Ullut ataatsimiiffiusut aqqarnat, sisamanngorneq 25. april 2002, nal. 16:50

Oqaluuserisassani immikkoortoq 45

Pilersuinikkut pissutsit pitsanngorsaavigineqarsinnaanerat pillugu §36 naapertorlugu Naalakkersuisunut apeqqut.

(Jakob Siverthsen)

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat, Atassut.

 

 

Jakob Sivertsen, Atassut.

Qujanaq. Danmarkimiit nunatsinnut umiarsuartigut nioqqutissanik pilersuinerup pitsaanerulersinneqarnissaa anguniarlugu umiarsuit nioqqutissanik pajuttut tikiaarnerusalernissaat aammalu sapinngisamik kingulliullutik pajuttut pinngortitap sikorsuaqarneralu peqqutaatillugit tikisinneqartalernissaat anguniarlugu Naalakkersuisut qanoq iliuuseqarniarnerannik apeqquteqaateqarpunga.

 

Ukiuni kingullerni tupinnaannartumik silaannaap allanngorneratigut, ukioq kaajallallugu Danamarkimiit imaluunnit Islandimit nunatsinnut Tasiilaq Illoqqortoormiit eqqarsaatiginerullugit umiarsuartigut nioqqutissanik pilersuisinnaanerup pilersaarusiorluarneratigut periarfissanillu atorluaanikkut ukiup qaammataasa amerlanersaani ingerlanneqarsinnaasaraluartoq, soorlu umiarsuit siusinnerusukkut tikittalersillugit, kiisalu kingullerpaamik tikittartut aamma tikittarnerat kinguartillugit. Taamaaliornissaq ukiut kungilliit ingerlaneranni ajornanngivissumit piviusunngortinneqarsinnaagaluartoq umiarsuaatilissuanit tunuarsimaarfigineqartuarpoq.

 

Qanga umiarsuit tingerlaataannarmik ingerlateqarallarmatali nunatta ukiuunerani tikikkuminaattarnersuani sikorsuaqartarneranilu oqaluttualiat qanga ujaraannarnik sakuaqarallarnerup nalaani pisimasut oqaluttuaannanngorsimasut, sakkuliullugit umiarsuaatilissuit nunatsinnut pilersuisussaatitaanerminnik taamannak millioninik akilerlugit isumaqatigiissuteqarfigisimasut tunuarsimaartuarnerat, pinngortitamiillu malinnaalluannginnerat peqqutigalugit, pisariaqanngitsunik nioqqutissanik taamannak akilinnik timmisartukkut tikisitanik uagut kalaallit, aningaasaqassutsitsinnut akissaqartinngisatsinnik akissatuannguagut atorlugit pisisariaqartartugut aaqqiiffiginiartariaqalerpaatigut.

 

Nunatsinni nioqqutissanik pilersuinissamik pisussaaffilerneqarsimagaanni pissutsit qanoq ittuuneri periarfissallu qanoq ittuneri malinnaaffigineqarnerusariaqalerput. Tamatumani nioqqutissanik atuisunut pitsanerpaamik pilersuisussaatitaanerup eqquutinneqarnissaa anguniartariaqarmat.

 

Soorlumi aamma nunatta avannaani tassa Diskobugtimi ukioq manna sikunianngitsorsuusoq takuarput. Taamakkaluartoq nioqqutissanik pilersuinissamik pilersaarutaasut aamma allanngortinniarneqanngitsut. Qasigiannguani Qeqertarsurmi Ilulissanilu angalanitsinni paasivarput, naak suligasuarnikkut nioqqutissanik nutaanik pilersuinissaq, minnerunngitsumillu nioqqutissiat nutaanerannik assortorneqarnissaanik pisariaqartitsisoqaraluaqisoq, tamakku isiginngitsuusaaginnarneqarsinnaajunnaarput.

 

Ullumikkut qaammataasat iluaqutigalugit, nunatta sineriaani sumiikkaluaraanniluunniit sikut sumut ingerlanerat qanoq annertutiginerat ullut tamaasa malinnaaffigalugit malittarineqarsinnaangorsimapput. Taamaattumik isumaqarpunga pissutsit periarfissarititaasullu malinnaaffigalugit atorluaraanni, ullumikkut umiarsuartigut nioqqutisaanik pilersuineq annertuumik pissanngorsarneqarsinnaagaluartoq.

 

Matumuuna paaserusuppara siunissami qaninnerpaami, nunatsinni nioqqutissanik pilersuisussaatitaasut atuisunut sullissinertik periarfissarititaasut silaannaallu allanngornera iluaqutigalugit, nioqqutissanik pilersuinermik pitsanngortitsiniarnerat ullumikkummi taamaaliornissaq ajornanngitsumik naammassineqarsinnaagaluarmat. Qujanaq.

 

 

 

 

Daniel Skifte, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatisartut Siulittaasuat, Atassut.

Jakob Sivertsen qutsavigaarput. Ilisimasitsissutigissavara apeqquteqartoq sivisunerpaamik 4 minutit oqalussinnaatitaammat.

Taavalu akissuteqartoq sivisunerpaamik 6 minutit allat nappaagaluarsinnaapput, taava aqutsisup taanna aalajangissavaa.  Naalakkersuisoq.

 

Jørgen Wæver-Johansen, Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Qujanaq. Inatsisartunut ilaasortap Jakob Sivertsenip apeqqutigaa umiarsuit pajuttaatit upernaakkut siusinaarnerullutik aallartinneqartalersinnaanerat kiisalu umiarsuit kingulliit ullumikkornit kingusinnerusukkut tikisinneqartalersinnaanerat.

 

Apeqqummi tunngavigineqarput, nunarsuup silaannaata ukiuni kingullerni allanngorsimanera, kiisalu ullumikkut qaammataasat atorlugit sikorsuit ullormiit ullormut malinnaaffigineqarsinnaalersimanerat.

 

Inatsisartunut ilaasortaq 1998-imi Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinneranni apeqqut taannarpiaq taamaattorli Tunumut taamaallaat tunngatillugu apeqqutigaa. Inatsisartunut ilaasortap Jakob Sivertsenip tunngavilersuutai paasisinnaalluarpakka, taamaattorli angallannerup ilusaata allanngortinneqarnissaa ilalersinnaatinnagu.

 

Tunup Qeqertaesuullu tunuata imaatigut angallavigineqarnerat suliaavoq ukiut qulikkaat qassiit ingerlaneranni imarsiortut angallavigiuminaaqisumit sikusartumi sikorsuaqartartumilu misilittagarilersimasaannik tunngaveqartoq.

 

Inatsisartunut ilaasortap eqqaavai silaannap allangorarnera, ukiuni kingullerni silarsuarmut nalaassimasaat aammalu Tunup Qeqertarsuullu tunuata imaatigut pilersorneqaranni, siornarnit siusinnerusukkut kingusinnerusukkullu tikittarnissamut periarfissaqalersitsisoq.

 

Danmarkimi silasiorfik DMI Iscentralen aqqutigalugu aamma Royal Arctic Line A/S isumaqarput Inatsisartunut ilaasortap oqaatigisaa uppernarsaatissaqartinneqanngitsoq.

 

Isuma taanna Royal Arctic Linep sumiissusersiortuisa taperserpaat taakkunannga amerlaqisut ukiut 20-t 25-t ingerlanerini Kalaallit Nunaanut angalasarsimasuupput. Taakkuullutillu Kalaallit Nunaanni imaatigut angalanermut immikkut ilisimasaqalersimatut oqaatigineqarsinnaasut qaninnerpaat.

 

Kalaallit Nunaanni imaatigut angallannermi pingaartumillu sikusartumi umiarsuup inuttaasalu isumannaatsumik atugaqarnissaat pingaaruteqarluinnarpoq. Misilittakkat takutippaat ukiut ilaanni kingusinnerusukkut sikuertartoq, paarlattuanillu aamma pisoqartarluni.

 

Pilersaarusiorsinnaaneq eqqarsaaatigalugu aamma pilersuinerup isumannaatsuunissaa pillugu minnerunngitsumillu angalanermut pilersarutit pingaarnerit puigornagit, aalajangiunneqarsimavoq 2002-missaaq angalanerup ilusaata atuuttup allanngortinneqannginnissaa.

 

Takorlooraani umiarsuup kingulliup Tunuliartup Qeqertarsuulluunniit tunuanukartup tikiffissaa kinguartinneqarsimasoq, sikullu pissutigalugit umiarsuaq ukiuunerani nioqqutissanik pajukkaluarluni tikinngitsoortoq, taava tamanna tamaani najugaqartunut ajunaarnersuartut ingajassaaq.

 

Royal Arctic Line A/S-ip Kalaallit Nunaani sikoqassusia malinnaaffigiuarpaa uppernarsarsinnaallugulu ukioiq manna Qeqertarsuup tunua kingusinnerusukkut sikusimasoq. Allaallumi Royal Arctic Bygdeservice umiarsuaq M/S Aqqaluk Ittuk, atorlugu pilersaarutaasumit sivisunerusumik Aasiaat aallaavigalugit nunaqarfinni tamaaniitunit pilersuivoq, aammalu Sisimiut aqqutigalugit avammut nioqqutissat qerisut kingusinnerusukkut aallarunneqartussanngorlugit.

Taamatuttaaq Qeqertarsuup tunuani umiarsuakkut nassitsisussat neqeroorfigineqarput M/S Erina Arctica 2001-imi juulli sioqqutitsiarlugu angalatinneqarsinnaasoq, umiarsuakkulli nassitsisussat qujaannarput, avammut nioqqutissat nassiussassat amigarmata.

 

Qeqertarsuup tunuata tikinneqartarnerani tassani sikup qanoq issusia apeqqutaavallaarneq ajorpoq. Annermilli Qeqertarsuup tunuata kujasinnerusortaani Attup Uummannaata eqqaani sikut qanoq inneri apeqqutaasarlutik. Tamaanimi kitaata sikua nunamut tulattarpoq, assorsuaq kinguleqalersillugu. Usisaatinut aqqutissaajunnaarsillugu.

 

Ukioq manna februarimi Royal Arctic Line A/S, Royal Greenland A/S-imit kajumissaarneqarluni M/S Arina Arcticap Ilulissanut immikkut tikisinneqarnissaa isumaliutigileraluarpaa. Kisiannili Attup Uummannaata eqqaani sikut pissutigalugit tikinnissarigalua taamaatiinnarneqarpoq, umiarsuup isumannaatsuunissaa eqqarsaatigalugu.

 

Royal Arctic Line A/S-ip martsip qaammataani paasivaa, kitaata sikua ukiut qassiit ingerlaneranni takuneqartartumit kujasinnerujussuusoq allaat Nuup akia tikivillugu kujavarsimalluni. Tamatumalu kingunerisaanik ingerlatseqatigiiffiup umiarsuaataasa ilaat attartugaq Sisimiuniit Nuummukarniartilluni isumannaatsumik ingerlatsisinnaanngornissaminut ulluni marlunni sikunik pitsanngorsiisariaqarsimalluni.

 

Naggasiullugu oqaatigissavara Royal Arctic Line-p angalanissaminik pilersaarutai Namminersornerullutik Oqartusaanit akuerineqarsimammata. Qujanaq.

 

 

 

Daniel Skifte, ataatsimiinnermik aqutsisoq

Naalakkersuisunut ilaasortamut qujavugut. Tulliulluni naatsunnguamik apeqquteqartoq oqaaseqaqqissaaq. Ingerlariaqqitsinnatalu oqaatigissavara normu tulliuttumut ingerlariaqqissagutta taava Inatsisartuni inuit amerlanerit maani inimi najuuttariaqarmata.

 

 

 

Jakob Sivertsen, Atassut.

Qujanaq. Tassa ajuusaarpunga 1998-imili apeqquteqaatiga taamanikkut paasineqarluni angallassinerit allanngortinniarneqarsimagaluarpata, apeqqut taannarpiaq maannakkut eqqaaqqissimanavianngikkaluarpara.

 

Pingaartumik avalliunerusuni sanaartugassat eqqarsaatigalugit kinguaattoortarneq kipiluttunarpoq. Aamma KGH-toqaq peerukkaluartoq ilaatigut assut eqqaamanartartoq maannakkut tikiaarnerusarmat.

 

Aammalu eqqumiigilaarpara Royal Arctic Line nunatta pissusianut angallassisinnaanermut pingaartumik avalliunerusut eqqarsaatigalugit, naleqqussaasimanngimmat. Isumaqarpunga piginnittut taanna eqqarsaatigeqqittariaqarpaat naleqqussaasimagaanni, ukioq kaajallallugu nunatsinni umiarsuakkut angalaartoqarsinnaammat. Qujanaq.

 

 

 

Daniel Skifte, ataatsimiinnermik aqutsisoq.

Tulliulluni oqaaseqalaarumavoq Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

 

 

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Tassa apeqquteqartup apeqquteqaataa assorujussuaq soqutiginarpoq, aammalu taanna ilaatigut Naalakkersuisup akissuteqaatimini oqaatigisaa ukioq februarimi Royal Arctic Line periarfissarsiorsimagaluartoq, taamatut immikkut ittumik umiarsualiinissamut. Kisianni tassa taanna suliaq Ilulissat kommuneanniit ukioq sulissutigineqaraluarpoq, pissutigalugu ilumoortumik apeqquteqartoq oqanneratuut ukiuni kinugllerni sikuusarnera diskobugtimi kinguariarujussuarsimammat.

 

Ukiorlu taamatut Ilulissat kommuneaninngaaniik pisisartut atuisartullu siunnersuisoqatigiiffiat aammalu tunisassiorfimmi fabrikkip piumasaqarnera malillugu taanna kissaat ingerlanneqarsimagaluarpoq.

 

Paasinarpoq Royal Arctic Line-p ammaffigigaluaraa tamanna immikkut ittumik iliuuseqartoqarnissaa, aammalu ilaatigut nioqqutissanik amigaateqaalertarneq annertooq pisartoq taamaalilluni pinngitsoortinneqarsinnaagaluarmat.

 

Taamaammat eqqarsaat taanna Royal Arctic Line-miit tigulluarneqarsimagaluartoq, kisiannili Naalakkersuisut akissuteqarneratigut avataata sikuisa pissusaat pissutigalugu, tamanna pinngitsoorsimasoq aammalu minnerunngitsumik qinnuteqaatip kingusinaarsimanera ukioq pissutaalluni.