Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 16-2-1		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Marlunngorneq 27.oktober 1998, nal. 10.00

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 16

 

1998-imut Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisaata aappaannut siunner- suut.

(Aningaasaqarnermut Ataatsimiititap siulittaasua aamma Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq)

Aappassaanneerneqarnera

 

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Inatsisartut Siulittaasuat Anders Andreassen.

 

Peter Ostermann, Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamut siulittaasuugallartoq, Atassut:

Isumaliuutissiissut agguaanneqarsimasoq innersuussutigalugu Aningaasaqarnermut Ataat-simiititaliaq sinnerlugu ima oqaaseqassaannga.

 

Siullermilli oqaatigilaassavara isumaliuutissiissutip agguaanneqarsimasup suliarinerani Inatsisartunut ilaasortat ukua suleqataammata:

 

Laannguaq Lynge, Siumut, Lars Karl Jensen, Siumut, Anders Nielsson, Atassut aamma Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit.

 

Oktober 12-anni 1998 Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissaata aappaannut siunnersuut Naalakkersuisut Inatsisartunut saqqummiuppaat. Tamatuma kingorna Aningaasaqarnermut Ataatsimiititap inatsisissatut siunnersuut misissuataarpaa 23. oktober >98-imilu isumaliuutissiissuteqarluni.

 

Siullermi isumaliuutissiissummi kukkutsiarneq iluarsilaassavara. Isumaliuutissiissutip quppernerata aappani immikkoortoq aappaani allassimavoq, atuarpara: A1998-imut Inatsisartut aningaasanut inatsisissaattut siunnersuutikkut ingerlatsinikkut sanaartornikkullu angusassaq ...   Issuaaneq naavoq. Tamanna eqqortuunngilaq, >98-imut Inatsisartut aningaasanut inatsisissaattut siunnersuutip akuersissutigineqareerneratigut ingerlatsinermut sanaartornermullu killiffik 82 mill. kr.-uvoq.

 

Inatsisartut ilassutitut aningaassaliissutitut inatsisaanni siullermi >98-imi ingerlatsinikkut sanaartornikkullu angusassaq 135 mill. kr.-nik ajorseriarpoq.

Maannakkullu Naalakkersuisut >98-imut Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsissaata aappaannut siunnersuummut allannguutissatut siunnersuutaatigut Naalakkersuisut allannguutis­satut siunnersuutitut saqqummiutaat ilanngukkaanni ingerlatsinikkut sanaartornikkullu angusas­saq suli 44.860.000 kr.-nik ajorseriaqqittussaavoq.

 

Akitsuutitigut qaffaanissaq akuersissutigineqaraluartoq taakkulu malitsigisaannik 5,7 mill. kr.-nik isertitaqartoqartussaagaluartoq ingerlatsinikkut sanaartornikkullu >98-mi pisussaq 170 mill. kr. missaannik inerneqartussaavoq.

 

Taamaammat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit mianersoqqussutigineqassaaq taamatut ineriartorneq Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaa malillugu unitsinneqassasoq. Qularutissaanngilaq taamatut qaffasissusilimmik aningaasartuuteqartuarnissaq Landskassip aningaasaqarnerata nammattuaannarsinnaanngikkaa.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititap paasinninnera malilllugu aningaasanik isertitaqar-fiusinnaasut allanik ilaqqinneqarsinnaajunnaalerput. Taamaammat maannangaaq Ataatsimiititaliamit inassutigineqarpoq Naalakkesuisut Inatsisartut ataatsimiinnerata matuma kingornagut aningaasanik inatsimmi aningaasaliissutigineqartutut allassimasut takussutissiorneqarnerannik suliamik aallartitsissasut. Takussutissiakkut pingaarnerutillugit Namminersornerusuni aningaasartuutit inatsisinik tunngaveqartut inatsisinillu tunnga-veqanngitsut immikkoortinneqassapput.

 

Tassunga tulliullugu aningaasartuutit inatsisinik tunngaveqanngitsut sanaartornermut ingerlatsinermut aningaasartuutinullu allanut immikkoortinneqassapput. Tamatumani eqqarsaatigineqassalluni aningaasartuutit sorliit isumaqatigiissuteqarnikkut pisuunersut.

 

Aningaasartuuteqarfinnut ataasiakkaanut takussutissiaq Naalakkersuisut inassuteqaataat malillugu pingaarnersiorfigineqartariaqarpoq. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaq isumaqarpoq taamatut takussutissiortoqareerpat tulliullugu aningaasartuutit inatsisinik tunngaveqanngitsut oqallisiginissaannut taakkut tunngaviliisuusinnaasut.

 

Naatsorsuutigineqarsinnaavoq taamatut oqallinnerup kingunerisaatut sipaaruteqarfissat suliarineqarsinnaassasut.

 

Amerlanerusunilli aningaasartuuteqarnissaq paasinarsivoq pisariqartoq. Minnerunngitsumik Peqqinnissaqarfimmi suli amerlanerusumik aningaasaliissuteqarnissaq pisariaqartoq paasinarsimmat.

 

Inatsisartuni kialluunniit kissaatigisinnaanngilaa peqqinnissaqarfeqassasugut pilersaa-rusiortoqarsimannginnera pissutigalugu aningaasaliissutinik tamatumalu malitsigisaatut amigaateqartoqarfiusumik. Inatsisartut ataatsimiititaat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititatut ittoq >98-imi Inatsisartut aningaasanut inatsisissaattut siunnersuummut tunngasunik ima allappoq, issuarpara:

 

AAtaatsimiititap pissusissamisoortutut isigaa Peqqinnissaqarfimmi piviusorsiornerusumik missingersuusiornissaq pisariqartoq. Taamatullu oqarneq tunngaveqartoq aniingaasaliissutit 23 mill. kr.-nik qaffaavigineqarnissaat pisariaqalersimammat. Taamatut aningaasaliissutinik qaffaanikkut ataatsimiititaliamit naatsorsuutigineqanngilaq >98-imi pisariaqavissut siumullu naatsorsuutigineqarsinnaanngitsut saniatigut allanik ilassutitut aningaasaleeqqit-toqassanngitsoq@.

 

Taava >98-imi Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissaasa aappaannut siunnersuutaatigut aningaasaliissutinik qaffaanissamik kissaateqarneq, Peqqinnissaqarfimmi aningaasartuutiviusunut naapertuutikannersumilluunniit missingiinissamik pissusilersor-toqannginneratut paasisariaqarpoq.

 

Taamaammat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititamit paasineqaannarpoq ukiuni aggersuni aningaasaliissutit qaffaavigineqarnissaannut kissaateqarnissaq ataatsimiititap tupaallaatigisariaqanngikkaa. Aningaasaqarnermullu Ataatsimiititap matumani Naalakkersuisut taperserniarpai tamatuma aningaasatigut aqutsivigineqarnera suli annertunerusumik nukittorsarniarlugu suliniutinik aallartitsisimammata.

 

Tamatumunnga tunngasumik Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaq inassuteqarpoq Naalakkesuisut >99-imi upernaakkut Inatsisartut ataatsimiinneranni tamatuma suliarineqarnerata inernera pillugu nassuiaateqartoqassasoq.

 

Taamannak piviusunik suliniutit saniatigut ilassutitut aningaasaliissutinut qinnuteqaatit tulliini taagorneqartut saqqummiutilaassavakka.

 

Isertitat allat. Naalakkersuisut >98-imut Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissaattut aappaannut siunnersuutikkut siunnersuuteqarput, 21 mill. kr.-nik Gr nlandsfly A/S-imut helikopterinik tunisinermut tunngasut isertitatut aningaasaliissutigineqassasut. Ataatsimiititap isumaqarpoq Namminersornerusut helikopterinut pingasunut piginnittuunerat, taakkulu nalingisa aalajangiunneqarnerat oqaasertaliussatigut nalunaarsortariaqartut. Aammattaaq takoqquneqarpoq konto pingaarneq 70-11-03-mut Nunatsinni timmisartuussineq pillugu ataatsimiititap oqaaseqaatai.

Sanaartornermut sillimmatit. Naalakkersuisut >98-mut Inatsisartut ilassutigut aningaasaliissutinut inatsisassaasa aappaattut siunnersuutikkut siunnersuuteqarput, sanaartugassanut pilersaarutit iluarsiivigineqassasut. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititap junip aalaqqaataani >98-imi innersuussutigaa, tassungalu atasumik inassuteqaatitut nassiunneqartut aalajangiusimallugit. Tassunga ilanngullugu Paamiuni Qaanaamilu suluusalinnut mittarfinnik sanaartornerup qanoq sukkatigisumik pinissaat aalajangiusimaneqassaaq.

 

Imigassamik ajornartorsiuteqartunut katsorsaasarfik. Naalakkesuisut >98-imut Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissaattut aappaannut siunnersuutatigut  siunnersuuteqarput akissarsianut atugassat katinneri atuinikinnerussutissatut naatsorsuutigisat, tassa 900.000 kr.-t, kingunerattut aningaasaliissutit 400.000 kr.-nik qaffaavigineqassasut. Taanna aningaasalerneqassaaq konto pingaarneq 60-10-12-mit

 

Peqqissaanermut Ilinniarfimmit. >99 Inatsisartut aninganut inatsisissaattut siunnersuutip aappassaaneerlugu suliarinerani Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq ilisimatinneqarpoq Naalakkersuisunut ilaasortaq ataatimiititamit kissaatigineqartutut nassuiaat 30. oktober 1997 nassiunneqarsimagaluartoq. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap eqqaasitsissutigissavaa 31. oktober 1997-imi suliarineqarmat. Tamannalu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit oqaatigineqassalluni, takuuk Inatsisartut suleriaasianni tamatumunnga tunngasumik aalajangersakkat naapertorlugit, isumaliuutissiissutip pingajussaaneerlugu suliarineqarnera naammassereersoq nassuiaat Ataatsimiititamut nassiuneqarsimasoq oqaatigineqarmat. Taamaakkaluartoq allagaq pineqartoq Aningaasaqarnermut Ataatsimiititap tigusiman-ngisaannarpaa.

 

 

Nunatsinni timmisartuussineq. Naalakkersuisut >98 Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissaattut aappaannut siunnersuutikkut siunnersuuteqarput aningaasliissutit >98-imi 21 miil. kr.-nik qaffaavigineqassasut. >98-imi ukiunilu siuliini Kalaallit Nunaanni helikopterit atorlugit timmisartuussisarnermit aningaasartuutit .... Aallaqqaasiutigalugu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititap 1997-imut Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisaanni allassimasoq innersuussutigissavaa, taanna ima oqarmat, issuarpara:

 

A1996-imi Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinneranni Naalakkersuisut Grønlandsfly A/S isumaqatigiissuteqarfigaa suleqatigiissitamik pilersitsisoqassasoq.  Grønlandsfly-mik politikkikkut aningaasaqarnikkut allaffimmit,  Aningaasaqarnermut Pisortaqarfimmit aammalu Inuussutissarsiutinut, Angallannermut Pilersuinermullu Pisortoqarfimmit ilaasor-taaffigineqartumik. Suleqatigiissitap >96-imut aamma >97-imut Grønlandsfly A/S-imi naatsorsuutinut missingersuutinullu paasissutissat misissuataassavai. Taamaaliornikkut uppernarsiniarlugu >97 Nunatsinni timmisartuussinermut konto pingaarneq 70-11-03-mi uppernarsineqarsinnaasutut pisariqartitsisoqarnersoq aningaasaliissutit qaffaavigine-qarnissaannik. Suliaq tamanna maanna naammassineqarsimalerpoq Nunatsinnilu timmisartuussinermut konto 70-11-03-mi 7 mill. kr.-nik tapiissutit qaffanneqarnissaat qinnutigineqarpoq. Taamaaliornikkut >96-imi tapiissutigineqartut qaffaseqataannik >97-imut aalajangiusimaneqassammata. Ukiunut missiliuusiorfiusunut aningaasaliissut qaffaavigequllugu qinnuteqartoqanngilaq@.

 

Ilanngullugu ilisimatitsissutigineqarpoq taamatut isumaqatigiissuteqartoqarnera Grønlandsfly A/S-imut allakkakkut uppernarsarneqarsimasoq. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit uparuarneqassaaq Naalakkersuisut suleqatigiissitami pilersitaat ukiut marluunngitsulluunniit qaangiuttut Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisaat - matumani pineqartoq atorlugu - ukiunut missiliuusiorfiusunut aningaasaleeqqinnissamik pisariqartitsisoqannginneranik isummereersoq aningaasaliissut maannakkut 21 mill. kr.-nik qaffaavigineqaqqullugu qinnuteqaateqarmata.

 

Taamatuttaaq kinguneqarsinnaavoq Grønlandsfly A/S aningaasanik atoriaannarnik allanik pisariaqartitsivinngitsoq. Grønlandsfly A/S-immi neqeroorutigimmagu >98 tapiissutit qaffaatissaasa, tassa 21 mill.-t, aningaasalersorneqarnissaat pisinnaasoq S-61 helekopterit Namminersornerusut pigisaat arlallit Grønlandsflymit pisiarineqarnerisigut. Aammattaaq takuuk Ataatsimiititap  konto pingaarneq 2010-22-mi isertitat allat oqaaseqaatai.

 

Tunngavik maannakkut pineqartoq atorlugu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaq inassuteqarsinnaanngilaq, qaffariaat akuersissutigineqassasoq.

 

Aningaasaqarnermut ataatsimiititaq taamatut oqaaseqarluni inassuteqarpoq, Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutissaanut inatsisaata aappa >98-imeersoq Aningaasanut Ataatsimiititap maannakkut ilassuteqaataattut  iluseqarluni akuersissutigineqassasoq.

 

Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq, Atassut:

1998-imut Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissaata aappaannut siunnersuutip aappassaaneerneqarnissaanut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa naalakkersuisunit tiguneqarpoq. Naalakkersuisut naammagisimaarlugu paasivaat 1998-imut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissat aappaannut siunnersuut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit ataatsimut isigalugu akuersaarneqartoq.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap aningaasanut inatsisiliortarnerup ingerlasarnerata sukaterneqarnissaanik kaammattuuteqarnera naalakkersuisunit maluginiarneqarpoq. Tamanna naalakkersuisut isumaqatigaat. Tamatumunnga atatillugu peqqinnissaqarfiup aningaasanik aqutsinerata suli annerusumik nakussassarneqarnissaanik naalakkersuisut suliniarnerisa Ataatsimiititaliamit taperserneqarnerat naalakkersuisunit maluginiarneqarpoq. Siunertaavoq Inatsisartut tulliani ataatsimiilerpata suliat tamakku pillugit erseqqinnerusumik nassuiaateqartoqarnissaa.

 

Ingerlatsinermut, Sanaartortitsinermut Taarsigassarsisitsisarnermullu missingersuutini, IST-mi, 1998-imi 170 mio. kr.-it missaannik amigartooruteqarnissaa Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit naatsorsuutigineqarpoq. Ataatsimiititaliaq isumaqarpoq aningaasartuutit taama amerlatigisut landskarsip tigoriaannarnik aningaasaateqarnerata nammassinnaanngikkai. Tamanna tunngavigalugu aningaasat assigiinngitsunut akuersissutigineqartartut takussutissioqqullugit naalakkersuisut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit kaammat-torneqarput. Tamatumani pingaartillugu tikkuarneqarpoq aningaasartuutit inatsisitigut aalajangersakkanut aammalu inatsisitigut aalajangersagaanngitsunut immikkoortiterneqarnissaat. Siunnersuutigineqartutut takussusissiortoqarnissaa pillugu naalakkersuisut Ataatsimiititaliaq isumaqatigilluarsinnaavaat, aamma ilisimatitsissutigisinnaavara aningaasanut inatsisissatut siunnersuusiornerup sivisusaqisup ingerlanerani ilaatigut taama immikkoortiterisarnerit ingerlanneqartareermata.

 

Isumaliutissiissutip immikkoortuisa pingajuanni Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap allatigut oqaaseriumasai naalakkersuisunit maluginiarneqarputtaaq. Ilaatigut Ataatsimiititaliap sukumiinerusunik ilisimatinneqartarnissani kissaatigaa, ilaatigullu ilisimatitsissutigisarlugu inaarutaasumik isummernissaq pingajussaaneerinissamut kinguartinneqartoq. Kontumi Isertitat allat-ni Grønlandsflymut qulimiguulinnik tunisinermut atatillugu aningaasaliissutissat 21 mio. kr.-it, kiisalu qulimiguullit atorlugit angallasseriaaseqarnerup ingerlanneqarneranut aningaasaliissutit amerlineqarnissaannik naalakkersuisut siunnersuutaat pillugit oqaaserineqartut naalakkersuisut maluginiarpaat. Naalakkersuisut siunnersuutitik aalajangiusimavaat,  allatigulli naammagisimaarlugu paasillugu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissamut naalakkersuisut siunnersuutaannut allannguutissanik siunnersuuteqanngitsoq.

 

Isumaliutissiissutip immikkoortuisa sisamaanni Inatsisartut Siulittaasoqarfiat aningaa-saliissutinut allannguutissatut siunnersuuteqarpoq. Kontumut pingaarnermut 01.10.10-mut, Inatsisartunut, aningaasaliissutinut allannguutissatut siunnersuut allannguutissatut siunnersuutitut siullertut ilanngunneqarsimavoq. Ilisimatitsissutigissavara 1998-imut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissat aappaannut siunnersuummi siunnersuut taannarpiaq ilanngunneqareersimammat - ataasinngornermilu oktobarip aqqaneq-aappaanni Inatsisartunut saqqummiunneqarluni. Taamaattumik allannguutissatut siunnersuutip taassuma peerneqarnissaa kaammattuutigissavara.

 

Inatsisartut aappassaaneerinissaannut naalakkersuisut 20-inik allannguutissatut siunner-suuteqarput. Taakkunannga siunnersuutit 18-it aningaasaliissutinut allannguutissatut siunnersuutaapput, tassa ilanngussamut 1-imut, kingulliillu marluk ilanngussamut 2-mut, oqaasertaliussanut, allannguutissatut siunnersuutaallutik,

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutigineqartunit 20-init 19-it akuersissutigineqarnissaat inassutigaa. Taamaattorli allannguutissatut siunnersuut nr. 12 - Nukissiorfiit Neqi A/S-imut sarfamik imermillu aalisakkanik tunisassiorfinnut tunisisarnermisut akeqartitsilluni nioqquteqarneranut matussusiinissamut tunngasoq - pillugu aalajangernissani Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap pingajussaaneerinissamut kinguartippaa. Inassuteqaammi aningaasatigut kinguneriumaagai Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissummini ilisimatitsissutiginngimmagit matumuuna Inatsisartunut ilaasortat tamakkuninnga ilisimatissavakka.

 

Soorlu ilanngussakkut siullikkut naalakkersuisut aningaasaliissutinut allannguutissatut siunnersuutaannik imaqartukkut saqqummersoq, siunnersuutit taakku oktobarip aqqaneq-aappaanni ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissat aappaannut siunnersuutip saqqummiunneqarneranut sanilliullugu IST-mi angusassap allanngunnginneranik kinguneqassapput. Allannguutissatut siunnersuut pingajussaaneerinninnissamut kinguartinneqartoq 1998-imi 1,2 mio. kr.-inik aningaasartuuteqarnerutitsissaaq.

 

Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit inassutigineqartutut akuersissutigineqassappata 1998-imi IST-mi angusassaq 1.200.000 kr.-inik pitsanngoriaateqassaaq - taamaalippallu amigartoorutissat 178.584.000 kr.-inngussallutik.

 

Lars Karl Jensen, Siumup oqaaseqartua:

Aningaasanut inatsisissat suliarineqarneranni Inatsisartunut ilaasortat tamatigut piumasarisarpaat, aningaasaliissutit sunut atorneqarnissaat peqqissaartumik ersarissumillu  tulleriinnilersorneqassasut. Uani aamma malunnarpoq 1998-mut  aningaasaliissutit aappaannik suliaqarnermi tamanna tunaartaralugu ataatsimiititami sulisoqarsimasoq.

 

Siumumit taamatut aallaqqaasiilluta, aningaasaliissutinut inatsisissap suliarineqarneranni ullumikkut periuserineqartut sukateriffigineqarnissaannik ataatsimiititap oqarnera  paasillu-arparput, tassuuna ersersinneqarpoq ukiuni aggersuni  Namminersornerusut suliffeqarfiini taamatullu sanaartornermi ingerlatsinikkut periutsit oqimaaqatigiiffiunerusumik  pilersarusiorneqarlutik ingerlanneqartarnissaat ataatsimiititamit  kissaatigineqartoq. Taamatut ataatsimiititap inassuteqarnera Siumumit tusaatissatut tiguarput, tamakkualu nalilersor-luarneqarnissaat Naalakkersuisunut inassutigalugit.

 

Aningaasanut inatsisissap aappaanut allannguutissatut saqqummiunneqartut oqaaseqar-figineranni tamakkununnga tunngasut siusinnerusukkut pingaartillugit Siumumit oqaaseqarfigisatta ilaat  ilanngullugit matumani erserseqqaassavagut, makkuusut:

 

Nunatta aningaasatigut kaaviaartitaasa amerlanerulernissaat anguniarlugu, nunanik allanik niueqateqarnerup taamatullu  aatsitassarsiornerup annertusarnissaat siunertaralugu Naalak-kersuisut nunani allani aallartitaqarfinnik suliniutaat  pingaarutilittut isigaagut tapersersorlugillu, taamatullu ittumik  suliniuteqarneq aamma takornariaqarnikkut iluaqutaasussaammat, nunatta iluani, avammullu silaannakkut angallassinerup eqaatsumik akikinnerusumillu aaqqissuun-neqarnissaa Naalakkersuisunut aaqqinniaqquarput. Siumumiillu oqaatigissavarput maannakkut  sinerissami ilaasunik angallassinnermi Grønlandsfly-p allallu   kiffartuussinikkut sullissinerisa ajornerulernissaat kissaatiginngilluinnaratsigu, paarlattuanilli nuannaarutigigatsigu  tamakkua pitsaasumik isumannaarneqarnissaat angujartuaarneqarmat.

 

Taamaattumik silaannakkut ilaasunik angallassineq eqqarsaatigalugu Grønlandsfly A/S-imut aningaasaliissutissat pillugit 1998-imi ukiunilu aggersuni Naalakkersuisut aaqqiissutissatut qinnuteqaatigisaat Siumumiit pingaarutilittut isigalugit, piaartumik suliassarlu manna pingajussaaneerlugu saqqummiutsinnagu, taakkua paaseqatigiiffiunissaat Naalakkersuisunut aammalu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamut piumasaraarput.

 

Taamatuttaaq Peqqinnissaqarfiup aalaakkaanerusunik sulisoqarnerata anguneqarnissaa pingaartillutigu tassani ineriartortitsinermut iliuusissatut suliniutit Siumumit tapersersorlugit tamatumani   naapertuuttumik tulleriiaarinissaq pingaartutut isigaarput.  

 

Kiisalu tamatta kissaatigissata annersaraat meerartatta pitsaanerpaamik siunissaqarnissaat. Meerartatta taamatut siunissaqarnissaat angujumallugu, atuarfinni ilinniartitsisut  amerlanerusut pisariaqartippagut, taamaattumik illoqarfigisaq qimannagu ilinniartitsisunngorniartartut amerlanerusut ilinniartitaanerannut Naalakkersuisut aningaasaleeqqinnerat  pissutissaqarluartutut Siumumit isigaarput. Neriuppugullu najugaq qimannagu ilinniartitsisutut atuarneq siunissami suli amerlanerusunit peqataaffigineqassasoq. Tassuuna nunatsinni ilinniartitsisunik amigaateqarnerup annikillisaaffiginissaa ikorfartorneqartussaammat.

 

Taamatuttaaq nunatsinni suliffissaaleqisut ikilisarneqarnissaat  siunertaralugu Naalakkersuisut suliniutaat tamakkiisumik tapersersorpagut, ingerlatsiffinnullu pilersinneqartunut NUKA A/S-imut  aamma PUISI A/S-imut taamatullu nunami suliffinnik aallartitsiniartut tapiiffigineqartarnissaannut aningaasaliissutit taperserlutigit. Siumumit pingaartipparput suliffinnik amerlanerusunik  pilersitsinissani suliniutaasut aallaqqaammulli pitsaanerpaamik  inissisimanissaat tapersersorneqassasut.

 

Saattussanik aalisarnerup ineriartortinnerani piniutinut  tapiissuteqartarneq aningaasaliineruvoq pitsaasoq, tamanna  nunatta avammut niuernerani aalisartullu aningaasatigut annertuumik iluaqutigilereeraat takuneqarsinnaammat nuannaarutissaavoq. Tamakkullu nunatta qeqqata kujasinnerusuani saattuarnernerup pimoorussamik ingerlanneqalernissaanut piniutinut  aningaasaliissutit pisariaqartinneqaqisut qujarullugit Siumumit aalisarnerup iluatsilluarnissa kissaatigalugu neriuppugut  periarfissaq tamanna aalisartunit atorluarneqarumaartoq.

 

Naggataatigut Siumumit maluginiarparput, 1998-mut Inatsisartut aningaasanut inatsisissaata aappaanut allannguutissat amerlanersaat suleriaaseq malillugu Naalakkersuisunit aammalu Aningaasaqarnermut ataatsimiititamit suliarineqarsimasut.

 

Aammalu allannguutissat amerlanersaat konto-mit konto-mut  illikartitsinikkut iluarsiivigineqartut, taamaattumik allannguutissat annikinnerusut konto-ni ataasiakkaani pineqartut annertunerusumik oqaaseqarfiginagit, taakkununnga allannguutissatut siunnersuutit Siumumit akuersaarpagut.

 

Aallaqqaasiinitsini oqaaserisagut innersuussutigalugit, suliassat annertuut aningaasaqarnermut ataatsimiititap isumaliutissiissutaani taaneqartut - inatsississap pingajussaaneerlugu suliarineqannginnerani - pitsaasumik paaseqatigiiffiusumillu Naalakkersuisuni aammalu ataatsimiititami suliarineqarnissaat Siumumit inassutigalugit, sulilluarnissaannik taakkua kissaappagut.

 

Siumumit taamatut oqaaseqarluta Inatsisissap pingajussaaneerneqarnissaanut ingerlaqqinnissaa taperserparput.

 

Anders Nielsson, Partiip oqaaseqartua, Atassut:

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa ATASSUT-miit isumaqatigalutigu imatut erseqqissaatinik oqaaseqarfigissavarput:

 

Assut toqqissisimananngilaq tusarlugu  Peqqinnissaqarfimmut aningaasaliissutinik aamma 1999-imi atuiallaartoqarnissaa ataatsimiititap tupaallaatiginavianngikkaa.

 

Peqqinnissaqarfiup aningaasaqarnera pillugu misissueqqissaartussamik suleqatigiissitalior-toqaraluartoq, suleqatigiissititaq qanorluunniit naammassisaqarluni angusaqassagaluarpat, 1999-imi sunniuteqalereernissaa ilimagisariaqarunanngilaq.

 

Aningaasanut inatsisissaq ataatsimut isigalugu Ataatsimiititap qinnutigaa, aningaasaliis-sutigineqartartutut allassimasut takussutissiorneqarnerannik suliamik aallartitsissasut, landskarsip aningaasaliissutigisartagai inatsisinik tunngaveqartut inatsisinillu tunngaveqanngitsut immikkoortissallugit, tassungalu tulliullugu aningaasartuutit inatsisinik tunngaveqanngitsut sanaartunermut, ingerlatsinermut immikkoortinneqassasut. Taamatut takussutissiorneq aningaasaliissutit inatsisitigut tunngaveqanngitsut oqallinnermut tunngavissatut atorneqartussanngorlugit.

 

ATASSUT-ip isumaa malillugu, inatsisinik tunngaveqanngitsut aningaasaliissutit kisiisa oqallinnermi sammineqartarnissaat naammaginanngilaq. Allanik aamma inatsisinik tunngaviligaanngitsunik allat inatsit tunngavigalugit aningaasalissutaasartunik aningaasaliissuteqartoqartarpoq nalilersoqqissaartariaqartunik. Soorlu taasinnaavarput, aningaasarsiat apeqqutaatinnagit meeqqanut ineqarnermut tapit iluarsartuuteqqinnissaannik sivisuumik ujartorneqartuartoq,  ineqarnermut tapeq aningaasarsiaqarneq naapertorlugu pitsanngorsarneqarnissaa.

 

Meeqqanut ineqarnermut tapit aamma ineqarnermut tapit pitsanngorsaaviginerata iluarsartuuteqqinnera nalinginnaasumik akissarsiat apeqqutaatinnagit ineqarnermut tapinut pisortanit tapiissutigineqartartunut katillugit nalilersoqqissaarlugu oqallisissaqqissuuvoq. Pisortanit illuutigineqartut attartorneqartut pillugit INI-mit tusagaqartaqaagut, taakku nungullajaarnerusartut ineqartut akiliutigisartagaat tapiissutaasartullu, aserfallatsaalii-ninnguanulluunniit naammaqqajanngimmata.

 

Illuatungaatigulli ilaqutariippassuaqarpoq aningaasatiminnik naammattusaareq-qinnaartariaqartunik, taamaalillutik ineqarnermut tapiliunneqartartup pitsaanerusumik iluarsiivigineqartariaqartunik, illoqatigiinnilu meeqqat amerlassusaannut naapertuussagaasoq.

 

Illuatungaatigullu aamma ilaqutareeqarpoq ima aningaasarissaartigisunik, allaat namminneerlutik pisortanit tapiiffigineqanngikkaluarlutik akiliilluarsinnaasunik, tassami nalinginnaasumik tapit tunniunneqartartut akileraatutiniik agguaanneqartarmata.

 

Naalakkersuisut kissaatigaat Inuusuttut Inaat Aasianniittoq matuneqassasoq. Matusiniarneq sipaarniarnermik tunngaveqartinneqarpoq, kisiannili aamma naatsorsuutigisamit ajornartorsiutaanerulluni ingerlanneqarnera pissutigalugu. ATASSUT-ip kissaatigisaq tamanna imaaliinnarlugu akuersaaruminaatsippaa. Tassami inuusuttunut inissiat annertuumik amigaatigineqarput Inuusuttut Inaattut ittut. Matusinerup kingunerissavaa, inuusuttut inaasa al-lat annertunerusumik tatineqarnerulernerat, aningaasarpassuillu atorlugit allatigut iluarsiiniarnissat inuusuttunut sammisut aaqqinniarneqartalersussaapput.

 

Ilumut Isumaginninnermut Pisortaqarfiup allallu susassaqartut akunnerminni ajornartorsiutaasut iluarsiivigissallugit piumassuseqavittoqannginnerami, taamaalilluta akisunaareqaluta matusinissaq pinngitsuussagaluaratsigu?

 

Aningaasaqarnermut ataatsimiisitaliaq taperserparput, kissaatigimmagu aningaasanut inatsimmi oqaasertaliilluni ilanngussinissaani S-61-it pingasut pinginnittuisa nalunaarsorneqarnissaat eqqarsaatigalugu. Tassami taamatorluinnaq iliuuseqarsimavugut, 1995-mi tassanngaannartu-mingaasiit paaseriataaratsigu, Namminersornerullutik Oqartussat Royal Arctic Line-mut 600 mill. koruunit missarluinnaanik atukkanut qularnaveeqqusiisimasut. Pisariaqalissappat pisussaaffiliineq taamaalilluni akuersissutigineqarpoq aningaasanut inatsimmi oqaasertaliilluni ilanngussinermi.

 

1998-mi Grønlandsfly-mut tapiissutit 21 mill. koruuninik qaffanneqassasut qinnutigineqarpoq, naak Grønlandsfly 60 mill. koruuninik tapiiffigineqarsimagaluartoq. Suli ulloq manna tikillugu ersarissumik nassuiaatissarsisimanngilarput sooq aningaasanik taama amerlatigisunik tapiissuteqaqqittoqassanersoq. Sulimi annerusumik paasiuminaannerulersaraaq, Grønlandsfly-p aningaasat pisariaqartinngimmagit, kisiannili naammagiinnarusullugu "tapiissuti-gineqartussaasut" S-61-nik pingasunik taarsiinnarneqassappata.

 

Oqartoqarsinnaagaluarpormi, taama annertutigisumik qalliiliuutigisariaqanngikkaluaripput, tassami landskarsimut minnerpaakkulluunniit aningaasartuutaasussaanngimmat. Kisiannili toqqissisimanarnerpaajussagaluarpoq, aningaasat landskarsimit aniasut isaasullu tunngaveqarluarlutillu nassuiaatitaqarluartuugaluarpata.

 

Oqallisigisamut tassunga ATASSUT annertunerusumik ersarissunik paasisaqarusuppoq, taamaattumillu oqallinnerup uuma unitsikkallarnissaa siunnersuutigalugu, oqallisigisaq Aningaasaqarnermut ataatsimiititamut uterteqqillugu.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititap ilassutitut aningaasaliissutinut Paamiuni Qaanaamilu mittarfiit kinguartikkallarneqarnissaannut aalajangernissamut kinguartitsigallarnermut,  1999-imut aningaasanut inatsisissamut qinnuteqarnissamut aalajangertoqarsineranik tunngaveqarluarpoq.

 

Taamatut oqaaseqarluta Aningaasaqarnermut ataatsimiititap isumaliutissiissutaanut isumaqataavugut.

 

Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit oqaseqartuat:

Inatsisartut 1997-imi, tassa  siorna septemberimi, ukiakkut ataatsimiilerneranni naalakkersuisut 1998-imut aningaasanut inatsisissatut siunnersuutimissut saqqummiussaat , taamanikkut 145 mio koruunit amigartoorfiusussaq  annilaarutigineqarpoq.

 

Eqqaamaneqartutulli taamanikkut inatsisartut ataatsimiilerneranni naalakkersuisut nikisiterif­fiupput. Tamatuma malitsigisaanik naalakkersuisut aningaasanut inatsisissatut saqqummiunne­qaqqaartoq aappassaaneerinninnissamut annertuutigut allanngortiteriffigisimavaat.

 

Taamnikkut aappassaaneerinnissamut naalakkersuisut nutartiminikkat amigartoorutigissangane­qaraluartut 63 mio koruunit nalinginik annikillileriffigisimammatigik oqaatsit nersorinnissutit imaaginnavipput.

 

Inatsisartulli 1998-imi upernaakkut ataatsimiinneranni naalakkersuisut aningaasaliissutinut ilassutitut siunnersuutaat 20. maj akuerineqarmat 1998-imi landskarsip amigartoorutissai 135 mio koruuninik amerlassuseqalerput.

 

Naalakkersuisullu ataatsimiinnermi matumani ilassutitut aningaasaliissutissanik inatsisissatut siunnersuutaat akuerineqassaguni, 1998-imi landskarsip amigartoorutaasa 170 mio koruunit angumasussaavaat. Aali ilaatigut tamanna illuatungilerniarlugu nioqqutissanik eqqussuinermi akitsuutit ukiumut 37 mio koruunit nalinginik isertitsissutaasussanik qaffaavigineqaraluartut.

 

Tamannaavoq ilassutitut aningaasaliissutinik inatsisissatut naalakkersuisut siunnersuuteqartar­nerannut aningaasaqarnermut ataatsimiititap uparuaanermini aaqqitassaasorisamisut anguniagaa.

 

Inatsisartut aningaasanut inatsisiliortarnerannut atatillugu malitassatut aalajangersakkani ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisiliorsinnaaneq soorunami periarfissaritinneqarsimavoq. Siusinnerusukkulli inatsisartut aningaasaqarnermut ataatsimiititaata eqqaasitsissutigereersima­saatut, periarfissaq tamanna taamaallaat kinguartinneqarsinnaanngivissunut, nalinginnaasumillu aningaasanut inatsisiliornerup nalaani ilisimaneqarsimasinnaanngitsunut, atorneqartussatut periarfissiissutaaniaraluarpoq.

 

Taamaattumik aningaasat landskarsip isertittagaasa amerliartunnginnerisa nalaanni isertitat aningaasartuutillu oqimaaqatigiissinnissaat akisussaaffiuvoq inatsisartut sinnerlugit naalakker­suisut nakkutigilluinnaqqissaagassaat.

Taamaammat Inuit Ataqatigiinnit aningaasaqarnermut ataatsimiititaq tamakkiisumik tapersersor­parput, naalakkersuisunut kaammattuuteqarmat landskarsip ullumikkut aningaasartuuteqarfigisa­gaasa inatsisinik tunngaveqarluni pisussaaffinnut inatsisitigullu piumasaqaataanngikkaluartunut aningaasaliiffigineqartartunut immikkoortillugit nalunaarsuusioqqullugit.

 

Naalakkersuisut aningaasanik aqutsiniaraluarnerata ullumikkutut killiffigititaa ernumanalluin­narmat, suliassap aningaasaqarnermut ataatsimiititap naalakkersuisunit naammassineqaqqusaata pingaartilluinnarneqarnissaa Inuit Ataqatigiinnit ilungersorluta kaammattuutigaarput.

 

Nutaatut inatsisartuniilersussat taakkulu naalakkersuisutut toqqarumaagaasa aningaasanik aqutsilluarnissaannut aningaasaqarnermut ataatsimiititap nalunaarusiarineqaqqullugu suliakkiis­sutaata taamanikkussamut piareereersimanissaa ukiunut tulliuttunut aalajangiisuulluinnartussaa­voq.

 

1998-imimi 170 mio koruuninik atuinerusimaneq aappaagulu 45 mio koruuniugallartunik atuinerunermik kinguneqartussamik aningaasanut inatsisiliorneq isiginngitsuusaarlugu ingerlaq­qissinnaanngilagut, taamatut ingerlatsinerup aningaasat sillimatiginiakkatut uninngasuutit ukiumininnguit ingerlanerini nunguinneqarnissaat qularutissaanngilluinnartumik kingunerisus­saammagu.

 

Sulimi aningaasartuuteqarfiginerulersinnaasatta ilaat qanoq aningaasartaqarneri ilisimanngisagut arlaqarput: soorlu meeqqat atuarfiini pissutsinut naalakkersuisut aaqqiiniarnerannut, peqqinnis­saqarfimmi sulisoqarnerup aaqqiiviginissaanut, meeqqeriviit atorfissaqartinneqartut aammalu utoqqaat illuisa amerlanerusut sanaartornissaannut tunngasut. Aammami erngup nukinga atorlugu innaallagissiorfiliarineqartussatut eqqaaneqartartut, allaat siulliup ukioq 2002-mi atoqqaartinneqarnissaata pilersaarutaanera taaneqareersimagaluartoq, taakkuluunniit qanoq aningaasartaqarnissaat inatsisartunut saqqummiunneqanngillat.

 

Landskarsip aningaasanik isaatitsiffigisinnaasamisut periarfissaasa suujunnaarluinnalernerinik aningaasaqarnermut ataatsimiititaq tikkuaavoq. Inuit Ataqatigiinni tamanna ilumoorneraraluarlu­gu, taamaattoq naalakkersuisut allaffeqarfiini allaffissornikkut aningaasat atorneqartartut 320 mio koruuninik annertussuseqartut sipaarfigineqartariaqarnerinik oqaaserisariikkatta saniatigut nunatsinni akileraartarnikkut naqqaniit aaqqissuusseqqinnissaq suli periarfissaammat tikkuann­gitsoorusunngilagut. Soorlu ukiut marluk ingerlanerini allaffissornermut aningaasartuutit 10 %-imik annikillileriffigineqarsinnaappata, tamatumuuna aningaasat 32 mio koruunit nalingi sipaarneqartalissagaluarput.

 

Akileraartarnikkut naqqanit aaqqissuussisoqaqqinnissaani isertitaqassuseq toqqammavigalugu akileraartitsinermi aqqutaasinnaasut aammalu kommunini akileraartitseriaatsip unneqqarinneru­sumik aaqqiiffigineqarsinnaanerata KANUKOKA-mik isumasioqatigiissutigineqarnissaa eqqaaginnarsinnaavagut.

 

Inuussutissarsiornikkut siuarsaanerit suliffissanik pilersitsiviusut aallunneqarnerunerisigut, isumaginninnermut aningaasartuutit ikilisinneqaannartussaanngillat. Tamatumami kommunit akileraarutitigut isertitaqarnerunerat kinguneriutigalugu minnerunngitsumik innuttaasut ullumik­kut suliffissaqannginnermikkut atugarliuutaat millisarneqarsinnaapput, nammineq inoqutimillu napatinnerisigut pilluarnerunermik misiginermik kinguneqartumik.

 

Immaqalu ilaatigut eqqumiigineqarsinnaagaluartoq isumatusaarnerusussaavoq aningaasat landskarsip uninngasuutaasa ingerlatsinerinnarmut nungunneqavinnginnerini, siunissami aningaasartuutikillisaanissamut iluaqutaasumik Paamiuni Qaanaamilu suluusalinnut mittarfilias­sat pilersaarutaareersut malillugit sananeqarnissaat aningaasaliiffigineqarpata. Taamaaliunngik­kuttami innuttaasut illoqarfimminnit nutsernerat ukiuni tulliuttuni annertunerussasoq qularnann­gilaq, ilaatigut illoqarfigisaminni inuussutissarsiutitigut ingerlatserusuttunit aningaasaleerusutto­qannginnerata suliffissaaleqineq suli ullumikkornit anginerusoq nassatarisussaammagu.

 

Taamatut nuukkumalersussat, naalakkersuisooqatigiit oqaasinnaarilikkamik ilaattut, oqaaserta­liinnassajunnarsivaat sumi nunaqarnissartik naqisimaneqaratik aalajangertussaagaat.

 

Kisianni inissiat illullu najukkatik pioreersut innuttaasut taakku nutsertut qimattussaavaat, Paamiunut tunngatillugu inissiat ukiuni kingullerni 20 mio koruunit atorlugit iluarsaaneqarsima­sut.

 

Inigisaminnut qimattariaqakkaminnut taarsiullugu nuuffigisaminni illussaqarnissaat, meeraasa meeqqerivinni atuarfinnilu inissaqartinnissaat aammalu suliffissaqartinnissaat annertunerpaati­gut pisortat isumagisassaraat.

 

Ukiuni tulliuttuni tallimani ilaqutariit 50-t nuuttussatut takorloorutsigik taakku inissaannik sananissanut aningaasat atorneqartariaqartut, mittarfiliassat kinguartinniarneqarnerini sipaaruti­gigallarniakkanit, amerlaneroreerput. Inissiallu qimanneqartut inuerunnerini ineqarnermut akiliutitigut INI A/S-ip annaasassai landskarsip akilersussallugit pisussaafigai.

 

Aammami mittarfiliaasussatut aalajangiuteriikkat ilaasa marluk naammassinissaannulluunniit piffissaq eqqorlugu akissaarukkallarnerarluni oqaluutigaluni mittarfiliarineqartut ilaqqinneqar­tariaqarnerannik oqalulerneq qanoq innuttaasunut unneqarissumik nassuiassagatsigu?

 

Qaqortumi mittarfiliassatut pilersaarutaasimasoq sananeqassanngitsoq naalakkersuisooqatigiit, Siumukkut Atassutikkullu, 14. okt 1996 saqqummiummassuk Inuit Ataqatigiit kisittaalluta tamatumunnga akerliuvugut. Taamanikkummi ilisimanngilarput ukiuni pingasuinnarni, tassalu 1996-imi, 97-imi aamma 98-imi, peqqinnissaqarfimmi sulisoqarniarnermut aningaasat piler­saarutaareersunit 72 mio koruuninit amerlanerusut sunaaffa atorneqartariaqalerumaartut. Aammami taamanikkut innaallagissiorfitsigut, innaallagissap erngullu aqqutaasigut iluarsaassi­nissat sunaaffa taama annertutigisut inatsisartunit naammattumik ilisimaneqanngillat.

 

Innuttaasut qinikkaminnit unneqqarissumik piviusorsiortumillu ilisimatinneqarnissaq pisariaqar­tippaat. Inuit Ataqatigiinnilu isumaqartuarpugut siullermik maani allaffeqarfissuarmi ingerlatsi­nermut aningaasanik miliuunerpassuarnik sipaaruteqartariaqarnermut kajumissuseqarneq naalakkersuisooqatigiinnit piumassuseqarfigineqanngippallaartoq. Aatsaammi ilaatigut taamaa­liornikkut Kujataani angallannikkut pissutsit, Qaqortumi mittarfiliaasinnaasoq ilanngullugu allallu pisariaqavissutut innuttaasut piumasarisaasa aaqqiiviginissaat akissaqarfigilersinnaassa­vagut. Allatut oqalunnerit qinersingajalernermi tusaqqusaarutaannaapput  innuttaasunik neriullu­alussinnartitseriaannaat.

 

Ukiut marluinnaat matuma siorna Qaqortumi mittarfiliaasussaagaluaq sanaartornermit maannak­kut ingerlanneqartunit naalakkersuisooqatigiit peerpaat Upernavimmi mittarfiliarineqartussaq siuartikkumalleramikku, ilaatigullumi taamanikkut Nuummi mittarfissualiornissamik naalakker­suisooqatigiit sukataaleraluarnerat pissutaaqataasimassasoq ilimagineqarsinnaavoq.

 

Qaqortumi pilersaarutaagaluartup ilaatinneqarunnaarneranut tuppallersaatitullusooq Kujataani angallannikkut piorsaanissamut periarfissat nukittorsarneqarnissaat naalakkersuisut taamanikkut oqaatigaat

Tamanna sioqqutingaarluguli inatsisartunit aalajangiiffioreersutut Arsuup Alluitsup Paatalu helikopteriussisarfinnut ilanngunneqarnissaat Paamiunilu suluusalinnut mittarfeqalilernera patsisiliullugit Kujataani angallannikkut pissutsinut pitsannguutissat naalakkersuisooqatigiit ukiut marluk matuma siornagut naammannerarpaat.

 

Alluitsup Paani, nunaqarfivissivasik, qujanartumik ukiortaarsimalerpat helikopterinut tuttarfit­taartussaavoq.

Arsummi pilersaarutit aalajangiiffigineqareeraluarlutik naalakkersuisooqatigiinnit uninngatinne­qarput, Paamiunilu mittarfiliassap kinguartinneqarnissaa naalakkersuisut siunnersuutigeratann­guarpaat.

Taavami naak nukittorsaanissanik siornaak naalakkersuisooqatigiinnit neriorsuutigineqartut?

 

Naalakkersuisooqatigiit nunatsinni aningaasarsiornerup isumakulunnartoqannginneranik aningaasaqarnikkullu upernaarsiulernermik qujasaatiginiartagartik soorluuna nipangiulluinnarsi­magaat.

 

Inuit Ataqatigiit aammaarluta naalakkersuisunut kaammattuutigissavarput Kujataani angallan­nikkut pissutsit tamakkiisumik aaqqiiviginiarlugit kommunit kujalliit paaseqatigiissuteqarfigini­arlugit suliaqaqqullugit.

Piumassuseqaraanni isumaqatigiissuteqarnissat ajornanngillatat, aningaasaqarnikkummi nunatta inissisimanerata tamanna pisariaqartilluinnarpaa.

 

Taava aningaasaliiffiit marlussuit massakkut tikissavavut. Aningaasaliiffik 60.10.16, Imigassa­mik ajornartorsiuteqartunut katsorsaasarfik.

Paasissutissat aningaasaqarnermut ataatsimiititamit pissarsiarineqarsinnaasimasut tunngavigalu­git, suliaq matumani pineqartoq torinngilluinnartumik ingerlanneqarsimasutut nalilerneqartaria­qartoq Inuit Ataqatigiit aalajangiusimavaat.

 

Naalakkersuisunut ilaasortap allagarisimasamisut eqqartugai aningaasaqarnermut ataatsimiititap ilaasortaanit ataatsimilluunniit ilisimaneqanngillat, inatsisaratut allattoqarfianni tiguneqarsima­sutut nalunaarsorneqarsimanngisaannarput aammalu naalakkersuisunut ilaasortap nassuiaatitut allagarisimasamisut eqqartugaasa aningaasanut inatsisissap pingajussaaneerneqarnissaanut aqaguttoq, imaappoq suliarineqarnera naammassereersoq,  nassiunneqarsimanerisa inatsisartut isummernissaannut periarfississimanngisaannarpai.

Taamaattumik Inuit Ataqatigiit suliap ingerlanneqarsimanerata inatsisitigut tunngavigineqartus­sat malinneqarsimanerat ilanngullugu inatsisartut siulittaasoqarfiannit misissuiffigneqarnissaa piumasaraat.

 

Taava aningaasaliiffik 70.11.03, nunatsinni timmisartuussineq.

Angallannermut naalakkersuisup aningaasaqarnermut ataatsimiititamut nassuiaatai tigoreeraluar­lugit 21 mio koruuninik akilersillugit Grønlandsflymut helikopterinik akigisaqarsinnarluni, helikopterit nalinginik nunatsinni silaannakkut angallannermut taakku amerlaqaterpiaannik akiliinerusariaqarnermik paasineqarsimasutut naalakkersuisut tunngavilersuutiginiagaannut, aningaasaqarnermut ataatsimiititap itigartitseqqusinera Inuit Ataqatigiit tapersersorpaat.

Inuit Ataqatigiinni arajutsisimanngilarput timmisartuussisarnerup immikkoortunut arlaqartunut aggorneqarluni - tassa ingerlaarfinnit ingerlaarfinnut - aningaasartalernissaata ukiut ingerlanerini annertuutigut isumaqatigiinniutaasarsimanera. Taamaattumik ukioq mannamut ukiunullu kingullernut akiliutigineqartartut annikippallaarsimanerannik naalakkersuisut tunngavilersuutaat arlaatigut ippinnartortaqarput, aningaasaqarnermut ataatsimiititamit imaasiallaannaq takuneqar­sinnaanngitsunik.

 

Tassungalu atatillugu Inuit Ataqatigiit naalakkersuisunut nassuiaateqarfigeqqussavaat Grøn­landsflyp nammineerluni imarpik qulaallugu timmisartuussisalerneranut aningaasaliunneqartus­satut qinnutigineqartut attuumassuteqarnersut.

Grønlandsflymmi siusinnerusukkut SAS-imit aningaasat pisagai ukiumut 15 mio koruuniusut Grønlandsflyp nammineq timmisartuussisalerneratigut tunniunneqartarunnaarsimapput.

 

Silaannakkut angallannermut inatsisartunit tapiissutaasartut ikiliartornissaat siunnerfiginerarlugu oqaluutigaluta pissutsit killormut ingerlanerat Inuit Ataqatigiit isumaliornartoqartippaat. Ilisimasavummi najoqqutaralugit ilaasunik timmisartuussinerit annertusaavigineqarsimanatillu annertusaavigineqalersaanngillat.

 

Taamatut ilassutitut aningaasaliissutissanut ukioq manna inatsisit aappassaannut tunngatillugu aningaasaqarnermut ataatsimiititap isumaliutissiissutaa Inuit Ataqatigiinnit oqaaseqarfigaarput, toqqarlugit oqaaseqarfiginngisavut tusaatissatut akuersaarpavut siunnersuutillu pingajussaaneer­neqartinnani ataatsimiititamit suliareqqinneqarnissaa peqataaffigissavarput.

 

Athon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

1998-imut Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissaasa aappaata siullermeerneqar­nerani Kattusseqatigiit sinnerlugit oqaaseqaatikka innersuussutigalugit, nuannaarutigaara Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap Naalakkersuisunut kaammattuutigimmassuk aningaasa­liissutinut inatsisit suliarineqartarneranni periuserineqartut mississortariaqaraat sukateriffigalu­gillu.

 

Tassami  Naalakkersuisut aningaasaqarnikkut sukangasuumik ingerlatsinerarlutik oqartarnerat timitaqanngitsoq taamaalilluni aamma uppernarsarneqarpoq, tamannalumi suliap siullermeerne­qarnerani sakkortuumik uparuarsimavara. Aamma nuannaarutigaara siusinnerusukkulli saqqum­miuttarsimasara, tassalu Namminersornerullutik Oqartussat suliffeqarfissuini siulersuisunut ilaasortat  ajunngitsorsiassaannut tunngatillugu iluarsiiniartoqalermat, tassami ajunngitsorsiassat taama ingasattajaartigisut akilersorneqaannarneqarsinnaanngimmata, massa inuiaqatigiini ilaatigut ilungersunartunik suliaqartut allat akiluttorfigineqartartut.

 

Taamaattumik erseqqissassuara suliap siullermeerneqarnerani  oqaaseqarninni oqaatsikka imaattut aalajangiusimangakkit: Aaningaasaqarnikkut ingerlatsinerup sukangasuumik aqunneqar­neranik Naalakersuisut oqartarnerat sakkortuumik illua-tungilerniarpara@.

 

Taamaammat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap assersuutitut oqaatigisaa, tassalu  Peqqin­nissaqarfimmi piviusorsiunngitsumik pilersaarusiortoqartarnera  akueriinnarneqarsinnaanngitsoq  tapersertariaqarpoq. Tassami ukioq 2000-it tamatta peqqissuussangutta, HIV-mik tunillattittartut, tuberkosertut suliaritinniarlutillu utaqqisorpassuit amerligaluttuinnartut amerligaluttuinnassann­gippata,  pilersaarusiornerit piviusorsiortut pissutsinut piviusunut naapertuuttut piumassuseqar­tumik  suliarineqartariaqarput.

 

Kiisalu Peqqinnissaqarfiup ingerlanerliorneranut tunngatillugu ilaatigut Kattusseqatigiit sinner­lugit sakkortuumik uparuartuinikka eqqortunik tunngaveqarput, taamaattumik Peqqinnissamut Naalakkersuisup akerartuinerarlunga tusagassiuutitigut saqqummiussaqarnera akuerisinnaanngil­luinnarpara. Politikkeriuniarsarisugut isornartorsiorneqarsinnaanerput akuerisariaqarparput. Isornartorsiorneqartanngikkaannimi inuiaqatigiinnut pitsaanerpaamik sullissisinnaanerput killeqassaqaaq.

 

Politikkeriuniarsarisugut nipagiinnarluta anngaasuinnaassaaginnaraluarutta suna tamarmi pitsanngoriartorsinnaanngilaq - oqallittariaqarpugut ajornartorsiutit qaangerniarlugit.

 

Taamaammat aamma  1999-imi upernaakkut Inatsisartut ataatsimiinnissaanni Naalakkersuisut nassuiaateqarnissaat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaataa Kattusseqatigiit  sinnerlugit tamakkiisumik taperserpara.

 

Tassami upernaaq ataatsimiinitsinniit ilassutitut aningaasaliissutitut siullermut naleqqiullugu 45 mio-ingajannik ingerlatsinermut sanaartornermullu angusassap ajorseriaqqinnissaa imaannaann­gitsutut nalilertariaqarmat, minnerunngitsumik Landskarsip 1996-imiit aningaasat tigoriaannaat pigisai 600 mio-it missaani  ikileriarsimanerat aamma eqqarsaatigalugu.

 

Taamaammat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap mianersoqqusinera pissusissamisoorluin­narpoq.

Nalunngilluinnarparpummi Nunatta karsiata  isertittagaasa amerlanersaat  suminngaanniit pineqartartut, taamaattumik tupinnanngilluinnartumik akitsuutitigut tassanngaannaq qaffaasoqar­tarnerata sunniutipilugisinnaassai inuiaqatigiinnut aamma  malunniutissai nuannersuinnaassagu­nanngitsut naatsorsuutigineqarsinnaammat.

 

Nunattami karsiata pisinnaasai nammassinnaasaalu sinnerlugit iliuuseqartoqarsinnaanngilaq, tamanna nassuerutigisariaqarpoq.

 

Naalakkersuisut inatsisissamut matumunnga qinnuteqaataasa ilai Aningaasaqarnermut Ataatsi­miititaliamit suliap pingajussaanneerneqarnissaanut aamma Naalakkersuisut taakku pillugit nassuiaateqarnissaannik Ataatsimiititaliap piumasaqarnera pissusissamisoorluinnarpoq.

 

S-61-inut tunngatillugu, qularnanngilaq kalaallit tamatta, immaqami amerlanerpaat isumaqarsi­massapput helikopterit taakkua Grønlandsflyp  pigigai, aammami taamaattariaqarluinnaraluar­poq.  Taamaattumik naalakkersuinikkut kukkuneq qangarsuarli iluarsineqarsimasussaangaluaq aatsaat maannakkut iluarsiniarneqalernera naatsorsuutinik kusassaaniarnertut Naalakkersuisullu tiimiminni sinissimanerattut nalilertariaqarpoq, imaaliallaannaq akuersaarneqarsinnaanngitsoq.

 

Kiisalu suluusalinnut mittarfiliortiternermut tunngatillugu paatsoorneqarsinnaanngilluinnarpoq suliat kinguartiterneqalernerat, taamaattumik siusinnerusukkut inimi maani oqaatigisarsimasak­ka oqaatigeqqittariaqarpakka tassalu: AAnersaaq kajumikkaluarpoq uinilli sanngiippoq@ - tassa nassuerutigisariaqartoq ersarilluinnartoq oqaatigiuartagara oqaatsinut issuakkannut assersuunne­qarsinnaasoq: politikkerit piumagaluaqaat, kisiannili karsip imai naammaqqajanngillat!

 

Taamatut naatsumik oqaaseqarlunga Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaatai tunngaviisigut isumaqatigalugit suliap pingajussaanneerneqannginnerani Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliami inaarutaasumik suliarineqarnissaat naammassineqarnissaallu inassutigaara.

 

Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq, Atassut:

Partiit tamarmik oqaaseqartuinut qujavunga, tusaasinnaavara partiit tamarmik isumaqatigiissut ugguuna: inatsisissap pingajussaaneernissaanut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq una oqallinneq naariarpat suleqqissaaq, taamaalilluni pingajussaaneerneqarnissaa naammassinias­sammat. Taanna annertunerusumik oqaaseqarfigeqqinnagu oqaaseqartunut partiinut aammalu Kattusseqatigiinnut qujariarlunga, partiit ataasiakkaat oqaasiinut oqaaseqalaassaannga.

 

Tassa periusissat maannakkut TB-mut suliatsinnut tunngasut aallaavigalugit nalilersueqqissaar­nissaq suli ujartorneqarpoq Siumuminngaanniit. Tamanna Naalakkersuisunit aammalu Aningaa­saqarnermut Ataatsimiititaliami naammassiniarneqarnissaa qularinngilara. Aamma Siumuminn­gaanniit kissaatigineqarpoq maannakkut sinerissami ilaasunut angallassineq ajornerulissanngit­soq, taanna oqariartuut erseqqippoq. Taava aamma piumasaqaataata aapparaa tamakkua paasini­arluarlugit Naalakkersuisut aammalu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq piumasaqarfigine­qartoq taammatut paasiniaalluarnermik ingerlatsisoqassasoq.

 

Aamma malunginiarpara maannakkut ilinniartitsisussaaleqinermut aammalu ilinniartitaanermut tunngasunik aningaasaleeqqittoqartariaqarnera aamma Siumuminngaanniit kissaatigineqartoq. Taamaattumik taanna erseqqippoq.

 

Aamma taamaappoq NUKA A/S-imik tapersersuineq taamatullu konto-t assigiinngitsut, naak assigiinngitsut taagunngikkaluarlugit, tunngaviusumik suliassap ingerlaqqinnissaa Siumut kissaatigaa.

 

Atassumminngaanniit aamma oqaaseqartumut qujareernittuut maluginiarpara Atassut arlalinnik suliniaqqinnissamik tunngaviulluartussanik tikkuagaqarpoq. Tassami ilaatigut soorlu Peqqinnis­saqarfiup iluani aningaasanut tunngasumik ingerlatsinermi suliap misissorluaqqinnissaa kissaati­gineqarpoq. Kisianni tassa oqaatigisariaqarpara Peqqinnissaqarfiup iluani ukiut qaangiuttut aningaasaliissutaasartut qaffariartorsimapput, naak kissaatigisamit annikinnerugaluarmik. Kisiannili tassa tiguneraninngaanniit ukioq manna qanoq iliuuserineqartut politikkikkut immaqa aatsaat taamma pitsaatigipput. Taannali itinerusumik uniffiginagu kissaatigineqarpoq Atassum­minngaanniit pitsaanerusumik, ilaatigullu allaat soorlu meeqqanut tapiissutit imaluunniit boligsikring-imut tunngasut, erseqqinnerusumik naliliiffigalugit suliniartoqarnissaa isumaqar­punga taamatut kissaateqarneq aammalu tapiliullugu ilaatigut taaneqartartoq Atakstmæssig hjælp@-imik taaneqartartoq qallunaatut, tamakkua misissuilluarffigineqarnissaat Atassutip kissaatigimmagu isumaqarpunga taanna suliassaasoq inassutaasoq pitsaasoq.

 

Apeqqutit assigiinngitsut pitsaasut assersuutigalugu Inuusuttut Inaat, Aasianni, imaluunniit  Grønlandsfly-mut 21 mio. kr.-t taamatullu paasissutissat assigiinngitsut amerlanerit, Atassutip ujartugai taakkua susassaqartunit akissutigineqarnissaat naatsorsuutigaara.

 

Inuit Ataqatigiit assigiinngitsunik tikkuartugaqarpuq, ilumoorpoq 1998-imi amigartoorutissat ukioq manna, 170 mio. kr.-ussasut. Kisiannili akitsuutit 37 mio. kr-t 1999-imut atasut tassani Inuit Ataqatigiit taasereermata isumaqataammatalu, taamaattumik tassunga kaputartuunneri erseqqinngitsutut oqaatigissavakka. Kisianni tassa ilumoornerassavakka aappaagumut Nunatta karsiata amigartoorutissai 170 mio. kr.-t missaaniissammata. Taanna kingusinnerulaartukkut aamma uterfigiumaarpara.

 

Kisianni una maluginngitsoornianngilara ilaatigut Inuit Ataqatigiit oqaatigimmassuk, >98-imi taamanna amigartooriarluta aappaagu 34 mio. kr.-t missaannik aamma amigartuussagutta, amigartuussannginnattalu akitsuusiisugut, taanna imatut nalilerneqarmat tassa ilaatigut ingerlat­sineq aningaasatigullu ingerlatsineq sanngiitsutullusooq oqaatigineqarmat. Una erseqqissaatigi­niarpara, apeqqutaassagunarpoq ila isit sorliit isigalugit taamatut oqarneq, eqqaasitsissutitut aammalu uppernarsaatitut takutissinnaavara ilaatigut una, taanna naatsumik oqaatigigaanni oqartariaqarpoq maannakkut Naalakkersuisuusut Siumukkut Atassullu 1995-imi Naalakkersui­suuleramik kingornutaat ilaatigut Siumut Inuit Ataqatigiillu tunniussaat tassaavoq Nunarput akiitsoqarneruvoq aningaasat tigoriaannarnik peqarnerminit. Taammanikkut Nunatta akiitsorai 1,4 mia.. Taamanillut Nunatta karsianiipput 1,2 mia. missaanniittut.

 

Kisitsisinik taaguineq annertuallaamik iluarinngikkaluarlugu ullumikkut tunniutassarput Inatsisartunngorumaartunut nutaanut imatut isikkoqarpoq, taamma 1,4 mia. akiitsuvut taamaal­laat tigoriaannarnik peqarpugut 1,2 mia. missaannik. Kisianni ukiut marluk tamatuma siornagut suli akiitsuvut 1,8 mia.-iupput, tigoriaannarnik aningaasaatigut suli 1,2 mia.-iusut. Akiitsorujus­suit >93-imi, akiitsorujussuit >94-imi tigoriaannarnit ikinnerupput. Ullumikkut qanoq ippa? Ullumikkut imaappoq, akissutiga Inuit Ataqatigiinnut tutsiinnanngilara aammali Kattusseqati­giinnut Anthon Frederiksen-imut, ullumikkut pissutsit qanoq ippat? 1999 akiitsuvut 500 mio. missaanniilissapput, aningaasat tigoriaannaat pigisavut 900 mio.-ingajalluinnaalutik.

 

Taava taamatut qanorluunniit oqartoqaraluarpat qujanaqaaq ajortitsiniartoqaraluaqisoq ullumik­kut uppernarsaatissalimmik oqarsinnaagatta Siumukkut Atassutikkullu Naalakkersuisooqatigiin­nerminni tullissaminnut tunniussassaat 1999-imi taamaapput. Oqaatsit mingulluinnartut allallu oqaatigineqartamata. Taanna erseqqissaatigaara.

 

Taava Inuit Ataqatigiit siunissami aaqqiiniarnermi akileraarutit nutaamik nalilernissaat ilaatigut kaammattuutigimmassut aammalu Kanukokamik isumasioqatigiilluarnissaq aamma kaammat­tuutigimmassut isumaqarpunga taamatut siunnersuut pitsaassuusoq aammalu oqaatigisinnaallu­gu Naalakkersuisut aamma piffissami aalajangersimasumi uannga oqaluttarfimminngaanniit oqaatigimmassuk unaasoq: ukiumi tullermi naatsorsuutigisariaqarpoq akileraartarnermut aaqqissuussineq nutaamik iliuuseqarfiginiarneqartariaqartoq, nutaamik nalilerneqartariaqartoq.

 

Taannalu ingerlanneqassaguni soorunami akit isumaqatigiissutit saniatigooqarmata aamma kommunit tassanimi annertuumik eqqorneqartarmata aamma taakku suleqatigineqartariaqarput.

 

Aamma Inuit Ataqatigiit ilumoornerassavakka INI A/S-ip aaqqissuussaanerata iluani akisussaaf­fii inissianut tunngasut, taakkua landskarsip akilertariaqarpai init atorneqanngitsut, soorlu uiani Inuit Ataqatigiit oqartut Paamiuni. Taamaassimavoq ukiuni arlalissuarni, taamaassimavoq uppernarsarpara, aamma nammineq kommunip allatut ajornartumik init inissiani nammineq piginngisani millionit arlallit akilertariaqarpai.

 

Taanna unneqqarinnermik pissuteqartumik oqaatigaara, uani landskarsi kisimi pineqassanngim­mat, aammali kommuni nammineq taamatut aningaasartortariaqarmat. Oqaatigineqartoq ilaatigut soorlu innuttaasut unneqqarissumik periuseqarfigalugit ilisimatinneqartarnissaat, taamatut Inuit Ataqatigiit oqariartuuteqarnerat assut isumaqatigaara. Taamaattumik-una aatsaannguaq aamma Paamiut nammineq kommuneata akiitsoqarnera imaluunniit akiliisariaqarnera/akiliisariaqarnera inissianut atunngitsunut taanna eqqaagiga, unneqqarinnissaq peqqutigalugu.

 

Taava Allaffissuarmi ilaatigut qanoq iliuuseqarnerput taalaarusuppara, tassami oqaatigineqarmat naalakkersuisut piumassuseqanngippallaartut sipaarniarneq pillugu Allaffissuarmi ingerlatsineq pillugu atorfinitsinneqartartut sulisussat unitsinneqarsimapput sipaarniarluta 18 mill. kr. nalingi­nik taamatut iliuuseqarnissarput malugeqquara oqarlungalu naalakkersuisut piumassuseqarput aaqqissuussinerup eqaannerusumik atorluaanerunermik aammalu allaffissornerup annikillisar­nissaanik anguniagaqarnikkut.

 

Taamaattumik-una 18 mill. kr.-t sipaarniutigineqartut. Aamma oqaaseqarfiginngitsoorusunngi­lara naalakkersuisooqatigiit ilaatigut aningaasaqarnerup ingerlaneranik ajunngitsumik aqutsiner­mik nipangeriartuaarsimanerannik oqarniartarnerat taanna utertikkusukkakku aatsaannguaq ilaatigut nassuiaanera peqqutigalugu aningaasanik ingerlatsineq sukangasimasuunngippat sakkortusaarsimanngikkutta 1992-93-94-95-imi ajornerusumik ullumikkut inissisimassagaluar­pugut, tassalu Inuit Ataqatigiit tassunga eqqaagakkit peqqutigaara taamanikkut Inuit Ataqatigiit naalakkersuisooqataammata, akisussaaqataammata.

 

Ullumikkut inatsisartunngorumaartussanut kingornutassiissutit aningaasat ukiunut tallimanut kinguarluta qiviarutta uppernarsaatissalimmik inissilluarnerusimapput. Kisianni ugguuna Inuit Ataqatigiit isumaqatigaakka, siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu naalakkersuisunngoru­maartussat inatsisartunngorumaartussallu suliniassaqaat sulissaqaat suli aningaasanik isertitsi­nerunissamik siunnerfeqartumik. Killiffippununa taagiga killiffipput uani oqallinnermi ukioq 2003-mi taamaakkumaarneq aallaaviginagu ullumikkut nikeriarfimmi 98-99-imi nunatta karsia nungussimanngilaq, taamatut oqartarneq tunuartippara.

 

Kattusseqatigiinnut qujareernerma saniatigut aamma nalornisumik ingerlatsinermik sakkortuu­mik ingerlatsinitsinnik illuatungiliinerat aatsaannguaq oqaatsima aamma uppernarsarpaat taanna isumaqatiginngikkiga, taanna tunuartikkiga, aatsaannguaq oqareerpunga qanoq ikkumaartut, nunatta aningaasaqarnera 1998-99-imi, taavali oqarlunga ukiut aggersut suli unngersamik sukateriviussapput, taamaattumik taakkua qujanaqaaq tunngavissalerlugit maannakkut ullumik­kut tassunga killikkkatta.

 

Aamma oqaatigissavara Kattusseqatigiit oqaatigimmassuk aningaasaqarnermut ataatsimiititaliap mianersoqqusinera siunissaq qaninneq eqqarsaatigalugu pissusissamisoorluinnaqqissaartutut isigimmagu, aamma taanna taamatut isumaqarpugut naalakkersuisuni aatsaannguartut oqaatsik­ka innersuussutigissavakka. 1998-99-imi imatut inissisimavugut, siunissami imatut inissisimalis­saagut taamannaannarsuaq ingerlarsuinnarutta. Taamaattumik suliassaq taanna kikkuunersut naammassiumaarpaat.

 

Taava oqaaseqartoq naggataatigut oqaaseqarfigissavara ilaatigut S-61-it pillugit naalakkersuisut iliuusaannut aammalu naalakkersuisut qangarsuarli aaqqitassaagaluaq aaqqinniarsimanngikkaat, taanna annertunerusumik iserfiginagu imatut oqaannassaanga qujanaqaaq maannakkut naalak­kersuisuusut eqqummaarissimammata 60-70-ikkunni aaqqitassat aaqqissimanngitsut ingerlatiin­nannginnatsigik, taamaattumik isumaqarpunga mumillugu qujanaqaaq uagut nalitsinni taanna aaqqinniarsarineqarmat. Qujanaq.

 

Anders Andreassen, Ataatsimiinnermik aqutsisoq:

Qujanaq. Tassa oqallinneq sivitsortooqqunagu eqqaasitsissutigissavara partiit oqaaseqartuisa tamarmik kissaatigereermassuk suliap aningaasaqarnermut ataatsimiititaliamut utertikkallarnis­saa, taamaalluni erseqqereerpoq suliaq unitsikkallarlugu aningaasaqarnermut ataatsimiititaliami suliarineqareerpat aappassaaneerneqarnera nangikkumaartoq, taamaattumik isumaqarpunga suliaq tassunga killittariaqartoq, taavalu aappassaaneernissaa nangikkumaarluni aningaasaqar­nermut ataatsimiititaliaq maani saqqummiussereerpat, taamaattumik unitsikkallarpara taanna suliaq kissaatigineqartut malillugit.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.