Kalaallit Nunaanni Inatsisartut

Oqaluuserisassani immikkoortoq 16-3		[ Ataatsimiinnerit ] [ Tilbage ] [ Op ] [ Næste ]
Siullermeerneqarnera	Aappassaanneerneqarnera		Pingajussaaneerneqarnera

Tallimanngorneq 30. oktober 1998 nal. 14.00

 

Oqaluuserisassani immikkoortoq 16

 

1998-imut Inatsisartut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisaasa aappaannut siunnersuut.

(Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua aamma Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq)

(Pingajussaaneerneqarnera)

 

 

 

Ataatsimiinnermik aqutsisoq: Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat.

 

Peter Ostermann, Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap siulittaasua, Atassut:

Qujanaq, maannakkut innersuussutigissavara isumaliutissiissut agguaanneqarsimasoq, imatullu saqqummiussaqassuunga. Siullermik oqaatigissavara Inatsisartut Aningaasaqarnermut Ataatsi­miititaliaanni suliat suliarineqarmata ukua peqataammata:

 

Lars Karl Jensen, Siumut, Ruth Heilmann, Siumut, Anders Nilsson, Atassut, Peter Ostermann, Siulittaasoq, Atassut aamma Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit.

 

Naalakkersuisut, Inatsisartut aningaasanut inatsimmut ilassutissaannut 2-mut siunnersuut, Inatsisartut 12. oktober 1998 ataatsimiinneranni, saqqummiuppaat. Siunnersuut Inatsisartuni aappaassaannerlugu oqaluuserineqarpoq 27. aamma 29. oktober.

 

Naalakkersuisut Inatsisartut aningaasanut inatsimmut ilassutissaannut aappaannut siunnersuutaat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit ataatsimut isigalugu isumaqatigineqarpoq, ataasiak­kaannguit eqqaassanngikkaanni. Oqaaseqaatit matuma ataaniittut maluginiaqquneqarput.

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap allannguutissatut siunnersuutinut aappassaaneerneqar­nerata pingajussaaneerneqarneratalu akornanni saqqummiunneqartunut inassutai nalinginnaasu­mik oqaaseqaatini, Aningaasaqarnermullu Ataatsimiititaliap oqaaseqaataani allani, takuneqarsin­naapput. Taamaammat Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa matumuuna innersuussutigissa­vara.

 

Inatsisartut Aningaasanut Inatsimmut ilassutissaannut aappaannut siunnersuutit aappassaaneer­neqarnerannut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq ima oqaaseqaateqassaaq.

 

Inatsisartut Aningaasanut 1998-imut inatsisissaannut siunnersuummi saqqummiunneqartumi IST-mut - Ingerlatsinermut Sanaartornermut Taarsigassarsiaritanullu  - atatillugu pineqartut inernerat oqimaaqatigiissinneqarsimapput, inernerat 0-linngorlugu. Inatsisartut Aningaasanut Inatsisaannut ilassutikkut 1/1998-ikkut IST-p inernera 135 mio. kr.-nik ajorseriarpoq. Aamma naalakkersuisut Inatsisartut aningaasanut inatsisaata ilassutissaanut aappaannut siunnersuutaasi­gut, naalakkersuisullu allannguutissatut siunnersuutaasigut IST-p inernera  44.862.000 koruuni­nik ajorseriaqqissaaq. Akitsuutit qaffaataat akuersissutigineqartut, taakkunanngalu isertitassat 5.750.000 koruunit, ilanngukkaluaraanniluunniit IST-p 1998-imi inernissaa 170 mio. koruunit missiliorluinnassavaat.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap Inatsisartuni oqallinneq tunngavigalugu manna iluatsillu­gu oqaatigerusuppaa nuannaarutigigamiuk ataatsimiititaliap aningaasaliissutit suliarineqarneran­ni periaatsit nutarterneqarnissaannik kissaataa Inatsisartunit tamarmiusunit isumaqatigineqarmat.

 

Inatsisartut tapersersuinerat tunngavigalugu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap nutarterinis­samut tassunga atatillugu kissaatini uani naatsumik nalunaarutigissavai. Ataatsimiititaliaq isumaqarpoq aningaasaliissutissanik inatsisiliorneq Inatsisartuni ullumikkut tuaviuunneqarpal­laartartoq, taamaattumillu ataatsimiititaliaq isumaqarpoq, soorlu allannguutissatut siunnersuutit; ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaata arlaannut ilanngullugit suliaritikkusunneqartut, Ataatsi­miititaliamut tunniunneqartariaqartut pineqartut Inatsisartuni oqaluuserineqarnerata kingulliup naammassinerani. Tassa Ataatsimiititaliaq isumaqarpoq allannguutissatut siunnersuutit, pineqar­tut aappassaanik oqaluuserineqarnissaannut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaanut ilaatikku­sunneqartut, Ataatsimiititaliamut tunniunneqartariaqartut pineqartut siullermeerluni oqaluuseri­neqarnerata kinguninnguagut. Taamattaaq allannguutissatut siunnersuutit, Ataatsimiititaliap pineqartut pingajussaaneerluni oqaluuserineqarnissaannut isumaliutissiissutaanut ilaatikkusun­neqartut, Ataatsimiititaliamut tunniunneqareertariaqartut pineqartut aappassaaneerluni oqaluu­serineqarnerata kinguninnguagut.

 

Taamaaliornikkut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap suliniarnera naammaginarnerulissaaq, aammalu taama periaaseqarnikkut allannguutissatut siunnersuutinik allanik tunniussisinnaaneq mattunneqassanani, takuuk Inatsisartut suleriaasianni ' 36 aamma ' 37.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliami taamatut naatsumik oqaaseqarluta inassutigissavarput Inatsisartut 1999-imut aningaasanut ilassutissanut Aningaasaqanermut Ataatsimiititaliap inassuteqareerneratigut allannguutissanillu siunnersuuteqareerneratigut taamatut isikkoqartillugu akuersissutigineqassasoq.

 

Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermullu Naalakkersuisoq:

Naalakkersuisut ullumi 1998-imut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissat aappaannut siunnersuut pingajussaaneerneqarnissaannut Aningaasaqarnermut Atatimiititaliap isumaliutis­siissutaa tiguvaat.

 

Naalakkersuisullu naammagisimaarlugu paasivarput Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq 1998-imut ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissat aappaannut siunnersuut ataatsimut isigalu­gu isumaqatigigaa.

 

Aallaqqaasiullugu naalakkersuisut Inatsisartut siulittaasoqarfiannut ilaasortanullu erseqqissassa­vaat inatsisissatut siunnersuutip matuma aappassaanneerneqarnera naammassineqarmat naalak­kersuisut aappassaanneerinnissamut allannguutissatut siunnersuutaat taasissutigineqaratik, taamaattumik kissaatigaarput allannguutissatut siunnersuutit taakku taarsiullugu pingajussaane­erinninnermi matumani taasissutigineqassasut.

 

Naalakkersuisut ajuusaarutigissavaattaaq Aningaasaqarnermut Atatsimiititaliap Nukissiorfinnut 1,2 mio. kr.-inik aningaasaliissoqarnissaa pillugu naalakkersuisut allanngutissatut siunnersuutaat nr. 12 ilanngussimanngimmagu. Aappassaannerinninnermut Ataatsimiititaliaq isumaliutissiis­summi oqarpoq isummernissaq pingajussaaneerinnissamut kinguartinneqartoq. Naalakkersuisut siunnersuut taanna aalajangiusimavaat, naatsorsuutigaarpullu pingajussaaneerinninnermi matumani taasissutigineqassasoq.

 

Nalinginnaasumik oqaaseqaatini Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap siunniuppaa, siunnius­sami naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaat Inatsisartuniit Inatsisissatut siunnersuut suliarineqariiginnartoq nassiunneqartassasut.

 

Naalakkersuisut isumaqatigaat allannguutissatut siunnersuutit sapinngisamik piaartumik nassiunneqartarnissaat pissusissamisuussammat. Naalakkersuisut isumaqarputtaaq, sapinngisa­mik ikittuinnarnik allannguutissatut siunnersuuteqartotariaqartoq, naalakkersuisulli kaamattuuti­gisinnaanngilaat allannguutissatut siunnersuutit arlaleriarlutik nassiunneqartarnissaat, tamatuma ataatsimut pingaarnersiuilluni tulleriaarinissaq, allannguutissatullu siunnersuutit aningaasatigut kingunerisassaannik ataatsimut naliliinniartarnerit ajornakusoortunngortissavai.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap periuseqalersussatut siunnersuutaata piviusunngortinne­qarnisaannut periarfissaqanngilaq, Inatsisartuni suliarinninnerit aningasaliissutinut kinguneqak­kajummata. Suliarinninnermi kingunerikkajuppaat naalakkersuisut nutaanik allannguutissanik siunnersuutissanik eqqarsaatersoqqittariaqalertarnerat. Oqaatigeriikatut naalakkersuisut allann­guutissatut siunnersuutit pisariaqartinneqartut ataatsimoortillugit nalilersorneqartarnissaat pingaartippaat, tamatumalu kingunerissallugu allannguutissatut siunnersuutit pisariaqartinneqar­tutut isigineqartut kingusissukkut nassiunneqartarnerat.

 

Naalakkersuisut maluginiarpaat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap kissaatigigaa immikko­ortut ilaat, immikoortut pingajuanni taaneqartut immikkoortillugit taasissutigineqassasut.

 

Naalakkersuisut tamatumunga akerliunngillat, isumaliutissiissummili takuneqarsinnaanngilaq, tamanna qanoq ingerlanneqassanersoq, suna taasissutigineqassanersoq ersernerlummat. Ilanngul­lugu naalakkersuisut maluginiarpaat immikkoortut sisamaanni Inatsisartut Suleriaatsimut Ataatsimiititaliaannit aningaasaliissutit allanngortinneqarnissaannik siunnersuumik ilanngusiso­qarsimammat. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap oqaatigaa siunnersuutit taakku suliarisi­managit.

Siunnersuutit marluk Inatsisartut Allattoqarfiannut allaffissornikkut aningaasaliissutit ikigisas­saanngitsunik amerlaneqarnerannik kinguneqassapput, aningaasaliissutit amerlineqarnissaannut tunngaviusoq allaaserineqanngilaq, missingersuutinut ilanngussamik ilanngussisoqanngimmat.

 

Immikkoortut tallimaanni arfineq-aappaannilu naalakkersuisut allanngutissatut siunnersuutaat allaaserineqarput, Aningaasaqarnermullu Ataatsimiititaliap inassuteqaatai nalunaarneqarlutik.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap allannguutisatut siunnersuutit nr. 27, nr. 28, nr. 29-ilu toqqaannartumik isummerfiginngilai, inassutigaluguli aningaasat kontomut pingaarnermut 20.11.50-imut ingerlatsinermut sillimmatinut nuunneqassasut.

 

Naalakkersuisut erseqqisarusuppaat naatsorsuutigineqarmat allannguutissatut siunnersuutit pingasut pineqartut naalakkersuisunit saqqummiunneqarnermissut taasissutigitinneqassasut, taamatullu soorunami siunnersuutitik aalajangiusimallugit.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq siunnersuutinut taaneqartunut allannguutissatut siunner­suuteqarnikkut tamanna allannguutissatut siunnersuutinik tigussaasunik saqqummiussinikkut pisariaqarpoq.

 

Naalakkersuisut taamatuttaaq allannguutissatut siunnersuutitik nr. 30 aalajangiusimavaat, taamallilluni allannguutissatut siunnersuutip nr. 31-ip aningaasalersorneqarnera naalakkersuisu­nit siunnersuutigineqartutut peqqullugu.

 

Isumaliutissiissutip immikkoortuani tullermi Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliamit allan-nguutissatut siunnersuutit marluk ilannguneqarsimapput, allannguutissatut siunnersuutit suku­miinerusumik nassuiarneqanngillat, missingersuutitut ilangussamik ilanngussisoqanngimmat.

 

Allannguutissatut siunnersuut siulleq nr. 33, kontomut pingaarnermut 20.11.60-imut sanaartor­nermut sillimmatinut tunngavoq. Siunnersuutip aningaasaqarniarnikkut kingunerisassai annertu­sinnaapput, siunnersuulli aningaasaqarniarnikkut imarisai isumaliutissiissummi ilisimatitsissuti­gineqanngillat. Tamatumunnga atatillugu naalakkersuisut oqaatigissavaat sanaartugassanik pilersaarutinut atuuttunut sanilliullugu siuartitsineq kinguneqassammat aningaasatigut oqimaaq­qatigiinnerup attanneqarsinnaajunnaarneranik, tamannami aamma Aningaasaqarnermut Ataatsi­miititaliap pingaartitarigaluarpaa.

 

Naalakkersuisut kissaatigaat allannguutissatut siunnersuutit marluk nr. 33 aamma 34 akuersissu­tigineqassanngitsut, Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaani allanngutissa­tut siunnersuutit aningaasaqarniarnikkut kingunerisassaat ilisimatitsissutigineqanngillat.

 

Tamatuma malitsigisaanik naalakkersuisut ilisimatitsissutigisinnaavaat naalakkersuisut allan-nguutissatut siunnersuutaasa tamarmik Nukissiorfiit pillugit allannguutissat siunnersuut nr. 12, isumaliutissiissumi matumani ilanngunneqanngitsoq ilanngullugu akuersissutigineqarnerisa kingunerissammassuk 1998-imi ingerlatsinermut, sanaartornermut taarsigassartitsisarnermullu missingersuutini IST-mi amigartoorutissat 6.750.000 kr.-inik ikilillutik 173.034.000-ngornissaat.

 

Lars Karl Jensen, Siumup oqaaseqartua:

Siullermeerinninnermi aappassaanneerinninnermilu Siumumiit pingaartillugit saqqummiussima­sagut innersuussutigalugit nuannaarutigaarput isumaliutissiissummi malugisinnaagatsigu Aningaasaqarnermi Ataatsimiitap sulinermini naatsorsuutigilluarlugit nalilersorsimagai.

 

Tamanna tunngavigalugu isumaliutissiissut taperserparput, inassutigalugulu 1998-imut Inatsisar­tut ilassutitut aningaasaliissutini inatsisaannut siunnersuut 2 taamatut isikkoqarluni pingajussaa­neerneqarluni akuersissutigineqassasoq.

 

Anders Nilsson, Atassuip oqaaseqartua:

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa taamatut isikkoqarluni saqqum­miunnqartoq Atassut-ip taperserpaa.

 

Paamiuni Qaanaamilu mittarfiliortiternerup ukiuni marluugallartuni kinguartinneqarallarnissaa isumaqataaffigarput, ataatsimoortumik aningaasarsiornikkut nalilersuereernerit pissutsillu toqqammavigalugit, naalakkersuisut siunnersuuteqarnerat aallaavigalugu. Innersuussutigineqar­toq soorunami Aningaasanut Inatsimmut 1999-imut atuuttussaassaaq.

Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatgiit oqaaseqartuat:

Ilassutitut aningaasaliissutinut inatsit, inatsit ukioq manna aappassaat naammassilerpoq. Oqaatsit atorneqareersut, isumaqatigiinniarnerillu annertuut pereersimalerput, tamatumalu allaqquttus­saanngitsumik inernera qaffassimaarutissaanngikkaluarpoq, tassami ukioq manna landskarsi 170 mio. kr.-it qaangerlugit amigaartoorfiusussanngormat.

 

Inuit Ataqatigiit maanna pingajussaaneerinninnermi marlussuinnaat oqaaseqarfigissavagut, siullertut oqaaseqarfigisassagut tassaapput aningaasaliiffiit 50.06.17 aamma 50.07.17.

 

Inuit Ataqatigiit tupigusulluta eqqarsarnartoqartipparput naalakkersuisoqaatigiit allaffeqarfissu­arminni ingerlatsinerminnut atugassaminnut sinerissami aningaasaliissutit kisiisa ilanngarterniar­lugit aallartimmata.

 

Piniarneq pillugu siunnersuisoqatigiinik pilersitsinissaq akissaqarfigiumallugu naalakkerseuisut siunnersuuteqarput tamanna aningaasalerneqassasoq nunaqarfinni tunisassiorfiit piorsarnissaan­nut aningaasaliissutit ilanngarneqarnerisigut.

 

Inuit Ataqatigiit iluaralugu malugaarput, peqataaffigaarput Aningaasaqarnermut Ataatsimiititali­ap tamatumunnga itigartitseqqusilluni inassuteqarnera.

 

Aappaattut oqaaseqarfigisassarput aningaasaliiffimmut 20.11.60-imut tunngavoq. Ukioq manna ilisimaneqartutut sanaartugassat tulleriaaqqinneqarnerat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititalia­mut upernaaq ataatsimiinnermi suliakkiissutaasoq  aasaq  junimi Aningaasaqarnermut Ataatsi­miititaliap suliarigamiut naalakkersuisut Qaanaami Paamiunilu mittarfiliassat kinguartinneqar­nissaanik siunnersuutaa itigartippaa. Qaammatit tallimat matuma siornagut Ataatsimiititap isumaqatigiissup isummernera Inuit Ataqatigiinnit aalajangiusimavarput.

 

Aap, landskarsip isertitaasa aningaasartuutaasalu oqimaaqqatigiissinnissaat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititap pingaartippa, soorlu nalakkersuisunut ilaasortaq akissuteqaammini oqartoq, Paamiunili Qaanaamilu mittarfiliassat kingurtinneqarnissaata kingunerisassai ukiuni marlunni sipaarneqartussaniit annerungaarmata, aappassaannerinninnermi oqaaserisagut innersuussutiga­lugit Inatsisartunut ilaasortanut kaammattuutigaarput Qaanaami Paamiunilu mittarfiliassat pilersaarutaareersut naapertorlugit kinguartitsinertaqanngitsumik piviusunngortinnissaat  naammassineqarnissaa peqataaffigineqassasoq, aningaasanik tigoriaannarnik tanngassimaarute­qarneq ilumut tunuliaqutaqassappat tamanna naammassineqarsinnaasoq naatsorsuutigigatsigu.

 

Taamatut oqaaseqarluta inatsisissatut siunnersuut akuerseqataaffigissavarput.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Suliap siullermeerneqarnerani aappassaanneerneqarneranilu Kattusseqatigiit sinnerlugit oqaase­qaatikka innersuussutigalugit Inatsisartut Aningaasaqanermut Ataatsimiititaliaata isumaliutissiis­sutaa imaattumik oqaaseqarfigissavara:

 

Siullermik erseqqissaassutigissavara Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaatai ataatsimut isigalugit tunngaviatigut isumaqatigigakkit. Soorunami pinngitsoornianngila siunner­suutit ataasiakkaat aamma oqaaseqarfigissallugit. Suliat ataasiakkaat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap immikkut taasissutigineqarnissaannut kaammattuutai isumaqatigaakka.

 

Suluussalinnut mittarfiliortitsernernut tunngatillugu kinguartiterinernut tunngasortai akissaqar­tinneqarnngimmata ersarissumik nassuerutigisariaqarpoq, tamannalu qanorluunniit iliuuseqara­luaraanni ukiup imaalinerani allanngortinneqarsinnaanngilaq, tassa 1998-imut aningaasartuutis­sanut tunngatillugu.

 

Naak ilaatigut siullermeerinninnermi oqaatigereeraluariga Qaanaami mittarfiliortiternermut tunngatillugu danskit naalagaaffiat ukioq manna 27 mio.-inik tapiissuteqareersimammat aammalu 1997-imi tapiissuteqareersimammat sooq taavani sanaartornissaq kinguartinneqassa­nersoq, taamanikkut akineqanngilaq. Taamaattumik naatsorsuutigiinnarsinnaavarput suut pissutaaanersut, tassalu qularnanngilaq aningaasanik amigaateqarneq. Aammami tamanna tupinnaateqanngilaq, tassami nunatta nammineerluni aningaasat isertittagai landskarsip kaavii­aartittagaasa 40 procentiat missiliuinnarmagu.

 

Taamaattuminguna ilaatigut Kattusseqatigiit sinnerlugit oqaluttuaraluartunga nunatsinni atugassaritaasut assigiinngitsorpassuit nunatta tunniussinnaasai atorluarneqanissaannik, soorlu sulisoqarnermut tunngasut, Siku Blok, kalaalimerngit, nunaqarfinni tunisassiorfeqarnermut tunngasut - aatsaami taamaaliornikkut avataanniit tikisiortortitsinerup minnerulerneranik aammalu nunatsinni aningaasanik atorluaannermik, aningaasanillu amerlanerusunik nunatsinni kaaviiaartitsinermik kinguneqassammat.

 

Naggataatigullu nioqqutissat assigiinngitsut akitsuuserneqartarnerannut tunngatillugu oqaatigis­savara uanga Kattusseqatigiit sinnerlugit suliat isummerfiginissaannut oqaaseqarfiginissaannullu tamaallaat halv timimik, halv timimik periarfissaqartinneqarsimagama, tamaattumik paasilluar­sinnaavara suliat eqqarsaatigilluagaanngitsut tassanngaannarlu aalajangiisitsinerit innuttaasut ilaannit naammagineqarneq ajormata, minnerunngitsumik namminersorlutik ingerlataqartut eqqarsaatigalugit.

 

Taamaattumik taxa-tillit naammagittaalliornerat aammalu Kangerlussuarmi ulluni makkunani pisut tupinnganngitsumik pilersimapput. Suleriaaseq tamaattoq naammaginanngilaq, sunulluun­niit inuiaqatigiinnut pingaaruteqartunut aalajangigassanut isummernissatsinnut periarfissaqarlu­artariaqarpugut.

 

Taamatut oqaaseqarlunga Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaa amerlaner­tigut akuersaarlugu aammalu suliat ataasiakkaat immikkut taasissutigineqassasut, nammineq nalunngissusera tungavigalugu taasissagama nalunaarutigaara.

 

Daniel Skifte, Aningaasaqarnermut Ineqarnermuluu Naalakkersuisoq:

Partiit Kattusseqatigiillu oqaarseqartuinut qujavugut, oqaaserpassuit atornagit imatut oqartaria­qarpoq, Siumut, Atassut, IA, Kattusseqatigiillu isumaqatigiipput taaseqataajumallutik, sooruna­mi tamanna naalakkeruisuninngaanniit nunnaarutigaarput.

 

Ilaatigut IA-minnganniit Kattusseqatigiinniillu Paamiut Qaanaarlu apeqquserpasimmatigik, isumaqarpunga pissusissamisoortoq erseqqissaqqissasssaallugu una, naalakkersuisut  kinguartit­siniarnerannut ukiumik marlunnilluunniit, taanna peqquteqarpoq sanaartugassat siaarnissaannut, taamaalilluni sanaartorneq ataavarnerusumik ingerlasinnaaqqullugu. Paatsuuisoqaqqunagu erseqqissaatigissavara aamma taamaassimavoq Qaanaamut, kisiannili Qaanaamut atortorissaaru­tissat tikisitat aappaagumut naatsorsuutigineqaraluartut nalaatsorluinnaqqissaartumik siallerujus­suarluni sermersuup immikkukajaaq aanneranik peqquteqartunik, Inatsisartullu ilisimariigaattut aningaasaliissutit aappaagumut siunnersuutigineqartut, taamannak mio.-it atorneqarnissaat aammalu Qaanaap ilaata illoqarfiaa illua-tungaa imermik aammalu uuliamik pajuttorneqarsin­naannerat naammassissappat, taamaalilluni isseruloortornera  Avanersuarmi pakkersimaarniarl­gu inuit aamma kiassaatissaminnut atortussaqarniassamata, taava taanna pingaartinneqarnerusi­mavoq, taamaalilluni taanna aaqqinneqarluni, kinguneqarnaviannginnami maskiinarsuit taakkua  taavaniilereersut ullumikkut aamma aappaagu atorneqartariaqarmata tassunga, mittarfiliorner­muungitsoq.

 

Taamatut naatsumik oqaaseqarlunga, oqaqqiinnassaanga aningaasat atorneqartussat siaarnissaat peqqutigalugu, taamaaliunngikkuttami amigartoorutissat 1999-imi 53 mio. kr.-inik aamma 2000-imi 39 mio. kr.-inik kiisalu ukioq 2001-imi 16 mio. kr.-inik annertussuseqassapput, aatsaallu ukioq 2002-mi 23 mio. kr.-inik sinneqartuusalluta.

 

Taamaakkaluartoq qujaqqissaanga partiit tamarmik Kattusseqatigiillu taaseqataajumammata.

 

Peter Ostermann, Ataatsimiititaliap siulittaasua, Atassut:

Naalakkersuisut akissutaat ilaatigut tuppatigilaarpara, soorlu allannguutissatut siunnersuut, Inatsisartut Suleriaatsit pillugu Ataatsimiititaliaanninngaanniit nassiunneqarsimasut Inatsisartut kisimik aalajangigassarivaat, uagut Aningaasaqanermi Ataatsimiititaliami allaniluunniit naag­gaarlugilluunniit oqaaseqarfissaanngillat, tamaattumik isummerfiginagit, angernerlugit naaggaar­nerlugilluunniit isumaliutissiissummi ilannguppagut, Inatsisartunit isummerfigineqassammata.

 

Paasisinnaasakkalu naapertorlugit tamarmik soorlu akuerigaat. Tassa taanna piniarsimavarput, uagut oqaaseqarfigisinnaanngitsigit.

 

Naalakkersuisut aamma ujartorpaat Nukissiorfimmut aningaasaliissut 1,2 mio.-inik nalillit, taakkua atorneqartussaapput Neqi A/S-ip sarfamik imermillu akikitsumik aalisakkerivinni akigitinneqartartumut akiliisalernissaa, aammalu akiliutaatigut aaqqivigineqarnissaa >98-imi, tassunga aningaasat atorneqartussaapput. Tunngavigisaa Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap akerlerinngiivikkaluarpaa, aamma siusinnerusukkulli apeqqut taanna Aningasaqarnermut Ataatsimiititaliap saqqummiuttarsimavaa, akerlerineqanngilaq, kisianniuna pisortat ingerlatsivii kisiisa pinerunagit, kisiannili tamakkiinerusumik naligiinnerusumik aaqqiinissaq uagut nas­saarerusukkaluaripput, taamaatumik taama isummerpugut.

 

Aamma allannguutissatut siunnersuutit 27, 28, 29 eqqartorneqartut, tassani pineqarput Aasianni Inuusuttut Inaat. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliami imaaliinnarlugu akuerisinnaasimanngi­larput unitsiinavillugu unitsinneqarnissaa, immaqalu allamut atorlugu, meeqqanut inuusuttunullu sullissinissamik pisariaqartitsineq taama annertutigitillugu, taamaattumik Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq qinnuteqarsimavoq, meeqqat pingaartumik inuusuttut immikkut pineqarnissa­mik pisariaqartitsisut qanoq amerlatigippat inissaqanngitsut, inissiffissaqanngitsut, taanna paaseqqaarusussimavarput aalajangersumik isummerfiginnginnerani aammalu Aningaasaqaner­mut Ataatsimiititaliap kissaataa uaniinnerusimavoq sapinngisaq tamaat meeqaanik inuusuttunillu sullissinermi tanna tigumminiarneqassasoq. Massakkut assigiinngitsunik ajornartorsiuteqarluni unitsikkallartariaqarnera taanna akuerivarput.

 

Isumaliutissiissummi konto 20.11.60, tassa Paamiuni Qaanaamilu mittarfiliassanut tunngasut. Paatsuungavunga imaattoq, naalakkersuisut tassani ajornartorsiuteqartutut isikkoqarmata, taamaannginnami, atualaasavara erseqqarinnerussammat: 20.11.60, sanaartugassanut sillimmatit, issuarpara Anaalakkersuisut Inatsisartut Aningaasanut Inatsikkut ilassutissaannut 2/98-imut siunnersuutigaat sanaartugassat pilersaarutit nutaanngorsarnissaat. Aningaasaqarnermut Ataatsi­miititaliami ikinnerussuteqartumit hr. Josef Motzfeldt-imit, Inuit Ataqatigiit, allagaq 1. juni 1998-imeersoq innersuutigineqarpoq, tassungalu atatillugu inassuteqaatip nassiunneqarsimasut aalajangiusimallugit. Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliami amerlanerussutillit oqaatigissavaat nunatta karsiata aningaasaqarniarnera tunngavigalugu sanaartugassat pineqartut kinguartinneqas­sasut, naalakkersuisut siunnersuutaat malillugu@, ersarippoq, amerlanerussuteqartut naalakker­suisut siunersuutaat malippaat, Paamiuni Qaanaamilu mittarfiliassat kinguartinneqartussanngor­lugit, tamaatuumik tassani ajornartorsiuteqanngilaq.

 

Pâviâraq Heilmann, Aalisarnermut, Piniarnermut, Inuutissarsiornermut Nunalerinermullu naalakkersuisoq:

Erseqqissaanerinnaavoq, Inuit Ataqatigiit oqaluttuata oqaatigimmagu  nunaqarfinni tunisassior­fiit piorsarnissaanut aningaasaliissutit ilanngarniarneqartut, kisianni, imaattumut atugassanik, tassa piniarnermut siunnersuisoqatigiinnut atugassanik. Taanna eqqunngilaq, tassa konto 50.06.17-ni aningaasaliiffigineqarpoq ingerlatsinermut atugassanik namminersortunut, piorsaa­nermut atugassaanngitsunik, ingerlatsinermut atugassanik, tunisassiorfiit Norsaq, Arsuk Fishing, Aquut, Ulu, Puisi, Qerisorlu uani taaneqarsimallutik, taavalu Arsuk Fishing ulluni makkunani inissilerpoq tassa NUKA A/S-imut nuunnissaa, taakkunanngalu Arsuk Fishing-imut atugassara­luartik NUKA A/S-imut pisussaammat tassunga tulluartissimavarput naalakkersuisuniit nuussis­salluta, tassalu taamatut siunnersuuteqarsimavugut taanna tunngavigalugu.

 

Josef Motzfeldt, Inuit Ataqatigiit:

Aalisarnermut, Piniarnermut, Uumasuuteqarnermut, Nunaateqarnermullu naalakkersuisoq nassuiaataa paasinarpoq, kisianni tunngaviusumik Inuit Ataqatigiinninngaanniit isumaliornarto­qartitarput tassaavoq qitiusumik allaffeqarfimmi ukiumut 320 mio. kr.-it angullugit atuiffiusumi ukioq mannamut 50.000-it nunaqarfinni tunisassiorfinnut ingerlatsinernulluunniit pineqaraluar­pata, tunngaviusumik isummerneruvoq taanna, qitiusumik allaffeqarfiup sinerissami ingerlatani atunngitsooneqaratarsinnaasuninngaanniit nerlersorneqalernissaa tunngaviatigut uagut isumaqa­tigisinnaannginnatsigu, taamaammat qanorluunniit nassuiarneqaraluarpat, tunngaviusumik tamanna isummerneq Inuit Ataqatigiit aalajangiusimavarput aammalu Aningaasaqarnermut Ataatsimiitialiamit tamarmiusumit tamatuma akuersaarneqartariaqanngitsutut inassuteqaateqarfi­gineqarnera tapersersorlutigu.

 

Kiisalu Qaanaami Paamiunilu kinguartitsisariaqarnermut Aningaasaqarnermut naalakkersuisup nassuiaataa Qaanaamut tunngatillugu, soormi taavaa ilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissatut siunnersuummi siullermeerinermilu nassuiaatit tamakku ilanngunneqarsimanngitsut, massakkut allaanngilaq silaannarmi nillialluta nassuiaatissanik naalakkersuisut ujarlersut. Ilumut tamakku ilisimaneqareersimannginnamik inatisissatut siunnersuutit suliaralugu aallartinneraninngaanniit. Patsisissarsiornerit taamaattut aningaasanik taama amerlatigisunik inuiaqatigiinnut sunniuteqa­tussami sulinermi patsisigineqarsinnaanngitsut Inuit Ataqatigiit aalajangiusimavaat.

 

Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit:

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaatai paasinarluarput, taamaattumik aamma uanga paatsuunganartippara Aningaasaqarnermut naalakkersuisup Paamiunut Qaanaamullu suluusalinnut mittarfiliortitsernermut tunngatillugu qanoq isumaqarnera paatsoorsimagunarma­gu., tassami taakkununnga tunngatillugu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaataa taanna paasilluarsinnaavara imatut oqarama,: Taamaattumik naatsorsuutigiinnarsinnaavarput suut pissutaanersut, tassalu aningaasanik amigaateqarneq. 53 mio.-nit imaaliallaannarlugit tiguinnarsinnaanngilavut, taanna ersarippoq  taamaattumik allatut ajornaqaaq taakkua kinguar­tinneqarnissaat akuerseqataaffigisariaqarparput soorlu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap amerlanerussuteqartut inassutigigaat. Taamaallaalli tassani Inuit Ataqatigiit aallartitaat immikkut oqaaseqaateqarpoq, tamakkua apaatsuungananngitsumik ersarissumik aamma neriuppunga Aningaasaqarnermut naalakkersuisup oqaatigisinnaasariaqarai maanngaanniit.

 

Taavalu aamma Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap inassuteqaatai suliassat assigiinngitsut immikkut taasissutigineqartussat taakkua isumaqarpunga aamma ersarissarneqartariaqartut paatsuungasoqarunarmat aamma ilaatigut, suunuku, sorpiaanukua taasissutigineqarniartut. Inassuteqaammi ersarilluinnartumik allartorsimapput tamarmik. Una taamatut oqarninnuut pissutigaara Aningaasaqarnermut naalakkersuisoq isumqartitsigunarmat imannak: Tassa una inatsisissatut siunnersuut taasissutigineqassaaq en, to, tre bum, taamaattoqanngilaq, immikkut isummerfigisassavut immikkut isummerfigisariaqarpavut.

 

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat:

Oqaatigissavara suliat taama ilungersunartigisut aamma massakkut taasingajaleratta paatsuunga­soqaqqunagu maannakkut tigummiarpara taasissutissamut najoqqutassiaq, kisianni qallunaa­tuuinnaavoq massakkullu nutserneqarluni, taamaattumik ataatsimiinneq unitsikkallarlugu kalaallisuua takkuppat tamanut aamma agguaanneqareerpat nalornisoqarani taasisoqarnissaa anguniarlugu minuttini 15-ni unikkallassaagut, taavalu naammassigutsigu taasisaqattaarnerput aallartissavarput najoqqutassaq malillugu aammalu isumaliutissiissut illuatungaani tigummiarlu­gu tassungalu naleqqussarlugu taasisaqattaartussaalluta. Ataatsimiinneq unikkallarpoq minuttini 15-ni.

          

Anders Andreassen, Inatsisartut Siulittaasuat:

Ataatsimiinneq nangippoq, taavalu maannakkut taasisaqattaasuugut.

 

Siullermik taasissutigineqassaaq naalakkersuisut siunnersuutaat pingasut taasissutigineqassap­put, Naalakkersuisut siulittaasuata sulissutigisaannut tunngasut, tassa 10-imiit 19-imut, taakkulu pillugit Aningaasaqanermut Atatsimiititaliap isumaqatigiilluni inassuteqarpoq siunnersuutit akuersissutigineqassasut. Naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaannut isumaqataasut nikueqqussavakka: 30.

 

Akerliusut: Akerliusoqanngilaq.

 

Taaseqataanngitsut: Taamaattoqanngilaq aamma.

 

Taava tulliullugu taasissutigissavarput, taasissutigineqassapput Aningaasaqarnermut Ataatsimii­titaliap isumaqatigiilluni inassuteqaatai, naalakkersuisut konto-t 20.10 22-imut allannguutissatut siunnersuutai akuersissutigeqqullugit, tassa taanna aamma taanna attuummassuteqarpoq Grønlandfly-mut.

 

Tassunga akuersisut nikueqqussavakka: 30.

 

Tassalu isersimasut tamarmik, akerliusoqaranilu taasinngitsoortoqanngilaq.

 

Tullinnguupput naalakersuisut konto 20-11-60- 60-imut, tassa sanaartornermut sillimmatit, allannguutissatut siunnersuutaasa taasissutigineqarnissaat Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap ikinnerussuteqartut inassuteqaammik saqqummiussaqarput, taanalu siulliullugu taasissutigissa­varput, tassalu sanaartugassani sillimatini hr. Josef Motzfeldt-ip Inuit Ataqatigiinniit innersuus­sutigisaa, taannalu taasissutigissavarput.

 

Tassani ikinnerussuteqartut inassuteqaataanut isumaqataasut nikueqqussavakka: 6.

 

Akerliusut nikueqqussavakka: 23.

 

Taaseqataanngitsut: 2.

 

Taavalu taasissutigissavarput Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap amerlanerussuteqartut inassutigaat naalakkersuisut siunnersuutaat akuersissutigineqassasut.

 

Naalakkersuisut siunnersuutaannut isumaqataasut nikueqqussavakka: 23.

 

Akerliusut nikueqqussavakka: 7.

 

Taaseqataanngitsut: 1.

 

Qujanaq.

 

Taava takkununnga taputartuullugit maanna taasissutigineqassapput allannguutissatut siunner­suutit sulissutigisanut tunngasut, tassa 70-imiit 79-imut. Tamatumani pineqarput naalakkersuisut siunnersuutaat konto nr. 70, 11, 20, taakkua tassa immikkoortut sisamaapput.

 

Immikkut taasissutigineqarnissaat kisaatigineqarnerluni, imaluunniit ataatsimut taakkua sisamat taasissutigisinnaanerlugit?

 

Ajunngilaq, ajorineqanngilaq, taamaattumik ataatsimut taasissutigissavagut.

 

Naalakkersuisut siunnersuutaasa akuersissutigineqarnissaa akuersissutigineqarnissaannut isuma-qataasut nikueqqussavakka: 24.

 

Akerliusut nikueqqussavakka: 6.

 

Taaseqataanngitsut: Taaseqataanngitsoqanngilaq.

 

Taava tulliullugit taasissutigissavagut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaqatigiilluni naalakkersuisut siunnersuutaasa konti-ni 30.10 aamma 40.12.24-imi akuersissutigineqarnissaan­nut inassuteqaatai, immikkut tassani taasisoqartoqarnissaanik kissaateqartorqarnerluni?

Taama isikkoqanngilaq.

 

Taavalu taasissutigissavagut, naalakkersuisut siunnersuutaasa akuersissutigineqarnissaanut isumaqataasut nikueqqussavakka: 30.

 

Tassa akerliusoqaranilu taasinngitsoortoqanngilaq.

 

Taavalu maannakkut taasissutigissavagut allanngutissatut siunnersuutit marluk, tassalu normu­lerneqarsimapput 22 aamma 23, Ingerlatsinermut Ataatsimiititaliap isumaqatigilluni siunnersuu­tai, taakkununnga isumaqataasut nikueqqussavakka: 30.

 

Tassalu isersimasut tamarmik aamma taaseqataapput.

 

Tulliullugit taasissutigissavagut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaqatigiilluni naalakkersuisut allannguutissatut siunnersuutaasa akuersissutigineqarnissaannik inassuteqaatai, matumani pineqarput allannguutissatut siunnersuutit nr. 24, 25, 26,31 aamma 32.

 

Immikkut taasisoqarnissaanik kissaateqartoqarnerluni? Taamatut isikkoqanngilaq.

 

Taavalu naalakkersuisut siunnersuutaasa akuersissutigineqarnissaannut isumaqataasut nikueq­qussavakka: 30.

 

Isersimasut tamarmik taaseqataapput.

 

Taava ingerlaqqissaagut. Tulliullugu taasissutigissavarput, Aningaasaqarnermut Ataatsimiititali­apisumaqatigiilluni inassuteqaatai, naalakkersuisut allanngutissatut siunnersuutaasa allangortin­neqarnissaat, imaluunniit atorunnaasinneqarnissaat. Matumani pineqarput allannguutissatut siunnersuutit nr. 27, 28, 29 aamma 30.

Kissaatigineqarnerluni ataasiakkaarlugit imaluunniit immikkut taasisoqarnissaa? Taamatut isikkoqanngilaq.

 

Taavalu apeqqutigissavara siunnersuutigineqartut Ataatsimiititaliamiit imaluunniit taakkununn­ga Ataatsimiititaliap siunnersuutaasut akuersaartut nikueqqussavakka:

 

Pineqartuni paatsuungasoqarmat aallaqqaataaninngaanniit uteqqissavarput, tassa immikkortut taagorneqartut, uani pineqartut tassaapput allanngutissatut siunnersuutit nr. 27 taavalu 28, 29 aamma 30, tassa Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaqatigiilluni inassuteqaatigai allannguutissatut taakku siunnersuut atorunnaarsinnaqarnissaat.

 

Tassunga isumaqataasut nikueqqussavakka: Tamarmik isumaqataapput - 30.

 

Taamaalilluni tassa isersimasut tamarmik taaseqataapput.

 

Tassa eqqaasitsissutigissavara arlaannik akunnattoortoqarpat taava piaartumik aamma nalu­naarutigeqqullugu, nalorninanngitsumik taasisarniassagatta.

 

Ingerlaqqippugut, tulliullugu taasissutissarput: Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap allann­guutissatut siunnersuutaa nr. 33 taasissutigineqassaaq, tassa ikinnerussuteqartut aallaqqaammulli inassuteqaatertik aalajangiussimavaat, taavalu ikinnerussuteqartut inassuteqaataannut isumaqa­taasut nikueqqussavakka: 6.

 

Akerliusut nikueqqussavakka: 22.

 

Taasseqataanngitsut nikueqqussavakka: 2.

 

Sungiukkiartorparput. Taavalu naalakkersuisut siunnersuutaannut isumaqataasut, Aningaasaqar­nermut Ataatsimiititaliap inassuteqaatigisaatut, qinnuigissavakka nikueqqullugit: 22.

Akerliusut nikueqqussavakka: 6.

 

Taasseqataanngitsut nikueqqussavakka: 1.

 

Taavalu tullermut ingerlaqqissaagut, tassalu Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap allanngutis­satut siunnersuutaa nr. 34 taasissutigineqassaaq.

 

Aningaasaqarnermut ataatsimiititaliap isumaqatigiilluni inassuteqaatigaa siunnersuut akuersissu­tigineqassasoq.

 

Tassunga isumaqataasut nikueqqussavakka: 30.

 

Taassisinnaasut tamarmik.

 

Tullinnguullugu naalakkersuisut siunnersuutaat, tassa tekstanmærkninginik taaneqartoq, nassuiaatini oqaaseqaatit allanngortinneqarnissaat taasissutigineqassaaq, allannguutissatut siunnersuut nr. 35.

 

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap isumaqatigiilluni inassutigaa siunnersuut akuersissutigi­neqassasoq.

 

Tassunga isumaqataasut nikueqqussavakka: 35 øøh 30.

 

Akerliusoqarnerluni? Tassa taama amerlatigippata aamma akerliusoqarsimagunaviarunanngilaq, tamarmik taaseqataapput.

 

Taava kingulliullugu taasissutigissavarput 1998-imi Inatsisartut ilassutitut aningaassaliissutinut  inatsisissaasa aappaannut siunnersuut taamatut iluseqarluni akuerineqarnissaannut akuersaartut nikueqqussavakka: 30.

 

Tassa taamaalilluni ullumikkut oqaluuserisassaq immikoortoq 16 1998-imi Inatsisartut ilassuti­tut aningaassaliissutinut  inatsisissaasa aappaat akuersaarneqarpoq.

 

Oqaluuserisaq naammassivoq.