Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 14-3

Ataatsimiinnerit ] Tilbage ] Op ] Næste ]

Siullermeerneqarnera Aappassaanneerneqarnera Pingajussaaneerneqarnera

Ullut ataatsimiiffiusut 23,-at, sisamanngorneq 10. april 2003, nal. 13:11.

 

 

Imikkoortoq 14

 

 

2003-mut Inatsisartut aningaasanut inatsisissaannut siunersuut.

(Aningaasarsiornermut Naalakkersuisoq)

(Pingajussaaneernera)

 

Per Rosing-Petersen, Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap Siulittaasua, Siumut.

Inatsisartut 2003-mi aningaasanut inatsisissaattut siunnersuut Inatsisartut Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliaata ilassutitut isumaliutissiissutaa. Inatsisissatut siunnersuutip pingajussaaneerneqarnerani Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit saqqummiunneqartoq.

 

Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliaq ukuninnga ilaasoqartaqarpoq, Per Rosing-Petersen Siumut, siulittaasoq, Jakob Sivertsen Atassut, siulittaasup tullia, Josef Motzfeldt Inuit Ataqatigiit, Per Skaaning Demokratit, taavalu Ole Thorleifsen Siumut.

 

Isumaliutissiissut qulingiluanik immikkoortortalik innersuussutigissavara 2003-mi aningaasanut inatsisissatut siunnersuut inatsisartuniit pingasunngornermi ulloq aprilip aappaat aappassaaneerneqarpoq. Aappassaaneerinninnermut Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap isumaliutissiissutaa tunngavigalugu Naalakkersuisut ilassutissatut paasissutissanik kiisalu allannguutissatut siunnersuutinik allanik 37-nik ulloq aprilip sisamaat nassiussipput.

 

Tamatuma kingorna inatsisissatut siunnersuut Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit aammarlugu suliarineqarpoq. Matumuunalu Inatsisartut inatsisissatut siunnersuummi pingajussaaneerinninneranni ilaassutitut isumaliutissiissuteqarluni.

 

Aappassaaneerinninnermi allannguutissatut siunnersuutit 107-t ilanngunneqarput. Taakkunanna 94-sit Naalakkersuisut 13-nillu Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit saqqummiunneqarlutik.

 

Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaanni 93-sit akuersissutigineqartut tassa oqaasertaliussatut siunnersuut ataaseq pisariaqanngitsutut isigineqarluni itigartitsissutigineqarmat. Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutaa qulingiluat taasissutigineqartut akuersissutigineqarput.

 

Inatsisartuni taasisunit amerlanerussuteqartunit taperserneqartunit Naalakkersuisut sulissutiginninnerussasut Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutai sisamat pingajussaaneerinnissamut kinguartinneqarput. Allannguutissatut siunnersuutit taakkua pillugit pingajussaneerinninninnginnermi ilassutitut paasissutissanik saqqummiussisoqarumaartoq Naalakkersuisut oqaatigaat.

 

Allannguutissatut siunnersuutit tassaapput normu 88, normu 90, 89 aamma 92. atortussanik Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap Naalakkersuisut ulloq aprilip sisamaanni tigusaanni ilaapput Naalakkersuisoqarfinni ataasiakkaani allakkat aappassaaneerinninnermi apeqqutitut ajornartorsiuteqarfittut saqqummiussat ilaannut akissuteqaataasunut ilallit Qorlortorsuup tasiani erngup nukinganik nukissiorfiliornissamik suliassaq pillugu inuussutissarsiornermik Naalakkersuisumit Aningaasarsiornermullu Naalakkersuisumit immikkut akissuteqaatit kiisalu allannguutissatut siunnersuut 37 taakkununngalu 33-t aningaasaliissutinut sisamallu oqaasertalissanut tunngasuullutik.

 

2003-mi aningaasanut inatsisissap siunnersuutip pingajussaaneerneqarnissaanut ilassutitut isumaliutissiissutip matuma suliarineqarnissaanut Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliaq sivikitsuinnarmik piffissaligaasimanera pissutigalugu allakkat ilaannaasa isumaliutissiissummi matumani issuaaviginissaat toqqarneqarsimavoq.

 

Atortussat tiguneqartut isumaliutissiissummut ilanngussatut ilanngunneqarput tassa paasissutissiissutitut tiguneqartut ilarpassuisa Inatsisartunit ilaasortanut allanullu soqutiginaateqartutut Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit nalilerneqarmata.

 

Isumaliutissiissutip imarisaanik makku immikkut taasaqarfigerusupakka. Allannguutissatut siunnersuutit sisamat aappassaaneerininnermi taasissutigineqanngitsut tunuartinneqarnissaat Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap toqqarpaa. Tassalu allannguutissatut siunnersuutit normu 88, 89, 90 aamma 92.

 

Tamanna ilaatigut pivoq paasissutissat nutaat Naalakkersuisunit tiguneqartut tunngavigalugit ilaatigullu tamanna pisariinnerullunilu paasinarnerulersitsimmat. Allannguutissatut siunnersuummi normu 88-mi pineqartoq aviisinut nuna tamakkerlugu saqqummersartunut nuusiorfiillu NCPip akitsuusiineranut ukiuni 2000-miit 2003-miit ukiumut 1,5 mio. kr-nik tapiissuteqartarnissaq tassunga taarsiullugu Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuummik saqqummiussivoq taanna normoqarpoq 141. taanna naapertorlugu 2002-mi atukkat annertoqataat 1,2 million kr-nit 2003-mi immikkoortinneqassapput. 2004-milu aningaasaliissutissaqartoqassanersoq tusagassiuuteqarneq pillugu iluarsaaqqinneqarneranut atatillugu siunnersuinissaq apeqqutaajumaarpoq taannalu ukioq manna ukiakkut ataatsimiinnissami saqqummiunneqartussatut naatsorsuutigineqarpoq.

 

Allannguutissatut siunnersuut normu 90 ilinniartut sulisullu inissaanik suliassap pilersaarusiornissaata kinguartinneqarnissaanut tunngasoq tunuartinneqarpoq. Tamatumalu kingunerisaanik pilersaarusiorneq ingerlateqqinneqarsinnaavoq. Sulialli sanaartorlugu ingerlanneqarnissaanut Naalakkersuisut aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi tullermi tulleriiaarinermi siunertamut 42 million kr-nit missaanik ilanngussinissaa pisariaqassaaq. Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit oqaatigineqartariaqarpoq konto pingaarnerit 80000 aamma 900000 ataani sillimmatit atugassiissutigineqartussatut siunnersuutigineqanngitsut suli amerlasoorujussuummata.

 

Kontomi kingullermi taasami sillimmatit 17 mio. kr-usut 6,5 million kr-nit atuarfinnik iluarsaanermut atugassanngortinneqarnissaat maanna siunnersuutigineqarpoq. Tamatuma kingunerisaanik kontoni pingaarnerni taaneqartuni marlunni sillimaatitut aningaasat atugassiissutigineqarnissaat pillugu siunnersuummi 2003-mi aningaasanut inatsisip akuersissutigineqarnerata kingorna nassiussisoqarnissaa Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit naatsorsuutigineqarpoq.

 

Tamanna tunngavigalugu 2003-p sinnerani tulleriaarinissat Inatsisartut sinnerlugit Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap akuersissutigineqarnissaasa Inatsisartunit akuersaarneqarnissaat Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit naatsorsuutigineqarpoq. Kontomi pingaarnermi nutaami 201157-mi missiliuussaagallartuni sillimatinut tunngasuni konto 27,6 million kr-nik aningaasaliissuteqarnissaq Naalakkersuisut siunnersuutigaat.

 

Allannguutissatut siunnersuutaavoq taanna 123. Assersuutigalugu matumuuna suliami allassimasunut kingusinnerusukkut atugaassiissutigineqarnissaat siunertaralugu 2003-mi 27,6 mio. kr-nik aningaasaliissuteqarnissaq Naalakkersuisut siunnersuutigaat. Raajanut tunisinermi akinut tapiissutit uuliamut tapiissutit savaateqarnermik inuussutissarsiuteqartunut tunisinermi akinut tapiissutit aammalu kujataani imeqarfiliornermut aningaasartuutit.

 

Aalisarnermut piniarnermut nunalerinermullu Naalakkersuisoq aamma inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap isumasioqatigalugit ataatsimeeqatigineqarput paasissutissat pissarsiarineqartut tusaatissatut tiguneqarput.

 

Aningaasat immikkoortinneqartu atugassiissutigineqannginnerani Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliaq aalajangersimasumik akuersissutiginninnissimanissaa tunngavissaatinneqarpoq. Sinerissap qanittuani raajarniarnermut naleqqussaanerup siuariartorfiunerusumik ingerlanissaa Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit assorsuaq pingaartinneqarpoq. Taamaaliornikkut inuussutissarsiut imminut napatinnerulersinnaaqqullugu pisortanillu tapiissuteqarfigineqanngitsumik ingerlasinnaalersinnaaqqullugu.

 

Tapiissuteqariaatsimik maanna aaqqissuussisimanerup ingerlatiinnarneqarnera Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap isumaa malillugu aaqqissussaanermik naleqqussaarnermut kinguarsaataavoq.

 

Qorlortorsuarmi erngup nukinganik nukissiorfimmut tunngatillugu akissuteqaatip tiguneqarnera Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit uppernarsarneqarpoq. Tassungalu ilanngullugu Qorlortorsuarmi erngup nukinganik nikissiornissamut tunngatillugu apeqqutigineqakkajuttut pillugit martsip 28-anni ukioq manna allakkiaq innersuussutigineqassaaq, ilanngussaq Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit innersuussutigineqassaaq akissuteqaammilu immikkoortut ataasiakkaat maani issuaavigineqassanatik.

 

Paasissutissat maanna tiguneqartut tunngavigalugit Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit nalunaarutigineqassaaq Demokratit ilaasortaatitaat Inuit Ataqatigiillu ilaasortaatitaat eqqaassanngikkaanni pissutsit maannatut itsillugit suliassaq aningaasalersuutissatut periuserineqartussatut siunnersuutigineqartoq naapertorlugu ingerlanneqassasoq Ataatsimiititaliap kaammattuutigisinnaagaa.

 

Tamatuma kingunerisaanik Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutit marluk 92 aamma 89 aamma tunuartippai.

 

Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliaq ikinnerussuteqartoq Demokratit ilaasortaatitaat isumaqarpoq erngup nukinganik nukissiorfiliornissaq kinguartinneqartariaqartoq taamatullu isummernermigut immikkut tunngavilersuutigineqarnissaa kissaatigisimallugu. Tunngavilersuut taanna isumaliutissiissummi takuneqarsinnaavoq.

 

Ilusiliussaq eqqarsaatigalugu taanna isummernerup kingorna ikinnerussuteqartut Demokratit ilaasortaatitaat allannguutissatut siunnersuummik marlunnik saqqummiussinera immikkoortup tallimaani allannguutissatut siunnersuutit marluk 143 aamma 144 innersuussutigineqarput.

 

Inuit Ataqatigiit ilaasortaatitaata kissaatigaa Naalakkersuisut kingusinnerpaamik Inatsisartut ataatsimiinnerata ulluani ullumi 2000 tikillugu piffissamut immikkoortumut pilersaarut saqqummiutissagaat taamaaliornikkut ersarissineqarsinnaaqqullugu erngup nukinganik nukissiorfiliornissap nammineq ingerlannissaanut Namminersornerullutik Oqartussat maanna aningaasaliinissaminnut periarfissaqarnersut imaluunniit avataanit aningaasalersorneqarnissaq pitsaanerpaajussanersoq.

 

Paasissutissat kissaatigineqartut saqqummiunneqarpata suliassaq aningaasanut inatsimmut ilanngunneqassanersoq Inuit Ataqatigiinni isummerfigineqassaaq. Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaannut katillugu 37-usunik Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutaanut sisamaasunut tunngatillugu isumaliutissiissut nalinginnaasumik innersuussutigissavara.

 

Aappaassaaneerinninnermi allannguutissatut siunnersuutit sisamat kinguartinneqartut kingunerisaattut Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaata normu 124-p akuersissutigineqannginnissaa Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit inassutigineqarpoq. Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap isumaa malillugu allannguutissatut siunnersuutikkut normu 119-kkut aningaasaliissutissatut qinnuteqaatigineqartut aningaasanut inatsimmi kontomi pingaarnermi 922501-mi aserfallatsaaliinermut tunngasumi aningaasartuutigineqarsinnaavoq. Taamaalilluni ingerlatsinermut sillimmatit 800.000 kr-nik atuinissaq pinngitsoortinneqarsinnaaqqullugu tamannalu allannguutissatut siunnersuutip normu 118-p aamma 119-p akuersissutigineqannginnissaa inassutiginninnermut tunngaviuvoq.

 

Kiisalu allannguutissatut siunnersuut normu 122 akuersissutigineqannginnissaa inassutigineqarpoq tassungalu taarsiullugu akuersissutigineqannginnissaa inassutigineqarpoq. Tassungalu taarsiullugu Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuummik normu 142-mik sinneqartoorutigineqartussatut aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi anguniagaasut 2003-miit 2006-mut ukiuni tamani allanngorinneqarnera aalajangiusimaneqarnissaanik iluarsissuteqarnikkut qulakkeerinnittumik saqqummiussivoq.

 

Aningaasaqarnermut ataatsimiititaliap isumaqatigiittup inassutigaa allannguutissatut siunnersuut normu 143 aamma 144 eqqaassanngikkaanni allannguutissatut siunnersuutit 108-miit 148-mut akuersissutigineqassasut. Aamma tamatuma kingorna aningaasanut inatsisissaq siunnersuut tamarmiusoq akuersissutigineqassasoq.

 

Allannguutissatut siunnersuummut normu 143-mut aamma 144-mut ikinnerussuteqartumik Demokratiniit ilaasortamit saqqummiunneqartumut tunngatillugu immikkoortup tallimaani allassimasut innersuussutigineqarput. Naggasiullugu maluginiaqquniarpara isumaliutissiissummi kaammattuutit pingasut normu 18, 19 aamma 20 ilanngunneqarmata. Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Taavalu Naalakkersuisut akissutaataat Aningaasarsiornermut Naalakkersuisoq.

 

Augusta Salling, Aningaasarsiornermut Naalakkersuisoq, Atassut.

Qujanaq. Naalakkersuisut sinnerlugit Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq 2003-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuutip pingajussaaneerneqarneranut ilassutitut isumaliutissiissuteqarneranut qutsavigaara.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq pingasunik kaammattuuteqarpoq Naalakkersuisut siunissami aningaasaliissutinut inatsisaasartussat pillugit isumaliutersuutaannut ilanngunneqarsinnaasunik. Ataatsimiititaliaq Inatsisartut ullumikkut taasinissaannut arlalinnik inassuteqarpoq inassutigisaasalu taakku ilaat ataasiakkaat oqaaseqarfigissavakka.

 

Naalakkersuisuni paasivarput Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq suli isumaqartoq 2003-mi aviisinik nassiussinermut NBC-mullu akileraarutinut tapiissuteqartoqartaannartariaqartoq. Naalakkersuisut isumaqarput isummat maannakkut paasinarsisut Naalakkersuisullu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassutigisaa akuerisinnaanngoraat.

 

Taamaammat Naalakkersuisut allannguutissa tut siunnersuut normu 124 taamaatiinnarpaat allannguutissatullu siunnersuut normu 141 akuersaarlugu.

 

Nuummi ilinniartut ineqarfiinut ilinniartitsisunullu inissianut tunngasunik apeqqut pillugu isumaqatigiittoqarpoq, taamaammat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutip normu 90-ip unitsinneqarnissaanik aalajangiinera Naalakkersuisuniit tusaatissatut tiguarput.

 

Naalakkersuisuni naammagisimaarparput Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap aalisarnermi nunalerinermilu atugassarititaasunik pissuteqartumik aamma kujataani imermik pilersuinerup annertusineqarnissaanut 2003-mi aningaasartuutit amerleriarsinnaanerat 27,6 mio. kr.-it immikkoortinniarlugit Naalakkersuisut siunnersuutaat suliffissaqartitsinermut iluaqutaasussaq isumaqatigisinnaammagu.

 

Taamatuttaaq Naalakkersuisuni nuannaarutigaarput Aningaasaqamermut Ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut Qorlortorsuarmi erngup nukinga atorlugu innaallagissiorfiliornissaq maannakkut isumaqataaffigilermassuk. Peqatigitillugu Naalakkersuisuni pingaartilluinnarparput taamatut aaqqiinissaq akikinnerpaajusussaammat.

 

Naalakkersuisuni naliliivugut erngup nukinga atorlugu innaallagissiorfik siunissami inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut tunngatillugu isumatusaartumik aningaasaliinerussammat, erngullu nukinga maannakkut atukkatsinnut naleqqiullugu avatangiisinut naleqqunnerpaalluni nukissiorfiummat.

 

Naalakkersuisuni isumaqarpugut erngup nukinga atorlugu innaallagissiorfissaq eqqortumik pisariaqartitsinerlu malillugu pingaarnersiugaammat. Tamakku tunngavigalugit taama pingaaruteqartigisumik aalajangiiniarnermi amerlanerussuteqartoqassanngikkaluarpat pakatsinassagaluarpoq. Naalakkersuisuni paasivarput Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliami Inuit Ataqatigiit ilaasortaatitaata kissaatigisimagaa Naalakkersuisut ullup ataatsip ingerlanerinnaani ukioq 2006 tikillugu suliassaqarfinnut pilersaarusiat saqqummiutissagaat, taamaalilluni takuneqarsinnaalissammat Namminersornerullutik Oqartussat maannakkut erngup nukinga atorlugu innaallagissiorfissap sananeqarnissaanut nammineerlutik aningaasaliisinnaassanersut, imaluunniit allat aningaasaliisussarsiariniarneqartariaqassanersut.

 

Naalakkersuisuni isumaqarpugut ulloq ataasiinnaq atorlugu aningaasanik millionerpassuarnik tulleriiaarinissamut siunnersuusiornissaq nukingiussineruallaassasoq. Naalakkersuisuni neriuutigaarput tamanna Inuit Ataqatigiinnit paasineqassasoq taamaalillutillu pilersaarummut akuersillutik.

 

Tamakku saniatigut Naalakkersuisunit malugeqqussavarput pilersaarutip taarsigassarsinikkut aningaasalersorneqarnera kinguneqassanngimmat sanaartornermut missingersuutini aningaasanik allanut atugassanngortitsisoqarsinnaalerneranik. Nunatta Karsia taarsigassarsippat pilersaarutigineqartoq akerlianik ernianut assigisaannullu aningaasartuu taasussanik pissuteqartumik akisunerulertussaavoq.

 

Naalakkersuisuni isumaqarpugut nunani allani aningaaserivinnut ernianik akilersuinissaq isumatusaarnerunngitsoq, Namminersornerullutik Oqartussat 110 mio. kr.-inik sanaartukkanut taarsigassarsiarititat aningaasalersornissaannut Nunatta Karsiani naammattunik aningaasanik piareersimasuuteqartillugit, naak aammattaaq tamatumunnga peqatigitillugu Sanaartugassanut Iluarsagassanullu Aningaasaateqarfimmit annertunerusunik atuisoqassagaluarpalluunniit.

 

Taamaammat Naalakkersuisunit Inuit Ataqatigiit Demokraatillu pilersaarummik tapersersueqqullugit kaammattussavavut, taamaalilluni aammattaaq tassunga tunngatillugu isumaqatigiittoqarsinnaalerniassammat.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap kissaatigaa Namminersornerullutik Oqartussat qitiusumik allaffeqarfinni erngup aqqutaasa aserfallatsaalineqarnerat Naalakkersuisut siunnersuutigisaannit allaanerusumik konto pingaarnikkut allakkut aningaasalersomeqassasoq.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap aamma kissaatiginngilaa suliassamut aningaasaliisoqassasoq. Naalakkersuisut isumaqarput illuutinik pigisanillu allanik aserfallatsaaliineq, aningaasartuutit pisussaaffiillu Namminersornerullutik Oqartussani ingerlatsinermut aningaasaliissutinit akilerneqartussat ilagigaat.

 

Pingaaruteqarpoq nalornissutigineqalissanngimmat suliffeqarfiit Namminersornerullutik Oqartussanut atasut namminerminnut aningaasaliissutit atorlugit aserfallatsaaliinermut aningaasartuuteqartartussaammata. Aappaatigut aningaasaliissutinit Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit innersuussutigineqartunit suliassarpassuit ingerlasut akilerneqartussaareerput, tassunga ilanngullugit qaliap silallu pissusiinut illersuutip iluarsaanneqarnissaat.

 

Suliassat taakku kinguartinneqarpata Namminersornerullutik Oqartussat pigisaat nalikilleriassapput ukiunilu missingersuusiorfiusuni iluarsaassinissanut aningaasanik amerlanerusunik, taamatullu aamma pisariaqavissumik iluarsaassigallarnemut atatillugu ukioq manna malitsitut aningaasartuutinik amerlanerusunik, pisariaqartitsisoqalerluni.

 

Naalakkersuisut naliliipput suliassat taakku kinguartinneqarsinnaanngitsut, taamaattumillu kontumi pingaarnermi 92.25.O1-imi Namminersornerullutik Oqartussat allaffeqarfii erngup aqqutaasa aserfallatsaalineqarnissaannut 800.000 kr.-inik nassaartoqarsinnaanngitsoq.

 

Naalakkersuisut aalajangiusimavaat erngup aqqutaasa aserfallatsaalineqarnissaannut aningaasanik amerlanerusunik pisariaqartitsisoqartoq. Taamaalillutik Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutit nr. 118 aamma 119 aalajangiusimavaat.

 

Inatsisartut suleriaatsimut ataatsimiititaliaat ullumi marlunnik allannguutissaut siunnersuuteqarpoq. Ataatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutikkut normu 150-kkut siunnersuutigaa suli 200.000 kr-ninik immikkoortitsisoqassasoq. ITCIP-mut saniatigut tapiissutitut.

 

Inatsisartunut ilisimatitsissutigisinnaavara ITCIP tassaamma International Training Center of.. sunaagaluarnerpoq, nunanit tamalaani nunat inoqqaavisa ilinniarfiat taamatut. Aamma oqaluinnaleraluaqaanga.

 

Ilisimatitsissutigisinnaanngilarali aningaasat sumut atorneqassanersut.

 

Ataatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutikkut 151-kkut ilanngullugu siunnersuutigaa issittumi inuuniarnikkut atugarisanik misissuinermut naatsorsueqqissaartarfimmut 1,5 million kr-nik tapiissuteqartoqassasoq.

 

Paasissutissat pissarsiarisinnaasakka Inatsisartunullu ingerlateqqikusutakka tassaapput naatsorsueqqissaartarfiup nalilermagu 1,1 aamma 1,2 million kr-nit missaanik pisariaqartitsisoqassasoq.

 

Aningaasat pineqartut atorneqartussaasimapput apersuisussat sungiusarnerinut. Paasissutissanik katersinermut nalilersuillunilu misissuilluni siulliit ilaasa saqqummersinnerinut.

 

Naalakkersuisut imaannaanngitsut isigaat taamatut sivikitsigisumik piffissaqartitsilluni taamaattumik allannguutissatut siunnersuuteqartoqarsinnaammat. 2003-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi sinneqartoorutissatut siunnerfiup aalajangiusimaneqarnissaa Naalakkersuisut pingaartimmassuk tamatumuuna matumuuna Naalakkersuisut sinnerlugit ilassutitut allannguutissatut siunnersuummik normu 152-mik saqqummiussaqarpunga.

 

Inatsisartut tapiissutissaasa nutaat aningaasalersorneqarnissaanut 2003-mi ingerlatsinermik sillimmatinik suli 1,5 million kr-ninik ikilisitsisumik. Naalakkersuisut tamaalillutik siunnersuutigaat allannguutissatut siunnersuut normu 150 normu 151 152-silu Inatsisartunit ataatsikkut taasissutigineqassasut.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaannut nutaanik allannguutissatut siunnersuutini inassuteqaatinilu tunngavigalugit siunnersuuteqarpoq Naalakkersuisut allannguutissatut siuimersuutaat normu 119 itigartinneqassasoq.

 

Allannguutissatut siunnersuutikkut siunertarineqarpoq ingerlatsinermut sillimmatini aningaasaliissutit allanngortinneqarnissaat, taamaalilluni aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi 29,4 mio. kr.-inik sinneqartooruteqarnissamik siunnerfik aalajangiusimaneqassammat.

 

Naalakkersuisuni naammagisimaarlugu paasivarput Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq allannguutissatut siunnersuummik nutaamik normu 142-mik saqqummiussisoq, 2003-mi 29,4 mio. kr.-inik sinneqartooruteqarnissamik siunnerfiup aalajangiusimaneqarnissaa siunertaralugu.

 

Naalakkersuisuni isumaqarpugut nuannaarutissaasoq taamaalilluni Inatsisartuni amerlanerussuteqarluartoqalermat allannguutissatut siunnersuutikkut normu 142-kkut 2003-mi sinneqartoorutissatut siunnerfiup akuerineqarnissaanut.

 

Kiisalu qujassutigissavara Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap maannakkut Irakimi inunnut sorsunnermit ersiortitaasunut eqqissiviilliortitaasunullu tapersersuiniarluni immikkut ikiorsiisoqarnissaanik Naalakkersuisut siunnersuutaat akuersaarmagu.

 

Naggasiullugu oqaatigissavaat Naalakkersuisut nuannaarutigalugu maluginiarmassuk Inatsisartut oqallittarnerini 2003-mut aningaasanut inatsisissap tamatigoortumik isumaqataaffigineqarnera anguneqarsimammat. 2003-mut aningaasanut inatsit ilaatigut imaannaanngitsumik aalajangiiniarfiusimasutut eqqaamaneqarumaarpoq, naalakkersuisooqatigiit assigiinngitsut pingasut aningaasanut inatsisissatut siunnersuut suliarisarsimammassuk taamatullu aamma qaammatit pingasut ingerlaneranni aningaasaliissutinut inatsisaagallartoq atorlugu allaffissornikkut aqutsisariaqarsimalluta.

 

Taamaakkaluartoq Inatsisartut aningaasanut inatsisissamik suliaqarneq inerititaqarfiusumik naammassisinnaasimavaat. Maannakkut Inatsisartuusut suliassani annertuuni ornitatsinni amerlanerussuteqarluartameq tunngavigissavaat.

 

Aningaasaqarnikkut imminut napatinneq nutarterutigineqarsinnaavoq ujariatsiffiusinnaallunilu. Taamaammat neriuppunga aamma isumaqatigiissutigissagipput suliassat tamakku annertuut oqallisigissagivut - ukiaru ataatsimiissalluta katersuuteqqikkutta. Maannakkut Naalakkersuisuusut aningaasaqamiarnikkut nammineernerulernissatsinnik anguniagaasut iluaqutissartartaasa pilersinneqarnissaat, kisiannilli aamma sukaterisarnissat malittigineqarsinnaasut pillugit tamatigoortumik isumaqatigiittarsinnaanissaat sulissutigissavaat.

 

Naalakkersuisut apeqqutit tamakku ilarpassui saqqummiutissavaat Naalakkersuisut 2004-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuutertik aggustip qaammataani saqqummiuppassuk.

 

Tassunga atatillugu oqaatigissavara aningaasanut inatsisissatut siunnersuutip Inatsisartut peqqussutissatullu siunnersuutitut allatulli naalakkersuisunit saqqummiunneqartussaammat.

 

Naalakkersuisut taamaattumik aningaasaqarnermut ataatsimiititaliap 2004-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuutip suliarineqarnerani illuatungiliuttut soqutigisaasa isiginiarneqarnissaannik kaammattuutaa normu 19 ilalersinnaanngilaat. Akerlianik aningaasanut inatsisissatut siunnersuut aggustimi saqqummerpat ukiuni aggersuni pingaarnersiuilluni tulleriiaarinissat pillugit ammasumik tamatigoortumillu oqallinnerup aallartinnissaa naalakkersuisut qilanaaraat.

 

Taamatut Naalakkersuisuniit oqaaseqarluta Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaatai isumaqataaffigaavut, kissaatigalugu Inatsisartuni amerlanerussuteqarluartut 2003-mut aningaasanut inatsisissaq tapersersussagaat. Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Partiit oqaaseqartuinut Ole Thorleifsen, Siumut.

 

Ole Thorleifsen, Siumup oqaaseqartua.

Siumumiit Naalakkersuisunut Aningaasaqarnermullu Ataatsimiititaliamut qujarusuppugut piffissaq sivisooq atorlugu aappassaaneereernerani allannguutissatut siunnersuut ilusilersorsimammassuk.

 

Nuannaarutigaarput amerlanerussuteqartut isumaqatigiillutik Qorlortorsuarmut tunngasup suliassap aallartinneqarnissaa angusimammassuk. Suliassaq taanna sivisuumik suliarineqarsimagaluartoq taamaattoq suliassap taassuma siunissamut iluaqutaasussaanera qulakkeerneqarsimammat iluarisimaarparput.

 

NCB-mut aningaasaliissutigineqartut ilanngullugit aamma Siumumiit taaseqataaffiginiarparput.

 

Irakkimut sorsunnermi eqqorneqartunut ikiorsiisoqarnissaanik siunnersuut aamma Siumumiit taperserniarparput.

 

Ikiuinissamimmi isuma ataqqinassusermik aammalu isumatuujussusermik tunngaveqartoq

Sumumiit isumaqarpugut.

Ilanngullugu Siumumiit Inatsisartut suleriaatsimut Ataatsimiititaliap siunnersuutaa aamma akuersaarniarparput. Aningaasanut Inatsisissatut siunnersuut sivisuumik eqqartorneqareertillugu Siumumiit isumaqarpugut ullumikkut aalajangernissamut tunngavissat periarfissallu tamaasa aallaavigalugit aalajangiissaasugut.

 

Ilisimavarput aappaagumut aningaasanut inatsisissamut Naalakkersuisut qanittumi isumaliutersuuteqalernissaat aallartittussaasoq Naalakkersuisut taperserlugit aammalu ukiaru oqaluuserisassat allat takkuttussat naatsorsuutigalugit, Siumumiit ataqqeqatigiilluta sukanganerusumik aningaasanut inatsiseqarnissap eqqartueqataaffiginissaanut peqataanissarput qilanaaraarput.

 

Taama naatsumik oqaaseqarluta nalunaarutigissavarput 2003-mut aningaasanut inatsisissap saqqummiunneqarnera Siumumiit iluarisimaarlutigu. Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Josef Motzfeldt Inuit Ataqatigiit.

 

Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat.

2003-mut Inatsisartut aningaasanut inatsisissaattut Naalakkersuisut siunnersuutaata suliarinera eqqortumik oqaatigissagaanni qaammatit arfineq-pingasut sinnilaarlugit Inatsisartut anigaasaqarnermut Ataatsimiititaliaasa marluk isumaqatigiinniutigereerlugu naammassillugu maanna saqqummiuppaat.

 

Taama sivitsortumik suliaqarnermi Aningaasanut Inatsisaagallartut pingasut Aningaasanullu Inatsisissatut siunnersuutit marluk aqqusaarneqartariaqarsimapput.

 

Annertunerpaatigut partit akornanni inuiaqatigiit ajunnginnerpaamik atugassaqartinnissaat, aningaasanullu inatsisikkut nunap immikkoortuini pisariaqartitsineq sapinngisaq tamaat najoqqutariniarlugu Inuit Ataqatigiit pisarnitsitut isumaqatigiinniarnerit peqataaffigisimavagut.

 

Taama siunnerfeqarneq piviusunngortiteriffigiumallugu, partit Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliami ilaasortaatitaqartut akornanni annertuutigut isumaqatigiinniarusussuseqarneq ingerlanneqarsimavoq.

 

Naalakkersuisut annertuutigut paasissutissanik piniarfigisariaqartarsimapput. Pingaarnersiuillunili tulleriiaarinertigut, minnerunngitsumik sanaartugassat eqqarsaatigalugit, pissutsit atuuttut suli taama tukatsigiuarsinnarput. Sanaartugassanut aningaasaliissutit 50 mio. kr. sinnerlugit annertussuseqartut sanaassanut aalajangersimasunut sorlernut sumilu atorneqassanersut Inatsisartut aalajangiiffigisassaat isumannaarneqarsimanngitsut ilagaat.

 

Atuarfigissarnernut tunngasut suami aningaasaliiffigineqarsimapput, pisariaqartitsinersiuillunilu tulleriinnilersuinerit piffissap sivikitsuinnaap ingerlanerani allanngorartuarput. Ilumoortorli mannaavoq atuarfigissarniarnermi pisariaqartitat, nunaqarfinni illoqarfinnilu, annertoqaat.

 

Ullumikkut pingajussaaneerinninermi Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliami imaluunniit ataatsimiititaliap naalakkersuisullu akornanni tamakkiisumik isumaqatigiissutaasinnaasimanngitsut nutaatullu aningaasartalerlugu naalakkersuisunit saqqummiunneqartoq kisiisa oqaaseqarfigissavagut, makkuupput:

 

      C   Nuutinik saqqummersitsisarfiit akitsuutinut akiliutissaannut aviisillu nuna                  tamakkerlugu saqqummersartut siammarneqartarnerinut Inatsisartut              tapiissuteqartarnerat

      C   Rejenut sikulersukkanut tunisinermi akinik minnerpaaffiliinissamut, sinerissap        qanittuani aalisartut orsussamut tapiiffigineqartarnerinut aaqqissuussinerup ingerlaqqeriarsinnaanerinut silimmatissatut immikkoortinniakkat

      C   Savaateqarnermut tapiissuteqarnermi ullumimut aaqqissuussinerup   attatiinnarneqarnissaanut sillimmatissat

      C   Kujataani imermik pilersuinermut aaqqiissutiginiakkanut sillimmatit kiisalu

      C   Qorlortorsuarmi erngup nukissiorfiliassaq

 

Nuutinik saqqummersitsisartunut aviisinullu nuna tamakkerlugu saqqummersartunut tapiissutaasartut ukioq mannamuugallartoq ataannartinneqarnissaannut Naalakkersuisut itigartitsigaluarnerat ataatsimiititaliap inassuteqaataatigut atatiinnarneqartussanngorpoq.

 

Rejenut tunisinermi akinik minnerpaaffiliisimanerup ingerlaannarsinnaaneranut aammalu sinerissap qanittuani aalisartut orsussamut tapiiffigineqartarnerata ingerlaannartariaqarallarsinnaaneranut illuartitat qanoq annertutiginissaat suli inassuteqaatitaqanngikkaluartoq, pisariaqartinneqassappata ataatsimiititaliaq isummernissamut aalajangiisussanngortinneqarmat, Inuit Ataqatigiit iluaraat.

 

Taamaattoq sinerissap qanittuani aalisarnerup, rejerniarnerinnaanngitsup aammali qaleralinniarnerup saattuarniarnerullu, sivisuumik atasussamik aaqqiivigineqartariaqarnerata pisariaqassusia Inuit Ataqatigiit ilungersorlutik kaammattuutigaat.

 

Inuussutissarsiutit pingaarnersaat ullormiit ullormut nikerartunik naleraqartittuaannarneqarsinnaanngilaq. Tassunga atatillugu Inuit Ataqatigiit eqqaasitsissutigissavaat, sinerissap qanittuani rejerniarnerup iluarsartuussivigineqarnissaanik suliaq ukiut marluk matuma siornatigulli aallartinneqarmat.

 

Savaateqarnermut aningaasaliissutaasartut inuussutissarsiutip ineriartorteqqinnissaanut isumannaarissutaaniartussat aaqqiivigineqareersimanissaat inatsisissap matuma aappassaaneerneqarnissaanut aaqqinneqareersimassasut Naalakkersuisunit ilimasaarutigineqarsimagaluartut, suli naammassineqarsinnaasimanngitsut Inuit Ataqatigiit paasivaat.

 

Tamatumali piaartumik aaqqiivigineqarnissaa pisariaqarpoq. Kujataani imermik pilersuinermut aaqqiissutaasinnaasunik Naalakkersuisut aningaasaliisariaqarnermut qinnuteqaataat sumik siunertaqarnersoq aatsaat naalakkersuisunik isumasioqateqarnikkut ataatsimiititaliamit paasineqarpoq.

 

Suleriaaseq taama ittoq Inatsisartut ataatsimiinnerini piffissaasuaffiusumi nangittumik atorneqaqqunanngeqaaq.

Pineqartulli makkuusut paasivagut:

- Alluitsup Paani suliffissuup fantailsiliorfiujunnaaruni tunisassiornernik imermik atuiffiunerusunik atorneqalersinnaaneranut aaqqiissuteqamissamut aningaasaliinissamut qinnuteqaat.

 

Naalakkersuisunut ilaasortamik ataatsimiititaliap isumasioqateqarneratigut suliffissuup pineqartup NuKa A/S-iunngitsumit ingerlanneqalersinnaaneranut atatillugu tamanut ammasumik soqutiginnissinnaasunik ujartuinissamik Inuit Ataqatigiit piumasaqaataat, naalakkersuisunut ilaasortamit akuersaarneqarmat eqqissiallaatigaarput.

 

Taamaasilluni nunaqqatigiit Alluitsup Paanilu nunaqarfimmi aqutsisut ukiuni arlaqalersuni ilungersornerat timitaliivigineqartussanngortutut isikkoqarpoq.

 

- Aappaattut misissuiffigineqarniartoq Narsami imeqarnerup nalorninartorsiortitsiuarneranut tunngasuuvoq. Narsaq aamma rejelerinermik aalisakkanillu allanik saattuanillu tunisassiorfeqarfiuvoq, taamaattumillu imeqarnikkut qularnaatsumik aamma aaqqiivigineqartariaqarluni.

 

Erngup nukinganik annertunerusumik atorluaanissaq minnerpaannguamilluunniit Inuit Ataqatigiit apeqquserusunngilaat.

Taama nukissiuuteqarneq nunatsinni nutaajuvoq. Taamaattumik aningaasaliisarnissani inuiaqatigiinnut tamakkiisumik iluaqutaanerpaamik siunnerfeqartuarnissaq pingaartinneqartariaqartoq isumaqarpugut.

 

Inuit Ataqatigiit pingaartillugu siusinnerusukkulli oqatigereerparput, taama aningaasaliisarnerni siunissaq ungasissoq sillimmartaarfigereerlugu aammalu inuussutissarsiutitigut siuarsaanissamut pilersaarutinik isumannaarereernissaq pingaartinneqartariaqarsorigigut.

 

Pilersaarut Qorlortorsuarmut tunngasoq siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu qulakkeerinngilaq, inuussutissarsiutitigut pilersaarutinik malitseqartinneqanngilaq aningaasalersuisinnaanermullu tunngavissanik assigiinngitsunik Inatsisartut qinigassinneqanngillat.

 

Taamaattumik Inuit Ataqatigiit allannguutissatut siunnersuutikkut inassutigaarput pilersaarummut aaliangiivinnissaq 2003 ukiakkut ataatsimiinnissamut kinguartinneqassasoq.

Ullunilu kingullemi pilersaarummut atatillugu oqallinnermi nipi siorasaarisutut taaneqartariaqarsorisarput pissusissamisuunngitsutut uparuartariaqarparput.

 

Nukissiorflit pisortaanit Inatsisartut aningaasaliisussat sioorasaarneqarpugut, ullumikkut akuersinngikkutta pilersaarut minnerpaamik ukiunik 15-mik kinguartittariaqassasoq.

Inuit Ataqatigiit siunnersuutaatut aalajangemissap qaammatinik tallimat-arfinilinnik kinguartinneqarnissaata ilumut taamannarujussuaq kinguneqarnissaanik sioorasaarineq sunik pissuteqarnersoq, Naalakkersuisunit nassuiarneqartariaqartoq Inuit Ataqatigiit isumaqarput.

 

Taama naatsumik oqaaseqarluta ataatsimiititaliap isumaqatigiilluni inassuteqaatai akuerseqataaffigissagatsigik nalunaarutigaarput.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliuppoq Jakob Sivertsen, Atassut.

 

Jakob Sivertsen, Atassutip oqaaseqartua.

Qujanaq. 2003-mut inatsisartut aningaasanut inatsisissaattut siunnersuut.

Pingajussaaneerneranik Atassummit imatut oqaaseqarniarpugut.

 

2003-mut inatsisartut aningaasanut inatsisissaata siullermeerneqarnerani nunatta kujataani Qorlortorsuarmi erngup nukissiorfiliornissamut ukioq mannamiit ukiunullu tulliuttunut sisamanut aningaasaliinissaq Atassummit aallaqqaataaniit akuersaarsimasarput aningaasanut inatsisissap pingajussaaneerneqarnerani Ataatsimiititaliap amelarnerussuteqartunit akuersaarneqarnera Atassummit iluarisimaarparput.

 

Siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu erngup nukinganik nukissiorfiit arlallit pilersinneqarpata innaallagissamut nalinginnaasumik akigitinneqartut appartinneqarnissaat qularutissaanngitsumik angujartuaarneqalerumaartoq nalunnginnatsigu.

 

Nunatsinni illoqarfikkaartumik innaallagissamut akit misissuataaraanni diesilitortunik inaallagissiorfiit ingerlatsinermut aningaasartuutaasa assigiinngiiaartorujussuunerat takuneqarsinnaasoq illoqarfik akisunerpaaq kwh-mut 6,00 kroneqarpoq, Nuummilu innaallagissap akivia 70 øreqarluni. Tassuunakkut takuneqarsinnaavoq erngup nukinganik innaallagissiorfiit siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu inuiaqatigiinnut akilersinnaanerpaajusut.

 

Taamaattumik Qorlortorsuarmi erngup nukiliorfiliornissamik aningaasaliinissaq silatusaarnerussasoq ATASSUT-mit nalilerparput.

 

Nunatsinni inuussutissarsiutit ilaasa ajutooriataarsinnaaneri sillimaffiginiarlugit Naalakkersuisut 27,6 mio. kr.-nik immikkoortitsinissamik Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamut qinnuteqaataat ATASSUT-mit pingaartullugu tamakkiisumik taperserparput, allannguutissat sinneri isumaqatigigatsigik qassiiliuutigissanngilagut.

 

Nunatsinni nunattalu avataani inuusuttut ilinniagaqarusuttut amerliartornerat ATASSUT-mit nuan naarutigalugu maluginiarparput.

 

Nunatsinni inuusuttut ilinniarnerminni pitsaasumik najugaqarnissaat anguniarlugu 2003-mut Inatsisartut aningaasanut inatsisissaanni ilinniagaqartut najugassaannik suli pitsanngorsaaniarnerit ATASSUT-mit peqataaffigisatta aamma ukiuni tulliuttuni maani Nuummi pitsanngorsaaniarnerit peqataaffigissagatsigik ATASSUT-mit oqaatigaarput.

 

Ulluni makkunani Irakimut sorsunnermi eqqugaasunut pingaartumik meeqqat ikiorserneqarnissaat eqqarsaatigalugu Naalakkersuisut aningaasanik 500.000 kr.-nik tapersiinissamik qinnuteqaataat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit akuesaarneqarnera ATASSUT-mit tamakkiisumik taperserparput.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititialiap isumaliutissiissutaanut Naalakkersuisut akissuteqaataat erseqqimmata annertunerusumik oqaaseqarfiginagit ATASSUT-mit akuersaarpagut.

 

Taamatut oqaaseqarluta 2003-mut Inatsisartut aningaasanut inatsisissaattut siunnersuutip pingajussaaneerneqarnerani allannguutissat ilanngullugit ATASSUT-mit akuersaarluta taaseqataassagatta matumuuna oqaatigereerparput. Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliuppoq Per Skaaning Demokratit.

 

Per Skaaning, Demokratit oqaaseqartuat.

Demokratit sinnerlugit maannakkut saqqummiutissavakka 2003-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuut pillugu naggataarutaasumik oqaaseqaatissagut.

 

2003-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuutip Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit suliarineqarnera pitsaasumik piviusorsiortumillu ingerlanneqarsimavoq. Immikkoortut amerlasuut isumaqatigiinngissutaasinnaasaraluartut. Isumaqatigiinnginneq soorunami aallaaveqarpoq isummanik aamma pingaarnerutitsinernik assigiinngitsunik. Pingaarnerutitsinerimmi malillugit tulleriaarisarneq politikkerneruvoq.

 

Tassa pingaaruteqarnerit malillugit tulleriiaarineq inuiaqatigiinnut iluaqutaanerpaasussaq iliuutsinut tunngavigineqarpat inuiaqatigiinnut naalagaanissaq tigummiinnarniarlugu isummerneq iliuutsinut tunngaviliineruvoq. Taamak iliorneq piviusorsiortumik aalajangiinissamut taarsiullugu atorneqarmat.

 

Taamatummi pissusilersorneq maannakkut katersuunnitta nalaani ajoraluartumik arlariiaarluta takusarsimavarput. Demokratinit naammaginartipparput Naalakkersuisut isumaqataammata Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap innersuussutaanut NCP-mut akitsuutip aamma Kalaallit Nunaanni aviisit nassiunneqartarnerinut tapiissutip atatiinnarneqarnissaanut. Tassa CD-t aamma aviisit kalaallisut saqqummiunneqartarnera nunami kulturimut ilaammat.

 

Naalakkersuisut siusinnerusukkut isummersimagaluarput tapiissut pineqartoq peerneqartariaqartoq. Taakku niuernikkut imminut akilersinnaasumik napalernissaat siunertaralugu. Tamanna pillugu aperisariaqarpagut kulturi niuernikkut imminut akilersinnaasunngortinneqarsinnaava.

 

Isumaqarpugut tamanna ajornakusuussaqisoq. Soormi taavaana tassuunakkut Naalakkersuisut 300.000 kr-nit sipaaruteqarniarsimasut inuiaqatigiinni inuppassuarnut eqqugaaqataasussanut.

 

Aalisarnerli taanna naammattumik piumassuseqarneq tunngavigalugu imminut akilersinnaasunngortinneqarsinnaavoq. Taannali allamut tunngasuuvoq ukiunut tullerni aggersuni itisuumik eqqar??sarput. Qorlortorsuarmi erngup nukinga atorlugu innaallagissiorfiliornissaq Aningaasaqarnermut inatsisikkut ullumikkut isummerfigissassarput Demokratiniit immikkut isumaqarfigisimavarput. Isumaliutissiissummi Demokratinit ikinnerussuteqarnikkut oqaatigisimavagut maannakkut maani uterfiginagit taakkununnga ilassutitut oqaaseqaateqassaanga.

 

Isumaqarpugut erngup nukiinik innaallagissiorfiliornissamut tunngaveqartoq isumaqarnermik kujataani erngup nukii taamaallaat atorneqarsinnaasut imermik nukissiorfiliorfigineqarnissamut.

 

Tamanna pillugu Demokratinit utoqqatsissutigaarput Inatsisartut ullumi aalajangiisussanngorunarmata piaarpallaartumik iliuuseqartumik. Isumaqaratta immikkut ilisimasallit suliamut attuumassuteqanngitsumik isummersorsinnaanerat paasiniaaffigineqartariaqaraluartoq pilersaarutit aallartinneqannginnerini.

 

Immikkummi ilisimasallit suliamut attuumassuteqanngitsut oqaaseqartinneqartutuaasut tamarmik apeqqusersimavaat innaallagissiorfiup imminut akilersinnaasumik aamma naammattumik pilersuisinnaassuseqarnera ingerlassinnaaneralu.

 

Demokratinit aamma isumaqarpugut partiit assigiinngitsut iluini isumaqatigiinngittoqartoq suliaq tamanna pillugu. Kisianni Naalakkersuisunit pilersaarut taanna pingaaruteqarnerpaanut inissinneqarsimammat tunngavilersuutissat silatusaarnermik aamma piviusunik aallaaveqartut matoorneqarsimapput nipangiussaallutillu.

 

Allaat ippassaq illoqarfimmi innaallagissamik pilersorneqartussamut borgmesteri oqaaseqarpoq innaallagissiorfissap naammaginartumik pilersuisinnaasusia ilimaginagu. Isumaqarami Naalakkersuisut kujataani inuussutissarsiutinik siuarsaatinut naammaginartumik innaallagissiorsinnaasumik pilersitsiniarnerat annikinaakkamik tunngaveqartoq.

 

Tamanna pillugu Demokratinit aningaasanut inatsisissatut allannguutissatut siunnersuuteqarpugut. Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliami ilaasortat ilaata suliap pingajussaaneerneqarnissaanut isumaliutissiissummik kissaatigisimavara Naalakkersuisut saqqummiussaqassasut immikkoortumik pilersaarutinut 2006-p tunngaanut atorneqarsinnaasumik.

 

Kissaatigisaq taanna ajoraluartumik Naalakkersuisunit akuerineqanngilaq. Pissutigineqarporlu suliaq tamanna ullup ataatsip ingerlanerinnaani naammassineqarsinnaassanngitsoq. Demokratinit isumaqarpugut suliamut tassunga ulloq ataaseq atussallugu naammanngitsoq. Kisianni Naalakkersuisut siumut isigisinnaasut pilersaaruteqarsinnaasariaqarput. Suliassatigut immikkoortut ineriartortinneqarsinnaanissaannut attuumassuteqartumik. Taakku tunngavilersuutaasinnaammata aalajangiinermut Naalakkersuisut politikkiminnut aallaavigissaannut.

 

Uagut siumut isigaluta erinigaagut pilersaarutit eqqortut. Tassalu aningaasanut inatsisissamut Demokratit isumaat 2004-mut.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tullinnguuppoq Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

2003 aningaasanut inatsisissatut siunnersuutip siullermeerneqarnerani aappassaaneerneqarneranilu Kattusseqatigiit sinnerlugit oqaaseqaatika innersuussutigalugit suliap pingajussaanneerneqarnerani imaattumik oqaaseqaateqassuunga.

 

Soorlu suliap aappassaanneerneqarnerani Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap kaammattuutai inassuteqaataalu tamaasa akuersaarsimagikka. Taamaammat aamma tunngaviatigut isumaga allanngortinnagu Ataatsimiititaliap inassuteqaatai immikkoortut sisamat eqqarsaatigalugit suliap aappassaanneemeqarneraniit kinguartinneqartut pillugit imattumik oqaaseqaateqaqqaarallassavakka. Suliap pingajussaanneerneqarnerani allannguutissatut siunnersuutit 37-it oqaaseqarfiginnginnerini.

 

Siullermik oqaatigisariaqarpara Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap suliap aappassaaneerneqarnerani isumaqatigiikkaluariarluni immikkoortut ilaanni avissaartuutilernera pakatsissutigigakku, tassami sulianik inuiaqatigiinnut annertuumik pingaaruteqartuni Ataatsimiititaliami ilaasortat ilaasa isummaminnik ullormiik ullormut allanngortitsisarnerat assut eqqarsarnartoqarmat.

 

Taamatut oqareerlunga, allannguutissatut siunnersuutip nr. 90-ip tunuartinneqarnissaa isumaqatigaara, Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap Naalakkersuisuniit akissuteqaatit tunngavigalugit taamatut aalajangersimanera ajorinnginnakku.

 

Kisiannili Qorlortorsuarmut tunngatillugu siullermik Narsap kommune-aniit inatsisartunut ilaasortanut tamanut aammalu Naalakkersuisunut allagai ippassaq april-ip 9- ani ullulerneqarsimasut innersuussutigissavakka, tassa Qorlortorsuarmi erngup nukinganik innaallagissiornissamut pilersaarutip nalilersuiffigeqqinnissaanik piumasaqaatigineqarmat.

 

Taamaattumik Narsap kommune-aniit aamma qisuariaat ataqqillugu Qorlortorsuarmi nukissiuutiliornissamut nalilersueqqittoqarnissaa Naalakkersuisunut kaammattuutigerusuppara, taamaattumillu Qorlortorsuarmut tunngatillugu taaseqataassannginnama maanna nalunaarutigaara, massa pinngortitap nukinganik nukissiuuteqarnissarnut tunngatillugu Kattusseqatigiinniit suleqataanissatsinnut tunuarsimaarusunngilluinnaraluarluta, kisianni suliassami uani isumaqarpunga pingaaruteqarluinnartoq qarsupinneqartoq; tassalu kujataani kommune-t tamakkiisumik isumasiorneqarsimannginnerat aalajangernissamut apeqqutaaqataalluinnartutut isumaqarfigi gakku.

 

Taamaammat aamma demokratit Qorlortorsuarmut tunngatillugu aallannguutissatut siunnersuutaat taaseqataaffigissanngilakka, tassa isumaqarama kujataani kommuneqarfiit tamakkiisumik tusarniaaffigineqarnissaat aammalu paasissutissat tamakkiisut amingaatigineqartillugit aalajangernissaq nukingerneq pisariaqanngimmat.

 

Allannguutissatut siunnersuutip nr. 88-ip tuniartinneqarnissaa ajorinngilara, kisianni tassunga taarsiullugu immikkoortup 141 akuersissutigineqarnissaanut taaseqataassuunga.                      -

Tassa naatsurnik oqaatigalugu Aningaasaqamermut Ataatsimiititaliamit inassutigineqartut suliap aappassaanneerneqarneraniit kinguartinneqartut immikkoortut 88, 89, 90 amma 92 tunuartinneqarnissaat tusaatissatut tigullugu, taakkununnga tunngatillugu siuliani oqaaseqaatikka innersuussutigaakka.

 

Taakkua saniatigut allannguutissatut siunnersuutit sinneri pingaarnersiorlugit naatsumik imaattumik oqaaseqarfigissavakka:

Bruxelles-imi sinniisuutitaqarfimmi annertussaanissamut tunngasut saneqqukkuminaassagunarput, minnerunngitsumik aamma aalisarneq pillugu isumaqatiginninniartarnerit eqqarsaatigalugit, taamaattumik aamma aalisartunut atungassarititaasut tassuunaarlugu iluaquserneqarsinnaammata, taama iliuuseqarniarneq Kattusseqatigiit sinnerlugit taperserpara.

 

Kisiannili allannguutissatut siunnersuutit nr. 125 aamma 126-mut tunngatillgu inuutissarsiutinut tapersiisarnermut tunngasut ikilisinneqarnissaannut tunngatigillugu ersarinnerusumik nassuiaasoqarnissaa kissaatigaara.

 

Kommuneqarfinni atuarfinnik iluarsaassinissanut tunngatillugu siullermik apeqqutigerusuppara, Qeqertami atuarfiup allineqarnissaanut iluarsaanneqarnissaanullu tunngatillugu pilersaarutit naapertorlugit suliarinninnissamut tunngasut ukioq manna allanngortinneqannatik ingerlatiinnarneqarnissaat naatsorsuutigineqartariaqarnersoq, tassami Qeqertarni aamma atuarfiup siornaanngulersorli ikuallannerata kingunerisaanik pisariaqartitsineq annertoqimmat.

 

Taassumap saniatigut Qaanaami atuarfiup kiisami suliarineqarnissaanut aningaasanik immikkoortitsisoqarnera tamakkiisumik aamma Kattusseqatigiit sinnerlugit taperserpara.

Taamatut oqaaseqarlunga Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaataasa sinneri aammalu kaammattuutai akuersaarlugit taaseqataaffigissavakka.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Per Rosing-Petersen.

 

Per Rosing-Petersen, Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap Siulittaasua, Siumut.

Qujanaq. Naalakkersuisut akissuteqaataanut taavalut Inatsisartut partiini aammalu Kattusseqatigiit oqaaseqaataannut qujarusuppunga.

 

Uani isumaliutissiissutitsinni ilaatigut siullermik qujareernermi kingornatigut pisinnaatitsissummik qinnuteqarnerput annnertunerusumik oqaaseqarfigineqanngimmat inussiarnersumik partiit Kattusseqatigiillu apereqqikkusuppakka taanna qanoq isumaqarfigineraat paasisariaqarsorinarmat.

 

Tassami uani saqqummiininni aamma ilanngullugu taavara Ataatsimiititaliap aningaasalersorneqarsimanngitsoq suli Inuit Ataqatigiit eqqaassanngikkaanni uani pisinnaatitsissuteqartariaqaratta soorlu oqartunga uani, ?Tamanna tunngavigalugu 2003-p sinnerani tulleriiaarinissat Inatsisartut sinnerlugit Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap akuersissutigineqarnissaa Inatsisartunit akuersaarneqarnissaa Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliamit naatsorsuutigineqarpoq.?

 

Immaqa taamanannak naatsorsuutigineqarneranut oqaaseqartoqanngimmat taamaattussaannartut tigusariaqarsinnaassavarput Ataatsimiititaliap tungaaninngaaniit. Kisianni Ataatsimiititaliap tungaaninngaaniit aamma qujassutigissavara Naalakkersuisut CD-iliornermut MPC-mullu tapiissuteqartarneq, NCP-mut utoqqatserpunga, tapiissuteqartarnermut allannguutissatut siunnersuuterput akuersaarmassuk.

 

Taanna Ataatsimiititaliap tungaaninngaaniit pingaaruteqartutut isiginikuuvarput. Tassami uani nalunnginneqartutuut assigiinngitsut aamma Naalakkersuisut akissuteqarnerminni taakkartugaat toqqammavigalugu 2003-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuut kinguartinneqaqattaarnikuuvoq. Qinersinerup aammalu taassumap kingornatigut Naalakkersuisunngortitseqattaarnerit kingunerisaanik, aatsaat tassa aprilinngortorlu taanna akuersaarneqartussanngornerata kingunerisaanik assigiinngitsut aningaasanut inatsimmi siornarnisani ilaareesut toqqammavigalugit taamannak pisariaqartitsisoqarsimanera Ataatsimiititaliap tungaaninngaaniit nalilerneqarsimammat.

 

Taavalu tassunga atatillugu aamma kaamaattuupput normu 19, Ataatsimiititaliap tungaaninngaaniit aamma partiininngaaniit oqariartorfigineqanngimmat kisianni Naalakkersuisut akissuteqaamminni ilanngussimasaat ajuusaarutigissavara tassa una uanga Ataatsimiititaliap tungaaninngaaniit Ataatsimiititaliaq sinerlugu pingaaruteqartutut isigisimagatsigu. Naalakkersuisut suleqatiginnikkusullutik nalunaartarsimanerat taamatut timitalerneqarsinnaagaluartoq. Timitaliineq kusanartoq tassuunartaatigut erserissisinneqarsinnaassagaluarami tassami nalunnginneqartutut nunarpassuarni allani atorneqartarpoq.

 

Naalagaaffeqatigiinnerup iluani assersuutigiinnarlugu naalagaaffeqatigisatta Savalimmiut aammalu Danmarkimi Naalakkersuisut taanna atortorujussuuvaat. Uagullu nunatsinni taassumap atunnginnerata, immaqa, kingunerisaanik kingunerisinnaasarpaa tassa annertoorujussuarmik isumaliutissiissutit tungaanut suliarpassuit assigiinngitsorpassuit aatsaat qaqilerneqartarmata. Taanna partiiniit aamma oqariartorfigineqarsinnaassappat assut nuannaarutigissagaluarpara.

 

Tassa annertunerusumik maluginiarneqarsinnaavoq taanna tikitsinnagu una konto 922501-mut atatillugu Naalakkersuisut uagut allannguutissatut siunnersuutigisarput taakku 800.000-t ruujorinik qaartoornermi aaqqiiniarnermut atugassatut Naalakkersuisut akissuteqaataat uanga ullaaq Ataatsimiititaliami ataatsimiinnerput paasisinnaasakka malillugit kisianni partii uani oqaaseqaamminni ilanngutinngimmassuk imaattorpara.

 

Kisianni uanga naammaginartutut unga nalilerpakka inuttut. Neriuppungalu Ataatsimiititaliaqatima aamma taamatut nalilersimassagaat. Tassami oqarpusi uani taakkua tassani kontomi aalajangersimasumi aningaasat taakkua tamarmiullutik atortussanngorneqarnikuupput, qaliata taarserneqarnissaanut taavalu aamma aserfallatsaaliinermut allanut atorneqartussatut imaattorput.

 

Taavalu tassunga sanilliullugu aamma ingerlatiinnarlugu ukua allannguutissatut siunnersuutit 150 taavalu 151 uani Ataatsimiititaliap tungaaninngaaniit tusaatissatut tiguinnassavagut tassa taakkua ITCIP-mut tunngapput. Taavalu issittumi inuunermut misissuisimanerit naatsorsueqqissaartarfiup aningaasat pisariaqartitai tassani imaattorneqarput. Taavalu Qorlortorsuarmut atatillugu tassa aamma partiit ilaanninngaaniit aamma Kattusseqatigiinninngaaniit oqariartuutigineqarput, tassani aappassaaneerneqarnerani kinguartinneqarnikuuvoq Ataatsimiititaliap paasissutissat annertunerusut pisariaqartissimammagit.

 

Taakkualu paasissutissat annertungaatsiartut Inuussutissarsionermut Naalakkersuisoqarfimminngaaniit aamma Aningaasarsiornermut Naalakkersuisoqarfimminngaaniit tigunikuuvagut. Taannalu toqqammavigalugu Ataatsimiititaliani nalilersuinerni Kattusseqatigiit ajuusaarutigisaanik tassa partii assigiinngitsut toqqammavigalugit Ataatsimiititaliaq isumaqatigiissinnaasimanngilaq. Taanna ilumoorpoq. Kisiannili eqqaasitsissutigissavara taannaannaq kisiat ikinnerussuteqarluni amerlarnerussuteqartunillu oqaaseqarfigineqarmat.

 

Nalinginnaasumik eqqaamasakka malillugit ilaatigut Ataatsimiititaliaq siusinnerusukkut ikinnerussuteqangaatsiartartunik oqaaseqartarnikuusoq oqassagaanni una ajunngitsorujussuartut uanga nalilerusuppara. Ilumoorpoq Per Skaaningip oqarnera suleqatigiinnerput aallartilluarsimavoq aammalu taanna naatsorsuutigilluinnarpara ingerlaannarumaartoq.

 

Tassa taakku toqqammavigalugit paasissutissat annertuut Siumut Atassullu amerlarnerussuteqarlutik uani taperserpaat Qorlortorsuup taamatut isikkoqarluni Naalakkersuisut saqqummiinerat toqqammavigalugu aallartisarneqassasoq. Taavalu Demokratit ikinnerussuteqarlutik imaattornerminni oqaaseqarnerminni tunngavilersuutaat ersarissut aamma innersuussutigiinnassavakka isumaliutissiissummi.

 

Inuit Ataqatigiit piumasaqarput aamma taanna pilersinnagu akuersitinnatik tulleriaarinermi aningaasaliissutigineqartussat aaqqinneqqaarlugit pineqassasut. Taannalu aamma soorunami Ataatsimiititaliap tungaaningaaniit ataqqilluinnarlugu imaattorparput.

 

Taavalu aamma aappassaaneerneraninngaaniit pingajussaaneernissaata tungaanut nutaajulluinnartumik aamma saqqummertoqarpoq tassa Naalakkersuisut tungaaninngaaniit ilassutigineqarmat 27,6 mio. kr-nit ilanngullugit aamma aningaasaliissutigineqassammata taakkua sillimmatitut atorneqartussanngorlutik. Raajanut tapiinissamut taavalu aamma savaatilli savanik imaluunniit savaaqqanik tunisinerminni aamma tapiissutissaannut.

 

Aammalu taassumap saniatigut erngup aqqutaanik aaqqiissuteqarnissamut taavalu aamma solarimut tapissuteqarnissamut. Tassunga atatillugu aamma ilaatigut isumasioqatigiinermi paasiniarnikuuvarput minnerunngitsumik solarimut atatillugu una aalisartunuinnaq tunngassanersoq imaluunniit aamma savaatilinnut tunngassanersoq. Taannalu iluatsillugu naatsorsuutigaara uani nassuiaaffigineqarumaartugut. Aqutsisorlu nikuimmat uunga killiinnarallarpunga. Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Pingajussaaneerneqarnerani taasinissaq sioqqullugu allannguutissamik siunnersuuteqartussat tamarmik tiguneqareersimapput. Maanna ullumikkut allannguutissamik saqqummiussat aamma ilanngullugit. Taamaattumik oqaatigilaassavara pingajussaaneerinermi partiit oqaaseqartui (ordfører) tassa minutsit 15-t oqaaseqaatissatik pereerpatigit aappassaaneernermi 5 minutsit taava ilaasortat allat periarfissaqarput (kortebemærkinger) tassa naatsumik oqaaseqarsinnaanerminnut aamma.

 

Taava pingajussaaneerinermi oqalunnissamut killissarititaasut eqqaasitsissutigilaarpakka. Taava tulliulluni oqaaseqassaaq Aningaasarsiornermut Naalakkersuisoq.

 

Augusta Salling, Aningaasarsiornermut Naalakkersuisoq, Atassut.

Qujanaq. Naalakkersuisut sinnerlugit assorujussuaq qujassutigaara maanna pingaajussaaneerinninnermi aningaasanik inatsisissap akuersissutigineqarnissaanut tunngavissat ersarissut maani takusinnaaleratsigit.

 

Tamanna assorujussuaq pingaaruteqarpoq soorlu oqareersunga sivisuumik aningaasanut inatsisissaq Naalakkersuisut tulleriiaat pingasut aqqutigereerlugit maanna naammaassineqartussanngorpoq. Taamaattumik aamma sivisuumik utaqqineqarsimavoq. Tassa inatsisaagallartoq atorlugu massakkut qaammatit sisamassaat ukiuni 2003-mi aningaasatigut ingerlatsineq massakkut atorparput. Tamannalu aamma inuiaqatigiinni ilaatigut kipiluttunartumik aamma misigineqartarsimavoq. Taamaattumik aningaasanut inatsisissap ullumikkut akuersissutigineqarnissaa qularnarunnaartutut isikkoqartoq assorujussuaq aamma uanga Naalakkersuisut sinnerlugit qilanaaraara.

 

Taava Ataatsimiititaliap kaammattuutigisaa normu 19, Ataatsimiititaliap siulittaasuaninngaaniit aamma oqaaseqarfigineqartoq maani tassa Naalakkersuisut aningaasanut inatsisissaq 2004-mut naammassitinnagu illuatungiliuttut isumaasa annertunerpaamik inatsisissamut aamma ilanngullugit nalilersorneqarnissaannut tunngassuteqartoq, tassalu Naalakkersuisuninngaaniit akivugut Naalakkersuisut aningaasanut inatsisissap 2004-mut pisarnertut piareersassavaat.

 

Aamma soorlu inatsisit allat Inatsisartuni saqqummiunneqartussat Naalakkersuisut taamaalillugit suliarisaraat. Tamannalu peereerpat taava pisarnertut isumaqatigiinniarnerit ingerlanneqartussaassapput aamma illuatungiuliuttut pisarnermittut annertuumik peqataaffigisassaat.

 

Soorunami Naalakkersuisut sulinerminni aamma oqallittarnerit assigiinngitsut nalilersuinerminni aamma peqataatittarpaat. Taamaattumik aamma 2004-mut aningaasanut inatsisiliornissami oqallisigineqartartut assigiinngitsut aamma aammalu nunatsinni pissutitsit ineriartornerat aallaavigalugu inatsisisiliassat suliarineqarnissaa peqqissaartumik ingerlatissavaat.

 

Una nunani allani pissuserineqartartut tassa amerlanerussutissanik ujaasilluni partiinut allanut isumaqatigiinniaqattaartarnerit maani isumaqanngilagut massakkut piffissaasoq nunatsinnut eqqutissallugit.

 

Taava aserfallatsaaliinermut tunngatillugu maani allaffissuarmi ruujorit ilaatigut ajutuullattaalernerinut tunngatillugu 800.000 kr-ninik aninngaasanik amerlanerusunik pisariaqartitsilerneq. Taanna Naalakkersuisuninngaaniit tassa aalajangiusimavarput pisariaqavissutut isigaarput taamatut aningaasaliissuteqartariaqarneq. Aammalu inassutigineqaraluartut nalinginnaasumik aserfallatsaaliinerminngaaniit taakku aaqqinneqarsinnaasut taakku inniminnerneqareersimapput allanut suliassanut aamma pingaaruteqartunut.

 

Taamaattumik 800.000 taakku immikkut aamma aningaasat qaavanut ilineqarnissaat pisariaqarpoq. Tupinnanngitsumik Qorlortorsuarmut tunngasoq apeqqut tamanit soqutigineqarluarluni aamma maani pingajussaaneerinninnermi aamma uterfigineqaqqippoq. Tassa aamma aappassaaneerinninnerminngaaniit pingajussaaneerinninnermut taanna isummerfiginissaa kinguartinneqarnikuuvoq paasisssutissat annertunerusut ujartorumaneqarmata.

 

Aammalu piffissaq aappassaaneerinninnerminngaaniit pingajussaaneerinninnermut annertuumik Naalakkersuisut tungaaninngaaniit Ataatsimiititaliallua kornanni annertuumik aamma atornikuuvarput. Tassani paaseqatigiinneq annerpaaq tikinniarlugu.

 

Imaappoq kujataani kallerup inneranut Narsami kallerup inniliorfik massakkut ima pisoqalisimatigaaq ukiuni qanittuni aaqqiisoqanngippat taava taarsiisoqartariaqassalluni. Tamannalu aamma aningaasarpassuarnik naleqartussaavoq. Nalilersuinerillu tunngavigalugit Nukissiorfiit akilersinnaanerpaatut isigineqarpoq erngup nukinga atorlugu nukissiorfiliornissaq aammalu tunniussinnaasaa nukik, nukiup tunniussinnaasaa aamma soorunami nalilersoqqissaarneqarnikuuvoq. Tamakkulu tunngavigalugit tassa paaseqatigiinneq amerlanerussuteqartunit aalajangiinissamut tunngavissat paaseqatigiiffigineqarmat Naalakkersuisuninngaaniit assut nuannaarutigaarput.

 

Ataatsimiititaliap siulittaasuata maani oqaaseqaqqinnermini aamma tikippaa paasilluarumallugu immikkut massakkut aningaasaliissutissat qinnutigineqartut tassalu 27,5 mio. kr-nit taakku aamma savaatilinnut tunngassuteqarnersut. Tassa aamma taanna paasivara apeqqutaa.

 

Taamatut aningaasat taakkua ataatsimut qinnutaapput taamaalillutik nalilersuinerit pisariaqartitsinermut nalilersuinerit tunngavigalugit Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliaq soorunami akuersitillugu sorlernut qanorlu annertutigisut atorneqarnissaat. Taakkua inissinneqartussaassapput.

 

Apeqqutigineqartut allat atuarfiit sorlermiittut qaqugukkut iluarsarneqarnissaanut tunngasoq naatsorsuutigaara Naalakkersuisut tassunga akisussaasup taanna akissuteqarfigissagaa. Kisianni tassa assorujussuaq Naalakkersuisut sinnerlugit qujassutigaara taamatut suliap annertuup aamma maani annerpaartaatigut isumaqatigiilluni naammassilernera qujassutigaara.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Kultureqarnermut Ilinniartitaanermut Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq, taanna peereerpat Josef Motzfeldt Inuit Ataqatigiit.

 

Arkalo Abelsen, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq, Atassut.

Anthon Frederiksenip Kattusseqatigiinneersup apeqqutigaa atuarfik Qeqertami pilersaarutit malillugit suliarineqassanersoq. Naatsunnguamik taanna akissavara una inatsisissaq ilissi Inatsisartut akueriniariarussiuk allarpassuartuulli pilersaarutaareersut malillugit tassa suliassaq ingerlanneqassooq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit.

 

Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat.

Siullermik una ullumikkut aalajangiiffigisassaq imaluunniit inatsisissatut siunnersuut immikkoortoq 27-mut tunngatillugu aaqqiivigineqarnissaat utoqqalinersialinnut aaqqiinissamut julip aallaqqaataani ilumut inatsit atortinneqalissappat 3,8 mio. kr-nik ukioq manna aningaasartuuteqarnissaq, taanna aningaasaqarnermut imaluunniit Ilaqutariinnut Peqqissutsimullu Naalakkersuisumut apeqqutigissavara taakkua 3,8 millionit soorunami suli nalorninarpoq qanoq 27-t pineqassanersut julip aallaqqaataani aallartissappat aningaasanut inatsisissami qanoruna ippat ilanngunneqareerpat tassani kontomi 401308-qooqaaq. Taanna apeqqutigissavara.

 

Taavalu Naalakkersuisut ilassutitut akissuteqaammut agguaassaannut tunngatillugu Inuit Ataqatigiinninngaaniit tupigusuutigivarput Inatsisartut suleriaasianni paragraf 59-mi allassimasoq tassa Siulittaasoqarfik Inatsisartut aningaasartuutissaannut piareersaasussaavoq. Siulittaasoqarfillu piareersaareeruni oqaluuserisassat pillugit Ataatsimiititalianut taakkua akueritillugit nassiutissavai. Tassanngaanniillu Inatsisartut allattoqarfiata Naalakkersuisut Siulittaasuannut nassiutissavai aningaasanut inatsisissatut siunnersuummut ilannguteqqullugit.

 

Erseqqissartariaqarpoq Naalakkersuisut Inatsisartunut qulangiiniartussaanngimmata. Imaluunniit pingaarnertut Inatsisartut Siulittaasoqarfianut taanna qaqutigoortorujussuuvoq aatsaat atorneqartillugu taanna uagut tusarput Naalakkersuisut Inatsisartut Siulittaasoqarfiannut taamatut sukangasaarpasissumik uparuaanerat. Isumaqarpugut pissusissamisoornerusimassagaluaraluartoq Naalakkersuisut Siulittaasoqarfimmi amerlarnerussuteqarlutik ilaasortaatitaqaramik tamanna iluarinngikkunikku itigartitsiniarlutik ilaasortaatitatik aqqutigalugit tamanna naammasisimasinnaagaluaraat.

 

Taavalu naggasiullugu Inuit Ataqatigiit Demokratininngaaniit aammalu Aningaasarsiornermut Naalakkersuisuminngaaniit uparuarneqarpugut sanaartugassanut aningaasartuutissat 2006 tikillugu imaattoq ullormik ataasiinnarmik periarfissiisimaneq immaqami, kisianni ilumoortoq unaavoq unnuat marluk ullorlu ilivitsoq piffissaritippagut. Tassa ulloq ataatsiminngaaniit sivisunerujussuuvoq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassooq Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq. Taanna pereerpat Aningaasarsiornermut Naalakkersuisoq.

 

Finn Karlsen, Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq, Atassut.

Ja qujanaq. Tassa naatsunnguamik Qorlortorsuarmut tunngatillugu soqutigineqarluaqimmat aamma paasigakku suli ilaatigut paatsuungasoqartoq Qorlortorsuup atulerneqarnissaanut nukimmik tunisisinnaanera eqqarsaatigalugu. Kisianni nuannaarutigaara partiit amerlanerussuteqarluartut imaluunniit Inatsisartut amerlanerussuteqarluartut tapersersormassuk uani Inuit Ataqatigiit aamma paasivakka tassunga tapersersuisut, taamaallaat ukiamut kinguartinnissaa siunnersuutigaat inuussutissarsiutinut tunngasortaa taakku qularnaarneqanngitsut eqqarsaatigalugit, taamatut paasivara.

 

Kisianni tassa Qorlortorsuaq nammineq massakkut pilersinneqaruni 27,5 kkw. tunisisinnaavoq, tassa maannakkullu Qaqortoq Narsallu atorpaat 19 kkw. missaanni, kisianni tassa etape-mi siullermi Qorlortorsuaq allineqarsinnaavoq 12,5 kilowatttiiminik allillugu, tassa imaappoq 40 kilowatttiiminngorlugu, taava taassumap saniatigut suli tassa misissueqqissaartoqarnikuugami annertuumik. Taassumap saniatigut etape 2-imi 60 kilowatttiiminik suli allineqarsinnaavoq, kisianni taassumap aningaasartassai suli nalilersoqqissaarneqanngilaq. Tassa imaappoq etape marluk ingerlanneqarpata Qorlortorsuaq 100 kkw.?mik tunisisinnaanngortinneqarsinnaavoq.

 

Kisianni misissuinerit suli takutippaat aamma etape 3-imi 50 kkw.?timik suli alleqqinneqarsinnaasoq, tassa imaappoq 150 kkw.?ngorlugu. Taamaattumik taassumap saniatigut Narsaq, Narsami qulinnguatsinni aamma taseq ?Tasermik? atilik misissorneqarnikuuvoq, taanna tunisisinnaavoq 9,2 kkw. tassa Narsap illoqarfianut sippulimmik, tassa taanna sillimmatitut taaneqarsinnavoq.

 

Taamaasilluni taakkua tamaasa katikkaanni kujataani 180 kkw. missaani tunisisinnaasumik pilersaarutit tamaviisa naammassineqarsinnaappata pilersitsisoqarsinnaavoq. Taamaattumik Qorlortorsuaannaq eqqarsaatigalugu 150 kkw. missaani, soorunami qaquguugaluassanerpoq taanna naammassineqarsinnaassooq. Kisianni tassa taamaammat inuutissarsiutinik siuarsaanissamut sarfamut ilivitsumik pilersuisinnaasumik nalornisut isumaqarpunga tassa annilaangassutissaqanngitsut siunissaq eqqarsaatigalugu. Massakkut tassa qaquguussagaluarnerpoq inuutissarsiutit annertuut pilersinneqarnissaa aamma takunngilarput suli, kisianni nalunngilara Narsami inuussutissarsiutinik arleriinnik pilersaarusiortoqartoq, kisianni taakku qaqugu pinissaa suli ilisimanngilarput.  Qaqortumi soorunami aamma taamaattoqassooq.

 

Taamaammat nalilersueqqinnissamik kissaateqartut isumaqarpunga pisariaqanngitsoq nalilersueqqinnissaq, ilaa 1980-90?kulli ingerlaneranni nalilersuinerit ingerlapput, ukiorparujussuit tassa ukiut 20-it missaani nalilersuivugut, tamakku takutippaat nalilersuinerit takutippaat ullumikkut tunniussinnaasaa, etape 1-ip tunniussinnaasaa imatut alleqqinnissaa. Taamaattumik isumaqarpunga ukiut 20-it missaani misissueqqinnerit ? misissueqqissaarnerit suli aamma sivisuumik misissueqqissaarnermik kinguneqarsinnaanissaat pisariaqanngitsoq.

 

Massakkut isumaqarpunga aalajangertariaqartugut. Taamaammaat nuannaarpunga tapersersuimmata amerlanerussuteqarluartut Qorlortorsuarmut pilersitsinissamut.

 

Taava una aamma ? tassami aamma siuliani oqallinnermi oqaatigineqarpoq Demokraatininningaanniit Qorlortorsuarmut 20 mio.kr. atoreersimagipput, kisianni tassa taakkuupput assingiinngitsunut pilersaarusiornermut, misissueqqissaarinernut, ingerniørinut, nunap sananeqaataanut sananernut, misissuinernut, Qorlortorsuarmut, Nuummut, Sisimiunut, Ilulissanut tamakkua atorneqarnikuupput, taamaammat immaqa paatsoorneqarsimassaaq taanna 20 mio.kr.-init Qorlortorsuarmut aningaasaliissutitut taaneqarmata. Kisianni tassa 1999-imi Qorlortorsuarmut tunngatillugu 9 mio.kr.-inik aningaasaliinikuuvugut, taanna eqqorpoq.

 

Tassa taamatut isumaqarpunga annilaangassutissaqanngitsut inuutissarsiornermut tunngasunik sarfamik amigaateqarsinnaaneq eqqarsaatigalugu, taanna annilaanganartutut isiginngilara. Siullermik soorlu oqartunga ilaa, uagut nammineerluta paasissutissat pisagut kommunitut amigarsimapput, kisianni massakkut erseqqilluinnartut tamakku pisagut paasissutissat erseqqissut. Uani soorunami ilaatigut oqaatigaat soorlu Narsap kommunia ataqqisariaqaripput amigarnerarlugu oqaluppoq, kisianni aamma illuatungaani kommuni aamma alla oqaluppoq naammattoq ? taamaammat taakkua aamma aappaa eqqaaneqalaartariaqarpoq ilumoortumik oqarmat naammattoq ? uanga upperaara.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliuppoq Aningaasaqarnermut Naalakkersuisoq.

 

Augusta Salling, Aningaasarsiornermut Naalakkersuisoq, Atassut.

Qujanaq. Siullermik Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuata Josef Motzfeldt apeqqutigisaa aammalu uparuagaanut tunngatillugu, tassa § 59-imut tunngatillugu siulittaasoqarfiup pisinnaatitaaffii eqqaallugit eqqumiigaa Naalakkersuisuninngaanniit naalakkiiniarpalaartumik pissusissarinngisartik naapertorlugu iliornerarluta, kisianni oqaatigissavara Naalakkersuisut imannak oqarmata; ?Naalakkersuisut imaannaanngitsutut isigaat, taamatut sivikitsigisumik piffissaqartitsilluni taamaattumik allannguutissatut siunnersuuteqartoqarsinnaammat?.

Tassa imaannaanngitsutut isigaarput pissutigalugu aningaasanut ataqatigiissitsiniarnerput aammalu isumaqatigiissimanerput sinneqartoorutissat annertususissaattut taanna aamma ataqatigiissitsiniarneq pingaartorujussuummat. Allannguutissat taakkua siusinnerusukkut takkussimappata soorunami periarfissanik allanik qinaasisimasinnaagaluarpugut, kisianni maani allannguutissat aatsaat ullumikut uagut takuagut. Taamaalillutalu qanoq iliuuseqarfigisinnaasimanagit. Aamma naak ataatsimiititaliami soorunami amerlanerussuteqaraluarluta ? taamak oqaatigalugu.

 

Kisianni siunnersuutigineqartut aamma taamaattussaammat ataqqillugit, taamaattumik pissusissaattut aamma akuersaarpagut aammalu aningaasalerneqartariaqarmata taava aningaasat suminngaanniit tiguneqarnissaat inassutigalutigu. Taamaattumik naatsorsuutigaarput aamma tamanna soorunami Inatsisartuninngaanniit aamma isummerfigineqassasoq.

 

Taava aamma Josef Tuusi Motzfeldt-ip apeqqutigivaa ullumikkut oqaluuserisassarput immikkoortoq 27, tassa pisortanit pensionisiat pillugit Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut, tassani taanna aningaasanik malitseqartussaammat juli aallaqqaataaninngaanniit aningaasartassai, Aningaasanut Inatsisissami ilanngunneqarsimanersut. Aap Aningaasanut Inatsisissami ilaatinneqarput.

 

Kisianni aamma aajuna soorunami qularutigineqarsinnaanngitsoq qanoq ilisamik inatsisissap akuerineqanngeriataassagaluarpat Aningaasanut Inatsit akuerereeripput, taava soorunami imaanngilaq aamma aningaasat taakkua atorneqartussaassasut, kisianni immikkoortinneqarnikuupput aningaasat taakkua 2003-imi 1. juli-miit pisariaqartinneqartut.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Eqqaasitsissutigissavara pingajussaaneerinninnerummat aammalu maannaminngaanniit naatsumik oqaaseqartussat kissaatigissavakka. Siunnersuutissat tamarmik oqaaseqarfigineqareerput maannakkut aammalu taasinissarput tulliuppoq.

Naatsumik oqaaseqartussaq tulliuttoq tassa Anthon Frederiksen aamma Josef Motzfeldt.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Siullermik Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua naqqiissuteqarfigilaarniarpara, tassa saqqummiussaqarninni oqaaseq ?ajuusaarneq? atunnginnakku, kisiannili ?pakatsissutigalugu ataatsimiititaliami? taanna isummanik allannguisimanermik tunngasoq. Unaana Inuutissarsiornermut Naalakkersuisup akissuteqarfiginngeriarmagu immikkoorto1 125, 126-imut tunngasut inuussutissarsiutinut tapersiisarnermut tunngasut ataatsimut katillugit 5 mio.kr.-inik appartitsiniarneq, taanna qanoq naleqarnersoq / sunniuteqassanersoq, itinerusumik nassuiaateqarfigineqarnissaa pingaartutut isumaqarfigigiga, tassa soorunami tamatta pingaarteqigatsigu inuutissarsiutinik ingerlatsinerup akornuserneqarani ingerlatiinnarneqarnissaa.

 

Aamma Qorlortorsuarmut tunngatillugu soorunami uanga Kattusseqatigiit sinnerlugit kissaatiginngilluinnaraluarakku kommunit qulaatiinnarlugit aalajangiinissaq, tassami ippassamut allaat Narsap kommunia tamatumunnga isumaqataanani tusagassiuutitigut nalunaaruteqarpoq aamma Inatsisartunut, Naalakkersuisunullu allakkat ilanngullugit nassiullugit. Una pingaaruteqartutut isumaqarfigigakku kommunit attuumassuteqartut pinngitsooratik paaseqatigiinnissaat, isumaqarpunga taanna qulakkeerneqarluinnartariaqaraluartoq, taamaalilluni sapinngisamik amerlanerit naammagisaannik aaqqiinissaq tassuunaarluni anguneqassammat.

 

Tassa tunngaviatigut pinngortitap nukinganik atuinissaq taanna akerlerinngilara.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut siulittaasuat, Siumut.

Tulliuppoq Josef Tuusi Motzfeldt ? naatsumik. Taanna pereerpat Per Rosing-Petersen naatsumik.

 

Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuat.

Tassa una Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisumut apeqqutigiinnassavara 27,5 kkw.?itimik massakkut pilersitsisinnaasumik pilersitseriarluta annertusaanissaq siulleq, aappaat pingajuallu eqqartorneqarput periarfissaasut, taakkua aningaasartassai qanoq annertutiginersut, ilaatigullu immaqa tassunga sanilliullugu tassa Kassilimminnggaannit aamma Motzfeldt Sø-imik taaneqartartuminngaanniit pilersorneqarsinnaaneq, una tantailimik kuiiaavissaq ilanngunnagu, kisianni sarfamik Narsami Qaqortumilu pilersuinissaanik eqqarsaatigalugu qanoq akeqarnissaanut taakku sanilliunneqartariaqarmata, taavalu aamma Motzfeldt tasiata qanoq annertutigisumik kkw. tunniussinnaaneraa.

 

Tassanimi eqqarsaatigineqartariaqartut tassaapput inuussutissarsiutitigut ineriartortitsivissatut ilaatigut taakkarsorneqartartut tassaapput naatitsiviit kiassakkat, kukkukuuteqarfiit, aalisakkanik tukerartitsiviit, containerinik umiarsualivik Narsamiittoq ? qanoq sarfamik atuitiginissaat tamakku aamma eqqarsaatigineqareersimanersut. Soorunami ilanngullugu apeqqutigisarput akineqanngimmat tupaallaatigilaarparput, massakkut aalajangiinissaq ukiamut kinguartikkutsigugooq ukiut 15-it tassa kujataani erngup nukinganik nukissiorfiliortoqassanngilaq ? ila kakkaak ? sunaana tassani patsisaasoq. Naalakkersuisut taanna nassuiartariaqaraluarpaat.

 

Taavalu Aningaasarsiornermut Naalakkersuisumut oqaatigiinnassavara massakkut Siulittaasoqarfik 1,5 mio.kr.-inik qinnuteqarpoq pingajussaaneerinninnermi. Naalakkersuisut aamma takkussipput aamma 27,6 mio.kr.-inik nalilinnik pingajussaaneerinninnermi taamaallaat suliarineqartussaq. Naalattunnguullunga issiaannarsimassagaluarpunga Naalakkersuisup aamma tamanna nakkutigisimasuuppassuk.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Per Rosing-Petersen naatsumik.

 

Per Rosing-Petersen, Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap Siulittaasua, Siumut.

Qujanaq. Tassa Anthon Frederiksen Kattusseqatigiinninngaanniit uani isummatsinnik allanngortitseqattaarsimanerput assut eqqarsarnartoqartillugu oqariartuutaa uani oqariarluni eqqumiigilaaginnarpara, taava 90?mut allanngortissimanera akuersaarmagu taanna soorunami nammineq akisussaaffigissavaa, kisianni paasissutissat nutaat tunniunneqaraangata aamma isummanik allanngortarsinnaaneq taanna tupinnartuunngilaq, silatusaarneruvorli.

 

Taava una eqqaassutigilaaginnassavara allannguutissatut siunnersuut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaminnganniit 118 aamma 119 taakkua oqarnittuut paasissutissat taakkua nutaat tigunerat toqqammavigalugu aamma ataatsimiititaliaq taakkua allannguutissatut siunnersuutai itigartitsissutigineqarnissaat tassa naatsorsuutigineqartariaqassammat.

Qujanaq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Tulliulluni oqaaseqassaaq Aalisarnermut Naalakkersuisoq, allamik oqaaseqartoqassanngippat taanna oqaaseqareerpat taasinissatsinnut piariissagatta, taava Inatsisartut issiavimminnut uteqquneqarput.

 

Simon Olsen, Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoq, Siumut.

Kattuseqatigiit apeqqutaannut Erhvervstøttemut tunngatillugu taakkua misissoqqissaarneqassapput, taakkua 125 aamma 126 neriorsuutigissavara taanna misissoqqissaarneqassasoq.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Anthon Frederiksen, naatsumik!

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit.

Immikkoortoq 90-imut tunngatillugu isummanik mumitsinerunngilaq, taanna allaassutigivaa taamaallaat aningaasaliunneqartut 300.000 kr.-inik appartinneqarnerat tassani isumaqaannarpoq ? mumitsinerunngilaq isummamik.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq.

 

Finn Karlsen, Inuussutissarsiornermut Naalakkersuisoq, Atassut.

Naatsuarakasimmik Inuit Ataqatigiit oqaaseqartuanut Josef Motzfeldt-imut etape 1 Qorlortorsuarmut sananeqassappat 40 mw.?inngorlugu tunisisinnaaneq tassa taanna immikkut 60 mio.kr. missaani naleqarpoq ? nalilersuisimaneq, tassa imaappoq taamatut angitigisoq katillugu tassa 280 mio.kr. missaani akeqalissooq. Kisianni etape 2 etape 3-ilu suli aningaasatigut naliliivigineqarsimanngillat.

 

Kisianni aappaanut apeqqutinnut tunngatillugu qanoq atuisinnaaneq inuussutissarsiutinut tunngasoq Narsami pilersitsiortorneqassappat, taanna akisinnaanngiivippara. Kisianni massakkut allineqassappat tunniussinnaassaa angisoorujussuuvoq ? angisoorujorujussuuvoq Nuulluunniit atuisinnaaneranut anginerulersinnaavoq, massakkut Nuummi atuineq eqqarsaatigissagutsigu ilaa, taqqavunga allinissaa tamakkissappat Nuummi atukkap allaat anginerusumik taqqavani atuilissuugut ? periarfissaqalissuugut, taamaattumik uanga takorloorpara tassa taakkua pilersinneqarsinnaappata siunissaq ungasissorujussuaq qularnaarneqarsinnaasoq aamma inuussutissarsiutit eqqarsaatigalugit.

 

Jonathan Motzfeldt, ataatsimiinnermi aqutsisoq, Inatsisartut Siulittaasuat, Siumut.

Taava maannakkut taasilerpugut. Pingajussaaneerinissamut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap Isumaliutissiissutaani allannguutissatut siunnersuutip 41-t ilanngunneqarsimapput, taakkuli imak agguataagaapput ? tusareerpagut.

 

Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaat 37-t nr. 101-miit 140-imut aningaasaliissutinut tunngasut aamma 145-imiit 148-imut oqaasertaliussanut tunngasut.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutai sisamat 141-miit 144-imut aningaasaliinissamut tunngasut.

 

Taakkua saniatigut allannguutissatut siunnersuutit sisamat 88-89-90 aamma 92 aappassaaneerinermi kinguartinneqarput.

Ataatsimiititaliap siunnersuutai sisamat tunuartikkai Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamut nalunaarutigineqarpoq. Taamaattumik taakku taasissutigineqassanngillat.

 

Allannguutissatut siunnersuutit 143 aamma 144 eqqaassanngikkaanni allanguutissatut siunnersuutit 108-miit 148-imut akuersissutigineqarnissaat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaqatigiittup inassutigai.

 

Allannguutissatut siunnersuutinut ikinnerussuteqartumik Demokraatineersumit saqqummiunneqartoq 143-imut aamma 144-imut tunngatillugu Isumaliutissiissummut immikkoortoq 5-imi allassimasut innersuussutigineqarput.

 

Naalakkersuisut akissuteqaatiminni taasissutissiissutigaat allannguutissatut siunnersuut 188-imut, 199-imut inassuteqaat akuersaarlugu taasissutigisinnaanagu. Tamanna tunngavigalugu makku taasissutigineqassasut siunnersuutigineqarpoq;

 

Allannguutissatut siunnersuutit tulliani taaneqartunut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaatai taasissutigissavagut. Tassalu nr. 108-imiit 117-imut taavalu 120-imiit 140-imut taavalu 141, 142 kiisalu nr. 145-imiit 148-imut tassa isumaqatigiittut taakkua inassuteqaatai.

 

Taakkununnga isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit;

 

27-it

Akerliusoqarpa: Naamik

Taasinngitsoortoqarpa: Naamik

 

Taamaasillutik akuersissutitineqarput.

 

Maannalu allannguutissatut siunnersuutini nr. 118-imut aamma 119-imut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaataa aamma taasissutigissavagut. Taakkununnga marlunnut isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit;

 

Ataatsimiititaliap innersuussutigisai aamma taakkua 118 aamma 119 Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaatai, taavalu tassani allassimavoq. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaataanut isumaqataasut qinnuvigaakka nikueqqullugit;

 

1

Akerliusut qinnuvigissavakka nikueqqullugit: 18-it

Taasinngitsoortoqarpa: 8

 

Taamaasilluni taasinermi maanna naammassineqarpoq.

 

Taaa maannakkut Qorlortorsuarmut tunngasumik taasisussanngorpugut. Tassani ikinnerussuteqartut marlunnik siunnersuuteqarput.

 

Siullermik: Saqqummiussaq kingulleq Inuit Ataqatigiit saqqummiussaat pingajussaaneerinermi, tassa ukiamut tamatuma aalajangiiffigineqarnissaata kinguartinneqarnissaa. Inuit Ataqatigiit taamak siunnersuuteqarnerannut isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit;

 

12

Tamatumunnga akerliusut qinnuvigissavakka nikueqqullugit; 15

Taamaasilluni Inuit Ataqatigiit siunnersuutaat itigartitaavoq.

 

Taava ikinnerussuteqartut

 

Aappaannut: Demokraatit siunnesuutigaat Qorlortorsuarmut erngup nukinganik nukissiorfimmut tunngasut, Landskarsimut katillugit 110 mio.kr.-inik aningaasaliiffigineqartussat, tamatuma peqatigisaanik Aningaasanut Inatsimmi peerneqarnissaat akuersissutigineqassasoq.

 

Tamatumunnga Demokraatit Qorlortorsuup peerneqarnissaanut Aningaasanut akuersissumminngaanniit isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit;

 

3

Tamatumunnga akerliusut qinnuvigissavakka nikueqqullugit; 15

Taasinngitsoortut qinnuvigissavakka nikueqqullugit; 9 (arfineq-sisamat)

 

 Taava maannakkut amerlanerussuteqartut Qorlortorsuarmut siunnersuutigisaat taasissutigissavarput, tassa maannakkut Finanslov?imi saqqummiunneqarnermisut isikkoqarluni Qorlortorsuarmut tunngasoq akuersissutigineqarnissaa, tamatumunnga isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit;

 

15

Tamatumunnga akerliusut qinnuvigissavakka nikueqqullugit; 11

Taasinngitsoortut qinnuvigissavakka nikueqqullugit; 1

 

Taamaasilluni Qorlortorsuaq aallartissinnaanera akuersissutigineqarpoq.

 

Taavalu tikipparput Inatsisartut suleriaasianni Ataatsimiisitaliap allannguutissatut siunnersuutaat tiguneqartut aammalu Naalakkersuisut tamatumunnga atatillugu allannguutissatut siunnersuutaat taasissutigissavagut.

 

Tassa allannguutissatut siunnersuut kingullertut tiguneqartoq tassaavoq, tulliini taaneqartut nalunaarutigineqarnissaat suleriaaseq pillugu ataatsimiititaliamit siunnersuut, ITCIP-mut immikkut tapiissuteqarnissamut, tassa taakku Nunat Inoqqaavinut sungiusartitsinermut tunngasut ingerlanneqartut, kontomi pingaarnermi 01.10.10-imi Inatsisartunut tunngasuni 2003-imi 300.000 kr.-inik aningaasaliissuteqaqqinnissaq allannguutissatut siunnersuut nr. 150 aamma Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfiup Issittumi inuuniarnikkut atugarisaannik akuerisanik misissuinissaanut tapiissutissat kontomi pingaarnermi nutaami 01.06.10-imi Issittumi Inuuniarnikkut misissuinermi tapiissutinut tunngasunik 2003-imi 1,3 mio.kr.-inik aningaasaliissuteqarnissaq allannguutissatut siunnersuut 151, kiisalu taakku marluk tunngavigalugit Naalakkersuisut allannnguutissatut siunnersuummi nr. 152-imi saqqummiussipput, tassanilu kontomi pingaarnermi 20.11.50-imi ingerlatsinermi sillimmatinut tunngasumi aningaasaliissutinut 1,5 mio.kr.-inik ikilisinneqarnissaat siunnersuutigineqarpoq, tassa allannguutissatut siunnersuutikkut 150-ikkut, 151-ikkullu 1,5 mio.kr.-inik aningaasaliissuteqaqqinnissamik qinnuteqaatigineqartut amerlaqataannik, taamaaliornikkut Aningaasanut Inatsimmi sinneqartoorutissatut anguniakkat aalajangiusimaneqassapput.

 

Taakku pingasut immikkoortut pillugit taasissutigissavagut.

 

Siullermik allannguutissatut siunnersuut 150 taasissutigissavarput. Tassa Nunat Inoqqaavinut sungiusartitsinermi aningaasaliissutissanut ilassutissaq, tassunga isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit;

 

27

Akerliusoqarpa; naamik

Taasinngitsoortoqarpa; naamik

 

Taava tulliullugu tamanna akuersissutigineqarpoq.

 

Tulliullugu allannguutissatut siunnersuut 151, tassa tamatumani Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfiup Issittumi Inuuniarnikkut atugarisaannik misissuinissamik tapiissutissat.

Tassunga isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit; 27

Akerliusoqarpa; naamik

Taasinngitsoortoqarpa; naamik

 

Taava maannakkut taasissutigissavarput allannguutissatut siunnersuut 152, tassanilu tassa Naalakkersuisut siunnersuutaat Aningaasaliiffigineqarnissaanut tunngasoq 1,5 mio.kr.-inik.

 

Tamatumunnga isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit; 27

Tassa tamarmik isersimasut ? taasisinnaasut maani taaseqataapput.

 

Taava naggataatigut Aningaasanut Inatsisissatut siunnersuut maanna iluserilikkamisut taaseqattaaareerluta iluserilikkamisut iluseqartoq taasissutigissavarput.

 

Siunnersuummut taava pingajussaaneerneqarluni maanna taamak iluseqartoq isumaqatigalugu isumaqataasut qinnuvigissavakka nikueqqullugit; 27

Tassa taasisinnaasut tamarmik maani isersimasut taasipput.

 

Taamaalilluni Inatsisartut 2003-imi Aningaasanut Inatsisissaannut siunnersuut Inatsisartut maannakkut akuersissutigaat, tamanna naammassilluarpoq.