Qujanaq. Una saqqummiutissavara sapaatip akunnera aallartittoq inuussutissarsiutinut tunngassuteqartunik nassuiaat nassuiaateqarnermi Naalakkersuisut siulittaasuata oqaasii Siku Blocki pillugu eqqaamalluarlugu. Imaattumillu siunnersuusiornikuuvunga imannak qulequtaqarpoq. ANaalakkersuisut Siku Block-imik qarmasissiap atorneqarsinnaaneranik inissialiornermut tapiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni siullermi 9. april 1992-meersumi kapitalit tallimaanni periarfissiinissaq pillugu siunnersuusioqquneqarnissaat.

 

Sikublockit tunisassiarineqartartut nunatsinni nunattalu pissaritai atorlugit tassa imaappoq 85%-it missai nunatsinninngaaneersuupput. Tamatta taakkua qammasissiat oqaluttuassartai nalunngereerunaratsigu annertunerusumik iserfigeqqinngikkaluarlugu qanittukkut tusarliunneqarpoq Sulisa A/S suleqatigalugu illuliassanik arlalinnik nunatsinni atortussanik typenik titartaatitsisoqarsimasoq.

 

Taakkualu typet arlaat angissutsimikkut Illorput 2000-imut qanittoq siunnersuutinniit atorneqarluarsinnaasoq takorloorpara.

 

Ilimaginngilara kapitalit tallimaat taamaasiinnarlugu Sikublockimut atorneqarsinnaanera. Tassanimi pisortaqarfimmi teknikerinit piussuseqartunut piumassuseqarlutik suligunik ajunngitsumik tamanullu naammaginartumik siunnersuuteqarsinnaanerat qularnarunartinngilara.

 

Tassungalu atatillugu assersuutigalugu imatut Illorput 2000 killiffimmi isikkoqarpoq. Siullermik iluatsilluartutut oqaatigineqarsinnaavoq. Tassa pilerigineqarpoq.

 

Aamma konceptia naleqqussagaavoq piareersagaanngikkaluartumik illussaaleqineq iluarsiiffiginiarnerani iluaqutaavoq. Pitsaassuseq illersorneqarsinnaasoq ajunnginnerpaajunngikkaluarluni aammalu nunaqarfinni illoqarfinnilu aningaasarsiornikkut periarfissaginngitsuni innuttaasut periarfissinneqarput nammineerluni akiliut annertunngikkaluaq tassa 5%-ip missaata nalinga atorlugu illutaarnissamut.

 

Tunaaqqutitut taakkua aqqutigalugit aammalu qammasissiornermi naleqqussarlugit ajunngiivissumik tamanna anguneqarsinnaavoq. Tassami misilittakkat tunngavigalugit qaammatip ataatsip iluani illu qammagaq matuneqarsinnaavoq. Tassanilu illuliortuusup nammineq akilikkaminik assersuutigalugu qammasussiortunik ikiorteqarluni tamanna isumagisinnaallugu. Soorlu aamma Illorput 2000-imi taamaasiortoqarsinnaasoq.

 

Aningaasartat qulaani assersuummi tunngavigineqartut aallaavigissagaanni nammineq aningaasaliineq 100.000 kruunit ataatilaarlugit inissinnissaat naatsorsuutigineqarsinnaavoq. Tassani aamma 5%-it tunngavigineqarpoq.

 

Taassumalu saniatigut soorlu qammasussiortumik ikiorteqaraanni 50.000 kruunit qaavatigut aningaasartuutitut annertunatik pitsaassuserli allarluinnaq uani Illorput 2000 sanilliullugu pineqarmat. Illu ukiorpassuarni atasinnaasoq pilersinneqassooq taamatut periarfissiinikkut.

 

Aammattaaq takorloorneqarsinnaavoq tamanna sioqqullugu akuerisamik illunik nittartagassanik tassani demonstrationshuset eqqarsaatigineqarput. Nunatta immikkoortortaqarfiini arlalinni sanaartortoqarsinnaasoq taamaasillunilu aamma illutaarusuttut qanoq pitsaatiginerat takusinnaalissagamikku.

 

Taamaannalu aaqqissuineq piumassuseqaraanni ajornanngitsumik isikkulersorneqarsinnaavoq. Assersuutigalugu illuliorusuttunut ataasiakkaanut isumaqatigiissuteqarnikkut ukiup ataatsip iluani illu tapigaq tamanut takunnikkusuttunut ammasussaasoq. Qujanaq.

 

Jørgen Wæver-Johansen: Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Inatsisartunut ilaasortap Per Rosing-Petersenip ajornartorsiutit apeqqutillu soqutiginarluinnartut pissusiviusunillu tunngavillit siunnersuuteqarnermini saqqummiuppai. Aallarniutigalugulu erseqqissaatigissavara nunatta tunniussinnaasaanik atorluaanissamik Per Rosing-Petersenip isummersuutai Naalakkersuisunit tapersersorneqarmata.

 

Illuliassat Illorput 2000-imut assingusut Siku Blockinik sanaartorneqarsinnaanerat Naalakkersuisut soqutiginarluinnartutut isigivaat. Inatsisartunut ilaasortap Per Rosing-Petersenip aamma oqaatigaa isumassarsiaq pineqartoq pimoorullugu piviusunngortinneqalersinnagu teknikkikkut aamma aningaasarsiornikkut nalilersuisoqaqqaartariaqartoq.

 

Apeqqut siulleq qularnanngitsumillu pingaarnerpaaq unaavoq illuliassat illorput 2000-mut assingusut sumi sanaartorneqarsinnaappat. Illoqarfinni nunaqarfinnilu assigiimmik sanaartorneqarsinnaappat.

Apeqqut taanna taamak pingaaruteqartigisoq aalajangiiffigineqartinnagu makkua paasissutissiissutigineqartariaqarput. Illorput 2000-imut illumut ataatsimut 105 m2-inik angissuseqartumut qarmasissiat 18.000-it missingi atorneqasssapput. Qammasissiat 18.000-it missaat  katillutik 54.000 tonsinik oqimaassuseqarput, palletit 225-t tamarmik immikkut 240 kilonik oqimaassuseqartunut assartugassaallutik.

 

Toqqavissamut betoni 25-30 kupikmeteri missaa pisariaqartinneqarpoq. Ilusilersuinissamullu atortussat pisariaqartitat imerlu sanaartorfimmeeriissapput.

 

Illuliornermik qarmaasutut ilinniarsimasoq qammasissianik ikkussuissaaq aningaasarsiat, assartuineq, najugaqartitsineq nerisaqartitsinerlu 100.000 kruunit angullugit aningaasartuutaasinnaalluarput. Naalakkersuisut nalilerpaat Illorput 2000-inut assingusunik Sikublockit atorlugit illuliorsinaasut tassaassasut illoqarfinni nunaqarfinnilu pilersuinikkut atortutigullu inissisimalluartunik inuit aningasatigut atugarissaarnerusut.

 

Nammineerlugit illuliorniartut 200.000 pallillugit aningaasaliissuteqartariaqarnissaata ersersereerpaa sanaartugassat qanoq killeqartigisinnaanerat.

 

Ilaqutariimmi tamarmik namminneq illutaarnissaminnut taamak akissaqartiginngillat. Nunaqarfinni avinngarusimasunilu nammineerullugu qangatut illuliortitsisarneq iluatsilluareerpoq. Nammineerluni illuliorusuttoq Illorput 2000-imik 104 m2-imik angissuseqartumik illuliorsinnaavoq 30.000 kruuninik aningaasaliissuteqareersinnaaguni.

 

Tamatumanili erseqqissarneqassaaq illuliortussap nammineerluinnarluni suliassaq taanna annertunerusumik tamaat isumagisussaammagu.

 

Tamanittaaq ilisimaneqarpoq najugaqarfinni amerlaqisuni qammaasutut ilinniarsimasut amigaatigineqarnerat. Illorput 2000-inik assingusunik qammaanissaq silap qerinnannginnerani aatsaat pisinnaavoq. Taamaattumik qerinnarsitinnagu qaammatialunnguaannarni illut arlallit ataatsikkut sananiarnissaat ulapaarnartussaavoq. Pissusiviusut eqqarsaatigalugit aamma matumani tamatumani nammineerluni illuliorneq pineqanngilaq. Tassaanerullunili sanaqataaneq.

 

Tamatumani sanaartorfigissaaneq tunngavissiorneq illup timitassaata napparneqarnera qalialersuineq aammalu illup atortussaanik assigiinngitsunik ikkuussuinerit assassornermik ilinniarsimasunit suliarineqassallutik.

 

Sanaqataasup suliassarissavai sanaartorfissamik nunagissaaneq. Majuartarfiit silakkoortut sananissaat. Matunik igalaanillu ikkussuinerit, natilersuineq, iikkat qilaallu qallersuusersornissaat. Pequtit soorlu sikaaviit, igammi atortussat aammalu qalipatassat isumagineqarnissaat.

 

Sanaartoriaaseq taamaattoq nunani sanilerisatsinni ilisimaneqarluarpoq. Taakkuni sanaqataasup suliassat affaat tikillugit suliarisinnaasarlugit. Naalakkersuisut isumaqarput Inatsisartunut ilaasortap Per Rosing-Petersenip siunnersuutaa illuliortiternermut aningaasalersuineq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnissaanik Naalakkersuisut siunnersuutaannut naapertuuttoq. Sanaqataasinnaanermik nammineeerluni illuliortarnermik aaqqissuussinerup ullumikkut ilisimaneqartup ilaanik tunngaveqarsinnaasumik tapertaleraannik.

 

Naalakkersuisulli isumaqarput Per Rosing-Petersenip Illorput 2000-imut assingusunik Sikublockit atorlugit sanaartornissamik siunnersuutaata maanngaaq tamanut ammaanneqarsinaanissaa imminut illersorsinnaanngikkallartoq.

 

Naalakkersuisulli isumaqarput Inatsisartunut ilaasortap isumai ingerlatiinnarneqartariaqartut. periarfissanut ilaasinnaavoq sanaqataanissamut atortussanut ilaasinnaasut toqqavissiornissamut atortussat illup qammassaanut Sikublockip qalialiornissamut atortussat atortullu ikkussugassat ilaat.

 

Sanaartornerup sinnera aningaasaliiffigineqarsinnaavoq 10/40/50-imik aaqqissuussineq tunngavigalugu.

 

Aaqqissuussineq taanna sumiiffinnik aalajangersimasunut tunngatinneqanngilaq. Namminerli aningaasalersuutissanik pisariaqartunik innuttaasut nammineq pissarsisinnaanissaannik tunngaveqarluni. Sikublockit atorlugit sanaartorsinnaanissap inuiaqatigiinnut aamma ingerlatsinermi aningaasartuutitigut kingunerisinnaasaat Naalakkersuisut qanittukkut misissuiffigitilerpaat. Naalakkersuisut siunnerfigaat sanaartornermi Sikublockit atorneqarnerat pillugu apeqqutit aalajangiiffigisassatut siunnersuummi saqqummiunneqartut inissialiornermi tapissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat tunngavigalugu suliareqqinneqassasut.

 

Misissuinikkuttaaq paasiniarneqassaaq Sikublockit atorlugit sanaartornermik assassornermik ilinniarsimasut qanoq annertutigisumik pisariaqartinneqassanersut.

 

Taamaalilluni Inatsisartunut ilaasortap siunnersuutaata Naalakkersuisut massakkuugallartoq ilalernartinngikkallarpaat.

 

Lars-Karl Jensen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.

Taava partiit, Kattusseqatigiit attaviitsullu oqaaseqartuinut ingerlaqqissaagut.

 

Tommy Marø, Siumup oqaaseqartua.

Inatsisartuni ilaasortaq Siumumeersoq Per Rosing-Petersen siunnersuuteqarpoq nunatsinni Illorput 2000-imut aningaasalersueriaaseq assilillugu Sikublock atorlugu periarfissiuussinissaq. Siunnersuuteqartullu saqqummiussaa Siumumiit oqaluuserereerlugu imaattumik oqaaseqarfigissavarput.

 

Siullermik erseqqissaassutigissavarput Siumumi ukiuni arlaqalersunik Sikublockip nunatsinni sanaartornermi akuerisaasumik atorneqalersinnaanngorlugu periarfissiuunnissaanik suliaqartarsimagatta Inatsisartut aqqutigalugit. Naalakkersuisunikkullu aningaasaleeqataasarsimalluta Sikublockip ineriartortinnerani.

 

Nunarput nunatta avataaniit sanaartornermi atortussatigut annikiliisaavigissagutsigu pingaaruteqarluinarpoq nunatta iluani illuliornermi atortussat pigeriikkatta atorluarnissaat.

 

Taamaattorli Siumumiit sakkortuumik uparuartariaqartutut tikkuassavarput kommunit aammalu Namminersornerullutik Oqartussat suliffeqarfiutaasa nunatsinni pigeriikkatsinnik atorluaannginnerat.

 

Siumumiit erseqqissumik oqaatigissavarput nunatta tunisassiaanik atorluaanissaq pingaartilluinnarlugulu tapersersortuaratsigu timitaliinissamullu siunnersueqataanerput aqqutissiueqataanerpullu ingerlatiinnassagatsigit.

Taamaattorli Siunnersuuteqartup nammineq illuliatut aningaasalersueriaatsip imaluunniit ikiorteqarluni suliassatut siunnerfeqarluni inatsimmik ilassutiliinissamik siunnersuuteqarnera imaasiinnarlugu akuerisinnaanngilarput. Tassani apeqqutit nammineq sanaartugassatut peqqussummi piumasaqaatit atuuttut aallaavigalugit Sikublockip immikkooruteqarluinnarnera eqqarsaatigalugu.

 

Taamaattorli oqaatigisariaqarpoq nunatsinni namminerisamik imaluunniit piginneqatigiilluni illuuteqalerniartut periarfissaqarluarmata nunatta tunisassiaa pitsaasoq ukiorpassuarnik aserfallatsaalineqarani atasinnaasoq aammalu nunarsuatsinni qarmasissiatut pitsaanerpaatut nalilerneqarsimasup issittumilu oqorsaasersorsimanermigut pitsaalluinnartutut nalilerneqarsimasup sananissaanut periarfissaqarluarmat.

 

Siumumiilli aamma ilisimavarput ullumikkut killiffigisatsinni Sikublock pingaartumik suliassaminik inniminniiffigineqanngippat ajorluinnartumik inissittussaasoq.

 

Taamaattumik Naalakkersuisut siunnersuutigissavarput immikkorluinnaq aammalu nunatsinni sanaartugassaatitta ineriartortinnissaa imaluunniit piujuarnissaa qulakkeerniarlugu immikkut suliniuteqarluni ussaassaarutitut kommunit suleqatigalugit sinerissami kommunini sanaartorfiulluartuni Sikublock atorlugu sanaartortitsinissamik siunniussaqarnissaq.

 

Aappaattut Naalakkersuisunut misissoqqullugulu kaammattuutigissavarput nunatta iluani assartuinermi nunatta tunisassiaasa pitsaanerusumik imaluunniit ullumernit akikinnerusumik assartorneqartalersinnaanerisa aqqutissiuunneqarnissaat.

 

Naggataatigut Siumumiit sakkortuumik pisortat suliffeqarfii aammalu kommunit minnerunngitsumillu innuttaasut kaammattorusuppagut nunatta tunisassiaanik ullumernit annertunerusumik tapersersueqqullugit atuiniaqqullugillu.

 

Taamatut oqaaseqarluta Inatsisartunut ilaasortaq hr. Per Rosing-Petersen aalajangiiffigisassatut siunnersuutaata siullermeernera oqaaseqarfigaarput. Qulaanilu oqaatigisavut innersuussutigalugit.

 

 

Godmand Rasmussen, Atassutip oqaaseqartua.

Inatsisartunut ilaasortaq Per Rosing-Petersenip Sikublockimik qammasissiap atorneqarsinnaaneranik inissialiornermi tapiissuteqartarneq pillugu Naalakkersuisut periarfissiinissaannik siunnersuusioqquai.

 

Eqqartugassaq pineqartoq nutaajunngilaq. Siusinnerusukkullumi Atassutip arlaleriarlugu inimi maani eqqartugassanngortittarsimavaa. Ukiut ungasinnerusut eqqarsaatigissagaanni pineqartoq kialluunniit takkuitsoorsinnaanngisaanik iluatinnaateqartoq Atassutip takoreersimavaa. Naluneqanngilarmik nunatsinni illuliat ukiuni arlalinnut atuussinnaassusiata qanoq killeqartiginera tamatta nalunngilarput.

 

Puigortariaqanngilarmi illut qisunnik sananeqaatillit ukiut arlaqanngitsut qaangiunnerini iluarsaanneqarnermikkut nutaajutillutik akitik qaangerujussuarlugit naleqalertarnerat.

 

Sikublockinilli illuliorneq atugaalersuuppat illut kinguaariinnut arlaqartunut ingerlanneqartalissaaq.

 

Taamaalu illunik iluarsaanernut aningaasat atorneqartartut unikaallaataat nunaanik sanaartornernut atugaalissagaluartik.

 

Siunnersuuteqartup eqqaasaa tassa Sulisa A/S-ip pineqartumut soqutiginnilluni qisuariaateqarsimanera Atassummit iluarisimaarparput. Neriullutalu pilersaarutip kiisami piviusumik atugaalernissaanut aqqutissamik tikkuussiumaartoq.

 

**AtassummiitY (Bånd nr. 25 tassunga naavoq)

 

Bånd 26

 

.. suleqataasalluni tunuartinngisaannassaaq. Qujanaq.

 

Maliinnannguaq Markussen-Mølgaard, Inuit Ataaqatigiit oqaaseqartuat.

Ukiut arlalinngorput Sikublock pillugu oqallittoqartarluni, ilami immaqa Inatsisartuni oqallinnerit tamangaajaasa tamanna qaqinneqartarpoq, Inuit Ataqatigiinniillu oqaatigiuarparput Nunatsinni pisuussutitta atorluarneqarnissaa pingaartikkipput. Taamaatumik siorna aamma aningaasanut inatsisip oqallisisiginerani tapersersimavarput misiliutaasumik illuliassat ilaasa Sikublock atorlugu sananeqarnissaat.

 

Per Rosing-Petersenip namineerluni illuliat Illorput 2000-ip Sikublock atorlugu uliarineqarsinnaalernissaasa periarfissiuunneqarnissaanik siunnersuutaa Inuit Ataqatigiinniit siunissaq eqqarsatigalugu taperserorparput, imaaliinnarluguli ammaatinnginnarani misileeqqaartoqartariaqarpoq aaqqissuussinerlu qanoq ittuussaanersoq misissorneqartariaqarluni, aningaasalersuineq illuliorusuttullu qammaanermik pikkorissarteqartarnissaat qqqarsaatigalugu.Aammattaaq sanasussat ersarissumik najoqqutaqarnissaat eqqarsaatigalugu misiliummik sanasoqaqqaartariaqarpoq taamaaliornikkut kukkussutaasinnaasut pinaveersimatinniarlugit.

 

Siunissaq eqqarsaatigalugu Sikublock atorluarneqassappat pisariaqarpoq qammaanermik ilinniartitsinerit aallartinneqarnissaat, tassami imminut pilersornerulissagutta illuliornermi qisunnik tikerartitsinerujussuaq pivallaarunnaarlugu nunatta pisussutaanik ujaqqanik sanaanik illluliornerulersinnaalernissaq periarfissiuuneqarnerusariaqalersoq Inuit Ataqatigiinniit isumaqarpugut. Tassungalu atatillugu konto 87.72.14 misileraalluni sanaartornermut ukioq mannamut immikkoortinneqarsimasut atorneqareersimanngippata aallarniummik tamatumunnga ilaatigut atorneqarsinnaaneri kaammattugierusupparput, atorneqareersimappatali aappaagumut inatsisissamut suliaqarnermi tamatumap eqqumaffigineqarnissaa kaammattuutigalugu.

 

Inuit Ataqatigiinniit taamatut oqaaseqarluta Sikublock atorlugu siunissami nammineerluni illuliorsinnaanissamik periarfissiinissaq tapersersorparput misissuisoqarnissaallu aallaavigalugu Ineqarnermut Ataatsimiititaliamut suliakkiissutigalugu. Qujanaq.

 

Tom Ostermann, Kattusseqatigiit oqaaseqartuat.

Kattusseqatigiit ukiorpanngulesuni oqaluttarfik manna atorlugu arlaleriaqaluta Sikublock atorlugu illuliorsinnaanermut tunngatillugu siunnersuuteqartarsimagaluarpugut, aammalu maanna siunnersuutigineqartup matumap saqqummiuteqqinnerani aammaarluta tamakkiisumik isumaqataanerput nalunaarutigissavarput, tassami Katttusseqatigiit anguniagaannut ilaavoq ilaqutariit namminerisisamik illutaarsinnaanerat initaarsinnaaneralluunniit Nunatsinni anguneqarlunilu piviusunngortinneqartariaqartoq.

Kattusseqatigiit isumaqartuarpugut suulluunniit Nunatsinni pilersinneqartut pitsaassutsit sutigut tamatigut takussuserneqarsimasut aammalu iluatinnaateqarluinnartut sapinngisamik pisortanik  aammalu inuiaqatigiinnut iluaqutaasinnaasut tapersersortariaqarigut soorlu Sikublock ukiorpanngulersuni tusartualesimagipput. Taamaakkaluartoq qammasissiamik taamak pitsaatigisumik nassaartumut ukiut ingerlanerani aningaasarpassuarnik aammalu inuttut nukippassuarnik atuiffiusimanissaa qularutiginngikkaluarlugu pisortanit taamma annertutigisumik pakkersimaarneqarsimanera Kattusseqatigiinniit akuersaanngisaannarsimavarput aammalu aporfissaararpassuit tamaasa inuata nikallujuilluni aqqutissiuussisimanera nersortarialittut isigagatsigu.

 

Matumanittaaq Kattusseqatigiit isumaqarpugut, nunatta pissarititaanik atuilluarluni nassaarsiorsimasut arlaqanngimmata aammalu qaqutigoorluinnarmata tapersersortariaqartut siunissami taamatut nassaarsiorumassusillit amerliartornissaat anguniarlugu suliat tapersersortariaqarmata. Matumani Sikublockip pitsaassutsip misissuiffigineqareernerani piumasaqaaterpassuit pisortanik tapersiiffigineqarsimasut takutitsereermata qammasissiaq pitsaasuusoq uppernarsaneqareerneratigut pinngitsoorsinnaanngitsugut matumap atorluarneqarnissaanut aqqutissiuussissalluta.

 

Matumanittaaq eqqaanngitsoorsinnaanngilarput Narsap Kommunia sapiissuseqarluni qammasissiaq Sikublock atorlugu utoqqaat illuanik allinerinermi taperseruisimanera tamatta ilinniarfigisinnaagipput aammalu kommunit allat tamanna atorluarnerulernissaannik aqqutissiuussisariaqartugut, maannamummi misilittakkat takutissimavaat qammasissiaq taanna pitsaalluinnartuusoq.

 

Kattusseqatigiit siusinnerusukkut Naalakkerskuisunut oqaatigineqareersimasut tassalu qammasissiamik ilinniartitsineq Sanaartornermi Ilinniarfimmi ilinniartitsisoqalernissaanik oqaaseqarsimanerit sumut killinnersut apeqqutigerusuppagut, uani Sikublockimik siunissmi sanaartulernissamut pilersaaruteqartoqarsinnaanera eqqarsaatigalugu.

 

Kattusseqatigiit oqaatigisariaqarparput maanna siunnersuuteqartoq tassalu Inatsisartuni ilaasortaq hr. Per Rosing-Petersen, Inatsisartuni ilaasortaq hr.Finn Karlsen aammalu hr. Anthon Frederiksen atsioqatigalugit siusinnerusukkut siunnrsuuteqarsimagaluarmata ajoraluartumilli piffissanngormat Per Rosing-Petersenip taaseqataaffiginngisaanik maanna suliaq qaqileqqinneqarmat taperserparput aamma Kattusseqatigiit Sikublockip nunatsinni sanaartulerneqarnissaanut aqqutissiuusseqataarusukkatta.

Siunnersuutip matuma siunnerfigaa Illorput 2000-itut isikkulinnik imaluunniit aaqqissuussinerup assipajaavinik aqqutissiuussisoqassasoq. Kattusseqatigiit isumaqarpugut Illorput 2000-inik sanaartornerit ajunngitsut kisianni illussaaleqineq aamma inissaaleqinerit siunissami piujuartussaasut tamaasa pisortat akileeqataaffigisinnaanngilaat, taamaattorli siunnersuutigerusupparput pisortat tapiiffiginnittarnerat imatut aaqqinneqartariaqartoq Sikublock atorlugu piginneqartigiilluni, tassalu Andelsboligiliortoqarsinnaanerit aamma nalinnginnaasumik sanaartornermi suli annerusumik atorneqarnerulernissaat anguniarneqartariaqartoq Kattusseqatigiit isumaqarpugut. Soorlu imatut aaqqissuussinertigut 10/40/50 %-it sanaartorluni aningaasalersueriaaseq atorlugu, maannamummi Illorput 2000-inik illulioriaaseq attatiinnarnissaanut akissaqannginnerput nassuierutigisariaqarparput.

 

Taamatut oqaaseqarluta Kattusseqatigiiniit siunnersuutip matumap aappassaaneerneqannginnermini ataatsimiititaliat susassaqartut nalilersuiffiginissaa inassutigissavarput.

 

Otto Steenholdt, attaviitsoq.

Oqaasisakka aallartitsinnagit imatut oqaaseqalaarlanga. Kalaallit Nunatsinni sumiluunniit kingornuttakkat illut sisuit imaalialaannaq qimakkuminaattorujussuupput. Issuttumi qaarsoq takullugu nillertoq isigeriarlugu qisuk qiviaraanni kissalaartumik maluginartarpoq. Taannaagunarpoq kingornuttagaq qammasissianik illutaarumannginnermut pissutaarpiartartoq.

 

Siunnersuut una naatsunnguamik oqaaseqarfigisussaallugu imatut oqaatigilaarlara uanga assorsuaq taanna piukkuttaringa, tassa illoqarfinni qammaanermik ilinniarsimasut najugaanni sulisut tamakku sulisinnaasut sanianni sanaqassappat assut piukkullugu, nunaqarfinnili uanga piukkutinngilara.

 

Uagut kaattapalussinnaasartugut kikissanillu aamma najunngartunik aamma narlorsaasarlutalu pilattornialuttartugut tassa taakkuusarput unammillikavut, kisianni uannut qiviaruma qammasissianik qammaariarnissara merserilluinnarpara isumaqarlungalu aamma nunaqarfimmiut uattulli aamma eqqarsaateqartut. Tassa tamakkuninnga ilinniarsimasunik amigaateqarneq aallaavigalugu nunaqarfinni suli ajoraluartumik piukkunnanngikkallarpoq.

 

Manna oqallisigitillugu qanga siunnersuutigisimagaluarpara minnerpaamik pingasunik sinerissami takussutissanik illulioartoqaqqullugu tamakkuninnga atuerusuttut namminneq tikillugu misissorsinnaaniassamassuk aammalu ukiut ingerlanerini qanoq aserfallakkiartornera imaluunniit aserfallannginnera takussutissinneqarpat illunik taamaattunik atuerusuttut qularnanngilaq amerlanerusut piumallissagaat, tassami uagut illutaarusukkutta ukiorpassuarni atasussamik, akia naammaartumik oqartumik persunneq siullersaajuarmat. Taamaattumik atuisussat iluamik takussuseerumassagaanni tunisiniarneq ajornannginnerusussatut uanninngaanniit naatsorsuutigineqarmat.

 

Taanna Sikublockimik taaneqartoq pillugu oqallittarnitsinni tamatigut taamatut ersersitsiniaasarsimavunga tassa sanaanik atuisut inoqutigiit illutaarsimallutik taamaattumik misigisaminnik oqaluttuarnerat taamaattunik illutaarusuttut tusarnaarusussammassuk, immaqa pilerigisartik tunutsersinnaallugu immaqaluunniit pilerigisartik pissarsiariumallugu suli sakkortunerusumik kissaateqalernerannik kinguneqarsinaammat. Tassa tamannarpiaavoq aamma entreprenørinik taaneqartartut nassaaminnik tunisisinnaanerminnut toqqammaviisa pingaarnersaat atuisut naalagaasut. Sanalluaraluakkat atuisunit nuannersumik oqaatigineqanngippata taanna sanaartortussaq iluanaarutissaqarpiassanngilat atuisulli oqarpata pitsassuaruna taava sanaartortoq siunissaqarlualissaaq.

 

Tassa illumik atuisussap, tassalu illutaartussap mianersornera qulaatiinnarneq ajornavippoq, aperillanguarnagit illuliuunneqarsinnaanngillat immaqalu tuninngitsoorneqarluni. Tassa misigisaqarsimasut qanoq oqaluttuassaqarneri aamma aalajangiisupilorujussuusarmat.

 

Sikublockimik taaneqartartuop Nunatsinneersup Nunatta pissarititaaneersup atorluarneqalernissaa tamatta illersorparput tunineqarlualernissaalu aamma kissaatigisarluinnatsinniippoq.

 

Taamaakkaluartoq siunnersuut eqqarsarnartoqartillugu oqaatigitsiareerpara, tassa atuisut aalajangiisuunerat eqqarsaatigalugit. Uagut sannarluttut pilattugassat kikiattugassallu makittarissaat sanapalaarsinnaasugut nammineq illuliassat, qujanartumik aamma atorluarneqalersut, ilitsersuutaat malilluariarlugit tamakkuninnga illussanik nappaaratarsinnasukasiugaluarpugut, kisianni illussamik qarmaaneq tamatsinnut takornartajusarsuaq atorlugu eqqarsarneq, taanna allarluinnaavoq. Taamaattumik nammineq illuliorsinnaaneq tamaat ataatsimut eqqarsaatigalugu isumaqarpunga Sikublock qarmaasunit ilinniarluarsimasunit ingerlanneqarluni illoqarfinni annerusuni illunillu angisuunik sanaartornermut tulluarnerugallartoq. Soorunami taamaattumik atortoqartumik illutaarusuttoq imaluunniit inissiaatileqatigiit sanaamik piumanerat aamma aallaavigalugu ingerlattariaqartoq.

 

Naak illersuerusukkaluaqalunga atuisut piumasaat salliutillugu ajoraluartumik siunnersuummut illersuisinnaanngilanga, tassa nunaqarfinni sananeqarsinnaanerat taanna eqqarsaatigalugu. Maanna taanna oqaatigissavara illoqarfinnut piukkunneqarsinnaavoq kisianni nunaqarfinni sanaartussallugu suli piaarpallaarpoq.

 

Per Rosing-Petersen, Siumut.

Naalakkersuisut akissutaannut aammalu partiit, Kattusseqatigiit attaviitsullu oqaaseqaataannut siullermik qujarusuppunga, immikkullu soorunami aamma qujarusuppunga, tassa takusinnaagakku amerlanerussuteqartut siunnersuut taperseersoraat, tassalu Atassutikkut, Inuit Ataqatigiit taavalu aamma Kattusseqatigiit.

 

Una, taamatut oqariarlunga erseqqissaatigilaassavara tassa kingusinnerusukkut paasiniaasaqattaarnera toqqammavigalugu ingeniørillu assigiinngitsullu tassunga tunngassuteqartunik suliaqartut paasiniaaffigereerlugit paasisara unaavoq taamannak qammasissiortumik ikliorteqarluni illu 105 m2 missaa sanaartorneqarniarpat ullut 14-it iluanni tamanna matuneqarsinnaasoq. Aamma eqqaamasorilluinnaqqinnaarpara siornaakkunni Jørgen Wæver-Johanseni Narsameeqatigalugu aamma Siumut oqaaseqartua Tommy Marø, STI-p atuarfiata sananeqarnera Sikublockinik qammasissianik sananeqarnera takusaratsigu oqaatsit assigiinngisorpassuit nersualaarnerit qammasissiortumik anninneqartut eqqaamalluarakkit.

 

Una qammasissiaq aamma immikkorluinnaq sanaajugami sivisoorujussuarmik inissinniaqqaarneq ajorpoq soorlu Danmarkimi qammasissiat taamaannerattut.

 

Taamaattumik qammasissisortumik ataatsimik ikiorteqarluni ullut 14-it iluanni taamannak matuneqarsinnaanera periarfissaavoq, taava taassuma kingorna qalialiornikkut assigiinngitsorpassuillu skaavinnik igaffinnillu ikkussuinerit Illorput 2000-itorluinnaq periarfissat immata taakkua immikkut taakkartorneqartariaqarsorinngilakka.

 

Taava Naalakkersuisut sinnerlugit Jørgen Wæver-Johansenip akissutaanut paasisinnaavara Sikublockimut tunngassuteqarluni taamannak tapersuinerat taavalu assigiinngitsut apeqqutit kingusinnerulaartukkut qaqippai, tassa apeqqut siulleq ilatigut qularnartikkamik pingaarnepaasoq illuliassat Illorput 2000-imut assingusut sumi sanaartorneqarsinnaanersut. Illuatungaatigut aamma apererusuppakkit piginneqatigiilluni illuliortaaseq andelsboligit Qassimiuni atorneqarsinnaanersoq. Tassa una periarfissani ammaasussaagami.

 

Ila, assigiinngitsunik periarfissaqarpugut, soorlu ippassaani aamma piginneqatigiilluni illuliortaaseq sammigatsigu periarfissanik aammaanissanik assigiinngitsunik siunnersuuteqarnikkut periarfissiivutit. Aamma una periarfissatut - ila periarfissat inissaaleqinerup aqqani - amerlisarniarlugit una siunnersuutaavoq aammalu minnerunngitsumik siunnersuuteqarninni nalunnginnakku ukiorpassuanngulersuni uani ataatsimiittarfimmi aammalu partiini assigiinngitsuni inuiaqatigiillu akornanni oqallinnerni tapersersorneqartuaannarnikuuvoq, kisiannili annertunerusumik manna tikillugu suli sanaartorneq aallartinneqarnikuunani uffali nassaartuat piginnittualu annertoorujussuarmik neriutsinneqartarlunilu utaqqitinneqarsimagaluartoq.

 

Aamma Naalakkersuisut ukua paasissutissat assigiinngitsut qaqitaat tassalu 18.000-it missai atorneqarnissaat eqqortuusorivinngitsutut paasisakkat toqqammavigalugit ipput, tassa ingeniørit tassunga suliamut attuumassuteqartoq apersorakku oqarpoq qammasissiat 10-12.000-it missai  taamannak illumut angitigisumut sanaartoneqrnissaanut atorneqassasut, tassa taamaattumik ukua ersisaarutitut isigineqarsinnaasut 54.000 tonsit taavalu palletit 225-t assigiinngitsorpassuillu qallorneqartut ilumoornerpaarsuartut nalilersinnaasorinngilakka.

 

Taavalu aamma taanna 100.000-imut saniatigut atorluni angullugit aningaasartuuteqarnissat, tassa ilumoornerusoraara ullut 14-it iluani taamatut qammasissiortumik ikiorteqaraanni immaqa qaffasilaartumik oqarluni 50.000-it missaanik naleqarsinnaanera nammineq taassumap aningaasaliisussat saniatigut imaattornissaa, kisianni assigiinngitsorpassuarnik tapersersuigaluarlutik kisianni una taamatut isikkoqartillugu itigartippaa Naalakkersuisut.

 

Uanga isumaga malillugu periarfissat tamaaviisa ammareernikuugaluarlugit teknikerit ilusilersuinissaannut assigiinngitsuni tamaasa imannak oqarfigigaluarlugit itigartitsissutigineqarpoq.

 

Tassa nalunnginneqartutuut tamatta nalugunanngilarput uani inimi Jakob Knudsen, Sikublockimik pilersitsisoq massakkorluinnaq ima inissisimasoq qingaata nuua kisimi immap qaava nuisaqqalaarpoq, ilaatigulluunniit aamma immaqa bankip una oqallinneq toqqammavigalugu itigartitsivissimasoqaraluarpat konkursbegæringimik tunniussisinnaanera ippassaq allaat uanga ernumassutigigaluarlugu.

 

Immikkut oqaaseqartut partiit, Kattusseqatigiit attaviitsorlu oqaaseqarfigissavakka. Paasisakka malillugit qularnaatsumik Atassutip, Inuit Ataqatigiit Kattusseqatigiillu siunnersuutigisara taperserpaat, taavalu ajoraluartumik Siumut itigartitsilluni aammalu pinialuttartut, kaattalaartartut pilattulaartartullu sinnerlugit Otto Steenholdti aamma itigartitsilluni.

 

Taamaakkaluartoq Siumup oqaaseqartuata kaammattuutit assigiinngitsorpassuit qaqippai, neriuutigaaralu aamma Naalakkersuisut taakkua toqqammavigalugit suliniutiminni ilanngukkumaaraat.

 

Taava naluneqanngitsutuut aamma soorlu Godmand Rasmussenip eqqaagaa Atassut sinnerlugu ilaasortap Finn Karlsenip siornaanngikkuni siornaak aamma Anthon Frederiksen peqatigalugu atsioqatigiillutik siunnesuuteqarnikuugaluarput aamma taamanikkut itigartitsissutigineqarpoq, kisianni massakkut siunnersuuteqarpunga inuttaa nammineq isumasiorluaqqaariarlugu aammalu ingeniøret tassunga atuumassuteqartut Pitukkormiut aamma annertulaartumik isummersoqatigiiffigilaariarlugit.

 

Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuata Maliinannguaq Markussen-Mølgaardip aamma tapersuineranut qujasorjussuuvunga aammalu uani kaammattuutai assigiinngitsut, ilaatigut aamma misileraalluni sanaartornermut tunngassuteqartut kontonik taakkartuineri innersuussutigiitigalugit, taavalu aamma atoreerneqarsimappata aappaagumut innersuussinera qujassuteqarfigissavara.

 

Tassami aamma isumaqataangaarama annertunerusumik Atassutikkunnut, Inuit Ataqatigiinnut Kattusseqatigiinnullu annertunerusumik taakkartuerusunngilanga, tassami ilumoorami piffissanngorluinnaqqissaartoq massakkut ukiorpassuarni aorfeerarpassuit naammaleqigamik. Una piffissanngorsorivippara maannangaaq periarfissanik suugaluartunilluunniit aammaasariaqarpugut uumap piviusunngortinniarneqarnissaannut atatillugu.

Qujarusuppunga taamannak amerlanerussuteqartut una tapersersormassuk taavalu aamma qularinngilara ataatsimiititaliamut tassalu Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Ataatsimiititaliami sukumiisumik suliareriarlugu aamma aappassaaneerlugu suliarineqarumaartoq. Taamatullu oqaaseqarlunga qujaqqissaanga.

 

Jørgen Wæver-Johansen, Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq.

Siullermik oqaatigilara siunnesuuteqartup naliliinera isumaqatiginnginnakku. Siunnersuutit tamanit tunngaviusumik taperserneqarpoq, tunngaviusumik aamma Naalakkersuisunit. Naalakkersuisut naggasiinerminni ilaatigut oqaatigaat Naalakkersuisut siunnerfigaat sanaartornermi Sikublockit atorneqarnerat pillugu apeqqutit aalajangiiffigisassatut siunnersuummi saqqummiunneqartut inissialiornermut tapiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat tunngavigalugu suliareqqinneqassasut.

 

Kisianni ilaa Inatsisartuni eqqaamassavarput aalajangiiffigisassatut siunnersuutini suliaqaraangatta, taava oqaasertai taakkorpiaat aallaavinngortaramik, taamaattumik siunniunneqartut tamarmik taperserosrneqarput, kisianni oqaasertai taama itsillugit pinngitsoorani kap. 5-imi, taanna imaassinnaavoq immikkut kapitaliliunneqartoq.

 

Taamaattumik oqaasertai taakkua tunngavigalugit ilalernartuutinngilai Naalakkersuisut aamma Siummormiut taamatut paasivakka, kisianni siunnerfigineqartut tamarmik taperserneqarput, taamaattumik tamanna ataatsimiititaliami suliarineqarnissaanut isumaqarpunga eqqaamaneqassasoq.

 

Kattusseqatigiit aamma tamakkiisumik tapersiisutut paasinngilakka ilaatigut siunnersuuteqarput ilaatigut atorneqartariaqartoq aaqqissuussinerit soorlu andelsbolgiliortitsinerni 10/40/50-ip. Oqaatigissavara tassani Sikublockip atorneqarsinaanera periarfissaareerpoq, kisianni soorunami taakkua aningaasalersuisussat namminneq toqqartussaavaat uagut pinngitsaalisinnaanngilagut 10/40/50-i najoqqutaralugu aaqqissuussinermi imaluunniit andelsboligiliorusunnersut, namminneq toqqartarpaat byggematerialit suut atorniarnerlugit, tassanilu Sikublocki periarfissaareerpoq.

 

Immikkut misileraalluni sanaartornissamut tunngatillugu konto Inuit Ataqatigiinninngaanniit 87.72.14-i taaneqarpoq, taanna naluneqanngitsutut ukioq manna 500.000-iinarnik imaqarpoq, taamaattumik illup affarinngisaaluunniit taakkua atorlugit sananeqarsinnaammat aammalu aningaasat allanut amerlanerit atorneqareermata, taamaattumik uggornarpoq taanna aappaatigut neriuppunga aamma misileraalluni sanaartorneq pillugu konto taanna Inatsisartut uterfigiumaaraat ukiaru aningaasaqarnermut inatsit eqqartorneqalerpat.

 

Massakkut Narsami qulinik inissianik sanaartortoqartussaavoq - rækkehusenik, tassungalu tunngatillugu nalunngilara ilaatigut aamma Narsap kommuniani nalilersorneqarsimasoq Sikublockit atorlugit sanaartorneq tanna ingerlanneqarsinnaanersoq.

 

Isumaqarpunga, Siumup kaammattuutai immikkut iliuuseqarnissamut tunngassuteqartut takkua ataatsimiititaliap nalilersussagai suut takorloorneqarsinnaanersut qularutissaanngitsumik immikkut iliuseqartoqassappat tamanna aningaasanik ullumikkut immikkoortinneqareersimanngitsunik naleqartussaammat, taammaattumik ataatsimiititaliami tamakkua nalilersorluarlugit isummerfigineqarnissaat siunnersuutigerusuppara.

 

Annertunerusumik oqaaseqarusunngilanga taamaallaat Tom Ostermannip Kattusseqatigiinniit oqariartuutigisaa tassalu Sanaartornermik Ilinniarfimmi ilaatigut qammasissiornermut tunngatillugu pikorissaanerit taakkua siunnesuutigineqasimasut sumut killinnersut.

 

Ajoraluartumik Ilinniartitaanermut Naalakkersuisup napparsimanini pissutigalugu massakkorp iaq taanna akissuteqarfigisinnaanngilaa, kkisianni isumassarsiatsialaavoq aamma takorloorneqarsinnaagalurpoq immaqa ukiuunerani sanasutut ilinniareersimasut taakkua suliffissaaleqisut taamatut neqeroorfigineqartalersinnaasut ukiuunerani qammasissiornermut kursusertinneqartarlutik, taamaattumik Kattusseqatigiinniit kissaatigineqartoq taanna isumqarpunga Ilinniartitaanermut Naalakkersuisumut allaganngorlugu apeqquteqaatigineqarsinnaasoq.

 

Ataatsimut isigalugu Naalakkersuisuni naliliinerput imaappoq Inatsisartut tamarmik tunngaviatigut taperserpaat siunnersuut siunnersuutillu imarisai, kisiannili aammalu kissaatigalugu Inatsisartut inissialiornermut aningaasalersuisarneq pillugu peqqussutaannut ilanngutitsinniarneqassaut, taakkulu Naalakkersuisuniit sulerianeqassapput kisiannili oqaasertaliunneqartut aalajangiiffigisassatut siunenrsuumi taamatoqqissaaq isikkoqartillugit akuerineqannginnissaat Naalakkersuisut suli inassutigiuarsinnarparput.

Godmand Rasmussen, Atassutip.

Uani Naalakkersuisup oqaatigisai arlalissuit isumaqatigivakka, tassa ataatsimiititaliami eqqartorneqarnissaanut periarfissaq mattunneqanngilaq. Taavalu aamma Sanaartornermik Ilinniarfik eqqaaneqarmat uanilu aamma qammaasut Nunatsinni amigaataasutut oqaatigineqarmata uanga uppernassusillimmik taanna eqqaarusunngilara.

 

Sanaartornermut Ilinniarfik aallartimmat Sisimiuni 1977-imi annertuumik qammaasutut ilinniarneq ingerlanneqarnikuuvoq, kisiannili nunatsinni qammaaneq qammakkatigut periarfissat taama killeqartigitillugit ilinniarsimsaut sumiippat?

 

Taava arlaannik inuutissarsiummik ingerlataqaannarput. Uani qalliinnarsiornermik assortuunnissaq piumanngilara tunngaviatigut amerlanerit taanna aamma isumaqataaffigigaat Naalakkersuisut aamma oqareernittuut mattussinngillat, taassumap periaatrsip ingerlanissaanut, kisianni taanna inuk taakkuninnga sanaartortoq ullaaq manna sianerpoq uannut.

 

Una aamma oqaatigerusuppara; 54 tonsit taakkua pissusissamisoorsimanngillat, taavalu qammasissiat 18.000-it tassa illumut 105 m2-imik angissusilimmut atorneqartarsimapput 9-12.000 tungaanut qammasissiat. Taava tassani takusinnaareerparput, nalunngilarput aamma uanga taqqavunga pulaarnitsinni nassuiaaffigineqarnikuuvunga silarsuarmi pitsaassutsip annerpaartaa anguneqarsimavoq, tassa qammasissiat ullormut 1.000-it ilineqartarnerat nunani allani atugaasoq, kisianni Narsarmi ullormut 2.000-it ilineqartarsimapput.

 

Taava takorloorsinnaavarput uani Naalakkersuisut akissuteqaataanni qammasissiat 18.000-itut eqqaamasisaralui ilumut ullormut 2.000-it periarfigissumut ilineqarsinnaappata illu taamaattoq ullut sisamat tallimat tamarmi poorneqarsinnaasimavaoq. Ajornaquteqarsimanngilaq taava.

 

Ilumoorpoq aningaasaqarnikkut paasisimasallit avataani qangatsiaq allaasereqattaarpaat nunatsinni taanna periaaseq eqqunneqassappat sukumiisumik Nunatta aningaasarsiorneranut annertoorujussuarmik sunniuteqartussaasoq.

 

Uani eqqartorneqartut palettit 240-t, kiilukkaat ullumi uanga eqqaassallugilluunniit soqutiginngilakka, nalinginnaangaarpoq tamakkuninnga oqimaannerit nunaqarfinnut assartorneqartartut umiarsuaaqqanik palettinut puuinnartakkat. Aamma nunaqarfiit tamarmik puttasoqanngillat, talittarfeqarput, aamma Otto Steenholdtip oqareerneratuut isumaqatigilluinnarpara una nutaaq aallartisarneq isumaqarpunga nunaqarfinnik salliutitsineq taanna tunuarsimaarfigeqqaarallarneqassasoq.

 

Uggornarporlu Sisimiuni qangali uagut sanaartorniaraluarluta kommunimi A/S Inissiaatileqatigiiffik INI-mit pakkersimaarneqarnerput ulloq manna tikillugu assorsuaq erloqinarpoq, kisianni ullaaq borgmesteri oqaloqatigigakku aamma killiffik suli tassaniippoq. A/S Inissiaatileqatigiiffik INI-p pisortaata maanga ataatsimiinnitta ilaani nammineq piumassutsiminik takkunnissaa qilanaarivarput Ineqarnermi Ataatsimiititaliami naapittussaasimassavarput periarfissaqarluni aggissappat.

 

Uanga una oqaasereriikkakka taakkua uteqqinnianngilakka kisianni uanga nammineq oqartussaasuuguma aallartisarnermi, umiatsiaararsortut pisinerani qanga tapiissutit atortarsimapput. Annertoorsuunngikkaluartumik aallartisarnermi nunatsinni inuutissarsiutip ima iluatinnaateqartigisup aallarteriarfiani arlaatigut ikiorseeriaqqaarsinnanneq aamma aqqutissaasinnaasutut uanga kusanartutut uanga isigivara, soorlu oqaluttut ilaasa oqaatigaat qingaannarminik massakkut nuisasoq. Inuiaqatigiinnut taama pitsaaqutaatigumik nassaarsimagaanni takusinnaallugulu atorsinnaasoq erloqinassaqaaq nammineq akisussaaffigalugu avataaningaanniit aallarteriarsinnaanera taama pakkersimaarneqassappat.

 

Nunattaaku tunniussinnaasai ujartorivut. Oqarpugut Atassumminngaanniit illut qisunnik sanaat aserfallattarput, taavalu aserfallanneranut aningaasarparparpassuit ukiut ingerlanerani aamma iluarsaanneranut atorneqartarlutik, kisianni taanna qularnanngitsumik una nunatsinni sanaartorneqalersuugaluarpat kinguaariinniit kinguaariinnut atajuartussaavoq, taanna ini. Tassa taanna iluatinnaataa.

 

Qalipaatinik avataaniit tikisitsiortorneq annertuumik unissaaq, aamma atortuartakkat illut silataannut.

 

Iluatinnaateqarpoq! Aallariarfiginiartigu taamaattumik pissanganassaaq aamma Ineqarnermut Ataatsimiititaliami eqqartorneqarnissaa soqutiginartippara, soqutigisorujussuussavara kisianni qujassaanga qujavunga aamma Naalakkersuisumut oqaaseqarnermini taanna periaaseq mattutivinnagu oqarmat aamma periarfissaq taanna nuannerpoq allaat oqaaseq atorpaa immaqa ukiamut saqqummiunneqarneratigut aappaagu arlaatigut ujaasisoqarsinnaasoq. Soorunami pissanganarpoq aamma taannartaa. Qujanaq.

 

Lars-Karl Jensen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.

Uani eqqaasitsissutigilaasavara suliffeqarnerup aningaasatigut inissisimanera pillugu oqallisinnginnata, kisianni Sikublockip nammineerluni illuliatut atorneqarsinnaaneranut tunngaveqartumik oqallikkatta.

 

Tommy Marø, Siumut.

Qujanaq aqutsisoq. Siunnersuuteqartoq paasilluarsinnaavara aamma Siumup tapersersuinnginneranut imalimmik oqaasiinut. Qaqeqqinnianngikkaluarama, kisianni misigisimalerama qaqeqqittariaqarlunga.

 

Una erseqqissaassutigilaarusullugu, aamma paasisariaqaratsigu maani inimi siunnersuuteqartup siunnersuutigimmagu qulequtsiullugulu imaasillugu; Naalakkersuisut Sikublockimik qammasissiap atorneqarsinnaaneranik inissialiornermi tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaannut nr. 1, 9. april 1992-imeersumi, kap. 5-aanni periarfissiinissaq pillugu siunnrsuusioqqullugit.

 

Taannana pituttuinerummat ingerlaannartumik uagut Siumuminngaanniit akuersaarsinnaanngikkipput. Tunngaviusumik uagut Sikublocki ullumernit annertunerungaartumik sanaartorneqalernissaa tapersersorparput, kisiannili kingunerisassai ilisimanagillu taamatut siunnersuuteqartup siunnersuutaa imaasillugu akuerissagutsigu immitsinnut pituttoreertussaagatta.

 

Uagut oqaaseqarnitsinni una ilanngullugu oqaatigisara, uagut anillariarfittut oqatigisarput isumaqarama maani inimi aammalu Sikublockimi ulluinnarni piginnittunut imaluunniit sanaartugassanut Sikublockimut atatillugu piffissami qaninnermi anillariarfittut pitsaanerpaatut isigisariaqaripput, tassalu Sikublockip ullumerniit annertunerusumik inuiaqatigiinni illussatut atorneqarsinnaanerunerata ilisarisimaneqarnerulernissaa siunertaralu Siumumiit tikkuarsimagatsigu, Naalakkersuisut kaammattorneqassaut, immaqaluunniit pisussaaffilerneqassasut, misissuinissaannut kaammatorneqassasut, nunatta sineriaani Sikublocki atorlugu kommunit suleqatigalugit illoqarfinni anginerusuni immaqa tikkuussilluni sananissaq, taamaasilluni inuit ulluinnarni Sikublock atorlugu sanaartulersinnaanerannik eqeeriartortitsilersinnaaneq pisinnaanngussagaluarmat.

Taamaammat aappaatuullu aamma siunnersuutigisartit, tassalu Sikublocki atorlugu maannakkut, taakku oqimaatsulaarmata, aamma naatsosrsuutigigakku aporfissalersuiniartarnerni assigiinngitsuni angallanikkut Sikublocki atorlugu qammasissiap sanaartornissaanut assartuinermi akit ullumikkut tunngavigalugit avannaa tungaanutm kujataani ajornartorsiutaanavianngilaq, kisianni maanna nunatta qeqqani aammalu avannaa tungaani taamamtut sanaassatut atorneqalissappat, apeqqusersorneqalinnginnissaa mannakkumut qisuit atorlugit illulioriaatsinut, taamaammat aappaatut Naalakkersuisunut misisoqqullugu kaammatuutigivarput assartuinermi nunatta iluani tunissassiat atorlugit assartuinermi apparsaasinnaanermut tunngasut.

 

Taamaammat una ilumooqqissaanngilaq. Uagut tunngaviusumik Sikublocki sanaartorneqalernissaa nunatsinni tapersersorparput, taanaanna kaammattuutigigiga, aallarniutigisinnaasuugutsigu uagut maani naalakkersuinermik suliallit nunatta immikkoortuini assigiinngitsuni modelimik  modelinik inunnut takusassiassanik piaartumik sananissaq, taamaattumik taasaasilluni inuit ataasiakkaat immaqalu piginneqatigiilluni inissianik sanaartorniat nutaamik isummersinnaaqqullugit.

 

Lars-Karl Jensen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.

Tassa paasisinnaavara siunnersuutigineqartumut tunngaviatigut partiit tamarmik aamma Naalakkersuisut assigiimmik isumaqartut, kisianni oqallinneq ingerlaqqissaaq, tassa tulleriiaarneri malillugit Finn Karlsen pereerpat, taava Maliinanngiaq Markussen-Mølgaard tullinnguutissaaq, taassuma kingorna Tom Ostermann kiisalu Naalakkersuisunut ilaasortat tullinnguukkumaarput.

 

Siullermik Finn Karlsen, partiit oqaaseqartuata saniatigut.

 

Finn Karlsen, Atassut.

Assigiinngitsunik paasinnittaratta. Siunnersuuteqartoq naak oqaraluartoq Siumut, tassa partiit sinneri Kattusseqatigiillu tamaasa qutsavigaakka tapersersuinerat oqarluni, kisianni uanga tusarnaarnera malillugu Siumut akerlilersuinngitsoq aamma paasigakku.

 

Tamarmik massakkut paasivakka tapersersuisut, taamaallaat qaqugu aallartinnissaa, tassa taanna apeqqutaasooq. Uanga pingaarnerpaatinngilara nunaqarfimmi imaluunniit nammineerluni illuliassanik massakkut aalajangiineq. Pingaarnerpaatippara pinngitsoorani sananeqarsinnaanissaa piaartumik illoqarfiit arlaani takuneqarsinnaanngorlugu qanoq pitsaatitiginersoq.

Uanga tasamani sisamariarluta sanareeratta.

 

Ilaatigut makkua pisariaqarunanngikkaluarpoq eqqartussallugit kaattapalaarsinnaassunik makittarissaarujussinnaagaanni tamakkua. Uanga nammineerlunga aamma sannarissimagunanngilanga sananeq ajoramami, isiginnaartarpakka kisianni merserisaqaakka sanasut, kisianni qammasissiat  illuliat taakkua sisamat sananeqarneranni isiginaartarneranni aatsaat taama ajornanngikkunartigisumik sanaanik isiginnaartapunga.

 

Isumaqarpunga, piuminarnerujorujusuussut taakku illut qisunningarnit sananissaanut, kisianni uanga taanna pingaarnerpaatinngilara, tassa ilaatigut oqaluttut ilumoorput, massakkut ukioq manna ilaatigut susoqanngippat, ajornartorsiut taanna oqallisigiuagarput tapersersortuagarput oqaluttuaannanngussaaq. Taanna ilimanaqaaq.

 

Jørgen Wæver-Johansen ilumoorpoq, kisianni naqqilaasavara, Narsami sanassalluta aporfissalersorneqangaangaarpugut siornanili sanasussaagaluarpugut, kinguarpoq ukioq mannamut, Sikublockiunera pillugu aamma suli kinguaqqippoq aapaagumut. Taanna assorujussaq ajornartorsiutaavoq, aalajangernerup kingorna, siorna kinguartinneqarmata ukioq mannamut kinguartinneqarmata, upernaaq allagarsivugut Sikublockinik sannassagussiuk 2 mio.-inik akisunerussapput, kommunalbestyrelsimi eqqartorparput, akueraarput, akerigatsigit massakkut tutsiuppoq, aappagumut aatsaat sanassavarsi.

 

Politikikkut malunnartumik tapersersorneqarpoq , kisianni atorfilinninngaanniit ajornartorsiortinneqarpoq annertuumik. Taamaattumik kikkut naalagaanersut massakkut takutinneqartariaqarpoq.

 

Maliinannguaq Markussen-Mølgaard, Inuit Ataqatigiit.

Siullermik Kattusseqatigiinnut apeqqutigerusukkigaana ilaatigut oqaaseqartup oqaaseqarnermini oqaatigimmagu maannamummi Illorput 2000-imik illulioriaaseq attatiinnarnissaanut akissaqannginnerput nassuerutigisariaqarput, tassa imaannersoq nammineerluni illulioriaaseq ullumikkut atorneqartoq, taassuma atorunnaarsinneqarnissaa kissaatigineraat, Kattusseqatigiit tungaanninngaanniit.

 

Una Inuit Ataqatigiinniit oqaaseqarnitsinni oqaatigisarput, tassa misileraanermut, sanaartornermut misileraanermut aningaasaliissutit pillugit Naalakkersuisut akissutaanut qujavugut.

 

Nalunngilarput ukioq mannamut 500.000-inik immikkoortitsisoqarsimasoq, aammalu ilaatigut atorneqareersut nassuiaatigimmagu, kisianni tassani oqaaseqarnitsinni misissuinissami taakku ilaatigut atorneqarsinnaaneri tikkuarpagut, imaanngitsoq illumut ineriikkamut iluitsumut atoneqarnissaanik kaammattuisugut.

 

Maluginiarpara siunnersuuteqartoq Atassummit, Inuit Ataqatigiinnit Kattusseqatigiinnillu tapersersorneqartoq. Uani pineqartoq ilaatigut erseqqilluinnartumimmi aamma Siumumiit oqaatigineqarpoq, taamaattorli siunnersuuteqartoq nammineq illuliatut aningaasalersueriaaseq imaluunniit ikiorteqarluni suliassatut siunnerfeqartumik inatsimmik ilassutiliinissamik siunnersuuteqarnera akueriuminaatsikkakku, imaassiinarlugu akueriuminaatsipparput, tassa erseqqippoq akueriuminaatsinneqartoq aammalu Naalakkersuisut massakkuugallartoq ilalernartinnagu aamma taanna oqaatsigivaat erseqqissumik.

 

Taamaattumik suliap ingerlaqqinnissaani nuannarutiginarpoq aammami pisussaaffigigamikku Naalakkersuisut amerlanerussuteqartut amerlanerussuteqarluartut kissaatigippassuk, tamatuma sisissorlugu ingerlateqqinnissaa aamma Inuit Ataqatigiinninngaanniit uagut oqaaseqarnitsinni siunnersuuteqartup siunnersuutaanut tunngatillugu pisariaqartipparput periarfissat misissorneqarnissai.

 

Ippassaaninnguaq inuussutissarsiutit siuarsarnissaat pillugu oqallinnitsinni qanoq annertutigisumik oqallippugut, nunatta pisuussutai annertunerusumik atorluarniartariaqarigut, aammalu tassani nalunaarummik erseqqissumik oqaatigineqarpoq allaat sanaartornermi avataaninngaanniit tikisittakkagut 300 mio.-it sinnerlugit amerlassuseqartut.

 

Taakkua pakkersimaartinneqarsinnaapput, qisuit 4.000 kilometerit ungasitsigisumit assartukkat, aap, assartuineq eqqarsaatigissagaanni misissugassaqarpoq aamma tassani, nunatsinni assartuineq qammasissianik qanoq aaqqissuunneqarsinnaasava. Isumaqarluinnarpugut qisunnik assartukkaninngaanniik annertoorujujorussuarmik 4.000 kilometerit unasitsigisuminngaanniit assartukkaninngaanniit annertuneroqisumik akikinnerungaarsinnaanngikkaluartoq, taamma aqqut takinerutigisoq Europaminngaanniit qisuppassuit assartornerat eqqarsaatigalugu.

 

Apeqqutaaginnarpoq uagut politiki suna ingerlanniarneripput, aammalu siunniussaq suna ingerlanniarneripput, ilumoorunneripput nunatta pisuussutaanik atorluaanerunissarput, taamaalilluni aamma aningaasat nunatsinniit aniaannartut nunatsinni kaaviiaartineqarnissaat piviusunngortinneqarsinnaassammat.

 

Aammalu isumaqatigilluinnarpara Sanaartornermut Naalakkersuisup oqaatigimmagu siunissaq eqqarsaatigalugu ilaatigut immaqa suliffissaaleqisut atorluarneqarnerusinnaapput pikkorissaanikkut qammasissiat atorlugit illuliortitsernermut tunngatillugu, ilisimasalinnik ilinniarsimasunik ilalerlugit, taamaalilluni aamma suliffissaaleqinermut tamakku iluaqutaasinnaapput. Isumaqarluinnarpunga akimmisaarutit, suna nunatsinni pisussaq pilertussarlu pileraanngat........

 

**..........

Finn Karlsen, Atassut.

 

.........kommunit assortoruminaatsumik A/S Inissiaatileqatigiiffik INI-mi atorfilinninngaanniit ????? taamaassilluni aki 2 millioninik qaffappoq.

 

Taava aamma tassa allatut ajornartumik kinguarsaaneq aallarteqqippoq, kisianni tassa neriuppunga naammassissasoq piaartumik, tassa atorfissaqartipparput siornaalli sanaasaagaluit knguaqattaarput Sikublockiunera piinnarlugu, atorfillit kinguarsaanerat pillugu, taanna taammattumik piaaralunga oqarpunga, massakkut takutittariaqalerparput kikkut naalagaanersut, politikerit imaluunniit atorfillit, kisianni nuannaarpunga paasigakku ukiaq manna pinngitsoorani sananeqartussanngortoq A/S Inissiaatileqatigiiffik INI-p sanaassai taakkua Sisimiuni sanasussanngorput, tamanna nuannaarutigaara.

 

Lars-Karl Jensen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.

Maanngaanniit piaaralusi oqaluttassanngilasi, ilumoorullugu oqaluttassaasi. Taava tullinnguuppoq siunnersuuteqartoq, naggataarutaasumik oqaaseqarniarluni, Per Rosing-Petersen, naatsunnguamik.