Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 34-3

Ataatsimiinnerit Tilbage Op Næste

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiusut 21-at, ataasinngorneq 5. november 2001, nal. 13:14

Oqaluuserisassani immikkoortoq 34

Inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut.

(Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq)

(Pingajussaaneernera)

  

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat, Inuit Ataqatigiit.

  

Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat, Inuit Ataqatigiit.

Aamma tassani aappassaaneerineqarnerani atatillugu Inatsisartut Attaveqarnermut Pilersuinermut aamma Ineqarnermut Ataatsimiititaliaat isumaliutissiissuteqarpoq. Siumup Inuit Ataqatigiillu isumaqatigiissuteqarlutik inassutigaat taamatut iluseqarluni akuerineqassasoq. Atassut Kattusseqatigiillu akerliusimallutik.

Taamaattumik oqaatigissavara amerlanerussuteqartut inissialiornermi tapersiissuteqartarneq, utoqqatserpunga, nappaasoqarpoq. Jakob Sivertsen, Atassut.

 

 

Jakob Sivertsen, Atassut.


Qujanaq. Inissialiortarnermi, utoqqatserpunga. Inissialiortarnermi tapissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnissaanik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut maannakkut pingajussaaneerneqartoq, tassaavoq BSU-mik illoqarfinnut tunngasoq. Taamaattumik taanna kissaatigisimavarput immikkuullarinnera peqqutigalugu immikkut taasissutigineqarnissaa. Peqqussutissap siullermeerneqarnerani aappassaaneerneqarneranilu Atassummit BSU-mit illoqarnermi akilersueriaatsip pingaartumik qaffasippallaamik ernialersuisarnerit ullutsinnut naleqqussarlugit iluarsartuussiffigineqarnissaat aaqqiissuteqarfiginiarlugit Partii Atassut sinnerlugu siunnersuummik upernaaq saqqummiussaqarsimavugut. Ajuusaarnaqaarlu siunnersuut Naalakkersuisunit qarsupittumik suliarineqarsimaneratigut BSU-mik illoqartunut amerlanerpaanut ullumikkullu ilungersorlutik akilersuiniartunut peqqussutip allannguutissaa minnerpaamilluunniit iluaqutigisussaanngimmassuk. Tassami peqqussummik allannguinerup taamaallaat akilersuilluarsinnaanngitsut, akilersuilluarsinnaanngitsunut illumut akiligassat sinnerinik isumakkeerfigineqartarnissaat kingunerisussaammagu. Akiligassanillu isumakkeerfigineqartut illumut piginnittuujunnaartarnissaannik Naalakkersuisut Naalakkersuisunit anguniarneqarmat, tamanna inuit piginnittussaanerannik akuliunnertut Atassummit isumaqarfigalugu akuersaarsinnaannginnatsigu matumuuna oqaatigissavarput.

 

Naggataagut Atassummit erseqqissassavarput BSU-mik illoqartorpassuit atuakkamik erniaannaannut akilersuiniarnerat qanoq ilungersunartigisoq eqqarsaatigissagutsigu, tassa takuneqarsinnaavoq ukioq 2002-mut aningaasanut inatsisissamut 64,4 mio. kr. illumut akiligassaq qaavatigut erniaannarnut akiligassanngortinneqarsimammata. Atassummit isumaqartuarpugut tamanna innuttaasut ilaannut, tassa isorliunerusuni najugalinnut pingaartumik piniarnerinnarmik inuutissarsiuteqartunut ullumikkut akilersinnaajunnaartumik artukkiineruvallaartoq. Ajoraluartumillu Naalakkersuisunit suli isiginngitsuusaarneqarnera Atassummiit assut akueriuminaatsipparput. Atassummit Naalakkersuisut innuttaasut aatsaat nakkaattuuikkaangata ajornartoriutaannik aaqqiiniartarnerat akuersaaginnaarsinnaajunnaaratsigu matumuuna oqaatigaarput. Soorlu BSU-mi illoqartut illumut atukkat erniaqqortunerujussuat pequtaallutik illut qimararpaat. Ajornartorsiut taanna aatsaat maani oqaluuserineqalinngilaq.

   

Siornatigut Siumumiit Atassummiillu Inatsisartuni ilaasortaasarsisuni aaqqiiniarnissaq oqaluuserineqartarpoq. Ulloq manna tikillugu kinguneqanngitsumik. Naalakkersuisut akissuteqarnerminni oqaatigeqqippaat akissaqarnerusut pilliuteqarnerunissaat. Akissaqarnerpaat imminnut inissaqartinnissaminnut piumassuseqarnerulernissaat, kiisalu namminerisamik inigisamut aningaasaliinikkut ileqqaarnerulersitsinissaq Naalakkersuisup pingaartillugu oqaatigaa. Tamanna soorunami tusarlugu iluartorujussuuvoq.

Naalakkersuisut ilaqutariit akissarsiakkaanerusut ineqarnerminnut akiliinerusalernissaannik toqqammavilersuuteqarnerminni ilaqutariit namminerisaminni illutaarsinnaanerannik piumassuseqarnerulernissaat ineqarnermut akiliummik qaffaaniarneq peqqutaatippaat.

Eqqaamassavarput peqqutaatinniagaq oqaannarluni anguneqarsinnaanngimmat, soorlu inuusuttut arlalippassuit sivisuumik ilinniarnerminni ilaqutaqalereertarput allatullu ajornartumik ilaquttatik inuussutissaqartinniarlugit aningaaserivinni atorniartariaqartartut nunatsinni takornartariunnaarpagut. Tamakku inuuniarnerminni naammassigaangamik ilinniarluarsimanermikkut qaffasissumik akissaateqartunut ilannguttarput. Qujanartumik nunatsinni tamakkua amerliartorput, tamannalu Atassummit assut tulluusimaarutigaarput.

 

Puigorneqartartorli tassaavoq inuusuttut ilaqutaqalereerlutik ilinniarnerminni naammasigaangamik akilersugassarpassuaqartarmata soorlu annertuumik akileraartarput aningaaserivinnut atorniakkaminnut akilioraasarput meeqqerivinni annerpaamik akiliisarput meeraat meqqat tapisiaqartinneq ajorput ineqarnermut qaammaqqutinut kiassarnermullu ilaalu ilanngullugit taamannak akiliisarlutik. Taamaattumik Atassummiik eqqortuusorinngilarput innuttaasut pingaartumik inuusuttut aatsaat siunissaminnik pilersaarusiorlutik aningaasanillu katersiniarsaralutik aallarnisaruttulersut ineqarnerminnut akiliutaat qaffariarlugit illuatungaatigut namminerisaminnik initaarnissaannik Naalakkersuisunik kaammattorneqarnerat naleqqutinngitsoq.

 

Atassummik peqqussutissap kinguartillugu BSU-mik illoqartunut tamanut iluaqutaasumik aaqqiiniuteqarnissaq Atassummik Naalakkersuisunut kimigiisiutigisimagaluarparput kinguneqanngitsumilli. Taamaammat peqqussutissamut siunnersuutip pingajussaaneerneqarnerani akerliulluta Atassummiik taasissaagut. Qujanaq.

 

Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat, Inuit Ataqatigiit.

Qujanaq. Taava marlussuit oqaaseqarumallutik nalunaarput; siullermik Ineqarnermut Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq, Jørgen Wæver Johansen. Tulleriumaarpaa Mogen Kleist, Kattusseqatigiit.

   

Jørgen Wæver-Johansen, Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Siullermik Atassutip oqaaseqartua Jakob Sivertsen naqqilaarusuppara. Oqarputit Naalakkersuisut qarsupittumik suliaqarsimasut. Naalakkersuit qarsupittumik suliaqanngisaannarput. Innuttaasunut taamatut tujormisaarineq pissusissamisuunngilaq. Naalakkersuisoqarpugut kikkuugaluarpataluunniit ilungersrolutik pitsaasumik suliaqarniarsartunik tamatigorluinnaq.

 

Isumaqarpunga, aallaavipput qimannaveersaartariaqaripput. Aallaavipput upernaaq isumaqatigiissutigisarput tassaavoq BSU-mi kapitali 4-mi illuuteqartut bolisikringi atorunnaarneratigut ajornerusumik atugaqalinnginnissaat Naalakkersuisut suliarissagaat. Taanna Naalakkersuisut suliarisimavaat. Uani JakobSivertsenip kukkulluni oqaatigivaa akiligassaminnik isumakkeerfigineqartut illuminnit piginnittussaajunnaarsinneqassasut.

 

Taamaattoqanngilaq. Akerlianik isumakkeerfigineqartut, taakkua illuminniiginnassapput. Jakob Sivertsenip uteqattaarfigivai siullermeerneqarnerani aappassaaneerneqarneranilu illut 2980-it 64 mio.-inik erniaqarmata. Taanna tupigusuutissaanngilaq. Jakob Sivertsenip uteqqiaffigai isorliunerusuni piniartukkormiut taakkua artukkerneqarnissaat. Taakkuuku oqilisarniarlugit ilaatigut taakkuummata 128.000 ataallugit isertitaqartartut. Taakku oqilisaaffiginiarlugit isumakkeerfigineqarsinnaanngornissaannut periarfissaq ammaakkusukkipput Naalakkersuisuniit.

 

Oqaaseqarnermini piffissap affangajaa atorpaa ininik attartortut oqaluuseralugit. Taakku uani pineqanngillat. Aallartikkavit oqarnittuut uani pineqartut tassaapput BSU kapitali 4 najoqqutaralugu illuutillit attartortuunngitsut. Isumaqarpunga suliassaq itisuumik peqqissaartumillu Inatsisartunit suliarineqarsimasoq. Siullermeerneqarnerani aappassaaneerneqannginnerani ataatsimiititaliami suliarineqarluni, kiisalu aappaaneerlugu oqaluuserineqarnerani massakkullu pingajussaaneerneqarnerani. Taamaattumik kinguartitsinissamut pissutissaqanngilagut. Inatsisartut peqqissaartumik nalilersoreerpaat inassuteqarlutillu. Aamma kinguartitsigutta suna kingunerissavaa?

   

Kingunissaa tassaavoq BSU-mi illuutillit kapitali 4 najoqqutaralugu illuuteqartut upernaamut boligsikring-i pisartagarisinnaajunnaarunikku, taava aatsaat iluamik artukkerneqassapput. Nassakkut periarfissinneqarput qinnuteqarneq najoqqutaralugu isumakkeerfigineqarsinnaasunngorlugit. Taannalu Naalakkersuisut orniginarnerutippaat.

Taamaattumik Naalakkersuisut sinnerlugit inassutigissavara amerlanerussuteqartut ataatsimiititaliami inassuteqaataat malillugu Inatsisartut taasissasut.

 

Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat, Inuit Ataqatigiit.

Qujanaq. Taava Mogens Kleist, Kattusseqatigiit. Tulleriumaarpaa Jakob Sivertsen.

Mogens Kleist, Kattusseqatigiit.

Oqaatigissavarput Kattusseqatigiinniit aappassaaneerinninnermi oqaaseqaatigisimasagut innersuussutigerusukkatsigit, taamatut pingajussaarinninnermi itigartitsiniaratta.

 

Tassami BSU aqqutigalugu illuutillit akiitsoqartullu inigisaminnit anisinneqassappata, taava Komuuninnut artukkiisussaapput. Naalakkersuisoq massakkut oqarnermi ersarissorujussuarmik oqarpoq isumakkeerfigineqassapput, kisiannimi taakku isumakkeerfigineqarsinnaanngitsut anisinneqarpata kiap ajornartorsiutigilissavai" Kommuunit" Aamma piffissami kingullermi Sermitsiami allassimasut toqqammavigissagussigit atuarsinnaasagut malillugit Inuit Ataqatigiinnersut ilaata allaaserisimavaa ineqarnermut tassunga attuumalluinnartut qanoq Kommuuninut kinguneqarsinnaaneri taakkartormagit.

 

Taamaattumik Naalakkersuisup oqaasii kusanarsinnaapput, kisiannili uagut tungitsinninngaanniit oqaatigissavarput inuit taakku isumakkeerfigineqarsinnaanngitsut anisinneqarpata kiap isumagilissavai" INI A/S-ip" Naa, Kommuunit. Tassa taanna ajornartorsiut. Taamaattumik allaanngiivippoq INI A/S-iminngaanniit ajornartorsiut, inatsisiliornikkut ajornartorsiutit ajoqutigisatik Kommuuninut nussuinnassagaat. Taamaattumik Kattusseqatigiinninngaanniit oqaatigissavarput ersarissumik, taamatut pingajussaaneerinermi massakkut taasissagatta akerliulluta. Qujanaq.

 

Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat, Inuit Ataqatigiit.

Tullinnguuttut oqaaseqartinnagit, eqqaasitsissutigissavara pingajussaaneerinninnerummat taamaallaat naatsukullannik oqaaseqarsinnaagassi. Suli oqaaseqarusullutik nappaasimasut pingasuupput - taasinialissagatta. Tullinnguuppoq Jakob Sivertsen, Atassut, aappassaanik. - naatsukullammik. Tulleriumaarpaa Jørgen Wæver-Johansen.


Jakob Sivertsen, Atassut.

Suleriaaseq naapertorlugu oqalussinnaanerput atorsinnaassavarput 5 minutit, tassani periarfissaqaratta.

 

Naalakkersuisup tujormisaarisutut oqalunnerarlunga pimmanga, tamanna akuerisinnaanngilara. Neriuppunga, tusarnaartut tamanna namminneq nalilersinnaajumaaraat. Tujormisaarinanga ikiuiniarlunga akissaqanngitsunit illunik qimagaasunit akissaarullutik, taakku sinnerlugit qinikkatut maani saqqummiigama. Aamma ilumuunngilaq anisinneqartarnissaannut oqaatsikka sallunerarlugit oqaravit. Atuassavara illeqqissaaq aajuna saqqummiussat siullermeerneqarnerani imatut oqarputit. Issuassavara. Assersuutigalugu sumiiffinni allamik inissatigut periarfissaqanngitsuni Namminersornerullutik Oqartussat illu tigunissaa aalajangiussinnaavaat. Illulu Namminersornerullutik Oqartussanut inissiaataannut attartortittakkanut ilanngullugu tamanna taarsigassarsisup illumik attartortussanngortillugu. Tassa anisinneqassaaq, taamaattumikm oqarpugut piginnittussaaneq tassani innarlerneqarpoq utertinneqartussaammat Namminersornerullutik Oqartussanit. Taamaattumik sallusutut uanga ilinnut oqarnerit taanna ilinnut uterteqquara.

 

Aamma ineqarnermut oqalukkata tupigivat aatsaaqqissaaq aajuna qupperneq3 ineqarnermut akiliinerusalernissamut oqaatsitit tunngavigalugit oqaluppugut. Taamaattumik Naalakkersuisutut akissuteqassaguit illit nammineq saqqummiussatit qiviaqqaartariaqarpatit, taakkulu pillugit saqqummiisugut. Qujanaq.

 

Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat, Inuit Ataqatigiit.

Kingullermik erseqqissaatigilaarlara Aqutsisutut, tassa oqalussinnaatitaaffiit soorunami killeqarput. Aamma aappassaanik taamatut oqaaseqarnermi 5 minutsit, annerpaamik, sivisunerpaamik. Imaanngilaq tamaasa atorniarsarissagisi. Naatsukullannguamik. Pingasussaaneerigatta aallaqqaataaniit oqallittoqassanngilaq. Taava Jørgen Wæver-Johansen, Ineqarnermut Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq. Naatsunnguamik

 

Oqaaseqartut kingulliit marluk oqarfigilaassavakka naatsunnguamik.

   

Jørgen Wæver-Johansen, Ineqarnermut, Attaveqarnermut Pilersuinermullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Qujanaq. Mogens Kleistip nuannaarutigaara paasisimannguatsiarmagu matumani aallaavigineqartut upernaaq, taakkua aaqqiivigineqarmata, kisianni Mogens Kleistip ujartugai allat, tassa isumakkeerfigineqarsinnaanngitsummi? Tassa upernaaq taakkua oqaluuserinngisagut. Tusarnaarluarsimasut tamarmik maluginiarsimassavaat aamma agguaanneqartumi pappilissami takuneqarsinnaavoq, taakkua ullumikkut matumani periarfissinneqanngitsut misissuiffigeqqissaarneqassasut atugarisamikkut qanoq inissisimanerat eqqarsaatigalugu. Tamatumalu kingunerisaanik pisariaqassappat aamma Naalakkersuisut saqqummiussaqarumaartut. Taakkulu innersuukkusuppakka.

 

Jakob Sivertsenimut tunngatillugu oqaatigerusuppara issuakkatit oqaaserinikuuakka. Ilumut, kisianni tassani pineqarnersoq ajuusaarpunga paasisimannginnakku. Tassani pineqartoq tassaavoq, soorlu assersuutigiinnarlugu sumiiffinni aalajangersimasuni isumakkeerfigineqarnissaminnut periarfissaqanngitsut. Assersuutigalugu 128.000-it sinnilaarlugu aningaasarsiaqartut, taakkua neqeroorfigineqassapput artorsaatigigunikku akiliutissartik akilernissaa, taava piginnaatitaaffigimmassuk illu utertissinnaassallugu Namminersornerullutik Oqartussanut allamillu periarfissaqanngimmata, soorlu illit issuaanerit taamatut oqartoq. Taava tassani najugaqartinneqarsinnaapput attartortutut. Attartortullu tamarmik boligsikring-imik pisinnaanngortinneqarnikuupput 180.000 killigalugu meerartaqanngitsuni. Taamaalilluni periarfissinneqarlutik tapiiffigineqarnissaminnut. Taannaana pineqartoq tassani. Neriuppunga taanna Jakob Sivertsenimit paasineqarumaartoq. Qujanaq.

 

Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat, Inuit Ataqatigiit.

Qujanaq. Taava kingulliulluni nappaasimavoq Johan Lund-Olsen, Inuit Ataqatigiit.

 

Johan Lund-Olsen, Inuit Ataqatigiit.

Unaana qinnutigiinnarniarlugu tassa oqaaseqalaarusuttunga qinnutigerusukkakku Inatsisartuni suleriaaserput malillugu maani pingasussaaneerinninnerit ingerlattassagigut. Tassa Inatsisartut suleriaasianni maannamut atuuttumi aalajangersakkat, tassa kapitali 7-ani tassani erseqqissumik allaqqavoq imaluunniit aalajangersarneqarpoq siullermeerinninnermi aappassaaneerinninnermi pingajussaaneerinninnermilu qanoq pissusilersortoqartassanersoq aammalu oqalussinnaatitaaffiit qanoq innersut.

 

Tassa pingajussaaneerinninnermi malittarisassat imaapput.Allannguutissami siunnersuuteqartoqarsimanngikkaangat, tassalu taanna maluginiagasaq uani allannguutissamik siunnersuuteqartoqarsimanngilaq Atassutip tungaaninngaanniit. Taamaammat inaarutaasumik oqaluuserinninneq taanna ingerlanneqartussaavoq, taamaallaallu 5 minutit ataasiaannarluni, ataasiaannarluni oqaaseqartoqarsinnaavoq. Tassa partiit Kattusseqatigiillu ataasiaannarlutik oqaaseqarsinnaatitaapput, tassa inaarutaasumik oqallinnerusussaammat allannguutissanimmi siunnersuuteqartoqarnikuunngimmat. Allannguutissanik siunnersuuteqartoqarsimasuuppat, taava oqallinneq taanna ingerlasinnaasimassagaluarpoq marloriarlunilu oqaaseqartoqarsinnaalluni. Tassa taamaammat qinnutigissavara Inatsisartut suleriaasissaat malillugu maani aamma ingerlatsiniassasugut. Taamaaliunngikkuttami maannakkut matuma kingorna ammaassissaagut pingajussaaneerinninnermi aamma oqallisseqattaartasalluta. Oqallinnerit ataatsimiititaliani aamma pereersut, aappassaaneerinninnermi oqallinnerit pereersut, siullermeerinninnermi oqallinnerit pereersut, taamaammat suleriaaserput malillugu maani pingajussaaneerinninnerit aamma ingerlanneqartarumaartut.

 

Ole Lynge, Inatsisartut Siulittaasuat, Inuit Ataqatigiit.

Kingullermik tassa oqaatigilaaginnassavara tassa ilumoortortaqarpoq taanna pingajussaaneerinninnermi §33 najoqqutaralugu allannguutissatut siunnersuuteqartoqarsimappat, taakku siulliullugit taasissutigineqartarmata, kisianni aamma oqalussinnaatitaaffinni immikkut bilag-itut allassimasut innersuussutigiinnassavakka.


Taamaalilluta taasinialissaagut, tassalu inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allanngortinnerannik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuutip. Inatsisartut Attaveqarnermik, Pilersuinermut aamma Ineqarnermut ataatsimiititaliaani amerlanerussuteqartut inassutigat taamatut iluseqarluni pingajussaaneerneqarnissaminut akuerineqassasoq. Tamatumunnga isumaqataasut qinnuigissavakka nikueqqullugit.

19.

Akerliusut qinnuigissavakka nikueqqullugit.

10.  

Taamaalilluni immikkoortoq 34 aamma naammassivoq.