Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 40-2

Ataatsimiinnerit ] Tilbage ] Op ] Nĉste ]

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiusut aqqaneq sisamaat, pingasunngorneq 26. marts 2003 nal. 13:11.

 

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 40

 

 

Tunngaviusumik atuarfiit namminersortitat angerlarsimaffimmilu atuartitaaneq il.il pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut.

(Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq)

(Aappassaaneernera)

 

Arkalo Abelsen, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq, Atassut.

Naalakkersuisuniit Inatsisartut Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliap isu­ma­liutissiissutaanut ersarissumut qujassuteqarpugut. Tassani politikkikkut suna isumaqatigiis­su­taaneersoq aammalu partiit assigiinngitsut qanoq isummersimanerat ersarissumik takune­qarsinnaavoq.

 

Naalakkersuisut iluarisimaarlugu maluginiarparput ataatsimiittialiamiittut Siumukkormiuusut Atassutikkunneersullu amerlanersaat siunnersuut taamatut isikkoqartillugu akuerisimagaat.

 

Demokraatit atuarfiit illutaasa sananeqarnerinut taarsigassarsiinermut tunngassutilimmik al­lannguutissatut siunnersuutissamik saqqummiussiniarlutik ilimasaarisimapput, taamaattoq siunnersuut tunngaviusumik akueraat. Inuit Ataqatigiit nunatsinni atuarfiit namminersortut pisortatigoortumik tapiiffigineqartarnissaat tunngaviusumik akerleralugu nalunaarutigisima­vaat. Demokraatit Inuit Ataqatigiillu taamaalillutik marlunnik imminnut paarlattunik kissaate­qarput. Tamanna pissutigalugu Naalakkersuisuniit inatsisissamut siunnersuutip suliarineqarne­rani tunngaviusumik pingaartitat suusimanernersut naatsumik ilisaritissallugit pingaartissimavarput, tassungalu  aamma pisortatigoortumik tapiiffigineqartariaqarneranut tunnga­vilersuutit ilanngutissavagut, aammalu tamanna pisssasoq siunnersuummi annertussu­siliunneqarsimasut naapertorlugit, annerusumik minnerusumilluunniit pinnagit.  

 

Inatsit Tunngaviusoq naapertorlugu angajoqqaajusoq kinaluunniit meeqqaminik nalinginnaa­sumik atuarfiup avataatigut atuartitaqarsinnaanermik pisinnaatitaaffeqarpoq, atuartitaanera minnerpaamik nalinginnaasumik atuarfiup ingerlaneratut ingerlanneqarluni qulakkeerneqar­sinnaappat. Taa­maammat siunnersuutip pingaarnertut siunertaraa nalinginnaasumik atuarfiup avataani taa­matut atuartitsisarnerup isumannaatsuunissaa pillugu inatsisigut qulakkeerinissaq.

 

Tamatuma saniatigut Naalakkersuisut aamma kissaatigisimavaat tunngaviusumik atuarfik namminersortoq pisinnaasaq naapertorlugu inunnut amerlanerpaanut periarfissaassasoq. Aammattaaq Naalakkersuisut isumaqarput suliassamik pisortat suliarisassarigaluannik suli­arinnittoqarpat, sulia­rinnittuusup suliassaata naammassineqarnissaa aqqutissiorniarlugu pi­sortatigoortumik taperne­qartarnissaa qulakkeerneqartassasoq. Tamanna atuuttariaqarpoq isumaginnittoq kommuniugaluarpat, suliffeqarfiugaluarpat peqatigiiffiugaluarpalluunniit. Taamaammat siunnersuummi aalaja­ngerneqarsimavoq atuartumut ataatsimut ukiumut tapiis­sutissat malinnaassasut, tassa ukiu­moortumik tapiissutissat kommunemiit atuarfimmut nam­minersortumut, atuartup atuarfigi­saanut, nuutinneqassasut.

 

Aammattaq Naalakkersuisut pingaartitarisimavaat inatsisissatut siunnersuut pisortaqarfinnut sippuisumik aningaasartuutaassanngitsoq. Ilaatigut tamanna pissutigalugu inatsisissatut siun­nersuummi atuarfiit namminersortut pisortatigoortumik aningaasanik atorluni aningaasaliiffi­gineqarnissaannik periarfissiisoqanngilaq.

 

Pisortatigoortumik aningaasanik atorluni aningaasaliiffigineqarnissamut pisinnaatitaaffeqarto­qassagaluarpat tamanna Aningaasanut Inatsisissamut piareersaanermi Naalakkersuisut Landskarsip aningaasartuutaanik tamakkiisumik tulleriissaarisarneranut naapertuutissanngi­laq. Taamaattoqassagaluarpammi aallaqqaataaniilli atuarfiit namminersortut sanaartornermut aningaasartuutigiumaagassaat sanaartornermut aningaasartuutissanut allanut salliutinneqalis­sagaluarmata. Kommunit inatsisiliorneq aqqutigalugu atuarfiit namminersortut sanaartornis­saannut aningaasanik atukkerneqaqqullugit pisussaaffilerneqaraluarpata, tamanna aamma kommunit namminersortuunerannut akulerunnerussagaluar­poq. Tamatumunngattaaq taperta­liullugu Demokraatit siunnersuutissamissut ilimasaarutaat pinasaarani malinniarneqasssaga­luarpat tamanna meeqqat atuarfianik tunulliussinerulernermik kinguneqassagaluarpoq, tas­sani aningaasartuutissat ikilisaavigineqassagaluarpata, soorlu aningaasanik atukkiisarnikkut, atuar­finni sanaartornermut nutarterinermullu aningaasat atorneqartussat annikillissammata. Ta­makku pissutigalugit Naalakkersuisut pisortat aningaasartuutissanut matussutissanik atuk­kii­nertalimmik aningaasalersuisinnaatitaanissamut pisussaaffilerneqarnissaat tapersersorsin­naanngilaat.

 

Inuit Ataqatigiit tunngaviusumik isummersimanerannut Naalakkersuisut oqaatigissavaat inat­sisissatut siunnersuut akuerineqanngippat, inuiaqatigiit iluanni aatsaat immikkoortiterisoqar­nissaa ilimanaateqarsinnaasoq. Soorlumi Inuit Ataqatigiit namminneq eqqaagaat, angajoqqaat meeqqat atuarfiata avataatigut meeqqaminnik atuartoqarnissaa kissaatigippassuk, sukkulluun­niit tamanna Inatsit Tunngaviusoq aqqutigalugu angajoqqaat pisinnaatitaaffigaat. Inuit Ataqa­tigiimmi allaat Nuummi atuarfiup namminersortup pilersinnissaanut sulissutiginnittoqarnera tunnga­viusumik isumaqatigalugu eqqaasimavaat, taamaalillutik atuarfinnik namminersortunik pilersitsi­soqarnissaa tunngaviusumik akerlerissagaat ilimanaateqanngilaq. Taamaalilluni inat­sisissatut siunnersuut akuerineqassanngikkaluarpat suli atuarfinnik namminersortunik pilersit­sisoqarsinnaavoq,  ingerlanneqarnerali angajoqqaanit taamaallaat aningaasalersorneqartus­sanngussalluni. Pisortaniit ingerlanneqarneranut annertuumik tapiiffigineqarneraniit tamanna angajoqqaat annertuneru­sumik akiliisarnissaannik kinguneqasssaaq.     

 

Naalakkersuisuttaaq aamma qularinngilluinnarpaat atuarfinnik namminersortunik pilersitsi­niartut atuarfiit ingerlanneqarnerinut aningaasartuutissanut matussutissat tamakkiisut pissar­siarisinnaagaat, tamanna kom­mune­niit nammineq piumassuseq naapertorlugu aningaasaliis­sutitigut atukkiisarnikkulluunniit pisinnaassaaq, taamaattoqartillugu angajoqqaat atuisutut akiliutigisartagassaat ima annikillisinnaa­tigaaq, allaat inuiaqatigiit iluanni arlalissuit meeqqat atuarfiata saniatigut qinigassaq taanna atorsinnaalerlugu.

 

Naalakkersuisuniit naggasiutitut aammaarlugu uteqqissavarput atuarfiit namminersortut piler­sinneqarnissaannut tapiissutaasartussat siunnersuut naapertorlugu aalajangerneqarsimasut, Atuarfitsialaap pilersinneqarnissaanut ilungersuuteqarnermut akornusersuisussaanngimmata. Atuartitseriaatsilli marluiusut taakku imminnut isumassarsiassamik aallerfigisarsinnaassapput taamatullu ataavartumik pitsaassutsimikkut ineriartortuassallutik tamanut iluaqutaasussamik.

 

Oqaatsit taakku tunuliaqutaralugit Naalakkersuitut inassutigaat siunnersuut taamatut isikko­qarluni pingajussaaneerneqarnissaminut ingerlanneqassasoq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Partiit oqaaseqartuinut. Doris Jakobsen, Siumut.

 

Doris Jakobsen, Siumup oqaaseqartua.

Siumumiit tunngaviusumik atuarfiit namminersortitat angerlarsimaffimmilu atuartitaaneq il. il. pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut oqaluuserilluareerlugu, siullermeerneqarneranilu oqaaserisimasat innersuutigalugit  Ilinniartitaanermut ataatsimiititaliap nalilersuinera naammagisimaarlugu suliap pingajussaaneerneqarnissaa inassutigaarput.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Henriette Rasmussen, Inuit Ataqatigiit.

 

Henriette Rasmussen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat.

Tunngaviusumik atuarfiit namminersortut angerlarsimaffimmilu atuartitaaneq il.il. pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuutaata aappassaaneerneqarnerani imatut saqqummiussissuunga:

 

Tassa soorlu siullermeerneqarnerani Inuit Ataqatigiit-niit oqaatigereeripput angajoqqaat ilaasa meeqqamik atuartinneqarnissaannut immikkut iliuuseqarniartut paasiluarlugit akerliuffiginngilagut.

 

Naalakkersuisup akissuteqaataani issuarneqarpoq Danmarkip Inatsisaa tunngaviusoq, tassanilu periarfissarititaasut Kalaallit Nunatsinni atuarfik namminersortoq pilersissalugu illersuutaasut. Tamatumani Inuit Ataqatigiit, Namminersornerullutik Oqartussaat namminneq inatsisiliaat atuarfimmut tunngavigerusunneruaat, tassami tamatumani erserilluarmat qanoq immikkut iliuuseqarnissamut periarfissaqarnersoq. Aamma Naalagaaffeqatigiit Inatsisaat tunngaviusoq, aap soorunami inatsisissaarsuaraarput. Kisianni nunatta iluani meeqqat qanoq isikkulimmik atuarfeqarnermikkut atugassaat uagut nammineq ilusilersugassaraarput. Uagullu Inuit Ataqatigiinni akerlerilluinnarparput kikkulluunniit immikkoorniaqatigiinngorlutik inissitsitertalernissaat, pingaartumik meeqqat peroriartornerannit aallartittumik. Annilaanngitigisarpullu tassaavoq inatsisip nutaap atuutilerneratigut immikkoortiterineq ersarissoq pilissasoq, meeqqat peroriartornerminni maluginngitsuugassarinngisaat, mannalu inatsit akuersaarniarneqartoq pisortat aningaasalersueqataaffigisariaqagaat.

 

?..soorlumi Inuit Ataqatigiit namminneq eqqaagaat, angajoqqaat meeqqat atuarfiata avataatigut meeqqaminnik atuartoqarnissaa kissaatigippassuk, sukkulluunniit tamanna Inatsit Tunngaviusoq aqqutigalugu angjoqqaat pisinnaatitaaffigaat.? Suu tamanna nalunngilarput, siullermillu oqaaseqaratta erseqqissarlutigu.

 

Oqareernittuut Inuit Ataqatigiit tunngavigersunneruaat Meeqqat Atuarfiannut Inatsit siorna maani inimi tamanit neriuffigineqangaarluni akuersissutaasimasoq, aqqutissatut pitsaasutut nunatsinni meeqqat tamarmik pitsaasumik atuartitaanissaannik siunertaqartoq, ilaatigullu aamma nunanit allaniluunniit maligassiuisutut taaneqartartoq. Inatsisimuna taassuma periarfissarititaat atorluartariaqarivut.  Tassani allassimavoq: ?Misiligutaasumik suliaqarnissaq siunertaralugu Naalakkersuisut peqqussutip matuma kap.liisa 3anni amma 4-ni atuarfiup ilusaanik, annertussusaanik, atuartitsinerup imarisaanik, atuartitsinerup aaqqissorneqarneranik piareersarneqarneranillu aalajangersakkanik sanioqqutsitsinissaq, Atuarfiup siunertaanik ataavartitsinissamut naleqquttoq, akuerisinnaavaat, tak. ?2?. Taanna ilaatigut Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaani issuarneqarpoq.

 

Isumarput malillugu eqqummiiginalaanngitsuunngilaq naalakkersuisup nammineq inatsisiliavut toqqammaviginagit Inatsit Tunngaviusoq maani nittarsaammassuk. Aammalu erseqqilluinnartumik utertittariaqarpoq Naalakkersuisut pasinarsaarinerat Atuarfiit namminersortut il.il. inatsisissaq akuersaarneqanngippat, taakku immikkut? ?atuarfiliarniartunnguakkuluit? immikkoortitaalissasut. Immikkoortitaanavianngillat siunertaat inatsit pioreersut periarfissaqartereermassuk.

 

Maannakkut amerlanerussuteqartut siunertaat pivisusunngussappat atuarfimmi namminesortumi atuartussat eqqarsaatigalugit, Inuit Ataqatigiimmiit erseqqissassavarput pisortaniit aningaasalersorneqarluni atuarfik sananeqassappat, taava atuarfiup taassuma pinngitsoorani qulakkeertariaqassagaa inuiaqatigiinni oqaatsitigut piumasaqaataasut  ataqqineqarnissaat. Tassa imaaleqqunagu allamiutut oqaluttut kalaaliaqqallu immikkoortitaasutut misigilernissaat. Allatorluinnarmi siunertaqarpugut, allamiut maanga tikikkaangamik uatsinnut akuleruttassasut, uagut aamma ilisarerusuppagut, ilinniarfigalugit ikinngutigerusullugillu.

 

Ataatsimiititaliami ujartorsimavarput Atuarfiup namminersortup manna tikillugu

aningaasalersorneqarsimanerani aningaasalersuineq qanoq issimanersoq. Angajoqqaat aningaasaqassusiat tunngavigalugu immikkoortitsineq perusunngilarput, inuiaqatigiit eqqarsaatigalugit tamanna navianarpoq kissaatiginannguillarluni. Ilami allaat suliffiutillit immikkut 50.000 kr-neerlutik inniminneereertarsinnaanerat sumik siunertaqarnersoq erseqqinngilaq.

 

Namminersorneruleqqaarnitsinni akisussaaffiit tigusatta siullerpaat ilagisimavaat atuarfiit. Atuarfiillu tassa ukiorpanngortuni pimoorunneqarsimannginerat ajuusaarnaqaaq, allaallu meerartatta nalinginnaasumik angusakippallaarnerannik kinguneqartarsimammat assorsuaq ajusaarnarpoq, aamma taamatut isigisariaqarpoq atuarfiit amerlaqisut aserfallappallaarsimanerat, ilinniartitsisunullu qanga inuiaqatigiinni nuannaartunarlutik inissisimasimasunut akissarsiat annikilliartorsimaneratigut ilinniartitaanerullu pingaartinneerukkiartorsimaneratigut nukillaartitaangajattunut pissutsit illuanut saatinniartariaqarput.

 

Meeqqat atuarfiata nunatsinni ajornartorsiutai avatitsinniaasiit tusaamasaapput, taamaattumik malik taanna soorunami nammineq atuarfiliorniartut sarfarissaarutigaat, tamatumanilu ajorsartoq tassaavoq Namminersornerullutik Oqartussat.

 

Aningaasartassaanut Demokratit siunnersuutaanni ersereerpoq, pilersaarut taanna soorunami angajoqqaanut kisimi akiligassanngortitaanavianngitsoq, pisortalli aningaasaleeqataanissaat qanoq pisariaqartinneqartigisoq. Illutassarsuinut piinnarani, aammalu atortussanut aningaasanik atorniarsinnaaneq periarfissinniarpaat. Aamma illuliortiternermut tapeeriaaseq, tassa nammineq akilissaq 10- kommunit 40- Namminersornerullutik Oqartussat 50-imik agguaqatigiisitsinissaq, atuarfimmut namminersortumut atorniarneqarpoq. Taamatut ammaassinerup tapiissuteqarfigisartakkanut sunut sunniuteqarnissaa Naalakkersuisut kingunerissagaa ilimaginerpaat?

 

Tamanna piinnanngilaq aammali nunaminertanik sanaartorfissanik immikkoortitsinissaq kommalbestyrelsinit soorunami aamma isumagineqartariaqarpoq. Tamatumani suna tunngaviussava, atuarfiit nalinginnaasumik eqqaanni imalunniit meeqqat atuarfiannit ungasissumi? Bussimmi immaqa aamma isumagisariaqassaapput.

 

Inuit Ataqatigiit kissaatigaarput meeqqat atuarfiat pitsaanerujussuaq tamanoortoq, meerartatta qanorluunniit oqalukkaluartut ataatsimoorfigisaat, kissaatigaarput Kalaallit Nunaanni inuiaqatigiit immikkortiteriffiunngitsut, attaqqeqatigiinnermik qaammaasaqartut sivikikkaluamilluunniit nunatsinniissimagaluarunik.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Isak Davidsen, Atassut.

 

Isak Davidsen, Atassutip oqaaseqartua.

Tunngaviusumik atuarfiit namminersortut angerlarsimaffimmilu atuartitaaneq il.il. pillugit Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut Atassut-mit oqaatigissavarput amerlanerussuteqartut, kiisalu Naalakkersuisut isummiussaat aalajangiussimagatsigu. Taamatullu isikkoqarluni pingajussaaneerneqarnissaannut ingerlaqqinnissaa akuersaarlugu taasigumaaratta.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliuppoq Per Berthelsen, Demokraatit.

 

Per Berthelsen, Demokraatit oqaaseqartuat.

Qujanaq.

 

Inatsisartut Kultur-imut Ilinniartitaanermulu Ataatsimiititaliaata aappassaaneerinnissamut isumaliutissiissutaani nunannaarutigalugu Demokraatinit maluginiarparput, ataatsimiititaliami amerlanerussuteqavissut siunnersuut akueralugu inassuteqartut.

 

Sulili aporfissamik anigorniagassamik ataatsimik peqarpoq, inatsisissaq atuarfiit namminersortitaasut pilersinneqarnissaannut ammaassisussaasoq kinguneqartitsisinnaassappat.

 

Oqaluuserisap siullermeerneqarnerani Demokraatit erseqqissaateqarput, tassani nalunaarutigalugu nunatsinni inatsisisikkut ammaassinissaq qularnanngitsumik aatsaat timitalerneqarsinnaassasoq saniatigut taarsigassarsisinnaanermik naleqquttumik, atuarfiit sanatissinnaajumallugit ikorfartuutaasinnaasumik, pilersitsisoqarpat.

 

Taamaattumillu Demokraatit nalunaaruteqarput aappassaanerinninnissamut inatsisissatut siunnersuutaasumut allannguutissamik saqqummiussaqarniarlutik.  Ilami inatsisiliorneq sumut iluaqutaassava piviusunngortitsisinnaanissamut pisariaqartunik allanik tikkuussinertaqanngikkuni.

 

Kisiannili allannguutissatut siunnersuut erseqqissaatigitinnagu,  Siumukkut IA-kkullu qinersivimmi siuliusumi  naalakkersuisooqatigiineranni pisut kingumut qiviaqqaalaarusuppakka.

 

Taaneqartummi naalakkersuisooqatigiinneranni saqqummiunneqarpoq suliangaatsiarsuaq taaneqartoq:  ?Siunissamut takorluukkat? ? Inuiaqatigiit aaqqissugaanerat pillugu iliuusissatut pilersaarutissatut siunnersuut aamma maanna naalakkersuisooqatigiiissut iigarsimaarfigisamittut taakkartullattaagarisaat.

 

Pilersaarutissatut siunnersuummi ? suliatsialassuartut nalilertariaqartumi ? ilaatigut takuneqarsinnaapput ?Atuarfiit namminersortitaasut? pillugit isummersuuterpaaluit oqallittoqaleqqitsinnagu tusartissallugit piukkunnartuusut.

 

Tassanngalu  titarnerit sisamat issuaavigilaarusuppakka:

 

?Naalakkersuisut isumaqarput, atuarfiit namminersortitaasut tunngaviusumik atuarfimmut taartissaasinnaasutut ingerlanneqartraiqartut, taamatullu suliniutit soqutigisaqatigiiffinnit inuinnarnillu ingerlanneqartariaqartut ?

 

?Kiisalu PIAARNERPAAMIK atuarfiit namminersortitaasut misilinneqarnissaannut pisariaqartunik sinaakkusiisoqartariaqarpoq?

 

?Pilersinniakkat ilaat akisoorujussuussapput?

 

?Oqaatsit pingasut tunngavigalugit atuartitsisinnaaneq ammaanneqartariaqarpoq?

 

Isuaaffigisakka tamakkiisumik atuarneqarsinnaapput  ?Siunissamik takorluukkami? quppernerni 47, 55 aamma 58-imi.

 

Demokraatit 10-30-10-50-imik tunngaveqartumik  taarsigassarsisitsisinnaaneq periarfissatut tikkuuppaat, tassanimi ?iluanaarnerpaasussaq? tassaammat Namminersornerullutik Oqartussat, taarsiullugu aningaasaliissaguni taamaallaat atuarfiliornermi nammineq 100%-imik aningaasaliisussatut inissisimasuusoq.

 

Taamaammallu oqartariaqarpugut Namminersortitaasumik atuarfiit annertuumik oqalissaasussaassasut sumiffinni piaarluinnartumik nutaamik atuarfiliorfigineqarnissamik pisariqartitsiviusuni, soorlu nunatsinni illoqarfiit pingaarnersaanni.

 

Tassani namminersortitaalluni atuarfissaq aallarteriaannaasoq sananeqariaannaalluni utaqqivoq soqutigisaqaqatigiiffiit inuinnarpassuillu namminneq piumassutsiminnik sulerulunnerisigut  piareerluinnagaasoq (soorluli tamanna ?Siunissamik takorluukkat?-mi inassutaasoq).

 

Tassanilu tunuliaqutaapput angajoqqaat aappariit 200-jungajaasut, taakkunanngalu 80 %-it miss. nunatsinni najugaqavissuusut - maanna pisariaqartunik sinaakkusianik ? tassa inatsisitigut aningaasalersuinissakkullu ammaassivigineqarnissamik  -  naalaaginnarlutik utaqqipput.

 

Sinaakkutassallu uagut inatsisartuusugut maani inimi pilersitassaraagut.

 

Naggataatigut anersaaruluuteqalaarusuppunga, isumaliutissiissusiamimi takusinnaagakku, maanna naalakkersuisooqatigiit allannguutissatut siunnersuusiornissami tunngaviusinnaasutut 10-40-50-imik taallugu taarsigassarsisiinnaaneq taatsiagarput, tapersersorsimanngikkaat.

 

Tamassimi eqqaamassajunnarsivarsi siusinnersukkut arlaleriarlugu taaneqarmat ajornakusuussangatinnartoq atuarfiit namminersortitaasut timitalerneqarsinnaanissaat, naleqquttumik taarsigassarsisitsisinnaaneq saniatigut periarfissiissutigineqanngippat.

 

Naalakkersuisoqatigiissunit paaserusuppara, suut patsisilersuutigiumaneqarnersut allannguutissatut siunnersuutaasumut taperseerusunnginnermi. Tapersiinikkummi aningaasarpassuit pisortanut sipaarutigineqassapput, taarsiullugumi aningaasalersuinissaq alla tassatuaammat tamakkiisumik, tassa 100%-imik aningaasalersuisariaqarnissaq.

 

Taamatut saqqummiussaqarlunga allannguutissaq, siunnersuuteqarnerput innersuussutigalugu,  inassutigissavara oqaluuserisap pingajussaaneerneqartinnani taamallu naggataarutaasumik oqallisigisassanngortinneqartinnani, Inatsisartut Kultur-eqarnermut Ilinniartitaanermullu ataatsimiititaliaanut suliassanngorteqqinneqassasoq.

 

Oqareernittut aamma oqaaseqartut naammassippata oqaaseqaqqilaarumaarpunga.

 

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Suliap siullermeerneqarnerani Kattusseqatigiit sinnerlugit oqaaseqaatikka innersuussutigalugit Inatsisartut Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaata isumaliutissiissutaa Kattusseqatigiit sinnerlugit imaattumik oqaaseqaateqassuunga:

 

Siullermik isumaliutissiissut atuarlugu tupigusuutiginngitsuunngilara; ataatsimiititaliami partiinit assigiinngitsunit sisamaasunit partiit pingasut tamarmik assigiinngitsunik inassuteqaateqarnerat. Soorunami Kattusseqatigiinni ataqqivagut inuit partiillu qanoq isummersinnaaneri, kisianni suliami inuiaqatigiinnut taama pingaaruteqartigisumi partiilersornerujussuaq pissutaalluni ataatsimiititaliami ilaasortaasunit tallimaasunit partiilersorneq annerusumik pissutaasimagunarluni ataatsimiitaliami partiit amerlanerussuteqartut isumaat aalajangiusimaniaannarnagu ataatsimiititaliami apeqqutit assigiinngitsut pillugit ilaasortat imminnut qanilleriarsinnaasimannginnerat assut pakatsinarpoq, soorunami ataatsimiititaliami ilaasortat oqareernittuut kiffaanngissuseqarnerat namminnerlu isummersinnaanerat ataqqivara aamma isumaqatigiissinnaannginneq pineqartillugu soorunami ikinnerussuteqarluni immikkut allatsitsisinnaaneq periarfissaasoq nalunngilluinnarpara.

 

Oqareernittuut tupigusuutigiinnarpara; partiit sisamat akornanni ataatsimiititaliami ilaasortat tallimat imminnut naaperiarsinnaasimannginnerat? Tassami ataatsimiititaliani sulineq Kattusseqatigiinni paasinnitaaserput naapertorlugu tassaaniartussaagaluarmat; partii apeqqutaatippallaarnagu isummanik katiteriffiulluni naapitsiniaaffissaq, inatsisissanik peqqussutissanilluunniit atuisussanut isumatuumik pitsaanerpaamillu malitassaqartinneqarnisaat anguniarlugu.

 

Kisianni tassa tamanna Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliami annerusumik isumaqatigiiffigineqarsinnaasimanngilaq.

 

Taamaakkaluartoq inatsisartuni tamatta atuarfiit namminersortut angerlarsimaffimmilu atuartitaanermut tunngasut tunngaviatigut akerlerinngikkivut paasinarpoq, annerusumilli isumaqatigiissutigineqarsinnaasimanngitsut tassaanerullutik atuarfiit namminersortitat qanoq atorneqarnissaat aammalu sananeqarnerinut aningaasalersueriaatsinut tunngasut ataatsimiititaliami isummatigut naapeqatigiiffiusinnaasimannginnerat.

 

Taamaammat pissutsit taamaatsillugit aammalu kommune-t sanaartornermut aningaasaleeqataasinnaanerannut tunngatillugu assut eqqarsarnartoqartippakka, sooq Namminersornerullutik Oqartussat sanaartornermut tapiissuteqarsinnaanermut ilaatinneqannginnersut?

 

Taamatut oqaaseqarlunga inatsisissatut siunnersuut tunngaviatigut isumaqatigigaluarlugu ilaatigut aamma, minnerunngitsumik sanaartornissamut aningaasaliisarnissamut tunngatillugu Ataatsimiititaliami ilaasortat imminnut qanilleriarnerusinnaasimannginnerat pissutigalugu taaseqataanissara apeqqusersimagaluarpara, ilaatigut kommune-nut periarfissamik matuminnga atuijumaarsinnaasunut pisortatut kommune-t kisimiillutik taarsigassarsiaritinneqartussat ilaannik taarsigassarsisitsisinnaatitaanissaat eqqarsaatigalugu, kisiannili Demokraatiniit allannguutissatut siunnersuut tamatuminnga pitsanngoriaateqartitsisinnaasoq naatsorsuutigisinnaagakku; allannguutissatut siunnersuut taperserlugu inatsisissatut siunnersuummut akuerseqataallunga taaseqataassuunga.

 

Taamatut oqaaseqarlunga Kultureqarnermut ataatsimiititaliap aammaarluni pingajussaannik apeqqutit imaannaanngitsut pillugit naaperiaqqissinnaanerat inassutigerusuppara.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Atuartitaanermut Naalakkersuisoq.

 

Arkalo Abelsen, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq, Atassut.

Qujanaq.

 

Partiit akissuteqaataannut qujanaq.

 

Uanga uggorilaarpara uani apeqqummi sinaakkutissatut inatsisissatut siunnersuut taasuma oqallisiginerani, ukua tigussaasumik illutassai akulerullugit eqqartorneqarmata. Tassami  massakkut atuuttumi peqqussummi meeqqat atuarfianni tunngasumi, tassani piumasaqaataaginnarmat meeqqat atuartinneqarnissaat taanna piumasaqaataasoq. Oqartoqanngilaq meeqqat atuarfianni atuartinneqassasut folkeskole-mik taasartakkatsinni.

 

Uanili siunnersuummi nutaami tassa atuarfiit namminersortut taakkua pilersinneqarnissaannut sinaakkutissamik inatsimmik siunnersuuteqartoqarnikuuvoq.

 

Taannalu tassa paasisakka malillugit partiit tamarmik isumaqatigigaluarpaat periarfissaq pitsaasuusoq. Uuma meeqqat atuarfiata saniatigut.

 

Aamma taaneqareeraluartoq uanga Naalakkersuisutut oqaatigerusuppara una paatsoorneruvoq isumaqaraanni Atuarfitsialaap pilersikkiartuaarnissaannut nukiit ikilissasut taamannak periarfissiigaluarutta atuarfiit namminersortulersutut ingerlalersinnaanissaannut.

 

Uanga isumaga malillugu pinngitsoorani Atuarfitsialaat ineriartortitat aammalu atuarfiit namminersortut, taakkua ajunngilaq imminnut unammillilaaraluarunik. Pitsaasutsimikkut qaffariartornerat tassani anneroriartuinnassammat.

 

Uani Naalakkersuisut meeqqamut ataatsimut aningaasartuutaasut atuarfinnut namminersortunut nuutsinneqartarnissaat saniatigut, atuarfiliornissamik periarfissamik taamannak itigartitsinermi tassa tunngavigaarput aningaasartuutaasut allassannginnatsigit.

 

Aalajangiussimavarput taanna meeqqamut ataatsimut ingerlatsinermut aningaasartuutit taakkua nuutsinneqarnissaat. Malinnaallutik.

 

Aammalu soorunami atuarfinni namminersortuninngaanniit Atuarfitsialammut utertoqaruni, aamma taakku malinnaaqqissasut.

 

Uanga isumaqarluinnarpunga tassa una periarfissaq pitsassuusoq, aammalu Atuarfitsialaap aatsaaginnannguaq akuersissuteriikkatta pilersinneqartussap, aammalu ilaatigut ingerlalereersup taasuma unammillertigissagaa pitsaasoq, tamanna peqqinnarpoq.

 

Inuit Ataqatigiit uparuartugaat soorunami paasivakka, aallaqqaataaninngaanniilli taakkua uparuartuutigisimavasi. Aammalu tunngaviusumik isummassinni tulluulluinnarput. Taanna kialluunniit assortorsinnaanngilaa.

 

Kisianni uanga isumaqatiginngilassi ugguuna Atuarfitsialak sanngiillisinneqassasoq atuarfiit namminersortut pilersinneqarpata aqqutissiunneqarpataluunniit.

 

Taamatut oqaaseqarallassuunga. Qujanaq.                                                         

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Per Berthelsen, Demokraatit. Taannna pereerpat Jĝrgen Wĉver Johansen, Siumut.

 

Per Berthelsen, Demokraatit.

Qujanaq.

 

Tassa tamaasa oqaaseqarfigilaarniarpakka kisianni partiit marlussuit ulapitsitsinngeqaat. Suliaammi suliarisimasaat saqqummiussaallu sullunangaarmata oqaasissaaleqinermik.

 

Aallarniutigerusuppara nuannersortaa tassalu Ilinniartitaanermut Naalakkersuisup oqaatigimmagu ilumoorluinnartoq tassa sumilluunniit takorloorniarneqassanngitsoq atuarfiit namminersortitaasut maanna Atuarfitsialammik ingerlanniarneqartumi naalleraannissaat. Taakku immikkoortilluinnartariaqarput.

 

Kisiannili aamma oqartariaqarpunga taasuma kingorna nersualaarilaariarlunga. Ajuusaaraluarlunga oqartariaqarama Naalakkersuisup aammalu sulisuisa ilinniagassartik iluamik atuarsimanngimmassuk, tassa Demokraatit allannguutissatut siunnersuutaat aallaavigalugu.

Erserpormi tamanna assigiinngitsutigut.

 

Naalakkersuisuninngaanniit saqqummiunneqarpoq pilersitsikkuminartoq atuarfik namminersortitaasoq amerlanerpaanut nuannaarutaasinnaasoq. Aap taannarpiarmiuna Demokraatit tamaviaarutigigaat.

 

Taamaattumik ilaatigut aamma ininik pisariaqartunik sanasoqartariaqassappat, periarfissamik 10.30.10.50-mik taasamik ammaassinissaq. Nej, siunnersuutinni 10.30.10.50-voq peqqutigalugu Namminersornerullutik Oqartussat tassaammata iluanaaruteqartussaasut, namminersortillugit atuarfinnik ammaanermi.

 

Oqareernittummi pisariaqartitsiviusuni periarfissaq allatuaq tassaavoq 100 %-imik aningaasalersuilluni, nammineerluni atuarfiliortitsinissaq.

 

Taamaattumik taanna tunngavissaqarpoq suli iluamik atuarlugu paasinialaassallugu. Siunnerfiusoq taasumalu inuiaqatigiinnut iluaqusiisinnaanera.

 

Taamaattumik aamma Naalakkersuisut uani taamak siunnersuut imaaliallaannarlugu tigusinnaanngikkunikku taava naatorsukkanik saqqummiussaqartariaqaraluarput. Sooruna tigujumanngikkaat taanna?

Allanik periarfissanik pitsaanerusumik peqarneramik?

Aammalu tusarusunnaraluarpoq sunaana Naalakkersuisut tungaaninngaanniit aki tamani nammanneqarsinnaasoq naammaginarnerpaaq, qanoq annertutigissanersoq takorloorneraat.

 

Ingerlariaqqeriarutta aamma Naalakkersuisut oqaatigivaat namminersortitaasumik atuarfiliorneq  pisortanut imatut qaavatigut aningaasartuutaareersut qaavisigut aningaasartuutinut pilersitsissanngitsoq. Tassanerpiarlu tassa aamma Demokraatit siunnersuusiaminni nalinginnaasumik oqaaseqaatiminni ersersippaat.

 

Allaallumi tassani erserpoq namminersortitaasumi atuarfiit pisortanit peqataaffigineqarlutik amerlanerpaanik nuannaarutaasumik akeqartumit tunngavilerlugit ingerlanneqassappata, taava inuiaqatigiinni atuarfiliornissat pisariaqartinneqartut ikilissasut.

 

Tassa tapertaassaaq tunngaviusumik atuarfimmut, oqilisaataallunilu Namminersornerullutik Oqartussat aningaasalersuinissaannut.

 

Aamma maluginiartariaqarpoq siunnersuut una aammalumi taanna amerlanerussutigiffigineqarpoq, tassalu atuarfiit namminersortitaasut ammaassivigineqarnissaat. Taanna sumilluunniit amerlanerpaat akerlilersunngilaat.

 

Kisianni maluginiarnartoq unaavoq namminersortitaasunik atuarfiliorniarnerit tapersersorneqarmata, allaat KANUKOKA-minngaanniit, IMAK-iminngaanniit nunatsinni sulisitsisuninngaanniit. Taamaallaallu naallerarneqarluni politikkerinit ataasiakkaaninngaanniit.

 

Taanna aamma assorujussuaq eqqarsarnarpoq uanga oqarusukkama politikkerit sulinermi suliassatta pingaarnersaat tassaassasoq inuiaqatigiinni kiffartuussinissaq, sullissilluarnissaq. Naalleraammut.

 

Ingerlaqqikkuttalu taava ilaatigut taakkartorneqarpoq Naalakkersuisuminngaanniit kommunit namminersortitaallu ingerlaneranni ilaanni akuliunnertut issasoq pisussaaffiliineq taarsigassarsisitsi...

 

Demokraatininngaanniit anguniagarput tassaavoq periarfissiisoqassasoq pisariaqartinneqassappat taamatut iliorsinnaanissaq. Peqqutigalugu pisortat siunnerfigisariaqarmassuk atuarfiup taasuma taamatut ittup, tassa namminersortitaasup amerlanerpaanut iluqutaasumik ingerlasinnaanissaa.

 

Taamaattumik partiit ataasiakkaat oqaaseqarfigivakka taanna ilassuteqarfigalugu oqaaseqaqqilaarumaarpunga.

 

Qassiitigut nunatsinni kommunit nanertuutissanik nutaanik tuniorartarpagut? Annertoorujussuarnik isumaginninnermut attuumassuteqartunik allatullu tunngaveqartumik.

 

Aamma uani qanoq takorlooratsigu atuarfiit namminersortitaasut amerlatigisut nunatsinni pilersinneqassasut. Taava merserissavarput. Uanga takorloorpara ukiut 10-15-nit ingerlaneranni immaqa annerpaamik atuarfiit sisamat pilersinneqarumaartut.

 

Suliassarujussuuvormi. Taamaattumik aamma inuppassuit peqataasariaqarput, taakkuli iluini piginnaaneqarluartut piareersaanermi pisariaqartinneqarlutik.

 

Taamaattumik ernumassutissaqanngilaq, uanimi ataasiinnaq pilersaarutaavoq, aallamik tusagaqarnikuunngilagut suli. Kisianni KANUKOKA-minngaanniit taaneqarpoq ?Una isumassatsialak? qularnanngitsumik illoqarfinnut annerusunut tuniluukkumaartoq.

 

Kisianni tassa uanga takorloorpara ukiuni 10-ni 15-ni tulliuttuni eqqartorneqartut uaniipput atuarfiit immaqa pingasut-sisamat taamatut ikiorneqarnissamik ikorfartorneqarnissamik pisariaqartitsisinnaasut. Maanna Nuummi atuarfiliussagutta minnerpaamik aningaasartuuteqassaagut 70-80 mio.kr.-inik, taakkua qaqugu piviusunngortissavagut atuarfeqarnermik tunngatillugu kinguartoornigut imak annertutigipput 70 mio.kr.-inik akeqassappat 21 mio.kr.-innguit pisortaninngaanniit ikiorsiissutit tunniunneqarpata aallartisarnermut, taava tassa sipaaruteqassaaq nammineq nappaanissamut sanilliullugu 49 mio.kr.-init.

 

Taava kommunit, tassanilu tusaamavara maani illoqarfimmi kommuni ammasoq tassunga, taava pisariaqartinneqartissaaq tassannga 7 mio.kr.-inik aningaasaliissuteqarnissaq, kisianni atuarfiit qanoq ullumikkut inissat eqqarsaatigalugit atuartitsiviusinnaasut qanoq amigartigisut eqqarsaatigigaanni isumaqarpunga aamma kommunit ataasiakkaat soqutigissagaat, 10-30-10-lu tunngaviuvoq 10-40-50-inani, peqqutigalugu una inatsit nuna tamakkerlugu atuuttussaammat, taammaattumik illoqarfiit aningaasaqarniarnikkut maanna nukittunerpaamik inissisimasut kisiat eqqarsaatigalugu inatsisiliortoqassanngitsoq siunnerfigaarput kisiannili aamma kommunit immaqa kommunit nukittunerpaat tulliilu inissisimasut kisiannili 20%-imik aningaasaliinissamut periarfissaqanngitsut taava 10%-imik aningaasaliinerisigut pilersitsinissaq anguniarlugu. Sooq pisariaqassappat ? jo ? atuarfiup tamanut iluaqutaanerpaasumik atornissaa angujumallugu.

 

Taamaattumik suli suliap uumap naammasinissaanut nalilersugassaqarpoq sukumiisumik nalilersugassamik, tassami taakkua aningaasat 21 mio.kr.-init kuserninnguupput asuliinnaq atortakkanut sanilliullugu. Namminersortitaasumik atuarfiit tassaapput nunarsuarmi tunisassiap akisunerpaamik tunisassiortuusoq, tassalu ilisimasanik. Tamanna soorlu maani illoqarfik eqqarsaatigalugu 70 mio.kr.-ineernani 21 mio.kr.-iinnannguanik aningaasaliiffigalugu sinneraniillu aningaasaliissuteqaqqissanani pilersissinnaagaanni akikinaarivoq tamanit tikilluaqqulluartariaqaraluartoq. Kisianni tassa pingajussaaneernerani neriuppunga siunnersuutit tamakku assigiinngitsut aallaavigalugit nalilersuineq nutaamik ingerlaqqikkumaartoq.

 

Taava partiit ataasiakkaat.

 

Siumut oqaaseqartua kiisalumi asuli oqalunneruvoq, sumilluunniit nalilersuinermik imaqanngitsumik oqaannassaluni siunnersuut taamak isikkoqarluni ingerlateqqinneqaannassaaq. Parteeqatissinnut siunnersuisoqarpoq nalilersugassamik soorluli taanna aamma oqaaseqarnermi nalilersulaarneqarsinnaagaluartoq, siunnerfimmi taanna aqqutigalugu ammaassissammat angujumaneqartumut, tassalu atuarfiup namminersortitaasup amerlanerpaanut nuannaarutaasumik atorsinnaanissaa, allamik siunnerfeqanngilaq.

 

Inuit Ataqatigiit oqaatsinilluunniit maanna atuiffigissallugit kajungernangaanngillat, kinami paasinnikkumanngitsoq paasitinneqarsinnaanngilaq, taamaattumik uani kingumut qiviarlunga kalaallit nunaannik taanna takorluugaq Inuit Ataqatigiit aamma annertuumik pilersissimasaa innersuussutigiinnassavara. Tassa kiisalimi Inuit Ataqatigiit tungaanninngaanniit piviusunngortinneqarpoq upperiumanngisara TV-kut siulittaasumit oqaatigineqartoq ? aa naatsorsuutigineqarsinnaanngilaq qanoq qinersinermut oqartoqartarnera, kingornatigut allarujussuarmik pisoqartarmat.

 

Tassa taamatut massakkut ingerlasoqarpoq siunnerfigisatut oqaluusereriarlugu aatsaat atuarfik atorneqarsinnaagaluarpat amerlanerusunit, taamaalilluni akissarsiakkaanerpaat kisimik atuarfiginngisaannik pilersitsinissaq, taava soorlu Inuit Ataqatigiit tungaanninngaanniit aamma tapersersorneqarsinnaassagaluartoq. Inuiaqatigiit karsianninngaanniit ikinnerusumik aningaasaliilluni ilivitsumik pilersitsisinneranit.

 

Isak Davidsen Atassumminngaanniit oqaannarlanga oqaaseqanngilaq, imaluunniit immaqa oqarluni oqaluttartup nuutaa Siumumit pigineqartoq kigarsimasoq uteqattaartinneqarpoq, ajuusaarnaqaaq. Nutaalerisutut imminnut aamma taaniartartut taamatut annikitsigisumik siunnerfimmik taamatut inuiaqatigiinnut pingaaruteqarsinnaatigisumik ikkatsigisumik oqaaseqartoqarsinnaammat imaluunniit annikitsigisumik oqaaseqartoqarsinnaammat.

 

Naggataatigullu oqaatigiinnassavar Hr. Anthon Frederiksen Kattusseqatigiinninngaanniit paasilluarakku, aamma paasigaanga paasivara. Tassanimi oqaatigisaa ugguuna ilalissavara ? aap ? paasiuminaaqaaq partiit pingasut, taavalu tassa Kattusseqatigiit massakkut aamma peqatigilerlugit, akornanni siunnerfik taamatut erseqqitsigisoq ataatsimoorluni angujumaneqartoq, tassalu pilersitsinissaq atuarfimmik namminersortumik amerlanerpaanit nuannaarutaasumik ilumut aqqutissamik nassaartoqarsinnaanngimmat tamatuminnga ammaassisussamik Demokraatininngaanniit innersuussutigeqqissavagut oqaatigisagut, aammalu nalilersueqqinnissamut 10.30.10.50 matematik-imi suliassatut eqqaamasassatut matumuuna milorujupparput, taanna aamma soorunami 10.40.50.-iusinnaavoq, kisianni isumaqarpugut piviusorsiorpalaarnerusoq inuiaqatigiit atituumik isigigaanni 10.30.10.50 tunngavigissagaanni.

Qujanaq.

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Tulliuppoq Jĝrgen Wĉver Johansen, taanna pereerpat Henriette Rasmussen.

 

Jĝrgen Wĉver Johansen, Siumut.

Takisoorsuarmik oqaaseqassanngilanga, kisianni siullermik qujarusuppunga oqaluttuarisaanermik ilinniartinneqarnitsinnut tunngatillugu, tassani ukiut marluk matuma siornatigut struktur politisk handlingsplan-imi tunngatillugu saqqummiunneqartumut qujarusuppunga. Kisianni siunnersuut manna struktur politisk handlingsplan sioqqullugu saqqummiunneqarpoq. Eqqaamaneqartariaqarsorinarpoq inatsisissatut siunnersuut manna aallaaveqarmat Otto Steenholdt-ip 1999-imi ukiakkut siunnersuuteqarneranit.

 

Taamani Otto Steenholdt Atassutaavoq, taamanilu aamma uagut partiitsinni ilaasortagut soorunami allaapput. Taamani aamma uagut partiitsinni annertuumik siunnersuut eqqartorparput, kisianni taamani partiitsinniit kisiartaallunga tapersiillunga oqaluttarfimmiit oqaaseqarpunga.

 

Taamaammat ullumikkut killifffipput qiviarutsigu qujanarpoq isummat nikissinnaanerat matumani aamma uppernarsineqarmat, qujanaqaarlu maanna siunnersuut Naalakkersuisut siunnersuutaat amerlanerussuteqartunit akuerineqarnissaa malunnarmat. Sulinitsinnimi tunngavigisartakkagut assigiinngeqaat, aamma ilungersornissamut patsisigisartakkagut aamma taamatut assigiinngitsigisarput, kisianni matumani aamma suleqatigiilluarnikkut allat oqaaseqaataannik nikassaanngikkaluarluni angusaqarluarsinnaanerput uanga upperaara. Tamannami aamma tamatta kissaatiginnguatsiarparput.

 

Neruutiginarporlu matumani ilungersorluni suliniuteqarneq isummallu nikissinnaanerannik uppernarsaaneq aamma ilisimatusarfeqarfissamut tuniluukkumaartoq. Taamaammat nikassaaneq pinnagu suleqatigiinneq toqqartigu.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Henritte Rasmusssen, Inuit Ataqatigiit. Taannalu pereerpat Ilinniartitaanermut Naalakkersuisoq.

 

Henritte Rasmusssen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat.

Qujanaq. Tassa assigiinngitsut oqaaseqarfigisariaqarpagut. Siullermik una erseqqissarusuppara Inuit Ataqatigiit atuarfiup namminersortup maani Inatsisartuni oqaluuserineqartarnerani tamatigut akerliusarsimammata immikkut inatsisiliornissamut, naak atuarfiup perorsaanermi siunertarisai, atuarfiup namminersortup perorsaanikkut, atuartitsinikkullu siunertarisai akornutissaqartinngikkaluarlutigit aamma soorlu oqareersunga angajoqqaat taamatut iliuuseqarniartut akerlerinngilagut, paasivagut. Pissutigalugu atuarfik ajormat massakkut.

 

Kisianni aamma Inuit Ataqatigiit tungaanninngaanniit erseqqissaarusuppugut qanoq iliuuseqarusuppugut mattusserusunngilagut atuarfitsialaap iluani taakkua siunertaasa qanoq aaqqissuunneqarnissaanut peqataarusuppugut. Immikkut inatsisiliornermi immaqa inuiaqatigiit immaqalu aamma Inatsisartut eqqaamajunnarsivarsi Mathias Storch-ip atuakkiaa soorlu ?Sinnatugaq?, tassani atuartut nunaqarfimmiut atuarfimmut illoqarfimmut pigaangamik akerartorneqartartut ?asimiukasiit? taasa imaappoq narrunartoqarpoq, narrunartoqanngilaq ? ilaa imminnut ilai anginerusumik imminnut isigipput ilai mikinerusumik imminnut isigipput, taamaattut pissutsit aamma namminersornerulernitsinni qaangerniarlugit inissikkiartuaarpagut, suli iluatsinngilarput kisianni Inuit Ataqatigiinni isumaqarpugut uagut iluatsissaqqaartoq tamanna.

 

Maani inatsisilioraangatta taava siumut takorloortariaqarparput suna inatsit inuiaqatigiinnut qanoq sunniuteqassava, qanoq ukiut soorlu Per Berthelsen oqarneratuut ukiut 10-15-it massakkuminngaanniit inatsisip uuma akuersissutiginerani, inuiaqatigiit takorlooriartigit ikittuarannguuvugut suni tamani illoqarfinni. Taava imaattoqalissooq atuarfik-una ? aa taannaana atuarfik nalinginnaasoq, aajuna atuarfik namminersortoq, taava taamaalilluniuna immikkoortitsineqalernissaanik periarfissiineq uagut iluarinngikkipput, naak oqareernittuut suleqatiginnikkusukkaluarluta angajoqqaanik taakkunannga immikkut atuarfiliorniarlutik sinnatoqartunik, atuarfimmik pitsaasumik pilersitserusunnerat pillugu, taakku suleqatigerusunnaraluarput atuarfimmiit nalinginnaasuminngaanniit.

 

Per Berthelsen oqarneratuut kikkorparujussuit atuarfik namminersortoq tapersersugarigaat, soorunalimi sulisitsisut kattuffiat ilimanarluinnaqqissaarpoq tassunga tapersersuisuussasoq, taakkuugamik aamma aningaasalersueqataasut atuarfimmut namminersortumut manna tikillugu. Aammalu siunissami taakku meeraat qularnanngitsumik aamma atuarfimmi namminersortumiikkumaarput.

 

Qularnanngitsumik immaqa massakkut Inatsisartuusut ilaasa meeraat aamma tassani atuarfimmiikkumaarput. Taamatut immikkoortiterilernissaq tassa uagut Inuit Ataqatigiinni akerlerisarput.

 

Aningaasartassai eqqarsaatigalugit oqaaseqarusuppunga imatut, aningaasartassai maani pineqanngillat. Inatsinguna tunngaviusoq pineqartoq, aningaasartassai soorunalimi inatsit akuersissutigineqaruni pinngitsoorani aamma pisortat pituttorput imminnut aningaasaliinissamut taamak ittumut.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Ilinniartitaanermut Naalakkersuisoq.

 

Arkalo Abelsen, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq, Atassut.

Demokraatit oqaluttuata Per Berthelsen-ip aatsaaginnaq paasisinnaannginnerarpaa sooq Naalakkersuisut tunngaviusumik inatsisissamik isumaqataasinnarlutik, taamannak aningaasaleeqataanissamut aqqutissiuussinianngimmata.

 

Ilumoorpoq Naalakkersuisut isumaqatigaat atuarfiit namminersortut taakku periarfissinneqarnissaat, aammalu naatsorsuutigalugu Inatsisartut amerlanerussuteqarluartut taanna akuersaarumaaraat.

 

Massakkut killiffitsinni Naalakkersuisuninngaanniit taamannak aningaasaliinissaq akuersaarnagu oqaatigaarput pissutigalugu, nunatsinni atuarfipparujorujussuit imannak ajortigaat nutaanik atuarfiliortariaqartut aammalu annertoorujussuarnik iluarsaassassat. Ullumikkut Nuummi imaassinnaavoq atuartut tattoqisaatilaartut, kisianni atuarfissaqarput tamarmik.

 

Taamaattumik Naalakkersuisut nalilersuinerminni ullumikkut nunatta aningaasaqarniarnikkut inissisimanera aammalu atuarfiit nunatsinni sinerissami ajussusiat ilisimaaralugu, taamaattumik tassanngaanniit aningaasanik ikililerinissaq aqqutissiuukkumanngilaat uani killiffimmi. Isumaqarpunga ataatsimilluunniit assortuuttoqanngitsoq tassani Naalakkersuisut immerneranni.

 

Aamma Henriette Rasmussen-ip Inuit Ataqatigiinninngaanniit taasaa taanna avissaartuunnissamik meeqqat akornanni annilaanganeq aamma siuliini taaneqareersoq, siullermeernerani uanga isumaqanngilanga meeqqat akornanni avissaartuunnermik imaluunniit inuit akornanni avissaartuunnermik tamanna pilersitsinissaa, taanna naatsorsuutiginngilluinnarpara.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Oqallinneq aappassaaneerinermik tunngaveqarpoq, aammalu eqqaasitsissutigissavara isumaliutissiissut agguaatereerneqarsimasoq tunngavigalugu taasinissarput sioqqullugu maanna oqallinneqarmat eqqaasitsissutigissavara, ataatsimiisitaliami ilaasortat amerlanerussuteqartut Siumumeersut, Atassummeersut aamma Demokraatineersut tunngaviatigut inatsisissaq una akuerimmassuk, akuersissutiginiarmassuk. Taamaallaat Demokraatit immikkut siunnersuutaat maannakkut tunniunneqareersoq taanna, sanaartornissamut tunngatillugu immikkut siunnersuutaavoq ataatsimiisitaliami ikinnerussuteqartut Inuit Ataqatigiit akerliupput. Taanna eqqaasitsissutigaara.

 

Tulliulluni oqaaseqassaaq Doris Jakobsen, Siumut. Taanna pereerpat Isak Davidsen, Atassut.

 

Doris Jakobsen, Siumup oqaaseqartua.

Siullermik  nuannaarutigaara Ilinniartitaanermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa partiinit tamanit ersarissumik isummersorfigineqarsimalluni oqaaseqarfigineqarmat.

 

Tamatuma takutimmagu qanoq inuiaqatigit akornanni eqqortumik aalajangiiffiginissaa pingaaruteqartigisoq. Uanga partiit ataasiakkaarlugit saassuttaqattaarnianngilakka aamma ataasiakkaarlugit tamaasa isummersorfigerusunngilakka, kisianni Kattusseqatigiinnut erseqqissaatigerusuppara Ilinniartitaanermi Ataatsimiititaliami isumaliutissiissut suliarigatsigu tamattaalluta sunnguamilluunniit assortuussuteqarnata Siumumit, Atassummit, Inuit Ataqatigiinnit, Demokraatinillu atsioqataaffigigatsigu.

 

Taamatut oqaaseqarlunga oqaatigissavara aamma una illutassarsua piinnarnagu aamma eqqarsaatigisariaqaratsigu soorunami ilinniartitsisussaleqinerup taassuma aamma aaqqiiviginiarnissaa soorunami aamma sulissutigiumaarlutigu.

 

Taamatut naatsumik oqaaseqarlunga qujavunga tamassi akissuteqaatissinnut.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Isak Davidsen, Atassut. Tulliutissaaq Palle Christiansen Demokraatit.

 

Isak Davidsen, Atassutip oqaaseqartua.

Suiullermeernerani oqaaserisagut Per Berthelsen-imut innersuussutigerusuppakka. Oqaluttartup nuutaanut kigarnikumut assersuummatigut oqaatigiinnassavara isumaqarpunga illit oqaluttartup nuutaa kigartornikorujorujussuaq atorlugu maani utikattaarisutit.

 

Aamma isumaqarpunga amerlanerussuteqartut isummiussaat aamma illit tusariikkat qujassutigalugu aamma tigusariaqarit. Nikassaaneq tassaavoq inuunermi ajornerpaaq, taamaattumik uanga isumaqarpunga aamma immaqa tamarmik Inatsisartut isumaqatigiipput maani inimi nikassaanata anguniakkagut anguniartariaqarigut.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Palle Christiansen, Demokraatit.

 

Palle Christiansen, Demokraatit.

Qujanaq. Ataaseq erseqqissaatigilaariartigu inatsisiliaq una qanoq naleqassava piviusunngortissinnaanngikkutsigu. Partiit tamarmik kusanartumik isummersorsinnaapput, kisiannili piviusunngortissinnaanngikkutsigu taava asuli mikrofonimi oqaluinnassaagut. Assersuummik ataatsimik takkussilaariarlanga. Atuarfiliussagutta immaqa 100 mio.kr.-inik akilimmik pisariaqartitsineq matussuserniassagutsigu taava ullumikkut Namminersornerullutik Oqartussat tamaasa isumagisussaassavai, aammalu ingerlatsinermut aningaasartuutit akilertussaassallugit. Taavali pisariaqartitsineq taanna aamma matussuserniarlugu taava 30 mio.kr.-niinnalimmik sananeqarsinnaassagaluarpoq, taavalu 70 mio.kr.-inik Namminersornerullutik Oqartussat sipaaruteqarlutik.

 

Oqartoqarsinnaavoq atuarfiit namminersortut amerliartorpata, taava soorlu sipaarutigisinnaasat suli amerlinerussapput, tamatuma saniatigut taava aningaasarpassuit aamma ingerlatsinermut atugassat sipaarutigineqassapput, aamma tamakkua eqqarsaatigineqartariaqarput. Tassami aningaasat taakkua maannakkut piginnginnatsigit, taamaattumik eqqarsaatigeqqugaluarpara paaseqqullugulu uagut allannguutissatut siunnersuuterput tassaagami ajornartorsiummik qaangiissutaasinnaasoq.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit. Tulliuppoq Per Berthelsen.

 

Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit.

Oqallinnermi inuttut nammineq ataasiakkaarluta soqutigisagut qanoq akuutitsigissanerlugit nammineq soorunami ataasiakkaarluta nalilersortussaavarput. Oqallinnermi uani inuiaqatigiit aaqqissugaanerannik allanngortinnissaannik 2000-imi ukiakkut Naalakkersuisut atuagaaqqianngorlugu saqqummiussaat ilaatigut tikillattaarneqarpoq, taanna immikkut Inatsisartuni oqaluuserisassatut immikkut oqaluuserisassanngortinneqarsimanngisaannarpoq.

2000-imi ukiakkut Inatsisartut ataatsimiinnerat ammarlugu Naalakkersuisut Siulittaasorisaata taamanikkut ammaalluni oqalugiaataani toqqammaviuginnarpoq.

 

Taamaattumik Inuit Ataqatigiit taamanikkut oqaaseqarnitsinni oqaaseqartorisatta oqaasii eqqaamaneqartariaqartut maakkuupput. Una siunissami takorluugaq tamakkivilluni akuerineqartussatut taamani saqqummiunneqanngilaq, ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu naleqqat suusinnaaneranik saqqummiineruvoq. Taamanikkullu Inuit Ataqatigiit oqaaseqartutta oqaatigisai imaappoq; ?Piviusunngortinniagassatut saqqummiunneqartut ataasiakkaarlugit timitaliiviginiarnerini, oqaluusereqqittarnissaat nalilersuilluarnissaq tamatumani najoqqutassaapput, najoqqutaasussaajumaarput?. Taamatut oqatigineqarpoq.

 

Taamaattumik atuartitaanermi tunngatillugu namminersortunik atuarfinnik taamanikkut takorluugaasimasoq eqqarsaatigigaanni atuarfitsialammi apeqqut aatsaat aallarteruttortoq, kingornalu aatsaat tamatuma kingorna Inatsisartunit akuersissutigineqartoq tunngavigissagaanni Inuit Ataqatigiit nalilersuilluarnermikkut massakkut nalilerpaat atuarfitsialammut nukigut tamaasa atortariaqarigut.

 

Aamma taamanikkut oqaluuserineqarmat Demokraatit soorunami taamani piunngillat, taamaattumik ilisimanngilarput qanoq isumaqarnersut. Kisiannili ilisimatusarnertigut misissueqqissaarnertigut ilisimatuussutsikkullu nunatta nammineq inuussutissarsiornermut ilisimatusarnermullu suleqatigiinnissamik isumaannik naleqquttumik timitaliiniartoqarpoq, ilaatigut Ilimmarfimmik pilersitsiniarnermik tunngatillugu.

 

Imaappoq tamannalu Demokraatit akerlerigaat nalunngilarput, imaappoq siunissami takorluugaq immikkoortitaarlugu timitaliiviginiarneranut isummersorfigisussaavarput maanngaanniillu tamakkiisumik Inuit Ataqatigiit taamanikkut Naalakkersuisooqataasut saqqummiummassuk akerartuutitut atorneqartussatut isigineqartariaqanngilluinnarpoq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Per Berthelsen, pingajussaaniilerami naatsumik. Tulliuppoq Anthon Frederiksen.

 

Per Berthelsen, Demokraatit oqaaseqartuat.

Ja immaqa ukua siulliit Siumuminngaanniit Jĝrgen Wĉver Johansen-ip oqaatigisaanut aammalu ilaatigut Isak Davidsen-ip qisuariaataanut atasinnaavoq.

 

Uani siunnerfiginngilara nikassaanissaq, kisianni oqariartartuuvunga ilaanni toqqaannartorujussuarmik taanna nalunngilara. Kisianni tusaatissatut tiguara suleqatigiinneq siunnerfigalugu angusaq pitsaanerpaaq anguniarnissaa, taanna peqataaffigissavara.

 

Kisianni Isak Davidsen-imut oqaatigiinnassavara isumaqarpunga aamma politikeritut sulissagutta mamiatsajaneq taanna piginaveersaartariaqaripput. Ilaatigut sakkortoorujorujussuarnik oqaaseqarsinnaasarpugut, kisianni aamma inuttut nukittuujulluta pisariaqarpugut. Uani tunnginninngaanniit oqaatigisanni Demokraatit sinnerlugit alla anguniarneqanngilaq, periarfissanik nutaanik ammaassiniarnissaq, inuiaqatigiit aningaasaataannik atuilluarnerpaanissaq, pitsaanerpaasumik kinguneqartitsiniarnissaq. Allanik siunnerfeqanngilaq, taamaattumik naluara uani suna eqqarsaatigineqarnersoq inuit ataasiakkaat soqutigisaat assigiinngitsut, kisianni tassa Demokraatit sinnerlugit taakkua saqqummiuppakka aammalu Isak Davidsen-imut naggasiullugu oqaatigiinnassavara qujavunga amerlanerussuteqartut ammaassiniarnermi Friskolet ammaanneqarnissaannik isumaqataallutik saqqummiussaqarnerat, taanna marloriarlunga oqaatsimik ataatsimik atuivunga minnerpaamik qujallunga, taanna anguneqarmat.

 

Taamaattumik imatut qujaavaatsutut pissusilersornianngilanga kisianni aamma mamiatsajaneq taanna sumilluunniit sakkutut oqaluttarfimminngaanniit atorneqarnissaa tulluutsinngilara.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Tassa taasinialissagatta eqqaasitsissutigissavara aamma manna tikillugu allannguutissamik siunnersuuteqartoq ataasiinnaavoq, tassa partiit Demokraatininngaanniit.

Tulliuppoq Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Tassaana Ataatsimiititaliap siulittaasuata Doris Jakobsen-ip uani saqqummiussannut tunngatillugu ataatsimiititaliami annerusumik katersuuffiusinnaasimannginnera taanna uparuaanera eqqaammagu ilaatigut oqarluni, ataatsimiititaliami ilaasortat sunnguamilluunniit assortuunneqaratik isumaliutissiissut atsiorsimagaat.

 

Aap tassami atsiornissamut minnerpaamilluunniit assortuunnissaq pisariaqanngilaq, atsiussagaanni. Kisianni ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa arfinilinnik quppernilik misissorluaraanni takuneqarsinnaavoq tassani Inuit Ataqatigiit aammalu Demokraatit apeqqutini assigiinngitsuni ikinnerussuteqarlutik, amerlanerussuteqartunut isumaqataanatik atsioqataasimasut, taamaattumik sunnguamilluunniit assortuunnertaqanngitsumik ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa tamanik isumaqatigineqarluni naammassineqarsimasuuppat, massakkut aappassaaneerinnermi taamak annertutigisumik oqallinneq pinngitsoorneqarsimassagaluarpoq.

 

Tassa ataatsimiititaliami katersuuffiusumik imminnullu paaseqatigiiffiusumik suliaq ingerlanneqarsimappat immaqa siullermeerinninnermituulli annertutigisumik oqallinneq pinngitsoorneqarsimassagaluarmat, taanna eqqaasitsissutigiinnarpara.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Tulliuppoq Jensigne Berthelsen, Atassut.

 

Jensigne Berthelsen, Atassut.

Naatsukullannguamik Demokraatit oqariartuutaannut assut tupigutsunnarmat sooq inatsisiliussaagut tunngaviusumillu atorsinnaanagu, naamik inatsisit taakkua periarfissiipput namminersortunik atuarfiliornissamut, sanaartornermut tunngasortaa unittoorfigissallugu pissutissaqanngilluinnarpoq.  Demokraatit aamma namminneerlutik takusinnaavaat sanaartornerup tungaatigut nunatta inissisimanera qanoq innersoq, aamma kommunit soqutiginnissagunik aamma kiffaanngissuseqarlutik isumaqatigiinniarsinnaapput qanoq namminersortunik atuarfiliortoqarniarneranut tunngatillugu inissisimarusunnerlutik.

 

Taamaattumik aamma eqqarsarnartoqarpoq nutaalerisutut Atassut taallugu Demokraatikkormiut nunatta karsianut aningaasanik aallerniarmata, taamaattumik taanna aamma Demokraatinut utertinneqartariaqartutut maanngaanniit oqaatigissavarput.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Tulliuppoq Henriette Rasmussen, Inuit Ataqatigiit, pingajussaaniilerami naatsumik.

 

Henriette Rasmussen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat.

Aap naatsunnguamik. Tassa Inuit Ataqatigiit tungaanninngaanniit erseqqissaatigiuassavara uani eqqartukkatta perorsaanermut tunngasortaa, atuartitsinermut tunngasortaa, pĉdagog-ikkertaa taanna akerliuffiginngilarput. Atuarfik namminersortoq pilersinneqarsinnaavoq Nuummi soorlu ASK-ip ilaani imaluunniit Sisimiuni Nalunnguarfiup ilaani. Taamaattumik aammalu ilaatigut Demokraatit sinnerlugit Per Berthelsen-ip oqarnera ilumoorniarneqartariaqarpoq, maani Inatsisartut inatsisiliussagunik namminersortoq atuarfik akueralugu aningaasassaalu naaggaarlugit, taava tamanna sumut atorneqarsinnaagami.

 

Taamaattumik taasilernitsinni erseqqissaatigiinnassavara Inuit Ataqatigiit tungaanninngaanniit Per Berthelsen-ip allannguutissatut siunnersuutaa naaggaasagatsigu, kisiannili inatsit maani siunnersuutigineqartoq eqqartugarput akerliuffiginagulu taaseqataaffigissannginnatsigu. Pissutigalugu una inatsit ajunngitsoq atorsinnaasutut isigigatsigu.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Tulliuppoq Palle Christiansen, Demokraatit.

 

Palle Christiansen, Demokraatit.

Tassa Josef Motzfeldt-i oqarputit Demokraatit Ilimmarfimmik akerliusut, uagununa tulleriiaarinitsinni taamatut isummersugut, tassami Ilimmarfiliortinnata meeqqat atuarfiat ingerlalluartoq pigerusupparput, kisianni Ilisimatusarfissarsuaq taanna aamma ingerlalluarsinnaanera angorusuttorujussuuarput, taamaalillutalu pilersitsiartornitsinni taava aamma pitsaassutsit appariartortarnerat aamma takusinnaavarput. Ilimmarfimmik tunngatillugu tassa 75.000 kr.-inaat katersorneqarsimapput, kisiannili aningaasat naammaginartumik amerlassusillit katersorneqareerpata pilerumaarparput.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartuni Siulittaasoq, Siumut.

Maannakkut Ilinniartitaanermut Naalakkersuisoq.

 

Arkalo Abelsen, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq, Atassut.

Tassa uuma oqallisigineqarnera naammassilinnguatsiarmat. Isumaqarpunga pingaartorujussuusoq maani Inatsisartut atuarfinnik namminersortunik pilersitsinnaanermut sinaakkutsissamik inatsimmik akuersippata, aamma taamatut pisoqassooq.

 

Taava oqartoqaraluarpoq Demokraatit tungaanninngaanniit aamma Henriette Rasmussen Inuit Ataqatigiinniit oqarpoq, taamannak periarfissiineq inatsisiliuukkutsigu aningaasassaqartinnagulu sumut iluaqutaava? Naamik, uanga isumaga malillugu una inatsit, inatsisissatut siunnersuut taanna akuerineqarpat taava taassuma kingornatigut qaquguussagaluarnersoq misissuilluarnikkut qanoq pilersitsisoqarsinnaanera taanna tullinnguutissooq. Kisiannili inatsimmik tunuliaqutassaqareerluni. Isumaqarpunga taanna alloriarneq angisuujussasoq, soorunami uggornarpoq killiffitsinni imaaliallaannaq taasaqarsinnaannginnatta, qanoq ililluni aningaasalersornissaanut aalajangersimaqqissaartumik tikkuaalluta.

 

Kisianni soorlu oqareersugut Naalakkersuisuninngaanniit aningaasat tulleriissaartariaqarpagut, killiffimmilu piareersimanngilagut allanut atugassaagaluartunut taamannak inissinnissaannut.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Maannakkut taasissaagut.

 

Isumaliutissiissut tunngaviusumik atuarfiit namminersortut angerlarsimaffimmilu atuartitaaneq il.il. pillugit siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani taasissutissat.

Tassa amerlanerussuteqartut ikinnerussuteqartullu oqaaseqaateqarput, taassumap saniatigut ikinnerussuteqarluni Demokraatit saqqummiussipput, tassanilu oqaatigalugu Demokraatit 10.30.10.50-imik tunngaveqartumik taarsersuisinnaaneq periarfissatut tikkuuppaat, tassanimi issuarpara; Iluanaarnerpaasussaq tassaammat Namminersornerullutik Oqartussat.

 

Demokraatit siunnersuutaannik isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit:

6

 

Tamatumunnga akerliusut qinnuvigissavakka nikueqqullugit:

24-it akerliupput.

 

Taasinngitsoortoqarpa?

1

 

Taava maannakkut taasissutigissavarput Ataatsimiititaliami ilaasortat amerlanerussuteqartut Siumut-meersut, Atassut-meersut, Demokraatit-neersut aammalu allaninngaanniit tapersiillutik oqaaseqartut, tassa isumaliutissiissut taamak isikkoqarluni akuersissutigineqassasoq.

 

Qassit tamatumunnga isumaqataappat?

22-it isumaqataapput.

 

Akerliusut qinnuvigissavakka nikueqqullugit:

akerliusoqanngilaq.

 

Taasinngitsoortut qinnuvigissavakka nikueqqullugit:

8-it taaseqataanngillat.

 

Taamaalilluni siunnersuut amerlanerusunit aappassaaneerneqarnermini taamak isikkoqarluni akuerineqarpoq. Pingajussaaneerneqarnissaminut ingerlateqqinneqassasoq.

 

Taamaalilluni oqaluuserisassaq taanna naammassivoq.