Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 56

Ataatsimiinnerit ] Tilbage ] Op ] Næste ]

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiusut pingajuat, sisamanngorneq 6. marts 2003, nal. 13:05.

 

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 56

 

 

Naalakkersuisunut apeqquteqaat: Inissiani attartortittakkani ineqarnermut tapiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaata nr. 3-p, 31. maj 2000-imeersup sunniutai pillugit Naalakkersuisut naliliinertik sumut killippaat?

(Isak Davidsen)

 

Isak Davidsen, apeqquteqartoq, Atassut.

Apeqqutissara imaattoq oqaatigissavara: Inissiani attartortittakkani ineqarnermut tapiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 3, 31. maj 2000-imeersoq Inatsisartut upernaakkut upernaakkut ataatsimiinneranni 2001-mi akuersissutigaat. Tamatumalu peqatigisaanik inissiani attartortittakkani aningaasartuutaarpiartut naapertorlugit ineqarnermut akiliuteqartalernissaq Inatsisartunit akuersissutigineqarpoq.

 

Ineqarnermut meeqqanut tapiissutit aamma ineqarnermut tapiissutinik tunniussisarnermut taarsiullugu ineqarnermut akiliutinut aaqqiissuteqartarnerup maleruagassiuineqarnerisa ataasinngortinneqarnissaa.

 

Aappaattut, maannakkut aningaasanut killissanit 128.000 kroniusunit annertunerusumik isertitallit inoqutigiit ineqarnermut tapiissutinik tunineqarsinnaalernissaat.

 

Pingajuattut, inissianik attartortitsittakkanik najugalinnut ineqarnermut meeqqanut tapiissutit peerneqarnissaat.

 

Sisamaattullu, inoqutigiit akileraaruteqaataasussatut isertitaat aamma meeqqat amerlassusiat tunngavigalugu namminneq akileeqataassutissat aalajangersarneqartarnissaat.

 

Ineqarnermut tapiissutit ineqarnermut akiliummut toqqaannartumik tapiissutitut tunniunneqartassapput, aammalu inoqutigiit ukiumut akileraarutaasussatut isertitaat kiisalu inoqutigiit meerartaat 18-t inorlugit ukiullit qanoq amerlatigineri aallaavigalugit naatsorsorneqartassallutik. Taamaaliornikkut inoqutigiit meerartaat naapertorlugit namminneq akiliutissaat appartinneqartassallutik.

 

Ineqarnermut tapiissutit pillugit siunnersuutip siullermeerneqarnissaa Naalakkersuisut saqqummiussissutaanni paasissutissiinneqarpoq. Ineqarnermut tapiissuteqariaatsip pitsaanerusunngortinneqarnera inissiani attartortittakkani pisortanit pigineqartuni aningaasartuutit naapertorlugit ineqarnermut akiliuteqartarneq peqatigalugu ima kinguneqarumaartoq: Allanngortitsinerup kingunerisaanik 30%-ingajaat pitsanngoriarnermik misigisaqassapput. 40%-ingajaat qaammammut 400 kronit inorlugit ineqarnermut akiliuteqarnerulissasut, 20%-t missaat qaammammut 40 kronenik kiisalu 1.000 kronillu akornanni ineqarnermut akiliuteqarnerulissasut. 10%-nit ikinnerit qaammammut 1.000 kronit qaangerlugit ineqarnermut akiliuteqarnerulissasut.

 

Inissiani attartortittakkani ineqarnermut tapiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutissatut siunnersuutip aappassaaneerneqarnissaanut isummiussissummi Inatsisartut Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu Ataatsimiititaliaata Naalakkersuisunut kaammattuutigaa peqqussutip atuutilerneraniit ukiup ataatsip qaangiunnerani aaqqissuussinikkut iluaqutissinniarneqartut iluaqutissinneqarsimanersut, aammalu aaqqissuussineq pitsaanngequteqarsimanersoq ataatsimoortumik naliliiffigeqqullugu.

 

Naliliineq pillugu ilisimatinneqarnissani Ataatsimiititaliap kissaatigisimavaa. Kaammattuut malikkumallugu Naalakkersuisut neriorsuipput.

 

Upernaakkut ataatsimiinnermi 2002-mut atatillugu Inatsisartunut ilaasortaq Mads Peter Grønvold, Kattusseqatigiit, ineqarnermut tapiissutinik aaqqissuussinerup atulersinneqarnissaa pillugu aalajangiiffigisassatut siunnersuummik saqqummiussivoq immikkoortoq 47-mik. Siullermeerinermi Naalakkersuisut oqaatigaat ineqarnermut tapiissutinik aaqqissuussinerup nutaap sunniutai pillugit ukiakkut ataatsimiinnermi 2002-mi Naalakkersuisut saqqummiussissasut.

 

Aningaasartuutinut naapertuuttumik ineqarnermut akiliuteqartitsisalerneq eqqarsaatigalugu isumaqarpunga ineqarnermut tapiissutinik aaqqissuussinerup ataatsimoortumik naliliiffigineqarnissaa pingaaruteqartoq. Taamaaliornikkut isertitakinnernut akunnattunillu isertitalinnut pitsaanngitsumik kinguneqaataasinnaasut piaartumik aaqqiivigineqarsinnaaqqullugit. Aammattaaq pingaartutut isigaara naliliineq taanna pillugu Inatsisartut paasitinneqarnissaat. Taamaattumik paaserusuppara Naalakkersuisut naliliinerminni sumut killissimanersut.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Tamatumunnga akissuteqassaaq Ilaqutariinnermut Naalakkersuisoq.

 

Ruth Heilmann, Ilaqutariinnermut Peqqissutsimullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Qujanaq. Inatsisartunut ilaasortaq Isak Davidsen, Atassut, apeqqutaanut qujavunga imatullu akissuteqarniarpunga.

 

Peqqussutip akuersissutigineqarnerani Inatsisartut Isumaginninnermut Ataatsimiititaliaata peqqussutip atortuulersinneqarnerata kingorna ukiup ataatsip qaangiunnerani peqqussutip tamarmiusunik sunniutaata naliliivigineqarnissaa imaluunniit inissiani attartortittakkani ineqarnermut tapiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaata, kiisalu inissianik attartorneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata ataatsimut isigalugu kingunerisaasa naliliivigineqarnissaat kissaatigaa. Taamaalilluni nalilerneqassammat aaqqissuussinermi iluaqutissinniarneqartut ilumut iluaqutissinneqarsimanersut imaluunniit putoqqutaarisoqarsimanersoq.

 

Ineqarnermut akiliutinik iluarsaaqqinnermi 2002-mi januarip aallaqqaataaniit atuutilersumit akiliutit aammalu ineqarnermut tapiissutit allanngortinneqarput. Naalakkersuisut ineqarnermut akiliutinik aaqqiissuussinerup sunniutaanik misissuisimapput. Tamanna pivoq A/S Inissiaatileqatigiiffik INI-miit paasissutissanik pissarsinikkut. Paasissutissat pineqarput ineqarnermut akiliutit tamakkiisut aammalu ineqarnermut tapiissuteqareernermi ineqarnermut akiliutit annertussusaat inunnut ineqarnermut akiliutit allanngortinneqannginnerini aammalu allanngortinneqarnerini iniminni nikissimanngitsunut.

 

Misissuinermi inoqutigiit 8.352-t ilaatinneqarput. Inoqutigiit taakku juli qaammat 2001-mi aamma 2002-mi iniminni nikissimanngillat, taamaattumik imaaliallaannaq assersuunneqarsinnaallutik.

 

Inoqutigiit 3.840-t 2001-mi 2002-milu ineqarnermut tapiissutisisimanngillat. Inoqutigiit 2.317-t 2001-mi aaamma 2002-mi ineqarnermut tapiissutisisimapput. Inoqutigiit 1.908-t siornatigut tapiissutisisarsimanngitsut 2002-mi ineqarnermut tapiissutisisalersimapput. Inoqutigiit 287-t siornatigut tapiissutisisartut 2002-mi ineqarnermut tapiissutisisarunnaarsimapput.

 

Allannguinermi kingunerisat malinnaavigineqarneranni paasineqarpoq inoqutigiit 100.000 kronit inorlugit isertitallit allannguinermi siunertaanngitsumik eqqorneqarsimasut. Taamaattumik ineqarnermut nammineerluni akiligassap inoqutigiinnut 100.000 kronit inorlugit isertitalinnut allanngortinneqarnissaa Naalakkersuisut siunniuppaat, maannakkut aaqqissuussinermut naleqqiullugu taakkua ineqarnermut tapiissutinik annertunermik pisinnaasunngorlugit.

 

Ineqarnermut akiliutip inoqutigiinni meeqqat amerlassusaasa aammalu akileraaruteqaataasussat isertitat apeqqutaatillugit inoqutigiit 100.000 kronit inorlugit isertitallit 100 kronit aamma 400 kronit akornanni annertunerusumik qaammammut ineqarnermut tapiissutinik pisinnaalernerannik allannguinissaq kinguneqassaaq. Tamanna Namminersornerullutik Oqartussanut aamma kommunenut ukiumut 9,4 mio. kronit missaanni aningaasartuuteqarnerulernermik kinguneqassaaq, taakkunannga Namminersornerullutik Oqartussanut ukiumut 5,6 kronit aningaasartuutaassallutik.

 

Inissiani attartortittakkani ineqarnermut tapiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 3, 31. maj 2001-imeersumi § 6, imm. 3 naapertorlugu aningaasanut killiliussat nammineq akileeqataassutissat kiisalu ineqarnermut tapiissutit aningaasartaasa annerpaaffissaat minnerpaaffissaallu pillugit aalajangersaanissamik Naalakkersuisut piginnaatitaapput. Tamannalu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 34, 13. september 2001-imeersukkut naammassineqarsimavoq.

 

Ineqarnermut nammineerluni akiligassaq inoqutigiinnut 100.000 kronit inorlugit isertitalinnut allanngortinneqassappat tamanna pisinnaavoq Naalakkersuisut piginnaatitaanerat naapertorlugu nalunaarutip allanngortinneratigut. Tamannali aatsaat pisinnaavoq allannguinermi aningaasartuutit aningaasanut inatsimmi killissarititaasut iluaneereerpata.

 

Nalunaarummik allannguinissami aningaasartuutaanerujumaartussat aningaasanut inatsisissamut siunnersuummi upernaaq manna Inatsisartut ataatsimiinneranni oqaluuserineqartussamut ilanngunneqarput. Tamanna isumaqarpoq Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat aatsaat allanngortinneqarsinnaasoq 2003-mut aningaasanut inatsisissap akuerineqareernerani.

 

2003-mut aningaasanut inatsisissap akuerineqareernerani naatsorsuutigineqarpoq Naalakkersuisut ineqarnermut tapiissutisinissamut aningaasanut killiliussat nammineq akileeqataassutissat kiisalu ineqarnermut tapiissutit aningaasartaasa annerpaaffissaat minnerpaaffissaallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat 1. juli 2003 atuutilersussatut allanngortinneqarnissaa.

 

Kommunet ineqarnermut tapiissutinik naatsorsueqqinnissaminnut qaammatinik minnerpaamik marlunnik, ajornanngippallu pingasunik sioqqutsisumik periarfissinneqarnissaat pisariaqartinneqarpoq. Ineqarnermut akiligassiinnginnermi ineqarnermut tapiissutissaq ineqarnermut akiliummut ilanngaatigineqaqqaartarpoq, ineqarnermullu akiliut qaammatikkaartumik siumoortumik akiligassiissutigineqartarluni. Taamaattumik inoqutigiit 100.000 kronit inorlugit isertitallit allanngornermi iluaquserniarneqartut eqqarsaatigalugit 1. juli 2003 sioqqullugu atuutsilersitsinissaq naleqqutinngilaq.

Qujanaq.

 

Per Rosing-Petersen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat aappaat, Siumut.

Naalakkersuisunut ilaasortamut Ruth Heilmann-imut qujavugut. Taava Isak Davidsen, Atassummit apeqqutilliisoq periarfissaqarpoq naatsunnguamik oqaaseqarnissaminut. Takanna.

 

Isak Davidsen, apeqquteqartoq, Atassut.

Naatsuarannguamik. Qujavunga Ruthimut. Misissugassatut aamma pissanganartutut isigigakku eqqaaginnassavara ineqarnerup akitsoraluttuinnarnerani massakkut INI A/S-ip aaqqissuussinera aamma misissugassanut ilanngukkusuppara. Naalakkersuisunut taanna apuukkusuppara.

 

Aammalu qujassutigissavara ukioq manna aningaasat 3 mio.-t kiisalu 2004-mi 5,6 mio.-t aaqqiissutissatut misissuinermut illuartinneqarsimammata. Taamatut naatsumik oqaaseqarlunga qujavunga akissuteqaammut.

 

Per Rosing-Petersen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussat aappaat, Siumut.

Isak Davidsen-imut, Atassut, qujavugut. Taamaalillugu immikkoortoq 56 naammassivarput.