Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 79-1

Ataatsimiinnerit Tilbage Op Nęste

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiust qulingiluaat, ataasinngorneq aprilip 22-at 2002, nal. 15:32

Oqaluuserisassani immikkoortoq 79

Isumaginninnikkut suliaqartut pikkorissartinneqartarnerat pillugu Naalakkersuisunut apeqqut.

(Anthon Frederiksen)

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Anders Andreassen, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.

 

 

Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.

Qujanaq. Erseqqissaatigilaassavara tassa arfinernut taamaatissagutta suli suliassasut arfineq marluk angumeriniartussaassavagut, neriuppungalu aamma assortuuttoqarpallaarani ingerlasoqarumaartoq.

 

Massakkullu tikissavarput immikkoortoq 79, tassalu taanna apeqqutaavoq. Isumaginninnikkut suliaqartut pikkorissartinneqartarnerat pillugu Naalakkersuisunut apeqqut.

Apeqquteqartussarlugu qinnuigissavara saqqummiusseqqullugu, Anthon Frederiksen kattusseqatigiit.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Inatsisartunut siusinnerusukkut siunnersuuteqarpunga inunnik isumaginninnermi sullissisut pikkorissartinneqartarnissaanut tunngassuteqartumik.

 

Nalunngilara suliaq taanna Inatsisartut Inunnik Isumaginninnermut ataatsimiititaliaanik suliarineqarsimasoq. Maanilu ataatsimiinnermi apeqqutiginiarpara suliap sumut killissimanera aamma Inunnik Isumaginninnermi sulisut pikkorissartinneqarnissaat qanoq ingerlanneqarpa? Qanorlu tulleriiaarineq ingerlanneqarpa?

 


Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.

Qujanaq. Tulliulluni akissuteqassaaq Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu Naalakkersui-soq.

 

Ole Dorph, Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Inatsisartunut ilaasortaq Anthon Frederiksen isumaginninnermut sullisisut pikkorissartitsisarnissat pillugit apeqquteqarpoq. Siulittaasoqarfimmik Inatsisartut oqaasiinnartigut saqqummiussassanngortinneqartumik.

 

Inatsisartunut ilaasortap isumaginninnermut sullissisut pikkorissartinneqartarnissaasa inissisimanerat aamma pikkorissartitsinerit qanoq ingerlaneqqartarnersut kiisalu aamma pikkorissartitsinerit qanoq ingerlanneqartarnersut kiisalu qanoq tulleriiaarisoqartarnersoq apeqqutigai.

 

Inatsisartut ukiakkut 2000-imi ataatsimiinneranni aningaasanut inatsimmi kontoqarfimmi 30-mi isumaginninnermi sulisunik ilinniartitseqqittarnermut aningaasanik immikkoortitsisoqassasoq aalajangerneqarpoq. 2000-mi aningaasanut inatsimmi katillugit 1,6 million kronit kontomut pingaarnermi 30.14.22-mi isumaginninnermi siunnersuinermik ilaqutariinnillu katsorsaanermik nukitsorsaaneq kontomilu pingaarnermi 30.14.23-mi isumaginninnermut siunnersuinermik kiisalu atornerlunneqarsimasunik katsorsaanermi nukitsorsaaneq aammattaarlu 2002-mi aningaasanut inatsimmi 1.6 million kronit immikkoortinneqarput.

 

Kontomi pingaarnermi 30.14.22-mi isumaginninnermi siunnersuinermik ilaqutariinnillu katsorsaanermi nukittorsaaneq tunuliaqutaavoq Inatsisartut 2000-mi oktoberip ulluisa pingajuani meeqqat angerlarsimaffiup avataani inissinneqarsimasunut angajoqqaajusut qanoq iliorluni katsorsarneqarsinnaanerat pillugu immikkoortumik taassuminnga oqaluuserinninnerat.

 

Maannakkut neqeroorutigineqartumik nukittorsaaneq kiisalu sulisunik kommuneni atorfeqartunik ilinniartitseqqittarneq ingerlanneqarput. Paasinarsimmat sulisussanik piukkunnartunik atorfinitsitsiniarnermut atasumik annertuumik ajornartorsiuteqartoqartoq.

 

Aningaasaliissutit kommuneni sulianik ingerlatsisartut ukiut pingasut sinnerlugit ingerlaneranni immikkoortukkuutaartumi pikkorissartitsinissamut atorneqarput.

 


2001-mi immikkoortut siulliit marluk kommuneninngaannersunit 30-nik peqataaffigineqartut ingerlanneqarput. Immikkoortup aappaata kingorna nunap immikkoortukkuutaartumik sulisut tikillugit nukittorsaaneq ingerlanneqarpoq. Immikkoortullu tulliuttut marluk aprilimi kiisalu 2002-mi ukiakkut ingerlanneqarnissaat pilersaarusiorneqarluni.

 

2003-mi immikkoortut kingulliit marluk ingerlanneqassapput. Aammattaaq immikkortut sinneruttut akornanni nunap immikkoortukkuutaartumi sulisut tikillugit nukitsorsaaneq aaqqissuunneqassaaq. Taamaalilluni sapinngisamik annerpaamik pikkorissaanerup pissarsiffiginissaa pikkorissarnermi peqataasut qulakkeerniassammassuk. Pikkorissartitsineq ingerlanneqassaaq pikkorissartitsisuniik pisortaqarfiup iluaneersunik kiisalu avataaninngaaneersunik.

 

Pikkorissartitsinermut peqataasussarsiornermik kommuneni sapinngisamik amerlasuuninnganniit peqataasoqarnissaa pingaartinneqarpoq. Pingaartinneqarluni peqataasussat isumaginninnermi siunnersortitut assigisaanilluunniit ilinniarsimasuunissaat.

Inuussutissarsiornikkut sivikinnerpaamik ukiut marluk misilittagaqartuullutik kiisalu soorunami ulluinnarni ilaqutariinnik katsorsaanermik suliaqartuullutik.

 

Peqataasut pikkorissartitsisullu tamarmik pikkorissartitsinerup manna tikillugu ingerlanera assorsuaq naammagisimaarpaat. Isumaginninnermi suliffeqarnermullu naalakkersuisoqarfiup ataana taamatut pikkorissartitsineq eqqaassanngikkaanni ilinniartitaanermut naalakkersuisoqarfik tassaavoq isumaginninnermi sullissisunik ilinniartitsinernik ilinniartitseqqiinermillu isumaginnittartoq.

Perorsaanermik ilinniarfik kiisalu Isumaginninnermi Siunnersortinngorniat ilinniarfiat kommuneni isumaginninnermi sullissisunik ilinniartitseqqittarnerit neqeroorutigineqarnissaanik inatsisitigut pisussaaffeqarpoq.

 

Perorsaanermik ilinniarfimmut tunngatillugu pikkorissartitsisarnermut immikkoortoq ineriartortinneqarluarsimasoq piuvoq. Kommuneni suliffeqarfinni tassa ulluunerani paaqqinnittarfinni utoqqarnillu paaqqinnittarfinni isumaginninnermilu sullisisunut pikkorissartitsinermik ilinniartitseqqiinermik ingerlaavartumik neqerooruteqartartoq.

 


Isumaginninnermi siunnersortinngorniat ilinniarfiat aammataaq pikkorissartitsiveqarpoq, pingaarnerusumik isumaginninnermi siunnersortinik ilinniartitseqqiisarnernik siunertaqartumik.

 

Taamaattoq pikkorissartitsinissanik neqeroorutit ukiuni kingullerni annikissimapput, aningaasaqarniarnermik pissuteqartumik. Tamatumanilu Isumaginninnermi siunnersortitut ilinniartitaanermik namminermik aallussinissaq pisariaqarnerusimavoq.

 

Peqqinnissaqarfiup ataani Peqqinnissamik ilinniarfik ilinniagaqaqqinnissanik pikkorissarnissamillu annikigisassaanngitsunik neqerooruteqarpoq. Peqqinnissamik tunngasunik ilinniagalinnut pikkorissaanerit sulisut isumaginninnermut tunngasut ilinniagalinnut peqataaffigineqarnissaannik periarfissaqartitsillutik. Uani eqqarsaatigineqarput pikkorissartitsinerit nunaqarfinni peqqinniissamik ineriartortitsineq, aliasungaarneq nalaataqarnerlunnerlu, aammalu meeqqanut tarnikkut nappaatilerineq, utoqqarnik isumassuineq paaqqutarinninnerlu.

 

Kommuneni tarnikkut nappaatilinnut tapersersortitut sulisunut pisinnaanngorsaalluni pikkorissartitsinerit aamma Peqqissaanermik ilinniarfiup ingerlassimavai.

 

Ukiut tamaasa Paarisa kommuneni pitsaaliuinermi siunnersortitut sulisunik pikkorissartitsisarpoq. Sammineqartarlutik peqqinnissamik siuarsaanissami aamma pitsaaliuinermik suliaqarnermi sinaakkutissat paasinninnissarlu.

 

Tamatumalu ingerlaavartumik pikkorissartitsisoqartarpoq, najukkami oqartussaasoqarfiit assigiinngitsunik suliallit aammalu nammineq kajumissutsiminnik sulisut ajornartorsiutinik soorlu imminortarnerit meeqqanik kinguaassiutitigut atornerluinerit ilaalu ilanngullugit suliaqarnerinut atatillugu.

 

Kommunenut annertuumik ajornartorsiuteqartunut soorlu Illoqqortoomiuni immikkut suliniarnerup malitsigisaanik taamatuttaaq Peqqinnissaqarfiup ataani, najukkanik inunnik isumalluutinut piginnaanngorsaalluni pikkorissaasoqarpoq, marlunnik immikkoortortalimmik.

 

Inatsisartunut ilaasortap Anthon Frederiksenip apeqqummi itisilerneqarnissaa kissaatigippagu Naalakkersuisunit kaammattorparput, pisortaqarfimmut attuumassuteqartumut saaffiginneqqullugu.


Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.

Qujanaq. Taavalu apeqquteqartoq.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Akissuteqaammut qujavunga. Aammalu kaammattuutigineqartoq atorluarniarumaarpara. Qujanaq.

 

Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Siulittaasoqarfimmi ilaasortaq, Siumut.

Apeqquteqartup naammagisimaarpaa, taamaakkaluartoq periarfissaqarpoq ilaasortat ataasiakkaat imaluunniit minutit marluk atorlugit apeqquteqarsinnaalluni imaluunniit uparuaasinnaanermut. Asii Chemnitz Narup, Inuit Ataqatigiit.

 

Asii Chemnitz Narup, Inuit Ataqatigiit.

Tassa imaa arlalinni imaa oqaasissaqalaarlunga.

Maluginiagassat soqutiginartut arlaqarput. Soqutiginarnerpaajugunarpoq uani Perorsaanermut ilinniarfiup kursusertitsisarnissaminut aningaasatigut periarfissarissaarnera. Taava tassunga sanilliullugu Isumaginninnermut Siunnersortinngorniat ilinniarfiata imaa aningaasanik amikkisaarneq imaluunniit annikissimapput aningaasaliissutit, taamaalilluni aamma naak peqqussutitigut pisussaaffigigaluarlugu neqerooruteqartassalluni pikkorissartitsisarnissanut tamanna periarfissaasimanngilaq.

 

Eqqaamaneqassajunnarsivoq 2000-imi ukiakkut aningaasanik inatsisissami siunnersuutip eqqartornerani annertuumik pikkorissartitsisanermut tunngasoq apeqqut eqqartorsimagatsigu maani inimi. Aporaassutigisarlugu taamani ujartukkatta ilagivaat ataqatigiissaarineq qanoq ittut ingerlanneqarnersut. Taamanikkullu oqarfigineqarpugut kontonut assigiinngitsunut siammarsimagaluartut inulerisut pikkorissartinneqartarnerat taamaakkaluartoq ataqatigiissaarineq ingerlanneqartartoq.

 

Taava oqaatigilaarusussavara aamma Anthon Frederiksenip apeqqutigigaluarpaa aamma qanoq tulleriiaarisoqartarnersoq, taanna akineqanngilaq, kisianni inuttaata naammagiinnarmagu soorunami sinnerlugu ulapputigissanngilarput.

 


Taava Isumaginninnermut naalakkersuisoq akissuteqaatani Isumaginninnermi ataatsimiititaliami ilaasortatut, malinnaatinneqarnerput najoqqutaralugu ilisimavarput aamma ulloq unnuarlu angerlarsimaffinni sulisut annertuumik modulikkaartumik pitsaasumik ilinniartitseqqiinertut ilusilimmik ilinniarteqqinneqartut. Taanna ilassutigilaaginnarpara.