Oqaluuserisassani immikkoortoq 93 |
|
||
| Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera | |
Ullut ataatsimiiffiusut arfersaneq sisamaat, sisamanngorneq 3. april 2003 nal. 13:24.
Ane Hansen, apeqquteqartoq, Inuit Ataqatigiit.
Qujanaq.
Tunisassiornermi inuutissarsiutitigut siuarsaanissaq kiisalu suliffinnik nutaanik nunatsinnut aningaasarsiornikkut iluaqusiisussanik avammut nunattalu iluani tunisassiornikkut inuutissarsiuteqalernissamik ikaarsaariarnissami iluaqutigineqarsinnaasumik aqqutissiuisinnaaneq siunertaralugu, kommunit Namminersornerullutillu Oqartussat suliffinnut aallarniiniarnermi qularnaveeqqusiisinnaalernissaasa periarfissiullugit aqqutissiunneqartariaqartut isumaqarpunga.
Nunatsinni tunisassiornikkut ineriartortitsineq tunisassiaasinnaasunik peqassutsimut atorluaasinnaanermullu naleqqiullugu suli kinguarsimavoq siuarsartariaqarlunilu. Tassuma saniatigut ukiorpaalunngortuni oqallisigineqartuarpoq nunatsinni Namminersornerullutik Oqartussani Kommuninillu allaffissornermik suliaqarlutik inuutissarsiuteqartut amerlavallartut pisariillisaanikkullu ikilisarneqartariaqartut. Allaffissornermi sulisunik ikilisaanissamik siunniussaqaraanni aamma sulisut inuutissarsiutinut allanut ikaarsaariarsinnaanissaat aqqutissiuuttariaqarpoq.
Taamaattumik isumaqarpunga allaffissornermi suliaqartut tunisassiornissamik suliaqalernissamik soqutiginnillutik aallartitsinerusuttunut piaartumik Namminersornerullutik Oqartussanit Kommunillu qularnaveeqqusiivigineqarsinnaanerat periarfissiunneqartariaqartoq.
Taamaattumik ?Inuussutissarsiutinik inerisaaneq 2002-miit 2004-mut periusissatut iliuusissanullu pilersaarummut Aningaasaliissutissanik annaaneqaratarsinnaasunik, imaaliallaannaq iluanaarutaasinnaanngitsunik nassaarniarnerlu tunngatillugu suliniutit sorpiaat qanorlu piffissalersuilluni KANUKOKA-mik suleqateqarnikkut Naalakkersuisunit ingerlanneqartussatut qanoq siunniunneqarsimanersut paaserusuppakka.
Qujanaq.
Ole Dorph, ataatsimiinnermi aqutisoq, sinniisussat aappaanut sinniisussaq, Siumut.
Akissuteqassooq Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq, takanna.
Finn Karlsen, Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq, Atassut.
Qujanaq.
Inatsisartunut ilaasortap Ane Hansenip apeqqutaa, ilaatigut maanna aaqqissuussinernut atuuttunut ilaatigullu inuussutissarsiutinik inerisaanermut iliuusissatut pilersaarutaasunut atatillugu attuumassuteqarluinnartoq Naalakkersuisut qujassutigaat. Apeqqummi kommunit Namminersornerullutillu Oqartussat piffissami ikaarsaariarfiusumi suliffeqarfinnik nutaanik pilersitsinermut qularnaveeqqusiisinnaalernissaasa periarfissiuunneqarnissaat pineqarpoq.
Suliassaqarfimmi tassani anguniakkat ilagaat, amerlanerusut ?isumassarsiatsialammik? ineriartortitsillutillu piviusunngortitsisinnaalernissaat tamannalu inuussutissarsiutitigut suliassatut pilersaarutinngortillugu aalajangersimasoq. Tamakkua isertitaqarnerulersitsisinnaanermut suliffinnillu atalluarsinnaasunik nutaamik pilersitsinissanut peqataasinnaapput. Tamannalu aallarnisaasunut suliffeqarfinnullu aallartitanut aningaasaliissutinik nalinginnaasumik pisariaqartitsiviusarpoq.
Suliffeqarfinnik nutaanik aallartitsiniarnermut atatillugu inuussutissarsiutit siuarsarneqarnissaat pillugu inatsit, Takornariartitsisarnermik inuussutissarsiuteqarnerup aamma nunami inuussutissarsiutit siuarsarneqarnissaat pillugit Inatsisartut inatsisaat nr. 14, 12. november 2001-imeersoq tassungalu atasumik tunisassianik ineriartortitsinermut kiisalu takornariartitsisarnermik siuarsaanissami taarsigassarsiat nuunneqarsinnaanerannut tapiissuteqartarneq pillugit nalunaarutitalik maluginiaqqussavara. Inatsit taanna tassarpiaavoq aallarnisaasunut aaqqissuussineq, tunisassianik ineriartortitsinermut tapiissuteqartarnerup saniatigut pingaartumik ukununnga tunngassuteqartuni Naalakkersuisut taarsigassarsianik qularnaveeqqusiisinnaanerannik periarfissiisoq:
C suliffeqarfimmik aallartitsinermut
C kinguaariit nikinneranni suliffeqarfinnik ajornartoortunik ingerlatitseqqiinermut
C tunisassianik ineriartortitsinernut, aammalu
C takornarianut unnuisarfinnut atatillugu sanaassanut, allilerinernut iluarsartuussinernullu.
Periarfissat taakkua ilaatigut 2003-mut Aningaasanut Inatsissatut Siunnersuummi konto pingaarnermi 64.10.09-mi, Inuussutissarsiutinik siuarsaanermut aningaasalersuinikkut tapiisarneq, konto pingaarnermilu 64.10.06-imi, Taarsigassarsianut qularnaveeqqusiissutit akilerneqarneri, allaaserineqarput. Nunami inuussutissarsiutinut tunngatillugu manna tikillugu taarsigassarsianut qularnaveeqqusiissutinik akiliinerit qassikattaannarnik pisariaqartinneqarsimapput. 2002-mi nunami inuussutissarsiutinik aallarnisaasunut taarsigassarsianut katillugit 1.357.045 kr.-iusunit 678.522 kr.-inik qularnaveeqqusiisoqarpoq.
Takornariartitsinermik inuussutissarsiuteqarnermut manna tikillugu 45.000 kr.-inik qularnaveeqqusiisoqarpoq, qularnaveeqquseeqqinnissamullu 100.000 kr.-inik neriorsuisoqarsimalluni. Aningaasaateqarfik Unnuisamut tunngatillugu, tassa takornarianut unnuisarfinnut atatillugu sanaassanut, allilerinernut iluarsartuussinernullu tunngatillugu, suli qularnaveeqqusiisoqarsimanngilaq.
Inuussutissarsiutinik siuarsaaneq pillugu inatsisip sunniutai piaartumik naliliiffigineqassapput, tamannalu inatsimmik iluarsaaqqinnissamik kinguneqassagunarluni. Naliliinissaq ilaatigut inatsimmi ullumikkut siunertaagaluartunik sunniuteqarsimanngitsunilli, kiisalu Aningaasaateqarfik Unnuisamut tunngatillugu siunnissami atuuffissaata isummerfigineqarnissaanik, qulaarinniffiussaaq. Inatsisissatut siunnersuutaasinnaasussap 2003-mi ukiakkut ataatsimiinnermi saqqummiunneqarnissaa ilimagineqarpoq.
Aaqqissuussinerup tamatuma saniatigut kommunit 1. januar 1995-imiilli kommunit inuutissarsiutini aningaasaleeqataasinnaanissaat pillugu Inatsisartut inatsisaannik nr. 22-mik, 3. november 1994-imeersumik tunngavissalerlutik suliffeqarfinnut nutaanut ?ernisussiortutut? imaluunniit suliffeqarfinni pioreersuni siuarsaanissanut suliniutinut nutaanut aningaasatigut tapiissuteqarsinnaasimapput. Inatsit naapertorlugu kommunip aningaasaliinissaa ilaatigut suliffeqarfinni aningaasaliissuteqartartuni taarsigassarsianut qularnaveeqqusiussaasinnaavoq.
Tamatumani piumasaqaatit arlallit naammassineqarsimasussaapput, ilaatigut aningaasaliinerit suliniutinut, suliffeqarfinnut imaluunniit sullissivinnut inuussutissarsiuteqarfittut siunertalinnut sammitinneqassasut, imaappoq aningaasatigut sinneqartooruteqarfiusussanut.
Kommunit inuussutissarsiutini peqataanerat pillugu nassuiaat suliarineqaleruttorpoq maannalu Inatsisartut inatsisaata atuutsinneqartup iluarsartuunneqarnissaanut tunngavigineqartussatut naatsorsuutigineqarluni. Iluarsartuussinerup ilaatigut suliffeqarfinnik nutaanik aallarniinernut atatillugu kommunit ernisussiortutut? qanoq ilillutik atuunnissaat kiisalu toqqaannartumik unammilleqatigiinneq innarlinngikkaluarlugu suliffeqarfiit pioreersut ineriartortinneqarnissaannik peqataanerinut killigititaasussat erseqqissaavigineqarnissaat pilersaarutigineqarpoq.
Inatsisinik iluarsartuussinissat taakkua marluk tassaapput inuussutissarsiutinik siuarsaaneq pillugu nassuiaammi kaammattuutit inerneri tigussaasut. Iluarsartuussinissattaaq periusissatut iliuusissatullu pilersaarummi suliniuteqarfissami ?aningaasaliissutissanik annaaneqaratarsinnaasunik, imaaliallaannaq iluanaarutaasinnaanngitsunik nassaarniarneq? piviusunngortinneqarput, ilaatigut kommunit najukkani nunallu immikkoortuini inuussutissarsiornerup siuarsarneqarnissaanut peqataanissaasa aaqqiivigineqarnissaannut siunertani. Nassuiaammut missingiutip aprilip qaammataani ilaatigut kommuninut, sulisitsisunut aningaasaliisartunullu tusarniaatigineqarnissaa pilersaarutigineqarpoq.
Suliniutit ingerlanneqareersut taaneqarsinnaasut allat pimoorussassami ?aningaasaliissutissanik annaaneqaratarsinnaasunik, imaaliallaannaq iluanaarutaasinnaanngitsunik nassaarniarneq erseqqissumik malitseqartitsissutissat tassaapput:
C Kinguaariit nikinneranni aaqqissuussinerit pilersinneqartut nalilerneqarnissaat iluarsartuunneqarsinnaanerallu. Inuussutissarsiorneq pillugu Siunnersuisoqatigiit suleqatigiissitaliorput, nunatsinni isumakkeerinnittarnermik kinguaariillu nikinneranni aaqqissuussinernik misissuisussanik. Suliartaaq inuussutissarsiutit siuarsarneqarnissaat pillugu inatsimmik iluarsartuussinissamut siuliani taaneqartumut ilanngunneqartussaavoq.
C Tapiissuteqarfigineqarnissamut periarfissaasinnaasut pitsaanerusumik ataqatigiissarneqarnissaat ingerlateqqinneqartarnissaallu - Nunani avannarlerni killerni, avannaamioqatigiinni EU-milu suliniutinut tapiissuteqartarnernut (programminut) tunngassuteqartunut paasissutissiisarnermut ingerlatitseqqittarnissamullu aaqqissuussinissamut ilusissap piaartumik tusarniaatigineqarnissaa pilersaarutaavoq. Ilusissatut siunnersuummi immikkut pingaartinneqarpoq, ilisimasat katersukkat nunatsinni tungaveqarlutillu aallaaveqarnissaat. Iluseq suliassanut sisamanut agguataagaavoq: Ilinniartitaaneq, kulturi paasissutissanillu siammarterineq, ilisimatusarneq aammalu inuussutissarsiuteqarneq. Siunertaavoq, avataaniit aningaasalersuisinnaanermut killiliussanik aaqqissuulluagaanerusumik pitsaalluartumillu pilersitsinissaq, minnerunngitsumik nunatta OLT-mik aaqqissuussineq aqqutigalugu EU-p suliniutinut tapiissuteqartarneranut ilaanerani periarfissat nutaat pisariaqartiligaannik. Ingerlataq kontumi pingaarnermi 10.14.18-imi, Nunat tamalaat akornanni suliniutinut suleqatigiinnerit pillugit paasissutissiisarneq ingerlatitseqqittarnerlu, takuneqarsinnaavoq.
C Inuussutissarsiutinut tapersiisarneq pillugu peqqussut suleqatigiissitalianit Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Pisortaqarfimmiit, Aningaasaqarnermut Pisortaqarfimmiit aammalu Inuussutissarsiornermut Pisortaqarfimmiit peqataaffigineqartunit iluarsartuunneqarpoq. Suleqatigiissitaliap peqqussutip iluarsartuunneqarnissaanik pisariaqartitsinerup nalilerneqarnissaa siunertaralugu peqqussut misissuataarpaa.
Naggasiutigalugu ilisimatitsissutigineqassaaq, inuussutissarsiutinik siuarsaaneq pillugu ukiumoortumik nalunaarusiamik suliaqarnerput ingerlakkatsigu. Taanna tassaavoq 2002-miit 2004-mut iliuusissatut periusissatullu pilersaarutip killiffia, aammali ukiuni tulliuttuni pilersaarummut iluarsiissutissanik imaqartussaavoq. Taanna Inatsisartunut agguaanneqarumaarpoq Inuussutissarsiornermullu Ataatsimiititaliamut nassiunneqassalluni.
Taamatut oqaaseqarlunga apeqqut tamakkiisumik akisimassallugu neriuutigaara.
Ole Dorph, ataatsimiinnermi aqutisoq, sinniisussat aappaanut sinniisussaq, Siumut.
Inatsisartunut erseqqissaatigissavara Naalakkersuisunut apeqqutit imatut ingerlanneqartussaammata, aperisoq minutsit sisamat periarfissaqarpoq, taava Naalakkersuisup akissuaa minutsit arfinillit atorlugit. Taavalu apeqquteqartoq aamma 2 minutsit atorlugit aamma oqaluttarfimmut qaqisinnaatitaavoq.
Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq tassa 10 minutsertippara, kisianni tassa Inatsisartunut erseqqissaatigissavara, Inatsisartut uku aamma maleruagassat akuersaarnikuummatigit, aamma siunissami naalanneqarnissaat tamassinnut erseqqissaatigerusuppara.
Massakkut Ane Hansen apeqquteqartoq Inuit Ataqatigiit, takanna.
Ane Hansen, apeqquteqartoq, Inuit Ataqatigiit.
Qujanaq.
Tassa Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq akissuternut qujavunga, aamma uggorigaluarpara akissutit naanngitsoorakku, kisianni allatut ajornaqaaq.
Tassa Inuit Ataqatigiinni pingaartittorujussuuvarput siunniussimagatsigu nunarput siunissami aningaasarsiornikkut imminnut napattoq anguniassagipput. Taamaattumik pingaaruteqarluinnaqqissaartutut isigivarput inuutissarsiornermi siuarsaanerit tamaasa eqqarsaatigalugit eqaatsumik, siunissamilu pilersaarusiorluakkamik ingerlanissaq.
Taamaattumik nuannaarutigivara Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisup akissuteqarnermini taammagu massakkut kommunini inuussutissarsiutini peqataanerat pillugu nassuiaammik suliaqartoqartoq, aammalu saqqummiussaqartussaasoq.
Tassuunga tunngatillugu siullermik oqaatigerusuppara taanna inatsik periarfissarititaasoq ullumikkut qujanaraluarluni, kisianni annertuutigut peqataasinnaanermut killersuisuummat.
Tassa kommunit peqataasinnaatitaanerat inuutissarsiornermi siuarsaanermi killilersugaasorujussuuvoq taasuma inatsip aqqutissarititai eqqarsaatigalugit.
Taakkua assersuutigiinnarlugit kommunini ataasiakkaani inuussutissarsiornermi siuarsaanermi piniartut aalisartullu annerusumik ingerlataqarumallutik ikaarsaariarnissaalluunniit tapiisinnaasinnaasanngilagut qularnaveequsiisinnaasanngilagut tassani inatsimmi unammillinnginnissamik piumasaqaatit sakkortummata.
Taamaattumik neriuppunga tamakku aamma eqqaallisaarneqarnissaat siunissaq eqqarsaatigalugu eqqartorneqarumaartoq.
Aamma uani inuussutissarsiornermi siuarsaanermi takornariaqarneq eqqarsaatigiinnaraanni massakkut tamarmik, kikkut tamarmik ilisimavaat GT-ip takornariartitsinermut tunngatillugu siuarsaanermini salliutitaqarpoq ukiorpassuanngortuni massakkut tassa illoqarfiit sisamaannaat eqqarsaatigalugit annertuumik salliutitsinera taasuma aamma equngassutsip aaqqinneqarnissaa kissaatiginarpoq Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisumut.
Tassa piffissarititara naammat suli annertunerugaluarpoq oqaasissakka.
Qujanaq.
Ole Dorph, ataatsimiinnermi aqutisoq, sinniisussat aappaanut sinniisussaq, Siumut.
Immikkoortumi 93-imi kingulliulluni oqaaseqarpoq Ane Hansen. Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq naatsoralaaqqinnaannguamik.
Finn Karlsen, Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq, Atassut.
Aap, qujanaq.
Tassa ukua eqqaaneqarmata aamma ilumoorpoq kommunit periarfissaat killilerujussuupput, massakkut tassa kisiat maannakkut periarfissaat pitsanngorsarniarlugit suliniutit ingerlapput, aamma soorunami misissoqqissaaqqaarlugit taakkua saqqummiunneqartussaapput.
Kisianni tassa una oqaatigissavara inuussutissarsiutini siuarsaaneq pillugu ukiumoortumik nalunaarusiaq maannamut ingerlapparput 2002-minngaanniit 2004 tungaanut nalunaarusiaq tassa taanna saqqummiuttussaavoq soorunami naammasseriarpat nalunaarusiaq.
Tassa kisianni ajuusaarutigivara akissut takinermik piffissarititaasut naasoorakku tamakkerlugu. Kisianni allaganngorlugu agguaanneqarnikuummat takuneqarsinnaapput tamarmik.
Ole Dorph, ataatsimiinnermi aqutisoq, sinniisussat aappaanut sinniisussaq, Siumut.
Kingulliullunilu immikkoortoq 93-imut oqaaseqartoq
Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq.