Oqaluuserisassani immikkoortoq 85-1
Oqaluuserisassani immikkoortoq 85-1 |
|
||
| Siullermeerneqarnera | Aappassaanneerneqarnera | Pingajussaaneerneqarnera | |
Ullut ataatsimiiffiusut aappaat, ataasinngorneq 8. april 2002 nal. 11:50.
Malînánguak Markussen Mølgaard, apeqquteqartoq, Inuit Ataqatigiit.
Ukiut arlalinngorpulli takornariaqarneq nunatsinni inuussutissarsiutinut pingaarnernut ilanngunneqarmat. Qujanartarporlumi siuariartornera taakkartorneqartarmat.
Taamaattoq 1990-ikkut aallartisimalernerani siuariaatissatut annertuutut taakkartorneqartartut ulloq manna tikillugu anguneqarsimanngillat. Tamatumunnga patsisaasut arlaqarput, ilaatigut takornariaqarnermi sulisussaaleqisarneq, kommunit ilaasa takornariaqarnermut aningaasaliinngippallaartarneri, angallannerup akisunerujussua il.il. patsisaallutik.
Nunarput takornariaqarnikkut ineriartortitsiviulluaruni periarfissarpassualik tamatta nalunngilarput, ullumikkumiilli annertunerusumik iluaqutigissagutsigu akornutaasut annerpaartaat tassaavoq sumiiffiit ilarpassuini takornariaqarnermik ingerlatsinermik ilisimasakippallaarnerput. Inuussutissarsiut nunatta annersaanut suli nutaajoqaaq, pimoorullugulu ineriartortissagaanni takornariaqarnermut tunngasunik ilinniarsimanissaq qaammaasaaqarnissarlu annertunerusariaqarput.
Ullumikkut ilisimavarput outfitterinik pikkorissaasarneq sapaatit akunneranik marlunnik-pingasunik sivisussusilik ingerlanneqartartoq. Takornariaqarneq immikkut sammillugu EVU aqqutigalugu ilinniartitaaneq unitsinneqarpoq, maannalu Inuilimi ilaatigut hotel-imi sullissisinnaanermut ilinniarneq ingerlanneqarnialerluni.
Takornariaqarneq ilumoorullugu inuussutissarsiutitut aallutissagaanni piffissanngunnginnerpoq tamakkiinerusumik piumasunullu inornarpallaanngitsumik ilinniartitsisarnissaq, soorlu STI-ip nalingatut aaqqissuussamik.
Sumiiffinni takornariaqarnerup ineriartortinnissaanut sullissisussanik amigaateqartoqartarpoq, ilaatigullu aallarnisaaniartut aamma ilisimasakippallaarneq pissutaallutik ajornartorsiortarlutik.
Takornariaqarnermik ilisimasat annertusigaluarpata, taannalu sammillugu immikkut ilinniarfeqaleraluarpat, ineriartortitat avammullu neqeroorutissat annertusinissaat qularnanngilaq.
Isumaqanngilanga ilinniarfik nutaarsuaq sananeqassasoq, maannami ilinniarfiit atuuttut aaqqissuussilluarnikkut atorneqarluarsinnaapput, soorlu Niuermik Ilinniarfiit, Oqaatsinik Ilinniarfik, Inuili il.il.
Takornariaqarneq nunatsinni ilumut inuussutissarsiutit pingaarnissaanut ilaatinneqassappat, tassunga tunngasumik ilinniarfeqalernissaa pisariaqarpoq. Pikkorissaallattaarnerit, sammavinnilu aalajangersimasunuinnaq ilinniartitsinerit kisiisa pinnagit.
Taamaattumik apeqqutigerusuppara nunatsinni takornariaqarneq pillugu tunngaviusumik ilinniartitsinermik STI-ip nalinganik pilersitsisoqarnissaa naalakkersuisut sulissutigilersaarneraat.
Lise Skifte Lennert, Kultureqarnermut Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq, Siumut.
Takornariaqarnerup ineriartortinnissaanut sullissinermi sulisussat amigaatigineqarnerat aallarnisaaniartullu ilisimasakippallaarnerat ineriartornerup taassuma ingerlatinnissaanut akimmiffiunerat apeqquteqaammi Inatsisartunut Ilaasortap Malînánnguak Markussen Mølgaard-ip tikkuaaffigaa.
Apeqqut qitiusumik ilinniarfinnut susassaqartunut, kiisalu Greenland Tourisim A/S takornariaqarneq pillugu siunnersuisoqatigiinnut saqqummiunneqarsimavoq.
Siullermik pilersaarutaavoq Inuili aamma Niuernermik Ilinniarfik suleqatigiillutik ukioq ilinniarfiusoq tulleq aallartiffigalugu akunnittarfinni takornariaqarnermilu ikiortitut ilinniartitaanermik aallartitsinissaat.
Ilinniartitaanerup aallartitassap inuussutissarsiutinut tunngaviusumik ilinniartitaanerit qaffaseqatigai. Ilinniartitaaneq unnuisarfinni takornariaqarnermilu sullissinermi suliassanut sammisuuvoq.
Inuilip ersaqqissaatigaa ilinniarfiup ilinniartitsissutaai tamarmik nunatsinni inuiaqatigiinnik takornarianillu sullissinerup qaffassarnissaanut tunngasumik imaqarnerat.Takornariaqarnerup sammivimmut kissaatigineqartumut ineriartortinnissaanut ilinniartitaanerit arlallit ikorfartuutaasussat ingerlanneqareerput, tamatumani pineqarput igasutut, saqisutut, saaffiginnittarfinni sulisutut kiisalu caferiani, kantiinanilu ikiortitut ilinniartitaanerit.
Inuilip pikkorissaaneri amerlanerit sullissinerup qaffassarnissaanik ilinniagassanik imaqarput. Taamaalilluni Inuili sassaalliinermut, umiarsuarni saqisutut aammalu eqqiaanermut pikkorissartitsisarpoq akunnittarfinni, neriniartarfinni, angallannermilu sullissinerup qaffassarneqarnissaanik siunertaqartunik.
Tamatuma saniatigut kalaalimineerniarfinni ukiup qanoq ilinera apeqqutaatillugu pisiassanik iganermut pikkorissartitsisoqartarpoq. Igasut ilinniarsimasut sulinerminni kalaaliminernik atuinerisa annertusineqarnissaat siunertaralugu.
Tunngaviusumik Niuernermik Ilinniartitaaneq, naalisarlugu TNI, EVU-mi ilinniartitaaneq aammalu HHX ilinniartitaaneq pilersinneqartussaq, suliffeqarfimmik pilersitsiniartarnerup ilinniartitsissutigineqarneranik nalinginnaasumik imaqarput. Aammattaaq TNI-imi ilinniartitaaneq allaffissornermik ilinniarnerup iluani immikkut angalanermik sammisassaqartalimmik ilinniarnissamik periarfissiivoq.
Immikkut ilinniagassartaata atuagarsornertaa Danmarkimi Niuernermik Ilinniarfimmi ingerlanneqassaaq. Ilinniagaq taanna takornariartitsivinni angallatsitsivinnilu allaffissornermi sulisunut sammisuuvoq.
Nassuiarneqartutut uani taamaalilluni sulianut aalajangersimasunut sammivilinnik arlalinnik ilinniartitaanerit pioreerput. Ilaatigut takornariartitsinerup iluani sulisussaqarnermik pitsanngorsaataasunik, ilaatigulli sullissinermik qaffassaataasunik. Greenland Tourism A/S aamma takornariaqarneq pillugu siunnersuisoqatigiit siunnersuummut matumunga ataatsimut isigalugu isumaqataapput.
Peqatigitilluguli suliniutit allat sammavimmut tassunga ilanngunneqarsinnaasut tikkuartorlugit.
Siullertullu tikkuarneqarpoq Oqaatsinik Pikkorissarfik Sisimiuniittoq suleqatigalugit, Takornariartitsinermik Inuussutissarsiutillit Ilinniartitaanermut ataatsimiititaliaat TAKUSS-imik naalisarneqartartoq aamma Niuernermik ilinniarfiit, takornarianik angallassisutut pikkorissarnermik immikkoortortakkuutaartunik neqerooruteqarsinnaasoq.
Oqaatsinik Pikkorissarfik aamma oqaatsinik pikkorissarnermut arlalinnik qaffasissusilinnik takornariaqarnermut sammisunik annertunerusumik neqerooruteqarsinnaavoq.
Greenland Tourism A/S isumaqarpoq ilinniarfiit taaneqartut akornanni suleqatigiinnerup annertusineratigut oqartussaaffiup qaffassaqqinnissaanut periarfissanik allanik pilersitsisoqarsinnaasoq, ilinniartitaanerni ingerlanneqareersuni takornariaqarnermik ilinniartitsissutip ilanngunneratigut.
Greenland Tourism A/S-ip TAKUSS aqqutigalugu periarfissat taakkua atorluarsinnaanissaat pillugu pisariaqartumik ataqatigiissaarinissap qulakkeerneqarnissaanut suliniuteqarniarpoq.
Inuussutissarsiornermik siuarsaaneq pillugu nassuiaammi aallarnisaaniartunut atatillugu oqartussaafffimmik ineriartortitsinerup iluani ajornartorsiut eqqartorneqarsimavoq. Tamatumani takornariaqarnerup iluani aallarnisaaniartut kisimik qiitsiutinneqanngillat. Aallarnisaaniartunulli atatillugu suliniut nalinginnaanerusoq pineqarluni.
Aallarnisaaniartunut neqeroorutit aamma pisariaqartitaviusut misissornerat tunuliaqutaralugu nassuiaammi nalilerneqarpoq, immikkut siunnersuinermi ilinniartitaanikkullu aallarnisaaniartunut saammisunik suliniuteqartoqartariaqartoq, taamaalillunilu aamma takornariaqarnerup iluani aallarnisaaniartunut.
Suliassaqarfinnit tassani ilinniartitaanikkut suliniutit pingaartumik aallarnisaalerusuttunut aallarnisaaniartunullu aallartereersimasunut aaqqissuulluagaanerusumik siunertaqarluarnerusunillu ingerlanneqarnissaat eqqarsaatigineqarpoq.
Taamaalillutik Naalakkersuisut naliliipput maannakkut ingerlanneqartut nutaamillu ingerlanneqartussatut pilersaarusiorneqareersimasut ilinniartitaanermik, takornariartitsinermut attuumassuteqartunik pitsaasunik neqerooruteqarfiusut.
TAKUSS tassalu takornariaqartitsinermik inuussutissarsiutillu ilinniartitaanermut ataatsimiititaliaat tassaavoq, ilinniartitaanernik takornariaqarnermut attuumassuteqartunik neqeroorutit allanngortinnissaannut pisariaqartitsinerup naammassineqarnissaanut isumasioqatigiiffigissallugu tulluartuusoq.
Naalakkersuisut TAKUSS=ip pisariaqartitatut nalunaarutaai, takornariaqarnerullu iluani ilinniartitaanikkut suliniutissatut ujartugaai eqqumaffigiumaarpaat.
Qujanaq.
Maliinannguaq Markussen-Mølgaard, apeqquteqartoq, Inuit Ataqatigiit.
Naalakkersuisup akissutaanut qujavunga - ersarissumut. Tassa taamatut apeqquteqaateqarninnut pissutaavoq massakkut inissisimanerput takornariaqarneq eqqarsaatigalugu.
Apeqquteqarninni nassuiareernittuut taassumap avataatigut ilinniartitaaneq, massakkut inissisimaneq eqqarsaatigalugu annermik soorlu ilinniartitsinissat, pikkorissaanissallu Greenland Tourism-imut aningaasaliinikkut ingerlanneqartarput, taakkulu aningaasaliissutit killeqaqaat, pimoorussamik ilinniartitsinerit suli annertunerusut pisariaqartinneqaraluartut.
Taamaattumik aammalu massakkut taanna Inuilip aaqqissugaa qujanartumik aaqqissuussaa taamak ittoq aaqqissuussipput, kisianni tamakkiinerusumik takornariaqarneq pillugu ilinniartitsinissat uani ujartorpakka, tassa uani annermik sassaallertarnerit, aammalu hotel-ini sulinerit, sullissinerillu pineqarmata. Kisianni ataatsimut isiginnittumik ineriartortsitsinermik takornariaqarnermut aallarnisaanermut assigisaanullu inuiaqatigiinni, inuiaqatigiit aaqqissuussaanerat aammalu periarfissat assigiinngitsut suli annertunerusumik aaqqissuussamik iliuuseqarfigineqarnissaat ujartorlugu.
Tassami massakkut ilinniartitsinerit qiviassagaanni annertuumik soorunami allaffissornikkut ilinniarfeqarpoq, assigiinngitsunik ilinniarfeqarpugut, kisianni sooq takornariaqarneq pingaartikkutsigu sooq immikkut aningaasaliinerinnartut ukiumiit ukiumut inissiffiginagu, ilinniarfivittut ataatsimoorussamik aaqqissuunneqarsinnaanngila ? Taamaaliornikkummi pimoorukkipput aammalu ilumoorikkipput takornariaqarnerup nuna tamakkerlugu ineriartortinnissaa aamma ersarinnerulersinnaagaluarmat.
Akissutinnut qujavunga, aammalu oqaatigissavara akissutit toqqamavigalugit Greenland Tourism A/S-illu suliniutigisatut innersuussutigisimasaai eqqummaariffigiumaaratsigit Inuit Ataqatigiinninngaanniit aammalu tassunga unitsiinnarnagu isuma ingerlateqqikkumaarlugu.
Qujanaq.
Daniel Skifte, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Atassut.
Malînánnguak= Markussen Mølgaard-imut qujavugut.