarsiuteqartunut aammalu aningaasaliissuteqarsinnaasunut attuumassuteqarsinnaasumik.

 

Taamaattumik Naalakkersuisut ukiaru ataatsimiinnissaminni angallanneq pillugu nalunaarusiaq saqqummiutissamaarpaat Ilulissani Nuummilu mittarfiit tallineqarnissaanni kingunerisassat nassuiarneqarnissaat siunertaralugu. Tamatuma saniatigut mittarfiit minnerusut annikillisarnissaanni sullissinikkut aningaasaqarnikkullu kingunerisassat Naalakkersuisut nassuiaateqarfiginiarpaat. Angallanneq pillugu nalunaarusiaq kommunit, innuttaasut angallasseqatigiiffiillu peqataatillugit suliarineqarsinnaassaaq.  

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Taava massakkut partiit oqaaseqartuinut Kalistat Lund Siumut.

 

Kalistat Lund, Siumup oqaaseqartua.

Inatsisartunut ilaasortap Anthon Frederiksenip oqallisissiaa Siumumiit ima oqaaseqarfigaarput.

 

Sammisaq nutaarsiassaanngikkaluartoq isumaqarpugut nalilersueqatigiinnissarput ajunngitsoq, naak qularnaatsumik siunnerfeqarnissaq suli periarfissaqarfiginngikkaluaripput,

paasissutissat tamakkiisumik tunngaviusussat pigineqanngimmata.

 

Qularnaatsumillu ullumikkut ilisimavarput Nuup Ilulissallu annertuumik angallavigineqarmata, tamannalu patsisigalugu mittarfiisa tallineqarsinnaanerat nalilersorneqartariaqartoq.

 

Isumaqarpugut nanap immikkoortuini angallannermik aaqqissuussiniarnerit aallaavigalugit mittarfiit tallilerneqarsinnaaneri naalilersinneqarneriluunniit aalajangiiffigineqartariaqartut.

 

Nunarujussuarmi ikinnguttuulluta najugaqarfigisatsinni tamatta naatsorsuutigisinnaanngilarput piffiit tamaasa mittarfiliorfiginissaat.

 

Nunattali immikkoortuini aalajangersimasuni timmisartunit annerumaanit miffigineqarsinnaasunik siunniussisoqarnissaa pisariaqassaaq.

 

Eqqarsaatigineqartariaqarpoq nunap immikkoortuini aalajangersimasumi mittarfiit tallinerisigut, talliffiusup nunap immikkoortuani qitiuffittut inissimalerneratigut. Nunatsinni timmisartut pisariaqartinneqartussat siunertamut naleqquttut toqqaruminarnerulissasut.

 

Naalakkersuisut isumaqatigigaagut siunissami timmisartuussisarnissap aaqqissuunneqarnissaa Naalakkersuinikkut piaartumik aalajangiivigineqarnissaa pisariaqartoq.

 

Taamaattumik Naalakkersuisut ukiamut angallanneq pillugu nalunaarusiaat saqqummiunneqarpat Nuup Ilulissallu mittarfiisa tallilerneqarsinnaaneri Siumumiit uterfigiumaarpavut.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Taava massakkut akissuteqassaaq Palle Christiansen Demokraatit.

 

Palle Christiansen, Demokraatit oqaaseqartuat.

Nuummi Ilulissanilu mittarfiit tallineqarneqarnerisa ? isigalugu Kalaallit Nunaanni aningaasatigut iluaqutaanissaanik Kattusseqatigiit Anthon Frederiksenip isumaa Demokraatinit tapersersorparput.

 

Demokraatit isumaqarput siunnersuut sanaartornermut aningaasartuutitassaasa ilaa mittarfiit taakkua akilersinnaanerusumik ..iffigilertarneqarnerisigut utertinneqaqqissinnaajumaartoq.

 

Tamatuma saniatigut Demokraatit isumaqarput mittarfinnut akilersinnaanngitsumik ingerlasunut timmisarnerat ikilisinneqarpata aningasarpassuit sipaarneqarsinnaassagaluartut.

 

Demokraatit isumaqarput Kalaallit Nunaanni timmisartuussisarnermi tunngavissaatitaasussaq taasariaqartoq ?Pisariaqartitsivinneq?. Ornitassat ilaat timmiffigineqartariaqanngillat, timmiffiginissaat pissutigalugu.

 

Mittarfiit tallineqarnissaat timmisarneq akulikilli..sa allanngortinneqarnissaat timmisartunik nutaanik pisinissaq il.il. ataatsimoornissami eqqarsaatigineqartariaqarput.

 

Taamaattumik ukiamut ataatsimiinnissamut Naalakkersuisoq angallanneq pillugu nassuermat saqqummiussimmat tamanna Demokraatinit qilanaarissavarput.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Siunnersuuteqartoq Anthon Frederiksen.

 

Athon Frederiksen, siunnersuuteqartoq, Kattusseqatigiit.

Tassa soorunami Naalakkersuisut akissuteqaataannut qujavunga, aammalu Siumup Demokraatillu aamma oqaaseqaataannut aamma qujallunga.

 

Uggoraara soorunami Inuit Ataqatigiit aammmalu Atassutip maanga siunnersuummut isumminnginnerat, kisianni tassa taamaakkaluartoq aamma Naalakkersuisup akissuteqarnermini oqaatigereerpaat angallanneq pillugu Inatsisartut ukiamut saqqummiivigineqartussaasut nalunaarusiamik, aammalu tassani qularnanngilluinnarpoq oqallinneq annertooq ingerlanneqarumaartoq.

 

Kisianni qujanarujussuaq Naalakkersuisupakissuteqaataannut, aamma Siumup aamma Demokraatillu oqaaseqaataannut qujanaq.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Jakob Sivertsen Atassut.

 

Jakob Sivertsen, Atassutip oqaaseqartua.

Oqaluuserisassamik saqqummiussaqartup isumminnginnitsinni oqarnera ilumuunngikkaluarpoq. Tassaana oqaasissagut teknik-ikkut ajutoorsimagamik.

 

Kisianni soorunami siunnersuut una saqqummiunneqartoq Atassummit soqutigalugu misissoqqissaarsimavarput, aammalu Naalakkersuisup oqarnerattut ukiamut silaannakkut angallanneq tamakkiisumik nalilersorneqalerpat, taava taanna ilanngullugu aamma nalilersueqataassasugut.

 

Aamma eqqaamaneqassaaq siornaak ukiakkut angallannermut tunngasunik nassuiaateqarmat suliat taakku ingerlareersut, aamma oqaluuserisassami saqqummiunneqartup saqqummiussaa ilanngullugu siornaa sammineqarput.

 

Taamaattumik ukiamut tamakkiisumik saqqummiussaqarpat isummersornissarput aamma Atassummit qularutigineqassanngilaq.

 

Qujanaq.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Attaveqaqatigiinnermut, Avatangiisinut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq­.

 

Mikael Petersen, Attaveqaqatigiinnermut, Avatangiisinut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq­, Siumut.

Tassa uaguttaaq Naalakkersuisut sinnerlugit oqaaseqartunut qujavunga.

 

Una erseqqissaatigissavara ilaatigut Siumup oqaaseqartuata oqaaseqarnermini taasaqarfigimmagu mittarfiit naalilerneqarsinnaanerat. Tassa tamanna uagut akissuteqaatitsinni pineqanngitsoq erseqqissaatigissavara. Mittarfiit pioreersut taakkua naalilerlugit sulisoqarnavianngilaq, kisianni ingerlatsinikkut annikillisaanerit tunngavigalugit ammalu timmisartut mikinerusut mittarnissaannut, sulisussatigut, isumagissassatigut nakkutigisassatigullu piumasaqaatit annikillisinneqarnissaat tamanna ilanngullugu misissorneqarniarmat. Taanna erseqqissaatigaara.

 

Tassa mittarfiit pioreersut naalisarneqassanngillat taamaallaalli pisussaaffitsigut akisusaaffitsigut piumasaqaatit assigiinngitsut taakkua timmisartunik mikinerusunik ingerlatsisoqalissappat taava naleqqussaasoqassaaq.

 

Aamma pinngitsoorusunngilanga Demokraatinut qujarusullunga, tassa Demokraatit tungaaninngaanniit oqaatsit atorneqartut ersarilluinnaqqissaartut, isumaqarpunga qujassutigisariaqarigut. Tassami ullumikkut nunatsinni timmisartumik angallanneq eqqarsaatigalugu agguaqatigiissitsigaanni ilaasinnaasut, aammalu ilaasartut Kalaallit Nunaat ataatsimut isigalugu sipporujorujorujussuarlugit timmisartutigut Dash-7 atornerisigut angallatsisoqarpoq.

Taamaattumik tupinnanngilaq annertoorujussuarmik ingerlatsisut aningaasartuuteqartarmata.

Naalakkersuisunit isumaqarpugut naleqqussaalluarnikkut aammalu kiffartuutassanut naleqquusaalluarnikkut akikillisaanerit annertuumik pilersinnaajumaartut.

 

Aamma neriuutigilluinnarparput soorunami aningaasanut inatsisissap suliarineqarneranut atammata ilaatigut Nuummi Ilulissanilu mittarfiit tallineqarnissaat pillugu misissueqqaarnissat, nalilersueqqissaarnissat aamma Naalakkersuisunit aningaasaliiffiginiarsarigatsigit, tamakkut Inatsisartunit akuersinneqariarpata. Taava suli ersarinnerulissaaq Ilulissani Nuummilu mittarfiit tallineqarsinnaanerat, taamaalillutillu suli amerlanerusunik aamma ilaasoqarsinnaasunik timmisartunik atuilernissarput aqqutissiunneqarsinnaaqqullugu.

 

Aamma erseqqissaatigeqqissavara akissuteqaatitsinni maluginiaqqussagakku, tassa ilaatigut Ilulissaninngaanniit aammalu Nuumminngaanniit nunanut allanut toqqaannartumik attaveqarsinnaanerit tassani periarfissineqartussaassammata timmisartut akunnattumik sivisussusilimmik immaqa taama oqarluni, timmisinnaasut taakkua atulerpata.

 

Akunnattumik timmisinnaasumik oqarnitsinni, tassa isumagaarput nunatta iluinnaata pinnani, kisianni aamma ungasinnerusumut timmisinnaasut, timmisartut taakkua eqqarsaatigigatsigit.

 

Oqaaserineqartunut qujavunga, aamma takusinnaasakka naapertorlugit Atassumminngaanniit oqaaseqartup erseqqissaatigimmagu suliat suliassatut Naalakkersuisuninngaanniit saqqummiussavut ilalersorneqartut, aammalu ukiamut nassuiaat tamakkiinerusoq saqqummiunneqariarpat aamma isummersoqataanissamik oqariartuuteqartut.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Taamaalilluta oqaluuserisaq naammassivarput.