Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 77

Ataatsimiinnerit ] Tilbage ] Op ] Nęste ]

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Ulloq ataatsimiiffiusut aqqarnat, sisamanngorneq 20. marts 2003 nal. 13:14.

 

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 77

 

 

Meeqqat inuusuttuaqqallu sumiginnakkat pillugit Naalakkersuisut qanoq iliuuseqarniarnerat pillugu Naalakkersuisunut apeqqut.

(Asii Chemnitz Narup)

 

Asii Chemnitz Narup, apeqquteqartoq, Inuit Ataqatigiit.

Qujanaq.

 

KANUKOKA 2002-p upernaagaa kommuninut paasiniaavoq meeqqat inuusuttuaqqallu immikkut ikiorserneqarnissamik pisariaqartitsisut qassiunerannik. Ilanngullugu paasiniarneqarpoq ikiorserneqartariaqalernermut suut patsisaasarnersut.

 

Paasiniaasimanerup inernerisa KANUKOKA-mit pisortatigoortumik nalunaarutigineqarnerat naapertussagaanni, meeqqat inuusuttuaqqallu 150-it 200-ullu akornanniittut ima imaannaanngitsigisunik ajornartorsiortinneqartigipput, allaat angerlarsimaffimmik avataanut inissinneqartariaqarlutik.

 

Misissuinerup siunertaa paasiniaanermilu periuserineqarsimasut saqqummiunneqanngikkaluartut, taamaattoq kisitsisit saqqummiunneqartut Inuit Ataqatigiinni tusaanngitsuusaarusussimanngilagut meeqqat inuusuttuaqqallu ullutsinni qanoq annertutigisumik atugarliortitaanerannik tikkuussisuusut nalileratsigit. Ajornartorsiutillu pinartutut isumaqarfigigatsigit upernaariarsuaq taamani Isumaginninnermut Naalakkersuisuusoq kaammattortuarsimavarput qanoq iliuuseqaqqullugu.

Eqqarsarnartoqaqisumilli suallaatiginngisatsinnik.

 

Maanna Naalakkersuisunut apeqqutigineqassaaq:

 

      1.   Misissuinerup kingorna Isumaginninnermut Naalakkersuisoqarfimmit qanoq iliuuseqartoqarsimanersoq ? pineqartorpiaat pillugit?

 

      2.   KANUKOKA qanoq suleqatigineqarpa?

 

Isumaginninnermi malittarisassanik kommunit ingerlatsinerannik nakkutiginninnissamut Naalakkersuisut pisussaaffeqarput, takuuk Isumaginnittoqarfiup aqunneqarnera aaqqissuussaaneralu pillugit Inatsisartut peqqussutaanni nr. 11, 12. november 2001-imeersumi, ?1.

 

Naalakkersuisunut apeqqutigineqassaaq:

 

      3.   Meeqqat inuusuttuaqqallu pineqartut pillugit, nakkutilliisussaatitaanermik pisussaaffik qanoq qangalu naammassineqarsimanersoq? Kiisalu apeqqutigineqassaaq:

 

      4.   Naalakkersuisut nakkutilliisussaatitaanermik pisussaaffitsik naapertorlugu suliassanik suliarinninnerminnut atatillugu paasissutissanik pisariaqartunik kommunalbestyrelsinut piumasaqarnerminni paasissutissanik pilertortumik pissarsisarpat? Paasissutissallu sukumiisuusarpat?

 

      5.   Naalakkersuisut qanoq iliuuseqalersaarnersut, meeqqat inuusuttuaqqallu sumigiinnakkat pillugit?

 

Apeqqut oqaasiinnarmik Inatsisartut saqqummiunneqarnissaat kissaatigaara § 36, imm. 2 tunngavigalugu.

 

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tamatumuunga akissuteqassaaq Ilaqutariinnut Naalakkersuisoq.

 

Ruth Heilmann, Ilaqutariinnut Peqqissutsimullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Qujanaq.

 

Meeqqanut inuusuttuaqqanullu inissiffissaaleqisitsineq pillugu misissuinermit inernerit toqqissisimananngillat akuerineqarsinnaanatillu. Tamanna peqatigalugu nassuerutigiuminaappoq meeqqat inuusuttuaqqallu sumiginnakkat suli amerlanerit pisariaqartitaminnik ikiorserneqartannginnerat.

 

2001-imi aasakkut ataatsimiititaliaq pilersinneqarpoq KANUKOKA-mit Ilaqutariinnermullu Pisortaqarfimmit inuttaqartoq. Suleqatigiissitamut suliakkiissutit ulloq unnuarlu meeqqanut inuusuttuaqqanullu paaqqinniffinnut attuumassuteqartut tassaapput:

 

      -     Ulloq unnuarlu meeqqanut inuusuttuaqqanullu paaqqinniffiit ingerlanneqarnerannut ineriartortinneqarneranullu KANUKOKA-p Ilaqutariinnermullu pisortaqarfiup akornanni suleqatigiinnerup nukittorsarnissaa.

      -     Paaqqinniffiit pillugit ilisimatinneqartarneq suliassaqarfiullu annertusarnissaanut ineriartortinnissaanullu Naalakkersuisunut inassuteqaateqartarnissaq.

      -     Paaqqinniffiit assigiinngitsut ingerlanneqarnerinut aningaasalersueriaatsinik saqqummiussineq.

      -     Meeqqanut inuusuttuaqqanullu suliassaqarfiup iluani sullinniakkanut aalajangersimasunut paaqqinniffiit neqeroorutigineqarsinnaasut pisariaqartinneqartut paasiniarnissaat, tassunga ilanngullugu paaqqinniffinnut utaqqisut pillugit ilisimatitsissuteqartarnissaq.

      -     Angerlarsimaffiup avataanut inissiinissaq pisariaqartillugu ilaqutariinnut, meeqqanut inuusuttuaqqanullu tunngasut iluanni qanoq pisoqarneranik ilisimatitseqatigiittarneq.

 

Suleqatigiissitaliami oqaluuserineqartarput ulloq unnuarlu paaqqinniffiit perorsaariaasiat, ulluinnarni sulinerat ingerlanneqarnerallu, paaqqinniffinni inissanik pisariaqartitsinerup misissorneqarnera, ilanngullugu KANUKOKA-mit misissugaq uani apeqqummi pineqartoq kiisalu paaqqinniffiit aningaasaqarnikkut inissisimanerat qulaaajarneqarluni.

Inuusuttuaqqanut paaqqinniffinni inissat amerlineqarsinnaanerat siunertaralugu Sisimiuni ulloq unnuarlu paaqqinniffinni immikkoortortaqarfinni inissinneqartartut eqqarsaatigalugit allanngortitsisinnaaneq pillugu siunissami qaninnerpaami suleqatigiissitaliaq isummertussaavoq. Tamanna peqatigalugu naatsorsuutigineqarpoq suleqatigiissitaliaq piffissami qaninnermi ulloq unnuarlu paaqqinnittarfiit siunissami ineriartortinnissaannut Naalakkersuisunut siunnersuuteqassasoq.

 

Ukiuni arlalinngortuni ulloq unnuarlu paaqqinniffinnik piorsaanissaq tulleriiaarinermi salliutinniarneqarsimanngilaq, taamaattumik ulloq unnuarlu paaqqinniffinnut pioreersunut immikkoortortanik pisortaqarfik pilersitsiortorsimavoq, tamatumuuna inissiivissanik pisariaqartitsineq allanngoriartortoq annertusiartortorli ikorfartorniarlugu. Inissat nutaat takku KANUKOKA-mut isumaqatiginninniarnermi inissanik amerliliissutitut akuerineqartarput. Taamatut iliornikkut suliassaqarfimmi tassani piorsaaninarneq attanniaannarneqarsinnaanngimmat siunissami ulloq unnuarlu paaqqinniffinnik ineriartortitsinissamik suleqatigiissitaliap siunnersuuteqarnera tunngavigalugu Naalakkersuisut siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu piorsaanissamik pilersaarusiussamaarput.

 

Sisimiuni paaqqinniffimmik katsorsaaffiusumik sanaartortitsinissamut aningaasaliisoqarnissaanik 2003-imut Aningaasanut Inatsisissatut siunnersuummi Naalakkersuisut siunnersuuteqarput. Taamatuttaaq Ammassalimmi Prinsesse Margrethep meeqqanut angerlarsimaffiutaanut nutaamut aammalu Qaqortumi Ivaaqqamut nutaamut pilersaarusiornissamut aningaasaliinissamik siunnersuuteqartoqarpoq.

 

Meeqqanik inuusuttuaqqanillu ikiorsiisarneq pillugu peqqussutissatut siunnersuummi kommunit arlallit ingerlatseqatigiiffigisinnaasaannik kommunini ulloq unnuarlu paaqqinniffimmik pilersitsinissamut periarfissaqassaaq. Siunnersuummi aamma kommunit ilaqutariinnik inuussutissarsiutigalugu paarsisartussanik pilersitsinissaat periarfissinneqarpoq. Namminersornerullutik Oqartussanit ingerlanneqartunit ulloq unnuarlu paaqqinniffinnitulli Naalakkersuisut aamma Kommuninit ingerlanneqartunut ulloq unnuarlu paaqqinniffinnut nakkutiginnittussaatitaassapput.

 

Misissuinerup inerneri Naalakkersuisunit soorunalimi qisuariarfigineqarpoq, misissuineli aamma nangaanartoqalaarsinnaavoq sinerissami Kommunalbestyrelsini meeqqat inuusuttuaqqallu pillugit suliassat tamarmik suliarineqarsimanerinik kisitsisit takutitsinngimmata. Kisitsisit soorunalimi mianersuutassaapput taamaattorli ilungersunartutut isigineqassallutik.

 

Naalakkersuisutsinnerlugit Ilaqutariinnermut Pisortaqarfik isumaginninnermut tunngasunik, ilanngullugu meeqqanut inuusuttunullu suliassaqarfik kommuninut nakkutilliiartortarpoq. Isumaginnittoqarfiup aqunneqarnera aaqqissuussaaneralu pillugit maleruagassat naapertorlugit nakkutilliineq kommunalbestyrelsimut qinigaaffiup iluani minnerpaamik ataasiarluni pisartussaavoq. Meeqqanut inuusuttunullu suliassaqarfimmi aammalu annertuumik innarluutilinnut suliassaqarfimmi nakkutilliineq kommunalbestyrelsimut qinigaaffiup iluani ataasiaannarani ingerlanneqartarpoq.

 

Ilaqutariinnermut Pisortaqarfimmi isumaginninnermut tunngasunik nakkutilliinermi suliffiup iluani atugassatut malittarisassialiortoqarsimavoq suliassaqarfinni ataasiakkaani suut misissorneqassanersut allattorsimaffittalimmik, ilanngullugu meeqqanut inuusuttunullu suliassaqarfik. Ilaatigut siunertaavoq nakkutilliinerup assigiiaarnerusumik ingerlanneqartarnissaa, taamaalilluni ilaatigut nuna tamakkerlugu inerniliinissaq ajornannginnerulissalluni ilaatigullu nakkutilliinermi paasisanik sanilliussinissaq ajornannginnerulissalluni.

 

Tamatuma malitsigisussaavaa meeqqanut inuusuttunullu suliassaqarfimmi nakkutilliineq ajornannginnerusumik sakkortusarneqarsinnaammat kiisalu nakkutilliineq kommunimik siunnersuinermit ilitsersuinermillu immikkoortikkuminarnerulissalluni.

 

Nakkutilliinermi meeqqat inuusuttuaqqallu kommunit inissiffissaarutaat soorunalimi nakkutigineqassapput. Inissiigallarnissamik kommunit qanoq tulleriissaarisarneranni ataasiakkaatigut pissutsit apeqqutaapput.

 

Kommuninit ataasiakkaanit paasissutissat nakkutilliinermi atugassat Ilaqutariinnermut Pisortaqarfimmit piumasarineqartarput, nakkutilliinissamullu pisariaqartinneqartut paasissutissat Pisortaqarfimmit pissarsiarineqartarput.

 

Inissiinissamik ajornartorsiutip inuiaqatigiinni ilungersunartutut ajornartorsiutaanera Naalakkersuisunit ilisimaneqarpoq, siunertaavorlu soorunalimi ajornartorsiutip sapinngisamik annikillisinneqarnissaa. Naalakkersuisullu tamanna qanoq iliuuseqarfiginiarpaat ilaatigut periarfissanik misissuinermikkut, nuna tamakkerlugu paaqqinnittarfimmik pilersitseqqinnermikkut kiisalu meeqqanut inuusuttuaqqanullu ikiorsiisarneq pillugu peqqussutissatut siunnersuummi sinerissami kommunini paaqqinnittarfinnik pilersitsinissamut ilaqutariinnillu inuussutissarsiutigalugu paarsisartunik periarfissiinikkut.

 

Qujanaq.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Apeqquteqartoq Asii Chemnitz Narup.

 

Asii Chemnitz Narup, apeqquteqartoq, Inuit Ataqatigiit.

Qujanaq.

 

Naalakkersuisup akissutaanut qujavunga.

 

Taamaattoq oqaatigissavara siorna upernaap ingerlanerani tutsiummata meeqqat taama ikitsigisut/amerlatigisut angerlarsimaffiup avataanut inissinneqartariaqartut qisuariarsimavugut sakkortuumik, isumakuluutigigatsigit taakkua.

 

Taamaattumik apeqqutinni taakkorpiaat meeqqat taamanikkut pineqartut, apeqqutikka taakkununnga sammitikkaluarpakka. Taamaattoq Naalakkersuisup akissutaa tamakkiisuuneruvoq, taamaalillunga oqartariaqarpunga meeqqanut taakkorpianut pissutsit ullumikkut qanoq ittuuneri, qanorlu pisortaninngaanniit suleriaaseqartoqarsimanersoq suli ersernerluppoq.

 

Taamaakkaluartoq paasissutissat arlallit soqutiginarput, aatsaat taama erseqqitsigisumik Naalakkersuisup tungaaninngaanniit oqaatigineqarmat misissuinerup inerneri aamma nangaanartoqarsinnaammata. Taamaattumik asuliinnaanngitsoq apeqqutigisarsimavarput KANUKOKA-p misissuititsisimanerata siunertarpiaa sunaanersoq.

 

Kisianni taamaakkaluartoq ilumoorpoq suli ilungersunartuuvoq meerartavut taama amerlatigisut ulluinnarni paarineqarnera ima pitsaanngitsigisoq allaat angerlarsimaffiup avataani inissinneqartariaqarlutik.

 

Taava eqqarsarnartortaqarpoq assigiinngitsutigut minnerunngitsumik soorunami uani annerusumik ulloq unnuarlu angerlarsimaffinni tunngatippaa Naalakkersuisup akissuteqaatini. Taamaakkaluartoq ilaqutariinni tamakkiisumik sullissinissaq aamma pingaartinneqartarmat, ersernerluppoq taannartaa. Kisianni periarfissaqassuugut upernaamut aamma kingusinnerusukkut meeqqanut inuusuttunullu ikiorsiisarnermut peqqussutip aappaassaaneerneranni eqqartueqqinnissatsinnut.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Taava Anthon Frederiksen naatsumik.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Uanga uggorilaariga Naalakkersuisup akissuteqarnermini ilaqutariinnut katsorsaanermut tunngasunik annerusumik attugaqanngimmata, naak akissuteqaammi Sisimiuni paaqqinniffimmik katsorsaaviusumik sanaartortitsinissamik oqartoqaraluartoq.

 

Kisianni tassa nalunngisatsituut meeqqat inuusuttuaqqallu taama amerlatigisut ikiorserneqartariaqarnerat pisariaqartinneqartoq tamatta takusinnaareerlutigut. Ilaqutariinnermut katsorsaaviliornissamut tunngasut, taakkua aamma minnerunngitsumik apeqquteqartup oqarneratuut ilaqutariinnut annerusumik ersarinnerusumillu siunniussisorsaqarpalaannginnera uani assorujuk ajuusaarnarpoq.

 

Taamaattumik kaammattuutigerusuppara suliap massakkut ingerlasup ingerlanneqarnerani aamma ilaqutariinni katsorsaanissamut, ajornartorsiortuni taasuma eqqarsaatigineqarnissaa Naalakkersuisuni uterfigineqaqqullugu.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Tullinnguuppoq Ilaqutariinnermut Naalakkersuisoq.

 

Ruth Heilmann, Ilaqutariinnut Peqqissutsimullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Qujanaq.

 

Tassa apeqquteqartoq qaqeqqinnermini oqaatigivaa ilungersunartuusoq meeraq angerlarsimaffiup avataanut taamatut inissittariaqartut amerlatiginerat uani KANUKOKA-p misissuisimanermini nalunaarutaa eqqarsaatigalugu taanna qisuariarfigineqarsimasoq aamma Inuit Ataqatigiit tungaaninngaanniit.

 

Tamanna aamma Naalakkersuisut ilungersunartutut tigusimagamikku, taamaattumik ukioq kingulleq annertuumik ulloq unnuarlu inissiisarfiit ilaatigut allilerniarlugit, aammalu nutaamik pilersitsiniarluni iliuutsit ingerlanneqarsimapput. Kisianni aamma soorunami tamarmik inissinneqarsinnaanerat taanna periarfissatut kisimi isigineqanngilaq. Aamma Anthon Frederiksenip apeqquteqaataanut tunngatillugu ilaqutariinnut siunnersuineq, aammalu katsorsaaneq annerusumik ingerlanneqassasoq aamma Naalakkersuisut taanna siunnerfigivaat. Aammalu tassuunga tunngatillugu suleqatigiissitaliamik aamma pilersitsinikuupput, ilaqutariinnut katsorsaasarnerup qanoq ittumik ingerlanneqarsinnaanera, qanorlu pisariaqartitsineq annertutigisoq tassuunakkut aamma misissussallugu.

 

Uani pineqarmata aamma ajornartorsiuvissut immikkoortinneqartariaqartut aamma katsorsarneqartariaqartut, kiisalu aamma immikkut inissinneqartariaqartut.

Taakkulu aamma inissinneqarsinnaaneq pitinnagu iliuuseqarnissaq pinaveersaartitsinissaq aamma annertuumik iliuuseqarfigalugu KANUKOKA peqatigalugu, kiisalu kommunini pisussaasut isumaginnittoqarfik atuarfik, aammalu soorunami Peqqinnissaqarfik eqqarsaatigalugu suleqatigiissutigineqarsinnaanera pinaveersaartitsinerup. Tassuunakkut annertunerusumik iliuuseqarnissaq tassani siunertarineqarpoq.

 

Taamaattumik ukua inissiisarfiit piinnarnagit aamma ilaqutariinnut qanoq iliuuseqarnissamik eqqarsartoqarnera uani erseqqissaatigerusuppara aamma Anthon Frederiksen apeqqutaa.

 

Qujanaq.

 

Isak Davidsen, ataatsimiinnermi aqutsisoq, sinniisussaq siulleq, Atassut.

Taamaalilluni ullormut oqaluuserisassaq normu 77, Naalakkersuisunut apeqquteqaat naammassivoq.