Oqaluuserisassani immikkoortoq 15-1

Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 15-1		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Ataasinngorneq 9. februar 1998 nal. 15.17

Oqaluuserisassani immikkoortoq 15.

Radiukkut fjernsynikkullu aallakaatitsisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allan-ngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut.

(Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq)

Siullermeerneqarnera.

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat Anders Andreassen.

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:

Naalakkersuisut sinnerlugit matumuuna radiukkut fjernsynikkullu aalakaatitsisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut saqqummiutissavara.

Radiukkut fjernsynikkullu aalakaatitsisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnissaanik Naalakersuisut siunnersuutaannik Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnermi akuersissutiginninnerisa kinguninngua KNR-imi siulersuisussanik nutaanik toqqaasoqarpoq.

Ulloq manna tikillugu KNR-imi siulersuisut akissarsiaqartinneqarnerat pillugu KNR-imit nassuiaatip pissarsiarineqartup malitsigisaanik Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfik 1997-imi novemberimi KNR-ip siulersuisortaavinut nalunaarpoq siulersuisut akissarsiaqartinneqarnerat 1996-imi 1997-imilu KNR-imit atorneqartoq akissarsiaqartitsinermik malittarisassanut atuuttunut naapertuutinngitsoq.

KNR-ip siulersuisuisa akissarsiaqartinneqarnerat pillugu malittarisassat atuuttut Kalaallit Nunaata Radiuanut ileqqoreqqusat pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaanni nr. 2, 24 januar 1991-imeersumi ' 5-imi aalajangersarneqarput. Aalajangersakkami erseqqissarneqarpoq siulersuisunut ilaasortat Naalakkersuisunut, Inatsisartunut il.il.ilaasortat aningaasarsiaqartinneqarnerat pillugu Inatsisartut inatsisaat malillugu akissarsiaqartinneqassasut. Akissarsiaqartitsineq pillugu inatsimmi atuuttumi Inatsisartut inatsisaat nr. 11, 28 oktober 1993-imeersoq erseqqissarneqarpoq ilaasortat akissarsiaqartinneqassasut ullunut ataatsimiiffiusunut tamanut Inatsisartunut ilaasortanut ukiumut akissarsiaritinneqartut 1/365-erarterutaasa amerlaqataannik. Ullormut ataatsimiinnersiutisiaritinneqartartut ullumikkut ullormut 623,85 kr.-iupput. Akissarsiaqartitsineq pillugu inatsimmi aamma aalajangersarneqarpoq Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq akuersippat Naalakkersuisut siulittaasut suliassaqarnaqisumik siulittaasuuffeqartut ukiumoortumik aalajangersimasumik akissarsiaqartissinnaagaat.

Pisortaqarfiup malittarisassat atuuttut pillugit siulersuisut ilisimatippaat peqatigisaanillu nalunaarfigalugit Pisortaqarfik piffissami qininnerpaami aalajangersimasumik akissarsiaqartitsineq pillugu isummernissamut tunngavissiamik Naalakkersuisunut saqqummiiumaartoq.

Naalakkersuisut decemberip 18-iani 1997-imi ataatsimiinnerminni aalajangerput KNR-imut siulittaasoq ukiumut 100.000 kr.-inik akissarsiaqartinneqassasoq, tamatumalu kinguninngua taamaaliussamaarneq Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamut akuerisassanngorlugu saqqummiunneqarpoq. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap decemberip 30-iani ataatsimiinnermini suliassaq suliaraa. Ataatsimiititaliap taamaallaat ukiumut akissarsiat 50.000 kr.-it akuerisinnaanerarpai.

Naalakkersuisut Aningaasaqarnermullu Ataatsimiititaliap aalajangerneri tamatuma kingorna siulersuisunut KNR-illu pisortaanut nalunaarutigineqarput.

Siulersuisunik nutaanik toqqaanikkut Naalakkersuisut siunertaraat taamaaliornikkut KNR-ip aqulluarneqaqqilernissaanut tunngavissat pisariaqartut pilersinnissaat, pingaartumik aningaasaqarnermik aqutsineq suliffeqarfimmullu malittarisassarititaasunik malinnilernissaq. Tamanna siulersuisunngortut sulinikkut akisussaaffikkullu sulinerannut annertuumik piumasaqarfiussaaq. Naalakkersuisut isumaqarput naleqquttumik akissarsiaqartitsisoqarnissaa qularnaarneqanngippat siulersuisut piginnaaneqarluartut tunniusimalluartullu pissarsiariniarnissaat atatiinnarneqarnissaallu naatsorsuutigineqarsinnaanngitsoq.

Taamaammat Naalakkersuisut KNR-ip siulersuisuisa akissarsiaqartinneqarnerat pillugu malittarisassat allanngortinneqarnissaat siunertaraat. Naalakkkersuisut inatsisileriffiata radiukkut fjernsynikkullu aallakaatitsisarneq pillugu peqqussut atuuttoq akissarsiaqartitsineq pillugu malittarisassanik aalajangersaanissamut erseqqissumik tunngavissaqannginnera tikkuarsimammagu Naalakkersuisut isumaqarput radiukkut fjernsynikkullu aallakaatitsisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni Naalakkersuisut taamaattunik malittarisassiorsinnaanerata erseqqissarneqarnissaa pisariaqartoq.

Siulersuisunut ilaasortat KNR-imik sullissitillutik aningaasartuutaasa, soorlu angalanermut, nerisaqarnermut ineqarnermullu, tunngavissaqartinneqarnerat aamma ajornartorsiutaammat Naalakkersuisut isumaqarput, Naalakkersuisut taamaattunik malittarisassiorsinnaanerannut tunngavissap ilanngullugu erseqqissarneqarnissaa tulluartuussasoq. Tamatumunngali atatillugu ilisimatitsissutigineqassaaq Naalakkersuisut tamanna pillugu malittarisassat allanngortilersaanngimmatigit, taakku malillugit aningaasartuutit taamaattut malittarisassat tjenstemandinut atuuttut malillugit taarseneqartartussaallutik.

Siulittaasoq ukiumut 100.000 kr.-inik aningaasarsiaqartussanngorlugu siulersuisunullu ilaasortat tamarmik ukiumut 50.000 kr.-inik aningaasarsiaqartussanngorlugit Naalakkersuisut akissarsiaqartitsinermut malittarisassat atuuttut allangortilersaarpaat.

Taama amerlassusilinnik aningaasarsiaqartitsineq aktiaateqarluni aamma piginneqataassuteqarluni ingerlatseqatigiiffiit tamakkiisumik Namminersornerullutik Oqartussanit pigineqartut immikkut inuiaqatigiinnut pingaaruteqanngitsut siulersuisuisa akissarsiaasa amerlaqatigaat. Tassunga atatillugu aamma ilisimatitsissutigineqarsinnaavoq aktiaateqarluni aamma piginneqataassuteqarluni ingerlatseqatigiiffinni inuiaqatigiinnuut immikkut pingaaruteqartuni, ingerlatseqatigiiffinni immikkut ittuni naalakkersuinermulluunniit attuumassuteqarluinnartuni siulersuisut 200.000 kr.-inik siulersuisullu sinneri 100.000 kr.-inik aningaasarsiaqartinneqarmata. Naak KNR-ip siulersuisuinut ilaasortanut atuuttunik aktiaateqarluni aamma piginneqataassuteqarluni ingerlatsiqatigiiffinnisut ersaritsigisunik akisussaaffiit pillugit aalajangersaasoqarsimanngikkaluartoq Naalakkersuisut isumaqarput KNR inuiaqatigiinnut immikkut pingaaruteqartoq, aammalu KNR-imi siulersuisut naalakkersuinermut aatuumassuteqarluinnartuusut, taamaammallu naleqquttuunavianngitsoq siulersuisunut ilaasortat aktiaateqarluni aamma piginneqataassuteqarluni ingerlatseqatigiiffinnut allanut atuuttunik aningaasarsiaqartinneqassagaluarpata, siulittaasumut ukiumut 50.000 kr-it siulersuisullu sinnerinut 25.000 kr.-it.

Siunnersuutip matuma akuerineqarneratigut malitsigisaanillu maanna maani ilisimatitsissutigineqartut malillugit akissarsiaqartitsinermik aalajangersakkat allanngortinneqarneratigut Naalakkersuisut isumaqarluinnarput siulersuisunngortut ullumikkutut katitigaasut pigiinnarneqarnissaannut naammaginartunik tunngavissaqalersoq, taamaalillunilu siulersuisut siunissami ingerlaannarnissaannut eqqissillutillu sulinissaannut pisariaqartinneqaqisumut aamma taamaalilluni qularnaarisoqarluni.

Taama naatsumik oqaasertalerlugu matumuuna Naalakkersuisut sinnerlugit siunnersuut Inatsisartunut oqallisigisassanngortinneqarpoq.

Ruth Heilmann, Siumup oqaaseqartua:

Siullermik KNR-imi siulersuisunngortut nutaat sulilluarnissaannik kissaallugit Siumumiit pilluaqquniarpagut.

Radiukkut fjernsynikkullu aallakaatitsisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnerani Inatsisartut peqqussutissaattut Naalakkersuisut siunnersuutaat Siumup tunngaviatigut taperserpaa.

Siumup soqutigisarilluinnarpaa tusagassiuteqarnerup pitsaasumik ingerlanneqarnissaa aammalu innuttaasunut tamatigoortumik illuinnaasiorpalunngitsumillu tusagassiornerup tungaatigut tusagassiisoqartarnissaannik qulakkeerisoqartuarnissaa.

Taamaattumik KNR-imi siulersuisuusut tusagassiuteqarnikkut malittarinninnermik, nakkutiginninnermik akisussaaffimmillu annertuumik inuiaqatigiit kalaallit sinnerlugit suliassinneqarsimapput.

Tusagassiuteqarnerup tamanut naammaginartumik ingerlanneqarnissaa Siumumit pingaartorujussuartut isigaarput, innuttaasut aamma ulluinnarni inuunerannut qanoq issusiannullu sunniuteqartorujussuusarmat.

KNR-imi siulersuisut aningaasaqarnikkuttaaq aqutsineq suliffeqarfimmullu malittarisassarititaasunik malinninnissaq annertuumik piumasaqaatitaqarfiusoq akisussaaffigaat.

Taamaattumik Siumup Naalakkersuisutulli pingaartitsigaat siulersuisut piginnaaneqarluartut tunniusimasullu pigissallugit, tassanilu aningaasalersugaanerat akisussaaffiup annertussusaanut naapertuuttumik aaqqiivigineqarnissaat pisariaqarluinnartutut Siumumiit isigivarput.

Naalakkersuisut aamma tassuunakkut tassa akissarsiaqartitsinissamik pisinnaatitaaffeqalernissaat pingaartuuvoq tassanissaarlu eqaatsumik aaqqiisinnaanissaannik periarfissaqalernissaminnik ammaattariaqarlutik.

Taamaattumik taamatut inatsimmik allannguinissamik inatsisartunut piumasaqarnerat paasillugu Siumumiit taperserparput.

Inatsisit atuuttut malillugit sulisoqartarnissaa aammalu inatsimmi siunertarineqartut malillugit siulersuisuutitat akisussaaffimminni inatsimmi pineqartumi sulinissaminnut atugarisassaasa paatsuugassaanngitsumik ersarissumillu inatsisitigut qulakkeerneqartarnissaat Siumumiit pisariaqartutut isigaarput.

Tamakkumi aaqqissimappata akisussaasuutitat sulisat, sullissat atuisullu pitsaanerpaamik tamanullu naammaginartumik sullinneqarnissaat anguneqassammat, ingerlatallu pitsaasumik ingerlanneqarnerannik kinguneqassalluni.

Kalaallit Nunaata Radiuata sulisuisa akissarsiaqartinneqarnerat pillugu Naalakkersuisut ukiumoortumik aalajangersimasumik akissarsiaqartitsilernissamut inatsisitigut periarfissinneqarnissaat Siumup isumaqatigaa.

Kiisalu sullissillutik aningaasartuutaasa angalanernut, nerisaqarnernut unnuisarnernullu matussuserneqartarnissaannik maleruagassat akuersaarumallugittaaq.

Taamatut oqaaseqarluta Siumumiit kissaatigaarput peqqussutissap aappassaaniilinnginnerani Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu ataatsimiititaliamut ingerlatinneqarallassasoq.

Knud Sørensen, Atassutip oqaaseqartua:

Atassummit eqqissilluta saqqummiussissut misissoreerlutigu isumaqatigiissutigaarput saqqummiussinermi aningaasarsiaqarnermut tunngasunik eqqartuinerit arlaannaalluunniit immikkut oqaaseqarfigigatsigit peqqussutip nammineq allanngortinneqarnissaanik siunnersuut tassa imaqartoq imatut, imm.6 Siulersuisut aningaasarsiaqartinneqarnerat aamma siulersuisunut ilaasortat KNR-imik sullissitillutik taakkununnga ilanngullugit soorlu angalanermut, nerisaqarnermut ineqarnermullu aningaasartuutaasa matussuserneqartarneri pillugit Naalakkersuisut malittarisassiussapput.

Tassa taamatut allannguutissaq oqaasertaqarluni aappassaaneernissaminut

ingerlaqqinnissaa akueraarput.

Manasse Berthelsen, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat:

Siullermik oqaatigissavarput una peqqussut naatsorsuutigisimanngilluinnaraluaratsigu maani inimi qaqeqqinneqassasoq taamatut isikkoqarluni. Aatsaalli takoqqikkusussimagaluarlugu uuma peqqussutip taartissaanik taasa nutartikkamik saqqummiisoqaqqippat ukiaq Naalakkersuisut neriorsuutigisimasaattut.

Tamannali pinnagu peqqussummi paragraffit ataasiakkaarlugit allanngortiternialeraat paasinarpoq, tullianimita paragraf sorleq allanngortinniarneqarpa?

Maannakkummi una peqqussut allanngortiteqattaarnermik paatsiveerulluinnarsimasutut oqaatigineqarsinnaasoq suli tupatsittuassagunarpaatigut, naqqaniit nutarterneqanngikkuni. Ilami peqqussut taassumalu nalunaarutitaa imminnut ataqatigiinngilluinnalersimapput.

Ukiarlu ataatsimiinnitsinni peqqussut allangortipparput soorunalumi nalunaarutit peqqussummut eqqortumik toqqammaveqartussaagamik, nalunaarut Kalaallit Nunaata Radiuanut ileqqoreqqusat pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat allanngortinneqartussaavoq. Sulili taanna nalunaarut allanngortinneqarianngitsoq peqqussummut allannguutissamik aamma saqqummiussisoqarluni.

Maannakkut Naalakkersuisut peqqussummut allannguutissatut siunnersuutaannut tunngalluinnartumik ukiaq Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Ataatsimiititaliamiit ataatsimiinnermi novemberip pingajuani isumaliutissiissummini naqissusiivoq qanoq KNR-imi siulersuisut akissaatisiaqartinneqassanersut.

Tassa Kalaallit Nunaata Radiuanut ileqqoreqqusat pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaanni erseqqissumik allassimavoq Inatsisartunut Naalakkersuisunut il.il. ilaasortat aningaasarsiaqartitaanerat il.il. kiisalu Landsråd-imut, Inatsisartunut, Naalakkersuisunut il. il. ilaasortaasimasut soraarnerussutisiaqartinneqarnerat pillugu inatsisaat malillugu KNR-imi siulersuisut akissaatisiaqartinneqassasut.

Taamani Inuit Ataqatigiinniillu oqaaseqarnitsinni oqaatigaarput naatsorsuutigilluinnarlugu malittarisassap inatsisillu malillugit KNR-imi siulersuisut akissaatisiaqartinneqassasut.

Maannakkut Naalakkersuisut siunnersuutaat tupinnaqaaq. Siullermik Naalakkersuisut KNR-imut nassuiaammik piniarnermikkut aatsaanngooq paasisimavaat KNR-imi siulersuisunut akissaatisiarineqarsimasut malittarisassat atuuttut unioqqutillugit.

Tassani aperisariaqarpoq 1996-mi 1997-milu KNR-mi siulersuisut qanoq akissaatisiaqartinneqarsimanersut. Aatsaat novemberimi 97-mi KNR-mi siulersuisut eqqunngitsumik akissaatisiaqartinneqarsimasut paasisimallugit naalakkersuisut oqarnerat ilumoorsinnaanngilaq, naalakkersuisummi misissoreerpaat KNR-ip 1996-mi naatsorsuutaat, 1997mi martsimi saqqummertut, tassanilu erseqqissumik allassimavoq qanoq KNR-mi siulersuisut akissaatisiaqartinneqarsimanersut. Taamaattumik naalakkersuisut ilisimasimanngikkaat qanoq KNR-mi siulersuisut akissaatisiaqartinneqarsimanersut Inuit Ataqatigiinninngaanniit ilumoorsorinngilarput, 1996-mimi KNR-ip naatsorsuutaat martsimi saqqummiunneqartut misissoreerpaat akuersaareerlugillu.

Tupigusunnitsinni aappaatut ukua taassavavut: Naalakkersuisut decemberip 18-ani 97-mi ataatsimiinnerminni KNR-mi siulittaasup 100.000,00 koruuninik akissarsiaqassasoq isummiussimavaat kingornalu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamut saqqummiunneqarmat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap aalajangerpaa siulittaasumut 50.000,00 koruuniussassoq sinnerinullu 25.000,00 koruunit. Inatsisartut ataatsimiinnerisa avataani Inatsisartut sinnerlugit akuersisartut, tassa Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq 100.000,00 koruuninut qinnuteqarfigalugu itigariaramikku maannakkut Inatsisartunut peqqussut allanngortinnialerpaat akissarsiat qaffanniarlugit. Inuit Ataqatigiinni ernumassutigaarput tamanna pissasoq siunissami atorneqarniaannalissanersoq.

Inuit Ataqatigiinninngaanniit aammaarluta sakkortuumik uparuanngitsoorumanngilarput naalakkersuisut nakkutigisassaminnik annertuumik sumiginnaasimanerat soorlu ukioq ataatsimiinnitsinni uppernarsarsimagipput, naak KNR-mi siulersuisut ataatsimiinnerisa imaqarniliaat naalakkersuisunut ingerlateqqinneqartaraluartut KNR-mi ileqqoreqqusat malillugit.

Naalakkersuisut oqaluttuannguarlutik KNR-ip aqutaaneranut akuliussinnaanatik maannakkut Inatsisartut suliassippaat inunnut ataatsiakkaanut akissarsiaritinneqartut marloriaatinngortinniarlugit. Inuit Ataqatigiit tupigusuutiginngitsuunngilarput naalakkersuisut isumaqarmata siulersuisut akissarsiaasa qaffannerisigut KNR-mi pissutsit ilungersunartut qaangissallugit. Ukiarmi ataatsimiinnitsinni peqqussut allanngorteqqipparput, KNR-mi pissutsit ilungersunartut aaqqiiviginiarlugit, taamali pisoqanngilaq. Ataatsimeereernitta kingorna nutaamik siulersuisutaarput, taakkualu KNR-mi pisortaq soraarsereerpaat, radioavisimilu sulisut qanoq isiallannermikkut sulinerminnik unitsitsisalerput.

Inuit Ataqatigiinniit isumaqarpugut paragraf -it ataasiakkaarnagit peqqussut nutarterneqartariaqartoq tamatumalu kingorna nalunaarutit ullumikkut naleqquttut atuutilerlugit, aammalu aperisariaqarpugut sooq taama nukinginnartigisoq KNR-ip siulersuisui akissaatissaasa marloriaatinngortinneqarnissaat. Tassani ilassutigilaassavara martsimi tusagassiutit pillugit isumasioqatigiinnissarsuaq, pilersaarutaavorlu tamatuma kingorna upernaaru KNR-mut peqqussut allanngortiternissaa. Taamaattumik Inuit Ataqatigiinninngaanniit peqqusummut allannguutissatut siunnersuut akuersaarsinnaanagu oqaatigissavarput, aammami Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap naqissusereermagu KNR-mi siulersuisut qanoq akissaatisiaqartinneqassanersut.

Naggataatigullu sanioqqussinnaanngilarput Inuit Ataqatigiinninngaanniit ima inerniliinissaq:

Naalakkersuisut KNR-ip 1996-mut naatsorsuutaasa akuerineratigut KNR-ip siulersuisui malittarisassat inatsisillu unioqqutillugit akissaatisiaqartut ilisimareerlugu ukiaq november-ip

pingajuani Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Ataatsimiititaliap isumaliutissiissummini saqqumiussinerani KNR-mi siulersuisut qanoq akissaatisiaqartinneqassanersut naqissusiineranni naalakkersuisut nipangiutiinnarsimavaat malittarisassat inatsisit unioqqutillugit, siulersuisut akissaatisiaqartinneqarsimasut.

Taamaammat Inuit Ataqatigiinniit neriuutigaarput upernaamut ataatsimiinnisamut naalakkersuisut peqqussutip nutarternera saqqummiukkumaaraat, naalakkersuisullu ilisarnaatigilerusunngikkunikku inatsisinik unioqqutitsisarneq Inuit Ataqatigiinniit suli isumaqarpugut naalakkersuisut akunnerminni kinguneqartinneqartariaqartoq.

Bjarne Kreutzmann, Akulliit Partiiat:

Saqqummiussissut naapertorlugu paasivara siulersuisut akissarsiaqartinneqarnerat KNR-imi 1996--imi 1997-imilu atorneqartoq akissarsiaqartitsinermik malittarisassanut atuuttunut naapertuutin-ngitsoq. Allnnguutissatut siunnersuut pineqartoq isumaga naapertorlugu iluarsiissutaaginnarpoq Radiukkut fjernsynikkullu aallakaatitsisarneq pillugu Inatsisartut peqqusutaannut, taamaalilluni naalaakkersuisut erseqqissumik tunngavissinniarlugit malittarisassanik taamaattunik aalajangersaasinnaanissaannut.

Siulittaasumut siulersuisunullu akissarsiaqartitsineq pillugu malittarisassatut naalakkersuisut kaammatuutigisaannut isumaqataagama matumuuna inassutigissavara siunnersuut taama isikkoqarluni aappassaannik oqaluuserisassanngotinneqassasoq.

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Kaattusseqatigiinniit paasisinnaalluarpara soormi KNR-ip siulersuisoqarfia naammagittaalliutigineqartuarlunilu iluamik ingerlanialersinnaanngimmat, qularnanngilarmi siulersuisuusartut maannakkullu siulersuisuusut arlaanut piginnaaneqarluartut pikkorissuseqartullu, kisiannili pisariaqarpaa siulitaasoq siulersuisunullu ilaasortat ilaat naalakkersuinermik suliaqartuniik toqqarneqarlutik inissitsiterneqartassappata? Tassami assersuutigalugu ruujorilerisoq naalakkersuisuniit toqqarneqarsinnaanngilaq ullut tamaasa napparsimavimmi nakorsiartitsisassasoq imaluunniit nakorsaq eqqakkanut ikuallaasarfimmi sulisassasoq, taamaattoqassappammi tamatta takusinnaavarput ajortoqassasoq, KNR-mullu tunngatillugu inuit tusagassiornemik ilinniagaqarsimasut kattuffiit allallu tusagassiornerup iluani susassaqartut paasisimasaqartullu KNR-mi siulersuisussanik piginnaaneqarluartunik suliamik soqutiginnittunik naatsorsuutigineqarsinnaasunillu naalakkersuinikkut naqisimaneqaratik toqqaasinnaalertariaqarput, toqqakkallu siulittaasussartik nammineerlutik toqqarsinnaasariaqarpaat. Politikkerit KNR-mi allanilu inuiaqatigiit pigisaanni ulluinnarni ingerlatsinermi susassaqanngilagut, kisianni inuiaqatigiit pigisaanni suliffeqarfissuarni ajortumik ingerlasoqartillugu Inatsisartut akulerussinnaasariaqarput, Inatsisartullu siulersuisoqarfinni assigiinngitsuni inummik ataatsimik marlunnilluunniit aallartitaqarsinnaasriaqarput naalagarsuanngoreerlutik inissisimasussaanngitsunik.

Saqqummiussinermi peqqussutillu allanngortinnissaanni aningaasarsiat angalanermilu aningaasartuutit matussuserneqartarnissaat eqqartorneqarput. Aningaasarsiassaannnaat isigalugit KNR-mi allallu inuiaqatigiit pigisaat ingerlanneqartariaqanngillat, aamma isumaqarpunga inatsisar- tut aalajangersaasariaqanngitsugut inuit kikkut sorliillu 100.000,00 -kaarlugit imaluunniit 200.000,00 aningaasalersorneqassasut, tassami tjenestemandinut atugassarititaasut il.il aalaja-ngersakkat isumaqatigiissutillu malillugit allaffissornikkut tamakkua iluarsisariaqarput.

Soormi inuiaqatigiit inuit ataasiakkaat ajunngitsorsiassaat imaasiallaannaq qaffaaffigissavavut, ilinniartulluunniit ilinniarnersiutaat il.il imaasiallaannnaq qaffaaffigineqarsinnanngitsut?

Taamaattumik peqqussutip allanngortinneqarnissaanut siunnersuutip maannakkuugallartoq akuerseqataafigineqarsinnaanera apeqquserpara.

Jonathan Motzfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:

Partiit oqaaseqartui qutsavigaakka, aammalu malugisinnaallugu siunnersuut taanna udvalgimi soorlu aamma Siumup oqaluttuata kissaatigigaa allallu udvalgimi misissorluarneqarnissaa kissaatigineqarpoq, aamma taanna isumaqatigaara, taanna pisariaqarpoq.

Saqqummiininni oqaatigaara aamma taanna aamma Inuit Ataqatigiit oqaluttuannut erseqqissaatigerusuppra nalunaarusiami ' 11 stk. 4 Landstingip Inatsisaa nr. 3 1990 -meersoq Radiukkut Fjernsynikkut ingerlatsineq pillugu, taanna naalakkersuisut inatsisinut allaffeqarfianinngaanniit assorujussuaq nalorninartumik tunngavissaanersoq tikkuarneqarsimavoq, taamatut siulersuisunik akissaasersuinissami, taamaalilluni maannakkut taanna atussallugu nalorninartutut isigineqarluni. Taanna tassa siulleq, taavalu maannamut akilersueriaaseq atorneqarsimasoq taanna 1/365 atorneqartoq ooretaqartorlu kr . 623,85 taanna aallaavigalugu akilersuisarsimaneq angalanerannut, ineqarnerannut aammalu sulinngiffimmi ilaatigut qularnanngilaq taarsiissutigisartagaannuut, maannakkut taakkua misissorluarneqarlutik pineqarmata udvalgimi aamma nalilersorluaqqillugit paasissutissanik erseqqinnerusunik piniarfigineqarsinnaapput maannarpiaq nikuiinnarluni naatsorsuutini oqaatigineqarsinnanngitsunik, aamma tamakkunani Inatsisartut naatsorsuuserinermut Natsorsuutini Udvalgiata aamma periarfissani tamakkunani naatsorsuisimasinnaanera aamma innersuussutinut aamma ilaasinnaammat.

Kisiannili uani siunnersuummi nalorninartorsiutit assigiinngtsut tamakku pillugit aammalu pisortanik pigineqartunik tassa Hjemmestyremit pigineqartunit ingerlatsiviit KNR-tut ittut aammalu allat iluanaarniutaanatik ingerlatsivittut ingerlanneqartuni sanilliunnerisigut taamaalillugit akissarsiaat maannakkut aaqqiiviginiarneqarnerat siunnersuutaaniaraluarpoq maani, aammalu maannakkut misissorumaneqarmat taanna qujassutigissavara.

Kiisalu aamma oqaatigilaassavara Kattusseqatigiinnut oqaatigineqaraluarmat Inatsartullu siulersuisoqarfianni inummik ataatsimik marlunnilluunniit aallartitaqarsinnaasariaqartugut naalaganngoreerlutik inissisimasussaanngitsunik.Ullumikkut inatsisit najoqqutaralugit tamanna ajornarpoq tassa KNI-ip siulersuisoqarfiini Inatsisartunut ilaasortat toqqarneqarsinnanngillat ullumikkut pissutsit taamaattillugit.

Inuit Ataqatigiit oqaluttuata soorunami naalakkersuisut inatsisinik tunngaveqarpiaratik ingerlatsinerat apeqqutini taamaattuni uparuaanera akuerisinnaanngilara tassani inatsisit aamma uagut atortitavut allanilu aamma sanilliussisarnivut ingerlatani naapertuilluarniarnermik nassaarniarfiusarmata aamma uani sapinngisamik assigiinngippallaamik ingerlatsinissaq pinaveersaarumallugu siunnersuutissat uani pineqarsimammata.

Ugguunali Inuit Ataqatigiit oqaluttuat isumaqatigaara tusagassiuisarneq raadiukkut aammalu tv-kut tusagassiuisarneq pillugu aaqqissuussinissamik noqqaanerit suliariniarneqartullu taakku Inatsisartunut saqqummiunneqarnissaa pisariaqalermat, tassanilu utaqqineqaannartoq tassaavoq maannakkut neriorsuutaareersut Inatsisartullu akuersaagaat mediekonfernceqarnissaq, taanna pereerpat saqqummiussinissaq naalakkersuminngaanniit naalakkersuisuminngaanniit periarfissaq saqqummissammat, tassanilu Kalaallit Nunaanni tusagassiuinermut ingerlatsineq ataatsimut siunnersuusiorfiullunilu aamma eqqarsaatinik Inatsisartut isummerfissaanik saqqummiinissamut tamatta pisariaqartitatsinnik saqqummiussinissaq periarfissaavoq. Unali allaavoq maannakkut akissarsiassalersuinermut tunngavigisavut ersernerluttut erseqqissisariaqartut inatsisinik tunngavissaaleqineq nalorninartulik qaangerniarlugu iliuuseriniakkat oqaatigalugit tassani udvalgimi misissorluarneqarnissaanik noqqaaneq akuersaarpara.

Manasse Berthelsen, Inuit Ataqatigiit:

Naalakkersuisut siulittaasuata oqarnera massakkut KNR-mi siulersuisut ersernerluttumik akissaatisiaqartinneqartut toqqammaviat ersernerlunnerarlugit, kisianni peqqussummi taavalu KNR-ip ileqqoreqqusat malittarisassaani erseqqissumik allassimavoq aamma naalakkersuisup erseqqissumik saqqummiuppaa qanoq akissaatisiaqartinneqassanersut, taamaattumik oqartoqarsinnaanngilaq ersernerlunnerarlugit massakkut akissarsisitsinermi atorneqartut.

Knud Sørensen, Atassut:

Isumaqarpunga imaluunniit Atassumminngaanniit isumaqarpugut erseqqilluinnaqqissaartoq suna Inatsisartunut suliassiissutigineqarnersoq tassa radiukkut fjernsynikkullu aallakaatitsisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnissaannik ' immikkoortumik 6-mi ilaneqarnissaa, taanna erseqqingaarami tappiorakkaluaraanniluunniit paatsoorneqarsinnaanngilaq. Tassalu taanna alajangiiffissaq, aammalu isumaqarpunga pissusissamissoorlunilu ataatsimiititaliamut taanna eqqartugassanngortikkaanni tulluuttoq. Kisitsisit taagorneqartut aningaasarsiaqartitsinermut tunngasut taakku imminni tupinnaateqanngillat, kisianni radiup imaluunnit KNR-ip atugarlioreersup bestyrelsiata aningaasarsiaqartinneqarnera peqqutaalluni isumaqatigiinngissutaasoq suli KNR inuiaqatigiinnik pitsaasumik kiffartuussisussaq atugarliortinneqaqqissappat tamanna Inatsisartut nammakkuminnaatsissavaat inuiaqatigiinnut akisussaasutut.

Tassa nalunngisagut naapertorlugit KNR-ip bestyrelsiani aningaasarsiaritinneqartut maannakkut isumaqatigiinngissutaammata taakkulu toqqissumik aaqqinngikkaanni KNR-ip siulersorneqarnera pitsaasumik ingerlaqqissinnaanngimmat. Taamaattumik aalajangersakkamik taamaattumik amigaateqarneq maannakkut naammassiumaneqartoq aaqqittariaqarpoq pinngitsoorani.

Partiit assigiinngitsut oqaaserisaat soorunami oqaaseqarfigissallugit ussernartorsiornaraluarpoq kisianni ilaliussaannaapput, suliassavimmut tunngasuunngitsut. Ataatsimeersuartitsinissaq tusagassiuutit pillugit taanna pisussaavoq, tassanilu eqqartorneqarumaarput tusagassiornermut tunngasut assigiinngitsut inuiaqatigiit tamaasa kiffartuullugit pitsaanerpaamik qanoq aaqqinneqarsinnaajumaarnersut, taannalu soorunami peqataasunit isummersorfigineqarlunilu siunnersuuteqarfigineqarumaartoq qularutigisariaqanngimmat aammalu Inatsisartunut saqqummiussisoqartussaammat taanna utaqqiniartigu taassuma oqaluuserineqarnissaanut pitsaanerpaajussammat.

Ilaatigut Kattusseqatigiit oqaatigisaat ilumut ilumoorluinnaqqissaarpoq, kia aamma assortussavaa, ruujorilerisoq soorunami nakorsiartarfimmi sulisinnanngilaq ajornaqaaq aamma peqquneqarsinnaanngilaq, kisianni nakorsaq immaqa suliffissaarussimaguni taava allamik suliffissarsiorsinnaavoq. Taaku ilumoorput, taamaattumik taamatut assigiinngitsunik uparuartuinerit isumaqarpunga, soorunami inuk qanorluunniit oqaaseqarsinnaavoq, kisianni pinaveersaaraanni pitsaanerusarpoq.

Taamatut oqaaseqarluta Atassumminngaanniit Kulturimut Atuartitaanermullu Ataatsimiititaliami suliarineqartussaassammat una peqqussutissaq ilassutissamininngua suleqataaffigikuttuussavarput.

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Nunatsinni amigaatigineqartoq tassaavoq paasissitsiniaaneq. Asserssutit ersarissut atorlugit paasisitsiniaanngikkaanni inuit ilaatigut paasitikkuminaattarpugut, taamaattumik ruujorilerisoq nakorsarlu maani paasisitsiniutigalugit assersuutitut atorsimavakka. Isumaqarpunga ersarissoq takuneqarsinnaasorlu siulersuisoqarfiit assigiingitsut inuiaqatigiinnit ingerlatsiveqatigiinni pigineqartuni inuttalersuutigineqarsimasut qiviaraanni inuit inissitsiterneqarsimasut politikkikkut ilaatigut apeqqusertariaqarmat ilumut inuit ilaat tulluartuunersoq taamatut siulersuisoqarfinni inississallugit, tassa imaanngikkaluarpoq inuit ataasiakkaat tatiginnginnakkit aammalu naleqqussorinnginnakkit qanoq ilinniagaqarsimanerannut tunngatillugu, unali ersersinniaannarpara assersuutigalugu KNI eqqartorneqartillugu tusagassiuinermi paasisisamasaqartut ilinniagaqarsimasut allalu tusagassiornermut attuumassuteqartumik Kattuffiit soqutigisallillu taakkuuppata siulersuisuni toqqarneqartartut isumaqarpunga KNR-ip siulersuisoqarfia pitsaanerujussuarmik ullumikkorniit ingerlassagaluartoq. Qujanaq.

Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit:

Tassami tupinnartuusimassanngikkaluarpoq naalakkersuisut saqqummiinerminni decemberip 18-ani aatsaat nalunaarusiami pissarsinermikkut 1996-mi akissarsiarititaasimasut qanoq annertutigisimaneri aatsaat paasisimanerarsimanngikkaluarunikkit. Naatsorssutini martsimi naalakkersuisunut apuunneqarsimasussatut naatsorsuussatsinni allassimavoq siulersuisunut aningaasartuutaasimasut akissarsianut aningaasartuutaasimasut 96-mi 463.000,00 -sut, taakkulu saniatigut titarnerit arlallit appasinnerulaartumik allassimavoq: Siulersuisut angalanerannut 250.000,00 missaani aningaasartuutigitinneqarsimasut, taamaattumik tupiginngilara uagut Inuit Ataqatigiinni oqaluttorput tamakkuninnga uparuartuimmat naalakkersuisullu sianiginninngitsuusaarinnissimanerannik oqarnera ilumoornerartariaqarpara.

Aappaattut pingaaruteqartumik akineqanngitsoq tassaavoq sooq nukinginnaqaa ataatsikkut peqqussutip allanngorternissaanik siunnerfeqarnerup maanaannaq ilaartorniarneqalerneranik. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliami ukiutoqalersoq tassa decemberip 30-ni isumaqatigiilluta Atassummit marluk, Siumumiit marluk uanga Inuit Atqatigiinninngaannit isummernitsinni tunngavigisavut siulittaasup aningasarsiassaanut tunngatillugu allannguuteqarsimanngimmata Inuit Ataqatigiit sinnerlugit isummernera gruppi sinnerlugu isummernera aalajangiusimavarput.

Jonathan Mozfeldt, Naalakkersuisut Siulittaasuat:

Tassa taanna ullormusiaqartitsineq vederlagslove najoqqutaralugu ingerlanneqartoq, taanna najoqqutaralugu KNR-imi siulersuisut akissarsiaqartinneqarnerat aamma ingerlanneqarpoq. Taannalu taanna Inatsisartut aamma atorparput taanna uagut. Tassa ullormut ataatsimiinersiutinik pissarsiaqartaratta, taamatut pisinnaatitaasut ilaasortat naalakkersuisut taamaasinnaatitaanngillat. Taava aaqqissuussinernik allanik pisoqarsimatinnagu, taamattumik maannakkut vederlagsloven taanna aningaasarsiaqartitsinermik inatsisit najoqqutaralugu iliuusissat uani killiliisimanerat tassa ilumoorpoq Josef Motzfeldt aatsaannguaq oqaatigisaa Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq akuersissutiginninneratigut siulersuisut siulittaasuat taanna immikkut akissarsialerneqarsinnaavoq. Sinnerilu tassa ajornaqaaq taakku ullormut ataatsimiinersiutissarsineq kisiat taakku pisassarivaat, ullumikkut inatsiseq taamatut periarfissaqarput. Taannalu allannguuteqarnissaa tassa qitiuvoq tassani Naalakkersuisut siulittaasup akissarsiassaanik siunnersuuteqarnermik saniatigut aamma ilaasortaasut allaat aamma akissarsiaqarnissaanik siunnersuuteqarmata aalajangersaasinnaanissaminnut, soorlu aamma tassani periarfissaqartitaasut oqaaseqarninni selskabinut aammalu hjemmestyrip ingerlatsiviinut allanut periusissat najoqqutaralugit.

Una sooq nukinginnaqaamik oqarneq, oqaatigissavara tassani maannakkut KNR-i imaluunniit allalluunniit qiviaraanni pisortatigoortumik siulersuisoqarfiit inuttassarsiorneqarneranni aamma inuit apeqqutigisalerpaat ilaat qanoq aamma tassani aningaasarsiamikkut ilaatigut nakkartoorutigiumanagit taamatut sulinertik qanoq tassani naatsorsuutigisinnaanerlugu aningaasanik pissarsiaqartitaanissartik, taamaattumillu ilaasa ungasissorujussuarmit ilaatigut aggersinnaasut ullormut ataatsimiinersiutissaannarmik akissarsiaqarnissaq aqqutigalugu pissarsiariniarneri aamma ajornakusuulersimasoq ilisimaneqarpoq. Taamaattumillu hjemmestyrip ingerlatsiviinni allanisulli taakkunannga annertunerusumik pissarsiaqartitaanissaq periarfissami maannakkut ammaassinissaq nalilerneqarpoq pitsaanerusutut periarfissatut isigineqartoq.

Taanna KNR-ip ataannarnissaa aamma naatsorsuutigigatsigu soorunami ataannarnissaa naatsorsuutiginngikkutigu maannakkut saqqummiutariaqanngikkaluarparput akissarsiat pitsanngorsarneqarnissaat, kisianni ataatsimeersuarnerup kingornatigut aamma KNR-eqassasoq Naalakkersuisut naatsorsuutigimmassuk, taava taanna taamaalillugu maannakkut udvalgini naaperiarfigineqarpat akuersaarneqareermallu amerlanerusunit suliassaq tassunga innersuuteqqissavara.

Otto Steenholdt, Atassut:

Inatsisinik sulinermi pisariaqartarpoq inatsit tamaat aaqqinneqassanngippat nukinginnartulli pillugit '-it ilaat ataasiakkaat aaqqinneqartarlutik. Tamanna pisariaqarluinnartuuvoq, soorlu Atasumminngaanniit oqaatigineqartoq aajuna pineqartoq immikkoortoq 6, taannaana aaqqinniarneqartoq nukinginnartut pillugit. Taassuma aaqqinneratigut naalakkersuisut siulittaasuata aatsaaqqissaaq oqaatigaa qanoq pisariaqartigisoq. Siorna uanga saqqummiuppara kommuninut aallartinneqartartut qaaqquneqartartut akissarsiaqartinneqarnatilli qanoq ilungersuutsigalugu piumagaat. Inatsisartut tamarmik akuersaarpaat avataanit aggersinneqartartut kommuninulluunniit tunngasut tamarmik vederlagslove tunngavigalugu tunineqassasut, aggerumajunnaariartormata ilaat angalaartarmata aalisartussaagaluarlutik piniartussaagaluarlutik ataatsimiinnissaq pillugu ataqqinnillutik aggertarmata akissarsiaqartinneqassanatillu. Aaama tassaniippoq radiup taama pingaartinneqartigaluni oqallisaanerani nukinginnartoq ilumut radiup taama pisariaqarluinnartitatta ingerlanera ajortilluinnassanngippat nukinginnartumik ' 6 aaqqittariaqarpoq, sinneri ilaliussat ruujorilerisut nakorsakkulluunniit tasani pineqanngillat.

Anders Andreassen, ataatsimiinnermik aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat:

Taamaalilluni oqaluuserisassat immikkoortuisa 15-ata siulermeerlugut oqaluuserinera naammassivarput, aappassaaneerneqartinnagulu Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliami suliarineqarallassaaq, matumalu kingorna aappassaaneerneqarumaarluni.

Kalaallit Nunaanni Inatsisartut