Oqaluuserisassani immikkoortoq 75 |
|||
Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera |
Ullut ataatsimiiffiusut aqqarnat, sisamanngorneq 25. april 2002, nal. 17:15
(Anthon Frederiksen)
Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Daniel Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat, Kattusseqatigiit.
Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.
Siullermik pappiliani aqquaanneqarsimasumi qulequtsiunneqarsimasoq pillugu eqqaasitsissutigilaassuara taanna qulequtaq uanga namminneq allatariinginnakku, kisiannili siunnersuutivinni imatut allassimasut imatut atuaannassuakka.
Kalaallit Nunatsinni Inatsisartut suleriaasissaanni §35 tunngavigalu matumuuna apeqquteqaat aallavigalugu Inatsisartunut oqaluuserisassaq imaattoq saqqummiuppara.
Naluneqanngitsutut kommunet pillugit aaqqissuusseqqinnermut ataatsimiititaliarsuup suliaani kommunet nammineernerulernissaat eqqartorneqarpoq, aammalu tamanna maannamut paasisinnaasakka naapertorlugit suli anguniarneqarpoq.
Tamaanalumi namminiilivinnissamik eqqarsaammut naleequlluinnarpoq. Tassami kommunet minnerunngitsumillu kommuneni nunaqarfiit ullumukkorniit nammineernerulernissaat suli annerusumik periarfissinneqassappat, kommunet pisinnaatitaaffii annertusineqartariaqarsorinarmata.
Tamaanalu ilaatigut aqqutissiuunneqarsinnaavoq Namminersornerullutik Oqartussat aningaasatigut sanaartornermut pilersaarusiornerannut, aammalu aningaasanut Inatsisip suliarineqarneranut atatillugu, kommunet pisinnaatitaaffiisa annertusineqarnerisigut.
Taamaaliornikkut Namminersornerullutik Oqartussat akisissaaffinnik kommunenut siammarterisinnaapput, soorlu assersuutigalugu aningaasanut inatsimmi sanaartornermut aningaasaliissutit, kommunenut isumaqatigiissusiornikkut sanaartugassat pilersaarusiornerat, suliariumannittussarsiuussinerit ilaallu ilanngullugit kommunenut suliakkiunneqarnerisigut, sanaartugassat pilertornerusumik kinguaattoorfiunnginnerusumillu ingerlanneqartalersinnaanerat qulakkeerneqarsinnaammat.
Maannakkummi sanaartugassat kommuneni assigiinngitsuni suliarineqartussat allaffippassuit, pilersaarusiornerpassuit, apeqquterpassuit allallu qinnuteqaatit sulianut kinguarsaataasartut aqqusaaqqaarlugit, allaffissornerujussuaq atoqqaarlugu aatsaat sanaartugassat aallartinneqartarput. Ilaatigut ukiumut aningaasaliiffiusumut kingusinaartumik ingerlanneqalertarlutik.
Taamaammallu Namminersornerullutik Oqartussat sanaartugassanut aningaasaliissutigisartagaat agguaqatigiisillugit ukiumut 100 millionit missaani piviusunngortinneqanngitsoortarlutik, imaluunnit atorneqanngitsoortarlutik.
Sanaartoorneq eqaannerusumik ingerlanneqassappat allaffissornerujussuaq annikillisinneqartariaqartoq isumaqarnarpoq. Minnerunngitsumik sikusartuni najugallit aamma eqqarsaatigalugit.
Tassami aningaasanut inatsit akuersissutigineqaraangat naluneqarneq ajorpoq sinerissami kommuneqarfinni suut sanaartorneqartussat aningaasaliiffigineqarnersut. Inatsisartut akuersinerat tunngavigalugu Naalakkersuisut pisinnaatinneqarsinnaapput, sanaartugassat kommunenut isumaqatigiissuteqarnikkut imaluunniit periuutsinik allanik sanaartornermut maannakkorniit pilertornerusumik ingerlanneqalersinnaanerannut periarfissiisumik, aaqqissuussinikkut allaffissornerujussuup aamma millisaaffigineqarnissaanik kinguneqartussamik naammassisoqartoqarsinnaanera anguniarlugu aaqqissuusisoqarsinnaaqqullugu.
Taamatut siunnersuuteqarlunga neriuutigaara sanaartornermik kinguaattoorutaasartut anigorniarlugit Inatsisartut iliuuseqarumaartut. Oqallilluarisi.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuata tullia, Siumut.
Qujanaq, siullermik utoqqatsissutigissavara ullormut oqaluuserisassani qulequtalersuinermi teknikkikkut kukkuluttortoqarsimammat allattoqarfiup tungaaninngaanniit. Taannalu utoqqatsissuigaarput.
Taavalu akissuteqassaq Ineqarnermut Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq.
Jørgen Wæver-Johansen, Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq, Siumut.
Qujanaq. Pisortat sanaartugassanut aningaasaliissutaat naalakkersuinikkut tamakkiisumik nakkutigalugit ingerlanneqartussaapput. Tamatumalu kingunerisariaqarlugu allaffissornikkut aqutsisoqartariaqarnera.
Sanaartugassanik suliassat kommunenut isumagisassanngortinneqarlugittaaq Inatsisartut Naalakkersuisullu aningaasaliisartut aamma aningaasaliissutinik Pisortatut ingerlatsinermut akisussaasutut, sanaartugassani suliassat ingerlanneranni malinnaasussaapput. Ingerlaavartumillu pisariaqartinneqartunik akuersissuteqartartussaallutik.
Taamatut allaffissornikkut aqutsisariaqarneq qanorluunniit pisoqassagaluarpat Namminersornerullutik oqartussanit aammalumi kommunenit suliarineqartartussaavoq. Taamaakkalluartoq siunnersuuteqartoq isumaqatigaara pitsanngorsaasoqarsinnaanerarlugulu pisariillisaasoqarsinnaanerarmagu, pingaartumik Namminersornerullutik Oqartussat kommunellu pilersaarusiortarnerisa naleqqunnerusumik ataqatigiissaarnerusumillu pisalerneratigut.
Sanaartugassat ukiup tulliani aallartitassat novemberip qiteqqunnerani akuersissutigineqartarput. Pilersaarusiuunneqarneralli arlalippassuartigut aatsaat januarimi aallartinneqartarpoq. Tassani paasinarsisinnaasarluni missingersuusiaagallartut eqqortinneqarsinnaannginnerat. Taamatut pisoqartillugu aningaasaliissutit amerlissutissaannik qinnuteqartoqartariaqalersarpoq imaluunniit pilersaarutit allanngortinneqartariaqalersarlutik.
Tamannalu taannaannaalluni piffissartornartaqaaq. Tamatuma kingunerisarpaa sanaartornerup ukioq imaaleereersoq aallartinneqartarnera, imaluunniit aappaagussamut kinguartinneqartariaqalersarnera.
2002-mulli missingersuusiornermut malittarisassat tunngavigalugit, kontomit pilersitsisoqarpoq aningaasanut inatsimmut ilanngussinnginnermi aallarnisaataasumik pilersaarusiornermut atugassanik imalimmik. Tamatuma kingunerissavaa pilersaarutit piinik missingersuusiorlugit sanaartugassanut siunnersuutissanngorlugit suliarineqartalernerat, tassa aningaasanut inatsimmut ilanngunneqartussanngoraangamik.
Taamaalippat sanaartugassanik pilersaarutit annikinnerusut inaarsarneqarsinnaalissapput, suliariumannittussarsiuunneqarsinnaasalissallutillu ukiumi tulliuttumi piffissarissaarnerulluni aallartinneqartalersinnaassallutik.
Sanaartugassanik pilersaarutit annertunerusut naammassillugit pilersaarusiorneqartassapput ukiumilu tulliuttumi, periarfissaqarpat suliariumannittussarsiuunneqarlutik aappaguani piffissarissaarluni aallartinneqarsinnaasunngorlugit.
Tassa piffissaq pilersaarusiorfiusoq tallineqassaaq, kisiannili qularnaannerusumik tunngavissaqalissalluni taamaalillunilu pisariaqanngitsumik kinguaattoortarnerit pinngitsoortinniarneqalersinnaassallutik.
Taamatuttaaq tunngaviatigut periaaseqarneq atuutissaaq pilersaarusiortarnermut akisussaaffik kommunenut nuunneqassagaluarpat.
Taamaammat sanaartornermut tunngassuteqartuni annertuumik kinguaattoorsimaneq qaangerneqarsinnaanngilaq akisussaaffiup kommunenut tunniutiinnarneratigut. Qaangerneqarsinnaavoq atuutilereersutut isumatuumik pilersaarusiornikkut siunissami suliassanut sunniuteqarumaartumut.
Matumanili oqaatigineqanngilaq allanut suliassanngortitsisarneq allanik peqquteqarluni iluaqutaanaviangitsoq. Taanna paaseqqunarpoq. Tamakku pillugit Naalakersuisut kommunenik oqaloqateqarnissartik ammaffigaat, ammaffigaluguttaaq suliassaqarfinni suliassat pitsaanerusumik akikinnerusumik ullutsinnullu naleqqunerusumik suliarineqartalernissaannik. Allanngortiterinikkut inuiaqatigiinnut iluaqutaasinnaasut pillugit kommunet Namminersornerullutillu Oqartussat akornanni suliassat agguataarneqarneranni nutaamik eqqarsartaaseqalernissaq.
Namminersornerullutik Oqartussat taamatullu kommunet ajornartorsiutinut ilisimaarinninnerat takuneqarsinnaavortaaq 2002-mut ataatsimoortumik tapiissutit pillugit isumaqatigiissuteqarnermut atatillugu, sanaartornermut tunngasut pillugit ima allassimasoqarmat.
Illua tungeriit isumaqatigiipput, kommunet ataasiakkaat aammalu Namminersornerullutik Oqartussat akornanni immikkut isumaqatigiissusiornissamut periarfissaqartoqartariaqartoq. Naatsorsuutigineqarpoq sanaartornikkut suut tamaasa ataatsimut isiginerullugit ingerlanissaq siunertaralugu ukiunut qassiinut isumaqatiissusiortoqartassasoq, taamaalillutik kommunet taakku aningaasatigut amerlanerusunik isumagisaqalernermikkut kiffaanngissuseqarnerulerlutillu sanaartugassanut tamarmiusunut sunniuteqarnerulissammata.
Kommunet aningaasalersueqataanerat soorlu pisarsinnaavoq inissialiortiternerni sanaartorfigissaanermi pingaarnerusuni sanaartorfissat nutaat ilanngunneqaraangata, ulluunerani paaqqinniffiliortiternerni aammalu avatangiisinut tunngasuni sanaartukkat aningaasalersorneqarnerini. Qujanaq.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq.
Ja, qujanaq. Maannalu partiit Kattusseqatigiit Attaviitsullu oqaaseqartussaat oqaaseqassapput, siulliulluni oqaaseqassaaq Vittus ??? Mikaelsen, Siumut.
Vittus Mikaelsen, Siumut.
Qujanaq. Siunnersuuteqartup qulequtaq saqqummertitaani allaanerulaartumi quliqutsiinikuuvugut, pissutigalugu taanna siulittaasoqarfimmit oqaatigineqareernikuuvoq.
Siumuminngaanniit imatut oqaaseqarniarpugut.
Qanoq ililluni sanaartornermi aningaasaliissutit allaffissornikkut pissusissamisoortumik ingerlanneqartalernissaannik taamaasillunilu pisariaqanngitsumik kinguaattorutit kommuneni akornutaannginnissaasa qulakkeerneqarnissaanni apeqquteqaat aallaavigalugu oqallisissamik siunnersuut Siumumiit imaattumik oqaaseqarfigissavarput.
Inatsisartuni ilaasortaq Anthon Frederiksen oqallisissiami siunnersuutaata Siumumiit misissorluarneranni paasivarput, siunnersuuteqartup saqqummiussaanik taaneqartut maleruagassatigut atuuttutigut aamma kommunemut ataatsimoortumik tapiissutit pillugit isumaqatigiissutit naapertorlugit iluarsiissutigineqarfigineqareersut. Aammalu kommunet taamaasiornissaminnut periarfissaqareersut.
Siumumiit maluginiarparput siusinnerusukkut Inatsisartuni ilaasortat allat oqaluuserisassanngortitamut assingusumik oqaluuserisassanngortitsisarnerisa kingunerisaannik aammalu kommunemi iluarsaaqqinnermut ataatsimiititaliarsuup sulinerata kiisalu KANUKOKA-mi aallartitat aammalu borgmesterit kommunaldirektørillu ataatsimiittarneranni maannakkut oqaluuserisassanngortinneqartoq sukumiisumik sammineqartareersoq. Aamma oqaluuserineqartareerluni.
Tamakkunani timitalerneq Naalakkersuisut siulittaasuat suliassanut tunngasuni erseqqissumik nassuiaateqartareerpoq imaluunniit iliuuseqartareerpoq nassuiaateqartareerpoq. Nassuiaateqartareernera pillugu aammalu tamatuma kingunerisaanik KANUKOKA aallartitat kommunemit aallartitat KANUKOKA suliassinneqarnikuulluni. Naalakkersuisunut isumaqatigiinniaqqullugu.
Suliassaq tamaana KANUKOKA-mi Naalakkersuisullu ajunngilluinnartumik kommunenut atussallugu eqaatsumik kommunenut ataatsimoortumik tapiissutit pillugit isumaqatigiissuteqarnerminni aaqqiivigineqarnikuuvoq.
Taamatuttaaq missingissuusiortoqarnermi inatsimmi sanaartugassani allaffissornikkut aqutsineq suliassallu ingerlaartarnerat iluarsiissuteqarfigineqareerluni.
Taava aamma Naalakkersuisut KANUKOKA-llu isumaqatigiissutaanni periarfissiuunneqartut aamma Inatsisartut imaluunnit Naalakkersuisuni missingersuusiortarnermi inatsisiliornikkut aaqqiissutaasimasut, tassami kommunet piumassuseqartut perusuttullu sanaartornermut tunngassuteqartut pillugit, immikkut isumaqatigiissuteqarnikkut kiffaanngissuseqarlutik aningaasaliissutit tamarmiusut annerusumik sunniuteqarfigisinnaareermassuk.
Naggasiutigalugu oqaatigissarput Siumumiit Naalakkersuisut isumaqatigigatsigit, Naalakkersuisut oqarmata Pisortat aningaasaliissutaat pisortat sanaartugassanut aningaasaliissutaat Naalakkersuinikkut tamakkiisumik nakkutigineqartussaasut.
Aamma ilanngullu oqaatigissallugu, Naalakkersuisut akissuteqaataat Siumumiit tamakkiisumik isumaqatigigatsigu.
Qanoq ililluni sanaartornermut aningaasaliissutit allaffissornikkut pissusissamisoortumik ingerlanneqartuarnissaanik taamaasillunilu pisariaqanngitsumik kinguaattoornerit kommunenut akornutaannginnissaasa qulakkeerneqarnissaannik oqallittoqarnissaanik Antuup siunnersuutaa oqaaseqarfigaarput.
Isumaqarluta pisussaasut iliuuserineqareersut pisussaasunut iliuuserineqareersut naammaginartut.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq.
Ja, qujanaq. Tulliulluni oqaaseqassaaq Daniel Skifte, Atassut.
Daniel Skifte, Atassut.
Qujanaq. Inatsisartunut ilaasortap Anthon Frederiksenip apeqquteqaat aallaavigalugu oqallisissatut siunnersuutaanut Atassut imatut oqaaseqarniarpoq.
Aallaqqaammut oqaatigeriissavarput siunnersuut tunngaviatigut isumaqatigigatsigu, taamaattumik tapersiisumik nipeqarluta oqalliseqataaniarpugut.
Kisianni taamaaliussagaanni suliassalli annertussusissaa apeqqutaassalluni. Taamaaliornissaq kommunet ilaannut pitsaasuusussaavoq aammali kommunet ilaannut mianersorfissaqassalluni.
Taamaattumik Naalakkersuisut apeqquteqaat pillugu akuersaartumik nipeqarnerat Atassummiit iluarisimaarparput. Naalakkersuisullu apeqqutinik assigiinngitsunik uparuartuinerat aamma malitassatut taperserlutigut.
Atassumminngaanniit kaammattuutigissavarput Naalakkersuisut taamaaliortoqalinnginnerani najoqqutassanik erseqqissunik KANUKOKA peqatigalugu suliaqaqqullugit.
Atassutip pingaartittuaannarsimavaa kommunet nammineernerulernissaannut aqqutissiuunneqartuarnissaat Namminersornerusuniit ingerlatilerneqassasoq.
Soorunami suliassanut annikinnerusunut ajornannginnerusumillu naammassisariaqartunut piunasaqaatit sananeqarnissaat ajornassangeqaaq. Kisiannili suliassanut annertunerusunut immaqalu allaat ukiut arlallit atoqqaarlugit sanaartukkamik ingerlatsiviusuni kommunemut pineqartumut piumasaqaatit allaanerusariaqarput. Soorlu pilersaarusiorluarnissaq akisunaartitsinnginnissaq sanaassallu tamaakkiisumik Pisortanit aningaasalerneqartussap aningaasatigut qulakkeerneqarsimanissaa eqqarsaatigalugit.
Taamak oqaaseqarluta taperserparput Naalakkersuisut akissuteqaataat pitsaasoq. Aamma isumaqatigalugu taperserparput.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq.
Qujanaq, tulliulluni oqaaseqassaaq Lars Sørensen, Inuit Ataqatigiit.
Lars Sørensen, Inuit Ataqatigiit.
Qujanaq. Inuit Ataqatigiit Naalakkersuisut siunnersuuteqartumut akissuteqaataat tamakkiisumik isumaqatigigatsigu apeqquteqaat aallaavigalugu oqallisissatut siunnersuut naatsunnguamik oqaaseqarfigissavarput.
Inatsisartuni sanaartornermut aningaasaliissutit pillugit oqallittarnerparujussuit minnerunngitsumillu sanaartugassatigut kinguaattoortarnerit pillugit sanaartorneq eqaannerusumik ingerlanneqarnissaanik Inatsisartut kommunellu kissaateqarnerat aallaavigalugu taamanikkut Naalakkersuisuusut ajornartorsiutit pillugit kommunet kattuffiannut, suliassat agguaanneqartarneranni nutaamik aaqqissuussinissamik illuatungeriit ukioq mannamiit atuutilersussamik isumaqatigiissuteqarput.
Taamatut illua tungeriit isumaqatigiissuteqarnerisigut Inuit Ataqatigiinniit naatsorsuutigaarput sanaartornikkut suut tamaasa ataatsimut isiginninnerullugit imaluunniit isiginerullugit pilersaarusiornerit ingerlanneqartalernissaannik tamanna kinguneqarumaartoq.
Mannakkut sanaartornermi nutarterinermilu pilersaarusiornermi kommunet mikinerusut tunulliunneqartartutut misigisimanerat taamaalilluni qaangerneqarsinnaasutut aamma isigigatsigu.
Naggataatigut Inuit Ataqagatigiit Naalakkersuisunut kaammattuutigissavarput sanaartugassatigut nutarterinissatigullu nunatsinni sumi najugaqaraluaraanniluunniit pisariaqartitsineq assigiimmat, kommunet sanaartugassatigut nammassinnaasaallu aallaavigalugit ukiunut qassiinut isumaqatigiittoqarnissaanik siunertaq nammassiniaqqullugu.
Kommunemmi anginerit sisamat kisimik qitiusumiit sukkasuumik ineriartortinneqarnerat siammasinnerusunut ataatsimut isiginninnerulluni ineriartortitsinermik taarserneqartariaqartoq isumaqaratta.
Taamatut siunnersuuteqartup Inatsisartunut ilaasortap Anthon Frederiksenip siunnersuutaanut, suliaq aallartinneqareerlunilu naammassineqareermat Inatsisartut siulittaasoqarfianiit allakatigut akineqarsimagunartariaqarunaraluartoq, isumaqarfigisarput pillugu oqaaseqarpugut.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq.
Ja, qujanaq. Tulliulluni oqaaseqassaaq Mogens Kleist, Kattusseqatigiit.
Mogens
Kleist, Kattusseqatigiit.
Qujanaq.
Ajornartorsiut ullumikkut imaannaanngitsuuvoq. Tassami ukiakkut Inatsisartut
soorlu aningaasanut missingersutit akuersissutigineqaraangata, suliassat
aappaagussamut akuersissutigineqartarmata.
Taamatullu
ingerlariaasitta takutippaa illoqarfiit sikusartumiittut, sanaartornissaminnut
periarfissaat annikillingaatsiartartut. Imaammammi umiarsuit pajuttut
unereernerisigut unereernerisa kingorna akuersinerit
aaliangiiffigineqartarmata. Naalakkersuisullu akissuteqaataat
Kattusseqatigiinniit tusaatissatut tigorusuppagut.
Siunissaq
ungasinnerusoq isigalugu taamatut kommunet Namminersornerullutik Oqartussallu
pitsaanerusumik suleqatigiilersinnaanissaat pissanngatigaarput.
Aammalu INI
A/S-p nutaamik naliliiffigineqarnissaa Kattusseqatigiinniit
pissanngatsigivarput, tassami suliassat ersarissut INI A/S-p tigummilerpagit
suliassat ilaat tassalu sanaartornermut tunngasut, kommunenit
ingerlanneqartalissammata taamaalillunilu kommunet ataasiakkaat suliat qanimut,
suliat ataatsiakkaat kommuneninngaannit ingerlanneqartalissammata.
Minnerunngitsumillu
illussanik titartaasartut pitsaanerusumik aammalu piffissamik
aaliangersimasumik
pilersaarusiortalersinnaassammata kommunet qanimut suleqatigalugit.
Siunissaq
ungasinnerusoq isigalugu maannakkumiit pilersaarusiortariaqalerpugut
sanaartorneq ukiut qulit femtenit qanoq isikkoqassanersoq anguniarlugu.
Taamatut iliunngikkutta illoqarfiit ataasiakkaat immaqa mikinerit
mattukkaluttuinnassavagut. Taamaammat ersarissumik ataatsimoorluta
pilersaarusiornissaq ingerlattariaqarparput.
Ilanngullugu
Kattusseqatigiinniit oqaatigissavarput Namminersornerullutik Oqartussat,
kommunit kattuffiat INI A/S sanaartornermut aningaasaateqarfillu imminnut
paaseqatigiinnerullutik suleqatigiinnissaat anguniartariaqartoq.
Aammali
sanaartornermut aningaasaliissutaasartut ukiut tamaasa agguaqasigiisilluguit
100 millionit missaaniikkajuttartut atorluarneqarnissaat eqqarsaatigalugit.
Sanaartornermi pilersaarusiortarnerup aqutsisarnerullu kommunenut
siammarnerullugu aaqqiivigineqarnissaat Kattusseqatigiinniit
kaammattuutigaarput.
Tassami
pingaaruteqarpoq sanaartornermut aningaasaateqarfimmiit aningaasat
atorneqanngtsoortartut pitsaanerpaamik aaqqiivigineqarnissaat.
Qujanartumillu
ukiuni kingullerni kommunet ilaat Namminersornerullutik Oqartussat akornanni
isumaqatigiissusiortarsimapput sanaartornerup ingerlanneqarnera
aqunneqarneralu pillugu.
Kattusseqatiginniit
isumaqarpugut periuuseq taamaattoq kommunet nammineernerulernissaannut
angusaqarniarnermut naleqquttuusoq.
Tassami
Kattuseqatigiinniit isumaqarpugut, tassami Kattusseqatigiinniit isumarput
naapertorlugu taamaaliornikkut aningaasat sanaartornermut atorneqartussat
uninngatiinnarnagit minnerunngitsumillu aningaasarsiornermut
tamakkiinerusumik iluaqutaasinnnaanissaat periarfissinneqassammata.
Taamaaliornikkut
sulisitsisunut suliffissaqartitsiniarnermullu aammalu kommunenut
Namminersornerullutik Oqartussanut akileraarutitigut selskabsskatsikkut
akileraartutitigullu aningaasat kaaviaartinneqartarnerat
pitsaanerulersinnaassammat.
Taamaammat
pingaaruteqarluinnarpoq pitsaasumik sanaartornermut pilersaarusiornisssarput.
Susassaqartut tamaasa ataatsimut suleqatigalugit.
Taamatut
oqaaseqarluta siunnersuuteqartoq Kattusseqatigiinniit tamakkiisumik
taperserparput. Qujanaq.
Anders
Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq.
Ja, qujanaq,
tulliulluni oqaaseqassaaq Otto Steenholdt, Attaviitsoq.
Otto Steenholdt, Attaviitsoq.
Siunnersuut isumaqatiginarluinnartuuvoq. Qangali siunniunneqareersimasut ersarissumik piaarnerusumillu aaqqinneqaqqummagit.
Kommunet pisinnaatitaaffii annertunerulersittariaqarput, taakkuuppummi Namminersornerullutik Oqartussaanerup tunngavigilluinnartariaqagai.
Sanaartugassat taakkulu aningaasalersornissaat kommuneqarfinniittussat kommunenut isumaqatigiissusiornikkut suliariumannittussarsiuunnerat ilaallu ilanngullugit, kommunet qaninnerusumik suleqatiginerisigut pilersaarusiorneqartariaqarput.
Taama aaqqiisariaqarneq aamma pingaaruteqanngitsuunngilaq, erloqinaannavissumik sanaartugassaraluanik kinguaattooqattaarnersuaq ilorfaap tungaanut saatissagaanni.
Siunnersuuteqartup qiteravillugu eqqugaa aamma uaniippoq, allaffissornerujussuup aamma kommuneni sanaartugassat tungaasigut millisinneqartariaqarnera.
Uangattaaq pingaarteqaara sanaartugassat pilersaarusiorneqarneranni nunatsinni pissutsit qitiutinneqartarnissaat, tassa sikusartup qaqugu tikinneqarsinnaajunnaartarnera aamma sanaartugassanut pilersaarusioqqitassanullu annertoorujussuarmik sunniuteqartammat.
Siunnersuut sakkortuumik taperserpara, naak Naalakkersuisut akissutaat ersarissoq naammagisimaartariaqaraluartoq.
Ilumut sanaartornermut kinguaattooqattaarneq taakkartortuagarput aaqqillaqusarpullu aamma kommunet ikiortiginerullugit aaqqinniartariaqarpoq. Kommunimmi namminneq pissutsit qanitatik ilisimaneruaat.
Ungasissumit aqutaavallaarneq aamma kommunenut
naammagiinnagassaajunnaarpoq. Kommunet
namminersornerat aamma maani oqallisigineqartumi annertusartariaqarpoq.
Anders
Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq.
Ja, qujanaq.
Tulliulluni oqaaseqarniarpoq siunnersuuteqartoq imaluunniit
apeqquteqaateqartoq.
Tassalu Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.
Anthon
Frederiksen, Kattusseqatigiit.
Qujanarujussuaq.
Tamassinnut oqaaseqaatigisassinnut, minnerunngitsumillu aamma Naalakkersuisut
akissuteqaataannut.
Takusinnaasakka
malillugit Naalakkersuisut akissuteqaatiminni aamma kommuneni tamatut
periarfissiisinnaanermut ammaffiginninnerat isumaqarpunga maani
ataatsimiittarfimmi tusarlugu nuannerlunilu isumalluarnartoq.
Minnerunngitsumik ukiorpassuanngulersuni sanaartornermut aningaasartuutit
atorneqanngitsoortartut appartinneqarnissaat, aningaasallu nunatsinni
sulisinneqarnissaat annerusumik taamaasillugu anguneqarsinnaanissaa, tamatta
soqutigilluinnarlugu oqallisigisareeratsigu maani inimi aamma.
Taamaallaat
paasiuminaatsilaapara IA-p oqaluttuata manna oqallisissiaq maaniluunniit
maangaluunniit anngunneqartariaqanngikkaluarneranik allaat oqarnera, taanna
assut akueriuminaatsippara. Tassa ajornartorsiut qangali qangarsuarli
eqqartorneqartuartoq aamma taassumap anigorniarlugu suleqataaffigerusunnerata
isumaqarpunga eqqumaffiginnginneqarnera taamaasilluni IA-minngaanniit
ersersinneqartoq.Tupinnarpoq ajornartorsiut nalunnginneqareertoq
ilisimaneqareertorlu allaat allagaannartigut akineqartariaqartutut
IA-minngaanniit nalilerneqarmat.
Kisianni
taanna eqqarsaatigivallarnagu isumaqarpunga Naalakkersuisut akissuteqarnerat
aammalu ammatitsinerat ajornartorsiutip qaangerniarneqarnissaanut aammalu
periarfissaareersunik tikkuussinera nuannersoq. Taanna taakkua oqaaseqartut
tamaasa aamma qujassuteqarfigeqqillugit aammalu kisimiittoq Otto aamma
paasinnilluarluni oqaaseqarnera aamma qujassuteqarfigaara. Qujanaq.
Anders
Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq.
Ja, qujanaq.
Eqqaasissutigeqqilaassavara, qanittukkut aamma eqqaassutigeriigara tassalu
Inuit Ataqatigiinninngaannit kissaatigineqarpoq, IA maani
oqaluttarfimminngaannit atornagu, kisianni Inuit Ataqatigiit taaguutertik
ersarissumik taaneqartassasoq.
Taavalu
tulliulluni akissuteqassaaq Ineqarnermut Pilersuinermut Attaveqarnermullu
Naalakkersuisoq.
Jørgen Wæver
Johansen, Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq,
Siumut.
Qujanaq.
Maluginiarpara oqaaseqartunit tamanit Naalakkersuisut akissuteqataat
iluarisimaarneqarlunilu taperserneqartoq. Taamaattumik ilumoornerassavara
Vittus Mikaelsen Simuminngaanniit oqaatigimmagu, kommunet piumassuseqartut
perusuttullu sanaartornermut tunngassuteqartut pillugut immikkut
isumaqatigiissuseqarnikut kiffaanngissuseqarnerullutik, aningaasaliissutit
tamarmiusut annerusumik suliniuteqaqataaffigisinnaareerpaat.
Taamaattumik
kommunet kikkulluunniit soqutiginnittut saaffiginninnissaat utaqqivarput.
Bloktilskudemut
isumaqatigiissut aasarli atsiorneqarpoq, KANUKOKA-miit Namminersornerullutilu
Oqartussaniit. Taamaattumik aasarli taanna periarfissaareerpoq kommunelu
soqutiginnittut saaffiginninnissaat neriuutigeqaarput, aamma uagut
tungitsinniik soqutigigatsigu. Taamaatut misiliinissarput.
Misiliinissamut
qularutissaanngiivissumik malittarisassat erseqqinnerusut aamma
isumaqatigiissutit assigiiaartinneqarnissaat eqqarsaatigalugu
pilersinneqarnissaat, soorlu Atassutip oqaaseqartuat Daniel Skifte
oqaatigigaa, ilumoorpoq kisianni tassa suli saaffiginnittoqanngimmat
immikkut isumaqatigiissuteqarusullutik, taanna suli taakkua suli
suliarineqarsimanngillat. Aamma naatsorsuutigigatsigu kommune pineqartoq
peqatigalugu suliarineqarnissaat.
Annerusumik
oqaaseqarnianngilanga, maluginiarpara Inatsisartut tamattaalluta
isumaqatigiissutigigipput periarfissaq taanna pioreersoq
atorluarneqartariaqartoq.
Anders
Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuata tullia,
Siumut.
Qujanaq.
Oqaaseqartussamut tullermut ingerlaqqitsinnata Inatsisartut, Inatsisartunut
ilaasortat maaniinngitsut qinnuigissavakka inissaminnut ingeqqullugit. Tassa
amigaratta suli, tullianut ikaarsaarnissamut tassuugunnguaq
naatsorsuutigigakku ikaarsaartussaasugut oqaluuserisassamut tullermut.
Taavalu Lars
Sørensen, Inuit Ataqatigiit, oqaaseqaqqinniarpoq.
Lars Sørensen,
Inuit Ataqatigiit.
Tassa
siunnersuuteqartup-una Inuit Ataqatigiit uparuarmagit tamanna
siulittaasoqarfimmiit allakkatsigut akiinnartariaqartutut oqaaseqarfigalugu.
Naluneqanngitsutuut
Inatsisartut siusinnerusukkut kaammattuuteqartarput Inatsisartut
siulittaasoqarfiat Naalakkersuisullu siulittaasoqarfiat, Inatsisartunut
oqaluuserisassanngortinneqartut assigiinngitsut nalilersortassagaat.
Taamaalilluni
aamma suliat aallartereersimasut imaluunnit naammassineqareersimasut
Inatsisartut ataatsimiittarneranni, oqallisigineqaqqinnginnissaat imaluunniit
suliap ingerlareersimasut eqqarsaatigalugit, taamatut
isumaqatigiissuteqartarnissaat. Taanna Inatsisartuni kissaatigineqarsimammat
siulittaasoqarfimmut taanna Antuut ilaasortaammat erseqqissaatigiinnassavara.
Tassami
oqaluuserisassagut 199-iunikuupput. Aammalu siulittaasoqarfimmi
ataatsimiinnissat Inatsisartut ataatsimiinnissaasa ullut ikittuarakasiit
ingerlanerinnaani siunnersuuterparujussuit assigiinngitsut
eqqartortartussaavagut. Taamaakkami aamma isumaqarpugut pissusissamisoortoq
suliat aallartinneqareernikuusut allakkatigut akineqaannarsinnaasut. Taanna
aamma siulittaasoqarfiup aammalu Naalakkersuisut Inatsisartut
ataatsimiinnissaanut piareersarnermi taanna soorunami siunissami
naammassiniassagaat taanna naatsorsuutigaarput.
Aamma Antuut
borgmesteriullunilu Inatsisartuugami nalunngilaa, kommunet kattuffiat
kissaateqarnera aammalu Inatsisartut kissaateqartarnerat aallaavigalugu,
suliassaq upernaaq manna Naalakkersuisut KAKUKOKA-llu taanna aaqqinniarlugu
iliuuseqarfigereersimagaat. Taamaattumaik oqareernittuut oqaatigivarput siluaq
naammassineqareermat tamanna allakkatigut akineqaannarsimasussaassagaluarpoq.
Anders
Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuata tullia,
Siumut.
Qujanaq.
Tassa eqqaasissutigilaassavara suleriaatsinik aamma allassimasoqarmat tasslu §35 immikkoortut aappaat imatut nipeqarpoq. Inatsisartut aaliangissavaat
apeqquteqaat saqqummiunneqassanersoq. Tassalu ullormut oqaluuserisassat
saqummiunneqaraangata immikkoortut ilanngussimasartut assigiinngitsut,
taakkulu Inatsisartut akuerisassarivaat. Taakkulu akuerineqareeraangata tassa
aamma suliassaq ilaatigut immaqa isaasalerlugu naammassisimasutut
isigineqaraluartoq aamma ilanngullugu akuerineqartarpoq. Taamaalillunilu
suliassanut ilanngunneqartarluni.
Taavalu
siunnersuuteqartoq oqaaseqaqqinniarpoq Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.
Tulliukkumaarpoq Inatsisartut siulittaasuat imaluunniit Atassutip
oqaaseqartua Daniel Skifte.
Anthon
Frederiksen, Kattusseqatigiit.
Tassa Inuit
Ataqatigiinninngaanniit oqaluttup oqaatigaa uanga aamma siulittaasoqarfimmi
ilaasortaagama taanna suliassat ingerlareersut qalleqqeraannarnagit immaqa
unitsinneqarsinnaaneri periarfissaasut.
Inuit
Ataqatigiinnut oqaatigissavara uanga Siulittaasoqarfimmi ilaasortatuut
ataasiarnanga aamma ujartortarsimagakku suliat ingerlareersut
nalunaarsorneqarlualernissaat, tassa taanna maannakkumut ajoraluartumik
naammassineqarsimanngilaq suli.
Inuit
Ataqatigiit nammineerlutik siulittaasoqarfimmi ilaasortaatitaqarput, taannalu
Inuit Ataqatigiit ilaasortaatitaata pinngitsoorani aamma
uparuarsimasariaqaraluarpaa allakkatigut akineqassappat. Taamaalilluni
aatsaat oqaluuserisassaq ullumikkut maani oqaluuserineqarnerani allakkatigut
akineqartariaqartutut Inuit Ataqatigiit isumaqarpunga kingusinaarlutik
taamaalilluni uparuaraa.
Aamma
siulittaasup ataqqinartup iluamik oqareerpoq, oqaluuserisassat Inatsisartut
ataatsimiillutik aallartinnerani akuerineqarput, aammalu Inuit Ataqatigiit
akuerseqataaffigivaat. Qujanaq.
Anders
Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuata tullia,
Siumut.
Qujanaq.
Tassa Inatsisartut tamaasa illersortussaagakkit, maanngaaniit
oqaatigeqqissavara aatsaannguaq oqaatigisara. Inuit Ataqatigiinninngaanniit
kissaatigineqarmat IA atornagu, kisianni Inuit Ataqatigiit partiit taanna
taamatut taaneqartassasoq, taannalu aamma soorunami tamatta
ataqqisariaqarparput.
Tulliulluni
oqaaseqassaaq Daniel Skifte, Atassut. Tulliukkumaarpoq Per Berthelsen,
attaviitsoq.
Daniel
Skifte, Inatsisartut Siulittaasuat, Atassut.
Siunnersuut
pitsaasuummat ataatigut titarlugulusooq oqaatigissavara,
isumaqatigiinniarnissaq kommunenut assut pingaartutut Atassumminngaaniit
isumaqarfigigatsigu. Taamaattumik taamaaliortinnani aamma najoqqutassat
erseqqissut, suliassat ilaat annertummata ilai annikillutik taassumap
naammasinissaa ajunngitsumik akineqarmat aamma naammassiniarnissaa
ajunngitsumik akineqarmat tamanna iluaraara.
Aappaattut
tikkuassavara §35 innersuussutigalugu, tassa suleriaatsitsinni Atassummut
pingaarpoq assut Inatsisartut kikkulluunniit siunnersuutaat
oqaluusereqqusaallu Inatsisartuni suliarineqassasut.
Taamaattumik
oqaaseqartoq kingulleq Anthon Frederikseni taperserusuppara tassami
annertuuliutiginerunagu oqaannassaanga Inatsisartuni partiit tamarmik
Kattusseqatigiillu sinniisoqarput siulittaasoqarfimmi, tassanilu eqqartuinermi
annertuumik nalilersorneqartarlutik. Taamaattumik maannakkut piffissaq
kingusinaartutut Atassumminngaaniit isumaqarfigaarput. Asulilu
ataatsimiinnermi tallisaanertut allaat nalilerumallugu.
Inatsisartut
akuerereerpaat suut oqallisigineqassasut aammalu suut ingerlaqqissasut.
Taanna
tunngavigalugu taamaattumik tupaallannera Inuit Ataqatigiinnut oqaatigaara.
Anders
Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuata tullia,
Siumut.
Qujanaq,
erseqqissassavara tassa isumaqatigiinneqartorsuummat tunngaviusumik.
Tamaattumillu aamma suleriaasissatsinnut massakkut una suliaq
sangutissanngilarput.
Taavalu
tulliulluni oqaaseqassaaq Per Berthelsen, attaviitsoq.
Per
Berthelsen, attaviitsoq.
Tassa
annertunerusumik oqaatigiumasinnaasakka oqaatigineqareeraluarput, kisiat
nappaareerama atorluaannassavara.
Uani aamma
uanga Inatsisartuni ilaasortamut Anthon Frederiksen saqqummiussaanut
illersuisunut ilanngukkumavunga. Aammalu siulittaasoqarfiup siusissukkut
nalunaarutigeriigaanut ilaliiumallunga, tassalu inuiaqatigiinni
ineriartorneq malillugu, ilaatigut oqallisigeriikkat
qaqeqqinneqarsinnaanerat ammatinneqarmat.
Tassanilu
isumaqarpunga una pineqartoq tulluulluinnartuusoq, una pineqartoq
minnerunngitsumillu Namminersornerullutik Oqartussat kommunellu iluamik
ataqatigiissaagaasumik suleqatigiinnerisigut aningaasat atorsinnaasatta
killeqareeqisut iluini annertunerpaamik pissarsisinnaanissarput ujartorparput.
Taamaattumik taannartaa isumaqatigeqaara, taamatummi iliornikkut aamma
pilersaarusiorluarnerup oqallisaaqqillunilu eqeersarneqarneratigut aamma
periarfissaqalissammat sanaartortut immaqa akinut apparsaataasinnaasumik
suleqatiginninnerulersinnaanissaat. Taamaattumik una iluatigilluinnarlugu
naalaarpara, tassanilu tassa taanna pingaartillugu ataqatigiissaarilluarnerup
uummarsartuarneqarnissaa, eqqaasitsijuarneqarnissaa aamma inunnik
isumaginninnermut atatillugu aningaasartuutinut qularnanngitsumik
ikiorsiissutaasarsinnaammat pilersaarusiorluarnikkut sulisussat atorsinnaasat
taamatut piareersimatitassat atorfissaqartittuarnerasigut. Taamattumik
uparuartuinerit ukua annertunerusumik taaqqinnagit uanga tunginninngaanniit
nalunaarutigiinnassavara siunnersuutaasoq una nuannaarutigigakku ammalu
nuannaarutigalugu siulittaasoqarfimminnganniit qaqeqqinneqarmat, naak
ingerlasut iluaniikkaluartoq.
Lars Sørensen,
Inuit Ataqatigiit.
Nammineerlunga
uanga eqqaasitsissutigiinnarpara Inatsisartut kaammattuuteqarnermikkut
siusinnerusukkut oqaatigereermassuk Inatsisartuni sulinerup
oqilisaavigineqarnissaa eqqarsaatigalugu Inatsisartut ataatsimiinnerat
sioqqullugu siulittaasoqarfik Naalakkersuisullu sanilieriillutik
eqqartuisassasut suliaq suna aallartereersimanersoq sunalu suliat
naammassineqareersimanersut.
Oqallinnermi
aatsaaginnaq ilaatigut siulittaasoq unitsitsivoq oqaatigalugulu Inatsisartut
uteqattaarinnillutik oqallippallaarnerat taanna tunngavigalugu. Taanna
assersuutissaannaavoq, taamaattuminguna kaammattuisugut Inatsisartut sulinerat
oqilisaqqullugu siunissami siulittaasoqarfik Naalakkersuisullu siunnersuutit
sanileriillutik oqaloqatigiissutiginissaat taanna siunissami aaqqissoqqullugu,
imaattariaqannginnamimi suliaq ingelareersoq uteqattaarlugu uteqattaarlugu,
taanna siunertaqanngilaq. Iliuuseqarnissat taakkua pingaarnerpaajupput,
aammalu taanna neriuppunga tamatta paaseqatigiiffigissagipput.
Anders
Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuata tullia,
Siumut.
Qujanaq.
Inatsisartuni ilaasortaq kinaluunniit suleriaatsimut tunngasunik
siunnersuuteqarsinnaavoq allannguutissanik, tamakkulu aamma
suliarineqarumaarput, kisiannili uani massakkut atuuttumi ersarissaqqissavara
taanna, tassalu Inatsisartut aalajangissavaat apeqquteqaat
saqqummiunneqassanersoq. Taamatut allassimasoqarpoq, taamaattumillu
allanngortinneqassappat, taava siunnersuuteqarniaritsi takannarujussuaq.
Ilassissavarput ajunngitsumik aamma.
Taavalu
tulliulluni oqaaseqassaaq Otto Steenholdt, attaviitsoq.
Otto Steenholdt, attaviitsoq.
Radio ammagallarmat oqallinnerujussuaq ingerlatillugu Inuit Ataqatigiinninngaaneersut paatsiveerukkakkit kina arlaat oqaluttorineraat, ilami tallimanik oqaluttoqalermata. Eqqarsaatigisimagaluarpara taanna oqaluttussartik oqarfigisimassagaat ataatsimiikkamik una oqallisigilerutsigu imannak oqarina uagut tamatta sinnerluta, kisianni tassa radio ammatillugu paasiinnarpara tusaqqusaarnerujussuaq ingasattoq, massakkulli radio matoreersoq aamma taamatut oqallinneq aallartinneqarmat. Oqartariaqarpunga arraa, siulittaasoqarfimmi ilaasortarsi naveeqigisiuk massakkut maanngaanniit oqaatigisaraluasi taassumap suliarisimanngimmagit. Oqarfiginiarisiuk tullianinngooq siulittaasoqarfimmi ataatsimiileruni ilissi piumasasi siulittaasoqarfimmut apuulligit maanngaanniit assuarisutut illugu pinnagu suliassani suliarilluartuuppagu oqaluttorsi aatsaannguaq maanngartariaqanngikkaluarpoq suliarisimasariaqanngikkaluartoq. Tassa ilaasortassi naliligassaa. Paasivara siulittaasoq taamaattumik oqaatsimik tusagaqarsimanngitsoq.
Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuata tullia, Siumut.
Qujanaq. Suli oqaluttussaqarmat siunnersuutigissavara suleriaatsitsinni §49 atorlugu oqallinneq maanga killinneqassasoq pissutigalugu massakkut akeqattaannerit suliaq qimakkaluttuinnarlugu akeqattaannerit aallartimmata. Tamanna isumaqatigineqarsinnaappat suliarput massakkut maani unitsittariaqarparput.
Anngaasoqarpoq, taasissutiginngikkaluarlugu anngaasoqarpoq, taamaalillunilu ullumikkut oqaluuserisassaq immikkoortoq 75 taamaalillugu naammassivarput, tassalu sanaartornermik kommunet oqartussaassuseqarnerat pillugu apeqquteqaat aallaavigalugu oqallinnissamik siunnersuut, aammalu tassani isumaqatigiinneqarluarpoq.